Rozdział 1 - Postępowanie doraźne. - Kodeks wojskowego postępowania karnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1936.76.537

Akt utracił moc
Wersja od: 31 lipca 1939 r.

Rozdział  I.

Postępowanie doraźne.

Postępowaniu doraźnemu w sądach wojskowych poddać można przestępstwa wojskowe, wymienione w art. 34 do 37, 39 do 41, 46 do 48, 51, 55, 60, 64, 70 (jeżeli dopuszczono się wobec warty wojskowej przestępstwa określonego w art. 55) i 101 kodeksu karnego wojskowego, a popełnione po ogłoszeniu zarządzenia o poddaniu ich postępowaniu doraźnemu.

Postępowaniu doraźnemu w sądach wojskowych poddać można ponadto:

a)
przestępstwa, które w myśl obowiązujących przepisów mogą być poddane postępowaniu doraźnemu w sądach powszechnych;
b)
przestępstwa, uznane za szczególnie niebezpieczne dla obrony Państwa, jeżeli za popełnienie ich zostały poddane właściwości sądów wojskowych osoby podlegające zresztą właściwości sądów powszechnych; -

popełnione po ogłoszeniu zarządzenia o poddaniu ich postępowaniu doraźnemu.

§  1.
Poddanie postępowaniu doraźnemu przestępstw wymienionych w art. 384 i 385, należących do właściwości wojskowych sądów okręgowych, zarządza Minister Spraw Wojskowych, należących zaś do właściwości sądów wojennych - Naczelny Wódz.
§  2.
Zarządzenie powinno być ogłoszone w jednostkach wojskowych (formacjach, zakładach, urzędach), a jeżeli odnosi się ono również do osób cywilnych, poddanych sądownictwu wojskowemu, powinno być publicznie ogłoszone, - z zagrożeniem, że każdy, kto po ogłoszeniu zarządzenia dopuści się tych przestępstw, będzie sądzony w postępowaniu doraźnym i ukarany śmiercią przez rozstrzelanie.
§  1.
Postępowanie doraźne w sądach wojskowych za przestępstwa, wymienione w art. 384 i 385, może być stosowane do wszystkich osób, które za te przestępstwa podlegają sądownictwu wojskowemu lub zostały temu sądownictwu poddane.
§  2.
Postępowanie doraźne stosuje się wyłącznie do przestępstw podlegających temu postępowaniu, z pominięciem innych przestępstw zarzuconych oskarżonemu.
§  3.
Postępowaniu doraźnemu podlegają prócz sprawców także podżegacze i pomocnicy przestępstwa tak dokonanego, jak i usiłowanego.
§  1.
Wszczęcie postępowania doraźnego zarządza zwierzchnik sądowo-karny pisemnym rozkazem, skierowanym do wojskowego prokuratora okręgowego. W rozkazie tym należy wymienić oskarżonego oraz zarzucany mu czyn, zawierający cechy przestępstwa, podlegającego postępowaniu doraźnemu.
§  2.
Zwierzchnik sądowo-karny powinien zarządzać wszczęcie postępowania doraźnego tylko co do osób, których wina według wszelkiego prawdopodobieństwa da się bez zwłoki udowodnić.
§  3.
Dochodzenie potrzebne do powzięcia decyzji o wszczęciu postępowania doraźnego nie może trwać dłużej niż 14 dni, licząc od dnia ujęcia oskarżonego. Rozkaz wymieniony w § 1 musi być wydany najdalej w terminie 48 godzin po ukończeniu dochodzenia.

Postępowanie doraźne jest niedopuszczalne:

a)
przeciw osobom, które w chwili popełnienia przestępstwa nie ukończyły 17 lat;
b)
przeciw obłożnie chorym i kobietom brzemiennym;
c)
jeżeli przeciw oskarżonemu o ten sam czyn wszczęto już śledztwo;
d)
jeżeli przeciw oskarżonemu toczy się postępowanie o ten sam czyn na skutek wznowienia postępowania lub podjęcia na nowo umorzonych dochodzeń;
e)
w razie niezachowania lub niemożności zachowania jednego z terminów, określonych w art. 388 i 391.
§  1.
Postępowanie doraźne odbywa się bez śledztwa.
§  2.
Sąd zarządza na wniosek wojskowego prokuratora okręgowego tymczasowe aresztowanie osoby zatrzymanej pod zarzutem popełnienia przestępstwa, podlegającego postępowaniu doraźnemu.
§  1.
Wszczęcie postępowania doraźnego powoduje wojskowy prokurator okręgowy przez natychmiastowe doręczenie wojskowemu sądowi okręgowemu rozkazu, otrzymanego w myśl art. 388 od zwierzchnika sądowo-karnego. W terminie 24 godzin po otrzymaniu tego rozkazu zbiera się sąd i rozpoczyna rozprawę, do której należy sprowadzić oskarżonego.
§  2.
Czas trwania postępowania doraźnego przeciw oskarżonemu, licząc od rozpoczęcia rozprawy aż do wydania wyroku, wynosić może najwyżej 72 godziny.

Rozprawa odbywa się w siedzibie wojskowego sądu okręgowego lub na zarządzenie zwierzchnika sądowo-karnego w innej miejscowości.

Jeżeli oskarżony nie ma obrońcy wojskowego z wyboru, wyznacza mu się obrońcę z urzędu.

Wojskowy prokurator okręgowy ma obowiązek postarać się o dowody potrzebne do rozprawy a w szczególności spowodować w razie potrzeby zawezwanie lub sprowadzenie pokrzywdzonych, świadków i biegłych.

Rozprawa w postępowaniu doraźnym odbywa się wedle zasad postępowania w wojskowym sądzie okręgowym, ze zmianami, wskazanymi w rozdziale niniejszym.

§  1.
Przewód sądowy rozpoczyna się odczytaniem rozkazu, wydanego przez zwierzchnika sądowo-karnego w myśl art. 388 § 1.
§  2.
Po odczytaniu rozkazu zwierzchnika sądowo-karnego prokurator wojskowy przedstawia czyny, zarzucane oskarżonemu, a po przeprowadzeniu postępowania dowodowego przedstawia jego wyniki i stawia wnioski. Następnie przewodniczący udziela głosu oskarżonemu i jego obrońcy. Jeżeli prokurator ponownie zabiera głos, należy obrońcy i oskarżonemu udzielić głosu ostatniego.
§  1.
Po wysłuchaniu głosów stron przewodniczący zarządza odprowadzenie oskarżonego, po czym sąd udaje się niezwłocznie na naradę.
§  2.
Jeżeli oskarżonego uznano jednomyślnie winnym czynu stanowiącego przestępstwo, objętego postępowaniem doraźnym, sąd wojskowy orzeka w wyroku karę śmierci.
§  3.
Przeciw oskarżonym, którzy w czasie popełnienia czynu nie ukończyli jeszcze 20 roku życia, może zamiast kary śmierci orzec karę więzienia na czas nie krótszy od lat 10 lub dożywotnio.
§  1.
Sąd wydaje postanowienie o przekazaniu sprawy do postępowania zwyczajnego, jeżeli:
a)
przestępstwo nie podlega postępowaniu doraźnemu;
b)
postępowanie doraźne w danej sprawie jest niedopuszczalne;
c)
wina oskarżonego nie została ustalona jednomyślnie;
d)
wątpliwości co do poczytalności oskarżonego nie mogły być usunięte w toku przewodu sądowego.
§  2.
Postanowienie sądu ogłasza się oskarżonemu, po czym przewodniczący przedstawia je zwierzchnikowi sądowo-karnemu, który wydaje zarządzenia co do wszczęcia postępowania zwyczajnego i zastosowania środka zapobiegawczego.

Wyroki i postanowienia sądu, wydane w postępowaniu doraźnym, mają być uzasadniane na piśmie.

§  1.
Wyrok staje się prawomocnym po zatwierdzeniu go przez zwierzchnika sądowo-karnego; w tym celu przewodniczący ma przedłożyć zwierzchnikowi sądowo-karnemu wyrok wraz z aktami sprawy zaraz po jego wydaniu.
§  2.
Jeżeli zwierzchnik sądowo-karny odmawia zatwierdzenia wyroku, powinien odmowę swą uzasadniać pisemnie, oraz wydać zarządzenia co do wszczęcia postępowania zwyczajnego i zastosowania środka zapobiegawczego.
§  1.
Wyrok ogłasza się oskarżonemu natychmiast po zatwierdzeniu.
§  2.
Przeciw wyrokom oraz postanowieniom sądu, wydanym w stosunku do oskarżonego, nie przysługują w postępowaniu doraźnym środki odwoławcze.
§  3.
Jeżeli orzeczono wyrokiem karę śmierci, wojskowy prokurator okręgowy zawiadamia o wyroku niezwłocznie Ministra Spraw Wojskowych przez Naczelnego Prokuratora Wojskowego, celem uzyskania decyzji Prezydenta Rzeczypospolitej w kwestii skorzystania z prawa łaski.

Uchylenie sądownictwa doraźnego następuje przez władzę, która zarządziła poddanie poszczególnych przestępstw postępowaniu doraźnemu. Z chwilą uchylenia sądownictwa doraźnego sprawy nieukończone przekazuje się do postępowania zwyczajnego.

Do postępowania doraźnego w sądach wojennych stosuje się odpowiednio przepisy art. 384 do 400, art. 401 § 1, 2 oraz art. 402 ze zmianami, uzasadnionymi odmienną organizacją sądów wojennych, a w szczególności:

a)
postanowienia odnoszące się do wojskowego prokuratora okręgowego stosuje się do oficera, którego wyznacza w myśl art. 415 zwierzchnik sądowo-karny;
b)
zwierzchnikowi sądowo-karnemu przysługują uprawnienia z art. 411;
c)
stosuje się przepisy art. 419 i 422;
d)
wyrok przedstawia do zatwierdzenia zwierzchnikowi sądowo-karnemu przewodniczący w obecności kierownika rozprawy;
e)
zamiast przekazania sprawy do postępowania zwyczajnego następuje przekazanie sprawy do postępowania wojennego;
f)
postanowienie co do przekazania sprawy do postępowania wojennego przedstawia zwierzchnikowi sądowo-karnemu przewodniczący w obecności kierownika rozprawy.
§  1.
Naczelny Wódz może zarządzić, że na obszarze objętym stanem wojennym, w czasie istnienia tego stanu, tudzież na okupowanych obszarach państwa nieprzyjacielskiego dozwolone jest prowadzenie spraw w sądach wojennych w trybie postępowania doraźnego przy zachowaniu terminów dłuższych, niż określone w art. 388 § 3 i art. 391.
§  2.
Prawo to przysługuje w czasie wojny również Ministrowi Spraw Wojskowych o ile chodzi o sądy wojskowe, w których w myśl art. 405 § 2 wprowadzono postępowanie wojenne.