Dział 2 - Księgi handlowe i podatkowe.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1949.63.502

Akt utracił moc
Wersja od: 1 stycznia 1951 r.

DZIAŁ II.

KSIĘGI PODATKOWE.
§  19.
1.
Do prowadzenia ksiąg podatkowych obowiązani są podatnicy podatku obrotowego nie mający obowiązku prowadzenia ksiąg handlowych, a nie korzystający ze zwolnienia od obowiązku prowadzenia ksiąg podatkowych z mocy przepisów § 20.
2.
Obowiązek prowadzenia ksiąg podatkowych rozciąga się również na podatników podatku dochodowego pobierających dochody z budynków, w których ilość izb mieszkalnych przekracza 20 lub ilość izb użytkowanych na zakłady handlowe, przemysłowe, rzemieślnicze i zajęcia - przekracza 5, albo w których łączna ilość izb mieszkalnych i użytkowych przekracza 20, a które to budynki położone są w miastach będących siedzibą urzędów skarbowych lub w innych miastach mających ponad 5 tysięcy mieszkańców.
§  20.
1.
Zwalnia się od obowiązku prowadzenia ksiąg podatkowych podatników podatku obrotowego nie wymienionych w §§ 30, 34, 36, i 38 oraz tych, którzy:
1)
opłacają zryczałtowany podatek obrotowy na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Skarbu z dnia 19 lutego 1949 r. (Dz. U. R. P. Nr 17, poz. 106 i Nr 43, poz. 327),
2)
jednoosobowo (osobiście) prowadzą zakład rzemieślniczy zatrudniający najwyżej jednego członka rodziny; zwolnienie to nie dotyczy jednakże brązownictwa, jubilerstwa, piekarstwa, rzeźnictwa i wędliniarstwa, rzeźnictwa i wędliniarstwa z mięsa końskiego oraz zegarmistrzostwa.
2.
Do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2), nie stoi na przeszkodzie zatrudnianie uczniów na podstawie umowy o naukę zarejestrowanej w izbie rzemieślniczej.
3.
Upoważnia się dyrektorów izb skarbowych do zwalniania podatników - na ich indywidualne podania - od obowiązku prowadzenia ksiąg podatkowych w określonych latach, w przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie.
4.
Upoważnia się dyrektorów izb skarbowych do zwalniania z urzędu - na wniosek władzy podatkowej I instancji właściwej do ustalania obrotów - od obowiązku prowadzenia ksiąg podatkowych w określonych latach podatników, którzy prowadzą przedsiębiorstwa poza granicami miast będących siedzibą urzędów skarbowych oraz poza granicami miast mających ponad 5 tysięcy mieszkańców. Decyzje w sprawach powyższych mogą obejmować zarówno pewne grupy podatników, jak i pewne miejscowości; z udzielonych w ten sposób zwolnień mogą być wyłączeni poszczególni podatnicy.
§  21.
1.
Za prawidłowe uważa się księgi podatkowe prowadzone prawidłowo zarówno pod względem formalnym (niewadliwie), jak i materialnym (rzetelnie).
2.
Prawidłowe pod względem formalnym (niewadliwe) są księgi podatkowe prowadzone zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia oraz zarządzenia, o którym mowa w § 41.
3.
Prawidłowe pod względem materialnym (rzetelne) są księgi podatkowe prowadzone zgodnie z prawdą.
§  22.
1.
W przypadku stwierdzenia przez władzę podatkową wadliwości ksiąg podatkowych polegających na formalnych usterkach i brakach, a nie mających w konkretnym przypadku istotnego znaczenia, władza podatkowa powinna uznać księgi za dowód.
2.
Przepis art. 89 ust. 2 stosuje się odpowiednio przy ocenie ksiąg podatkowych.
§  23.
Okresem rachunkowym jest rok kalendarzowy.
§  24.
1.
Strony ksiąg powinny być kolejno ponumerowane.
2.
Księgi powinny być przed rozpoczęciem okresu rachunkowego, na który mają być założone, przedstawione przez podatnika do zaświadczenia urzędowi skarbowemu właściwemu w sprawach podatku obrotowego.
3.
Księgi wymienione w § 19 ust. 2 powinny być przedstawione do zaświadczenia w terminie określonym w ust. 2, urzędowi skarbowemu właściwemu w sprawach podatku dochodowego.
4.
Księgi należy prowadzić w języku polskim i w walucie polskiej. Zapisów do ksiąg należy dokonywać starannie i czytelnie - atramentem bądź ołówkiem atramentowym. Nie wolno pozostawiać odstępów w miejscach, które powinny być wypełnione. Niedopuszczalne jest skrobanie i zamazywanie, wycieranie bądź usuwanie dokonanych zapisów innymi sposobami.
5.
Omyłki prostuje się przez przekreślenie błędnego zapisu i wpisanie właściwej treści lub sumy w ten sposób, aby treść i sumy poprzedniego zapisu były czytelne. Sprostowanie omyłek powinno być podpisane przez osobę, która go dokonała.
§  25.
Księgi powinny wykazywać dane zgodne z rzeczywistością.
§  26.
Przepisy § 17 co do dowodów wewnętrznych stosuje się odpowiednio.
§  27.
1.
Dokumenty do ksiąg podatkowych powinny być przechowywane przez podatnika przez lat sześć, licząc od końca okresu rachunkowego, którego dotyczą.
2.
Przepis § 8 stosuje się odpowiednio.
§  28.
Do załatwiania podań o zezwolenie na prowadzenie ksiąg oraz przechowywanie ich wraz z dokumentami poza lokalem przedsiębiorstwa (zakładu) lub zajęcia stosuje się § 18 z uzupełnieniem, że, o ile chodzi o podatników podlegających wyłącznie obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym, powołany jest urząd skarbowy właściwy do wymiaru tego podatku.
§  29.
Wątpliwości co do tego, jakiego rodzaju księgi podatkowe (§§ 30 - 39) podatnik ma prowadzić, rozstrzyga właściwy urząd skarbowy.
§  30.
1.
Podatnicy prowadzący przedsiębiorstwa, które zakupują towary celem sprzedaży w stanie nie przerobionym bądź przerobionym lub, nie będąc przedsiębiorstwem komisowym, przyjmują towar do sprzedaży na cudzy rachunek - obowiązani są prowadzić księgę podatkową Nr 1 (księgę towarów).
2.
Księga podatkowa Nr 1 powinna ujawniać w szczególności następujące dane:
1)
nazwisko, imię (nazwę firmy) i adres kontrahenta,
2)
rodzaj przychodu i rozchodu,
3)
ogólne sumy przychodu i rozchodu oraz podział tych sum na poszczególne tytuły, w szczególności na zakup towaru, na koszty uboczne związane z zakupem, na towary przekazane do produkcji, na robociznę (płace) i na obróbkę obcą,
4)
dane ewidencyjne: co do zakupów u dostawców z gospodarki uspołecznionej oraz u dostawców z gospodarki nieuspołecznionej, zakupów udokumentowanych dowodami wewnętrznymi, zakupów towarów wymienionych w art. 9 dekretu o podatku obrotowym - oraz prowizji,
5)
wysokość obrotów udokumentowanych kopiami rachunków - z podziałem na obroty z gospodarką uspołecznioną oraz nieuspołecznioną i na sprzedaż towarów wymienionych w art. 9 dekretu o podatku obrotowym,
6)
wartość zwrotów, wysokość bonifikat i opustów.
3.
Towar powinien być zaksięgowany w księgach podatkowych na przychód w chwili otrzymania towaru. Przepisy § 5 ust. 1, 3 i 4 stosuje się odpowiednio.
§  31.
1.
Przed zaprowadzeniem po raz pierwszy księgi podatkowej Nr 1 oraz na koniec każdego okresu rachunkowego powinien być sporządzony spis remanentu towarów według zasad podanych w § 3 (z wyodrębnieniem towarów wymienionych w art. 9 dekretu o podatku obrotowym).
2.
Remanent nabytych towarów wycenia się po cenie nabycia albo po cenie rynkowej z dnia sporządzenia spisu, jeżeli ta cena jest niższa od ceny nabycia. Remanent półwyrobów i wyrobów gotowych własnej produkcji należy wycenić według kosztu wytworzenia.
3.
Sporządzony po raz pierwszy spis remanentu należy wpisać do założonej księgi podatkowej. Remanent końcowy należy wpisywać zarówno do księgi podatkowej za rok ubiegły, jak i do księgi założonej na rok następny.
§  32.
1.
Prowadzący księgi podatkowe Nr 1 obowiązani są prowadzić kontrolę ilościową przychodu: towarów, surowców, materiałów pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, produktów ubocznych i odpadków - jeżeli prowadzą następujące rodzaje przedsiębiorstw:
1)
bez względu na wysokość obrotów:
a)
sprzedaż towarów bądź wyłącznie, bądź przeważnie kupcom do odsprzedaży, bądź przedsiębiorstwom przemysłowym lub zakładom rzemieślniczym do dalszej produkcji lub zużycia w prowadzonym przemyśle,
b)
sprzedaż towarów wymienionych w art. 9 dekretu o podatku obrotowym, zarówno przeznaczonych do odsprzedaży jak i do wytwarzania, przerobu lub sprzedaży konsumentom,
c)
pensjonaty posiadające ponad 8 pokojów do wynajęcia,
d)
wszelkie przedsiębiorstwa przemysłowe i zakłady rzemieślnicze zatrudniające przy ręcznej produkcji siedem lub więcej osób łącznie z właścicielem i członkami jego rodziny, a przy produkcji z użyciem silników - cztery lub więcej osób, nie licząc uczniów, zatrudnionych na podstawie umowy o naukę zarejestrowanej w izbie rzemieślniczej,
2)
w zależności od wysokości obrotów:

podatnicy prowadzący wszelkie przedsiębiorstwa (zakłady), jeżeli obrót osiągnięty w poprzedzającym okresie rachunkowym obliczony w stosunku rocznym wynosi w przedsiębiorstwach o charakterze wyłącznie usługowym (bez świadczenia rzeczy) więcej niż 2.400.000 zł, a w pozostałych przedsiębiorstwach więcej niż 8.000.000 zł. U podatników, którzy w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia prowadzą przedsiębiorstwa (zakłady), podstawę obliczenia obrotu w stosunku rocznym stanowi kwota obrotu osiągniętego w poszczególnych miesiącach 1949 r. przyjęta do ustalenia zaliczek na podatek obrotowy.

2.
Przepisy § 5 stosuje się odpowiednio, nie wyłączając ust. 10 i 11.
§  33.
Przepisy § 11 oraz § 14 ust. 5 stosuje się odpowiednio przy prowadzeniu ksiąg podatkowych Nr 1.
§  34.
1.
Podatnicy, prowadzący przedsiębiorstwa przemysłowe lub zakłady rzemieślnicze, przyjmujący zamówienia na wykonanie półwyrobów, wyrobów gotowych lub usług, czy to z własnego czy też z powierzonego materiału - obowiązani są prowadzić księgę podatkową Nr 2 (księgę zamówień).
2.
Księga podatkowa Nr 2 powinna ujawniać w szczególności następujące dane:
1)
nazwisko, imię (nazwę firmy) i adres zamawiającego,
2)
rodzaj przyjętego zamówienia z podziałem na: zamówienia z materiałów własnych wykonującego zamówienie oraz z materiałów dostarczonych przez zamawiającego,
3)
określenie materiałów, dostarczonych przez zamawiającego,
4)
wysokość umówionej kwoty zapłaty,
5)
wysokość bonifikat.
3.
Prowadzenie tej księgi nie zwalnia od obowiązku prowadzenia księgi podatkowej Nr 1 oraz kontroli ilościowej przychodu, jeżeli obowiązek taki wynika z przepisów §§ 30 i 32.
§  35.
Przed zaprowadzeniem po raz pierwszy księgi zamówień należy sporządzić zestawienie zamówień nie wykonanych i wpisać je następnie do księgi jako poz. 1. Również po zakończeniu każdego okresu rachunkowego należy na oddzielnych stronach księgi zamówień spisać zamówienia nie wykonane oraz przenieść je następnie do księgi zamówień roku następnego.
§  36.
1.
Podatnicy wykonujący zajęcia zawodowe, o których mowa w art. 26 pkt 5) i pkt 6) lit. c) dekretu o podatku obrotowym, obowiązani są prowadzić księgę podatkową Nr 3 (księgę przychodów i rozchodów).
2.
Księga podatkowa Nr 3 powinna ujawniać w szczególności następujące dane:
1)
nazwisko, imię (nazwę firmy) i adres klienta i tp.,
2)
formę i wysokość otrzymanego wynagrodzenia,
3)
wysokość sum wpłaconych do rozliczenia,
4)
rodzaj i sumę rozchodów,
5)
wysokość wydatków z sum otrzymanych do rozliczenia.
§  37.
Po zakończeniu każdego okresu rachunkowego należy imiennie spisać na oddzielnych stronach księgi podatkowej Nr 3 poszczególne sumy wpłacone przez klientów (pacjentów i tp.) do rozliczenia, a nie rozliczone z nimi w danym okresie rachunkowym i sumy te przenieść następnie do księgi na okres następny, oznaczając je numerem kolejnym od 1.
§  38.
1.
Podatnicy wykonujący świadczenia usług, jeżeli nie są obowiązani do prowadzenia ksiąg handlowych lub ksiąg podatkowych Nr 1, 2 i 3, obowiązani są prowadzić księgę podatkową Nr 4 (księgę utargów).
2.
Księga podatkowa Nr 4 powinna ujawniać w szczególności następujące dane:
1)
nazwisko i imię podatnika i zatrudnionych u niego pracowników,
2)
zestawienie sum wpływów za wykonane świadczenia usług,
3)
określenie rodzaju oraz wysokość wypłaconych wynagrodzeń.
§  39. 1
(uchylony).
1 § 39 uchylony przez § 49 rozporządzenia z dnia 11 stycznia 1951 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów dekretu o postępowaniu podatkowym (Dz.U.51.5.43) z dniem 1 stycznia 1951 r.