Łotwa-Polska. Układ w sprawie polskich robotników rolnych, sezonowych i innych. Ryga.1938.10.29.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1939.26.174

Akt utracił moc

Wersja od: 30 marca 1939 r.

UKŁAD

między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Łotewską w sprawie polskich robotników rolnych, sezonowych i innych.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tym wiedzieć należy, wiadomym czynimy:

Dnia dwudziestego dziewiątego października tysiąc dziewięćset trzydziestego ósmego roku podpisany został w Rydze między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Łotewskiej układ w sprawie polskich robotników rolnych, sezonowych i innych o następującym brzmieniu dosłownym:

UKŁAD

między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Łotewską w sprawie polskich robotników rolnych, sezonowych i innych.

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

i

PREZYDENT REPUBLIKI ŁOTEWSKIEJ,

pragnąc unormować w duchu najbardziej przyjaznego porozumienia sprawy polskich robotników rolnych, sezonowych i innych, w Łotwie, postanowili zawrzeć odpowiedni Układ i w tym celu mianowali swymi pełnomocnikami:

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:

Pana Jerzego Tadeusza KŁOPOTOWSKIEGO, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Rydze,

Prezydent Republiki Łotewskiej:

Pana Andreis KAMPE, Dyrektora Departamentu Administracyjno-Prawnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Rydze,

którzy, po wymianie swoich pełnomocnictw, uznanych za dobre i w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Dział  I.

Artykuł  1.

Obie Układające się Strony są zgodne co do tego, że dla ustalenia liczby i kategorii robotników, którzy mają być zapośredniczeni i zakontraktowani, miarodajny jest stan gospodarczy i stan rynku pracy w obu krajach.

Artykuł  2.

Rekrutację, zapośredniczanie i kontraktowanie polskich robotników rolnych przeprowadzać będą z ramienia Układających się Stron wyłącznie powołane do tego czynniki.

Kontraktowanie robotników dokonywa się na podstawie ściśle określonej umowy o pracę.

Artykuł  3.

Obie Układające się Strony są zgodne co do tego, że wydalanie polskich robotników rolnych może mieć miejsce tylko na mocy obowiązujących w Łotwie praw i przepisów, odnoszących się w równej mierze do wszystkich cudzoziemców. Niemniej przeto w każdym poszczególnym przypadku decyzja wydalenia może być wydana w pierwszej instancji li tylko przez naczelnika powiatu (aprinka priekšnieks). W żadnym przypadku wydalenie nie może nastąpić z powodu zatargów, wynikłych z umowy o pracę.

Artykuł  4.

Układające się Strony zobowiązują się udzielać polskim robotnikom rolnym oraz ich rodzinom ułatwień przy wyjeździe, wjeździe i powrocie.

Artykuł  5.

Polscy robotnicy rolni oraz ich rodziny korzystają na terytorium Republiki Łotewskiej z takich samych praw i traktowania, jak łotewscy robotnicy rolni w zakresie ochrony pracy, organizacji zawodowej, pomocy leczniczej, regulowania warunków pracy, włączając w to postępowanie rozjemcze i sądownictwo pracy.

Artykuł  6.

Rząd Łotewski użyje swego wpływu, ażeby mieszkania robotników rolnych odpowiadały warunkom moralnej i zdrowotnej egzystencji, a w szczególności aby robotnicy samotni byli pomieszczani oddzielnie według płci, jak również oddzielnie rodziny.

Artykuł  7.

Polscy robotnicy rolni zwolnieni są od wszelkich podatków państwowych, samorządowych, jak również od wszelkich innych opłat, wymaganych od cudzoziemców, w szczególności w związku z uzyskaniem prawa pobytu i zezwolenia na wykonywanie pracy.

Artykuł  8.

Każdy polski robotnik rolny ma prawo swobodnego przekazywania do kraju wszystkich swych osobistych oszczędności zarobkowych.

Dział  II.

Artykuł  9.

Do ubezpieczenia społecznego robotników rolnych i członków ich rodzin stosują się postanowienia Porozumienia pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Łotewską, dotyczącego ubezpieczeń społecznych, podpisanego w Rydze dnia 20 grudnia 1934 roku.

W razie wygaśnięcia powyższego Porozumienia postanowienia jego będą miały zastosowanie do polskich robotników rolnych i członków ich rodzin na czas trwania niniejszego Układu.

W razie wprowadzenia w Łotwie obowiązkowego ubezpieczenia na starość, na wypadek niezdolności do pracy i śmierci, stosującego się do robotników rolnych, zawarte będzie między Rządami Polskim i Łotewskim dodatkowe Porozumienie, które ustali, czy i w jakim zakresie polscy robotnicy rolni podlegać będą tej gałęzi ubezpieczeń społecznych. W razie poddania ich obowiązkowi ubezpieczenia w powyższym zakresie, dodatkowe Porozumienie to ureguluje uprawnienia, przysługujące z tytułu kolejnego podlegania ubezpieczeniu temu w Polsce i Łotwie.

Artykuł  10.

W razie gdyby wygasło Porozumienie z dnia 20 grudnia 1934 roku oraz gdyby wygasł Układ niniejszy, który na mocy ustępu 2 art. 9 przedłuży zastosowanie do polskich robotników rolnych i ich rodzin postanowień Porozumienia z dnia 20 grudnia 1934 roku, postanowienia Porozumienia i postanowienia ustępu 2 art. 9 niniejszego Układu miałyby mimo wygaśnięcia Porozumienia czy Układu nadal zastosowanie do roszczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych polskich robotników rolnych i członków ich rodzin, jeżeli zdarzenie losowe, uzasadniające przyznanie świadczenia, zaszło w czasie obowiązywania Porozumienia lub Układu.

Dział  III.

Artykuł  11.

Postanowienia niniejszego Układu i Porozumień, zawartych stosownie do art. 13 niniejszego Układu, mają w całej pełni zastosowanie do tych polskich robotników rolnych i członków ich rodzin, którzy przybyli do Łotwy jeszcze przed zawarciem niniejszego Układu oraz wspomnianych Porozumień i nadal pozostają w Łotwie.

Artykuł  12.

Konsulowie i Agenci Konsularni Rzeczypospolitej Polskiej mają prawo wykonywania opieki nad polskimi robotnikami rolnymi i bronienia na podstawie zwyczajów i prawa międzynarodowego oraz w granicach swych kompetencyj wszelkich praw i interesów tych robotników.

W tym celu mogą oni zwracać się do wszystkich władz swego okręgu z reklamacjami z powodu jakiegokolwiek naruszenia konwencji, traktatów i porozumień, zawartych między Obydwoma Państwami względnie między odpowiednimi władzami administracyjnymi Obu Państw, i z powodu jakiegokolwiek nadużycia, które by polskim robotnikom rolnym dawało powód do zażaleń.

Artykuł  13.

Obie Układające się Strony zgadzają się na podpisanie równocześnie z niniejszym Układem dwóch Porozumień między odpowiednimi władzami Administracyjnymi Układających się Stron, celem technicznego wykonania odnośnych postanowień tegoż Układu.

Porozumienia te będą mogły być zmieniane za wspólną zgodą powyższych władz.

Artykuł  14.

Układ niniejszy będzie ratyfikowany i wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Warszawie w możliwie najkrótszym czasie. Wejdzie on w życie 30 dnia po dacie wymiany dokumentów ratyfikacyjnych i pozostanie w mocy do dnia 31 grudnia 1939 roku.

O ile Układ niniejszy nie zostanie wypowiedziany przez którąkolwiek z Układających się Stron w drodze dyplomatycznej najpóźniej na 3 miesiące przed dniem 31 grudnia 1939 roku, będzie on uważany za przedłużony w drodze milczącej zgody na dalsze okresy jednoroczne z tym, że będzie mógł być wypowiedziany najpóźniej na 3 miesiące przed upływem każdego roku kalendarzowego.

Wraz z wypowiedzeniem Układu uważane są za wypowiedziane równocześnie Porozumienia, wspomniane w art. 13 niniejszego Układu.

Na dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy podpisali Układ niniejszy i opatrzyli go swymi pieczęciami.

Sporządzono w Rydze w dwóch egzemplarzach, każdy w języku polskim i łotewskim, przy czym obydwa teksty są jednakowo miarodajne.

Ryga, dnia 29 października 1938 roku.

Zaznajomiwszy się z powyższym układem uznaliśmy go i uznajemy za słuszny zarówno w całości, jak i w każdym z postanowień w nim zawartych; oświadczamy, że jest przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony i przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 7 lutego 1939 r.