Rozdział 3 - Obowiązki operatorów usług kluczowych - Krajowy system cyberbezpieczeństwa.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.1077 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 19 lipca 2024 r. do: 9 listopada 2024 r.

Rozdział  3

Obowiązki operatorów usług kluczowych

Operator usługi kluczowej wdraża system zarządzania bezpieczeństwem w systemie informacyjnym wykorzystywanym do świadczenia usługi kluczowej, zapewniający:

1)
prowadzenie systematycznego szacowania ryzyka wystąpienia incydentu oraz zarządzanie tym ryzykiem;
2)
wdrożenie odpowiednich i proporcjonalnych do oszacowanego ryzyka środków technicznych i organizacyjnych, uwzględniających najnowszy stan wiedzy, w tym:
a)
utrzymanie i bezpieczną eksploatację systemu informacyjnego,
b)
bezpieczeństwo fizyczne i środowiskowe, uwzględniające kontrolę dostępu,
c)
bezpieczeństwo i ciągłość dostaw usług, od których zależy świadczenie usługi kluczowej,
d)
wdrażanie, dokumentowanie i utrzymywanie planów działania umożliwiających ciągłe i niezakłócone świadczenie usługi kluczowej oraz zapewniających poufność, integralność, dostępność i autentyczność informacji,
e)
objęcie systemu informacyjnego wykorzystywanego do świadczenia usługi kluczowej systemem monitorowania w trybie ciągłym;
3)
zbieranie informacji o zagrożeniach cyberbezpieczeństwa i podatnościach na incydenty systemu informacyjnego wykorzystywanego do świadczenia usługi kluczowej;
4)
zarządzanie incydentami;
5)
stosowanie środków zapobiegających i ograniczających wpływ incydentów na bezpieczeństwo systemu informacyjnego wykorzystywanego do świadczenia usługi kluczowej, w tym:
a)
stosowanie mechanizmów zapewniających poufność, integralność, dostępność i autentyczność danych przetwarzanych w systemie informacyjnym,
b)
dbałość o aktualizację oprogramowania,
c)
ochronę przed nieuprawnioną modyfikacją w systemie informacyjnym,
d)
niezwłoczne podejmowanie działań po dostrzeżeniu podatności lub zagrożeń cyberbezpieczeństwa;
6)
stosowanie środków łączności umożliwiających prawidłową i bezpieczną komunikację w ramach krajowego systemu cyberbezpieczeństwa.
1. 
Operator usługi kluczowej:
1)
wyznacza osobę odpowiedzialną za utrzymywanie kontaktów z podmiotami krajowego systemu cyberbezpieczeństwa;
2)
zapewnia użytkownikowi usługi kluczowej dostęp do wiedzy pozwalającej na zrozumienie zagrożeń cyberbezpieczeństwa i stosowanie skutecznych sposobów zabezpieczania się przed tymi zagrożeniami w zakresie związanym ze świadczoną usługą kluczową, w szczególności przez publikowanie informacji na ten temat na swojej stronie internetowej;
3)
przekazuje organowi właściwemu do spraw cyberbezpieczeństwa dane, o których mowa w art. 7 ust. 2 pkt 8 i 9, nie później niż w terminie 3 miesięcy od zmiany tych danych.
2. 
Operator usługi kluczowej przekazuje do organu właściwego do spraw cyberbezpieczeństwa, właściwego CSIRT MON, CSIRT NASK, CSIRT GOV i sektorowego zespołu cyberbezpieczeństwa dane osoby, o której mowa w ust. 1 pkt 1, zawierające imię i nazwisko, numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej, w terminie 14 dni od dnia jej wyznaczenia, a także informacje o zmianie tych danych - w terminie 14 dni od dnia ich zmiany.
1. 
Operator usługi kluczowej opracowuje, stosuje i aktualizuje dokumentację dotyczącą cyberbezpieczeństwa systemu informacyjnego wykorzystywanego do świadczenia usługi kluczowej.
2. 
Operator usługi kluczowej jest obowiązany do ustanowienia nadzoru nad dokumentacją dotyczącą cyberbezpieczeństwa systemu informacyjnego wykorzystywanego do świadczenia usługi kluczowej, zapewniającego:
1)
dostępność dokumentów wyłącznie dla osób upoważnionych zgodnie z realizowanymi przez nie zadaniami;
2)
ochronę dokumentów przed niewłaściwym użyciem lub utratą integralności;
3)
oznaczanie kolejnych wersji dokumentów umożliwiające określenie zmian dokonanych w tych dokumentach.
3. 
Operator usługi kluczowej przechowuje dokumentację dotyczącą cyberbezpieczeństwa systemu informacyjnego wykorzystywanego do świadczenia usługi kluczowej przez co najmniej 2 lata od dnia jej wycofania z użytkowania lub zakończenia świadczenia usługi kluczowej, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2020 r. poz. 164).
4. 
Operator usługi kluczowej będący jednocześnie właścicielem, posiadaczem samoistnym albo posiadaczem zależnym obiektów, instalacji, urządzeń lub usług wchodzących w skład infrastruktury krytycznej, wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 5b ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 122 oraz z 2024 r. poz. 834), który posiada zatwierdzony plan ochrony infrastruktury krytycznej uwzględniający dokumentację dotyczącą cyberbezpieczeństwa systemu informacyjnego wykorzystywanego do świadczenia usługi kluczowej, nie ma obowiązku opracowania dokumentacji, o której mowa w ust. 1.
5. 
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje dokumentacji, o której mowa w ust. 1, uwzględniając Polskie Normy oraz potrzebę zapewnienia cyberbezpieczeństwa podczas świadczenia usług kluczowych i ciągłości świadczenia tych usług.
1. 
Operator usługi kluczowej:
1)
zapewnia obsługę incydentu;
2)
zapewnia dostęp do informacji o rejestrowanych incydentach właściwemu CSIRT MON, CSIRT NASK lub CSIRT GOV w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań;
3)
klasyfikuje incydent jako poważny na podstawie progów uznawania incydentu za poważny;
4)
zgłasza incydent poważny niezwłocznie, nie później niż w ciągu 24 godzin od momentu jego wykrycia, do właściwego CSIRT MON, CSIRT NASK lub CSIRT GOV;
5)
współdziała podczas obsługi incydentu poważnego i incydentu krytycznego z właściwym CSIRT MON, CSIRT NASK lub CSIRT GOV, przekazując niezbędne dane, w tym dane osobowe;
6)
usuwa podatności, o których mowa w art. 32 ust. 2, oraz informuje o ich usunięciu organ właściwy do spraw cyberbezpieczeństwa.
2. 
Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, przekazywane jest w postaci elektronicznej, a w przypadku braku możliwości przekazania go w postaci elektronicznej - przy użyciu innych dostępnych środków komunikacji.
3. 
W przypadku ustanowienia sektorowego zespołu cyberbezpieczeństwa operator usługi kluczowej niezależnie od zadań określonych w ust. 1:
1)
przekazuje jednocześnie temu zespołowi w postaci elektronicznej zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4;
2)
współdziała z tym zespołem na poziomie sektora lub podsektora podczas obsługi incydentu poważnego lub incydentu krytycznego, przekazując niezbędne dane, w tym dane osobowe;
3)
zapewnia temu zespołowi dostęp do informacji o rejestrowanych incydentach w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań.
4. 
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, progi uznania incydentu za poważny według rodzaju zdarzenia w poszczególnych sektorach i podsektorach określonych w załączniku nr 1 do ustawy, uwzględniając:
1)
liczbę użytkowników, których dotyczy zakłócenie świadczenia usługi kluczowej,
2)
czas oddziaływania incydentu na świadczoną usługę kluczową,
3)
zasięg geograficzny obszaru, którego dotyczy incydent,
4)
inne czynniki charakterystyczne dla danego sektora lub podsektora, jeżeli występują

- kierując się potrzebą zapewnienia ochrony przed zagrożeniem życia lub zdrowia ludzi, znacznymi stratami majątkowymi oraz obniżeniem jakości świadczonej usługi kluczowej.

1. 
Zgłoszenie, o którym mowa w art. 11 ust. 1 pkt 4, zawiera:
1)
dane podmiotu zgłaszającego, w tym firmę przedsiębiorcy, numer we właściwym rejestrze, siedzibę i adres;
2)
imię i nazwisko, numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej osoby dokonującej zgłoszenia;
3)
imię i nazwisko, numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej osoby uprawnionej do składania wyjaśnień dotyczących zgłaszanych informacji;
4)
opis wpływu incydentu poważnego na świadczenie usługi kluczowej, w tym:
a)
usługi kluczowe zgłaszającego, na które incydent poważny miał wpływ,
b)
liczbę użytkowników usługi kluczowej, na których incydent poważny miał wpływ,
c)
moment wystąpienia i wykrycia incydentu poważnego oraz czas jego trwania,
d)
zasięg geograficzny obszaru, którego dotyczy incydent poważny,
e)
wpływ incydentu poważnego na świadczenie usługi kluczowej przez innych operatorów usług kluczowych i dostawców usług cyfrowych,
f)
przyczynę zaistnienia incydentu poważnego i sposób jego przebiegu oraz skutki jego oddziaływania na systemy informacyjne lub świadczone usługi kluczowe;
5)
informacje umożliwiające właściwemu CSIRT MON, CSIRT NASK lub CSIRT GOV określenie, czy incydent dotyczy dwóch lub większej liczby państw członkowskich Unii Europejskiej;
6)
w przypadku incydentu, który mógł mieć wpływ na świadczenie usługi kluczowej, opis przyczyn tego incydentu, sposób jego przebiegu oraz prawdopodobne skutki oddziaływania na systemy informacyjne;
7)
informacje o podjętych działaniach zapobiegawczych;
8)
informacje o podjętych działaniach naprawczych;
9)
inne istotne informacje.
2. 
Operator usługi kluczowej przekazuje informacje znane mu w chwili dokonywania zgłoszenia, które uzupełnia w trakcie obsługi incydentu poważnego.
3. 
Operator usługi kluczowej przekazuje, w niezbędnym zakresie, w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 11 ust. 1 pkt 4, informacje stanowiące tajemnice prawnie chronione, w tym stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, gdy jest to konieczne do realizacji zadań właściwego CSIRT MON, CSIRT NASK lub CSIRT GOV oraz sektorowego zespołu cyberbezpieczeństwa.
4. 
Właściwy CSIRT MON, CSIRT NASK lub CSIRT GOV oraz sektorowy zespół cyberbezpieczeństwa może zwrócić się do operatora usługi kluczowej o uzupełnienie zgłoszenia o informacje, w tym informacje stanowiące tajemnice prawnie chronione, w zakresie niezbędnym do realizacji zadań, o których mowa w ustawie.
5. 
W zgłoszeniu operator usługi kluczowej oznacza informacje stanowiące tajemnice prawnie chronione, w tym stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa.
1. 
Operator usługi kluczowej może przekazywać do właściwego CSIRT MON, CSIRT NASK lub CSIRT GOV informacje:
1)
o innych incydentach;
2)
o zagrożeniach cyberbezpieczeństwa;
3)
dotyczące szacowania ryzyka;
4)
o podatnościach;
5)
o wykorzystywanych technologiach.
2. 
Informacje, o których mowa w ust. 1, są przekazywane w postaci elektronicznej, a w przypadku braku możliwości przekazania w postaci elektronicznej, przy użyciu innych dostępnych środków komunikacji.
3. 
W przypadku ustanowienia sektorowego zespołu cyberbezpieczeństwa operator usługi kluczowej może przekazywać jednocześnie temu zespołowi, w postaci elektronicznej, informacje, o których mowa w ust. 1.
4. 
Operator usługi kluczowej oznacza informacje stanowiące tajemnice prawnie chronione, w tym stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa.
1. 
Operator usługi kluczowej w celu realizacji zadań, o których mowa w art. 8, art. 9, art. 10 ust. 1-3, art. 11 ust. 1-3, art. 12 i art. 13, powołuje wewnętrzne struktury odpowiedzialne za cyberbezpieczeństwo lub zawiera umowę z podmiotem świadczącym usługi z zakresu cyberbezpieczeństwa.
2. 
Wewnętrzne struktury powołane przez operatora usługi kluczowej odpowiedzialne za cyberbezpieczeństwo oraz podmioty świadczące usługi z zakresu cyberbezpieczeństwa są obowiązane:
1)
spełniać warunki organizacyjne i techniczne pozwalające na zapewnienie cyberbezpieczeństwa obsługiwanemu operatorowi usługi kluczowej;
2)
dysponować pomieszczeniami służącymi do świadczenia usług z zakresu reagowania na incydenty, zabezpieczonymi przed zagrożeniami fizycznymi i środowiskowymi;
3)
stosować zabezpieczenia w celu zapewnienia poufności, integralności, dostępności i autentyczności przetwarzanych informacji, z uwzględnieniem bezpieczeństwa osobowego, eksploatacji i architektury systemów.
3. 
Operator usługi kluczowej informuje organ właściwy do spraw cyberbezpieczeństwa i właściwy CSIRT MON, CSIRT NASK, CSIRT GOV i sektorowy zespół cyberbezpieczeństwa o podmiocie, z którym została zawarta umowa o świadczenie usług z zakresu cyberbezpieczeństwa, danych kontaktowych tego podmiotu, zakresie świadczonej usługi oraz o rozwiązaniu umowy w terminie 14 dni od dnia zawarcia lub rozwiązania umowy.
4. 
Minister właściwy do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, warunki organizacyjne i techniczne dla podmiotów świadczących usługi z zakresu cyberbezpieczeństwa oraz wewnętrznych struktur odpowiedzialnych za cyberbezpieczeństwo, uwzględniając Polskie Normy oraz konieczność zapewnienia bezpieczeństwa dla wewnętrznych struktur odpowiedzialnych za cyberbezpieczeństwo i podmiotów świadczących usługi z zakresu cyberbezpieczeństwa dla operatorów usług kluczowych, a także konieczność zapewnienia bezpieczeństwa informacji przetwarzanych w tych strukturach albo podmiotach.
1. 
Operator usługi kluczowej ma obowiązek zapewnić przeprowadzenie, co najmniej raz na 2 lata, audytu bezpieczeństwa systemu informacyjnego wykorzystywanego do świadczenia usługi kluczowej, zwanego dalej "audytem".
2. 
Audyt może być przeprowadzony przez:
1)
jednostkę oceniającą zgodność, akredytowaną zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz. U. z 2022 r. poz. 1854), w zakresie właściwym do podejmowanych ocen bezpieczeństwa systemów informacyjnych;
2)
co najmniej dwóch audytorów posiadających:
a)
certyfikaty określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 8 lub
b)
co najmniej trzyletnią praktykę w zakresie audytu bezpieczeństwa systemów informacyjnych, lub
c)
co najmniej dwuletnią praktykę w zakresie audytu bezpieczeństwa systemów informacyjnych i legitymujących się dyplomem ukończenia studiów podyplomowych w zakresie audytu bezpieczeństwa systemów informacyjnych, wydanym przez jednostkę organizacyjną, która w dniu wydania dyplomu była uprawniona, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych, technicznych lub prawnych;
3)
sektorowy zespół cyberbezpieczeństwa, ustanowiony w ramach sektora lub podsektora wymienionego w załączniku nr 1 do ustawy, jeżeli audytorzy spełniają warunki, o których mowa w pkt 2.
3. 
Za praktykę w zakresie audytu bezpieczeństwa systemów informacyjnych, o której mowa w ust. 2 pkt 2 lit. b i c, uważa się udokumentowane wykonanie w ciągu ostatnich 3 lat przed dniem rozpoczęcia audytu 3 audytów w zakresie bezpieczeństwa systemów informacyjnych lub ciągłości działania albo wykonywanie audytów bezpieczeństwa systemów informacyjnych lub ciągłości działania w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż 1/2 etatu, związanych z:
1)
przeprowadzaniem audytu wewnętrznego pod nadzorem audytora wewnętrznego;
2)
przeprowadzaniem audytu zewnętrznego pod nadzorem audytora wiodącego;
3)
przeprowadzaniem audytu wewnętrznego w zakresie bezpieczeństwa informacji, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;
4)
wykonywaniem czynności kontrolnych, o których mowa w ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 224);
5)
wykonywaniem czynności kontrolnych, o których mowa w ustawie z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2022 r. poz. 623).
4. 
Audytor jest obowiązany do zachowania w tajemnicy informacji uzyskanych w związku z przeprowadzanym audytem, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych i innych informacji prawnie chronionych.
5. 
Na podstawie zebranych dokumentów i dowodów audytor sporządza pisemne sprawozdanie z przeprowadzonego audytu i przekazuje je operatorowi usługi kluczowej wraz z dokumentacją z przeprowadzonego audytu.
6. 
Operator usługi kluczowej, u którego w danym roku w stosunku do systemu informacyjnego wykorzystywanego do świadczenia usługi kluczowej został przeprowadzony przez osoby spełniające warunki określone w ust. 2 pkt 2 audyt wewnętrzny w zakresie bezpieczeństwa informacji, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, nie ma obowiązku przeprowadzania audytu przez 2 lata.
7. 
Operator usługi kluczowej przekazuje kopię sprawozdania z przeprowadzonego audytu na uzasadniony wniosek:
1)
organu właściwego do spraw cyberbezpieczeństwa;
2)
dyrektora Rządowego Centrum Bezpieczeństwa - w przypadku gdy operator usługi kluczowej jest jednocześnie właścicielem, posiadaczem samoistnym albo posiadaczem zależnym obiektów, instalacji, urządzeń lub usług wchodzących w skład infrastruktury krytycznej, wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 5b ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym;
3)
Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
8. 
Minister właściwy do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, wykaz certyfikatów uprawniających do przeprowadzenia audytu, uwzględniając zakres wiedzy specjalistycznej wymaganej od osób legitymujących się poszczególnymi certyfikatami.

Operator usługi kluczowej realizuje obowiązki określone w:

1)
art. 8 pkt 1 i 4, art. 9, art. 11 ust. 1-3, art. 12 i art. 14 ust. 1 - w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o uznaniu za operatora usługi kluczowej;
2)
art. 8 pkt 2, 3, 5 i 6 oraz art. 10 ust. 1-3 - w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o uznaniu za operatora usługi kluczowej;
3)
art. 15 ust. 1 - w terminie roku od dnia doręczenia decyzji o uznaniu za operatora usługi kluczowej.