Dział 6 - ŚRODKI ODWOŁAWCZE. - Kodeks postępowania cywilnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1930.83.651

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1933 r.

Dział  VI.

ŚRODKI ODWOŁAWCZE.

Rozdział  I.

Apelacja.

Art.  400.  ³⁸

§ 1. Od wyroku sądu okręgowego służy skarga do sądu apelacyjnego w terminie dwutygodniowym od doręczenia skarżącemu wyroku z uzasadnieniem.

§ 2. Jeżeli wyroku nie doręcza się z urzędu, apelacja służy stronie tylko wtedy, gdy we właściwym terminie zażądała sporządzenia wyroku z uzasadnieniem.

§ 3. Skargę apelacyjną wnosi się do sądu okręgowego.

Art.  401. 

Pozwany, przeciwko któremu zapadł wyrok zaoczny, może założyć apelację, jeżeli nie wnosi sprzeciwu.

Art.  402. 

Skarga apelacyjna powinna czynić zadość ogólnym wymaganiom, przepisanym dla pism procesowych, a nadto ma zawierać:

1) oznaczenie zaskarżonego wyroku ze wskazaniem, czy apelacja skierowana jest przeciwko całemu wyrokowi, czy przeciwko jego części;

2) zwięzłe wyłożenie podstaw apelacji ze wskazaniem w razie potrzeby nowych faktów i dowodów, nieprzytoczonych przed sądem okręgowym;

3) wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku (wniosek apelacyjny) z wyraźnem oznaczeniem żądanej zmiany.

Art.  403. 

§ 1. Przewodniczący w sądzie okręgowym wydaje w razie potrzeby zarządzenia co do usunięcia w terminie tygodniowym braków skargi apelacyjnej; zwraca ją apelującemu w razie ich nieusunięcia, jak również wtedy, gdy skarga jest spóźniona.

§ 2. Jeżeli skarga odpowiada wymaganiom formalnym, przewodniczący zarządzi jej doręczenie stronie przeciwnej.

Art.  404. 

§ 1. W ciągu dwóch tygodni od doręczenia skargi apelacyjnej strona przeciwna może wnieść do sądu okręgowego odpowiedź na skargę, lub założyć skargę apelacyjną wzajemną, którą może połączyć z odpowiedzią. Przepis artykułu poprzedzającego ma odpowiednie zastosowanie.

§ 2. Skarga apelacyjna wzajemna traci moc w razie cofnięcia apelacji głównej lub jej odrzucenia z powodów formalnych.

Art.  405. 

Po upływie terminu na wniesienie odpowiedzi na skargę apelacyjną lub apelacji wzajemnej albo po zarządzeniu ich doręczenia, sąd okręgowy niezwłocznie przedstawia sądowi apelacyjnemu akta sprawy.

Art.  406. 

Jeżeli przewodniczący w sądzie apelacyjnym dostrzeże, że skarga nie odpowiada wymaganiom formalnym, skieruje ją na posiedzenie niejawne. Na posiedzeniu tem sąd stosownie do okoliczności może sam wydać odpowiednie postanowienie albo zarządzić zwrot skargi wraz z aktami sprawy sądowi okręgowemu celem postąpienia według przepisów kodeksu.

Art.  407.  ³⁹

§ 1. Przewodniczący w sądzie apelacyjnym skieruje sprawę do rozpoznania na posiedzeniu niejawnem: 1) jeżeli apelacja zarzuca nieważność postępowania; 2) jeżeli strona, wnosząca skargę apelacyjną, zrzekła się przeprowadzenia rozprawy, a druga strona temu się nie sprzeciwiła. Jednak od uznania sądu zależy wyznaczenie rozprawy.

§ 2. Orzeczenie, wydane na posiedzeniu niejawnem, doręcza się z uzasadnieniem stronom.

Art.  408. 

Przewodniczący wyznacza termin rozprawy i sędziego sprawozdawcę.

Art.  409. 

§ 1. Rozprawa przed sądem apelacyjnym odbędzie się bez względu na niestawiennictwo jednej lub obu stron.

§ 2. Wydany wyrok nie jest w żadnym razie zaoczny.

Art.  410.  ⁴⁰

 W postępowaniu apelacyjnem nie można rozszerzać żądania pozwu, ani występować z nowemi roszczeniami. Jednak w razie zmiany okoliczności można żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu.

Art.  411. 

Sąd apelacyjny może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je przytoczyć w postępowaniu przed sądem okręgowym, chyba że możność lub potrzeba powołania się na nie wynikła później. Tak samo sąd postąpi z faktami i dowodami, nieprzytoczonemi w pismach apelacyjnych, a powołanemi dopiero na rozprawie.

Art.  412. 

§ 1. Jeżeli w sądzie okręgowym jedna ze stron była przesłuchana pod przysięgą, sąd apelacyjny nie może na ten sam fakt przesłuchać pod przysięgą strony przeciwnej.

§ 2. Jeżeli strona w sądzie okręgowym uchyliła się od zeznania pod przysięgą, sąd apelacyjny rozważy powody takiego zachowania się strony i odpowiednio do okoliczności oceni, czy strona ta może być przesłuchana pod przysięgą w postępowaniu apelacyjnem.

Art.  413. 

§ 1. Rozprawa rozpoczyna się od sprawozdania sędziego, który w związku z podstawami i wnioskami apelacyjnemi przedstawia dotychczasowy przebieg sprawy i streszcza, lub odczytuje zaskarżony wyrok, jako też podaje istotną treść pism apelacyjnych.

§ 2. Zkolei głos zbierają strony: pierwszy głos należy do apelującego, a jeżeli obie strony założyły apelację - do powoda.

Art.  414. 

Skarga apelacyjna może być cofniętą pismem, którego odpis doręcza się stronie przeciwnej, lub ustnie na rozprawie. W razie cofnięcia skargi, sąd apelacyjny umarza postępowanie apelacyjne i orzeka o kosztach, jak w przypadku cofnięcia pozwu.

Art.  415. 

§ 1. Sąd apelacyjny rozpoznaje sprawę w granicach wniosków apelacyjnych i zatwierdza lub zmienia albo uchyla wyrok sądu okręgowego w całości lub w części.

§ 2. Sąd apelacyjny może uchylić wyrok w całości lub w części, jeżeli postępowanie przed sądem okręgowym dotknięte jest nieważnością, albo jeżeli sąd okręgowy nie rozpoznał istoty sprawy. Przyczyny uchylenia sąd apelacyjny bierze z urzędu pod rozwagę.

Art.  416. 

Nieważność zachodzi:

1) jeżeli droga procesu cywilnego była niedopuszczalna;

2) jeżeli strona nie miała zdolności procesowej, należytego zastępstwa lub brak było upoważnienia do prowadzenia sprawy;

3) jeżeli o to samo roszczenie między temi samemi stronami toczy się sprawa wcześniej wszczęta;

4) jeżeli sprawa już była prawomocnie rozstrzygnięta;

5) jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa;

6) jeżeli brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy;

7) jeżeli strona była pozbawiona możności ochrony swych praw.

Art.  417. 

Sąd apelacyjny na wniosek strony bierze pod rozwagę również te postanowienia sądu okręgowego, które nie podlegały zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.

Art.  418. 

Sąd apelacyjny orzeka nietylko na podstawie przewodu apelacyjnego, lecz także na podstawie przewodu w sądzie okręgowym, o ile co do wyników postępowania w tym sądzie nie zaszła zmiana w postępowaniu przed sądem apelacyjnym.

Art.  419. 

§ 1. Sąd apelacyjny, jeżeli uchyla zaskarżony wyrok, a pozwu nie odrzuca, odsyła sprawę sądowi okręgowemu do ponownego rozpoznania.

§ 2. Sąd apelacyjny jednak rozpozna sprawę, choćby zachodziły przyczyny uchylenia wyroku, jeżeli stan sprawy nie wymaga odesłania jej do sądu okręgowego.

Art.  420. 

§ 1. Wyrok sądu apelacyjnego, o ile kodeks inaczej nie stanowi, jest natychmiast wykonalny, jednak sąd apelacyjny może uzależnić jego wykonanie od złożenia przez powoda stosownego zabezpieczenia, a nawet - jeżeli wskutek wykonania wyroku mogłaby wyniknąć dla pozwanego niepowetowana szkoda - wstrzymać wykonanie aż do uprawomocnienia się wyroku.

§ 2. Zabezpieczenie może polegać też na wstrzymaniu wydania powodowi sum pieniężnych po ich wyegzekwowaniu od pozwanego lub na wstrzymaniu sprzedaży zajętego majątku ruchomego.

Art.  421. 

Wyrok sądu apelacyjnego nie ma natychmiastowej wykonalności: 1) w sprawach o prawość rodu i o ustalenie stanu cywilnego; 2) w sprawach o rozwiązanie lub o unieważnienie małżeństwa; 3) w sprawach przeciwko Skarbowi Państwa oraz przedsiębiorstwom państwowym, zastępowanym przez Prokuratorję Generalną. Nadto sprzedaż nieruchomości wstrzymuje się z urzędu do czasu uprawomocnienia się wyroku.

Art.  422. 

W razie zmiany wykonanego już wyroku sądu okręgowego sąd apelacyjny może na wniosek pozwanego, zgłoszony przed zamknięciem rozprawy, orzec w swym wyroku bez osobnego procesu co do zwrotu lub przywrócenia do poprzedniego stanu.

Art.  423.  ⁴¹

 Po upływie terminu do zaskarżenia wydanego orzeczenia sąd apelacyjny zwraca akta sądowi okręgowemu

Art.  424. 

Przepisy o postępowaniu przed sądem okręgowym mają odpowiednie zastosowanie do postępowania apelacyjnego, jeżeli niema szczególnych przepisów o apelacji.

Art.  425.  ⁴²

 Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio w postępowaniu z apelacji od wyroku sądu grodzkiego do sądu okręgowego, jednak z następującemi zmianami:

1) nieważność zachodzi również, jeżeli sąd grodzki orzekł w sprawie należącej bez względu na wartość przedmiotu sporu do właściwości sądu okręgowego;

2) w przypadkach, gdy wyroku się nie doręcza, apelacja służy stronie tylko wtedy, gdy we właściwym terminie zażądała sporządzenia wyroku z uzasadnieniem na piśmie; termin do apelacji biegnie od dnia zawiadomienia strony, że wyrok z uzasadnieniem został sporządzony;

3) W sprawach, w których wartość przedmiotu sporu, pierwotna lub późniejsza w razie ograniczenia żądania powództwa, nie przewyższa stu złotych, apelacja jest dopuszczalna tylko z przyczyn nieważności.

Rozdział  II.

Zażalenie.

Art.  426. 

§ 1. Od postanowień sądu okręgowego jako też od zarządzeń przewodniczącego, o ile kodeks nie zawiera odmiennego przepisu, służy zażalenie do sądu apelacyjnego w terminie tygodniowym.

§ 2. Od postanowienia, zawartego w wyroku, można założyć zażalenie bądź odrębnie, bądź w apelacji od wyroku.

Art.  427. 

§ 1. Jeżeli niema odmiennego przepisu, zażalenie nie wstrzymuje ani postępowania w sprawie, ani wykonania zaskarżonego postanowienia.

§ 2. Jednak sąd okręgowy może wstrzymać wykonanie postanowienia aż do rozstrzygnięcia zażalenia. Od tego postanowienia niema środka odwoławczego.

Art.  428.  ⁴³

§ 1. Przepisy o apelacji mają odpowiednie zastosowanie do zażalenia z tą zmianą, że niema zażalenia wzajemnego i że sąd okręgowy przedstawia akta sądowi apelacyjnemu niezwłocznie po doręczeniu zażalenia stronie przeciwnej, odpowiedź zaś na zażalenie wnosi się w terminie tygodniowym wprost do sądu apelacyjnego.

§ 2. Termin do wniesienia zażalenia od postanowień, wydanych bez rozprawy, biegnie od dnia doręczenia postanowienia.

§ 3. Sąd apelacyjny rozpoznaje zażalenie na posiedzeniu niejawnem; przed rozstrzygnięciem może zażądać wyjaśnień, a w razie potrzeby zarządzić przeprowadzenie dowodów lub wyznaczyć rozprawę.

Art.  429. 

Zażalenie od orzeczenia co do natychmiastowej wykonalności wyroku sąd apelacyjny rozstrzygnie niezwłocznie po nadejściu akt z sądu okręgowego.

Art.  430. 

Przepisy artykułów poprzedzających stosuje się odpowiednio do zażalenia od postanowienia sądu grodzkiego do sądu okręgowego.

Rozdział  III.

Kasacja.

Art.  431. 

§ 1. Od wyroków drugiej instancji służy skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego.

§ 2. Z wyrokami zrównane są postanowienia drugiej instancji, kończące postępowanie.

Art.  432.  ⁴⁴

§ 1. W sprawach o roszczenia majątkowe skarga kasacyjna służy tylko wówczas, gdy wartość przedmiotu zaskarżenia przenosi pięćset złotych. Co do oznaczenia tej wartości stosuje się odpowiednio przepisy o wartości przedmiotu sporu.

§ 2. W sprawach o wynagrodzenie szkody, jaką wyrządziły obywatelowi organy władzy państwowej lub samorządowej przez działalność urzędową, niezgodną z prawem lub obowiązkami służby, skarga kasacyjna służy bez względu na wartość przedmiotu zaskarżenia."

§ 3. Skarga kasacyjna nie służy w sprawach o ochronę zakłóconego lub przywrócenie utraconego posiadania.

Art.  433. 

Skargę kasacyjną oprzeć można na następujących podstawach:

1) na naruszeniu prawa materjalnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

2) na pogwałceniu istotnych przepisów postępowania, jeżeli uchybienia te mogły wpłynąć stanowczo na wynik sprawy.

Art.  434. 

Skarga kasacyjna powinna czynić zadość ogólnym warunkom pisma procesowego tudzież zawierać oznaczenie zaskarżonego wyroku, przytoczenie podstaw kasacyjnych oraz ich uzasadnienie, jako też wniosek o uchylenie lub zmianę wyroku w całości, bądź w części. W sprawach o roszczenia majątkowe należy podać także wartość przedmiotu zaskarżenia.

Art.  435. 

§ 1. Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok. Skarga winna być wniesiona w terminie miesięcznym od doręczenia wyroku stronie skarżącej.

§ 2. Do skargi należy dołączyć dowód wpłacenia przepisanej kaucji, bez której skarga jest niedopuszczalna. Strona zwolniona od opłat sądowych nie składa kaucji.

Art.  436. 

§ 1. Sąd drugiej instancji odrzuci na posiedzeniu niejawnem skargę kasacyjną wniesioną po upływie przepisanego terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jako też skargę, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie.

§ 2. Od postanowienia, odrzucającego skargę kasacyjną, służy zażalenie do Sądu Najwyższego w terminie tygodniowym od doręczenia postanowienia.

Art.  437. 

Strona przeciwna może wnieść odpowiedź na skargę w terminie dwutygodniowym od doręczenia jej skargi kasacyjnej. Po upływie terminu na wniesienie odpowiedzi lub po zarządzeniu doręczenia odpowiedzi sąd drugiej instancji niezwłocznie przedstawi skargę i odpowiedź z aktami obu instancyj Sądowi Najwyższemu.

Art.  438.  ⁴⁵

 Sąd Najwyższy na posiedzeniu niejawnem odrzuca skargę kasacyjną, jeżeli ulegała odrzuceniu przez sąd drugiej instancji, bądź też zwraca ją temuż sądowi celem usunięcia dostrzeżonych braków. Sąd Najwyższy może rozpoznać również na posiedzeniu niejawnem sprawę, jeżeli skarga oparta jest wyłącznie na pogwałceniu przepisów postępowania lub jeżeli strona, wnosząca skargę kasacyjną, zrzekła się przeprowadzenia rozprawy, a druga strona temu się nie sprzeciwiła.

Art.  439. 

§ 1. Poza przypadkami wymienionemi w artykule poprzedzającym wyznaczona będzie rozprawa. Zawiadomienie o terminie rozprawy wysyła się stronom jedynie na ich żądanie, wyrażone na piśmie, i tylko do miejsca zamieszkania wskazanego w Warszawie.

§ 2. Sędzia sprawozdawca przedstawia na rozprawie zwięźle stan sprawy ze szczególnem uwzględnieniem podstaw i wniosków kasacyjnych.

§ 3. Rozprawa odbywa się w granicach skargi kasacyjnej, jednak strony mogą przytaczać nowe uzasadnienie podstaw kasacyjnych.

Art.  440. 

Postępowanie przed Sadem Najwyższym ulega zawieszeniu jedynie na zgodny wniosek obu stron.

Art.  441. 

Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, jednak bierze z urzędu pod rozwagę, czy wyrok zaskarżony nie zapadł z pogwałceniem istotnych przepisów postępowania lub czy nie sprzeciwia się porządkowi publicznemu.

Art.  442.  ⁴⁶

 Prokurator, jeżeli składa wnioski w sprawie, przedstawia je ustnie po sprawozdaniu sędziego, a na rozprawie po głosach stron

Art.  443. 

Sąd Najwyższy oddala skargę, jeżeli nie ma usprawiedliwionych podstaw kasacyjnych, albo jeżeli wyrok zaskarżony pomimo błędnego uzasadnienia w wyniku ostatecznym odpowiada prawu.

Art.  444. 

Sąd Najwyższy w miarę uwzględnienia skargi uchyla wyrok zaskarżony w całości lub w części i odsyła sprawę do ponownego rozpoznania sądowi, który wydał wyrok lub innemu sądowi równorzędnemu. W razie odesłania sprawy temu samemu sądowi, sąd ten rozpozna ją w innym składzie sędziów.

Art.  445. 

Sąd, któremu sprawa została odesłana, związany jest wykładnią prawa, zawartą w orzeczeniu Sądu Najwyższego. Nie można opierać skargi kasacyjnej na wyrok, wydany po ponownem rozpoznaniu sprawy, na podstawach sprzecznych z wykładnią prawną ustaloną przez Sąd Najwyższy.

Art.  446.  ⁴⁷

 Jeżeli Sąd Najwyższy uznał, że niema pogwałcenia istotnych przepisów postępowania, a zachodzi naruszenie prawa materjalnego, może orzec co do istoty sprawy zamiast odesłania sprawy do ponownego rozpoznania. Przy wydaniu wyroku Sąd Najwyższy jest związany stanem faktycznym ustalonym w zaskarżonym wyroku.

Art.  447. 

Uchylając wyrok, Sąd Najwyższy może również, zamiast odesłania sprawy sądowi drugiej instancji, znieść całe postępowanie, jeżeli pozew ulegał odrzuceniu przez niższe instancje.

Art.  448. 

§ 1. Jeżeli niema szczególnych przepisów o postępowaniu przed Sądem Najwyższym, stosuje się odpowiednio przepisy o apelacji, a co do zażalenia na odrzucenie skargi kasacyjnej oraz na odmowę zwrotu kaucji kasacyjnej stosuje się odpowiednio przepisy o zażaleniu.

§ 2. Orzeczeń Sądu Najwyższego nie doręcza się stronom z wyjątkiem w sprawach, w których uczestniczy Prokuratorja Generalna.

³⁸ Art. 400 zmieniony przez art. 1 pkt 34 rozpozporządzenia z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.1932.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

³⁹ Art. 407 zmieniony przez art. 1 pkt 35 rozpozporządzenia z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.1932.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

⁴⁰ Art. 410 zmieniony przez art. 1 pkt 36 rozpozporządzenia z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.1932.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

⁴¹ Art. 423 zmieniony przez art. 1 pkt 37 rozpozporządzenia z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.1932.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

⁴² Art. 425 zmieniony przez art. 1 pkt 38 rozpozporządzenia z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.1932.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

⁴³ Art. 428 zmieniony przez art. 1 pkt 39 rozpozporządzenia z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.1932.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

⁴⁴ Art. 432 zmieniony przez art. 1 pkt 40 rozpozporządzenia z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.1932.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

⁴⁵ Art. 438 zmieniony przez art. 1 pkt 41 rozpozporządzenia z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.1932.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

⁴⁶ Art. 442 zmieniony przez art. 1 pkt 42 rozpozporządzenia z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.1932.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

⁴⁷ Art. 446 zmieniony przez art. 1 pkt 43 rozpozporządzenia z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.1932.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.