Nadanie koncesji na budowę i eksploatację kolei górskiej z Zakopanego na Gubałówkę.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1938.50.395

Akt indywidualny
Wersja od: 21 lipca 1938 r.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA KOMUNIKACJI
z dnia 15 lipca 1938 r.
w sprawie nadania koncesji na budowę i eksploatację kolei górskiej z Zakopanego na Gubałówkę.

Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 17 marca 1932 r. o koncesjach na koleje znaczenia miejscowego i koleje miejskie (Dz. U. R. P. Nr 38, poz. 391) nadaję Stowarzyszeniu zarejestrowanemu "Liga Popierania Turystyki", mającemu siedzibę w Warszawie, koncesję na budowę i eksploatację kolei górskiej użytku publicznego z Zakopanego na Gubałówkę dla ruchu osobowego i towarowego na warunkach następujących:
Koncesjonariusz jest obowiązany wybudować swoim kosztem kolej górską, linowo-terenową z Zakopanego na szczyt Gubałówki, o trakcji elektrycznej, długości około 1.350 m zgodnie z planami i projektami oraz kosztorysem ogólnym i szczegółowymi warunkami technicznymi, zatwierdzonymi przez Ministra Komunikacji.
Koncesję nadaje się na okres 35 lat, licząc od daty jej ogłoszenia.
Koncesjonariusz jest obowiązany ukończyć budowę koncesjonowanej kolei i utworzyć ruch użytku publicznego w przeciągu jednego roku od daty ogłoszenia niniejszej koncesji.

W ciągu roku od ukończenia budowy koncesjonariusz obowiązany jest przedłożyć Ministerstwu Komunikacji sprawozdanie z budowy kolei ze szczegółowym jej opisem oraz z podaniem wysokości kapitału budowlanego i kosztów poszczególnych robót, budowli i innych urządzeń.

Koncesjonariusz jest obowiązany wykonać wszystkie roboty, mające na celu zabezpieczenie istniejących stosunków wodnych i drogowych oraz innych interesów publicznych.
Koncesjonariusz jest obowiązany nabyć na swoją własność grunty, potrzebne do budowy i eksploatacji kolei koncesjonowanej, jej budowli i urządzeń.

Koncesjonariuszowi służy prawo wywłaszczenia ma podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 września 1934 r. o wywłaszczeniu na cele kolejowe (Dz. U. R. P. Nr 86, poz. 777).

Nadzór nad budową kolei wykonywać będą organa Ministerstwa Komunikacji, których zlecenia powinny być ściśle przestrzegane.

Tytułem zwrotu kosztów, związanych z wykonywaniem tego nadzoru, koncesjonariusz wpłaci do kasy Ministerstwa Komunikacji w okresie 6 miesięcy od daty ogłoszenia niniejszej koncesji ryczałtową sumę w wysokości ¼% kosztów budowy, ustalonych w kosztorysie.

Otwarcie ruchu użytku publicznego na kolei może nastąpić za zezwoleniem Ministra Komunikacji, który przed tym zarządzi zbadanie komisyjne wykonanych robót i urządzeń kolejowych pod względem ich zgodności z zatwierdzonymi planami, projektami i szczegółowymi warunkami technicznymi oraz pod względem bezpieczeństwa ruchu.
Koncesjonariusz jest obowiązany zaopatrzyć kolej we wszystkie urządzenia, niezbędne do eksploatacji i utrzymywać ją przez cały czas trwania koncesji w stanie zupełnej sprawności, zapewniającej bezpieczeństwo i ciągłość ruchu,

W sprawie budowy i uruchomienia urządzeń elektrycznych kolei górskiej obowiązują postanowienia ustawy elektrycznej z dnia 21 marca 1922 r. (Dz. U. R. P. z 1935 r. Nr 17, poz. 98) i rozporządzeń na podstawie tej ustawy wydanych.

Przy wszelkich robotach i dostawach koncesjonariusz obowiązany jest uwzględniać krajową siłę roboczą i przemysł krajowy. Przywóz z zagranicy przedmiotów i urządzeń, potrzebnych do budowy i eksploatacji kolei, może nastąpić tylko za uprzednim zezwoleniem właściwych władz państwowych.
Koncesjonariusz może zaciągać dla celów budowy i utrzymania kolei pożyczki hipoteczne i obligacyjne tylko na podstawie uprzedniego zezwolenia Ministra Komunikacji i na warunkach w tym zezwoleniu ustalonych. Pożyczki te powinny być spłacone w całości w czasie trwania koncesji według planu, zatwierdzonego przez Ministerstwo Komunikacji z dochodów kolei po pokryciu wydatków eksploatacyjnych i handlowych (administracyjnych).
W celu zapewnienia należytego utrzymania kolei oraz prawidłowej i przezornej eksploatacji koncesjonariusz powinien utworzyć następujące kapitały pomocnicze:
a)
kapitał odnowienia (renowacyjny), przeznaczony na pokrycie wydatków na urządzenia kolejowe, które - mimo należytego ich utrzymania - wymagają po pewnych okresach czasu wymiany na nowe, a których wymiana nie zwiększa majątku kolei.

Kapitał odnowienia (renowacyjny) powstaje z dochodów ze sprzedaży niezdatnych do użytku materiałów, wymienionych na nowe oraz z corocznych odpisów od zysku brutto, określonego w § 12, obliczonych w sposób następujący:

3% od wartości bilansowej budowli murowanych,

5% od wartości bilansowej budynków drewnianych,

10% od wartości bilansowej maszyn.

b)
kapitał zapasowy z sum corocznie odpisywanych w wysokości 8% czystego zysku (§ 13). Kapitał ten służy na pokrycie nieprzewidzianych wydatków i strat w latach deficytowych.

Kapitał odnowienia (renowacyjny) i zapasowy kolei lokuje koncesjonariusz na rachunku bieżącym w instytucjach finansowych, wskazanych przez Ministerstwo Komunikacji lub w papierach wartościowych, mających bezpieczeństwo pupilarne.

Zysk brutto przedsiębiorstwa stanowić będzie różnica, powstała po potrąceniu z ogólnego dochodu wszystkich wydatków eksploatacyjnych i handlowych (administracyjnych), łącznie z kosztami nadzoru państwowego, określonego w § 24, tudzież wydatków na spłatę pożyczek hipotecznych i obligacyjnych.
Po dokonaniu z zysku brutto potrąceń na kapitał odnowienia (renowacyjny) (§ 11) powstaje czysty zysk.

Czysty zysk zużyty będzie w następującej kolejności:

a)
na odpisy na kapitał zapasowy (§ 11) za rok bieżący i za lata ubiegłe, o ile powstały zaległości,
b)
na pokrycie wszystkich innych zobowiązań kolei,
c)
na inwestycje turystyczne znaczenia ogólnospołecznego.
Taryfy maksymalne na przewóz osób, bagażu i towarów koleją górską oraz należności dodatkowe, jak i ich zmiany, będą zatwierdzane i wydawane na wniosek koncesjonariusza w trybie wydawania taryf na kolejach państwowych.

W granicach taryf maksymalnych koncesjonariusz może ustalać według swego uznania opłaty za przewóz osób, bagażu i towarów.

Personel, zatrudniony przy eksploatacji kolei, powinien być kwalifikowany i umundurowany.
Koncesjonariusz obowiązany jest prowadzić odrębną rachunkowość dla kolei górskiej.

Preliminarz budżetowy, roczne sprawozdanie, bilans oraz rachunek zysków i strat kolei zatwierdza Ministerstwo Komunikacji.

Koncesjonariusz nie może zbywać ani obdłużać majątku nieruchomego kolei bez uprzedniej zgody Ministra Komunikacji. Wyjątek stanowią przypadki sprzedaży niezdatnych do użytku urządzeń kolejowych w celu ich wymiany.
Kierownictwo kolei pod względem administracyjnym i technicznym sprawować będzie osoba, zatwierdzona przez Ministerstwo Komunikacji na wniosek koncesjonariusza.
Koncesjonariusz obowiązany jest prowadzić statystykę eksploatacji kolejowej według zasad i form, zatwierdzanych przez Ministerstwo Komunikacji.
Koncesjonariuszowi nie wolno powierzać prowadzenia eksploatacji kolei osobom trzecim bez uprzedniej zgody Ministerstwa Komunikacji.
Przy budowie i eksploatacji kolei koncesjonariusz powinien stosować się do właściwych, ustaw, a w szczególności do ustawy z dnia 17 marca 1932 r. o koncesjach na koleje znaczenia miejscowego i koleje miejskie oraz do rozporządzeń i zarządzeń na ich podstawie wydanych.

Koncesjonariusz jest obowiązany wykonywać wszelkie ustawami określone obowiązki wobec przedsiębiorstwa "Polska Poczta, Telegraf i Telefon".

Koncesjonariusz jest obowiązany ubezpieczyć się od odpowiedzialności, wynikającej z przepisów, za szkody i wypadki, jakie powstaną z powodu budowy i eksploatacji kolei.
Koncesjonariusz zwolniony jest od podatków oraz od opłat państwowych i samorządowych w zakresie, ustalonym w art. 26 ustawy z dnia 17 marca 1932 r. o koncesjach na koleje znaczenia miejscowego i koleje miejskie.
Nadzór ogólny nad należytym utrzymaniem kolei pod względem technicznym, nad prowadzeniem ruchu i wykonywaniem postanowień koncesji sprawować będą organa Ministerstwa Komunikacji, które mają również prawo wglądu w księgi, rachunki i dokumenty kolei, prawo uczestniczenia w walnych zgromadzeniach i posiedzeniach władz koncesjonariusza oraz prawo sprzeciwu uchwałom w sprawach kolei, które byłyby niezgodne z obowiązującymi przepisami i postanowieniami koncesji, albo które byłyby szkodliwe dla interesu publicznego. W razie sprzeciwu przedstawia koncesjonariusz odnośną uchwałę Ministerstwu Komunikacji do decyzji. W razie braku tej decyzji w ciągu 30 dni od daty przedstawienia uchwały, uważa się sprzeciw za nieaktualny.

Na pokrycie kosztów tego nadzoru koncesjonariusz jest obowiązany wpłacać corocznie do kasy Ministerstwa Komunikacji pół procentu (½%) od ogólnego dochodu, otrzymanego z eksploatacji kolei.

Po upływie 15 lat od daty otwarcia ruchu na koncesjonowanej kolei Rząd ma prawo wykupić całe przedsiębiorstwo kolejowe.

Minister Komunikacji zawiadomi koncesjonariusza o zamiarze wykupu kolei co najmniej na sześć miesięcy przed dniem wykupu. Od dnia doręczenia tego zawiadomienia koncesjonariusz nie może zaciągać żadnych zobowiązań ani długów bez zgody Ministra Komunikacji.

W okresie sześciomiesięcznym, wyżej wymienionym, organa Ministerstwa Komunikacji czuwać będą, aby wszelkie nakłady pieniężne, niezbędne do utrzymania kolei i jej urządzeń w należytym stanie, zapewniającym bezpieczeństwo, były dokonywane we właściwym czasie.

W dniu wykupu kolei Rząd wypłaci koncesjonariuszowi tytułem odszkodowania kwotę, jaka wyniknie po odjęciu od połowy kapitału budowlanego, określonego w sprawozdaniu z budowy kolei (§ 3), sumy nieumorzonych pożyczek hipotecznych i obligacyjnych, zaciągniętych na rzecz kolei górskiej, zaś przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe" przejmie z tym dniem te nieumorzone pożyczki hipoteczne i obligacyjne.

Z dniem wykupu cały majątek nieruchomy kolei przechodni na własność Skarbu Państwa, zaś ruchomy majątek kolei oraz kapitał odnowienia (renowacyjny) przechodzą na własność przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowa".

Koncesja może być przez Ministra Komunikacji unieważniona w przypadkach, przewidzianych w ustawie z dnia 17 marca 1932 r. o koncesjach na koleje znaczenia miejscowego i koleje miejskie oraz w przypadku likwidacji Ligi Popierania Turystyki.

W razie unieważnienia koncesji Minister Komunikacji zarządza:

1)
przejęcie na własność Skarbu Państwa całego nieruchomego majątku kolei, zaś na własność przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" całego ruchomego majątku oraz kapitałów, wskazanych w § 11,
2)
przejęcie przez przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe" nieumorzonych długów i zobowiązań, zaciągniętych na rzecz koncesjonowanej kolei.
Po upływie terminu koncesji kolej wraz z gruntami, budowlami i wszystkimi przynależnościami łącznie z kapitałem odnowienia (renowacyjnym) bez żadnych ciężarów przechodzi natychmiast bez odszkodowania na własność Skarbu Państwa.

W każdym przypadku przejścia kolei na własność Skarbu Państwa, koncesjonariusz jest obowiązany przekazać Ministerstwu Komunikacji wszelkie dokumenty i akta, dotyczące kolei oraz praw i zobowiązań, przejętych przez Skarb Państwa lub przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe".