Dział 6 - Środki przymusu. - Kodeks postępowania karnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1969.13.96

Akt utracił moc

Wersja od: 18 października 1997 r.

DZIAŁ  VI.

Środki przymusu.

Rozdział  23.

Zatrzymanie.

Art.  205.

Każdy ma prawo ująć osobę na gorącym uczynku przestępstwa lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa i oddać w ręce Milicji Obywatelskiej, jeżeli zachodzi obawa ukrycia się tej osoby lub nie można ustalić jej tożsamości.

Art.  206.

§ 1. 32  Milicja Obywatelska ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ukrycia się tej osoby lub zatarcia śladów przestępstwa. Czas i powód zatrzymania należy stwierdzić na piśmie, które doręcza się zatrzymanemu, oraz pouczyć go o prawie wniesienia do sądu zażalenia na zatrzymanie.

§ 2.  Zatrzymanego należy zwolnić, gdy ustanie przyczyna zatrzymania.

§ 3. 33  Niezwłocznie po zatrzymaniu osoby podejrzanej należy przystąpić do zebrania niezbędnych danych, a także o zatrzymaniu zawiadomić prokuratora. W razie istnienia podstaw, o których mowa w art. 217 § 1 i 2, należy wystąpić do prokuratora w sprawie skierowania do sądu wniosku o tymczasowe aresztowanie.

§ 4.   ³⁴  Przepis art. 220 stosuje się odpowiednio, z tym że zawiadomienie następuje na żądanie zatrzymanego.

Art.  207.

 Jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania nie doręczono zatrzymanemu odpisu postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, należy zatrzymanego niezwłocznie zwolnić.

Art.  207a. ³⁵

§ 1.  Zatrzymanemu przysługuje zażalenie na zatrzymanie do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zatrzymania.

§ 2. Sąd rozpoznaje zażalenie niezwłocznie. W razie uznania bezpodstawności zatrzymania, sąd poleca niezwłocznie zwolnić zatrzymanego i zawiadamia o tym organ uprawniony do sprawowania nadzoru nad organem, który dokonał zatrzymania.

Art.  208.

§ 1. Sąd lub prokurator może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie osoby podejrzanej. W tym celu wolno zarządzić przeszukanie. Art. 191-193 i 195 stosuje się odpowiednio.

§ 2. Na zarządzenie sądu lub prokuratora przymusowego doprowadzenia żołnierza w czynnej służbie wojskowej dokonują właściwe organy wojskowe.

Rozdział  24.

Środki zapobiegawcze.

Art.  209.

Środki zapobiegawcze można stosować w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, jeżeli dowody zebrane przeciwko oskarżonemu dostatecznie uzasadniają, że popełnił on przestępstwo.

Art.  210. ³⁶

§ 1.  Środki zapobiegawcze stosuje sąd, a przed wniesieniem aktu oskarżenia - prokurator.

§ 2. W postępowaniu przygotowawczym można stosować środki zapobiegawcze tylko względem osoby, która została przesłuchana w sprawie w charakterze podejrzanego.

§ 3. Tymczasowe aresztowanie stosuje tylko sąd.

§ 4. Przed zastosowaniem tymczasowego aresztowania sąd przesłuchuje podejrzanego. Prokurator przesłuchuje podejrzanego przed zastosowaniem poręczenia majątkowego. Jeżeli stawi się obrońca podejrzanego, dopuszcza się go do udziału w postępowaniu.

§ 5. Tymczasowe aresztowanie stosuje w postępowaniu przygotowawczym, na wniosek prokuratora, sąd rejonowy, w którego okręgu prowadzi się to postępowanie, a w wypadkach nie cierpiących zwłoki - także inny sąd rejonowy. Po wniesieniu aktu oskarżenia tymczasowe aresztowanie stosuje sąd, przed którym sprawa się toczy.

§ 6. Prokurator przesyłając wraz z aktami sprawy wniosek, o którym mowa w § 5, zarządza jednocześnie doprowadzenie podejrzanego do sądu.

Art.  211.

§ 1. W postanowieniu o zastosowaniu środka zapobiegawczego należy wymienić osobę, zarzucany jej czyn, jego kwalifikację prawną oraz podstawę prawną zastosowania tego środka.

§ 2. 37  W postanowieniu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania należy wymienić czas zatrzymania, a ponadto określić termin, do którego aresztowanie ma trwać.

Art.  212.

  ³⁸ Na postanowienie w przedmiocie środka zapobiegawczego przysługuje zażalenie na zasadach ogólnych z wyjątkiem, o którym mowa w art. 222 § 4.

Art.  213.

§ 1. 39  Środek zapobiegawczy należy niezwłocznie uchylić lub zmienić, jeżeli ustaną przyczyny, wskutek których został on zastosowany, lub powstaną przyczyny uzasadniające jego uchylenie, zmianę na łagodniejszy albo zaostrzenie.

§ 2.   ⁴⁰  Zastosowany przez sąd środek zapobiegawczy może być w postępowaniu przygotowawczym uchylony lub zmieniony na łagodniejszy również przez prokuratora.

Art.  214.

  ⁴¹  Oskarżony może składać w każdym czasie wniosek o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego; w przedmiocie wniosku rozstrzyga najpóźniej w ciągu 3 dni prokurator, a po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu, sąd, przed którym sprawa się toczy. Na postanowienie sądu w przedmiocie wniosku zażalenie nie przysługuje.

Art.  215.

 Zawieszenie postępowania nie stoi na przeszkodzie orzekaniu co do środków zapobiegawczych.

Art.  216.

Nadzór nad prawidłowością zatrzymania i wykonania środków zapobiegawczych w toku postępowania przygotowawczego sprawuje prokurator, a w toku postępowania sądowego - sąd.

Art.  217. ⁴²

§ 1.  Tymczasowe aresztowanie może nastąpić, jeżeli:

1) zachodzi uzasadniona obawa ucieczki lub ukrywania się oskarżonego, zwłaszcza wtedy, gdy nie można ustalić jego tożsamości albo nie ma on w kraju stałego miejsca pobytu,

2) zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony będzie nakłaniał do składania fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób utrudniał postępowanie karne.

§ 2. Jeżeli oskarżonemu zarzuca się popełnienie zbrodni lub umyślnego występku zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 8 lat, albo gdy sąd pierwszej instancji skazał go na karę pozbawienia wolności nie niższą niż 3 lata, potrzeba zastosowania tymczasowego aresztowania w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania może być uzasadniona grożącą oskarżonemu surową karą.

§ 3. Tymczasowe aresztowanie może wyjątkowo nastąpić także wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony ponownie popełni zbrodnię lub występek, o którym mowa w § 2, przeciwko życiu, zdrowiu lub powszechnemu bezpieczeństwu, a zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził.

§ 4. Przepisy § 1, 2 i 3 stosuje się odpowiednio do pozostałych środków zapobiegawczych.

Art.  218.

Jeżeli szczególne względy nie stoją temu na przeszkodzie, należy odstąpić od tymczasowego aresztowania, zwłaszcza gdy pozbawienie oskarżonego wolności:

1) spowodowałoby dla jego życia lub zdrowia poważne niebezpieczeństwo,

2) pociągałoby wyjątkowo ciężkie skutki dla oskarżonego lub jego najbliższej rodziny.

Art.  219.

Jeżeli stan zdrowia oskarżonego tego wymaga, tymczasowe aresztowanie może być wykonywane tylko w postaci umieszczenia w odpowiednim zakładzie leczniczym.

Art.  220. ⁴³

§ 1.  O zastosowaniu tymczasowego aresztowania sąd jest obowiązany bezzwłocznie zawiadomić osobę najbliższą dla oskarżonego.

§ 2. Na wniosek oskarżonego można również zawiadomić inną osobę zamiast lub obok osoby wskazanej w § 1.

§ 3. O zastosowaniu tymczasowego aresztowania sąd jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić zakład pracy lub uczelnię, a w stosunku do żołnierza - jego dowódcę.

Art.  221. ⁴⁴

§ 1.  Sąd stosujący tymczasowe aresztowanie ma obowiązek:

1) zawiadomienia o tym sądu opiekuńczego, jeżeli zachodzi potrzeba ustanowienia opieki nad dziećmi aresztowanego,

2) zawiadomienia wydziału opieki społecznej, jeżeli zachodzi potrzeba roztoczenia opieki nad osobą niedołężną lub chorą, którą aresztowany się opiekował,

3) przedsięwzięcia niezbędnych czynności do ochrony mienia i mieszkania aresztowanego.

§ 2. O poczynionych wystąpieniach i wydanych zarządzeniach należy powiadomić tymczasowo aresztowanego.

Art.  222. ⁴⁵

§ 1.  W postępowaniu przygotowawczym sąd stosując tymczasowe aresztowanie oznacza jego termin na okres nie dłuższy niż 3 miesiące.

§ 2. Jeżeli ze względu na szczególne okoliczności sprawy nie można było ukończyć postępowania przygotowawczego w terminie określonym w § 1, tymczasowe aresztowanie mogą przedłużyć, gdy zachodzi tego potrzeba, na wniosek prokuratora:

1) sąd właściwy do rozpoznania sprawy na okres do 6 miesięcy,

2) sąd wojewódzki albo apelacyjny na dalszy okres oznaczony, niezbędny do ukończenia postępowania przygotowawczego, który jednak łącznie nie może przekroczyć roku.

§ 3. Łączny czas stosowania tymczasowego aresztowania do chwili wydania pierwszego wyroku przez sąd pierwszej instancji nie może przekroczyć roku i 6 miesięcy, a w sprawach o zbrodnie - 2 lat.

§ 4. 46  Przedłużenia stosowania tymczasowego aresztowania na okres oznaczony, przekraczający terminy określone w § 2 i 3, może dokonać tylko Sąd Najwyższy na wniosek sądu, przed którym sprawa się toczy, a w postępowaniu przygotowawczym na wniosek Prokuratora Generalnego - jeżeli konieczność taka powstaje w związku z zawieszeniem postępowania karnego, przedłużającą się obserwacją psychiatryczną oskarżonego, przedłużającym się opracowywaniem opinii biegłego, wykonywaniem czynności dowodowych w sprawie o szczególnej zawiłości lub poza granicami kraju, celowym przewlekaniem postępowania przez oskarżonego, a także z powodu innych istotnych przeszkód, których organy prowadzące postępowanie nie mogły usunąć.

Art.  223.

 Jeżeli z powodu niepoczytalności podejrzanego następuje umorzenie postępowania, można niezależnie od terminów określonych w art. 222 orzec o utrzymaniu tymczasowego aresztowania do czasu zakończenia postępowania w sprawie lub w przedmiocie środka zabezpieczającego.

Art.  224.

Okres tymczasowego aresztowania liczy się od dnia zatrzymania.

Art.  225.

Poza wypadkiem, gdy tymczasowe aresztowanie jest obowiązkowe, środka tego nie stosuje się, jeżeli wystarczające jest poręczenie lub dozór albo oba te środki zapobiegawcze łącznie.

Art.  226.

§ 1. Poręczenie majątkowe w postaci pieniędzy, papierów wartościowych, zastawu lub hipoteki może złożyć oskarżony albo inna osoba.

§ 2. Wysokość, rodzaj i warunki poręczenia majątkowego, a w szczególności termin złożenia przedmiotu poręczenia należy określić w postanowieniu, mając na względzie sytuację materialną oskarżonego i składającego poręczenie majątkowe, wysokość wyrządzonej szkody oraz charakter popełnionego czynu.

Art.  227.

Osobę składającą poręczenie majątkowe zawiadamia się o każdorazowym wezwaniu oskarżonego do stawiennictwa; do osoby składającej poręczenie majątkowe za oskarżonego stosuje się odpowiednio art. 124-125 § 1.

Art.  228.

§ 1. Stanowiące przedmiot poręczenia wartości majątkowe lub zobowiązania ulegają przepadkowi lub ściągnięciu w razie ucieczki albo ukrycia się oskarżonego. W wypadku utrudniania w inny sposób postępowania karnego można orzec przepadek lub ściągnięcie tych wartości.

§ 2. O treści § 1 oraz art. 229 należy uprzedzić osobę składającą poręczenie majątkowe.

Art.  229.

§ 1. Ulegające przepadkowi przedmioty poręczenia lub ściągnięte sumy poręczenia majątkowego przekazuje się lub przelewa na rzecz Skarbu Państwa; pokrzywdzony ma wówczas pierwszeństwo zaspokojenia na nich swoich roszczeń wynikających z przestępstwa, jeżeli w inny sposób nie można uzyskać naprawienia szkody.

§ 2. Z chwilą ustania poręczenia majątkowego przedmiot poręczenia zwraca się, a sumę poręczenia zwalnia się, pod tym jednak warunkiem, że w razie prawomocnego skazania oskarżonego na karę pozbawienia wolności następuje to z chwilą rozpoczęcia odbywania przez niego kary. W razie niezgłoszenia się na wezwanie do odbycia kary stosuje się art. 228 § 1.

§ 3. Cofnięcie poręczenia majątkowego staje się skuteczne dopiero z chwilą przyjęcia nowego poręczenia majątkowego, zastosowania innego środka zapobiegawczego lub odstąpienia od stosowania tego środka.

§ 4. Przepisy § 2 i 3 nie dotyczą cofnięcia poręczenia majątkowego i zwrotu jego przedmiotów, jeżeli już zapadło postanowienie o jego przepadku lub o ściągnięciu sumy poręczenia.

Art.  230.

§ 1. O przepadku przedmiotu poręczenia lub ściągnięciu sumy poręczenia orzeka z urzędu sąd, przed którym postępowanie się toczy, a w toku postępowania przygotowawczego na wniosek prokuratora - sąd właściwy do rozpoznania sprawy.

§ 2. Oskarżony i poręczyciel mają prawo wziąć udział w posiedzeniu sądowym lub złożyć wyjaśnienia na piśmie. Oskarżonego pozbawionego wolności sprowadza się na posiedzenie, jeżeli prezes sądu lub sąd uzna to za potrzebne.

§ 3. Na postanowienie określone w § 1 przysługuje zażalenie.

Art.  231.

§ 1. Od kierownictwa zakładu pracy, którego oskarżony jest pracownikiem, od kolektywu, w którym oskarżony pracuje lub się uczy, albo od organizacji społecznej, której oskarżony jest członkiem, można na ich wniosek przyjąć poręczenie, że oskarżony stawi się na każde wezwanie oraz że nie będzie utrudniał postępowania; jeżeli oskarżony jest żołnierzem, można przyjąć poręczenie od kolektywu żołnierskiego, zgłoszone za pośrednictwem właściwego dowódcy.

§ 2. Do wniosku o przyjęcie poręczenia kierownictwo zakładu pracy, kolektyw lub organizacja społeczna dołącza wyciąg protokołu, zawierający decyzję lub uchwałę o podjęciu się poręczenia oraz wskazanie osoby, która ma wykonywać obowiązki poręczającego. Osoba ta składa oświadczenie o przyjęciu tych obowiązków.

Art.  232.

Poręczenie, że oskarżony stawi się na każde wezwanie oraz że nie będzie utrudniał postępowania, można także przyjąć od osoby godnej zaufania.

Art.  233.

§ 1. Przy odbieraniu poręczenia zawiadamia się udzielającego poręczenie o treści zarzutu stawianego oskarżonemu oraz o obowiązkach wynikających z poręczenia i skutkach ich niedotrzymania.

§ 2. Poręczający jest obowiązany niezwłocznie powiadomić sąd lub prokuratora o wiadomych mu poczynaniach oskarżonego, zmierzających do uchylania się od obowiązku stawienia się na wezwanie lub do utrudniania w inny sposób postępowania.

Art.  234.

Jeżeli mimo poręczenia oskarżony nie stawi się na wezwanie lub w inny sposób będzie utrudniał postępowanie, organ stosujący środek zapobiegawczy zawiadomi o tym udzielającego poręczenia, a ponadto może zawiadomić bezpośredniego przełożonego osoby, która złożyła poręczenie, i organizację społeczną, do której należy, a także organ nadrzędny nad poręczającym zakładem pracy lub organizacją społeczną, jeżeli zostanie stwierdzone zaniedbanie obowiązków wynikających z poręczenia. Przed zawiadomieniem, o którym mowa, należy osobę, która złożyła poręczenie, wezwać w celu złożenia wyjaśnień.

Art.  235.

§ 1. Sąd lub prokurator może oddać oskarżonego pod dozór Milicji Obywatelskiej, a oskarżonego żołnierza - pod dozór przełożonego wojskowego.

§ 2. Oddany pod dozór ma obowiązek stosowania się do wymagań zawartych w postanowieniu sądu lub prokuratora. Obowiązek ten może polegać na zakazie wydalania się, zgłaszaniu się do organu dozorującego w określonych odstępach czasu i zawiadamianiu go o zamierzonym wyjeździe oraz o terminie powrotu.

Art.  235a. ⁴⁷

§ 1.  W razie uzasadnionej obawy ucieczki można zastosować jako środek zapobiegawczy zakaz opuszczania przez oskarżonego kraju; zakaz ten może być połączony z zatrzymaniem paszportu lub innego dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy albo z zakazem wydania takiego dokumentu.

§ 2. Do czasu wydania postanowienia w przedmiocie, o którym mowa w § 1, organ prowadzący postępowanie może zatrzymać paszport, jednakże na czas nie dłuższy niż 7 dni. Przepisy art. 189-195 stosuje się odpowiednio.

Art.  236.

Jeżeli miejsce pobytu oskarżonego nie jest znane, zarządza się jego poszukiwanie. Art. 208 stosuje się odpowiednio.

Art.  237.

§ 1. Jeżeli oskarżony, w stosunku do którego wydano postanowienie o tymczasowym aresztowaniu, ukrywa się, sąd lub prokurator może wydać postanowienie o poszukiwaniu go listem gończym.

§ 2. Jeżeli postanowienie o tymczasowym aresztowaniu nie było wydane, można postanowienie takie wydać bez względu na to, czy nastąpiło przesłuchanie podejrzanego.

Art.  238.

§ 1. W liście gończym podaje się:

1) sąd lub prokuratora, który wydał postanowienie o poszukiwaniu listem gończym,

2) dane o osobie, które mogą ułatwić jej poszukiwanie, a przede wszystkim personalia, rysopis, znaki szczególne, miejsce zamieszkania i pracy, z dołączeniem w miarę możliwości fotografii poszukiwanego,

3) informację o treści zarzutu postawionego oskarżonemu oraz o postanowieniu o jego aresztowaniu albo o zapadłym wyroku,

4) wezwanie każdego, kto zna miejsce pobytu poszukiwanego, do zawiadomienia o tym najbliższej jednostki Milicji Obywatelskiej, prokuratora lub sądu,

5) ostrzeżenie o odpowiedzialności karnej za ukrywanie poszukiwanego lub dopomaganie mu w ucieczce.

§ 2. W liście gończym można wyznaczyć nagrodę za ujęcie lub przyczynienie się do ujęcia poszukiwanego, a także udzielić zapewnienia o utrzymaniu tajemnicy co do osoby informującej.

§ 3. List gończy rozpowszechnia się, zależnie od potrzeby, przez rozesłanie, rozplakatowanie i opublikowanie za pomocą prasy, radia i telewizji.

Rozdział  25.

List żelazny.

Art.  239.

Jeżeli oskarżony przebywający za granicą złoży oświadczenie, że stawi się do sądu w oznaczonym terminie pod warunkiem odpowiadania z wolnej stopy, właściwy miejscowo sąd wojewódzki może wydać oskarżonemu list żelazny.

Art.  240.

List żelazny zapewnia oskarżonemu pozostawanie na wolności aż do prawomocnego ukończenia postępowania, jeżeli oskarżony:

1) stawi się w oznaczonym przez sąd terminie,

2) nie będzie się wydalał bez pozwolenia sądu z obranego miejsca pobytu w kraju,

3) nie będzie nakłaniał świadków do fałszywych zeznań lub starał się w inny sposób usuwać dowodów przestępstwa.

Art.  241.

§ 1. Wydanie listu żelaznego można uzależnić od złożenia poręczenia majątkowego.

§ 2. W razie odwołania listu żelaznego z powodu naruszenia warunków wymienionych w art. 240 wartości majątkowe udzielone z tytułu poręczenia ulegają przepadkowi lub ściągnięciu.

Rozdział  26.

Kary porządkowe.

Art.  242.

§ 1. 48  Na świadka, biegłego lub tłumacza, który bez usprawiedliwienia nie stawił się na wezwanie organu prowadzącego postępowanie albo bez zezwolenia tego organu wydalił się z miejsca czynności przed jej zakończeniem, można nałożyć karę pieniężną w wysokości do 1.000 zł.

§ 2.  W wypadkach określonych w § 1 można ponadto zarządzić przymusowe doprowadzenie świadka. Przymusowe doprowadzenie biegłego i tłumacza należy stosować tylko w wypadku wyjątkowym. W stosunku do żołnierza stosuje się art. 208 § 2.

Art.  243.

Karę pieniężną należy uchylić, jeżeli ukarany usprawiedliwi swe niestawiennictwo lub samowolne oddalenie się. Usprawiedliwienie może nastąpić w ciągu tygodnia od daty doręczenia postanowienia wymierzającego karę pieniężną lub przy pierwszej czynności, do której wezwano osobę ukaraną.

Art.  244.

§ 1. Art. 242 § 1 stosuje się odpowiednio do osoby, która bezpodstawnie uchyla się od złożenia zeznania, wykonania czynności biegłego lub tłumacza, złożenia przyrzeczenia, wydania przedmiotu, dopełnienia obowiązków poręczyciela albo spełnienia innego ciążącego na niej obowiązku w toku postępowania.

§ 2. W razie uporczywego uchylania się od złożenia zeznania, wykonania czynności biegłego i tłumacza oraz wydania przedmiotu można zastosować niezależnie od kary pieniężnej aresztowanie na czas nie przekraczający 30 dni.

§ 3. Aresztowanie należy uchylić, jeżeli osoba aresztowana spełni obowiązek albo postępowanie przygotowawcze lub postępowanie w danej instancji ukończono.

§ 4. Przepisów § 1 i 2 nie stosuje się do stron procesowych, ich obrońców i pełnomocników, a w zakresie kary za niedopełnienie obowiązku wydania rzeczy - także do osób, które mogą się uchylić od złożenia zeznań.

Art.  245.

§ 1. W razie uchybienia przez żołnierza w czynnej służbie obowiązkom określonym w art. 242 § 1 i art. 244 sąd lub prokurator występuje do dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz ten pełni służbę, o pociągnięciu go do odpowiedzialności dyscyplinarnej.

§ 2. Przepis § 1 stosuje się, choćby za uchybienie, którego dopuścił się żołnierz przed wstąpieniem do wojska, była mu poprzednio wymierzona kara porządkowa, lecz nie została do tego czasu wykonana.

§ 3. Orzeczenia i zarządzenia wydane na podstawie art. 242 i 244 § 1 i 2 w stosunku do funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i Służby Więziennej wykonuje ich przełożony.

Art.  246.

§ 1. Osobę, która przez niewykonanie obowiązków wymienionych w art. 242 § 1 i art. 244 § 1 spowodowała dodatkowe koszty postępowania, można obciążyć tymi kosztami; dopuszczalne jest obciążenie kosztami kilku osób solidarnie. Żołnierza odbywającego służbę zasadniczą nie obciąża się tymi kosztami.

§ 2. W razie uchylenia kary porządkowej odpada również obowiązek pokrycia kosztów postępowania.

Art.  247.

§ 1. Postanowienia przewidziane w rozdziale niniejszym wydaje sąd, a w toku postępowania przygotowawczego - prokurator.

§ 2. Na postanowienia i zarządzenia przewidziane w rozdziale niniejszym przysługuje zażalenie.

§ 3. Złożenie zażalenia wstrzymuje wykonanie postanowienia o aresztowaniu.

Rozdział  27.

Zabezpieczenie majątkowe.

Art.  248.

§ 1. W razie popełnienia przestępstwa, za które można orzec karę grzywny, konfiskaty mienia lub przepadku rzeczy, może z urzędu nastąpić zabezpieczenie tych kar na mieniu oskarżonego.

§ 2. 49  W razie popełnienia przestępstwa przeciwko mieniu lub wyrządzenia przestępstwem szkody w mieniu może z urzędu nastąpić ponadto zabezpieczenie roszczeń o naprawienie szkody.

Art.  249.

§ 1. Zabezpieczenie grożącej kary grzywny i roszczeń o naprawienie szkody następuje w sposób wskazany w art. 747 kodeksu postępowania cywilnego.

§ 2. Zabezpieczenie grożącej kary konfiskaty mienia lub przepadku rzeczy następuje przez zajęcie ruchomości, wierzytelności i innych praw majątkowych oraz przez ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości. Zakaz ten podlega ujawnieniu w księdze wieczystej, a w jej braku - w zbiorze złożonych dokumentów. W miarę potrzeby może być ustanowiony zarząd nieruchomości lub przedsiębiorstwa oskarżonego.

Art.  250.

§ 1. Postanowienie o zabezpieczeniu wydaje sąd, a w toku postępowania przygotowawczego - prokurator. W postanowieniu określa się zakres i sposób zabezpieczenia, uwzględniając domniemanie ustanowione w art. 134 § Kodeksu karnego wykonawczego.

§ 2. 50  Na postanowienie o zabezpieczeniu przysługuje zażalenie. Zażalenie na postanowienia prokuratora rozstrzyga sąd właściwy do rozpoznania sprawy.

Art.  251.

 W razie nieprawomocnego skazania na karę konfiskaty sąd z urzędu zabezpiecza tę karę, a jeżeli zabezpieczenie już nastąpiło - zawiadamia o skazaniu organ wykonujący postanowienie o zabezpieczeniu. ⁵¹  

Art.  252.

§ 1. Zabezpieczenie upada, gdy nie zostaną prawomocnie orzeczone: konfiskata, przepadek, grzywna lub nie zostaną zasądzone roszczenia o naprawienie szkody, a powództwo o te roszczenia nie zostanie wytoczone przed upływem 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia.

§ 2. W razie wytoczenia powództwa w terminie wskazanym w § 1 zabezpieczenie pozostaje w mocy, jeżeli w postępowaniu cywilnym sąd nie orzeknie inaczej.

Art.  253.

§ 1. W razie popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 248 § 2, Milicja Obywatelska może dokonać tymczasowego zajęcia mienia ruchomego osoby podejrzanej, jeżeli zachodzi obawa usunięcia tego mienia.

§ 2. Art. 189-204 stosuje się odpowiednio.

§ 3. Tymczasowe zajęcie nie może dotyczyć przedmiotów, które nie podlegają egzekucji.

§ 4. 52  Tymczasowe zajęcie upada, jeżeli w ciągu 7 dni od daty jego dokonania nie zostanie wydane postanowienie o zabezpieczeniu.

Art.  254.

 Art. 253 stosuje się odpowiednio do organów Ministra Finansów w zakresie kontroli i rewizji finansowej, jeżeli organy te ujawniły przestępstwo.

³² Art. 206 § 1 zmieniony przez art. 2 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 29 maja 1989 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego, prawa o wykroczeniach oraz innych ustaw (Dz.U.89.34.180) z dniem 1 października 1989 r.

³³ Art. 206 § 3 zmieniony przez art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 1 stycznia 1996 r., a w części odnoszącej się do tymczasowego aresztowania - z dniem 4 sierpnia 1996 r.

³⁴ Art. 206 § 4 dodany przez art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy z dnia 29 maja 1989 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego, prawa o wykroczeniach oraz innych ustaw (Dz.U.89.34.180) z dniem 1 października 1989 r.

³⁵ Art. 207a dodany przez art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego, prawa o wykroczeniach oraz innych ustaw (Dz.U.89.34.180) z dniem 1 października 1989 r.

³⁶ Art. 210 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 4 sierpnia 1996 r.

³⁷ Art. 211 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 14 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 4 sierpnia 1996 r.

³⁸ Art. 212 zmieniony przez art. 1 pkt 15 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 4 sierpnia 1996 r.

³⁹ Art. 213 § 1 według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 16 lit. a) ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 4 sierpnia 1996 r.

⁴⁰ Art. 213 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 16 lit. b) ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 4 sierpnia 1996 r.

⁴¹ Art. 214:

- zmieniony przez art. 1 pkt 17 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 4 sierpnia 1996 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. (Dz.U.96.155.757) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 grudnia 1996 r.

⁴² Art. 217 zmieniony przez art. 1 pkt 18 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 4 sierpnia 1996 r.

⁴³ Art. 220 zmieniony przez art. 1 pkt 19 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 4 sierpnia 1996 r.

⁴⁴ Art. 221 zmieniony przez art. 1 pkt 19 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 4 sierpnia 1996 r.

⁴⁵ Art. 222 zmieniony przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 4 sierpnia 1996 r. Zob. też art. 10a tej ustawy.

⁴⁶ Art. 222 § 4 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. (Dz.U.96.155.757) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 grudnia 1996 r. Zob. też art. 2 tej ustawy.

⁴⁷ Art. 235a dodany przez art. 1 pkt 21 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie Kodeksu postępowania karnego, ustawy o ustroju sądów wojskowych, ustawy o opłatach w sprawach karnych i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.95.89.443) z dniem 1 stycznia 1996 r.

⁴⁸ Art. 242 § 1:

- zmieniony przez art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 10 maja 1985 r. (Dz.U.85.23.100) z dniem 1 lipca 1985 r.

- zmieniony przez art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 28 września 1990 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego i prawa o wykroczeniach (Dz.U.90.72.422) z dniem 8 listopada 1990 r.

- zmieniony przez art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 28 lutego 1992 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego, prawa o wykroczeniach i o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.92.24.101) z dniem 2 kwietnia 1992 r.

- zmieniony przez art. 3 ust. 3 lit. b) ustawy z dnia 12 lipca 1995 r. o zmianie Kodeksu karnego, Kodeksu karnego wykonawczego oraz o podwyższeniu dolnych i górnych granic grzywien i nawiązek w prawie karnym (Dz.U.95.95.475) z dniem 20 listopada 1995 r.

⁴⁹ Art. 248 § 2 zmieniony przez art. 14 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych przepisów prawa karnego (Dz.U.94.126.615) z dniem 31 grudnia 1994 r.

⁵⁰ Art. 250 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 maja 1994 r. (Dz.U.94.74.332) zmieniającej nin. ustawę z dniem 14 lipca 1994 r.

⁵¹Art. 251 stał się nieaktualny wobec zniesienia kary konfiskaty mienia na podstawie art. 2 ustawy z dnia 23 lutego 1990 r. o zmianie Kodeksu karnego i niektórych innych ustaw (Dz.U.90.14.84) z dniem 28 marca 1990 r.

⁵² Art. 253 § 4 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 maja 1994 r. (Dz.U.94.74.332) zmieniającej nin. ustawę z dniem 14 lipca 1994 r.