Art. 21. - Kształtowanie ustroju rolnego.
Dz.U.2015.1433
Akt utracił mocW ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2015 r. poz. 1014) wprowadza się następujące zmiany:
"1) nieruchomości rolnych w rozumieniu Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem gruntów znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych i parków narodowych;";
"2. Agencją kieruje Prezes i reprezentuje ją na zewnątrz. Prezes wykonuje zadania przy pomocy Wiceprezesa oraz dyrektorów oddziałów terenowych Agencji.";
"5d. W planie finansowym Zasobu 30% wydatków przeznacza się na realizację zadań związanych z wykonywaniem prawa pierwokupu oraz uprawnienia, o którym mowa w art. 10 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. poz. 1433).",
"6. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw skarbu państwa określi w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady gospodarki finansowej Agencji i gospodarki finansowej Zasobu, uwzględniając w szczególności odrębność tworzenia i funkcjonowania funduszy własnych Agencji, o których mowa w art. 20b ust. 2, funduszu mienia Zasobu, o którym mowa w art. 20c ust. 2, oraz zabezpieczenie środków na realizację zadań związanych z wykonywaniem prawa pierwokupu oraz uprawnienia, o którym mowa w art. 10 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o kształtowaniu ustroju rolnego.";
"1) w pierwszej kolejności wydzierżawienia lub sprzedaży nieruchomości rolnych na powiększenie gospodarstw rodzinnych, na zasadach określonych w rozdziałach 6 lub 8;",
"1a) sprzedaży mienia w całości lub jego części na zasadach określonych w rozdziale 6;",
"10. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, wykaz nieruchomości Zasobu stanowiących strategiczną rezerwę, które nie mogą zostać zbyte, mając na względzie zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego kraju.";
"1. Sprzedaż nieruchomości rolnej przez Agencję może nastąpić, jeżeli w wyniku tej sprzedaży łączna powierzchnia użytków rolnych:
1) będących własnością nabywcy nie przekroczy 500 ha oraz
2) nabytych kiedykolwiek z Zasobu nie przekroczy 500 ha.
2. Przy ustalaniu powierzchni użytków rolnych, o których mowa w ust. 1:
1) będących przedmiotem współwłasności uwzględnia się powierzchnię nieruchomości rolnych odpowiadających udziałowi we współwłasności takich nieruchomości, a w przypadku współwłasności łącznej uwzględnia się łączną powierzchnię nieruchomości rolnych stanowiących przedmiot współwłasności;
2) do powierzchni tej wlicza się powierzchnię użytków rolnych, które zostały nabyte z Zasobu, a następnie zbyte, chyba że zbycie nastąpiło na cele publiczne, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.";
"2. Nieruchomości, które nie zostały sprzedane na zasadach określonych w przepisach ust. 1, art. 17a i art. 42 albo co do których przepisy te nie mają zastosowania, podlegają sprzedaży w trybie publicznego przetargu ustnego (licytacja), z tym że nieruchomości rolne podlegają w pierwszej kolejności sprzedaży w trybie przetargu, w którym mogą wyłącznie uczestniczyć podmioty, o których mowa w ust. 3b.
3. Agencja może przeprowadzić przetarg ofert pisemnych (konkurs ofert) na sprzedaż nieruchomości rolnych, w którym:
1) mogą uczestniczyć wyłącznie osoby, o których mowa w ust. 3b;
2) nieruchomość rolna jest nabywana za cenę w wysokości wartości tej nieruchomości, określonej przy zastosowaniu sposobów jej ustalania przewidzianych w przepisach o gospodarce nieruchomościami, powiększoną o koszty przygotowania nieruchomości do sprzedaży;
3) kryteriami wyboru najkorzystniejszej oferty mogą być w szczególności:
a) preferowana powierzchnia własności użytków rolnych w gospodarstwie rolnym w rozumieniu przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego,
b) odległość gospodarstwa rolnego oferenta od zbywanej nieruchomości Zasobu,
c) powierzchnia nieruchomości rolnych nabytych lub wydzierżawionych z Zasobu,
d) intensywność produkcji zwierzęcej w gospodarstwie oferenta.",
"2a) grupy rolników indywidualnych, w rozumieniu przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego, zamierzających nabyć nieruchomość na współwłasność w celu powiększenia ich gospodarstw rodzinnych, lub",
"7) spółki prawa handlowego, w których 100% akcji albo udziałów należy do pracowników zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, lub",
"8) spółdzielnie kółek rolniczych lub spółdzielnie produkcji rolnej, w których osoby uprawnione do ich reprezentowania posiadają kwalifikacje rolnicze, lub
9) instytuty badawcze, fundacje, stowarzyszenia, którym nieruchomości rolne niezbędne są do realizacji celów statutowych.",
"3ba. W przetargach ograniczonych skierowanych do osób, o których mowa w ust. 3b, nie może uczestniczyć osoba, która:
1) kiedykolwiek nabyła z Zasobu nieruchomości o powierzchni łącznej co najmniej 300 ha użytków rolnych, przy czym do powierzchni tej wlicza się powierzchnię użytków rolnych, które zostały nabyte z Zasobu, a następnie zbyte, chyba że zbycie nastąpiło na cele publiczne, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, lub
2) naruszyła chociażby jedno z postanowień umowy określonych w art. 29a ust. 1 pkt 1 lub 2, lub 3, lub
3) w dniu opublikowania wykazu, o którym mowa w art. 28, posiadała udziały lub akcje w spółkach prawa handlowego będących właścicielami nieruchomości rolnych lub w spółce zależnej od takiej spółki.
3bb. Do osoby, o której mowa w ust. 3b pkt 1, nie ma zastosowania wymóg dotyczący 5-letniego okresu osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego, określony w przepisach o kształtowaniu ustroju rolnego, w przypadku gdy osoba ta w dniu ogłoszenia wykazu nieruchomości Zasobu przeznaczonych do sprzedaży ma nie więcej niż 40 lat.
3bc. W przetargu nie mogą brać udziału osoby, które:
1) mają zaległości z tytułu zobowiązań finansowych wobec Agencji, Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego lub
2) władają lub władały nieruchomościami Zasobu bez tytułu prawnego i mimo wezwania Agencji nieruchomości tych nie opuściły.
3bd. Agencja może zastrzec, że ten sam podmiot nie może brać udziału w więcej niż jednym przetargu, o którym mowa w ust. 3b, w przypadku gdy:
1) w jednym z przetargów podmiot ten został wyłoniony jako kandydat na nabywcę oraz
2) poszczególne przetargi zorganizowano w celu sprzedaży:
a) wydzielonych przed przetargami części nieruchomości Zasobu lub
b) kilku nieruchomości Zasobu znajdujących się na terenie jednej miejscowości.";
"Art. 29a. 1. Umowa sprzedaży nieruchomości zbywanej na zasadach określonych w art. 29 ust. 1 i 3b lub art. 31 ust. 2 zawiera w szczególności zobowiązania nabywcy nieruchomości do:
1) nieprzenoszenia własności nieruchomości nabytej z Zasobu przez okres 10 lat od dnia nabycia nieruchomości oraz do osobistego prowadzenia działalności rolniczej na niej w tym okresie, a w przypadku osób fizycznych również do osobistego prowadzenia tej działalności;
2) nieustanawiania hipoteki na nieruchomości nabytej z Zasobu na rzecz innych podmiotów niż Agencja;
3) zapłaty kwoty w wysokości 40% ceny sprzedaży w przypadku:
a) niedotrzymania przez nabywcę nieruchomości któregokolwiek z zobowiązań, o których mowa w pkt 1 i 2, albo
b) złożenia nieprawdziwego oświadczenia, o którym mowa w art. 29b ust. 1.
2. Do osobistego prowadzenia działalności rolniczej, o której mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje się przepisy o kształtowaniu ustroju rolnego dotyczące osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego.
3. Umowa, o której mowa w ust. 1, zawiera zastrzeżenie, że postanowienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, nie stosuje się w przypadku:
1) przeniesienia własności nieruchomości nabytej z Zasobu:
a) na rzecz zstępnego lub przysposobionego, a w przypadku ich braku - krewnego w linii bocznej,
b) za pisemną zgodą Agencji;
2) udzielenia pisemnej zgody przez Agencję na ustanowienie hipoteki na nieruchomości nabytej z Zasobu.
4. Agencja może wyrazić zgodę, o której mowa w ust. 3 pkt 1 lit. b i pkt 2, jeżeli przemawiają za tym ważne względy gospodarcze, społeczne lub losowe.
5. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb udzielania pisemnej zgody, o której mowa w ust. 4, mając na względzie tworzenie i powiększanie gospodarstw rodzinnych.
Art. 29b. 1. Każdy nabywca nieruchomości Zasobu przed zawarciem umowy sprzedaży składa oświadczenie o pochodzeniu środków finansowych na ten cel oraz że nie zawarł umowy przedwstępnej na sprzedaż tej nieruchomości.
2. Osoba, która złożyła nieprawdziwe oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, podlega odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Art. 29c. Czynność prawna dotycząca zbycia nieruchomości dokonana niezgodnie z przepisami ustawy lub dokonana w wyniku przetargu, który odbył się niezgodnie z przepisami ustawy, lub w którym jako nabywcę nieruchomości wyłoniono osobę, która nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 29 ust. 3ba, jest nieważna.
Art. 29d. 1. Przy dyrektorze oddziału terenowego Agencji tworzy się komisję do spraw kształtowania ustroju rolnego, zwaną dalej "komisją".
2. W skład komisji wchodzą powoływani przez dyrektora oddziału terenowego Agencji:
1) przewodniczący będący przedstawicielem Agencji;
2) przedstawiciele gmin położonych na obszarze działania oddziału terenowego Agencji;
3) przedstawiciel właściwej miejscowo izby rolniczej;
4) przedstawiciele powiatów położonych na obszarze działania oddziału terenowego Agencji;
5) dwóch przedstawicieli wybranych przez społeczno-zawodowe organizacje rolników i związków zawodowych rolników indywidualnych i innych organizacji rolniczych działających na terenie oddziału terenowego Agencji.
3. W pracach komisji bierze udział po jednym przedstawicielu tej gminy i tego powiatu, na obszarze których położona jest nieruchomość rolna, której dotyczą prace komisji.
4. Prezes Agencji ustala regulamin działania komisji oraz regulamin wyboru przedstawicieli, o których mowa w ust. 2 pkt 5.
5. Do zadań komisji w zakresie gospodarowania nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa należy:
1) wybór sposobu zagospodarowania nieruchomości Zasobu;
2) wybór rodzaju przetargów na sprzedaż i dzierżawę nieruchomości Zasobu;
3) określenie kryteriów, o których mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3;
4) opiniowanie zasadności wykonywania umownego prawa odkupu nieruchomości.
6. Członkowie komisji w zakresie wykonywania swoich czynności korzystają z ochrony prawnej przysługującej funkcjonariuszom publicznym.
7. Wykonując zadania, komisja powinna mieć na względzie, aby powstawały gospodarstwa rodzinne o powierzchni użytków rolnych będących przedmiotem własności w gospodarstwie rolnym nie mniejszej niż powierzchnia preferowana i nieprzekraczającej 100 ha.
8. Powierzchnia preferowana, o której mowa w ust. 7, nie może być mniejsza niż dwukrotność średniej powierzchni gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstw rolnych w województwie ogłoszonej na podstawie przepisów o płatnościach w ramach systemu wsparcia bezpośredniego i większa niż 100 ha użytków rolnych.
9. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia, powierzchnię preferowaną, o której mowa w ust. 7, dla każdego województwa, mając na uwadze średnią powierzchnię gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstw rolnych w poszczególnych województwach i w kraju, ogłoszoną na podstawie przepisów o płatnościach w ramach systemu wsparcia bezpośredniego, oraz poprawę struktury obszarowej gospodarstw rodzinnych.";
"3a. Zabezpieczeniem spłaty kwoty należności, o którym mowa w ust. 2, przy sprzedaży nieruchomości w trybie, o którym mowa w art. 29 ust. 3b, może być hipoteka lub weksel in blanco.";
"Art. 39c. Na wniosek dzierżawcy, za zgodą Agencji, osoba trzecia może wstąpić w prawa i obowiązki dzierżawcy wynikające z umowy dzierżawy w przypadku, gdy dzierżawca uzyska uprawnienia do renty strukturalnej, emerytury lub z uwagi na stan zdrowia nie będzie mógł kontynuować umowy, a ze zgłoszonego do Agencji wniosku wynikać będzie, że przekazanie praw i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy następuje na rzecz osoby lub osób mu bliskich.".