Rozdział 1 - Świadkowie. - Kodeks wojskowego postępowania karnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1936.76.537

Akt utracił moc

Wersja od: 31 lipca 1939 r.

Rozdział  I.

Świadkowie.

Art.  71.

Każda osoba, wezwana przez sąd wojskowy na świadka, powinna stawić się w miejscu, dniu i godzinie, wskazanych w wezwaniu i pozostać aż do zwolnienia.

Art.  72.

Świadka, który nie może stawić się z powodu choroby lub kalectwa, można przesłuchać w jego mieszkaniu.

Art.  73.

W razie potrzeby przesłuchania Prezydenta Rzeczypospolitej, Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, Naczelnego Wodza lub Marszałka Polski, sąd zwraca się do niego pisemnie o wyznaczenie miejsca i czasu przesłuchania.

Art.  74.

Przesłuchanie osób, korzystających z przywileju zakrajowości, odbywa się z zachowaniem ustaw, umów lub ustalonych zwyczajów międzynarodowych.

Art.  75.

Nie wolno przesłuchiwać jako świadka:

a) duchownego co do faktów, o których dowiedział się na spowiedzi;

b) obrońcy oskarżonego co do faktów, o których się od niego dowiedział przy udzielaniu porady prawnej lub prowadzeniu sprawy.

Art.  76.

Jeżeli świadek odmawia zeznań z powodu tajemnicy zawodowej, a sąd nie uzna za możliwe go zwolnić, przesłuchanie odbywa się przy drzwiach zamkniętych.

Art.  77.

§ 1. Żołnierzy i urzędników publicznych, chociażby już nie pozostawali w czynnej służbie, wolno słuchać jako świadków co do okoliczności, na które rozciąga się ich obowiązek zachowania tajemnicy urzędowej, jedynie za zezwoleniem ich obecnej lub ostatnio przełożonej władzy służbowej.

§ 2. Zezwolenia wolno odmówić jedynie wtedy, gdyby złożenie zeznania wyrządzić mogło poważną szkodę Państwu.

§ 3. Sąd może zwrócić się o zwolnienie żołnierza lub urzędnika publicznego z obowiązku zachowania tajemnicy do władzy naczelnej odnośnego działu zarządu państwowego.

Art.  78.

§ 1. Mają prawo odmówić zeznań:

a) małżonek oskarżonego;

b) krewny i powinowaty oskarżonego w linii prostej;

c) krewny oskarżonego w linii bocznej aż do stopnia między dziećmi rodzeństwa;

d) brat i siostra małżonka oskarżonego;

e) osoba związana z oskarżonym z tytułu przysposobienia.

§ 2. Prawo odmowy zeznań trwa nawet po ustaniu lub unieważnieniu małżeństwa lub przysposobienia.

§ 3. O prawie odmowy zeznań należy osoby te uprzedzić.

Art.  79.

Jeżeli osoba, wymieniona w art. 78, złożyła zeznanie, a następnie przed złożeniem zeznania na przewodzie sądowym w pierwszej instancji oświadczy, że chce z prawa odmowy skorzystać, poprzednie jej zeznanie nie może służyć za dowód i nie może być odczytane ani odtworzone.

Art.  80.

§ 1. Świadek ma prawo nie odpowiadać na pytania co do okoliczności, których ujawnienie mogłoby narazić na odpowiedzialność za przestępstwo jego samego lub osobę, pozostającą z nim w stosunku, wskazanym w art. 78.

§ 2. O prawie tym należy świadka uprzedzić.

Art.  81.

Świadka, po uprzedzeniu go o odpowiedzialności za nieprawdziwe zeznania, należy zapytać o imię, nazwisko, stopień wojskowy, wiek, wyznanie, zajęcie, przynależność służbową, miejsce zamieszkania i stosunek do stron.

Art.  82.

§ 1. Po otrzymaniu danych, wskazanych w art. 81, należy odebrać od świadka przysięgę, jeżeli kodeks niniejszy nie stanowi inaczej; przed odebraniem przysięgi należy go pouczyć o znaczeniu tego aktu.

§ 2. Świadkom, którzy w danej sprawie zeznawali już pod przysięgą, przypomina się przy ponownym przesłuchaniu poprzednio złożoną przysięgę, chyba że sąd uzna za konieczne ponowne zaprzysiężenie.

Art.  83.

§ 1. Świadek składa przysięgę według roty następującej:

"Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu i Wszechwiedzącemu, że będę mówił szczerą prawdę, niczego nie ukrywając z tego, co mi jest wiadome. Tak mi, Panie Boże, dopomóż".

§ 2. Osoby, wyznające religię chrześcijańską, przysięgają przed krzyżem.

§ 3. Osoby, wyznające religię mojżeszową, trzymają prawą rękę na torze - 2 ks. Mojżesza 20 rozdz. 7 wiersz.

Art.  84.

§ 1. Świadek składa przysięgę powtarzając za sędzią lub odczytując na głos jej rotę, przy czym wszyscy, nie wyłączając sądu, stoją.

§ 2. Niemi piśmienni składają przysięgę przez podpisanie roty. Niemi niepiśmienni przysięgają przy pomocy tłumacza, czyniąc znaki.

Art.  85.

§ 1. Nie składają przysięgi:

a) nieletni do lat czternastu;

b) osoby, które z powodu choroby psychicznej lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie zdają sobie sprawy ze znaczenia przysięgi;

c) podejrzani o udział w czynie, będącym przedmiotem postępowania, lub o działalność przestępną, pozostającą w ścisłym związku z działaniem oskarżonego.

§ 2. Duchowni uznanych prawnie wyznań nie składają przysięgi.

Art.  86.

§ 1. Świadkowie, niewymienieni w art. 83 § 2, 3, składają w miejsce przysięgi zapewnienie, że zeznają prawdę niczego nie ukrywając, wedle formy i trybu, zawartych w przepisach obowiązujących w sądownictwie powszechnym.

§ 2. Przepisy, dotyczące przysięgi i jej skutków prawnych, stosuje się odpowiednio.

Art.  87.

§ 1. Przesłuchanie co do samej sprawy zaczyna się od wezwania świadka, aby opowiedział wszystko co mu wiadomo w sprawie, po czym sąd, a następnie strony mogą zadawać mu pytania.

§ 2. Świadkowi okazuje się dowody rzeczowe, dotyczące jego zeznań.

Art.  88.

Jeżeli między zeznaniami świadków zajdą sprzeczności, sąd może zarządzić stawienie ich sobie do oczu.

Art.  89.

§ 1. W razie nieusprawiedliwionego niestawiennictwa świadka, podlegającego sądownictwu wojskowemu, sąd wojskowy może zarządzić przymusowe sprowadzenie świadka. Niezależnie od tego należy świadka, będącego żołnierzem, pociągnąć do odpowiedzialności sądowej lub dyscyplinarnej za niewykonanie rozkazu, jeżeli świadek otrzymał od swego przełożonego rozkaz stawienia się przed sądem.

§ 2. O przymusowe sprowadzenie i - w razie potrzeby - o ukaranie świadka, nie podlegającego sądownictwu wojskowemu, który nie stawił się bez usprawiedliwienia, zwraca się sąd wojskowy do sądu grodzkiego miejsca zamieszkania lub pobytu świadka, który ma postąpić tak, jakby świadek nie stawił się przed tym sądem. W przypadkach nie cierpiących zwłoki może sąd wojskowy zarządzić przymusowe sprowadzenie świadka przez policję państwową lub żandarmerię.

Art.  90.

§ 1. W razie odmowy złożenia zeznań lub przysięgi przez świadka, podlegającego sądownictwu wojskowemu, sąd może zarządzić niezwłoczne aresztowanie świadka na czas, nie przekraczający jednego miesiąca. Areszt uchyla się, jeżeli świadek złoży zeznania, przysięgę lub jeżeli sprawę w danej instancji ukończono.

§ 2. W razie odmowy złożenia zeznań lub przysięgi przez świadka, nie podlegającego sądownictwu wojskowemu, sąd wojskowy może zarządzić aresztowanie, przewidziane w § 1, a niezależnie od tego może zwrócić się o ukaranie świadka do sądu grodzkiego miejsca zamieszkania lub pobytu świadka, który ma postąpić tak, jakby świadek odmówił złożenia zeznań lub przysięgi przed tym sądem.

Art.  91.

§ 1. Jeżeli rozprawę przerwano lub odroczono z powodu niestawiennictwa albo odmowy złożenia zeznań lub przysięgi - wszyscy, których nieusprawiedliwione niestawiennictwo lub odmowa stały się powodem przerwy lub odroczenia rozprawy, ponoszą odpowiedzialność solidarną za zwrot związanych z tym kosztów, o ile sąd nie postanowi inaczej.

§ 2. Na osoby, podlegające sądownictwu wojskowemu, obowiązek zwrotu kosztów, wymienionych w § 1, nakłada sąd wojskowy; co do innych osób sąd wojskowy zwraca się do sądu grodzkiego miejsca zamieszkania lub pobytu tej osoby o nałożenie obowiązku zwrotu tych kosztów. Sąd grodzki ma postąpić tak, jakby nieusprawiedliwione niestawiennictwo lub odmowa złożenia zeznań albo przysięgi zdarzyły się w tym sądzie.

Art.  92.

Na postanowienia, wydane w myśl art. 89 do 91, służy zażalenie.

Art.  93.

§ 1. Sąd wojskowy zwalnia świadka od kary i zwrotu kosztów, jeżeli świadek w ciągu dwóch tygodni od dnia niestawiennictwa udowodni, że niestawiennictwo jego było usprawiedliwione.

§ 2. Na postanowienie odmowne służy zażalenie.