Rozdział 1 - O gorzelniach. - Monopol spirytusowy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1925.102.720 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 8 października 1925 r.

I.

O gorzelniach.

Wyrób (odpęd) spirytusu dozwolony jest wyłącznie w gorzelniach, pracujących na mocy dotychczas obowiązujących ustaw, a o ile chodzi o gorzelnie nowe koncesjonowanych przez Ministra Skarbu.

Gorzelnie dzielą się na rolnicze i przemysłowe.

Gorzelnia ma charakter rolniczy, jeżeli pędzi spirytus wyłącznie z ziemniaków, jako produktu podstawowego, i zboża na słód, wywar zaś w całości zużywa w gospodarstwach rolnych, a uzyskanym obornikiem zasila rolę.

Najwyższy odpęd roczny gorzelni rolniczej nie może przenosić 1.600 hl.

Gorzelnia, która bez ewentualnego dodatkowego zezwolenia Ministra Skarbu nie dopełnia warunków art. 34 traci charakter rolniczej i produkcja jej w danej kampanji od chwili niedopełnienia warunków art. 34 będzie zaliczona na warunkach produkcji gorzelni przemysłowych nie uzyskuje jednak tem samem na przyszłość praw gorzelni przemysłowej.

W razie niemożności stwierdzenia chwili, w której nastąpiło niedopełnienie warunków art. 34, cała produkcja danej kampanji będzie zaliczona na warunkach produkcji gorzelni przemysłowych.

Powyższe skutki następują również, jeżeli gorzelnia:

1)
bez zezwolenia Ministra Skarbu przerabia inne surowce, niż ziemniaki i zboże na słód;
2)
zostanie wydzierżawiona osobie, która równocześnie nie wydzierżawiła co najmniej ¾ obszaru rolnego, o ile obszar ten był dla gorzelni tytułem do uzyskania prawa odpadu;
3)
wyrabia spirytus na rachunek i ryzyko innych osób, aniżeli właściciela lub dzierżawcy majątku i gorzelni, z wyjątkiem wypadków, przewidzianych w art. 51 ust. 2.

Gorzelnie odzyskują z następną kampanją charakter rolniczy, utracony w myśl punktów: 2 i 3, jeżeli odpadną okoliczności, które w myśl powołanych punktów utratę spowodowały.

Gorzelnie udziałowe posiadają charakter rolniczy tylko wtenczas, jeżeli przerobione ziemniaki i zboże na słód pochodzą co najmniej w ⅔ z gospodarstw rolnych udziałowców i jeżeli wywar zużywany będzie w gospodarstwach rolnych.

Minister Skarbu może w wypadkach, zasługujących na uwzględnienie, warunki wymienione złagodzić.

Minister Skarbu ustali zasady organizacji udziałowych stowarzyszeń dla prowadzenia gorzelni rolniczych.

Minister Skarbu może w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Dóbr Państwowych na określony czas zezwolić na pędzenie spirytusu w gorzelniach rolniczych z innych surowców, jak z ziemniaków i zboża na słód, określając jednocześnie, o ile pędzenie z innych surowców wpływa na zmianę ceny, wpłaconej przez Dyrekcję Państwowego Monopolu Spirytusowego za spirytus danej gorzelni.

Wszystkie inne gorzelnie, które nie odpowiadają przepisom art. 34, lub które wskutek zastosowania art. 35 utraciły charakter rolniczy, tudzież gorzelnie, wyrabiające drożdże lub pędzące spirytus z owoców - zalicza się do gorzelni przemysłowych.

Gorzelnie przemysłowe, pędzące melasę, które do lat 5 od wejścia w życie niniejszej ustawy nie przerobią całego wywaru na potaż, ulegną zamknięciu. Postanowienie to nie dotyczy gorzelni drożdżowych i owocowych.

Odpędzanie spirytusu ze zboża, jako podstawowego produktu, bez specjalnego zezwolenia Ministra jest zakazane.

Do postawienia nowej gorzelni potrzebne jest zezwolenie Ministra Skarbu. Zezwolenia takiego Minister Skarbu udziela lub odmawia po wysłuchaniu Państwowej Rady Spirytusowej i po porozumieniu się z Ministrem Rolnictwa i Dóbr Państwowych.

Minister Skarbu winien odmówić zezwolenia na odbudowę zniszczonych, jak i budowę nowych gorzelni w miejscowościach, nadających się ze względu na glebą i stosunki komunikacyjne do uprawy i zbytu buraków cukrowych, jak również może odmówić: takiego pozwolenia dla miejscowości mających łatwość zbytu ziemniaków wobec blizkości większych miast i centrów przemysłowych, lub zakładów, przerabiających ziemniaki.

Minister Skarbu po wysłuchaniu Państwowej Rady Spirytusowej oznaczać będzie co trzy lata, ile nowych gorzelni rolniczych w następnym okresie trzechletnim może powstać w każdem województwie. Przepisowi temu nie podlegają gorzelnie budowane przez Dyrekcję Państwowego Monopolu Spirytusowego.

Minister Skarbu nie może odmówić w okresie do 31 grudnia 1929 r. zezwolenia na odbudowy gorzelni, wskutek wojny zniszczonej, o ile starający się o koncesją nie był karany za przekroczenie ustaw o produkcji lub handlu alkoholem po 1 stycznia 1919 roku.

Gorzelnie, zniszczone bez winy właściciela po wejściu w życie niniejszej ustawy, mogą być w ciągu trzech lat odbudowane bez osobnej na to koncesji.

Minister Skarbu po wysłuchania Państwowej Rady Spirytusowej oznaczy najmniejsze i największe rozmiary, jakie nowe gorzelnie posiadać mogą.

Minister Skarbu oznaczy warunki, którym winno odpowiadać urządzenie mających się wybudować gorzelni, oraz wycia przepisy, ażeby każda istniejąca gorzelnia odpowiadała wymogom technicznym, higjenicznym i bezpieczeństwa pracy oraz warunkom należytej kontroli skarbowej.

Nowa gorzelnia winna być przed uruchomieniem poddana oględzinom przez komisje, której skład ustali Minister Skarbu.

Z czynności swoich komisja ta spisze protokół w obecności właściciela gorzelni lub jego pełnomocnika, ustalając stan gorzelni i warunki jej uruchomienia według przepisów rozporządzeń wykonawczych, które wyda Minister Skarbu.

Corocznie przed uruchomieniem gorzelni specjalne komisje władz skarbowych I instancji przeprowadzą w myśl przepisów wykonawczych, przez Ministra Skarbu wydanych, weryfikacje urządzeń gorzelni w obecności przedsiębiorcy gorzelni lub jego pełnomocnika.

Właściciel gorzelni własnym kosztem kupuje, ustawia i naprawia pod nadzorem władzy skarbowej aparaty kontrolne, uznane przez Ministra Skarbu. Gorzelnie, które posiadają kontrolne aparaty, będące własnością Skarbu Państwa, winny najpóźniej do 1 października 1927 r. zapłacić należność za nie do Kasy Państwowej. Wysokość należności oznaczy Minister Skarbu. Po uiszczeniu należności aparaty przechodzą na własność właściciela gorzelni.

Aparatów odpadowych i przyrządów kontrolnych nie wolno przestawiać, zmieniać, naprawiać, ani podejmować przy nich jakichkolwiek czynności bez uprzedniego zezwolenia właściwej władzy skarbowej.

W razie zajścia przeszkody w prawidłowem działaniu kontrolnego przyrządu mierniczego lub uszkodzenia przyrządu odpadowego należy natychmiast donieść o tem władzy skarbowej I instancji listem poleconym i telegraficznie za recepisem.

Takie same doniesienia należy wystosować również w razie zajścia wypadku, skutkiem którego spirytus zmagazynowany uległ zniszczeniu.

Przedsiębiorca gorzelni obowiązany jest, jeżeli sam nie kieruje gorzelnią, naznaczyć upełnomocnionego zastępcę do kierownictwa, a ponadto technika gorzelanego, który winien posiadać zezwolenie władzy skarbowej na prowadzenie gorzelni.

Minister Skarbu wyda po wysłuchaniu Państwowej Rady Spirytusowej rozporządzenia w sprawie przeprowadzenia nadzoru urządzeń technicznych gorzelni i oczyszczania surowców, okresu pędzenia spirytusu, mocy spirytusu, transportu, magazynowania i oczyszczania spirytusu przez gorzelnie posiadadające aparaty rektyfikacyjne, ksiąg gorzelniczych i t.p.