Konwencja o uznaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształcenia w Regionie Europejskim. Lizbona.1997.04.11.
Dz.U.2004.233.2339
Akt obowiązującyKONWENCJA
o uznaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształcenia w Regionie Europejskim,
sporządzona w Lizbonie dnia 11 kwietnia 1997 r.
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
W dniu 11 kwietnia 1997 r. została sporządzona w Lizbonie Konwencja o uznaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształcenia w Regionie Europejskim, w następującym brzmieniu:
Przekład
KONWENCJA
o uznaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształcenia w Regionie Europejskim
Lizbona 11.IV.1997 r.
Strony niniejszej Konwencji,
świadome tego, że wykształcenie jest prawem człowieka oraz faktu, że wykształcenie wyższe, będące czynnikiem zdobywania wiedzy i jej postępu, stanowi wyjątkowo bogaty walor kulturalny i naukowy zarówno jednostki, jak i całego społeczeństwa;
uznając, że wykształcenie wyższe odgrywa zasadniczą rolę w krzewieniu pokoju, wzajemnego zrozumienia i tolerancji oraz budowaniu wzajemnego zaufania między społeczeństwami i narodami;
uznając, że wielka różnorodność systemów edukacyjnych w Regionie Europejskim odzwierciedla jego różnorodność kulturalną, społeczną, polityczną, filozoficzną, religijną i ekonomiczną, stanowiąc wyjątkowy walor, który należy szanować;
pragnąc umożliwić wszystkim ludziom tego regionu korzystanie w pełni z tego bogactwa różnorodności przez ułatwianie mieszkańcom każdego państwa i studentom instytucji oświatowych każdej ze Stron dostępu do potencjału oświatowego innych Stron, a w szczególności ułatwianie im starań o kontynuowanie nauki lub ukończenie okresu studiów w szkołach wyższych tych innych Stron;
uważając, że uznanie okresów studiów, świadectw, dyplomów oraz stopni naukowych uzyskanych w innym kraju Regionu Europejskiego stanowi ważny instrument promowania przez Strony mobilności środowisk akademickich;
przywiązując duże znaczenie do zasady instytucjonalnej autonomii oraz świadome konieczności podtrzymywania i ochrony tej zasady;
przekonane, że sprawiedliwe uznawanie kwalifikacji jest kluczowym elementem prawa do oświaty oraz obowiązkiem społeczeństwa;
mając na uwadze następujące konwencje Rady Europy i UNESCO dotyczące uznania akademickiego w Europie:
Europejską konwencję o równoważności dyplomów uprawniających do przyjęcia do szkół wyższych (1953, ETS Nr 15) oraz Protokół (1964, ETS Nr 49),
Europejską konwencję o równoważności okresów studiów uniwersyteckich (1956, ETS Nr 21),
Europejską konwencję o akademickim uznaniu kwalifikacji uniwersyteckich (1959, ETS Nr 32),
Konwencję o uznawaniu studiów, dyplomów wyższego wykształcenia i stopni naukowych w państwach Regionu Europejskiego (1979),
Europejską konwencję o ogólnej równoważności okresów studiów uniwersyteckich (1990, ETS Nr 138);
mając ponadto na uwadze Międzynarodową konwencję o uznawaniu studiów, dyplomów wyższego wykształcenia w państwach arabskich i europejskich graniczących z Morzem Śródziemnym (1976), przyjętą w ramach UNESCO i częściowo obejmującą sprawy akademickiego uznania w Europie;
pamiętając, że Konwencja ta powinna być także rozważana w kontekście konwencji UNESCO oraz międzynarodowych zaleceń odnoszących się do innych regionów świata, jak również o potrzebie poprawy wymiany informacji pomiędzy tymi regionami;
mając świadomość dużej skali zmian w szkolnictwie wyższym w Regionie Europejskim, które zaszły od czasu przyjęcia tych konwencji i w wyniku których znacznie zwiększyło się zróżnicowanie w ramach krajowych systemów szkolnictwa wyższego, jak również pomiędzy nimi, oraz świadomość potrzeby dostosowania instrumentów prawnych i praktyki dla odzwierciedlenia tych procesów;
świadome potrzeby znalezienia wspólnych rozwiązań dla praktycznych problemów związanych z uznawaniem kwalifikacji w Regionie Europejskim;
świadome potrzeby poprawy obecnej praktyki uznawania oraz uczynienia jej bardziej przejrzystą i lepiej dopasowaną do obecnej sytuacji w szkolnictwie wyższym w Regionie Europejskim;
przekonane o pozytywnym znaczeniu Konwencji przygotowanej i przyjętej pod wspólnymi auspicjami Rady Europy i UNESCO, i stanowiącej podstawę do dalszego rozwoju praktyki uznawania w Regionie Europejskim;
świadome znaczenia stworzenia stałych mechanizmów wdrożeniowych w celu wprowadzenia w życie zasad i postanowień niniejszej Konwencji;
uzgodniły, co następuje:
Definicje
Definicje
Dla celów tej Konwencji następujące pojęcia mają następujące znaczenie:
Dostęp (do szkolnictwa wyższego)
Prawo odpowiednio przygotowanych kandydatów do ubiegania się o przyjęcie i wzięcie udziału w procedurze rekrutacji do szkół wyższych.
Przyjęcie (do szkół wyższych i na określony kierunek studiów)
Działanie lub system pozwalający odpowiednio przygotowanym kandydatom na odbycie nauki w konkretnej szkole wyższej i/lub na określonym kierunku studiów.
Ocena (szkół wyższych lub kształcenia na danym kierunku studiów)
Proces mający na celu ustalenie jakości edukacyjnej szkoły wyższej lub danego programu kształcenia na poziomie wyższym.
Ocena (indywidualnych kwalifikacji)
Pisemna ocena kwalifikacji - wykształcenia jednostki uzyskanego za granicą dokonana przez kompetentną instytucję.
Kompetentne władze w sprawach o uznanie
Organ formalnie zobowiązany do podejmowania wiążących decyzji w sprawie uznawania kwalifikacji - wykształcenia uzyskanego za granicą.
Szkolnictwo wyższe
Wszystkie rodzaje zajęć na studiach lub zestawy zajęć, szkolenia lub szkolenie dotyczące badań w szkołach na poziomie powyżej średniego, uznawane przez kompetentne organy Strony za należące do jej systemu szkolnictwa wyższego.
Szkoła wyższa
Instytucja zapewniająca kształcenie na poziomie wyższym i uznana przez kompetentne władze Strony za należącą do jej systemu szkolnictwa wyższego.
Program - kierunek studiów
Studia uznane przez kompetentne władze Strony za należące do jej systemu szkolnictwa wyższego, po ukończeniu których student zdobywa kwalifikacje uzyskane w procesie kształcenia na poziomie wyższym.
Okres studiów
Każdy komponent programu szkolnictwa wyższego, który został oceniony i udokumentowany, który nie stanowi jako taki całościowego programu, ale świadczy o znacznym stopniu przyswojenia wiedzy lub umiejętności.
Kwalifikacje
A. Kwalifikacje uzyskane w szkolnictwie wyższym
Każdy stopień, dyplom lub inne świadectwo wydane przez kompetentne władze, stwierdzające pomyślne ukończenie kształcenia na danym kierunku studiów.
B. Kwalifikacje dające dostęp do studiów wyższych
Każdy dyplom lub inne świadectwo wydane przez kompetentne władze, stwierdzające ukończenie programu nauczania i umożliwiające jego posiadaczowi ubieganie się o przyjęcie na studia wyższe (por. definicję dostępu).
Uznanie
Formalne potwierdzenie przez kompetentne władze wartości kwalifikacji uzyskanych za granicą w związku z podejmowaniem nauki i/lub pracy zawodowej.
Wymagania
A. Ogólne wymagania
Warunki, które muszą być spełnione we wszystkich przypadkach dla uzyskania dostępu do szkolnictwa wyższego, lub jednego z jego poziomów, bądź też dla zdobycia kwalifikacji wykształcenia wyższego na określonym poziomie.
B. Szczególne wymagania
Warunki, które w uzupełnieniu wymagań ogólnych, muszą być spełnione przy ubieganiu się o przyjęcie na konkretny kierunek studiów lub w celu uzyskania konkretnych kwalifikacji w procesie kształcenia na określonym kierunku studiów.
Kompetencje władz
Kompetencje władz
Jeśli kompetencje w zakresie podejmowania decyzji o uznaniu kwalifikacji leżą w gestii samodzielnych jednostek terytorialnych Strony, to dostarczy ona jednemu z depozytariuszy krótkie oświadczenie na temat struktury lub sytuacji konstytucyjnej w momencie podpisywania lub składania dokumentów ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, bądź też w terminie późniejszym. W takich przypadkach, tak określone, kompetentne władze jednostek składowych Stron podejmą niezbędne kroki w celu zapewnienia wdrożenia postanowień Konwencji na swoich terytoriach.
W momencie podpisywania lub składania dokumentów ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, lub w terminie późniejszym, każde państwo, Stolica Apostolska i Wspólnota Europejska poinformują każdego depozytariusza niniejszej Konwencji o organach, w kompetencjach których leżą różnego rodzaju decyzje o uznawaniu kwalifikacji.
Żadne z postanowień niniejszej Konwencji nie będzie powodować odstąpienia od bardziej korzystnych postanowień dotyczących uznawania kwalifikacji uzyskanych w którejkolwiek ze Stron, zawartych lub wynikających z istniejących lub przyszłych umów, których stroną jest lub może zostać Strona niniejszej Konwencji.
Podstawowe zasady związane z oceną kwalifikacji
Podstawowe zasady związane z oceną kwalifikacji
Każda ze Stron zapewni, aby procedury i kryteria stosowane przy ocenianiu i uznawaniu kwalifikacji były przejrzyste, spójne i wiarygodne.
Każda ze Stron, w celu ułatwienia procesu uznawania kwalifikacji, zapewni dostarczenie właściwych i jasnych informacji na temat swojego systemu szkolnictwa.
Decyzje o uznaniu podjęte zostaną w rozsądnym terminie określonym uprzednio przez władze kompetentne w sprawach uznawania, liczonym od momentu otrzymania wszystkich niezbędnych informacji w danej sprawie. Jeśli nie dochodzi do uznania kwalifikacji, należy podać przyczyny odmowy i poinformować o możliwych działaniach, które wnioskodawca może podjąć w celu uzyskania uznania kwalifikacji na późniejszym etapie. W przypadku odmowy uznania lub braku decyzji, wnioskodawca będzie mógł odwołać się we właściwym terminie.
Uznanie kwalifikacji dających dostęp do studiów wyższych
Uznanie kwalifikacji dających dostęp do studiów wyższych
Każda ze Stron uzna kwalifikacje przyznane przez inne Strony, spełniające ogólne wymagania dotyczące dostępu do szkolnictwa wyższego w tych Stronach, w celu zapewnienia dostępu do kierunków studiów należących do szkolnictwa wyższego danej Strony, chyba że istnieją poważne różnice pomiędzy ogólnymi wymaganiami w zakresie dostępu do szkół wyższych w Stronie, gdzie kwalifikacje uzyskano, i w Stronie, w której podejmowane są starania o uznanie kwalifikacji.
Alternatywnie, wystarczające będzie, gdy dana Strona umożliwi osobie, która uzyskała kwalifikacje w jednej ze Stron, na jej wniosek, otrzymanie oceny tych kwalifikacji; w takim przypadku postanowienia artykułu IV.1 będą stosowane mutatis mutandis.
Ilekroć kwalifikacje umożliwiają dostęp wyłącznie do konkretnych typów szkół wyższych lub kierunków studiów w Stronie, gdzie zostały one uzyskane, każda z pozostałych Stron powinna przyznać posiadaczowi tych kwalifikacji prawo dostępu do podobnych konkretnych kierunków w instytucjach należących do jej systemu szkolnictwa wyższego, chyba że istnieją istotne różnice pomiędzy wymaganiami dotyczącymi dostępu do studiów wyższych w Stronie, gdzie kwalifikacje uzyskano, i w Stronie, w której podejmowane są starania o uznanie.
Jeżeli przyjęcie na dany kierunek studiów zależy od spełnienia szczególnych wymagań, w uzupełnieniu wymagań ogólnych, kompetentne władze odnośnej Strony mogą postawić posiadaczom kwalifikacji uzyskanych w innych Stronach jednakowe dodatkowe wymagania lub ocenić, czy kandydaci z kwalifikacjami uzyskanymi w innych Stronach spełniają wymagania równorzędne.
Jeśli świadectwa ukończenia szkoły, zdobyte w danej Stronie, dają w tej Stronie możliwość dostępu do szkolnictwa wyższego tylko w połączeniu z dodatkowymi egzaminami kwalifikacyjnymi, będącymi warunkiem wstępnym dostępu, inne Strony mogą uzależnić dostęp od spełnienia tych wymagań lub zaoferować rozwiązanie alternatywne w celu spełnienia tych dodatkowych wymagań w ramach swoich systemów szkolnictwa. Każde państwo, Stolica Apostolska i Wspólnota Europejska, mogą - w momencie podpisywania lub składania dokumentów ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, bądź w terminie późniejszym - powiadomić jednego z depozytariuszy o swoim zamiarze stosowania postanowień tego artykułu, wyszczególniając Strony, w stosunku do których zamierzają stosować ten artykuł, oraz o przyczynach takiej decyzji.
Bez uszczerbku dla przepisów artykułów IV.1, IV.2, IV.3, IV.4, IV.5, przyjęcie do danej szkoły wyższej lub na dany kierunek w ramach tej szkoły może być ograniczone lub selektywne. W przypadku gdy przyjęcie do szkoły wyższej i/lub na dany kierunek jest selektywne, procedura przyjmowania powinna być określona w sposób zapewniający, aby ocena kwalifikacji uzyskanych za granicą odbywała się zgodnie z zasadami sprawiedliwości i niedyskryminacji, opisanymi w rozdziale III.
Bez uszczerbku dla przepisów artykułów IV.1, IV.2, IV.3, IV.4, IV.5, przyjęcie do danej szkoły wyższej może być uzależnione od wykazania przez kandydata wystarczającej znajomości języka lub języków wykładowych danej szkoły wyższej lub innych określonych języków.
W Stronach, gdzie dostęp do szkół wyższych uzyskuje się na podstawie nietradycyjnych kwalifikacji, podobne kwalifikacje uzyskane w innych Stronach będą oceniane w podobny sposób jak kwalifikacje nietradycyjne uzyskane w Stronie, w której podejmowane są starania o uznanie.
W celu przyjęcia na kierunek studiów każda ze Stron może uwarunkować uznanie kwalifikacji uzyskanych w zagranicznych instytucjach edukacyjnych działających na jej terytorium od specyficznych wymagań ustawodawstwa krajowego lub określonych umów zawartych ze Stroną, będącą krajem pochodzenia tych instytucji.
Uznanie okresów studiów
Uznanie okresów studiów
Każda ze Stron uzna okresy studiów odbyte w ramach programów szkolnictwa wyższego w innej Stronie. Uznanie to obejmie okresy studiów będące składową studiów na danym kierunku w Stronie, w której podejmowane są starania o uznanie, chyba że zostaną wykazane istotne różnice pomiędzy okresami studiów odbytymi w innej Stronie i tą częścią programu studiów, którą miałyby one zastąpić w Stronie, w której podejmowane są starania o uznanie.
Alternatywnie, wystarczające będzie, gdy dana Strona umożliwi osobie, która ukończyła okres studiów w ramach programu szkolnictwa wyższego innej Strony, otrzymanie, na wniosek osoby zainteresowanej, oceny tego okresu studiów; w takim przypadku postanowienia artykułu V.1 stosowane będą mutatis mutandis.
W szczególności każda ze Stron ułatwi uznanie okresów studiów w przypadku, gdy:
Uznanie kwalifikacji uzyskanych w szkolnictwie wyższym
Uznanie kwalifikacji uzyskanych w szkolnictwie wyższym
W zakresie, w którym podstawą decyzji o uznaniu jest wiedza i umiejętności potwierdzone dokumentem o uzyskaniu kwalifikacji wyższego wykształcenia, każda ze Stron uzna takie kwalifikacje uzyskane w innej Stronie, jeśli nie zostaną wykazane istotne różnice między kwalifikacjami, o uznanie których podejmowane są starania, oraz odpowiadającymi im kwalifikacjami w Stronie, w której podejmowane są starania o uznanie.
Alternatywnie, wystarczające będzie, jeśli Strona umożliwi posiadaczowi kwalifikacji wyższego wykształcenia uzyskanych w jednej ze Stron otrzymanie, na wniosek osoby zainteresowanej, oceny tych kwalifikacji; w takim przypadku postanowienia artykułu VI.1 będą stosowane mutatis mutandis.
Uznanie przez daną Stronę kwalifikacji wyższego wykształcenia uzyskanych w innej Stronie powodować będzie jeden lub oba niżej wymienione skutki:
Ponadto, uznanie może ułatwić dostęp do rynku pracy zgodnie z prawem i uregulowaniami Strony, w której podejmowane są starania o uznanie, lub w ramach właściwej jej jurysdykcji.
Ocena przez daną Stronę kwalifikacji wykształcenia wyższego uzyskanych w innej Stronie może przyjąć formę:
Każda Strona może uwarunkować uznanie kwalifikacji uzyskanych w zagranicznych szkołach wyższych działających na jej terytorium od spełnienia określonych wymagań wynikających z ustawodawstwa krajowego lub odpowiednich umów zawartych ze Stroną, będącą krajem pochodzenia tych szkół.
Uznawanie kwalifikacji uchodźców, osób wysiedlonych oraz osób znajdujących się w sytuacji podobnej do sytuacji uchodźców
Uznawanie kwalifikacji uchodźców, osób wysiedlonych oraz osób znajdujących się w sytuacji podobnej do sytuacji uchodźców
Każda ze Stron podejmie wszelkie możliwe i uzasadnione kroki w ramach swojego systemu szkolnictwa i w zgodzie ze swoimi przepisami konstytucyjnymi i regulacjami prawnymi, zmierzające do opracowania procedur szybkiej i sprawiedliwej oceny, czy uchodźcy, osoby wysiedlone lub osoby w sytuacji podobnej do sytuacji uchodźców spełniają odpowiednie wymagania dotyczące dostępu do szkolnictwa wyższego, możliwości kontynuowania studiów wyższych lub podjęcia pracy zawodowej, nawet gdy kwalifikacje uzyskane w jednej ze Stron nie mogą być udokumentowane.
Informacja dotycząca oceny szkół wyższych i kształcenia na danym kierunku studiów
Informacja dotycząca oceny szkół wyższych i kształcenia na danym kierunku studiów
Każda ze Stron zapewni wystarczające informacje o każdej ze szkół wyższych należących do jej systemu szkolnictwa wyższego oraz o wszystkich kierunkach studiów realizowanych przez te szkoły w celu umożliwienia kompetentnym władzom innych Stron upewnienia się, czy jakość kwalifikacji uzyskanych w tych uczelniach uzasadnia ich uznanie w Stronie, w której podejmowane są starania o uznanie. Informacja taka przyjmie następującą formę:
Każda ze Stron zapewni odpowiednie środki w celu opracowania, utrzymania i zapewnienia:
Informacje dotyczące uznawania
Informacje dotyczące uznawania
W celu ułatwienia procesu uznania kwalifikacji dotyczących wyższego wykształcenia, Strony zobowiązują się utworzyć przejrzysty system pozwalający na pełny opis uzyskanych kwalifikacji.
Strony, za pośrednictwem krajowych ośrodków informacji lub w inny sposób, zachęcać będą do stosowania przez szkoły wyższe Stron Suplementu do Dyplomu przyjętego przez UNESCO/Radę Europy lub innego porównywalnego dokumentu.
Mechanizmy wdrożeniowe
Mechanizmy wdrożeniowe
Wymienione poniżej organy będą nadzorować, upowszechniać i ułatwiać stosowanie Konwencji:
Postanowienia końcowe
Postanowienia końcowe
zaproszonych do udziału w Konferencji Dyplomatycznej, której powierzono przyjęcie niniejszej Konwencji.
Niniejsza Konwencja wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie jednego miesiąca od momentu, w którym pięć państw, w tym co najmniej trzy państwa członkowskie Rady Europy i/lub UNESCO zadeklarują chęć związania się postanowieniami Konwencji. Dla każdego pozostałego państwa wejdzie ona w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie jednego miesiąca od momentu złożenia przez to państwo deklaracji o chęci związania się postanowieniami Konwencji.
Europejskiej konwencji o równoważności dyplomów uprawniających do przyjęcia do szkół wyższych (1953, ETS Nr 15) wraz z Protokołem (1964, ETS Nr 49);
Europejskiej konwencji o równoważności okresów studiów uniwersyteckich (1956, ETS Nr 21);
Europejskiej konwencji o akademickim uznaniu kwalifikacji uniwersyteckich (1959, ETS Nr 32);
Międzynarodowej konwencji o uznaniu studiów, dyplomów wyższego wykształcenia i stopni naukowych w państwach arabskich i europejskich graniczących z Morzem Śródziemnym (1976);
Konwencji o uznawaniu studiów, dyplomów wyższego wykształcenia i stopni naukowych w państwach Regionu Europy (1979);
Europejskiej konwencji o ogólnej równoważności okresów studiów uniwersyteckich (1990, ETS Nr 138):
artykułu IV.8,
artykułu V.3,
artykułu VI.3,
artykułu VIII.2,
artykułu IX.3.
Żadne inne zastrzeżenia nie są możliwe.
W DOWÓD CZEGO niżej podpisani, należycie upoważnieni podpisali niniejszą Konwencję.
SPORZĄDZONO w Lizbonie w dniu 11 kwietnia 1997 r. w językach angielskim, francuskim, rosyjskim i hiszpańskim, przy czym cztery teksty mają jednakową moc, w dwóch egzemplarzach, z których jeden zostanie złożony w archiwach Rady Europy, a drugi w archiwach Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury. Uwierzytelnione odpisy zostaną wysłane do wszystkich państw wymienionych w artykule XI.1, Stolicy Apostolskiej i Wspólnoty Europejskiej, jak również do Sekretariatu Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Po zapoznaniu się z powyższą Konwencją, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 17 grudnia 2003 r.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »