Rozdział 5 - Czynności bankowe. - Narodowy Bank Polski.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1945.4.14

Akt utracił moc

Wersja od: 2 lutego 1945 r.

V.

Czynności bankowe.

Art.  20.

(1) Do zakresu działania Banku należy:

a) dyskont weksli i kuponów od papierów wartościowych (art. 23);

b) udzielanie pożyczek i otwieranie kredytów pod zastaw wartości wyszczególnionych w art. 26;

c) kupno i sprzedaż papierów procentowych, komunalnych i hipotecznych, w granicach określonych przez Ministra Skarbu;

d) otwieranie rachunków żyrowych i przyjmowanie wkładów;

e) kupno i sprzedaż pieniędzy zagranicznych, złota i srebra oraz dewiz, utrzymywanie zagranicą rachunków oraz korzystanie z kredytów potrzebnych do wykonywania tych czynności, przy czym Bank ma prawo oddać w zastaw swój portfel wekslowy oraz inne wartości i redyskontować weksle krajowe i zagraniczne.

Bank może korzystać z kredytów zagranicą tylko na podstawie uchwały Rady Ministrów;

f) sprzedaż przekazów i wypłat na własne oddziały;

g) przyjmowanie weksli i innych dokumentów od inkasa;

h) przyjmowane depozytów na przechowanie i do administracji;

i) załatwianie wszelkich zleceń komisowych z dziedziny bankowej;

j) udzielanie kredytów pod zastaw obligów Skarbu Państwa i przez Państwo poręczonych - w granicach uchwał Rady Ministrów.

(2) Do dewiz w myśl ust. (1), pkt. e) zalicza się wierzytelności w bankach zagranicznych, czeki i przekazy na banki zagraniczne oraz weksle, akceptowane przez firmy zagraniczne i płatne najdalej w ciągu 6 miesięcy.

Art.  21.

Bank nie może nabywać na własność nieruchomości, o ile nie są potrzebne na pomieszczenia Banku i jego pracowników.

Art.  22.

(1) Bank może nabywać na własność nieruchomości i przejmować wierzytelności hipoteczne i inne prawa rzeczowe, w drodze świadczenia zamiast zapłaty lub w drodze przelewu albo egzekucji tylko na pokrycie lub zabezpieczenie swoich należności wątpliwych lub niezapłaconych w terminie. Bank obowiązany jest zbyć te prawa najpóźniej w ciągu roku od daty nabycia.

(2) Przedłużenie terminu zbycia może nastąpić jedynie na podstawie uchwały Rady Banku.

Art.  23.

(1) Bank dyskontuje w granicach ustalonych zezwoleniem Ministra Skarbu weksle powstałe z dokonanych obrotów gospodarczych, płatne w ciągu 3-ch miesięcy w miejscowościach, w których Bank ma swoje oddziały lub zastępstwa, przy czym weksle winny być opatrzone zasadniczo 3-ma, a wyjątkowo tylko 2-ma podpisami firm lub osób zasługujących na zaufanie.

(2) Weksle rolnicze i przemysłu rolniczego winny być płatne najdalej w ciągu 9 miesięcy.

(3) Kupony od papierów procentowych przedstawione do dyskontu winny być płatne najdalej w terminie 3 miesięcy od dnia zdyskontowania.

Za weksle wykupione przed terminem płatności Bank odsetek dyskontowych nie zwraca.

Art.  24.

(1) Dla oceny weksli i innych wartości powołuje się przy centrali oraz oddziałach Banku Komitety Dyskontowe, które rozstrzygają większością głosów o przyjęciu weksli do dyskonta w granicach kredytów, przyznanych poszczególnym podawcom.

(2) Przewodniczącym Komitetu Dyskontowego centrali jest Kierownik Wydziału, wyznaczony przez Naczelnego Dyrektora, przewodniczącymi zaś Komitetów Dyskontowych oddziałów są kierownicy tychże.

(3) Przewodniczący Komitetu Dyskontowego może odmówić przyjęcia weksli zaaprobowanych przez większość Komitetu, jednak na żądanie Komitetu przekazuje te sprawy do rozstrzygnięcia Zarządowi.

Art.  25.

Członków Komitetów Dyskontowych powołuje i odwołuje Rada Banku na wniosek Zarządu Banku spośród osób, posiadających znajomość stosunków rolniczych, przemysłowych i handlowych, a wskazanych przez organizacje gospodarcze danego okręgu. Obowiązki swe pełnią członkowie Komitetów Dyskontowych bezpłatnie.

Art.  26.

Bank udziela pożyczek i otwiera kredyty w granicach ustalonych zezwoleniem Ministra Skarbu na przeciąg czasu nie dłuższy niż 3 miesiące pod zastaw:

1) papierów wartościowych o stałym oprocentowaniu,

2) weksli, odpowiadających warunkom art. 23,

3) dewiz, odpowiadających warunkom art. 20 ust. (2),

4) towarów,

5) skryptów dłużnych z poręką bankową.

Art.  27.

(1) Jeżeli pożyczka zabezpieczona zastawem nie została spłacona w ciągu 10-ciu dni po ustalonym terminie, wówczas Bank ma prawo sprzedać przedmiot zastawu bez stawiania dłużnika w zwłoce i bez zawiadomienia go o sprzedaży.

(2) Bank może dokonać sprzedaży na giełdzie, w drodze licytacji publicznej lub skupić przedmiot zastawu na własny rachunek po kursie giełdowym, obliczonym według średniej ceny dnia, w którym Bank wyśle zastawcy zawiadomienie o dokonanym skupie.

(3) Termin, w którym Bank może sprzedać przedmiot zastawu, zależy od uznania Banku.

(4) Nadwyżkę powstałą po potrąceniu należności Banku z tytułu pożyczki i kosztów sprzedaży zastawu zwraca się dłużnikowi.

(5) Bank ma prawo zwrócić się bezpośrednio do dłużnika z żądaniem zwrotu długu, niespłaconego w terminie, niezależnie od tego, czy skorzystał z praw ciążących na zastawionym przedmiocie.

Art.  28.

Przyjęte na zabezpieczenie Banku zastawy nie podlegają zajęciu w poszukiwaniu jakichkolwiek należności prywatnych, skarbowych czy innych, a w razie upadłości dłużnika nie mogą być przekazane do masy upadłościowej przed całkowitym zaspokojeniem przypadającej Bankowi należności z tytułu udzielonej pod ich zastaw pożyczki w kapitale, procentach i kosztach. Skutkiem tego sprzedaż zastawu na pokrycie należności Banku zarządzona na mocy art. 27 nie może być wstrzymana przez żadne czynności prawne.

Art.  29.

Bank może przyjmować pieniądze krajowe na rachunki żyrowe nieoprocentowane; posiadaczami rachunków żyrowych mogą być instytucje państwowe i samorządowe oraz firmy i osoby prywatne. Bank może bez podania powodów odmówić otwarcia rachunku żyrowego osobom i firmom prywatnym, jak również otwarty rachunek zamknąć.

Art.  30.

Bank przyjmuje na przechowanie złoto, gotówkę i dowody nieopieczętowane, a papiery wartościowe na przechowanie i do administracji.

Art.  31.

Wystawione przez Bank kwity depozytowe są przenośne w drodze cesji, o ile inny tryb postępowania nie został ustalony przy złożeniu depozytu. Bank może żądać sądowego lub notarialnego uwierzytelnienia cesji.

Art.  32.

Skarb Państwa korzysta w Banku z kredytu w rachunku otwartym w granicach ustalonych uchwałą Rady Ministrów.

Bank obowiązany jest na żądanie Ministra Skarbu przyjmować bezpłatnie wpłaty na rachunek Skarbu Państwa i dokonywać bezpłatnie wypłat z tego rachunku; ponadto zaś może załatwiać komisowo wszelkie operacje na rachunek Skarbu Państwa.

Art.  33.

Przy czynnościach bankowych Bank kieruje się postanowieniami niniejszego dekretu, a w razie braku ich stosuje przepisy prawa obowiązującego. Zakres oraz sposoby wykonania czynności bankowych niniejszym dekretem dozwolonych, ustala Zarząd.