Najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2002.217.1833

Akt utracił moc
Wersja od: 5 stycznia 2012 r.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
z dnia 29 listopada 2002 r.
w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.

Na podstawie art. 228 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679) zarządza się, co następuje:
1.
Ustala się wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń chemicznych i pyłowych czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, określone w wykazie stanowiącym załącznik nr 1 do rozporządzenia.
2.
Ustala się wartości najwyższych dopuszczalnych natężeń fizycznych czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, określone w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do rozporządzenia.
3.
Dawki graniczne promieniowania jonizującego i wskaźniki pochodne określające zagrożenie promieniowaniem jonizującym określają odrębne przepisy.
Wartości, o których mowa w § 1 ust. 1, określają najwyższe dopuszczalne stężenia czynników szkodliwych dla zdrowia, ustalone jako:
1)
najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) - wartość średnia ważona stężenia, którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie pracy, przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń;
2)
najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) - wartość średnia stężenia, które nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli występuje w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż 2 razy w czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina;
3)
najwyższe dopuszczalne stężenie pułapowe (NDSP) - wartość stężenia, która ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie może być w środowisku pracy przekroczona w żadnym momencie.
 Wartości, o których mowa w § 1 ust. 2, określają najwyższe dopuszczalne natężenia fizycznego czynnika szkodliwego dla zdrowia ustalone jako poziomy ekspozycji odpowiednio do właściwości poszczególnych czynników, których oddziaływanie na pracownika w okresie jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.
 Traci moc rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czerwca 1998 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 79, poz. 513 oraz z 2001 r. Nr 4, poz. 36).
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1 2

WYKAZ WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ CHEMICZNYCH I PYŁOWYCH CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA W ŚRODOWISKU PRACY

A. Substancje chemiczne
Lp.Nazwa i numer CAS1 substancji chemicznej (w nawiasach podano poprzednio stosowaną nazwę substancji)Najwyższe dopuszczalne stężenie w mg/m3 w zależności od czasu narażenia w ciągu zmiany roboczej
NDSNDSChNDSP
12345
1Acetaldehyd (aldehyd octowy)

[75-07-0]

5-45
2Acetanilid - pyły

[103-84-4]

6--
3Acetofenon

[98-86-2]

50100-
4Aceton

[67-64-1]

6001.800-
5Acetonitryl

[75-05-8]

70140-
6Akrylaldehyd

[107-02-8]

0,050,1-
7Akrylamid

[79-06-1]

0,1--
8Akrylan butylu

[141-32-2]

1130-
9Akrylan 2-etyloheksylu

[103-11-7]

3570-
10Akrylan etylu

[140-88-5]

2040-
11Akrylan metylu

[96-33-3]

1428-
12Akrylonitryl

[107-13-1]

210-
13Aldryna2 - rel-(1R,4S,4aS,5S,8R,8aR)-1,2,3,4,10,10-heksachloro-1,4,4a,5,8,8a-heksahydro-1,4:5,8-dimetanonaftalen (aldrin)

[309-00-2]

0,010,08-
14Alfa-cypermetryna - aerozole, mieszanina izomerów

(1S,3S)-3-(2,2-dichlorowinylo)-2,2-dimetylocyklopropanokarboksylan (R)-cyjano (3-fenoksyfenylo)metylu; (1R,3R)-3-(2,2-dichlorowinylo)-2,2-dimetylocyklopropanokarboksylan (S)-cyjano (3-fenoksyfenylo)metylu

[67375-30-8]

1--
15Amidosiarczan(VI) amonu - pył całkowity

[7773-06-0]

10--
162-Aminoetanol

[141-43-5]

2,57,5-
174-Aminofenol (p-aminofenol) - pyły

[123-30-8]

5--
18N,N'-bis(2-aminoetylo)etylenodiamina

(trójetylenoczteroamina)

[112-24-3]

13-
19Amoniak

[7664-41-7]

1428-
20Anilina

[62-53-3]

520-
21Antymon [7440-36-0] i jego związki nieorganiczne, z wyjątkiem stibanu - w przeliczeniu na Sb0,5--
22Arsan

[7784-42-1]

0,02--
23Arsen [7440-38-2] i jego związki nieorganiczne - w przeliczeniu na As0,01--
24Asfalt naftowy - dymy

[8052-42-4]

510-
25Atrazyna - 2-chloro-4-etyloamino-6-izopropyloamino-1,3,5-triazyna

[1912-24-9]

5--
26Azotan(V)propylu (n-propylu azotan)

[627-13-4]

30100-
27Azydek sodu

[26628-22-8]

0,10,3-
28Bar [7440-39-3] i jego związki rozpuszczalne - w przeliczeniu na Ba0,5--
29Benzaldehyd (benzoesowy aldehyd)

[100-52-7]

1040-
30Benzen

[71-43-2]

1,6--
31Benzenotiol

[108-98-5]

2--
32Benzo[a]piren

[50-32-8]

0,002--
33p-Benzochinon

[106-51-4]

0,10,4-
34Benzydyna

[92-87-5]

00-
35Benzyna:
a) ekstrakcyjna3
[8030-30-6]5001.500-
b) do lakierów
[8052-41-3; 64742-82-1; 64742-92-

0;

64742-48-9]300900-
36Beryl [7440-41-7] i jego związki nieorganiczne - w przeliczeniu na Be0,0002--
37Bezwodnik ftalowy - pary i aerozole

[85-44-9]

12-
38Bezwodnik maleinowy

[108-31-6]

0,51-
39Bezwodnik octowy

[108-24-7]

10-20
40Bicyklo[4.4.0]dekan

(dekalina, dekahydronaftalen)

[91-17-8]

100300-
41Bifenyl (dwufenyl)

[92-52-4]

12-
42Bifenylo-4-amina

[92-67-1]

0,001--
43Brom

[7726-95-6]

0,71,4-
44Bromfenwinfos - fosforan(V) 2-bromo-1-(2,4-dichlorofenylo)winylu-dietylu

[33399-00-7]

0,01--
45Bromochlorometan

[74-97-5]

1.0001.300-
462-Bromo-2-chloro-1,1,1-trifluoroetan

(halotan)

[151-67-7]

40100-
47Bromoetan (etylu bromek)

[74-96-4]

50100-
48Bromoform

[75-25-2]

5--
49Bromometan

[74-83-9]

515-
50Bromowodór

[10035-10-6]

--6,5
51Buta-1,3-dien

[106-99-0]

4,4--
52Butan (n-butan)

[106-97-8]

1.9003.000-
53Butan-2-ol (sec-butylowy alkohol)

[78-92-2]

300450
54Butan-1-ol (n-butylowy alkohol)

[71-36-3]

50150-
55Butan-2-on

[78-93-3]

450900-
56Butano-1-tiol (n-butylowy merkaptan) [109-79-5]12-
57(E)-But-2-enal (krotonowy aldehyd) [4170-30-3]612-
581-Butoksy-2,3-epoksypropan

[2426-08-6]

3060-
592-Butoksyetanol (butoksyetylowy alkohol)

[111-76-2]

98200-
60Butyloamina

[109-73-9]

--10
614-tert-Butylotoluen (p-tert-butylotoluen)

[98-51-1]

30--
62Chlor

[7782-50-5]

0,71,5-
63Chlorek amonu (amonowy chlorek) - pary i dymy

[12125-02-9]

1020-
64Chlorek chromylu

[14977-61-8]

0,15--
65Chlorfenwinfos - fosforan(V) 2-chloro- 1-(2,4-dichlorofenylo)winylu-dietylu

[470-90-6]

0,010,1-
66Chloroacetaldehyd

[107-20-0]

13-
67Chloroaceton

[78-95-5]

--4
682-Chloroanilina (o-chloroanilina)

[95-51-2]

310-
693-Chloroanilina (m-chloroanilina)

[108-42-9]

310-
704-Chloroanilina (p-chloroanilina)

[106-47-8]

310-
71Chlorobenzen

[108-90-7]

2370-
722-Chlorobuta-1,3-dien

[126-99-8]

26-
73Chlorodifluorometan (Freon 22)

[75-45-6]

3.000--
74Chlorodinitrobenzen(dwunitrochlorobenzen) - mieszanina izomerów

[25567-67-3]

13-
751-Chloro-2,3-epoksypropan (epichlorohydryna)

[106-89-8]

1--
76Chloroetan

[75-00-3]

200--
772-Chloroetanol (chloroetylowy alkohol, chlorohydryna etylenowa)

[107-07-3]

13-
78Chloroeten (winylu chlorek)

[75-01-4]

530-
794-Chlorofenol

[106-48-9]

0,51,5-
80Chloromekwatu chlorek

[999-81-5]

15--
81Chloro(fenylo)metan (benzylu chlorek) [100-44-7]3-5
82Chloroform

[67-66-3]

8--
83Chlorometan

[74-87-3]

20--
84Chloronitrobenzen (nitrochlorobenzen) -mieszanina izomerów

[25167-93-5]

13-
851-Chloro-1-nitropropan

[600-25-9]

10--
86Chloropiryfos - tiofosforan(V) O,O-dietylu-O-3,5,6-trichloro-2-pirydylu

[2921-88-2]

0,20,6-
874-Chlorostyren (p-chlorostyren)

[1073-67-2]

50400-
882-Chlorotoluen (o-chlorotoluen)

[95-49-8]

100250-
89Chlorowodór

[7647-01-0]

510-
90Chrom metaliczny [7440-47-3]

Związki chromu (II) - w przeliczeniu na Cr

Związki chromu (III) - w przeliczeniu na Cr

0,5--
91Chromiany (VI) i dichromiany (VI)

(chromiany) - w przeliczeniu na Cr (VI)

[-]

0,10,3-
92Cyjanamid

[420-04-2]

0,91,8-
93Cyjanamid wapnia

[156-62-7]

1--
94Cyjanowodór i cyjanki - w przeliczeniu na CN
Cyjanowodór [74-90-8]--5
Cyjanek sodu [143-33-9]--5
Cyjanek potasu [151-50-8]--5
Cyjanek wapnia [592-01-8]--5
95Cykloheksan

[110-82-7]

3001.000-
96Cykloheksanol

[108-93-0]

10--
97Cykloheksanon

[108-94-1]

4080-
98Cykloheksen

[110-83-8]

300900-
99Cykloheksyloamina

[108-91-8]

4080-
100Cyklopenta-1,3-dien (cyklopentadien- 1,3)

[542-92-7]

200--
101Cyna [7440-31-5] i jej związki nieorganiczne, z wyjątkiem stannanu (cyny wodorku) - w przeliczeniu na Sn - dymy i pyły2--
102Cyrkon [7440-67-7] i jego związki - w przeliczeniu na Zr510-
1032,4-D - kwas (2,4-dichlorofenoksy)octowy

[94-75-7]

7--
104DDT - 1,1,1-trichloro-2,2-bis(4-chlorofenylo)etan

[50-29-3]

0,10,8-
105Dekaboran (14)

[17702-41-9]

0,30,9-
106Dekasiarczek tetrafosforu (fosforu pięciosiarczek)

[1314-80-3]

13-
107Dekatlenek tetrafosforu

[1314-56-3]

12-
108Demeton (izomery: demeton O, demeton S)

[8065-48-3]

0,1--
109Demeton-S metylowy - tiofosforan(V) S-(2-etylosulfanylo)etylu-O,O-dimetylu (metylodemeton)

[8022-00-2]

0,10,8-
110Diazotan(V) glikolu etylenowego (nitroglikol)

[628-96-6]

0,30,4-
111Dibenzo[a,h]antracen

[53-70-3]

0,004--
112Dibenzo-1,4-tiazyna (fenotiazyna)

[92-84-2]

4--
113Diboran (6)

[19287-45-7]

0,10,2-
1141,2-Dibromoetan

[106-93-4]

0,5--
115Dibromodifluorometan

[75-61-6]

6001.200-
116Dichlorek cynku (chlorek cynku) - dymy

[7646-85-7]

12-
117Dichlorek disiarki (siarki chlorek)

[10025-67-9]

515-
118Dichlorfos - fosforan(V) 2,2-dichlorowinylu-dimetylu (DDVP)

[62-73-7]

13-
1191,2-Dichlorobenzen4 (dwuchlorobenzen -izomer orto)

[95-50-1]

90180-
1201,4-Dichlorobenzen5 (dwuchlorobenzen -izomer para)

[106-46-7]

90180-
121Dichlorodifluorometan (Freon 12)

[75-71-8]

4.0006.200-
1221,1-Dichloroetan

[75-34-3]

400--
1231,2-Dichloroetan

[107-06-2]

50--
1241,1-Dichloroeten

[75-35-4]

12,5--
125Dichlorofluorometan (Freon 21)

[75-43-4]

40200-
126Dichlorometan

[75-09-2]

88--
1272,2'-Dichloro-4,4'-metylenodianilina (MOCA) [101-14-4]0,02--
1281,1-Dichloro-1-nitroetan (dwuchloronitroetan)

[594-72-9]

3060-
1291,2-Dichloropropan

[78-87-5]

50--
1301,2-Dichloro-1,1,2,2-tetrafluoroetan (Freon 114, dwuchloroczterofluoroetan)

[76-14-2]

5.0008.750-
131(1,2-Dichlorowinylo)benzen (dwuchlorostyren)

[6607-45-0]

50150-
132Dieldryna7-

rel-(1R,4S,4aS,5R,6R,7S,8S,8aR)-1,2,3,4,10,10-heksachloro-1,4,4a,5,6,7,8,8a-oktahydro-6,7-epoksy-1,4:5,8-dimetanonaftalen (dieldrin)

[60-57-1]

0,010,08-
133Dietyloamina

[109-89-7]

1530-
1342-(Dietyloamino)etanol

[100-37-8]

1326-
135Dietylobenzen - mieszanina izomerów

[25340-17-4]

100400-
136Dikwatu dibromek - dibromek 1,1'-etyleno-2,2'-dipirydylowy - pyły

[85-00-7]

0,10,3-
137Diizocyjanian heksano-1,6-diylu

[822-06-0]

0,040,08-
138Diizocyjanian tolueno-2,4-diylu

[584-84-9]

0,0070,021-
139Diizocyjanian tolueno-2,6-diylu

[91-08-7]

0,0070,021-
140Dimetoat - ditiofosforan(V) S-metylokarbamoilometylu-O,O-dimetylu

[60-51-5]

0,20,6-
141Dimetoksymetan (metylal)

[109-87-5]

1.0003.500-
142N,N-Dimetyloacetamid

[127-19-5]

3570-
143Dimetyloamina

[124-40-3]

39-
144Dimetyloanilina (ksylidyna) - mieszanina izomerów: 2,3-; 2,4-; 2,5-; 2,6-; 3,4-; 3,5-

[1300-73-8]

10--
145N,N-Dimetyloanilina (dwumetyloanilina, N-dwumetyloanilina)

[121-69-7]

1240-
146N,N-dimetyloformamid

[68-12-2]

1530-
1472,6-Dimetyloheptan-4-on (dwuizobutylowy keton)

[108-83-8]

150300-
1481,1-Dimetylohydrazyna

[57-14-7]

0,1--
149Dinitrobenzen - mieszanina izomerów [25154-54-5]13-
150Dinitrofenol - mieszanina izomerów [25550-58-7]0,5--
151Dinitrotoluen - mieszanina izomerów

[25321-14-6]

0,33--
1521,4-Dioksan

[123-91-1]

50--
1531,3-Dioksolan

[646-06-0]

1050-
154Disiarczek węgla

[75-15-0]

12,5--
155Disulfid allilowo-propylowy

[2179-59-1]

1218-
156Ditlenek chloru

[10049-04-4]

0,30,9-
157Ditlenek siarki

[7446-09-5]

1,32,7-
158Ditlenek węgla 10

[124-38-9]

9.00027.000-
159Endosulfan - (3-tlenek-6,7,8,9,10,10-heksachloro-1,5,5a,6,9,9a-heksahydro-6,9-metano-2,3,4-benzodioksatiepinu)

[115-29-7]

0,10,3-
160Endryna - rel-(1R,4S,4aS,5S,6S,7R,8R,8aR) 1,2,3,4,10,10-heksachloro-1,4,4a,5,6,7,8,8a-oktahydro-6,7-epoksy- 1,4:5,8-dimetanonaftalen (endrin)

[72-20-8]

0,010,08-
161Epoksyetan

[75-21-8]

1--
1621,2-Epoksy-3-fenoksypropan (fenyloglicydowy eter)

[122-60-1]

0,63-
1631,2-Epoksy-4-(epoksyetylo) cykloheksan

[106-87-6]

60--
1641,2-Epoksy-3-izopropoksypropan

[4016-14-2]

240360-
1652,3-Epoksypropanol

[556-52-5]

6--
166Etanodinitryl

[460-19-5]

820-
167Etanol (alkohol etylowy)

[64-17-5]

1.900--
168Etanotiol (etylowy merkaptan)

[75-08-1]

12-
169Eter bis(2-chloroetylowy)

[111-44-4]

1030-
170Eter bis(2,3-epoksypropylowy)

[2238-07-5]

0,05--
171Eter dietylowy

[60-29-7]

300600-
172Eter difenylowy

[101-84-8]

714-
173Eter dimetylowy

[115-10-6]

1.000--
174Eter diizopropylowy

[108-20-3]

1.000--
1754'-Etoksyacetanilid (fenacetyna) - pyły

[62-44-2]

5--
1762-Etoksyetanol

[110-80-5]

8--
177Etylenodiamina

[107-15-3]

2050-
178Etyloamina

[75-04-7]

9,418-
179Etylobenzen

[100-41-4]

200400-
180N-Etylomorfolina

[100-74-3]

2346-
181Etylotoluen - mieszanina izomerów

[25550-14-5]

100--
182Fenitrotion - tiofosforan(V) O-3-metylo-4-nitrofenylu-O,O-dimetylu

[122-14-5]

0,020,1-
183Fenol

[108-95-2]

7,816-
184Fention - tiofosforan(V) O-3-metylo-4-(metylosulfanylo)fenylu-O,O-dimetylu

[55-38-9]

0,2--
1851,4-Fenylenodiamina

[106-50-3]

0,1--
186Fenylohydrazyna

[100-63-0]

20--
187Fenylometanol

[100-51-6]

240--
188Fenylo(2-naftylo)amina

(N-fenylo-2-naftyloamina)

[135-88-6]

0,02--
1892-Fenylopropen

[98-83-9]

240480-
190Fluor

[7782-41-4]

0,050,4-
191Fluorek boru

[7637-07-2]

--3
192Fluorki - w przeliczeniu na F-

[-]

2--
193Fluorooctan sodu

[62-74-8]

0,050,15-
194Fluorowodór

[7664-39-3]

0,52-
195Fonofos - etyloditiofosfonian O-etylu-S-fenylu

[944-22-9]

0,1--
196Formaldehyd

[50-00-0]

0,51-
197Fosfan

[7803-51-2]

0,140,28-
198Fosforan(V) tris(2-tolilu)

(trójkrezylu fosforan)

[78-30-8]

0,10,3-
199Fosgen

[75-44-5]

0,080,16-
200Ftalan dibutylu

[84-74-2]

510-
201Ftalan dietylu

[84-66-2]

515-
202Ftalan dimetylu

[131-11-3]

510-
203Ftalan bis(2-etyloheksylu)

(dwu-2-etyloheksylu ftalan)

[117-81-7]

15-
2042-Furaldehyd

[98-01-1]

1025-
2052-Furylometanol

[98-00-0]

3060-
206Glicerol - aerozole

[56-81-5]

10--
207Glifosat

[1071-83-6]

10--
208Glikol etylenowy

[107-21-1]

1550-
209Glutaraldehyd (glutarowy aldehyd)

[111-30-8]

0,40,6-
210Hafn [7440-58-6] i jego związki - w przeliczeniu na Hf0,5--
211Heksachlorobenzen

[118-74-1]

0,5--
2121,2,3,4,5,6-Heksachlorocykloheksan

(techniczny)11

[608-73-1]

0,17--"
213Heksachloroetan

[67-72-1]

1030-
214Heksafluorek siarki

[2551-62-4]

6.000--
215Heksametylotriamid kwasu fosforowego(V)

[680-31-9]

0,05--
216Heksan (n-heksan)

[110-54-3]

72--
217Heksanu izomery acykliczne nasycone,
z wyjątkiem heksanu
2,2-Dimetylobutan
[75-83-2]4001.200-
2,3-Dimetylobutan
[79-29-8]4001.200-
3-Metylopentan
[96-14-0]4001.200-
2-Metylopentan
[107-83-5]4001.200-
218Heksano-6-laktam

(kaprolaktam, cykloheksanoizooksym)

[105-60-2]

515-
219Heksan-2-on (metylo-n-butyloketon)

[591-78-6]

10--
220Heptan (n-heptan)

[142-82-5]

1.2002.000-
221Heptan-2-on

[110-43-0]

238475-
222Heptan-3-on

[106-35-4]

95--
223Heptan-4-on

[123-19-3]

230--
22410-Hydrat heptaoksotetraboranu sodu

(sodowy czteroboran dziesięciowodny, boraks) - pyły

[1303-96-4]

0,52-
225Hydrazyna

[302-01-2]

0,050,1-
226Hydrochinon

[123-31-9]

12-
2274-Hydroksy-4-metylopentan-2-on

(alkohol diacetonowy)

[123-42-2]

240--
2282,2'-Iminobis(etyloamina)

[111-40-0]

412-
229Itr [7440-65-5] i jego związki - w przeliczeniu na Y1--
230Izobutyroaldehyd (aldehyd izomasłowy)

[78-84-2]

100--
231Izopren

[78-79-5]

100300-
232Izopropyloamina

[75-31-0]

1224-
2332-Izopropylo-4,6-dinitrofenol

(dwunitroizopropylofenol, DNPP)

[118-95-6]

0,050,15-
234Jod

[7553-56-2]

0,51-
235Jodometan

[74-88-4]

720-
236Kadm [7440-43-9] i jego związki nieorganiczne

- w przeliczeniu na Cd:

a) pyły i dymy0,01--
b) frakcja respirabilna5)0,002--
237Kamfora syntetyczna - bornan-2-on

[76-22-2]

1218-
238Kaptan - N-(trichlorometylosulfanylo) cykloheks-4-eno-1,2-dikarboksyimid

[133-06-2]

5--
239Karbaryl - metylokarbamian 1-naftylu

[63-25-22]

18-
240Karbendazym - 1H-benzimidazol-2-ilokarbamian metylu

[10605-21-7]

10--
241Karbofuran - metylokarbamian 2,2-dimetylo-2,3-dihydrobenzo[b]furan-7-ylu

[1563-66-2]

0,1--
242Keten (etenon)

[463-51-4]

0,51,5-
243Kobalt [7440-48-4] i jego związki nieorganiczne

- w przeliczeniu na Co

0,02--
244Krezol - mieszanina izomerów

[95-48-7; 108-39-4; 106-44-5; 1319-77-3]

22--
245Ksylen - mieszanina izomerów:

1,2-; 1,3-; 1,4-[95-47-6, 108-38-3, 106-42-3, 1330-20-7]

100--
246Kumen (izopropylobenzen)

[98-82-8]

100250-
247Kwas adypinowy - pyły

[124-04-9]

510-
248Kwas akrylowy

[79-10-7]

2050-
249Kwas azotowy(V)

[7697-37-2]

1,42,6-
250Kwas chlorooctowy

[79-11-8]

24-
251Kwas chlorowy(VII) (nadchlorowy kwas)

[7601-90-3]

13-
252Kwas 2,2-dichloropropionowy i jego sól sodowa

[75-99-0]

612-
253Kwas fosforowy(V)

[7664-38-2]

12-
254Kwas mrówkowy

[64-18-6]

515-
255Kwas octowy

[64-19-7]

1530-
256Kwas pikrynowy

[88-89-1]

0,1--
257Kwas propionowy

[79-09-4]

3045-
258Kwas siarkowy(VI) [7664-93-9]
a) mgły13-
b) frakcja torakalna6)0,05--
259Kwas szczawiowy

[144-62-7]

12-
260Kwas 2-tioglikolowy

[68-11-1]

48-
261Malation - ditiofosforan(V) S-1,2-bis(etoksykarbonylo)etylu-O,O-dimetylu

[121-75-5]

110-
262Mangan [7439-96-5] i jego związki nieorganiczne - w przeliczeniu na Mn0,3--
263MCPA - kwas (4-chloro-2-metylofenoksy) octowy

[94-74-6]

15-
264Metakrylan butylu

[97-88-1]

100300-
265Metakrylan metylu

[80-62-6]

100300-
266Metanol (metylowy alkohol)

[67-56-1]

100300-
267Metanotiol (metylowy merkaptan)

[74-93-1]

12-
2682-Metoksyanilina

(o-anizydyna, o-metoksyanilina)

[90-04-0]

0,51-
2694-Metoksyanilina

(p-anizydyna, p-metoksyanilina)

[104-94-9]

0,51-
270Metoksychlor - pyły

[72-43-5]

10--
2712-Metoksyetanol

[109-86-4]

3--
272(2-Metoksymetyloetoksy)propanol

[34590-94-8]

240480-
2731-Metoksypropan-2-ol

[107-98-2]

180360-
274Metylenobis(fenyloizocyjanian)

(diizocyjanian 4,4'-metylenodifenylu)

[101-68-8]

0,030,09-
275Metyloamina

[74-89-5]

515-
276N-Metyloanilina

[100-61-8]

2--
2773-Metylobutan-1-ol

[123-51-3]

200400-
278Metylocykloheksan

[108-87-2]

1.6003.000-
279Metylocykloheksanol - mieszanina izomerów

[25639-42-3]

70--
2802-Metylocykloheksanon

[583-60-8]

50340-
2812-Metylo-4,6-dinitrofenol (dwunitro-o-krezol, DNOC)

[534-52-1]

0,050,4-
2825-Metyloheptan-3-on

[541-85-5]

50100-
2835-Metyloheksan-2-on

[110-12-3]

95--
284Metylohydrazyna

[60-34-4]

0,020,1-
285N-Metylomorfolina

[109-02-4]

1530-
2861-Metylonaftalen

[90-12-0]

30--
2872-Metylopentano-2,4-diol (glikol heksylenu)

[107-41-5]

--120
2884-Metylopentan-2-ol

(izobutylometylokarbinol)

[108-11-2]

100160-
2894-Metylopentan-2-on (metyloizobutyloketon, hekson)

[108-10-1]

83200-
2904-Metylopent-3-en-2-on

[141-79-7]

2040-
2911 -Metylo-2-pirolidon

[872-50-4]

4080-
2922-Metylopropan-1-ol (izobutylowy alkohol)

[78-83-1]

100200-
2932-Metylopropan-2-ol (tert-butylowy alkohol)

[75-65-0]

300450-
294Miedź [7440-50-8] i jej związki nieorganiczne

- w przeliczeniu na Cu

0,2--
295Molibden [7439-98-7] i jego związki - w przeliczeniu na Mo410-
296Morfolina

[110-91-8]

3672-
297Mrówczan etylu

[109-94-4]

250500-
298Nadtlenek dibenzoilowy (benzoilu nadtlenek)

[94-36-0]

510-
299Nadtlenek wodoru

[7722-84-1]

1,54-
300Nafta

[8008-20-6]

100300-
301Naftalen

[91-20-3]

2050-
302Naftalenu pochodne chlorowane

[-]

0,51,5-
3031-Naftyloamina (α-naftyloamina)

[134-32-7]

00-
3042-Naftyloamina (β-naftyloamina)

[91-59-8]

00-
305Nikiel [7440-02-0] i jego związki, z wyjątkiem tetrakarbonylku niklu (niklu karbonylku) - w przeliczeniu na Ni0,25--
306Nikotyna

[54-11-5]

0,5--
3072-Nitroanilina (o-nitroanilina)

[88-74-4]

310-
3083-Nitroanilina (m-nitroanilina)

[99-09-2]

310-
3094-Nitroanilina (p-nitroanilina)

[100-01-6]

310-
310Nitrobenzen

[98-95-3]

1--
311Nitroetan

[79-24-3]

75--
312Nitrometan

[75-52-5]

30240-
313Nitropropan - mieszanina izomerów

[25322-01-4]

3070-
3143-Nitrotoluen

[99-08-1]

11--
3154-Nitrotoluen

[99-99-0]

11--
316Octan 2-butoksyetylu

[112-07-2]

100300-
317Octan butylu (n-butylu octan)

[123-86-4]

200950-
318Octan sec-butylu

[105-46-4]

900900-
319Octan tert-butylu

[540-88-5]

900900-
320Octan 1,3-dimetylobutylu

[108-84-9]

300--
321Octan 2-etoksyetylu

[111-15-9]

11--
322Octan etylu

[141-78-6]

200600-
323Octan izobutylu

[110-19-0]

200400-
324Octan izopentylu

[123-92-2]

250500-
325Octan izopropylu

[108-21-4]

6001.000-
326Octan 2-metoksyetylu

[110-49-6]

5--
327Octan 2-metoksy-1-metyloetylu

[108-65-6]

260520-
328Octan 2-metoksypropylu

[70657-70-4]

100200-
329Octan metylu

[79-20-9]

250600-
330Octan pentan-2-ylu

[626-38-0]

250500-
331Octan pentan-3-ylu

[620-11-1]

250500-
332Octan pentylu (octan n-amylu)

[628-63-7]

250 500-
333Octan tert-pentylu

[625-16-1]

250500-
334Octan propylu

[109-60-4]

200400-
335Octan winylu

[108-05-4]

1030-
3362,2'-Oksydietanol (glikol dwuetylenowy) - aerozol

[111-46-6]

10--
337Oktan (n-oktan)

[111-65-9]

1.0001.800-
338Oleje mineralne - (faza ciekła aerozolu)

[-]

510-
339Ołów [7439-92-1] i jego związki nieorganiczne - w przeliczeniu na Pb0,05--
340Ortokrzemian tetraetylu

[78-10-4]

80--
341Ozon

[10028-15-6]

0,15--
342Paration metylowy - tiofosforan(V)O,O-dimetylu-O-4-nitrofenylu (metyloparation)

[298-00-0]

0,10,6-
343Pentachlorek fosforu

[10026-13-8]

0,71,4-
344Pentachlorofenol

[87-86-5]

0,51,5-
345Pentafluorek bromu

[7789-30-2]

0,51-
346Pentan

[109-66-0]

3.000--
347Pentan-1-ol14 (alkohol amylowy)

[71-41-0]

100450-
348Pentan-2-on (metylopropyloketon, pentanon)

[107-87-9]

100800-
349Pentatlenek wanadu [1314-62-1]:
a) dymy0,050,1-
b) pyły0,050,5-
350Peroksodisiarczan(VI) potasu - pyły

[7727-21-1]

0,1--
351Piperazyna

[110-85-0]

0,10,3-
3522-Pirydyloamina (2-aminopirydyna)

[504-29-0]

2--
353Pirydyna

[110-86-1]

530-
354Platyna metaliczna

[7440-06-4]

1--
355Polichlorowane bifenyle (dwufenylu pochodne chlorowane)

[1336-36-3]

1--
356Propan

[74-98-6]

1.800--
357Propan-1-ol (propylowy alkohol)

[71-23-8]

200600-
358Propan-2-ol (izopropylowy alkohol)

[67-63-0]

9001.200-
359Propano-3-lakton (β-propiolakton)

[57-57-8]

1--
360Prop-2-en-1-ol (allilowy alkohol)

[107-18-6]

210-
361Propoksur

(metylokarbamian 2-izopropoksyfenylu)

[114-26-1]

0,52-
362Propyn (metyloacetylen)

[74-99-7]

1.5002.000-
363Prop-2-yn-1-ol

[107-19-7]

3--
364Pyretryny

[8003-34-7]

1--
365Rezorcynol (rezorcyna)

[108-46-3]

4590-
366Rtęć [7439-97-6], pary i jej związki nieorganiczne - w przeliczeniu na Hg0,02--
367Selan (selenowodór) - w przeliczeniu na Se

[7783-07-5]

0,050,1-
368Selen [7782-49-2] i jego związki, z wyjątkiem selanu - w przeliczeniu na Se0,10,3-
369Siarczan(VI) dimetylu

(dwumetylowy siarczan)

[77-78-1]

0,51-
370Siarkowodór

[7783-06-4]

714-
371Srebro - dymy i pyły

[7440-22-4]

0,05--
372Srebra związki nierozpuszczalne - w przeliczeniu na Ag0,05--
373Srebra związki rozpuszczalne - w przeliczeniu na Ag0,01--
374Stiban (antymonowodór)

[7803-52-3]

0,51,5-
375Strychnina

[57-24-9]

0,15--
376Styren

[100-42-5]

50200-
377Sulfotep - ditiopirofosforan O,O,O,O-tetraetylu

[3689-24-5]

0,1--
378Tal [7440-28-0] i jego związki - w przeliczeniu na TI0,10,3-
379Tantal

[7440-25-7]

5--
380Tellur [13494-80-9] i jego związki - w przeliczeniu na Te0,010,03-
381Terpentyna

[8006-64-2]

112300-
3821,3,5,7-Tetraazaadamantan

(sześciometylenoczteroamina)

[100-97-0]

4--
3831,1,2,2-Tetrabromoetan

[79-27-6]

4--
384Tetrachlorek węgla

[56-23-5]

6,432-
3851,1,2,2-Tetrachloroetan

[79-34-5]

535-
386Tetrachloroeten

[127-18-4]

85170-
387Tetraetyloplumban (ołowiu czteroetylek)

[78-00-2]

0,050,1-
388Tetrafluorek siarki

[7783-60-0]

0,51-
389Tetrafosfor (fosfor biały, fosfor żółty)

[12185-10-3]

0,030,24-
390Tetrahydrofuran

[109-99-9]

150300-
3911,2,3,4-Tetrahydronaftalen

(tetralina)

[119-64-2]

100300-
392Tetranitrometan

[509-14-8]

0,04--
393Tetratlenek osmu - w przeliczeniu na Os

[20816-12-0]

0,0020,006-
394Tiuram - disulfid tetrametylotiuramu - pyły [137-26-8]0,5--
395Tlenek cynku - w przeliczeniu na Zn - dymy

[1314-13-2]

510-
396Tlenek magnezu:
a) dymy5--
b) pyły

[1309-48-4]

10--
397Tlenek wapnia - pyły

[1305-78-8]

26-
398Tlenek węgla

[630-08-0]

23117-
399Tlenek azotu

[10102-43-9]

3,57-
400Tlenki żelaza - w przeliczeniu na Fe - dymy

[1309-37-1]

510-
4012-Toliloamina

[95-53-4]

3--
402Toluen

[108-88-3]

100200-
403Tolueno-2,4-diamina (toluenodwuamina)

[95-80-7]

0,040,1-
4041,3,5-Triazinano-2,4,6-trion 1,3,5-triazyno-2,4,6-triol (cyjanurowy kwas) - pyły

[108-80-5]

10--
405Triazotan(V) glicerolu (nitrogliceryna) [55-63-0]0,51-
406Tribromek boru

[10294-33-4]

--10
407Trichlorek fosforu

[7719-12-2]

12-
408Trichlorfon - 2,2,2-trichloro-1-hydroksyetylofosfonian dimetylu

[52-68-6]

0,52-
409Trichlorobenzen - mieszanina izomerów (1,2,3-,1,2,4- i 1,3,5-)

[87-61-6; 120-82-1; 108-70-3]

1530-
4101,1,1-Trichloroetan

[71-55-6]

300600-
4111,1,2-Trichloroetan

[79-00-5]

45100-
412Trichloroeten

[79-01-6]

50100-
413Trichlorofluorometan (Freon 11, fluorotrójchlorometan)

[75-69-4]

--5.600
414Trichloronaftalen - mieszanina izomerów

[1321-65-9]

5--
415Trichloronitrometan (chloropikryna)

[76-06-2]

0,51,5-
4162,4,6-Trichloro-1,3,5-triazyna (cyjanurowy chlorek) - pary i aerozole

[108-77-0]

0,050,1-
417Trietyloamina

[121-44-8]

39-
418Trimetyloamina

[75-50-3]

1224-
419Trimetylobenzen - mieszanina izomerów (1,2,3-, 1,2,4- i 1,3,5-)

[526-73-8; 95-63-6; 108-67-8; 25551-13-7]

100170-
4202,5,5-Trimetylocykloheks-2-en-1-on

(izoforon) [78-59-1]

510-
4212,4,6-Trinitrotoluen (trójnitrotoluen, TNT)

[118-96-7]

13-
4221,3,5-Trinitro-1,3,5-triazinan (heksogen, cyklotrójmetylenotrójnitroamina)

[121-82-4]

13-
4231,3,5-Trioksan

[110-88-3]

1575-
424Tritlenek diboru (borowy tlenek) - pyły

[1303-86-2]

10--
425Tritlenek glinu [1344-28-1]

- w przeliczeniu na Al:

- dymy, pył całkowity

- dymy, pył respirabilny

2,5

1,2

-

-

-

-

426Tritlenek siarki

[7446-11-9]

13-
427Tytan [7440-32-6] i jego związki - w przeliczeniu na Ti1030-
428Uran [7440-61-1] i jego związki - w przeliczeniu na U:
a) związki nierozpuszczalne0,0750,6-
b) związki rozpuszczalne0,0150,12-
429Węglan wapnia - pyły15

[471-34-1]

10--
430Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) - jako suma iloczynów stężeń i współczynników rakotwórczości 9 rakotwórczych WWA16

[-]

0,002--
4314-Winylocykloheksen

[100-40-3]

10--
432Winylotoluen - mieszanina izomerów

[25013-15-4]

100300-
433Wodorek litu

[7580-67-8]

0,025--
434Wodorotlenek potasu

[1310-58-3]

0,51-
435Wodorotlenek sodu

[1310-73-2]

0,51-
436Wodorotlenek wapnia

[1305-62-0]

2--
437Wolfram - dymy i pyły

[7440-33-7]

5--
438Wolframu związki nierozpuszczalne - w przeliczeniu na W5--
439Wolframu związki rozpuszczalne - w przeliczeniu na W1--
440Zieleń kwasowa V (1-{[4-(dietyloamino) fenylo][4-(dietyloimino)cykloheksa-2,5-dien-1-ylideno]metylo}-6-sulfonianonaftaleno-3-sulfonian sodu)

[12768-78-4]

10--
441Żelazowanad - pyły

[12604-58-9]

13-
442Akrylan hydroksypropylu - mieszanina izomerów [25584-83-2]2,86-
443Akrylan 2-hydroksypropylu

[999-61-1]

2,86-
444Akrylan 2-hydroksy-1-metyloetylu

[2918-23-2]

2,86-
445Azotan 2-etyloheksylu

[27247-96-7]

3,57-
4463-Amino-1,2,4-triazol (amitrol)

[61-82-5]

0,15--
447Benzotiazol

[95-16-9]

20--
448Chlorek chloroacetylu

[79-04-9]

0,20,6-
449Chlorooctan metylu

[96-34-4]

510-
4502-Cyjanoakrylan metylu

[137-05-3]

24-
4512-(Dibutyloamino)etanol

[102-81-8]

14--
452Disiarczek dimetylu

[624-92-0]

2,55-
453Ditlenek azotu

[10102-44-0]

0,71,5-
454Diwinylobenzen

[1321-74-0]

50--
4551,2-Epoksypropan (tlenek propylenu)

[75-56-9]

9--
4563-(2,3-Epoksypropoksy)propen

[106-92-3]

612-
4572-Etyloheksan-1-ol

[104-76-7]

160320-
4582-Fenoksyetanol

[122-99-6]

230--
459Glin metaliczny, glin proszek

(niestabilizowany) [7429-90-5]

- dymy, pył całkowity

- dymy, pył respirabilny

2,5

1,2

-

-

-

-

4602,2-Bis(4-hydroksyfenylo)propan

(bisfenol-A) [80-05-7]

- pyły

510-
4612,2'-Iminodietanol

[111-42-2]

9--
462Izocyjanian cykloheksylu

[3173-53-3]

0,04--
463Izocyjanian 3-izocyjanianometylo-3,5,5-trimetylocykloheksylu (diizocyjanian izoforonu) [4098-71-9]0,04--
464Izocyjanian metylu

[624-83-9]

0,030,047-
465Izooktan-1-ol - mieszanina izomerów

[26952-21-6]

220440-
466Izopentan (metylobutan)

[78-78-4]

3.000--
4672-Izopropoksyetanol

[109-59-1]

20--
4684-Metoksyfenol

[150-76-5]

5--
4692-Metylonaftalen

[91-57-6]

2550-
4704,4'-Metylenodianilina

[101-77-9]

0,08--
471Mrówczan metylu

[107-31-3]

100200-
472Neopentan (2,2-dimetylopropan)

[463-82-1]

3.000--
473Parafina stała [8002-74-2]

- dymy

2--
474Propen

[115-07-1]

2.0008.600-
475Spaliny silnika Diesla [-]

- pył respirabilny

0,5--
4763a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-metanoinden

(dicyklopentadien)

[77-73-6]

10--
477Tlenek diazotu

[10024-97-2]

90--
478Trimetoksyfosfan

[121-45-9]

510-
479Wodorotlenek glinu [21645-51-2]

- w przeliczeniu na Al:

- dymy, pył całkowity

- dymy, pył respirabilny

2,5

1,2

-

-

-

-

480Adypinian bis(2-etyloheksylu)

[103-23-1]

400--
4812-(2-Butoksyetoksy)etanol

[112-34-5]

67100-
482Chlorek allilu

[107-05-1]

2--
4831-Chloro-4-nitrobenzen

[100-00-5]

0,6--
484Dezfluran

[57041-67-5]

125--
4851,2-Dichloroeten - izomery sym- [540-59-0], cis- [156-59-2], trans-[156-60-5]700--
486Eter tert-butylometylowy

[1634-04-4]

180270-
4871,3-Etylenotiomocznik

[96-45-7]

0,1--
488n-Heksanal

[66-25-1]

4080-
489Izofluran

[26675-46-7]

32--
4902-(2-Metoksyetoksy)etanol

[111-77-3]

50--
491Nitrotoluen - mieszanina izomerów

[1321-12-6]

11--
4922-Nitrotoluen

[88-72-2]

11--
493Pentanal

[110-62-3]

118300-
494Sewofluran

[28523-86-6]

55--
4951,2,3-Trichloropropan

[96-18-4]

7--
496Azirydyna (etylenoimina)

[151-56-4]

0,62--
4971-Bromopropan

[106-94-5]

42--
498Diizocyjanian 2,2'-metylenodifenylu

[2536-05-2]

0,030,09-
499Diizocyjanian 2,4'-metylenodifenylu

[5873-54-1]

0,030,09-
500Diizocyjanian metylenodifenylu - mieszanina izomerów

(metylenodifenylodiizocyjanian, MDI) [26447-40-5]

0,030,09-
501Diizocyjanian toluenodiylu - mieszanina izomerów 2,4- i 2,6-

(toluilenodiizocyjanian, TDI)

[26471-62-5]

0,0070,021-
502Formamid

[75-12-7]

23--
503Ftalan benzylu butylu

[85-68-7]

5--
5042-Metyloazirydyna (propylenoimina)

[75-55-8]

4,7--
505But-2-yno-1,3-diol

[110-65-6]

0,250,5-
506Chlorek tionylu

[7719-09-7]

1,83,6-
5074-Toliloamina

[106-49-0]

8--
508Uwodornione terfenyle

[61788-32-7]

12,5--
509Związki tributylocyny (IV)

[-]

0,02--
510Bezwodnik trimelitowy (1,2-bezwodnik kwasu benzeno-1,2,4-trikarboksylowego)

[552-30-7]

0,040,08-
511Chlorek benzoilu

[98-88-4]

--2,8
5122-Cyjanoakrylan etylu

[7085-85-0]

12-
513Kwas trichlorooctowy

[76-03-9]

24-
514Bromoeten (bromek winylu)

[593-60-2]

0,4--
5153,7-Dimetylookta-2,6-dienal (cytral)

[5392-40-5]

2754-
516Eter bis(2-metoksyetylowy)

[111-96-6]

10--
517Eter pentabromodifenylowy (pochodne pentabromowe eteru difenylowego) - mieszanina izomerów

[32534-81-9]

0,7--
518Tetrametylosukcynonitryl

[3333-52-6]

2,6--

1 CAS (Chemical Abstracts Service Registry Number) jest oznaczeniem numerycznym substancji pozwalającym jednoznacznie zidentyfikować substancję chemiczną.

2 Czysta substancja ma nazwę zwyczajową HHDN, a produkt zawierający 85% HHDN nosi nazwę aldryna.

3 Obowiązuje równoległe oznaczanie stężeń benzenu w powietrzu.

4 NDS dotyczy również mieszaniny izomerów: 1,2- i 1,4-dichlorobenzenu.

5 Frakcja respirabilna - frakcja aerozolu wnikająca do dróg oddechowych, która stwarza zagrożenie dla zdrowia po zdeponowaniu w obszarze wymiany gazowej.

6 Frakcja torakalna - frakcja aerozolu wnikająca do dróg oddechowych w obrębie klatki piersiowej, która stwarza zagrożenie dla zdrowia po zdeponowaniu w obszarze tchawiczo-oskrzelowym i obszarze wymiany gazowej.

7 Czysta substancja ma nazwę zwyczajową HEOD, a produkt zawierający 85% HEOD nosi nazwę dieldryna.

8 NDS dotyczy również mieszaniny izomerów diizocyjanianów tolueno-2,4-diylu i tolueno-2,6-diylu [26471-62-5].

9 Patrz przypis 8.

10 NDS i NDSCh nie dotyczy środowiska pracy w podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych.

11 NDS dotyczy mieszaniny izomerów, w przypadku występowania w środowisku pracy jednego z nich, należy stosować tę samą wartość NDS (podany numer CAS dotyczy mieszaniny).

12 NDS dotyczy również mieszaniny izomerów: 3- i 4-nitrotoluenu.

13 Patrz przypis 12.

14 NDS dotyczy również 3-metylobutan-1-olu (alkoholu izoamylowego) [123-51-3] oraz pozostałych izomerycznych alkoholi.

15 Pył całkowity zawierający wolną krystaliczną krzemionkę poniżej 2%.

16 Wartości współczynników rakotwórczości (k) wynoszą: dla dibenzo[a,h]antracenu - 5, benzo[a]pirenu - 1, benzo[a]antracenu - 0,1, benzo[b]fluoroantenu - 0,1, benzo[k]fluoroantenu - 0,1, indeno[1,2,3-c,d]pirenu - 0,1, antracenu - 0,01, benzo[g,h,i]perylenu - 0,01 i chryzenu - 0,01.

UWAGI

- Jeżeli NDS dotyczy mieszaniny izomerów, to w przypadku występowania w środowisku pracy jednego z nich, należy stosować tę samą wartość NDS (podany numer CAS dotyczy mieszaniny).

- Definicje pyłów, dymów i aerozoli są określone w Polskich Normach.

B. Pyły

Lp.Nazwa i nr CAS czynnika szkodliwego dla zdrowiaNajwyższe dopuszczalne stężenie
mg/m3włókien w cm3
1234
1Pyły zawierające wolną (krystaliczną) krzemionkę powyżej 50%

[14808-60-7], [14464-46-1], [15468-32-3]

a) pył całkowity12-
b) pył respirabilny20,3-
2Pyły zawierające wolną (krystaliczną) krzemionkę od 2% do 50%

[14808-60-7], [14464-46-1], [15468-32-3]

a) pył całkowity14-
b) pył respirabilny21-
3Pyły zawierające azbest (jeden lub więcej rodzajów
azbestu wymienionych poniżej):
- aktynolit [77536-66-4]
- antofilit [77536-67-5]
- chryzotyl [12001-29-5]
- grueneryt (amozyt) [12172-73-5]
- krokidolit [12001-28-4]
- tremolit [77536-68-6]
- pył całkowity10,5-
- włókna respirabilne3-0,1
4Pyły grafitu

[7782-42-5], [7440-44-0]

a) pyły grafitu naturalnego:
- pył całkowity14-
- pył respirabilny21-
b) pyły grafitu syntetycznego:
- pył całkowity16-
5Inne nietrujące pyły przemysłowe - w tym zawierające wolną (krystaliczną) krzemionkę poniżej 2%

[-]

10-
- pył całkowity1
6Pyły organiczne pochodzenia zwierzęcego i roślinnego:

[-]

a) zawierające 10% lub więcej wolnej

krzemionki:

- pył całkowity12-
- pył respirabilny21-
b) zawierające poniżej 10% wolnej

krzemionki:

- pył całkowity14-
- pył respirabilny22-
7Pyły talku i talku zawierającego włókna mineralne (w tym azbest):

[14807-96-6]

a) talk niezawierający włókien mineralnych

(w tym azbestu)

- pył całkowity14-
- pył respirabilny21-
b) talk zawierający włókna mineralne (w tym

azbest):

- pył całkowity11-
- włókna respirabilne3-0,5
8Pyły sztucznych włókien mineralnych:

[-]

a) pyły sztucznych włókien mineralnych, z

wyjątkiem włókien ceramicznych

- pył całkowity12,0-
- włókna respirabilne3-1,0
b) pyły włókien ceramicznych
- pył całkowity11,0-
- włókna respirabilne3-0,5
c) pyły włókien ceramicznych w mieszaninie z

innymi sztucznymi włóknami mineralnymi

- pył całkowity11,0-
- włókna respirabilne3-0,5
9Pyły cementów portlandzkiego i hutniczego:

[65997-15-1]

- pył całkowity16-
- pył respirabilny22-
10Pyły apatytów i fosforytów zawierające wolną krystaliczną krzemionkę poniżej 2%

[-]

- pył całkowity16-
- pył respirabilny22-
Pyły apatytów i fosforytów zawierające wolną krystaliczną krzemionkę powyżej 2%
- pył całkowity14-
- pył respirabilny21-
11Pyły sadzy technicznej4

[1333-86-4]

4-
- pył całkowity1
12Pyły węgla kamiennego i brunatnego:

[-]

a) zawierające wolną krystaliczną krzemionkę

powyżej 50%

- pył całkowity11-
- pył respirabilny20,3-
b) zawierające wolną krystaliczną krzemionkę

powyżej 10% do 50%

- pył całkowity12-
- pył respirabilny21-
c) zawierające wolną krystaliczną krzemionkę

od 2% do 10%

- pył całkowity14-
- pył respirabilny22-
d) zawierające wolną krystaliczną krzemionkę

poniżej 2%

- pył całkowity110-
13Pyły drewna:

[-]

a) pyły drewna, z wyjątkiem pyłów drewna

twardego, takiego jak buk i dąb

- pył całkowity14-
b) pyły drewna twardego, takiego jak buk i

dąb

- pył całkowity12-
c) pyły drewna mieszane zawierające pył

drewna twardego, takiego jak buk i dąb

- pył całkowity12-
14Pyły krzemionek bezpostaciowych i syntetycznych
a) ziemia okrzemkowa (diatomit)

niekalcynowana [61790-53-2]

- pył całkowity110-
- pył respirabilny22-
b) ziemia okrzemkowa (diatomit) kalcynowana5

[68855-54-9]

- pył całkowity12-
- pył respirabilny21-
c) krzemionka bezpostaciowa syntetyczna

(strącona i żel)

[112926-00-8]

- pył całkowity110-
- pył respirabilny22-
d) krzemionka stopiona (szkło kwarcowe)

[60676-86-0]

- pył całkowity12-
- pył respirabilny21-
15Pyły węglika krzemu niewłóknistego o zawartości wolnej krystalicznej krzemionki poniżej 2%

[409-20-2]

10-
- pył całkowity1
16Pyły gipsu zawierające wolną krystaliczną krzemionkę poniżej 2% i niezawierające azbestu

[7778-18-9]

10-
- pył całkowity1
17Pyły dolomitu zawierające wolną krystaliczną krzemionkę poniżej 2% i niezawierające azbestu [-]10-
- pył całkowity1
18Pyły kaolinu zawierające wolną krystaliczną krzemionkę poniżej 2% i niezawierające azbestu

[1332-58-7]

10-
- pył całkowity1
19Pyły ditlenku tytanu zawierające wolną krystaliczną krzemionkę poniżej 2% i niezawierające azbestu

[13463-67-7]

10-
- pył całkowity1

1 Pył całkowity - zbiór wszystkich cząstek otoczonych powietrzem w określonej objętości powietrza.

2 Pył respirabilny - zbiór cząstek przechodzących przez selektor wstępny o charakterystyce przepuszczalności według wymiarów cząstek opisanej logarytmiczno-normalną funkcją prawdopodobieństwa ze średnią wartością średnicy aerodynamicznej 3,5 ± 0,3 μm i z geometrycznym odchyleniem standardowym 1,5 ± 0,1.

3 Włókna respirabilne - włókna o długości powyżej 5 μm o maksymalnej średnicy poniżej 3 μm i o stosunku długości do średnicy > 3.

4 Dotyczy sadzy technicznej niezawierającej więcej benzo[a]pirenu niż 35 mg w 1 kg sadzy.

5 Poddana obróbce termicznej powyżej 800°C.

ZAŁĄCZNIK Nr 2 3

WYKAZ WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH NATĘŻEŃ FIZYCZNYCH CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA W ŚRODOWISKU PRACY

A.

Hałas i hałas ultradźwiękowy

1.

Hałas

1.1. Hałas w środowisku pracy jest charakteryzowany przez:

- poziom ekspozycji na hałas odniesiony do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy i odpowiadającą mu ekspozycję dzienną lub poziom ekspozycji na hałas odniesiony do tygodnia pracy i odpowiadającą mu ekspozycję tygodniową (wyjątkowo w przypadku hałasu oddziałującego na organizm człowieka w sposób nierównomierny w poszczególnych dniach w tygodniu),

- maksymalny poziom dźwięku A,

- szczytowy poziom dźwięku C.

1.2. Dopuszczalne ze względu na ochronę słuchu wartości hałasu obowiązują jednocześnie i nie mogą przekraczać wartości podanych w pkt 1.3-1.5.

1.3. Poziom ekspozycji na hałas odniesiony do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy nie może przekraczać 85 dB, a odpowiadająca mu ekspozycja dzienna nie może przekraczać wartości 3,64 x 103 Pa2 x s lub poziom ekspozycji na hałas odniesiony do tygodnia pracy nie może przekraczać wartości 85 dB, a odpowiadająca mu ekspozycja tygodniowa nie może przekraczać wartości 18,2 x 103 Pa2 x s.

1.4. Maksymalny poziom dźwięku A nie może przekraczać wartości 115 dB.

1.5. Szczytowy poziom dźwięku C nie może przekraczać wartości 135 dB.

1.6. (skreślony).

1.7. Wartości podane w pkt 1.3-1.5 stosuje się, jeżeli inne szczegółowe przepisy nie określają wartości niższych.

1.8. Definicje pojęć i metody pomiaru określają Polskie Normy.

2.

(uchylony).

3.

Hałas ultradźwiękowy

3.1. Hałas ultradźwiękowy na stanowiskach pracy jest charakteryzowany przez:

- równoważne poziomy ciśnienia akustycznego w pasmach tercjowych o częstotliwościach środkowych od 10 do 40 kHz odniesione do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub równoważne poziomy ciśnienia akustycznego w pasmach tercjowych o częstotliwościach środkowych od 10 do 40 kHz odniesione do tygodnia pracy (wyjątkowo w przypadku oddziaływania hałasu ultradźwiękowego na organizm człowieka w sposób nierównomierny w poszczególnych dniach w tygodniu),

- maksymalne poziomy ciśnienia akustycznego w pasmach tercjowych o częstotliwościach środkowych od 10 do 40 kHz.

3.2. Równoważne poziomy ciśnienia akustycznego na stanowiskach pracy, odniesione do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub tygodnia pracy, oraz maksymalny poziom ciśnienia akustycznego nie mogą przekraczać wartości podanych w tabeli 1.

Tabela 1

Częstotliwość środkowa pasm tercjowych

kHz

Równoważny poziom ciśnienia akustycznego odniesiony do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub tygodnia pracy

dB

Maksymalny poziom ciśnienia akustycznego dB
10; 12,5; 1680100
2090110
25105125
31,5; 40110130

3.3. Wartości podane w tabeli 1 obowiązują jednocześnie.

3.4. Wartości podane w tabeli 1 stosuje się, jeżeli inne szczegółowe przepisy nie określają wartości niższych.

3.5. Definicje pojęć i metody pomiaru określają Polskie Normy.

B.

Drgania działające na organizm człowieka przez kończyny górne i drgania o ogólnym działaniu na organizm człowieka

1.

Drgania działające na organizm człowieka przez kończyny górne

1.1. Drgania na stanowisku pracy działające na organizm człowieka przez kończyny górne są charakteryzowane przez:

- ekspozycję dzienną, wyrażoną w postaci równoważnej energetycznie dla 8 godzin działania sumy wektorowej skutecznych, ważonych częstotliwościowo przyspieszeń drgań, wyznaczonych dla trzech składowych kierunkowych (ahwx, ahwy, ahwz),

- ekspozycję trwającą 30 minut i krócej, wyrażoną w postaci sumy wektorowej skutecznych, ważonych częstotliwościowo przyspieszeń drgań wyznaczonych dla trzech składowych kierunkowych (ahwx, ahwy, ahwz).

1.2. Wartość ekspozycji dziennej nie może przekraczać 2,8 m/s2.

1.3. Wartość ekspozycji trwającej 30 minut i krócej nie może przekraczać 11,2 m/s2.

1.4. Wartości podane w pkt 1.2 i 1.3 stosuje się, jeżeli inne szczegółowe przepisy nie określają wartości niższych.

1.5. Definicje pojęć i metody pomiaru określają Polskie Normy.

2.

Drgania o ogólnym działaniu na organizm człowieka

2.1. Drgania na stanowisku pracy o ogólnym działaniu na organizm człowieka są charakteryzowane przez:

- ekspozycję dzienną, wyrażoną w postaci równoważnego energetycznie dla 8 godzin działania skutecznego, ważonego częstotliwościowo przyspieszenia drgań, dominującego wśród przyspieszeń drgań, wyznaczonych dla trzech składowych kierunkowych z uwzględnieniem właściwych współczynników (1,4awx, 1,4awy, awz),

- ekspozycję trwającą 30 minut i krócej, wyrażoną w postaci skutecznego, ważonego częstotliwościowo przyspieszenia drgań, dominującego wśród przyspieszeń drgań, wyznaczonych dla trzech składowych kierunkowych z uwzględnieniem właściwych współczynników (1,4awx, 1,4awy, awz).

2.2. Wartość ekspozycji dziennej nie może przekraczać 0,8 m/s2.

2.3. Wartość ekspozycji trwającej 30 minut i krócej nie może przekraczać 3,2 m/s2.

2.4. Wartości podane w pkt 2.2 i 2.3 stosuje się, jeżeli inne szczegółowe przepisy nie określają wartości niższych.

2.5. Definicje pojęć i metody pomiaru określają Polskie Normy.

C.

Mikroklimat

1.

Mikroklimat gorący

1.1. Kryterium klasyfikacji środowiska termicznego do obszaru mikroklimatu gorącego jest wartość wskaźnika PMV (przewidywana ocena średnia) w zakresie powyżej +2,0.

1.2. Obciążenie termiczne w mikroklimacie gorącym określa się za pomocą wskaźnika WBGT wyrażonego w stopniach Celsjusza (°C).

1.3. Wartości WBGT nie mogą przekraczać w ciągu 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy wartości dopuszczalnych podanych w tabeli 2.

Tabela 2
Klasa tempa metabolizmuTempo metabolizmuWartości dopuszczalne WBGT
odniesienie do jednostki powierzchni skórycałkowite

(przy średniej powierzchni skóry 1,8 m2)

osoba zaaklimatyzowana w środowisku gorącymosoba niezaaklimatyzowana w środowisku gorącym
W/m2W°C°C
0

(spoczynek)

M ≤ 65M ≤ 1173332
1

(praca lekka)

65 < M ≤ 130117 < M ≤ 2343029
2

(praca średnio ciężka)

130 < M ≤ 200234 < M ≤ 3602826
3

(praca ciężka)

200 < M ≤ 260360 < M ≤ 468nieodczuwalny ruch powietrza 25odczuwalny ruch powietrza

26

nieodczuwalny ruch powietrza 22odczuwalny ruch powietrza

23

4

(praca bardzo ciężka)

M > 260M > 46823251820

1.4. Definicje pojęć i metody pomiaru określają Polskie Normy.

2.

Mikroklimat zimny

2.1. Mikroklimat zimny odnosi się do warunków środowiska termicznego, dla których wartość wskaźnika PMV (przewidywana ocena średnia) wynosi -2 lub mniej.

2.2. Dopuszczalne wychłodzenie ogólne organizmu określa wartość wskaźnika IREQmin (m2·K·W-1), która zależy od warunków środowiska termicznego, metabolizmu (wydatku energetycznego) oraz parametrów odzieży (izolacyjności i przepuszczalności powietrza).

2.3. Dopuszczalne wychłodzenie miejscowe organizmu określa wskaźnik tWC (°C). Wartości dopuszczalne czasu narażenia w zależności od wskaźnika tWC określono w tabeli 2a.

Tabela 2a. Wartości dopuszczalne wskaźnika tWC w zależności od czasu narażenia

wzór

2.4. Definicje pojęć oraz metod pomiaru i oceny mikroklimatu zimnego są określone w Polskich Normach.

D.

Promieniowanie optyczne

€1.[] Promieniowanie nielaserowe

1.1. Maksymalna dopuszczalna ekspozycja (MDE) - poziom promieniowania, na który w normalnych warunkach pracy mogą być eksponowane osoby bez doznawania szkodliwych skutków dla zdrowia; wartości MDE wyrażane są wielkościami wymienionymi w pkt 1.4.

1.2. Wartości MDE zależą od:

a) długości fali promieniowania,

b) czasu trwania ekspozycji,

c) rodzaju narażonego narządu (oko lub skóra),

d) kąta widzenia źródła promieniowania (w przypadku MDE dla oka i promieniowania z zakresu 300-1400 nm).

1.3. Wartości MDE na nielaserowe promieniowanie optyczne określa tabela 4.

1.4. Wielkości przyjęte do określania wartości MDE:

Hs - skuteczne napromienienie (dla oka i skóry w zakresie długości fali 180-400 nm);

HUVA - napromienienie (dla oka w zakresie długości fali 315-400 nm);

LB - skuteczna luminancja energetyczna (dla oka w zakresie długości fali 300-700 nm);

EB - skuteczne natężenie napromienienia (dla oka w zakresie długości fali 300-700 nm);

LR - skuteczna luminancja energetyczna (dla oka w zakresie długości fali 380-1400 nm);

EIR - natężenie napromienienia (dla oka w zakresie długości fali 780-3000 nm);

Hskóra - napromienienie (dla skóry w zakresie długości fali 380-3000 nm).

Definicje wyżej wymienionych pojęć oraz wzory przeliczeniowe wielkości występujących w tabeli 4 określają przepisy w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z ekspozycją na promieniowanie optyczne.

1.5. Określenie czasu trwania ekspozycji:

a) w przypadku zagrożenia fotochemicznego (lp. 1-6 w tabeli 4) należy określić całkowity czas ekspozycji w ciągu zmiany roboczej, bez względu na długość jej trwania,

b) w przypadku zagrożenia termicznego (lp. 7-15 w tabeli 4) należy określić czas jednorazowej ekspozycji.

Definicje pojęć i metody wyznaczania czasu trwania ekspozycji określają Polskie Normy PN-T-05687 lub PN-T-06589.

Tabela 4. Wartości maksymalnych dopuszczalnych ekspozycji (MDE) na nielaserowe promieniowanie optyczne

Lp.Długość fali λ[nm]Wartości MDECzas ekspozycji do wyznaczania wartości MDE

t[s]

Kąt widzenia α[mrad]

albo

współcz. Cα [bezwymiarowy]

NarządRozpatrywane zagrożenie
1180÷400

(UVA, UVB i UVC)

Hs = 30 [J m-2]całkowity czas ekspozycji-Oko (rogówka, spojówka, soczewka)

Skóra

Oddziaływanie fotochemiczne
2315 ÷ 400 (UVA) HUVA = 104 [J m-2]-Oko (soczewka)
3300÷700

(Światło niebieskie)1)

dla

t ≤ 10 000

t - całkowity czas ekspozycji

α ≥ 11Oko (siatkówka)
4LB = 100 [W m-2 sr-1]dla

t > 10 000

t - całkowity czas ekspozycji

5dla

t ≤ 10 000

t - całkowity czas ekspozycji

α < 112)
6EB = 0,01 [W m-2]dla t > 10 000

t - całkowity czas ekspozycji

7380÷1 400

(VIS i IRA)

dla

t > 10

t - jednorazowy czas ekspozycji

Oko (siatkówka)Oddziaływanie termiczne
8dla

10-6 ≤ t ≤ 10

t - jednorazowy czas ekspozycji

Cα = 1,7 dla

α ≤ 1,7

Cα = α dla

1,7 ≤ α 100

Cα = 100 dla

α > 100

9dla

t < 10-6

t - jednorazowy czas ekspozycji

10780÷1 400

(IRA)

dla

t > 10 s

t - jednorazowy czas ekspozycji

Cα = 11 dla

α ≤ 11

Cα = α dla

11 ≤ α ≤ 100

Cα = 100 dla

α > 100

(pomiarowe pole widzenia: 11 mrad)3)

11dla

10-6 ≤ t ≤ 10

t - jednorazowy czas ekspozycji

12dla

t < 10-6

t - jednorazowy czas ekspozycji

13780÷3 000

(IRA i IRB)

EIR = 18 000 t-075[W m-2]dla t ≤ 1 000

t - jednorazowy czas ekspozycji

-Oko (rogówka, soczewka)
14EIR = 100[W m-2]dla t > 1 000

t - jednorazowy czas ekspozycji

15380÷3 000

(VIS, IRA i IRB)

Hskóra = 20 000 t025 [J m-2]dla t < 10

t - jednorazowy czas ekspozycji

-Skóra

1) Zakres od 300 do 700 nm obejmuje część promieniowania UVB, całe promieniowanie UVA i większość promieniowania widzialnego, jednakże związane z nim zagrożenie określa się powszechnie mianem zagrożenia "światłem niebieskim". Światło niebieskie w wąskim znaczeniu obejmuje jedynie zakres w przybliżeniu od 400 do 490 nm.

2) W odniesieniu do stałej obserwacji bardzo małych źródeł, których kąt widzenia < 11 mrad, można przekształcić skuteczną luminancję energetyczną LB na skuteczne natężenie napromienienia EB. Zwykle dotyczy to jedynie sytuacji stosowania narzędzi okulistycznych lub unieruchomienia oka podczas znieczulenia. Maksymalny "czas patrzenia" oblicza się za pomocą wzoru: tmax = 100/EB, gdzie EB wyrażone jest w W m-2. Ze względu na ruch oczu podczas wykonywania zwykłych zadań wzrokowych wartość ta nie przekracza 100 s.

3) Pomiarowe pole widzenia - kąt przestrzenny widziany przez detektor (kąt odbioru), taki jak radiometr/spektroradiometr, z którego detektor odbiera promieniowanie, wyrażany w steradianach [sr], którego nie należy mylić z kątem widzenia α (rozmiarem kątowym źródła obserwowalnego). Do opisu kąta przestrzennego pola widzenia o symetrii kołowej stosuje się nieraz kąt płaski [mrad].

€2.[] Promieniowanie laserowe

2.1. Maksymalna dopuszczalna ekspozycja (MDE) - poziom promieniowania laserowego, na który w normalnych warunkach pracy urządzenia laserowego mogą być eksponowane osoby bez doznawania szkodliwych skutków; wartości MDE wyrażane są jako natężenie napromienienia (E) albo napromienienie (H).

2.2. Wartości MDE zależą od:

a) długości fali promieniowania laserowego,

b) czasu trwania ekspozycji lub impulsu,

c) rodzaju narażonego narządu (oko, skóra),

d) kąta widzenia źródła promieniowania (w przypadku MDE dla oka i promieniowania z zakresu 400-1400 nm).

2.3. Wartości MDE dla:

a) oka i skóry na promieniowanie laserowe z zakresu 180-400 nm określa tabela 5,

b) oka na promieniowanie laserowe z zakresu 400-1400 nm dla czasów trwania ekspozycji < 10 s określa tabela 6,

c) oka na promieniowanie laserowe z zakresu 400-1400 nm dla czasów trwania ekspozycji ≥ 10 s określa tabela 7,

d) skóry na promieniowanie laserowe z zakresu 400-1400 nm określa tabela 8,

e) oka i skóry na promieniowanie laserowe z zakresu 1400-106 nm określa tabela 9.

2.4. Jeżeli dla danej długości fali promieniowania laserowego istnieje więcej niż jedna wartość MDE, stosuje się wartość bardziej restrykcyjną.

2.5. Określenie czasu trwania ekspozycji. W zależności od analizowanego zagrożenia i trybu pracy lasera jest to: czas trwania impulsu, czas jednorazowej ekspozycji (dla zagrożenia termicznego) lub całkowity czas ekspozycji w ciągu zmiany roboczej (dla zagrożenia fotochemicznego).

2.6. Mierzone wartości napromienienia lub natężenia napromienienia powinny być uśredniane w kołowej aperturze ograniczającej zgodnie z aperturami ograniczającymi określonymi w tabeli 10. Definicje pojęć i metody pomiaru określają odpowiednie Polskie Normy.

2.7. Wartości stosowanych współczynników korekcyjnych i innych parametrów obliczeniowych określa tabela 11.

2.8. W przypadku źródeł laserowych emitujących promieniowanie impulsowe powtarzalne niezależnie od długości fali, należy określić wartości MDE oka i skóry dla każdego z poniższych warunków:

a) zagrożenie pojedynczym impulsem: należy określić MDE na pojedynczy impuls promieniowania (MDEpoj). Ekspozycja na dowolny pojedynczy impuls w ciągu impulsów nie może przekraczać MDEpoj o tym czasie trwania impulsu,

b) zagrożenie ciągiem impulsów w czasie trwania ekspozycji: należy określić MDE na ciąg impulsów w czasie trwania ekspozycji. Ekspozycja na dowolną grupę (lub podgrupę impulsów w ciągu impulsów) dostarczonych w czasie trwania ekspozycji nie może przekraczać MDE dla tego czasu trwania ekspozycji,

c) zagrożenie termiczne ciągiem impulsów, których oddziaływanie ma charakter addytywny:

- należy określić wartość skumulowanego termicznego współczynnika korekcyjnego Cp = N-0,25, gdzie N oznacza liczbę impulsów w czasie trwania ekspozycji, a następnie przemnożyć przez wyznaczoną wartość MDE dla pojedynczego impulsu MDEpoj i do analizy przyjąć wartość wynikową nowego MDET

MDET = Cp · MDEpoj,

- dla danej długości fali rozpatrywanego promieniowania laserowego, gdy czas trwania pojedynczego impulsu jest krótszy od czasu Tmin określonego w tabeli 12, należy do obliczeń MDE przyjąć czas trwania impulsu równy Tmin, natomiast gdy czas trwania pojedynczego impulsu jest dłuższy od Tmin, należy do obliczeń przyjąć rzeczywisty czas trwania impulsu.

Tabela 5. Wartości maksymalnych dopuszczalnych ekspozycji (natężenia napromienienia E lub napromienienia H) oka oraz skóry na promieniowanie laserowe z zakresu 180-400 nm

grafika

1) Wartości napromienienia określone dla pojedynczych impulsów laserowych. W przypadku ciągu impulsów, z których każdy charakteryzuje się czasem trwania impulsu mniejszym od Tmin (wymienione w tabeli 12), przy wyznaczaniu MDE należy dodać wartości czasów trwania impulsów, a będącą wynikiem wartość czasu należy podstawić w miejsce t we wzorze: 5,6 · 103 t0,25.

Tabela 6. Wartości maksymalnych dopuszczalnych ekspozycji (napromienienia H) oka na promieniowanie laserowe - czas trwania ekspozycji < 10 s

Długość fali [nm]Czas trwania ekspozycji t [s]
10-13 ÷ 10-1110-11 ÷ 10-910-9 ÷ 1.8 · 10-51.8 · 10-5 ÷ 5 · 10-55 · 10-5 ÷ 101
Widzialne i IRA400 ÷ 1 050H = 1,5 · 10-4 CA CE [J m-2]H=2,7 · 104 t0,75 CA CE [J m-2]H = 5 · 10-3 CA CE [J m-2]H = 18 · t0,75 CA CE [J m-2]
1 050 ÷ 1 400H = 1,5 · 10-3 CC CE [J m-2]H=2,7 · 105 t0,75 CC CE [J m-2]H = 5 · 10-2 CC CE [J m-2]H = 90 · t0,75 CC CE [J m-2]
Wartości współczynników korekcyjnych CA, CC, CE podano w tabeli 11.

Tabela 7. Wartości maksymalnych dopuszczalnych ekspozycji (natężenia napromienienia E lub napromienienia H) oka na promieniowanie laserowe - czas trwania ekspozycji ≥ 10 s

Długość fali [nm]Czas trwania ekspozycji t [s]
101 ÷ 102102 ÷ 104104 ÷ 3 · 104
Widzialne 400 ÷ 7001)400 ÷ 600 Fotochemiczne uszkodzenie siatkówki3)H = 100 CB [J m-2] (γ = 11 mrad)E = 1 CB [W m-2]; (γ = 1,1 t0,5 mrad)E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 ÷ 700 Termiczne uszkodzenie siatkówkijeżeli α < 1,5 mrad, to E = 10 [W m-2]

jeżeli α > 1,5 mrad i t ≤ T2, to H = 18CE t0,75 [J m-2]

jeżeli α > 1,5 mrad i t > T2, to E = 18CE T2-0,25 [W m-2]

IRA2)700 ÷ 1 400jeżeli α < 1,5 mrad, to E = 10 CA CC [W m-2]

jeżeli α > 1,5 mrad i t ≤ T2, to H = 18 CA CC CE t0,75 [J m-2]

jeżeli α > 1,5 mrad i t > T2, to E = 18 CA CC CE T2-0,25 [W m-2] (maksymalnie 1 000 W m-2)

Wartości współczynników korekcyjnych CA, CB, CC, CE parametrów T1 i T2 kąta widzenia źródła promieniowania α oraz kąta odbioru γ podano w tabeli 11.

Uwaga: MDE dla zagrożenia fotochemicznego siatkówki oka może być wyrażone również poprzez zintegrowaną luminancję energetyczną G = 106 CB [J m-2 sr-1] dla t > 10 s do t = 10000 s

oraz poprzez luminancję energetyczną L = 100 CB [W m-2 sr-1] dla t > 10 000 s.

1) Dla małych źródeł, których kąt widzenia wynosi co najwyżej 1,5 mrad, podwójne wartości MDE od 400 nm do 600 nm ograniczają się do termicznych wartości granicznych dla 10 s ≤ t < T1 oraz do fotochemicznych wartości granicznych dla dłuższych czasów.

2) Oficjalna granica między promieniowaniem widzialnym a podczerwonym wynosi 780 nm, jak określa CIE (Międzynarodowy Komitet Oświetleniowy). Kolumna zawierająca nazwy zakresów długości fali ma jedynie zapewnić użytkownikowi lepszy ogólny przegląd.

3) Dla pomiaru wartości ekspozycji uwzględnienie γ określone jest w następujący sposób: jeżeli α (kąt widzenia źródła) > γ (stożkowy kąt ograniczający pomiarowe pole widzenia, wskazany w nawiasie w odpowiedniej kolumnie), to pomiarowe pole widzenia γm powinno przyjmować wartość γ. Przy użyciu większego pomiarowego pola widzenia zagrożenie byłoby przeszacowane. Jeżeli α < γ, to pomiarowe pole widzenia γm musi być wystarczająco duże, by całkowicie obejmować źródło, ale nie jest ograniczone w żaden inny sposób i może być większe niż γ.

Tabela 8. Wartości maksymalnych dopuszczalnych ekspozycji (natężenia napromienienia E lub napromienienia H) skóry na promieniowanie laserowe z zakresu 400-1400 nm

Długość fali [nm]Czas trwania ekspozycji t [s]
10-13 ÷ 10-910-9 ÷ 10-710-7 ÷ 101101 ÷ 3 · 104
Widzialne i IRA400 ÷ 1 400E = 2 · 1011 CA

[W m-2]

H=200 CA

[J m-2]

H = 1,1 · 104 CA t0,25 [J m-2]E = 2 · 103 CA [W m-2]
Wartości współczynnika korekcyjnego CA podano w tabeli 11.

Tabela 9. Wartości maksymalnych dopuszczalnych ekspozycji (natężenia napromienienia E lub napromienienia H) oka i skóry na promieniowanie laserowe z zakresu 1400-106 nm

Długość fali [nm]Czas trwania ekspozycji t [s]
10-13 ÷ 10-910-9 ÷ 10-710-7 ÷ 10-310-3 ÷ 101101 ÷ 3 · 104
IRB1 400 ÷ 1 500E = 1012 [W m-2]H = 103 [J m-2]H=5,6 · 103 · t0,25 [J m-2]E = 1 000 [W m-2]
i1 500 ÷ 1 800E = 1013 [W m-2]H = 104 [J m-2]
IRC1 800 ÷ 2 600E = 1012 [W m-2]H = 103 [J m-2]H=5,6 · 103 · t0,25 [J m-2]
2 600 ÷ 106E = 1011 [W m-2]H=100 [J m-2]H = 5,6 · 103 · t0,25 [J m-2]

Tabela 10. Wartości średnicy apertury ograniczającej w poszczególnych zakresach widmowych dla zagrożenia oka oraz skóry

Długość faliŚrednica apertury ograniczającej przy pomiarze
okoskóra
180 ÷ 400 nm1 mmdla t ≤ 0,3 s3,5 mm
1,5 · t0,375 mmdla 0,3 s < t < 10 s
3,5 mmdla t ≥ 10 s
400 ÷ 1400 nm7 mm3,5 mm
1400 ÷ 105 nm1 mmdla t ≤ 0,3 s3,5 mm
1,5 · t0,375 nmdla 0,3 s < t < 10 s
3,5 mmdla t ≥ 10 s
105 ÷ 106 nm11 mm3,5 mm

Tabela 11. Wartości stosowanych współczynników korekcyjnych i innych parametrów obliczeniowych

ParametrObowiązujący zakres widmowy (nm)Wartość
CAλ < 700CA = 1,0
700 ÷ 1 050CA = 100,002(λ - 700)
1 050 ÷ 1 400CA = 5,0
CB400 ÷ 450CB = 1,0
450 ÷ 700CB = 100,02(λ - 450)
CC700 ÷ 1 150CC = 1,0
1 150 ÷ 1 200CC = 100,018(λ - 1 150)
1 200 ÷ 1 400CC = 8,0
T1λ < 450T1 = 10 s
450 ÷ 500T1 = 10 · [100,02(λ - 450)] s
λ > 500T1 = 100 s
ParametrObowiązujący zakres kątowy (mrad)Wartość
CEα < 1,5CE = 1,0
1,5 < α < 100CE = α / 1,5
α > 100CE = α2 / 150 mrad
T2α < 1.5T2 = 10 s
1.5 < α < 100T2 = 10 · [10(α - 1,5) / 98,5] s
α > 100T2 = 100 s
ParametrObowiązujący zakres czasu trwania ekspozycji (s)Wartość
γt ≤ 100γ = 11 [mrad]
100 < t < 104γ = 1,1 t0,5 [mrad]
t > 104γ = 110 [mrad]

gdzie:

CA - współczynnik korekcyjny ze względu na absorpcję promieniowania w melaninie (uwzględnia zmianę wartości widmowego współczynnika absorpcji promieniowania z zakresu 400-1400 nm w melaninie) - zwiększa wartość MDE oka i skóry wraz ze wzrostem długości fali,

CB - współczynnik korekcyjny ze względu na zagrożenie fotochemiczne siatkówki oka światłem niebieskim - zwiększa wartość MDE oka na promieniowanie z zakresu 400-700 nm. W praktyce współczynnik CB stosowany jest w zakresie 400-600 nm,

CC - współczynnik korekcyjny ze względu na absorpcję promieniowania z zakresu długości fal 700-1400 nm w rogówce - zwiększa wartość MDE oka na promieniowanie o długości fali powyżej 1150 nm,

CE - współczynnik korekcyjny dla źródeł rozciągłych emitujących promieniowanie z zakresu długości fal 400-1400 nm - zwiększa wartość MDE oka dla kątów widzenia źródła promieniowania α > 1,5 mrad,

T1 - parametr określający wartości czasów trwania ekspozycji, powyżej których MDE dla zagrożenia fotochemicznego oka jest bardziej restrykcyjne (mniejsze wartości MDE) od MDE dla zagrożenia termicznego oka, stosowany jest w zakresie długości fal 400-600 nm. Dotyczy czasów trwania ekspozycji t ≥ 10 s i punktowych źródeł promieniowania laserowego,

T2 - parametr decydujący o wyborze MDE oka dla źródeł rozciągłych (stosowany dla zakresu długości fal 400-1400 nm) w zależności od spełnienia warunku t > T2; w przypadku spełnienia warunku należy przy wyznaczaniu MDE korzystać z wartości czasu T2, natomiast w przypadku niespełnienia (t ≤ T2) należy korzystać z czasu trwania ekspozycji t,

γ- kąt płaski, zazwyczaj liczony w radianach, w obrębie którego detektor odbiera promieniowanie optyczne.

Tabela 12. Wartości czasu Tmin dla poszczególnych zakresów widmowych

Zakres widmowy (nm)Wartość Tmin
315 < λ ≤ 40010-9 s (= 1 ns)
400 < λ ≤ 1 05018 · 10-6 s (= 18 µs)
1 050 < λ ≤ 1 40050 · 10-6 s (= 50 µs)
1 400 < λ ≤ 1 50010-3 s (= 1 ms)
1 500 < λ ≤ 1 80010 s
1 800 < λ ≤ 2 60010-3 s (= 1 ms)
2 600 < λ ≤ 10610-7 s (= 100 ns)

Tmin - minimalny czas trwania impulsu przyjmowany do obliczeń.

E.

Pola i promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu częstotliwości 0 Hz-300 GHz

1.

Pola i promieniowanie elektromagnetyczne na stanowiskach pracy charakteryzowane są jednocześnie przez następujące wielkości normatywne:

- widmo częstotliwości, f w Hz,

- natężenie pola magnetycznego o ogólnym działaniu na organizm człowieka (w zakresie częstotliwości od 0 Hz do 3 GHz), H w A/m,

- natężenie pola elektrycznego o ogólnym działaniu na organizm człowieka (w zakresie częstotliwości od 0 Hz do 300 GHz), E w V/m,

- natężenie pola magnetycznego o działaniu miejscowym na kończyny pracownika - ręce do łokci i nogi do kolan (w zakresie częstotliwości od 0 Hz do 800 kHz), H w A/m,

- doza rzeczywista pola magnetycznego strefy zagrożenia, o ogólnym działaniu na organizm człowieka, DH w (A/m)2h,

- doza rzeczywista pola elektrycznego strefy zagrożenia, o ogólnym działaniu na organizm człowieka, DE w (V/m)2h,

- wskaźnik ekspozycji dla dozy rzeczywistej pola elektrycznego i dozy rzeczywistej pola magnetycznego w strefie zagrożenia, W.

2.1. W otoczeniu źródeł pól elektromagnetycznych należy wyznaczyć i oznakować, zgodnie z Polską Normą, obszary występowania silnych pól elektromagnetycznych jako zasięg trzech stref ochronnych:

- niebezpiecznej - rozumianej jako obszar, w którym przebywanie pracowników jest zabronione,

- zagrożenia - rozumianej jako obszar, w którym dopuszczone jest przebywanie pracowników zatrudnionych przy źródłach przez czas ograniczony zgodnie z zasadami podanymi w pkt 4,

- pośredniej - rozumianej jako obszar, w którym dopuszczone jest przebywanie pracowników zatrudnionych przy źródłach w ciągu całej zmiany roboczej.

2.2. Obszar poza zasięgiem stref ochronnych jest obszarem strefy bezpiecznej.

3.1. Wyróżnia się trzy graniczne wartości natężenia pola elektrycznego E0(f), E1(f), E2(f) i magnetycznego H0(f), H1(f), H2(f), o ogólnym działaniu na organizm człowieka, określone w poszczególnych zakresach częstotliwości (tabele 8 i 9):

- E0(f) i H0(f) - natężenia pól o częstotliwości f, rozgraniczające strefę pośrednią od strefy bezpiecznej,

- E1(f) i H1(f) - natężenia pól o częstotliwości f, rozgraniczające strefę zagrożenia od strefy pośredniej,

- E2(f) i H2(f) - natężenia pól o częstotliwości f, rozgraniczające strefę niebezpieczną od strefy zagrożenia.

3.2. Pomiędzy wartościami granicznymi obowiązują następujące zależności:

E2(f) = 10 E1(f); E0(f) = E1(f)/3; H2(f) = 10 H1(f); H0(f) = H1(f)/3,

z wyjątkiem pól elektrycznych o częstotliwościach od 0 Hz do 300 Hz, dla których:

E2 = 2 E1(f), a E0(f) = E1(f)/2.

4.

W strefie zagrożenia ekspozycja ma spełniać jednocześnie następujące warunki:

- DE(f) < DdE(f),

- DH(f) < DdH(f),

- W < 1,

gdzie:

DE(f) - doza rzeczywista pola elektrycznego o częstotliwości f, w przypadku ekspozycji guasi-stacjonarnej na pole elektryczne o częstotliwości f i natężeniu E(f), które występuje w czasie t, wyrażona wzorem: DE(f) = [E(f)]2t;

DH(f) - doza rzeczywista pola magnetycznego o częstotliwości f, w przypadku ekspozycji stacjonarnej na pole magnetyczne o częstotliwości f i natężeniu H(f), które występuje w czasie t, wyrażona wzorem: DH(f) = [H(f)]2t;

DdE(f) i DdH(f) - doza dopuszczalna pola elektrycznego i magnetycznego o częstotliwości f (tabele 8 i 9);

W - wskaźnik ekspozycji dla dozy rzeczywistej pola elektrycznego i dozy rzeczywistej pola magnetycznego (doza pola magnetycznego dotyczy tylko zakresu częstotliwości do 3 GHz), w przypadku ekspozycji quasi-stacjonarnej, która występuje w czasie t na pole elektryczne o częstotliwości f i natężeniu E(f) oraz pole magnetyczne o częstotliwości f i natężeniu H(f), wyrażony wzorem:

W = [DE(f)/DdE(f)] + [DH(f)/DdH(f)].

5.1. Gdy ekspozycja o działaniu miejscowym dotyczy wyłącznie kończyn, dopuszcza się zwiększone ich narażenie na pola magnetyczne o natężeniach 5 razy większych, od dopuszczalnych dla całego ciała, z równoczesnym dopuszczeniem dozy dla kończyn 25 razy większej od dozy dla całego ciała (dopuszczalne zwiększenie narażenia kończyn na pole magnetyczne dotyczy tylko pola magnetycznego z zakresu częstotliwości 800 kHz).

5.2. Przebywanie pracowników w strefie niebezpiecznej jest dopuszczalne pod warunkiem stosowania odpowiednich środków ochrony indywidualnej.

5.3. Dopuszczalne wartości natężenia pola elektrycznego E1(f) na granicy strefy zagrożenia i pośredniej oraz doza dopuszczalna pola elektrycznego DdE(f) określone są w tabeli 8.

Tabela 8

Lp.Zakres częstotliwościE1(f)

[V/m]

DdE(f)
10 Hz ≤ f ≤ 0,5 Hz20.0003.200 (kV/m)2 x h
20,5 Hz < f ≤ 300 Hz10.000800 (kV/m)2 x h
30,3 kHz < f ≤ 1 kHz100/f0,08/f2 (kV/m)2 x h
41 kHz < f ≤ 3 MHz1000,08 (kV/m)2 x h
53 MHz < f ≤ 15 MHz300/f0,72/f2 (kV/m)2 x h
615 MHz < f ≤ 3 GHz203.200 (V/m)2 x h
73 GHz < f ≤ 300 GHz0,16 f + 19,5(f/2 + 55)2 (V/m)2 x h

- f - częstotliwość w jednostkach podanych w kolumnie "zakres częstotliwości";

- wartości E1(f) oznaczają natężenia pól elektrycznych charakteryzowane wielkościami:

- wartością skuteczną natężenia pola - dla częstotliwości do 1 kHz oraz powyżej 3 MHz,

- wartością równoważną natężenia pola - w zakresie częstotliwości od 1 kHz do 3 MHz,

- wartością uśrednioną w okresie repetycji impulsów i kącie, w którym emitowane jest promieniowanie, w przypadku promieniowania elektromagnetycznego o zmiennym okresowo rozkładzie przestrzennym natężenia pola;

- DdE(f) - doza dopuszczalna pola elektrycznego o częstotliwości f, dla ekspozycji w ciągu całej zmiany roboczej.

5.4. Gdy ekspozycja dotyczy pól impulsowych, dodatkowo powinien być spełniony warunek:

Emax imp < 4,5 kV/m w zakresie częstotliwości 0,1 GHz < f < 3 GHz;

Emax imp < 0,43f + 3,2 kV/m w zakresie częstotliwości 3 GHz < f < 10 GHz

oraz Emax imp < 7,5 kV/m w zakresie częstotliwości 10 GHz < f < 300 GHz,

gdzie Emax imp - maksymalna wartość natężenia pola w impulsie; f w GHz.

5.5. Dopuszczalne wartości natężenia pola magnetycznego H1(f) na granicy strefy zagrożenia i pośredniej oraz doza dopuszczalna pola magnetycznego DdH(f) określone są w tabeli 9.

Tabela 9

Lp.Zakres częstotliwościH1(f)

[A/m]

DdH(f)
10 Hz ≤ f ≤ 0,5 Hz8.000512 (kA/m)2 x h
20,5 Hz < f ≤ 50 Hz2000,32 (kA/m)2 x h
30,05 kHz < f ≤ 1 kHz10/f800/f2 (A/m)2 x h
41 kHz < f ≤ 800 kHz10800 (A/m)2 x h
50,8 MHz < f ≤ 150 MHz8/f512/f2 (A/m)2 x h
60,15 GHz < f ≤ 3 GHz0,0530,022 (A/m)2 x h

- f - częstotliwość w jednostkach podanych w kolumnie "zakres częstotliwości";

- wartości H1(f) oznaczają natężenia pól magnetycznych charakteryzowane wielkościami:

- wartością skuteczną natężenia pola - dla częstotliwości do 1 kHz oraz powyżej 800 kHz,

- wartością równoważną natężenia pola - w zakresie częstotliwości od 1 kHz do 800 kHz,

- wartością uśrednioną w okresie repetycji impulsów i kącie bryłowym, w którym emitowane jest promieniowanie, w przypadku promieniowania elektromagnetycznego o zmiennym okresowo rozkładzie przestrzennym natężenia pola;

- DdH(f) - doza dopuszczalna pola magnetycznego o częstotliwości f, dla ekspozycji w ciągu całej zmiany roboczej.

6.

Definicje pojęć i metody pomiaru określają Polskie Normy.

1 § 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 29 lipca 2010 r. (Dz.U.10.141.950) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 sierpnia 2010 r.
2 Załącznik nr 1:

-zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 10 października 2005 r. (Dz.U.05.212.1769) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 listopada 2005 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 30 sierpnia 2007 r. (Dz.U.07.161.1142) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 września 2007 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 16 czerwca 2009 r. (Dz.U.09.105.873) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 lipca 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 29 lipca 2010 r. (Dz.U.10.141.950) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 sierpnia 2010 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 16 grudnia 2011 r. (Dz.U.11.274.1621) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 stycznia 2012 r.

3 Załącznik nr 2:

-zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 10 października 2005 r. (Dz.U.05.212.1769) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 listopada 2005 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 16 czerwca 2009 r. (Dz.U.09.105.873) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 lipca 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 29 lipca 2010 r. (Dz.U.10.141.950) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 sierpnia 2010 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 16 grudnia 2011 r. (Dz.U.11.274.1621) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 stycznia 2012 r.