Metodyka obliczania emisji gazów cieplarnianych, określenie wskaźników ich emisji oraz wartości opałowej dla poszczególnych paliw i wartości energetycznej energii elektrycznej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.1494

Akt obowiązujący
Wersja od: 15 lipca 2022 r.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA 1
z dnia 4 lipca 2022 r.
w sprawie metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych, określenia wskaźników ich emisji oraz wartości opałowej dla poszczególnych paliw i wartości energetycznej energii elektrycznej 2

Na podstawie art. 30h ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1315) zarządza się, co następuje:
Rozporządzenie określa:
1)
metodykę obliczania emisji gazów cieplarnianych, w przeliczeniu na jednostkę energii z paliw innych niż biopaliwa ciekłe oraz z energii elektrycznej przez podmioty realizujące Narodowy Cel Redukcyjny;
2)
wskaźnik emisji gazów cieplarnianych dla poszczególnych paliw;
3)
emisję gazów cieplarnianych, w przeliczeniu na jednostkę energii z 2010 r.;
4)
wartość opałową dla poszczególnych paliw oraz wartość energetyczną energii elektrycznej.
Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1)
emisja gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym (UER) - wprowadzenie do powietrza gazów cieplarnianych następujące przed wprowadzeniem surowca do rafinerii lub zakładu przetwórczego, w których wyprodukowano paliwa wymienione w tabeli 1 załącznika do rozporządzenia;
2)
bitum naturalny - każde źródło surowca:
a)
którego gęstość w złożu w miejscu wydobycia mierzona w stopniach Amerykańskiego Instytutu Naftowego, zwanego dalej "API", zgodnie z metodą badawczą D287 Amerykańskiego Stowarzyszenia Badań i Materiałów, zwaną dalej "ASTM D287", wynosi nie więcej niż 10 stopni,
b)
którego roczna średnia lepkość w temperaturze złoża w miejscu wydobycia wyrażona w centypuazach [cP] jest większa niż lepkość obliczona na podstawie wzoru:

Lp = 518,98e-0,038T,

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

Lp - lepkość w temperaturze złoża w miejscu wydobycia wyrażoną w centypuazach [cP],

e - stałą matematyczną wynoszącą 2,7183 (liczba Eulera),

T - temperaturę wyrażoną w stopniach Celsjusza [oC],

c)
będące piaskiem bitumicznym objętym kodem CN 2714 oraz
d)
którego wydobycie odbywa się z użyciem technik wydobycia górniczego lub termicznych metod intensyfikacji wydobycia, w których energia cieplna pochodzi głównie z innych źródeł niż samo źródło surowca;
3)
łupek naftowy - źródło surowca objętego kodem CN 2714 znajdujące się w formacji skalnej, zawierające kerogen w formie stałej;
4)
ropa naftowa konwencjonalna - ropę naftową, której gęstość mierzona w stopniach API zgodnie z ASTM D287 jest większa niż 10 stopni, gdy znajduje się w złożu w miejscu wydobycia, i która nie jest surowcem objętym kodem CN 2714;
5)
kryteria zrównoważonego rozwoju - kryteria określone w art. 28b-28bc ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. z 2022 r. poz. 403).
1. 
Emisję gazów cieplarnianych, w przeliczeniu na jednostkę energii z paliw innych niż biopaliwa ciekłe oraz z energii elektrycznej, oblicza się według wzoru:

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

EGHG - emisję gazów cieplarnianych przez podmiot realizujący Narodowy Cel Redukcyjny [gCO2eq/MJ],

n - rodzaj paliwa oznaczonego kodem CN albo energię elektryczną,

GHGi - wskaźnik emisji gazów cieplarnianych [gCO2eq/MJ],

AF - współczynnik korygujący określony w tabeli 2 załącznika do rozporządzenia,

CE - całkowitą energię dostarczoną z paliwa lub z energii elektrycznej [MJ],

UER - wartość redukcji emisji gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym [gCO2eq].

2. 
Całkowitą energię dostarczoną z paliwa ciekłego stanowi iloczyn ilości paliwa wyrażony w litrach [l] i wartości opałowej wyrażonej w megadżulach na litr paliwa [MJ/l].
3. 
W przypadku przerobu ropy naftowej z biokomponentem, z wyjątkiem skażalników, całkowitą energię dostarczoną z paliwa oblicza się z uwzględnieniem stanu biokomponentu po przetworzeniu. Ilość paliwa ustala się zgodnie z bilansem energetycznym i wydajnością procesu wspólnego przetwarzania i zgodnie z pkt 11.3 ppkt 15 załącznika nr 2 do ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.
4. 
Przerób, o którym mowa w ust. 3, obejmuje wszelkie modyfikacje dokonywane podczas cyklu życia dostarczonego paliwa lub dostarczonej energii, powodujące zmianę w strukturze molekularnej produktu.
5. 
W obliczeniach, o których mowa w ust. 2 i 3, uwzględnia się ilość i rodzaj każdego biokomponentu.
6. 
W przypadku przerobu ropy naftowej z biokomponentem, który nie spełnia kryteriów zrównoważonego rozwoju, ilość dostarczonego biokomponentu oblicza się jako paliwo, z którym biokomponent był przerabiany.
7. 
Całkowitą energię dostarczoną z paliwa gazowego stanowi iloczyn ilości paliwa wyrażony w kilogramach [kg] i wartości opałowej wyrażonej w megadżulach na kilogram paliwa [MJ/kg].
8. 
Całkowitą energię dostarczoną z energii elektrycznej stanowi iloczyn ilości energii elektrycznej zużytej w pojazdach samochodowych, których ładowanie nastąpiło na ogólnodostępnych stacjach ładowania, w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1083 i 1260), wyrażonej w kilowatogodzinach [kWh] i wartości energetycznej energii elektrycznej wyrażonej w megadżulach na kilowatogodzinę [MJ/kWh].
9. 
Wartość redukcji emisji gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym (UER) uwzględnia się w obliczeniach emisji gazów cieplarnianych w przeliczeniu na jednostkę energii z paliw wymienionych w lp. 1-12 w tabeli 1 załącznika do rozporządzenia.
10. 
W obliczeniach emisji gazów cieplarnianych pochodzących z paliw oraz energii elektrycznej uwzględnia się wyłącznie wartość redukcji emisji gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym (UER) dla projektów redukcji emisji gazów cieplarnianych, które rozpoczęły się po dniu 1 stycznia 2011 r.:
1)
oszacowanych i zatwierdzonych zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami, w szczególności z normą wieloczęściową PN-EN ISO 14064 i normą PN-EN ISO 14065;
2)
objętych monitorowaniem, sprawozdawczością i weryfikacją w zakresie emisji na poziomie bazowym zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami, w szczególności z normą wieloczęściową PN-EN ISO 14064, których wyniki mają poziom wiarygodności równoważny poziomowi wiarygodności określonemu w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2018/2066 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniającym rozporządzenie Komisji (UE) nr 601/2012 (Dz. Urz. UE L 334 z 31.12.2018, str. 1, z późn. zm.) oraz w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2018/2067 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie weryfikacji danych oraz akredytacji weryfikatorów na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 334 z 31.12.2018, str. 94, z późn. zm.);
3)
których weryfikacja metod szacowania została przeprowadzona zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami, w szczególności z normą PN-EN ISO 14064-3, przez organizację akredytowaną zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami, w szczególności z normą PN-EN ISO 14065.
11. 
W obliczeniach emisji gazów cieplarnianych z paliw i energii elektrycznej uwzględnia się wartość redukcji emisji gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym (UER) dla surowca pochodzącego z innego kraju niż surowiec, z którego zostało wyprodukowane paliwo, pod warunkiem że ta wartość spełnia warunki określone w ust. 9.
12. 
Jednostki poświadczonej redukcji emisji oraz jednostki redukcji emisji w rozumieniu odpowiednio art. 2 pkt 12 i 14 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. z 2022 r. poz. 673) mogą zostać wykorzystane do realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 30b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, pod warunkiem że jednostki te zostały oznaczone jako wykorzystane.
1. 
Wskaźnik emisji gazów cieplarnianych (GHGi) dla:
1)
paliw bez zawartości biokomponentu określa tabela 1 załącznika do rozporządzenia;
2)
biokomponentów niespełniających kryteriów zrównoważonego rozwoju jest równy wartości GHGi paliwa, do którego zostały dodane;
3)
biopaliw ciekłych określa się na podstawie wskaźników emisji gazów cieplarnianych dla danego paliwa i dla biokomponentu, z których zostało wytworzone biopaliwo ciekłe.
2. 
W przypadku przerobu ropy naftowej z biokomponentem, z wyjątkiem skażalników, wskaźnik emisji gazów cieplarnianych (GHGi) dla biokomponentu w przeliczeniu na jednostkę energii oblicza się z uwzględnieniem stanu biokomponentu po przetworzeniu.
Emisja gazów cieplarnianych w przeliczeniu na jednostkę energii z 2010 r. wynosi 94,1 gCO2eq/MJ.
1. 
Wartość opałową paliw bez zawartości biokomponentów określa tabela 3 załącznika do rozporządzenia.
2. 
Wartość opałową paliw oblicza się jako wartość opałową:
1)
paliwa bez zawartości biokomponentu, o którym mowa w ust. 1,
2)
biokomponentu

- z których zostało wytworzone paliwo.

3. 
W obliczeniach, o których mowa w ust. 2, wartość opałowa dla biokomponentów niespełniających kryteriów zrównoważonego rozwoju jest równa wartości opałowej dla biokomponentów spełniających kryteria zrównoważonego rozwoju.
4. 
Wartość energetyczna energii elektrycznej wynosi 3,6 MJ/kWh.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 3

ZAŁĄCZNIK

Tabela 1. Wskaźniki emisji gazów cieplarnianych dla poszczególnych paliw

Lp.Źródło surowca lub procesRodzaj paliwaGHGi - wskaźnik emisji gazów cieplarnianych w przeliczeniu na jednostkę energii w cyklu życia paliw [gCO2eq/MJ]
1Ropa naftowa konwencjonalnaBenzyna silnikowa bez zawartości biokomponentów93,3
2Paliwo ciekłe z gazu ziemnego
3Paliwo ciekłe z węgla
4Bitum naturalny
5Łupek naftowy
6Ropa naftowa konwencjonalnaOlej napędowy bez zawartości biokomponentów i olej do silników statków żeglugi śródlądowej95,1
7Paliwo ciekłe z gazu ziemnego
8Paliwo ciekłe z węgla
9Bitum naturalny
10Łupek naftowy
11Jakiekolwiek źródła kopalneGaz skroplony (LPG) przeznaczony do silnika o zapłonie iskrowym73,6
12Gaz ziemny, mieszanka UESprężony gaz ziemny (CNG) przeznaczony do silnika o zapłonie iskrowym69,3
13Gaz ziemny, mieszanka UESkroplony gaz ziemny (LNG) przeznaczony do silnika o zapłonie iskrowym74,5
14Gaz ziemny uzyskany w procesie reformingu parowegoSprężony wodór w wodorowym ogniwie paliwowym104,3
15Elektroliza całkowicie zasilana energią z niebiologicznych źródeł odnawialnychSprężony wodór w wodorowym ogniwie paliwowym9,1
16WęgielSprężony wodór w wodorowym ogniwie paliwowym234,4
17Węgiel przy wychwytywaniu

i składowaniu dwutlenku węgla z emisji procesowych

Sprężony wodór w wodorowym ogniwie paliwowym52,7
18Odpady z tworzyw sztucznych pochodzące z surowców kopalnychBenzyna silnikowa bez zawartości biokomponentów, olej napędowy bez zawartości biokomponentów i olej do silników statków żeglugi śródlądowej86,0

Tabela 2. Współczynnik korygujący wydajność układu napędowego w zależności od rodzaju silnika

Rodzaj silnikaWspółczynnik korygujący wydajność układu napędowego
Silnik spalinowy wewnętrznego spalania1
Elektryczny mechanizm napędowy o napędzie akumulatorowym0,4
Elektryczny mechanizm napędowy o napędzie w postaci wodorowego ogniwa paliwowego0,4

Tabela 3. Wartość opałowa paliw bez zawartości biokomponentów

Lp.Rodzaj paliwaWartość opałowa według wagi [MJ/kg]Wartość opałowa według objętości [MJ/l]
1Benzyna silnikowa43,032,0
2Olej napędowy i olej do silników statków żeglugi43,036,0
3Gaz skroplony (LPG)46,024,9
4Sprężony gaz ziemny (CNG)45,1-
5Skroplony gaz ziemny (LNG)49,2-
6Sprężony wodór w wodorowym ogniwie paliwowym120,0-
1 Minister Klimatu i Środowiska kieruje działem administracji rządowej - klimat, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 października 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 1949).
2 Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę Rady (UE) 2015/652 z dnia 20 kwietnia 2015 r. ustanawiającą metody obliczania i wymogi w zakresie sprawozdawczości zgodnie z dyrektywą 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady odnoszącą się do jakości benzyny i olejów napędowych (Dz. Urz. UE L 107 z 25.04.2015, str. 26, Dz. Urz. UE L 129 z 27.05.2015, str. 53 oraz Dz. Urz. UE L 328 z 21.12.2018, str. 1).
3 Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Energii z dnia 12 czerwca 2017 r. w sprawie metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych, określenia wskaźników ich emisji oraz wartości opałowej dla poszczególnych paliw i wartości energetycznej energii elektrycznej (Dz. U. poz. 1294), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1642).