Rozdział 7 - Postępowanie układowe i likwidacyjne. - Konwersja i uporządkowanie długów rolniczych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1936.5.59 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 30 czerwca 1939 r.

Rozdział  VII.

Postępowanie układowe i likwidacyjne.

Przepisy wstępne.

Jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, przepisy rozdziału niniejszego stosuje się do posiadaczy gospodarstw wiejskich grupy B i C, jejeżeli ich zadłużenie w stosunku do wartości ich majątku przewyższa: w gospodarstwach grupy B - 75 %, w gospodarstwach grupy C o obszarze od 500 do 1.000 ha - 50 %, o obszarze od 1.000 do 2,000 ha- 40 % i o obszarze powyżej 2.000 ha - 30%.

Ilekroć przepisy rozdziału niniejszego przewidują oszacowanie majątku dłużnika, za podstawę do oszacowania nieruchomości ziemskiej należy przyjąć normy zrewidowanego regulaminu szacunkowego właściwej terytorjalnie instytucji ziemskiego kredytu długoterminowego (art. 21).

Postępowanie układowe obejmuje cały majątek dłużnika, postępowanie likwidacyjne - tylko jego gospodarstwo wiejskie.

(1)
Do orzekania w sprawach postępowania układowego i likwidacyjnego powołany jest urząd rozjemczy. Zespół orzekający składa się z przewodniczącego lub jego zastępcy oraz 4 członków: 1) ławnika, którego głównym zawodem jest gospodarka wiejska, 2) ławnika, będącego delegatem Ministra Skarbu, 3) ławnika, będącego delegatem Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych i 4) ławnika spośród innych członków urzędu rozjemczego.
(2)
Przewodniczącym zespołu orzekającego powinien być sędzia, członkami zaś w miarę możności osoby, posiadające wykształcenie prawnicze.

Wszelkie czynności prawne, związane z postępowaniem układowem i likwidacyjnem mogą być dokonywane w imieniu nieletnich lub pozbawionych zdolności prawnej przez ich prawnych przedstawicieli na zasadzie zezwolenia rady familijnej lub władzy opiekuńczej bez względu na odmienne przepisy poszczególnych ustaw cywilnych.

(1)
Przepisów art. 3a, 4, 6, 7 i 9 nie stosuje się w postępowaniu układowem i likwidacyjnem.
(2)
W postępowaniu tem stosuje się - w braku odmiennych przepisów szczególnych - ogólne przepisy o postępowaniu przed urzędami rozjemczemi do spraw majątkowych posiadaczy gospodarstw wiejskich.
(3)
Jeżeli zgłoszony został wniosek o wszczęcie postępowania układowego, wówczas przewodniczący urzędu rozjemczego na wniosek osoby współzobowiązanej z dłużnikiem, objętym powyższym wnioskiem, może zawiesić egzekucję, skierowaną do majątku współzobowiązanego, który jest posiadaczem gospodarstwa wiejskiego. Zawieszenie egzekucji może być również udzielone współzobowiązanemu, który nie jest posiadaczem gospodarstwa wiejskiego, jeżeli współzobowiązany ten, zaciągając zobowiązanie, nie pobrał waluty.

Postępowanie układowe.

Posiadacze gospodarstw wiejskich, którzy bądź skorzystali z ulg, przewidzianych w rozdziałach poprzedzających, bądź z ulg tych nie skorzystali z uwagi na stopień zadłużenia lub spowodu innych okoliczności - a którzy zaprzestali płacenia swoich zobowiązań prywatno - prawnych lub publicznoprawnych, mogą być poddani postępowaniu układowemu na zasadach przepisów rozdziału niniejszego.

(1)
Otwarcie postępowania układowego może nastąpić: 1) na wniosek dłużnika bez względu na stopień zadłużenia (art. 63), 2) na wniosek wierzyciela, który przedstawił tytuł wykonawczy, 3) na wniosek władzy skarbowej, jeżeli dłużnik zalega z płaceniem podatków i opłat państwowych lub innych zobowiązań publiczno - prawnych co najmniej za okres roku.
(2) 19
Wniosek o otwarcie postępowania układowego może być złożony do dnia 31 grudnia 1940 r.
(1)
Wniosek o otwarcie postępowania układowego powinien być uzasadniony i poparty dowodami, stwierdzającemi stan majątkowy dłużnika.
(2)
W przypadkach, gdy wniosek zgłasza wierzyciel lub władza skarbowa, do wniosku powinien być dołączony tytuł wykonawczy. Jeżeli wnioskodawca nie może dostarczyć dostatecznych dowodów co do stanu majątkowego dłużnika, urząd rozjemczy może zażądać złożenia potrzebnych dowodów od dłużnika w terminie oznaczonym.
(3)
Zależnie od okoliczności sprawy urząd rozjemczy może zażądać od wierzyciela złożenia kaucji w wysokości do 5.000 zł, pod rygorem pozostawienia wniosku wierzyciela bez rozpatrzenia.
(4)
Złożona przez wierzyciela kaucja przeznaczona będzie przedewszystkiem na pokrycie opłat i kosztów postępowania. W przypadku wydania orzeczenia o otwarciu postępowania, urząd rozjemczy zwróci wierzycielowi kaucję po potrąceniu opłat i kosztów, związanych z wydaniem orzeczenia. W przypadku odrzucenia wniosku, urząd rozjemczy po potrąceniu wyżej wymienionych opłat i kosztów orzeka przepadek kaucji na rzecz Skarbu Państwa.
(1)
Przewodniczący urzędu rozjemczego może zarządzić wpisanie w księgach hipotecznych nieruchomości dłużnika ostrzeżeń o zgłoszeniu wniosku o otwarcie postępowania układowego oraz może wydać postanowienie o zawieszeniu egzekucji z majątku dłużnika.
(2) 20
Postanowienie urzędu o zawieszeniu egzekucji nie może dotyczyć egzekucji należności publicznoprawnych, instytucyj kredytu długoterminowego, Banku Akceptacyjnego Sp. Akc., oraz należności objętych układami konwersyjnymi, zatwierdzonymi przez Komitet Konwersyjny, działający przy Banku Akceptacyjnym.

Otwarcie postępowania.

(1)
Po ustaleniu wartości majątku dłużnika oraz sumy jego zadłużenia, urząd rozjemczy na posiedzeniu niejawnem przystąpi do rozpatrzenia wniosku o otwarcie postępowania układowego. Decyzja urzędu rozjemczego powinna zapaść w ciągu dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku.
(2) 21
Jeżeli z wnioskiem o otwarcie postępowania układowego wystąpił dłużnik, a urząd rozjemczy stwierdzi, że zachodzą warunki do wszczęcia tego postępowania, i uzna za konieczne umożliwienie dłużnikowi przygotowania tego postępowania, wówczas urząd rozjemczy na wniosek dłużnika może orzec udzielenie dłużnikowi tymczasowego odroczenia wypłat na okres do sześciu miesięcy. Po upływie terminu odroczenia wypłat urząd rozjemczy rozstrzyga o otwarciu, postępowania układowego.
(3)
Udzielając dłużnikowi odroczenia wypłat, urząd rozjemczy ustanowi nadzór nad majątkiem dłużnika. Do nadzoru tego stosuje się odpowiednio przepisy art. 76.
(4)
Szczegółowe przepisy, dotyczące tymczasowego odroczenia wypłat, w szczególności co do prowadzenia egzekucji oraz co do ustalenia kategoryj wierzytelności, nieobjętych odroczeniem wypłat - ustalą w drodze rozporządzeń Ministrowie: Sprawiedliwości, Skarbu oraz Rolnictwa i Reform Rolnych.
(1)
Jeżeli wniosek jest oczywiście nieuzasadniony, odrzucenie wniosku może nastąpić bez przesłuchania stron.
(2)
Urząd rozjemczy odrzuci wniosek, jeżeli uzna: 1) że niema podstaw prawnych do otwarcia postępowania układowego, 2) że wierzytelność wnioskodawcy może być zaspokojona bez przeprowadzenia postępowania układowego i 3) leżeli wartość gospodarstwa wiejskiego dłużnika nie przewyższa 1/3 szacunku całego jego majątku i dłużnik podlega przepisom o postępowaniu upadłościowem.
(1) 22
W orzeczeniu o otwarciu postępowania układowego urząd rozjemczy wyznaczy dłużnikowi i wierzycielom okres nie dłuższy niż sześciomiesięczny do powzięcia uchwały w sprawie zawarcia układu (art. 84), pod rygorem zarządzenia likwidacji gospodarstwa wiejskiego dłużnika. Rygoru tego nie stosuje się, jeżeli postępowanie dotyczy majątku dzierżawcy lub użytkownika gospodarstwa wiejskiego.
(2)
Orzeczenie o otwarciu postępowania układowego urząd rozjemczy ogłosi w gazecie urzędowej oraz w jednym dzienniku poczytnym i zarządzi wpisanie ostrzeżeń o otwarciu postępowania w księgach hipotecznych nieruchomości dłużnika.
(3)
Od chwili wpisania w księdze hipotecznej ostrzeżenia o otwarciu postępowania aż do jego wykreślenia zbycie lub obciążenie nieruchomości nie może nastąpić bez zezwolenia przewodniczącego urzędu rozjemczego.
(4)
Otwarcie postępowania układowego nie zawiesza biegu procesów rozpoczętych i nie tamuje możności wszczynania przeciwko dłużnikowi nowych spraw sądowych. Koszty procesu sądowego obciążają powoda, jeżeli pretensja została w całości wpisana na listę wierzycieli.
(5) 23
Z chwilą otwarcia postępowania układowego egzekucja przeciwko dłużnikowi nie może być wszczęta, a wszczęta ulega zawieszeniu. Przepis ten stosuje się również do postępowania, przewidzianego w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 28 października 1933 r. o przejmowaniu na własność Państwa gruntów za niektóre należności pieniężne (Dz. U. R. P. Nr 85, poz. 658). W przypadkach gospodarczo uzasadnionych przewodniczący urzędu rozjemczego na wniosek nadzorcy może postanowić sprzedaż przedmiotów majątkowych dłużnika objętych zajęciem egzekucyjnym. W razie wydania takiego postanowienia postępowanie egzekucyjne ulega umorzeniu.
6) 24
Postępowanie podziałowe prowadzone na zasadzie przepisów rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 28 grudnia 1927 r. o uregulowaniu ciężarów i wierzytelności, ciążących na przymusowo wykupionych nieruchomościach ziemskich (Dz. U. R. P. z 1928 r. Nr 3, poz. 22), ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania układowego. W przypadku zawarcia układu instytucja finansowa dokona wypłaty wynagrodzenia zgodnie z zatwierdzonym układem przesłanym jej przez przewodniczącego urzędu rozjemczego, sąd zaś na wniosek instytucji finansowej umorzy postępowanie podziałowe.
(7) 25
Na wniosek nadzorcy, dłużnika lub wierzyciela w przypadku, gdy zawikłania interesów majątkowych dłużnika utrudniają sporządzenie listy wierzytelności lub projektu układu, urząd rozjemczy może orzec przedłużenie okresu, wyznaczonego w myśl ust. (1), na dalszy okres nie dłuższy jednak, niż 6 miesięcy.
(1)
Równocześnie z otwarciem postępowania układowego przewodniczący urzędu rozjemczego mianuje jednego lub kilku nadzorców. Jeżeli czynności nadzoru ma wykonywać kilka osób, należy ściśle ustalić zakres praw i obowiązków każdej z nich.
(2)
Do czynności nadzorcy należy nadzór nad zarządem majątku dłużnika oraz przeprowadzenie czynności wstępnych, poprzedzających układ, a w szczególności sprawdzenie wierzytelności, sporządzenie listy wierzytelności i projektu układu z wierzycielami.
(3)
Od daty otwarcia postępowania układowego dłużnik nie może bez zgody nadzorcy rozporządzać swym majątkiem ani zaciągać zobowiązań, o ile to przekracza zakres zwykłego zarządu. Czynności prawne, zdziałane wbrew temu przepisowi, będą w stosunku do wierzycieli bezskuteczne, jeżeli strona druga wiedziała, że dłużnik przekroczył granicę zwykłego zarządu, a nadzorca nie udzielił na to zezwolenia lub temu się sprzeciwił.
(4)
Jeżeli dłużnik utrudnia nadzorcy spełnianie prawidłowego nadzoru lub działa na szkodę wierzycieli, przewodniczący urzędu rozjemczego może odebrać dłużnikowi całkowity lub częściowy zarząd majątkiem i przekazać zarząd ten nadzorcy.
(5)
Zobowiązania, zaciągnięte za zezwoleniem nadzorcy lub niewymagające takiego zezwolenia, jak również zobowiązania, zaciągnięte przez nadzorcę (ust. 4), nie podlegają postępowaniu układowemu i powinny być wykonane w pełnej wysokości.
6) 26
Postępowanie układowe nie obejmuje:
1)
wierzytelności z tytułu dostarczonych na kredyt - w ciągu bieżącego i bezpośrednio poprzedzającego okresu gospodarczego - nawozów sztucznych, nasion, inwentarza lub innych przedmiotów niezbędnych do prowadzenia i utrzymania na należytym poziomie gospodarstwa;
2)
wierzytelności zabezpieczonych rejestrowym zastawem rolniczym lub drzewnym na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr 38, poz. 360) lub ustawy z dnia 14 marca 1932 r. (Dz. U. R. P. Nr 31, poz. 317), wierzytelności Banku Polskiego, zabezpieczone umownym zastawem ruchomym, - przy czym zastawione przedmioty ulegają wyłączeniu z majątku objętego postępowaniem układowym a powracają doń dopiero po całkowitym zaspokojeniu zastawników.

Sprawdzanie wierzytelności.

(1)
Zgłoszenie wierzytelności powinno nastąpić w terminie, wyznaczonym przez nadzorcę do sprawdzenia. W zgłoszeniu należy wymienić wierzytelności i przedstawić dowody.
(2)
Wierzyciele osobiści, którzy nie zgłoszą w terminie swych roszczeń, tracą prawo wpisania na-listę wierzytelności, jeżeli ich wierzytelności nie będą wpisane na tę listę na zasadzie przepisu art. 79.

Potrącenie długów wzajemnych między dłużnikiem a wierzycielem nie jest dopuszczalne, jeżeli wierzyciel:

1)
siał się dłużnikiem po dacie otwarcia postępowania układowego,
2)
będąc dłużnikiem, stał się wierzycielem po tej dacie przez nabycie w drodze przelewu lub indosu wierzytelności, powstałej przed otwarciem postępowania układowego. Potrącenie jednak będzie możliwe, jeżeli nabycie nastąpiło wskutek zapłacenia długu, za który nabywca odpowiadał osobiście albo pewnemi przedmiotami majątkowemi, i jeżeli odpowiedzialność nabywcy za dług powstała przed datą zgłoszenia w urzędzie rozjemczym wniosku o otwarcie postępowania układowego.
(1)
W wyniku sprawdzenia należy wpisać na listę wierzytelności, zabezpieczone wpisem hipotecznym, oraz wierzytelności, które oparte są bądź na wpisach w prawidłowo prowadzonych księgach dłużnika, bądź na tytułach bezspornych, bądź też są wymienione w spisie wierzycieli i nie budzą wątpliwości, chociażby nie było zgłoszenia ze strony samego wierzyciela. Do kapitału dopisuje się odsetki do dnia otwarcia postępowania układowego.
(2)
Wierzytelności warunkowe oraz wierzytelności, których termin płatności jeszcze nie nastąpił, będą również wpisane na listę.
(3)
Jeżeli w wyniku sprawdzenia nadzorca stwierdzi istnienie wierzytelności, podlegających przepisom art. 50, 51, 53, 54 lub 57, powinien wystąpić do urzędu rozjemczego z wnioskiem o obniżenie odnośnych zobowiązań dłużnika. Urząd rozjemczy powinien rozpatrzyć wniosek nadzorcy poza zwykłą kolejnością wniosków, przyczem w razie potrzeby może orzec o odroczeniu terminu, wyznaczonego dłużnikowi i wierzycielom w myśl przepisu art. 75, na okres potrzebny do rozpoznania wniosku nadzorcy i przeprowadzenia czynności, poprzedzających zgromadzenie wierzycieli.
(4) 27
Nadzorca odmówi wpisania na listę: wierzytelności, co do których istnieje uzasadnione przypuszczenie, że są pozorne, oraz należności współmałżonka dłużnika, żyjącego z nim we wspólności małżeńskiej.
(1)
Lista wierzytelności powinna być ustalona w następującym porządku:
1)
należności i wierzytelności, posiadające w myśl przepisów art. 800 Kodeksu Postępowania Cywilnego pierwszeństwo przed wierzytelnościami, zabezpieczonemi hipotecznie,
2)
wierzytelności instytucyj kredytu długoterminowego,
3)
wierzytelności, zabezpieczone wpisem do księgi hipotecznej lub zastawem na nieruchomości,
4)
wszystkie inne wierzytelności.
(2)
Lista wierzytelności będzie wyłożona w urzędzie rozjemczym w ciągu 20 dni od daty ogłoszenia w dzienniku poczytnym o wyłożeniu listy. Osoby interesowane mogą zaskarżyć postanowienie nadzorcy co do wpisania lub odmowy wpisania na listę do przewodniczącego urzędu rozjemczego. Przewodniczący urzędu rozjemczego zarządzi wpisanie bądź wykreślenie całości lub części wierzytelności, jeżeli osoba interesowana dostatecznie uprawdopodobni swoje żądanie. Od postanowienia przewodniczącego urzędu rozjemczego niema środka odwoławczego.
(3)
Postanowienie to nie pozbawia osób interesowanych prawa wniesienia pozwu na zasadach ogólnych.
(4)
Wpisanie wierzytelności na listę uprawnia wierzyciela do udziału w postępowaniu układowem i określa sumę, z którą może uczestniczyć w zgromadzeniu wierzycieli.

Projekt układu i zgromadzenie wierzycieli.

(1)
Projekt układu może przewidywać:
1)
odroczenie terminów płatności lub rozłożenie na raty sumy długu,
2)
zmniejszenie sumy długu i jego oprocentowania,
3)
parcelację całości lub części majątku,
4)
spłatę długów listami zastawnemi,
5)
przejęcie przez wierzycieli oznaczonego obszaru gospodarstwa dłużnika na pokrycie całości lub części długu,
6)
sprzedaż całości lub części majątku z wolnej ręki,
7)
segregację długów hipotecznych,
8)
rozwiązanie umowy dzierżawnej w całości lub części, jeżeli nieruchomość dłużnika jest wydzierżawiona,
9)
zabezpieczenie wykonania układu,
10) 28
w przypadku zmniejszenia sumy długu - zmniejszenie zabezpieczeń hipotecznych, ciążących na majątku dłużnika i zwolnienie gruntów, przeznaczonych na parcelację, spod tychże zabezpieczeń.
(2)
Projekt układu nie może zawierać żadnych postanowień w stosunku do jakichkolwiek należności instytucyj kredytu długoterminowego bez zgody tych instytucyj.
(3) 29
Bez zgody wierzycieli nie może nastąpić obniżenie: a) należności publicznoprawnych i należności z tytułu umowy o pracę, które w myśl przepisu art. 800 K. P. C. korzystają z przywileju zaspokojenia przed wierzytelnościami zabezpieczonymi hipotecznie oraz b) należności kapitałowych, pochodzących z prze-rachowania na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 maja 1924 r. o przerachowaniu zobowiązań prywatnoprawnych (Dz. U. R. P. z 1925 r. Nr 30, poz. 213).
(4)
Postanowienia układu mogą przewidywać warunki różne dla poszczególnych kategoryj wierzytelności w zależności od stopnia ich zabezpieczenia, przyczem sumy, mieszczące się w pierwszej połowie szacunku nieruchomości, mogą być obniżone w stopniu niższym, niż zabezpieczone na dalszych miejscach hipotecznych.
(5)
Jeżeli propozycje układowe mają dotyczyć przejęcia przez wierzycieli oznaczonego obszaru gospodarstwa (ust. (1) pkt. 5)), nadzorca powinien zwrócić się do wojewody o udzielenie opinji co do racjonalności wydzielanych jednostek rolnych lub leśnych oraz co do kwalifikacyj osobistych wierzycieli, przejmujących grunty, do należytego prowadzenia gospodarstwa. Nieudzielenie przez wojewodę opinji w ciągu trzech tygodni uważa się za wyrażenie zgody.
(1) 30
Zgromadzenie wierzycieli zwołuje nadzorca na termin, oznaczony w porozumieniu z przewodniczącym urzędu rozjemczego. Jednocześnie z zawiadomieniem o terminie należy przesłać wierzycielom i dłużnikowi projekt układu.
(2)
Zgromadzeniu wierzycieli przewodniczy przewodniczący urzędu rozjemczego.
(3)
Głosowanie wierzycieli odbywa się z listy obecności, do której wpisuje się również osoby, oddające swój głos na piśmie.
(1)
Każdy wierzyciel będzie rozporządzał ilością głosów, zależną od wysokości jego należności oraz współczynnika, przyznanego tej kategorji wierzycieli, do której należy.
(2)
Współczynnik ten wynosi:

jeżeli wierzytelność mieści się w 50 % szacunku nieruchomości - 4;

jeżeli wierzytelność mieści się w 50-75 % szacunku nieruchomości - 3;

jeżeli wierzytelność mieści się w 75 - 100 % szacunku nieruchomości - 2;

jeżeli wierzytelność mieści się w powyżej 100 % szacunku nieruchomości - 1.

(3)
Wierzyciele, mieszczący się w poszczególnych kategorjach, powinni być traktowani równomiernie.
(1)
Układ dochodzi do skutku na mocy uchwały, powziętej większością 3/5 oddanych głosów, jeżeli wypowie się za nim co najmniej 1/4 obecnych wierzycieli.
(2)
Układ, przyjęty przez wierzycieli, wymaga zatwierdzenia przez urząd rozjemczy, który orzeka po wysłuchaniu osób, których wyjaśnienia uważa za potrzebne, i po przeprowadzeniu potrzebnych dowodów.
(1)
Urząd rozjemczy odmówi zatwierdzenia projektu:
1)
jeżeli projekt układu w całości lub w części niezgodny jest z przepisami prawa,
2)
jeżeli postępowanie, poprzedzające przyjęcie projektu układu, zawiera uchybienia, mogące mieć istotny wpływ na przebieg postępowania,
3)
jeżeli w przypadkach, przewidzianych w art. 81 ust. (1) pkt. 5), wykonanie układu byłoby sprzeczne z opinją wojewody (art. 81 ust. (5)),
4)
jeżeli urząd uzna, że nie zostały wykorzystane możliwości parcelacji (art. 81 ust. (1) pkt. 3)).
(2)
Jeżeli urząd rozjemczy uzna, że stanowisko wierzycieli, którzy głosowali przeciwko układowi, lub zarzuty dłużnika są uzasadnione, wówczas może bądź sam protestować w uchwalonym projekcie układu uchybienia mniejszej wagi, bądź może polecić nadzorcy zwołanie ponownego zgromadzenia wierzycieli w celu usunięcia uchybień postępowania lub przeprowadzenia odpowiednich zmian w projekcie układu.
(1)
Grunty, przejęte przez wierzycieli prywatnych (art. 81 ust. (1) pkt. 5)), stanowić będą odrębne nieruchomości w rozumieniu art. 6 ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz. U. R. P. z 1926 r. Nr. 1, poz. 1) ; właścicielom ich służyć będzie prawo do oddzielnych wyłączeń na zasadzie art. 4 i 5 tejże ustawy. Do przeniesienia prawa własności nieruchomości, przejętych przez wierzycieli w drodze układu, nie stosuje się przepisów o obrocie nieruchomościami ziemskiemi.
(2)
W razie parcelacji całości lub części majątku stosuje się art. 3 - 9 ustawy z dnia 12 marca 1932 r. o ułatwieniu spłaty uciążliwych zobowiązań, obciążających gospodarstwa rolne (Dz. U. R. P. z 1933 r. Nr. 55, poz. 423) z tem, że wpłaty nabywców na poczet ceny nabycia mogą być składane również do depozytu w komunalnych kasach oszczędności, a wszelkie należności będą zaspakajane z tych wpłat w kolejności, przewidzianej w układzie, oraz przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 23 sierpnia 1932 r. w sprawie segregacji wierzytelności na nieruchomościach ziemskich, parcelowanych w celu spłaty uciążliwych zobowiązań (Dz. U. R. P. z 1933 r. Nr. 55, poz. 424).
(3)
Jeżeli nabywca ziemi z parcelacji, przeprowadzanej w wykonaniu układu, daje dodatkowe zabezpieczenie przejmowanego długu na własnym majątku w stopniu co najmniej odpowiadającym zabezpieczeniu dotychczasowemu, będzie miał prawo nabycia z parcelacji odpowiednio większego obszaru ziemi bądź prawo odpowiedniego zmniejszenia wysokości spłaty gotówkowej. Wierzyciel w takim przypadku obowiązany jest takie zabezpieczenie przyjąć. Dług w ten sposób zabezpieczony może być skonwertowany według przepisów rozdziału III.
(4)
Jeżeli przy parcelacji, przeprowadzonej w wykonaniu układu, nabywcy działek uzyskają kredyt długoterminowy z instytucji, emitującej listy zastawne, wówczas uzyskane listy zastawne powinny być przyjmowane przez wszystkich wierzycieli dłużnika według wartości nominalnej.
(1)
Układ, zatwierdzony przez urząd rozjemczy, obowiązuje wszystkich wierzycieli, wpisanych na listę, nie wyłączając tych, którzy nie brali udziału w zgromadzeniu wierzycieli. Wierzyciele niewpisani na listę nie mają prawa zaskarżać układu, ani nie mają prawa do wartości, przekazanych na mocy układu wierzycielom na listę wpisanym. Postanowienia układu, przewidziane w art. 81 ust. (1) pkt. 1), 2) i 3), obowiązują również wierzycieli niewpisanych, a urząd rozjemczy może przewidzieć w stosunku do nich wszelkie ograniczenia, mające na celu umożliwienie wykonania układu w stosunku do wierzycieli wpisanych.
(2)
Wypis orzeczenia, zatwierdzającego układ, łącznie z częściowym wypisem ostatecznej listy wierzytelności oraz z wypisem zatwierdzonego układu stanowi tytuł egzekucyjny; w szczególności może być ujawniona na tej podstawie w księgach hipotecznych segregacja długów hipotecznych.
(3)
W przypadku zatwierdzenia układu, urząd rozjemczy zarządzi wykreślenie ostrzeżeń o postępowaniu układowem w księgach hipotecznych nieruchomości dłużnika, a równocześnie zarządzi wpisanie zabezpieczeń hipotecznych, w układzie przewidzianych.
(1)
Na skutek skargi wierzyciela urząd rozjemczy może w przypadku ustalenia, że dłużnik swych zobowiązań układowych nie wykonywa lub działa w złej wierze, unieważnić układ z wyjątkiem tej jego części, która dotyczy udzielonego wierzycielom zabezpieczenia. W tym celu urząd rozjemczy zarządzi rozprawę w obecności dłużnika z wezwaniem wierzycieli przez ogłoszenie.
(2)
Skutkiem unieważnienia układu dłużnik będzie pozbawiony jego dobrodziejstw. Kwoty, wypłacone poszczególnym wierzycielom zgodnie z warunkami układu, nie ulegają w tym przypadku zwrotowi, lecz będą zarachowane na poczet ich pełnych należności.

Ministrowie Sprawiedliwości, Skarbu oraz Rolnictwa i Reform Rolnych określą w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady postępowania układowego, a w szczególności ustalą:

1)
załączniki oraz dane, które wnioskodawca powinien dołączyć do wniosku o otwarcie postępowania układowego,
2)
szczegółowy zakres uprawnień i obowiązków oraz wynagrodzenie nadzorcy,
3)
zasady sprawdzania wierzytelności, przygotowywania projektu układu, zwoływania zgromadzania wierzycieli oraz sposób przeprowadzenia tego zgromadzenia,
4)
sposób dokonywania ogłoszeń,
5)
koszty postępowania.

Postępowania likwidacyjne.

Likwidacja gospodarstwa wiejskiego nastąpi w drodze przymusowej:

1)
jeżeli w terminie, wyznaczonym do zawarcia układu w postępowaniu układowem, układ nie został zawarty,
2)
jeżeli układ nie został zatwierdzony,
3)
jeżeli układ został unieważniony.

Jeżeli postępowanie układowe prowadzone było do majątku dzierżawcy lub użytkownika gospodarstwa wiejskiego, urząd rozjemczy w przypadkach, przewidzianych w pkt 1) i 2), orzeknie o umorzeniu postępowania układowego

O wszczęściu postępowania likwidacyjnego orzeka urząd rozjemczy.

O wszczęściu postępowania likwidacyjnego urząd rozjemczy ogłosi w gazecie urzędowej i w jednym dzienniku poczytnym, nadto zarządzi wpisanie odpowiedniej wzmianki w księgach hipotecznych nieruchomości dłużnika. Odpis orzeczenia o wszczęciu postępowania likwidacyjnego należy doręczyć dłużnikowi.

(1)
Likwidacja odbywa się przez sprzedaż nieruchomości, wchodzących w skład gospodarstwa wiejskiego, w drodze egzekucji, według przepisów Kodeksu Postępowania Cywilnego ze zmianami, wynikającemi z rozdziału niniejszego. Minister Sprawiedliwości może w drodze rozporządzenia wydać szczegółowe przepisy, celem umożliwienia przeprowadzenia likwidacji w ramach postępowania egzekucyjnego, z uwzględnieniem różnic wynikających z zasad postępowania likwidacyjnego.
2)
Przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego przewodniczący urzędu rozjemczego zleci dotychczasowemu nadzorcy. W przypadku unieważnienia układu na mocy art. 88 przewodniczący zamianuje nadzorcę. Nadzorca popiera egzekucję na prawach wierzyciela, prowadzącego egzekucję.
3)
Koszty postępowania likwidacyjnego obciążają dłużnika
(4)
Opis i oszacowanie nieruchomości powinny być dokonane najpóźniej w ciągu jednego miesiąca od daty otrzymania przez komornika orzeczenia o wszczęściu postępowania likwidacyjnego; oszacowanie nieruchomości przyjęte będzie do protokółu w wysokości szacunku, ustalonego w postępowaniu układowem.
(5)
Licytacja nie może być wyznaczona na termin późniejszy, niż w dwa miesiące od daty ukończenia opisu i oszacowania.
(6)
Do licytacji w pierwszym terminie mogą stanąć tylko te osoby, które wykażą się zaświadczeniem wojewody o posiadaniu kwalifikacyj osobistych do należytego prowadzenia gospodarstwa.
(1)
Wysokość ceny wywołania powinna obejmować należności uprzywilejowane oraz należności instytucyj kredytu długoterminowego; nie może być jednak niższą od sumy, stanowiącej 50 % szacunku gospodarstwa, będącego przedmiotem likwidacji w pierwszym terminie licytacji, a 30 % tegoż szacunku - w drugim terminie licytacji.
(2)
Jeżeli nieruchomość obciążona jest należnościami uprzywilejowanemi i instytucyj kredytu długoterminowego, przystępujący do licytacji powinien złożyć rękojmię licytacyjną w wysokości, pokrywającej co najmniej należności uprzywilejowane i raty zalegle i bieżące instytucyj kredytu długoterminowego. Część rękojmi co namniej w wysokości, pokrywającej należności uprzywilejowane z umów o pracę, powinna być złożona w gotówce. Rozporządzenie Ministra Skarbu określi, w jakich rozmiarach może być złożona rękojmia w papierach wartościowych oraz w jakich papierach wartościowych i po jakim kursie.
(1)
Cena przybicia, niepokryta przez rękojmię licytacyjną, może być uiszczona przez nabywcę, w ciągu sześciu tygodni od uprawomocnienia się postanowienia o przybiciu, papierami państwowemi lub listami zastawnemi instytucyj kredytu długoterminowego, które oznaczy rozporządzenie Ministra Skarbu.
(2)
Skarbowi Państwa i Państwowemu Bankowi Rolnemu służy prawo pierwokupu nieruchomości po cenie licytacyjnej, przyczem cena nabycia z wyjątkiem tej jej części, która powinna być zapłacona w gotówce (art. 94 ust. (2)) będzie mogła być zapłacona papierami wartościowemi, przewidzianemi w ust. (1). Prawo pierwokupu gaśnie po upływie trzech tygodni od uprawomocnienia się postanowienia o przybiciu.
(3)
Rozporządzenie Ministra Skarbu w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Reform Rolnych może przyznać prawo piewokupu również innym instytucjom, których zadaniem jest akcja parcelacyjna.
(4)
Rozporządzenie Ministra Skarbu ustalać będzie kursy papierów wartościowych, po jakich będzie można uiszczać cenę licytacyjną.
(1) 33
Z wypłaconej rękojmi będą pokryte w gotówce przede wszystkim koszty postępowania i należności uprzywilejowane z umów o pracę oraz należności, wymienione w art. 76 ust. (5) i (6).
(2)
Z ceny licytacyjnej będą potrącone nieumorzone części pożyczek instytucyj kredytu długoterminowego, które będą pozostawione na hipotece nieruchomości, poddanej egzekucji.
(3)
Reszta ceny, wniesiona w papierach wartościowych, będzie użyta na zaspokojenie wierzycieli w kolejności, przewidzianej w Kodeksie Postępowania Cywilnego.
(1)
Jeżeli licytacja w pierwszym terminie nie dojdzie do skutku, Minister Rolnictwa i Reform Rolnych może w ciągu miesiąca od dnia licytacji orzec przejęcie na własność Państwa całości likwidowanych nieruchomości ziemskich dłużnika. Przejęcie następuje według cen wywołania do pierwszej licytacji (art. 94 ust. (1)).
(2)
Orzeczenie Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych stanowi tytuł:
1)
do objęcia przejętych nieruchomości w posiadanie Państwa,
2)
do przepisania prawa własności na rzecz Państwa,
3)
do skreślenia wpisów, dotyczących wierzytelności, obciążających nieruchomość ziemską z wyjątkiem nieumożonej części pożyczek instytucji kredytu długoterminowego, które będą pozostawione na przejętej nieruchomości.
(3)
Wynagrodzenie za przejęte nieruchomości ziemskie wypłaca się w obligacjach 3 % państwowej renty ziemskiej według kursów, które ustalać będzie rozporządzenie Ministra Skarbu, przewidziane w art. 95 ust. (4). Wynagrodzenie to złożone będzie do depozytu sądowego w ciągu 30 dni po objęciu nieruchomości w posiadanie Państwa.
(4)
Szczegółowe przepisy o sposobie wypłaty wynagrodzenia za przejęte nieruchomości ziemskie i podziale tego wynagrodzenia przez sąd pomiędzy uprawnionych ustali rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrami Rolnictwa i Reform Rolnych oraz Skarbu.
(1)
Postanowienia ustawowe i statutowe lub umowne, ograniczające prawo rozporządzania nieruchomością, nie stanowią przeszkody do przejęcia nieruchomości przez Państwo i wierzycieli lub do sprzedaży z licytacji na podstawie przepisów rozdziału niniejszego.
(2)
Nieruchomości przejęte na podstawie przepisów rozdziału niniejszego na własność Państwa, z wyjątkiem obszarów leśnych oraz nieruchomości, położonych w granicach administracyjnych miast, będą zaliczane na poczet wykonania planów parcelacyjnych.

Upoważnia się Ministra Skarbu do wypuszczania obligacyj 3 % państwowej renty ziemskiej (art. 34 cz. I ustawy o wykonaniu reformy rolnej) na cele nabywania i zwalniania od obciążeń nieruchomości zgodnie z przepisami rozdziału niniejszego.

19 Art. 70 ust. 2 zmieniony przez art. 14 pkt 3 ustawy z dnia 28 czerwca 1939 r. o częściowej zmianie przepisów o uporządkowaniu długów rolniczych (Dz.U.39.57.372) z dniem 30 czerwca 1939 r.
20 Art. 72 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 8 dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
21 Art. 73 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 9 dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
22 Art. 75 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 10 lit. a) dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
23 Art. 75 ust. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 10 lit. b) dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
24 Art. 75 ust. 6 dodany przez art. 1 pkt 10 lit. c) dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
25 Art. 75 ust. 7 według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 10 lit. d) dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
26 Art. 76 ust. 6 dodany przez art. 1 pkt 11 dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
27 Art. 79 ust. 4 zmieniony przez art. 1 pkt 12 dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
28 Art. 81 ust. 1 pkt 10 dodany przez art. 14 pkt 4 ustawy z dnia 28 czerwca 1939 r. o częściowej zmianie przepisów o uporządkowaniu długów rolniczych (Dz.U.39.57.372) z dniem 30 czerwca 1939 r.
29 Art. 81 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 13 dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
30 Art. 82 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 14 dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
31 Art. 90 zmieniony przez art. 1 pkt 15 dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
32 Art. 93 zmieniony przez art. 1 pkt 16 dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.
33 Art. 96 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 17 dekretu z dnia 23 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.629) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 24 listopada 1938 r.