Księga 8 - ŚRODKI ODWOŁAWCZE. - Kodeks wojskowego postępowania karnego.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1936.76.537
Akt utracił moc Wersja od: 31 lipca 1939 r.
KSIĘGA VIII.
ŚRODKI ODWOŁAWCZE.
ŚRODKI ODWOŁAWCZE.
Zażalenie.
Zażalenie.
§ 1.
Jeżeli szczególny przepis prawa nie stanowi inaczej, na postanowienia, zamykające drogę do wydania wyroku, służy oskarżonemu, oskarżycielowi publicznemu i prywatnemu zażalenie.§ 2.
Na inne postanowienia służy zażalenie tylko w przypadkach, wyraźnie w danym przepisie wskazanych i tylko do jednej instancji.§ 1.
Termin do zażalenia wynosi siedem dni i jest zawity.§ 2.
Termin ten liczy się od daty ogłoszenia postanowienia, a jeżeli przepis prawa nakazuje doręczenie odpisu postanowienia - od daty doręczenia.§ 3.
Zażalenie na niesłuszne aresztowanie można wnosić w każdym stadium sprawy, niezależnie od jakichkolwiek terminów.§ 1.
Zażalenie wnosi się do sądu, który wydał zaskarżone postanowienie.§ 2.
Szeregowcy i podoficerowie, pozostający w czynnej służbie wojskowej, mogą wnieść zażalenie przedstawiając je ustnie do protokołu wobec przełożonej władzy wojskowej. Protokół należy niezwłocznie przesłać sądowi.§ 1.
Sędzia wojskowy, stojący na czele sądu, odmawia przyjęcia zażalenia, złożonego po terminie lub przez osobę nieuprawnioną.§ 2.
Na zarządzenie to służy zażalenie.Jeżeli sąd, któremu złożono zażalenie, uzna je za słuszne, to sam się do niego przychyla, w przeciwnym razie przedstawia je do rozstrzygnięcia sądowi odwoławczemu.
Zażalenie samo przez się nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego postanowienia, lecz sąd, który wydał postanowienie, lub sąd odwoławczy może wstrzymać wykonanie. Odmowa wstrzymania nie wymaga uzasadnienia.
Przepisy art. 336 do 342 stosuje się odpowiednio do zażaleń na zarządzenia sędziego wojskowego, stosującego na czele sądu, tudzież do zażaleń na postanowienia i zarządzenia innych władz.
Rewizja.
Rewizja.
§ 1.
Rewizje można zakładać od wyroków sądów wojskowych, wydanych w pierwszej instancji, jeżeli kodeks niniejszy nie stanowi inaczej.§ 2.
Rewizji nie można zakładać od wyroków wojskowych sądów rejonowych, orzekających swą niewłaściwość z tego powodu, że właściwym w sprawie jest wojskowy sąd okręgowy.§ 1.
Zamierzający założyć rewizję powinien pod utratą tego prawa zapowiedzieć rewizję w terminie zawitym trzech dni, liczonym od daty ogłoszenia wyroku i złożyć wywód rewizji w terminie zawitym siedmiu dni, liczonym od daty doręczenia odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem.§ 2.
Zapowiedzenie i wywód rewizji składa się w sądzie, który wydał zaskarżony wyrok, na piśmie lub ustnie do protokołu.Prokurator wojskowy (oficer sądowy) może założyć rewizję na korzyść lub na niekorzyść oskarżonego.
§ 1.
Oskarżyciel prywatny może założyć rewizję tylko na niekorzyść oskarżonego.§ 2.
W razie śmierci oskarżyciela prywatnego przed upływem terminu do zapowiedzenia rewizji, prawo do jej zapowiedzenia służy jego małżonkowi, dzieciom, rodzicom i wnukom w terminie zawitym dwóch tygodni od dnia śmierci oskarżyciela.§ 3.
W razie śmierci oskarżyciela prywatnego po zapowiedzeniu przezeń rewizji lecz przed upływem terminu do jej wywodu, prawo złożenia wywodu rewizji służy osobom, wymienionym w § 2, w terminie zawitym jednego miesiąca od dnia śmierci oskarżyciela.§ 1.
Oskarżony może założyć rewizję tylko na swoją korzyść; obrońca tylko na korzyść oskarżonego.§ 2.
W razie niepełnoletności lub bezwłasnowolności oskarżonego, rewizję na korzyść oskarżonego może założyć oprócz oskarżonego i jego obrońcy ojciec oskarżonego, jego matka, małżonek, opiekun lub kurator.§ 3.
W przypadkach, wymienionych w art. 62 § 1 lit. b), c) wyznacza się oskarżonemu na jego prośbę, zgłoszoną w terminie do zapowiedzenia rewizji, obrońcę z urzędu celem złożenia wywodu rewizji. Termin powyższy jest zawity.§ 1.
Właściwość sądów wojskowych, przyjęta przez sąd wojskowy, może być zaskarżona rewizją przez prokuratora wojskowego (oficera sądowego) i przez oskarżonego.§ 2.
Wyroki sądów wojskowych, orzekające niewłaściwość, mogą być zaskarżone rewizją przez prokuratora wojskowego (oficera sądowego), oskarżonego i oskarżyciela prywatnego.§ 1.
W razie zapowiedzenia rewizji lub złożenia jej wywodu po terminie albo przez osoby nieuprawnione, sędzia wojskowy, stojący na czele sądu pierwszej instancji, odmawia przyjęcia rewizji i zawiadamia o tym zakładającego rewizję.§ 2.
Na zarządzenie to służy zażalenie.§ 1.
Na założoną rewizję może strona przeciwna wnieść odpowiedź rewizyjną w terminie zawitym siedmiodniowym od dnia otrzymania zawiadomienia w myśl art. 351. O prawie tym należy oskarżonego pouczyć.§ 2.
Odpowiedź rewizyjną składa się w sądzie, który wydał zaskarżony wyrok, na piśmie lub ustnie do protokołu.§ 3.
W odpowiedzi rewizyjnej należy wypowiedzieć się co do podniesionych w rewizji zarzutów oraz przytoczyć okoliczności, mające istotne znaczenie dla ich oceny.§ 4.
Strony mają prawo przeglądać w terminie, wskazanym w § 1, akta sprawy wraz z wszelkimi pismami, odnoszącymi się do zgłoszenia i wywodu rewizji.§ 1.
Po wniesieniu odpowiedzi rewizyjnej lub zrzeczeniu się prawa do jej wniesienia albo po bezskutecznym upływie siedmiodniowego terminu (art. 352 § 1) sąd przesyła niezwłocznie akta sprawy sądowi odwoławczemu.§ 2.
W razie śmierci oskarżonego przed przesłaniem aktów sprawy sądowi odwoławczemu, umorzenie postępowania postanawia sąd I instancji na wniosek prokuratora wojskowego (oficera sądowego), o czym zawiadamia strony.§ 1.
Ten, kto założył rewizję, może ją również cofnąć.§ 2.
Oskarżony może również cofnąć rewizję założoną przez swego obrońcę; prawo to nie służy jednak oskarżonym wymienionym w art. 61 § 1.§ 3.
Rewizja założona przez kogokolwiek na korzyść oskarżonego, nie może być cofnięta bez zgody oskarżonego.§ 1.
Podstawę rewizji mogą stanowić tylko zarzuty:a)
obrazy przepisu postępowania sądowego;b)
nieprawidłowego zastosowania ustawy przy określeniu przestępstwa i wymierzeniu kary;c)
znacznej niewspółmierności kary w stosunku do okoliczności sprawy.§ 2.
W zakresie zarzutów, objętych § 1, można podnosić i takie, które były lub mogły być rozpoznane w drodze zażalenia.§ 1.
Rewizja może dotyczyć całości wyroku lub jego części.§ 2.
W wywodzie rewizji należy wskazać te części wyroku, których uchylenia lub zmiany się żąda, oraz zarzuty czynione wyrokowi; zarzuty należy uzasadnić.§ 1.
Strona może w rewizji zarzucać tylko uchybienia, obrażające jej prawa.§ 2.
Przepis § 1 nie dotyczy prokuratora wojskowego (oficera sądowego), zakładającego rewizję na korzyść oskarżonego.§ 3.
Strona nie może żądać uchylenia wyroku z powodu uchybienia procesowego, które zaszło na jej wniosek lub za jej zgodą. Przepis ten nie dotyczy przypadków, wymienionych w art. 370 i 373 lit. e) lub f).§ 1.
Rewizje nie odpowiadające przepisom art. 344 do 349, 355, 356 § 2 lub art. 357, albo cofnięte w myśl art. 354, pozostawia Najwyższy Sąd Wojskowy bez rozpoznania.§ 2.
Orzeczenia w tym przedmiocie wydaje Najwyższy Sąd Wojskowy na posiedzeniu niejawnym w formie postanowienia.§ 1.
Jeżeli dla rozpoznania rewizji okazuje się koniecznym zbadanie okoliczności, mających istotne znaczenie dla sprawy, sędzia wojskowy, mający pełnić czynności sędziego sprawozdawcy, zarządza zbadanie tych okoliczności przez sąd I instancji; świadka lub biegłego można przesłuchać pod przysięgą.§ 2.
Jeżeli potrzeba zbadania takich okoliczności okaże się w toku posiedzenia niejawnego lub rozprawy rewizyjnej - zbadanie tych okoliczności zarządza Najwyższy Sąd Wojskowy w formie postanowienia.§ 1.
Rozpoznanie rewizji przez Najwyższy Sąd Wojskowy następuje na posiedzeniu niejawnym lub na rozprawie rewizyjnej.§ 2.
Po rozpoznaniu rewizji Najwyższy Sąd Wojskowy wydaje orzeczenie, którym:a)
oddala rewizję, albob)
uchylając zaskarżony wyrok w całości lub w części, bądź wydaje nowe orzeczenie, bądź też przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania sądowi, którego wyrok uchylił, albo innemu sądowi równorzędnemu, albo teżc)
uznaje wyrok zaskarżony za nieważny i przekazuje sprawę komu należy.§ 1.
Najwyższy Sąd Wojskowy rozpoznaje rewizję na posiedzeniu niejawnym:a)
jeżeli chodzi o zarzuty z art. 370 lit. b) do e) oraz w przypadkach wskazanych w art. 373 lit. e) lub f); w przypadkach tych Najwyższy Sąd Wojskowy orzeka postanowieniem;b)
jeżeli chodzi o zarzuty z art. 355 § 1 lit. c); w tym przypadku Najwyższy Sąd Wojskowy orzeka wyrokiem.§ 2.
Na wniosek sędziego sprawozdawcy można rozpoznać na posiedzeniu niejawnym rewizję:a)
jeżeli chodzi o inne, niż wymienione w § 1, zarzuty z art. 355 § 1 lit. a), b), z wyjątkiem zarzutu z art. 370 lit. a);b)
w przypadkach wskazanych w art. 373 lit. a) do d) i lit. g) oraz w art. 376; -jeżeli na posiedzeniu sądu uzyskano jednomyślność w sprawie orzeczenia; w przypadkach tych Najwyższy Sąd Wojskowy orzeka wyrokiem.
§ 1.
Na posiedzeniu niejawnym mają być rozpoznane wszystkie zarzuty (art. 355 § 1) oraz uchybienia (art. 373 i 376) dotyczące tego samego wyroku, jeżeli w myśl art. 361 jest to dopuszczalne.§ 2.
Rozpoznając łącznie zarzuty i uchybienia należy orzec wyrokiem, jeżeli choćby tylko jeden z podniesionych zarzutów lub stwierdzonych uchybień wymagał w myśl art. 361 tej formy orzeczenia.§ 1.
Poza przypadkami wymienionymi w art. 361 Najwyższy Sąd Wojskowy rozpoznaje rewizję na rozprawie rewizyjnej.§ 2.
W razie wyznaczenia rozprawy rewizyjnej wszystkie zarzuty (art. 355 § 1) oraz uchybienia (art. 373 i 376), dotyczące tego samego wyroku, rozpoznaje Najwyższy Sąd Wojskowy łącznie na rozprawie, choćby w myśl art. 358 i 361 dopuszczalnym było ich rozpoznanie na posiedzeniu niejawnym.§ 1.
O terminie rozprawy rewizyjnej zawiadamia się strony.§ 2.
Oskarżonego aresztowanego nie sprowadza się na rozprawę.§ 3.
Na rozprawie rewizyjnej może stronę zastępować tylko obrońca wojskowy.§ 4.
Niestawiennictwo stron nie tamuje rozpoznania sprawy.§ 1.
Rozprawę rewizyjną rozpoczyna ustne sprawozdanie sędziego sprawozdawcy.§ 2.
W sprawozdaniu przedstawia się przebieg dotychczasowego postępowania karnego, podniesione przeciw wyrokowi zarzuty, istotną treść wniesionej w terminie odpowiedzi rewizyjnej oraz okoliczności, które Najwyższy Sąd Wojskowy powinien rozważyć z urzędu.§ 3.
Po złożeniu sprawozdania sędzia sprawozdawca wskazuje pytania, nasuwające się do rozstrzygnięcia, nie wypowiadając jednak swego zdania w tej sprawie.§ 4.
Członkowie sądu oraz strony mogą wnosić o uzupełnienie sprawozdania.§ 1.
Po zamknięciu sprawozdania przewodniczący udziela głosu stronom.§ 2.
Pierwszy głos służy stronie, która założyła rewizję, ostatni - oskarżonemu lub jego obrońcy.§ 3.
Wywody stron nieobecnych odczytuje się.§ 1.
Po wysłuchaniu głosów stron Najwyższy Sąd Wojskowy odbywa niezwłocznie naradę nad wyrokiem.§ 2.
Narada sędziów wojskowych jest tajna. Prócz sędziów, biorących udział w naradzie, może być przy naradzie i głosowaniu obecny tylko protokolant.§ 3.
Głosowanie odbywa się w tym porządku, że sędzia sprawozdawca głosuje pierwszy, przewodniczący zaś, jeżeli nie jest sam równocześnie sprawozdawcą - ostatni; poza tym głosują kolejno młodsi przed starszymi stopniem.§ 4.
Przepisy o głosowaniu na rozprawie głównej stosuje się odpowiednio.§ 1.
Po ukończeniu narady, jeżeli nie zachodzi potrzeba wznowienia rozprawy, Najwyższy Sąd Wojskowy wydaje wyrok.§ 2.
Co do ogłoszenia wyroku należy stosować przepisy art. 269 i 317 § 1, 3, a co do jego pisemnego sporządzenia - przepis art. 322 § 1.Jeżeli wyrok wydany przez Najwyższy Sąd Wojskowy, albo wyrok wojskowego sądu okręgowego, który wskutek orzeczenia Najwyższego Sądu Wojskowego stał się prawomocnym, opiewa na karę śmierci, wówczas Najwyższy Sąd Wojskowy bezpośrednio po ogłoszeniu wyroku odbywa na tajnym posiedzeniu przy udziale prokuratora Najwyższego Sądu Wojskowego naradę, celem rozważenia, czy skazany zasługuje na ułaskawienie i jaka kara byłaby odpowiednia w razie ułaskawienia. Protokół narady dołącza się do akt sprawy.
Wyrok należy uchylić, jeżeli rewizja słusznie zarzuca:
a)
że sąd wydał wyrok uniewinniający pomimo istnienia w czynie oskarżonego znamion przestępstwa, lub umarzający postępowanie pomimo braku warunków do umorzenia;a)
że sąd był nienależycie obsadzony lub którykolwiek z jego członków nie był obecny na całej rozprawie;c)
że rozprawa odbyła się bez obecności oskarżonego, poza przypadkami, w których to z mocy prawa jest dopuszczalne;d)
że oskarżony nie miał obrońcy w przypadkach wskazanych w art. 61;e)
że nie sporządzono protokołu rozprawy;f)
że wyrok nie zawiera ustalenia czynu, przypisanego oskarżonemu.Uchylając wyrok z powodów wskazanych w art. 370 Najwyższy Sąd Wojskowy przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania.
Poza przypadkami, wymienionymi w art. 370, Najwyższy Sąd Wojskowy uchyla wyrok z powodu wskazanego w art. 355 § 1 lit. a) wtedy tylko, gdy uzna, że uchybienie mogło mieć wpływ na treść wyroku.
Niezależnie od zarzutów przytoczonych w rewizji należy wyrok uchylić:
a)
jeżeli w czynie oskarżonego nie ma znamion przestępstwa;b)
jeżeli w wyroku sądu I instancji przyjęto na niekorzyść oskarżonego błędną kwalifikację czynu;c)
jeżeli sąd na niekorzyść oskarżonego zastosował doń karę nieprzepisaną w ustawie za dane przestępstwo, albo też - orzekając ponownie - zwiększył oskarżonemu karę wbrew przepisom prawa;d)
jeżeli zachodzi na niekorzyść oskarżonego znaczna niewspółmierność kary w stosunku do okoliczności sprawy;e)
jeżeli wyrok zapadł z obrazą art. 14, jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nie uprawniona do wydawania wyroków, albo jeżeli orzekał sędzia lub asesor, który z mocy art. 18 lub 19 uległ wyłączeniu;f)
jeżeli rozpoznano sprawę bez skargi albo bez wniosku pokrzywdzonego w przypadkach, gdy ustawa takiego wniosku wymaga;g)
jeżeli zachodzą przyczyny powodujące umorzenie postępowania w myśl art. 4.§ 1.
Najwyższy Sąd Wojskowy, uchylając wyrok z powodów wskazanych:a)
w art. 373 lit. a), f) lub g), sam wydaje wyrok uniewinniający lub umarza postępowanie;b)
w art. 373 lit. b), c) lub d) albo sam wydaje wyrok, albo przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania.§ 2.
W przypadkach wskazanych w art. 373 lit. e) Najwyższy Sąd Wojskowy uznaje wyrok zaskarżony za nieważny i przekazuje sprawę komu należy.Najwyższy Sąd Wojskowy uchyla wyrok na korzyść współoskarżonych, choćby co do nich nie założono rewizji, jeżeli go uchylił na rzecz współoskarżonego, co do którego rewizja była założona, a te same względy przemawiają za uchyleniem wyroku na rzecz tamtych, albo jeżeli co do tych współoskarżonych zachodzą przyczyny uchylenia wyroku wskazane w art. 373.
§ 1.
Najwyższy Sąd Wojskowy, rozpoznając rewizję, może, jeżeli poweźmie poważne wątpliwości co do prawdziwości okoliczności przyjętych za podstawę wyroku, uchylić wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania; na niekorzyść oskarżonego może Najwyższy Sąd Wojskowy postąpić w ten sposób tylko wówczas, gdy rewizję założono na niekorzyść oskarżonego.§ 2.
W przypadkach wskazanych w § 1 zdanie pierwsze, sąd, któremu sprawę przekazano, nie może orzec kary surowszej, niż ta, na którą oskarżonego poprzednio skazano.§ 3.
Za zgodą prokuratora Najwyższego Sądu Wojskowego może Najwyższy Sąd Wojskowy w przypadkach, wskazanych w § 1 zdanie pierwsze, uchylić zaskarżony wyrok i wydać nowy wyrok, w którym uniewinnia oskarżonego, umarza postępowanie, lub stosuje do niego łagodniejszy przepis karny.§ 1.
Najwyższy Sąd Wojskowy nie może przekroczyć granic rewizji z wyjątkiem przypadków, w kodeksie niniejszym wskazanych.§ 2.
Najwyższy Sąd Wojskowy, wydając nowe orzeczenie, może zmniejszyć lub zwiększyć karę orzeczoną w uchylonym wyroku, bez względu na to, czy rewizję wniesiono na korzyść lub na niekorzyść oskarżonego.Wykładnia ustawy zawarta w orzeczeniu Najwyższego Sądu Wojskowego wiąże w danej sprawie sąd, któremu sprawę przekazano.
§ 1.
Sąd wojskowy, któremu po uchyleniu wyroku przekazano sprawę do ponownego rozpoznania, ponawia postępowanie sądowe poczynając od wyznaczenia rozprawy, jeżeli z orzeczenia Najwyższego Sądu Wojskowego nie wynika, że należy przeprowadzić lub uzupełnić uprzednio śledztwo w kierunkach wskazanych przez Najwyższy Sąd Wojskowy, albo jeżeli okoliczności sprawy nie wskazują, że należy postąpić w myśl art. 240.§ 2.
Sąd pierwszej instancji może przy ponownym rozpoznaniu sprawy, jeżeli kodeks niniejszy nie stanowi inaczej, zmniejszyć lub zwiększyć karę orzeczoną w uchylonym wyroku, bez względu na to, na czyje żądanie wyrok uchylono.O orzeczeniu Najwyższego Sądu Wojskowego zawiadamia strony wojskowy sąd okręgowy; wojskowego prokuratora okręgowego zawiadamia się przez doręczenie mu odpisu orzeczenia.
§ 1.
Przepisy rozdziału niniejszego stosuje się odpowiednio w postępowaniu przed wojskowymi sądami okręgowymi przy rozpoznawaniu rewizji, założonych od wyroków wojskowych sądów rejonowych, z następującymi zmianami:a)
zbadanie okoliczności faktycznych, mających istotne znaczenie dla rozpoznania rewizji (art. 359) może przeprowadzić również wojskowy sąd okręgowy przez delegowanego sędziego (art. 293);b)
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania następuje do wojskowego sądu rejonowego, którego wyrok uchylono lub do innego wojskowego sądu rejonowego w tym samym okręgu;c)
o orzeczeniu wojskowego sądu okręgowego zawiadamia strony wojskowy sąd rejonowy; oficera sądowego zawiadamia się przez doręczenie mu odpisu orzeczenia.§ 2.
Jeżeli wyrok wojskowego sądu rejonowego zapadł z obrazą przepisów o właściwości rzeczowej tego sądu, albowiem w sprawie właściwym jest wojskowy sąd okręgowy, rozpatrujący rewizję, - wojskowy sąd okręgowy, uznając zaskarżony wyrok za nieważny, przekazuje sprawę wojskowemu prokuratorowi okręgowemu, który następnie powoduje postępowanie w wojskowym sądzie okręgowym.Prokurator Najwyższego Sądu Wojskowego może na polecenie Ministra Spraw Wojskowych założyć rewizję od każdego prawomocnego orzeczenia wojskowego sądu rejonowego lub wojskowego sądu okręgowego w celu ustalenia należytej wykładni ustawy.
§ 1.
Najwyższy Sąd Wojskowy rozpoznaje rewizje, założone w myśl art. 382, na posiedzeniu niejawnym.§ 2.
Uwzględniając rewizję prokuratora, założoną w myśl art. 382, Najwyższy Sąd Wojskowy uchyla zaskarżone orzeczenie lub uznaje je za nieważne w przypadkach wskazanych w art. 373 lit. a), c), e), f) lub g), przy czym Najwyższy Sąd Wojskowy postępuje stosownie do art. 374; w innych zaś przypadkach ustala uchybienie, a zaskarżone orzeczenie może uchylić tylko wówczas, gdy w zakresie orzeczenia o winie i karze uchylenie jest dla oskarżonego bez znaczenia lub korzystne.§ 3.
W przypadkach objętych § 2 sąd, któremu sprawę przekazano, nie może orzec kary surowszej niż ta, na którą oskarżonego poprzednio skazano.