Rozdział 3 - Egzekucja z nieruchomości. - Kodeks postępowania cywilnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1950.43.394 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 16 czerwca 1962 r.

Rozdział  III.

Egzekucja z nieruchomości.

Zajęcie.

§  1. 
Egzekucja z nieruchomości należy do komornika tego sądu, w którego okręgu nieruchomość jest położona.
§  2. 
Jeżeli nieruchomość jest położona w okręgach kilku sądów, wybór sądu należy do wierzyciela. Wszakże z postępowaniem, wszczętym przez jednego wierzyciela, połączone będą postępowania, wszczęte przez innych wierzycieli. W tym celu komornik, który rozpoczął egzekucję, o wszczęciu, a następnie o ukończeniu egzekucji zawiadomi komornika, do którego stosownie do paragrafu poprzedzającego mogłaby należeć egzekucja.

Wskutek wniosku wierzyciela o wszczęcie egzekucji z nieruchomości, we wniosku wymienionej, komornik wzywa dłużnika, aby zapłacił dług w ciągu dwóch tygodni pod rygorem przystąpienia do opisu i oszacowania.

§  1. 
Jednocześnie z wysłaniem dłużnikowi wezwania komornik przesyła do sądu powiatowego wniosek o dokonanie wpisu o wszczętej egzekucji we właściwej księdze wieczystej. Prawo zgłoszenia tego wniosku służy także wierzycielowi.
§  2. 
Jeżeli nieruchomość nie ma urządzonej księgi wieczystej albo jeżeli urządzona dla niej księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu, stosuje się przepisy o składaniu wniosków do zbioru dokumentów, prowadzonego dla tej nieruchomości.
§  1. 
Jeżeli w księdze wieczystej znajdują się wpisy, stanowiące przeszkodę do wpisu o wszczętej egzekucji, sąd prowadzący księgę wieczystą, wyznaczając termin do usunięcia przeszkody, zawiadamia o tym wierzyciela i komornika. W przypadku takim egzekucja ulega zawieszeniu.
§  2. 
O ile to jest potrzebne do uzyskania wpisu o wszczętej egzekucji, wierzyciel może wykonać roszczenie dłużnika o usunięcie przeszkody do wpisu.
§  3. 
Po bezskutecznym upływie terminu, wyznaczonego przez sąd prowadzący księgę wieczystą, komornik umorzy egzekucję, chyba że wierzyciel uzyskał przedłużenie terminu albo wytoczył powództwo przed jego upływem. Komornik umorzy również egzekucję, gdy roszczenie o usunięcie przeszkody do wpisu o wszczętej egzekucji zostanie prawomocnie oddalone.
§  1. 
W stosunku do dłużnika nieruchomość jest zajęta z chwilą doręczenia mu wezwania. W stosunku do dłużnika, któremu nie doręczono wezwania, jako też w stosunku do osób trzecich nieruchomość jest zajęta z chwilą dokonania wpisu w księdze wieczystej.
§  2. 
Jednakże w stosunku do każdego, kto wiedział o wszczęciu egzekucji, skutki zajęcia powstają z chwilą, gdy o wszczęciu egzekucji powziął wiadomość, chociażby wezwanie nie zostało jeszcze wysłane dłużnikowi ani wpis w księdze wieczystej nie był jeszcze dokonany.
§  1. 
Postępowanie egzekucyjne, dotyczące kilku nieruchomości tego samego dłużnika, komornik może przed ukończeniem opisu połączyć na wniosek jednej ze stron w jedno postępowanie, jeżeli połączenie przyczyni się do uproszczenia dalszego postępowania albo do korzystniejszej sprzedaży nieruchomości lub zmniejszenia kosztów, a nie ma przeszkód natury prawnej lub gospodarczej.
§  2. 
Jeżeli jednak postępowanie dotyczy jednej lub kilku nieruchomości, położonych w okręgach różnych sądów powiatowych, połączenie zarządzi sąd wojewódzki, bezpośrednio przełożony nad sądem powiatowym, w którego okręgu postępowanie było wcześniej wszczęte.
§  3. 
Postępowanie egzekucyjne, dotyczące części ułamkowych tej samej nieruchomości, oraz postępowania, dotyczące części nieruchomości i jej całości, mogą być połączone przez komornika w jedno postępowanie.

Wierzyciel, który skierował egzekucję do nieruchomości po jej zajęciu przez innego wierzyciela, przyłącza się do postępowania wszczętego wcześniej i nie może żądać powtórzenia czynności już dokonanych; poza tym ma te same prawa, co i pierwszy wierzyciel.

Celem dopilnowania praw osoby, której miejsce pobytu nie jest znane i której z powodu nieobecności nie można uskutecznić doręczeń, sąd na wniosek komornika, który w razie potrzeby wniosek ten zgłosi z urzędu, ustanowi kuratora do zastępowania osoby nieobecnej. Kurator obowiązki swe sprawować będzie także w interesie wszystkich innych osób, którym w dalszym toku postępowania doręczenia nie będą mogły być uskutecznione. Wspólny kurator może zastępować tylko osoby, których interesy nie są między sobą sprzeczne.

§  1. 
Zajęcie nieruchomości obejmuje wszelkie jej przynależności i prawa, wynikające z umów ubezpieczenia przedmiotów, podlegających zajęciu, tudzież należności z tych umów już przypadające, jeżeli według treści umowy przeznaczone były na przywrócenie rzeczy do poprzedniego stanu.
§  2. 
Zajęcie obejmuje także wprowadzone później przynależności oraz później wzniesione budowle i posadzone rośliny, jak również prawa z umów ubezpieczenia później zawartych.
§  1. 
Zbycie nieruchomości po zajęciu nie ma wpływu na dalsze postępowanie.
§  2. 
Nabywca może uczestniczyć w postępowaniu w charakterze dłużnika. W każdym razie czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jak i w stosunku do nabywcy.
§  3. 
Inne zmiany w stanie hipotecznym, zaszłe po dokonaniu wpisu o wszczęciu egzekucji, nie mają wpływu na dalsze postępowanie egzekucyjne.
§  1. 
Zajętą nieruchomość pozostawia się w zarządzie dłużnika, który co do sposobu zarządu stosować się będzie do przepisów o zarządzie przymusowym.
§  2. 
Na wniosek wierzyciela lub innej osoby, która ma prawo do zaspokojenia z zajętej nieruchomości, sąd odejmie dłużnikowi zarząd i ustanowi zarządcę, który również obowiązany jest stosować się do przepisów o zarządzie przymusowym.
§  3. 
Czysty dochód, osiągnięty do dnia przejścia własności sprzedanej nieruchomości na nabywcę, dołącza się do ceny, która będzie uzyskana za nieruchomość.

Od chwili zajęcia dłużnik nie może zbywać ani zastawiać rzeczy, będących przynależnością zajętej nieruchomości, z wyjątkiem jedynie takiego zbycia, które jest niezbędne do podtrzymania prawidłowego gospodarstwa.

§  1. 
Wierzyciel albo inna osoba, mająca prawo do zaspokojenia z zajętej nieruchomości (uczestnik), jak również nabywca nieruchomości na licytacji może w drodze powództwa żądać unieważnienia umów, dotyczących tej nieruchomości lub nawet tylko jej przynależności, jeżeli kontrahent dłużnika działał w złej wierze.
§  2. 
W tym przypadku właściwość sądu oznacza się według siedziby sądu, którego komornik prowadzi egzekucję.

Opis i oszacowanie.

Do opisu i oszacowania nieruchomości komornik może przystąpić dopiero po upływie miesiąca od daty doręczenia dłużnikowi wezwania do zapłaty długu.

§  1. 
Przy wniosku o dokonanie opisu i oszacowania wierzyciel powinien:
1)
złożyć wyciąg z księgi wieczystej, a jeżeli nieruchomość jest wciągnięta do katastru - także wyciąg z katastru;
2)
wskazać zamieszkanie osób, które należy zawiadomić o terminie opisu i oszacowania.
§  2. 
Jeżeli nieruchomość nie ma urządzonej księgi wieczystej albo jeżeli urządzona dla niej księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu, poświadczony wykaz dokumentów, złożonych do zbioru dokumentów, prowadzonego dla tej nieruchomości, wraz z zaświadczeniem o treści każdego ze złożonych dokumentów zastępuje wyciąg z księgi wieczystej.
§  3. 
Wyciągu z księgi wieczystej i katastru oraz poświadczonego wykazu dokumentów złożonych do zbioru wraz z zaświadczeniem ich treści może żądać od właściwych władz także komornik.
§  1. 
O terminie opisu i oszacowania komornik zawiadamia dłużnika, wierzyciela, osoby mające prawa zabezpieczone hipotecznie oraz innych uczestników, o których ma już wiadomość, tudzież osoby, mające z mocy ustawy rzeczowo obowiązujące prawo odkupu (wykupu) lub pierwokupu (pierwszeństwo kupna).
§  2. 
Komornik wezwie przez obwieszczenie publiczne także wszystkie inne osoby, aby przed ukończeniem opisu zgłosiły swoje prawa do nieruchomości lub jej przynależności, jeżeli ich prawa stanowią przeszkodę do egzekucji.
§  3. 
Obwieszczenia umieszczone będą w budynku sądowym i będą przesłane prezydium gminnej (miejskiej) rady narodowej miejscowości, gdzie nieruchomość jest położona, celem wywieszenia na nieruchomości i w lokalu prezydium oraz celem ogłoszenia także w sposób, w tej miejscowości zwyczajem przyjęty.
§  4. 
Doręczenia i obwieszczenia powinny być dokonane nie później niż na dwa tygodnie przed terminem rozpoczęcia opisu.
§  1. 
Dłużnik nie później niż podczas opisu i oszacowania może złożyć wniosek, aby na licytację wystawiona była tylko wydzielona z nieruchomości część, której cena wywołania wystarcza na zaspokojenie wierzyciela egzekwującego. Wniosek będzie rozstrzygnięty po oszacowaniu nieruchomości.
§  2. 
W razie uwzględnienia wniosku dalsze postępowanie co do reszty nieruchomości będzie zawieszone do czasu ukończenia licytacji wydzielonej części.
§  3. 
Na postanowienie sądu, oddalające wniosek, służy zażalenie.

W protokole opisu i oszacowania komornik wymieni:

1)
oznaczenie nieruchomości, jej granice lub oznaczenie katastralne, a w miarę możności jej obszar oraz oznaczenie księgi wieczystej, jeżeli nieruchomość ma założoną księgę wieczystą;
2)
przynależności, budowle i inne urządzenia ze wskazaniem ich przeznaczenia gospodarczego;
3)
stwierdzone prawa i ciężary;
4)
umowy ubezpieczenia;
5)
osoby, w których posiadaniu znajduje się nieruchomość lub jej przynależność;
6)
umowy dzierżawy lub zastawu z zaznaczeniem, czy nieruchomość oddana jest w najem;
7)
oszacowanie z podaniem jego podstaw;
8)
zgłoszone prawa do nieruchomości;
9)
inne dla oznaczenia lub oszacowania nieruchomości istotne szczegóły.
§  1. 
We wniosku o dokonanie opisu wierzyciel może oszacować nieruchomość, o czym będzie umieszczona wzmianka w zawiadomieniu o terminie opisu, doręczonym dłużnikowi i uczestnikom.
§  2. 
Oszacowanie przez wierzyciela będzie przyjęte za podstawę licytacji, jeżeli na trzy dni przed terminem opisu nie sprzeciwią się temu dłużnik i uczestnicy.
§  3. 
Dłużnik nie może sprzeciwić się oszacowaniu, ustalonemu w umowie z wierzycielem, uczestnicy zaś nie mogą żądać, aby oszacowanie było wyższe od oszacowania umownego.

Jeżeli oszacowanie nie będzie dokonane w sposób, wskazany w artykule poprzedzającym, komornik powoła jednego lub kilku biegłych.

§  1. 
W oszacowaniu biegły poda osobno wartość nieruchomości, jej przynależności, urządzeń i praw do niej przywiązanych, a osobno wartość całości tudzież wartość części nieruchomości, która według wniosku dłużnika może być wydzielona i wystawiona na licytację oddzielnie.
§  2. 
Biegły poda również w razie potrzeby wartość pieniężną poszczególnych praw, które z sumy, uzyskanej za nieruchomość, mają być zaspokojone, w szczególności zaś świadczeń z tytułu takich praw.

W przypadku, gdy zostały zgłoszone prawa osób trzecich do nieruchomości, jej przynależności lub urządzeń albo gdy rzeczy te znajdują się w posiadaniu osób trzecich, będzie oznaczona wartość osobno rzeczy spornej, osobno całości po wyłączeniu rzeczy spornej, wreszcie osobno wartość całości wraz z tą rzeczą.

Zarzuty przeciwko opisowi i oszacowaniu należy zgłosić komornikowi najpóźniej w terminie dwóch tygodni od ukończenia opisu i oszacowania. Jeżeli zostały zgłoszone zarzuty, komornik przedstawi akta sądowi, który po wysłuchaniu w razie potrzeby stron i uczestników rozstrzygnie zarzuty. Na postanowienie sądu służy zażalenie.

Obwieszczenie o licytacji.

§  1. 
Komornik ogłasza o licytacji przez obwieszczenie.
§  2. 
Na wniosek wierzyciela lub dłużnika albo uczestnika sąd może postanowić, że licytacja będzie dokonana w innym sądzie przez komornika tam urzędującego, jeżeli wartość nieruchomości przewyższa trzydzieści tysięcy złotych i jeżeli w ten sposób można spodziewać się lepszych wyników licytacji. W tym przypadku o licytacji ogłasza komornik, który ma ją przeprowadzić.
§  3. 
Sąd, w którego okręgu ma się odbyć licytacja, jest właściwy w dalszym toku postępowania z wyjątkiem postępowania, obejmującego podział sum, osiągniętych za nieruchomość.

Sąd może na wniosek wierzyciela lub dłużnika albo uczestnika postanowić, że licytacja odbędzie się w miejscowości, gdzie nieruchomość jest położona.

Licytacja nie może być wyznaczona na termin wcześniejszy niż po upływie dwóch miesięcy od ukończenia opisu i oszacowania.

W obwieszczeniu o licytacji wskazać należy:

1)
nieruchomość, która ma być sprzedana, z oznaczeniem jej przeznaczenia gospodarczego, miejsca jej położenia, imienia i nazwiska dłużnika oraz z wymienieniem księgi wieczystej i miejsca przechowania tej księgi; jeżeli nieruchomość nie ma urządzonej księgi wieczystej albo jeżeli urządzona dla niej księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu, należy wymienić sąd, w którym jest prowadzony zbiór dokumentów dla tej nieruchomości, oraz oznaczenie zbioru;
2)
czas i miejsce licytacji;
3)
sumę oszacowania i cenę wywołania;
4)
wysokość rękojmi, jaką licytant, przystępując do przetargu, powinien złożyć, z zaznaczeniem, że rękojmia powinna być złożona w gotowiźnie albo w takich papierach wartościowych bądź książeczkach wkładkowych instytucyj, w których wolno umieszczać fundusze małoletnich, i że papiery wartościowe przyjęte będą w wartości trzech czwartych części ceny giełdowej.

Nadto w obwieszczeniach należy podać:

5)
że przy licytacji będą zachowane ustawowe warunki licytacyjne, o ile dodatkowym publicznym obwieszczeniem nie będą podane do wiadomości warunki odmienne;
6)
że prawa osób trzecich nie będą przeszkodą do licytacji i przesądzenia własności na rzecz nabywcy bez zastrzeżeń, jeżeli osoby te przed rozpoczęciem przetargu nie złożą dowodu, że wniosły powództwo o zwolnienie nieruchomości lub jej części od egzekucji i że uzyskały postanowienie właściwego sądu, nakazujące zawieszenie egzekucji;
7)
że w ciągu ostatnich dwóch tygodni przed licytacją wolno oglądać nieruchomość w dni powszednie od godziny ósmej do osiemnastej, akta zaś postępowania egzekucyjnego można przeglądać w sądzie.

Obwieszczenie o licytacji będzie doręczone:

1)
wierzycielowi i dłużnikowi;
2)
uczestnikom i osobom, mającym rzeczowo obowiązujące prawo odkupu (wykupu) lub pierwokupu (pierwszeństwa kupna);
3)
właściwemu prezydium wojewódzkiej rady narodowej i Bankowi Rolnemu stosownie do ustawy o wykonaniu reformy rolnej;
4)
organom władzy publicznej i instytucjom publicznym, powołanym do zgłaszania należności z tytułu podatków i innych danin publicznych. Jednocześnie należy je wezwać, aby najpóźniej w terminie licytacji zgłosiły zestawienie podatków i innych danin publicznych, należnych po dzień licytacji, pod rygorem utraty mogącego im służyć z ustawy pierwszeństwa zaspokojenia.
§  1. 
Obwieszczenie o licytacji będzie przynajmniej na miesiąc przed jej terminem wywieszone w budynku sądowym oraz ogłoszone w dzienniku poczytnym, w danej miejscowości rozpowszechnionym, jak również będzie przesłane zarządowi gminnemu miejscowości, gdzie nieruchomość jest położona, celem wywieszenia na samej nieruchomości oraz w urzędzie gminnym i ogłoszenia także w sposób, w tej miejscowości zwyczajem przyjęty.
§  2. 
Na żądanie wierzyciela, dłużnika lub uczestnika nastąpi też ogłoszenie w innych dziennikach na koszt żądającego.
§  3. 
W obwieszczeniu, przeznaczonym do ogłoszenia w dziennikach, należy podać: oznaczenie nieruchomości, czas i miejsce licytacji, sumę oszacowania i cenę wywołania oraz wysokość rękojmi, jaką licytant powinien złożyć.

Jeżeli egzekucja dotyczy jednej lub kilku nieruchomości, położonych w różnych okręgach sądowych, obwieszczenie będzie nadto wywieszone we wszystkich właściwych sądach oraz ogłoszone w dziennikach, rozpowszechnionych w okręgach tych sądów.

 O licytacji nieruchomości, oszacowanej nie wyżej niż na pięćdziesiąt tysięcy złotych, ogłasza się w dziennikach tylko na wniosek wierzyciela lub dłużnika.

Po dokonaniu obwieszczeń, jednak nie później niż na trzy tygodnie przed terminem licytacji, komornik przedstawia akta sądowi, który w razie spostrzeżenia niedokładności lub wadliwości postępowania poleci komornikowi ich usunięcie.

Na postanowienie sądu ze skargi na czynności komornika co do obwieszczeń służy zażalenie.

Warunki licytacyjne.

§  1. 
Przystępujący do przetargu obowiązany jest złożyć rękojmię w wysokości jednej dziesiątej części sumy oszacowania.
§  2. 
Rękojmia złożona będzie w gotowiźnie albo w takich papierach wartościowych bądź książeczkach wkładkowych instytucyj, w których wolno umieszczać fundusze osób małoletnich. Papiery wartościowe przyjmowane są w wartości trzech czwartych części ceny giełdowej.

Rękojmię, złożoną przez licytanta, któremu udzielone będzie przybicie, zatrzymuje się, pozostałym zaś licytantom - zwraca się niezwłocznie.

Nie składają rękojmi: Skarb Państwa, polskie zakłady i przedsiębiorstwa państwowe, będące odrębnymi osobami prawnymi, oraz instytucje kredytowe, którym prawo to będzie przyznane rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości, wydanym w porozumieniu z Ministrem Finansów, jak również zastawnik i wierzyciel hipoteczny, jeżeli roszczenia ich przenoszą wysokość rękojmi, a nadto jeżeli inne wierzytelności, korzystające z pierwszeństwa przed nimi, są niższe od ceny wywołania o sumę nie mniejszą od wymaganej rękojmi.

Najniższa suma, za którą nieruchomość można nabyć na pierwszej licytacji, wynosi trzy czwarte części sumy oszacowania (cena wywołania).

Po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu sąd wzywa licytanta, który uzyskał przybicie (nabywcę), aby w ciągu dwóch tygodni od otrzymania wezwania złożył do depozytu sądowego cenę nabycia z ustawowymi odsetkami od dnia przybicia z potrąceniem rękojmi złożonej w gotowiźnie.

§  1. 
Za zgodą wierzyciela, którego wierzytelność znajduje zaspokojenie w cenie nabycia, nabywca może tę wierzytelność zaliczyć na poczet ceny. Zgoda wierzyciela powinna być odpowiednim aktem stwierdzona przed sądem w terminie, w którym nabywca ma obowiązek uiścić cenę nabycia.
§  2. 
Nabywca może zaliczyć na poczet ceny również swoją wierzytelność, o ile znajduje ona zaspokojenie w cenie nabycia.
§  1. 
Jeżeli nabywca w terminie nie wykona warunków licytacyjnych co do zapłaty ceny nabycia, traci rękojmię, a skutki przybicia wygasają.
§  2. 
Od nabywcy, nie składającego rękojmi, który nie wykonał warunków licytacyjnych, rękojmia będzie ściągnięta w trybie egzekwowania należności sądowych.
§  3. 
Rękojmię, złożoną w papierach wartościowych albo w książeczkach wkładkowych, komornik na podstawie zarządzenia sądu spienięży według przepisów kodeksu niniejszego.
§  4. 
Jeżeli nabywca nie wykonał warunków licytacyjnych, sąd na wniosek osoby interesowanej uchyli przybicie. Na postanowienie to służy zażalenie. Po uprawomocnieniu się postanowienia wierzyciel może żądać wyznaczenia ponownej licytacji, licytacja ta odbędzie się pod takimi samymi warunkami, jak licytacja, która nie doszła do skutku.
§  1. 
Z rękojmi, utraconej przez nabywcę albo od niego wyegzekwowanej, pokrywa się koszty postępowania oraz uprzywilejowane: należności pracowników, podatki i inne daniny publiczne; resztę dolicza się do sumy, która będzie uzyskana na ponownej licytacji.
§  2. 
Jeżeli w ciągu sześciu miesięcy po terminie, w którym nabywca miał wykonać warunki licytacyjne, nie złożono wniosku o wyznaczenie ponownej licytacji, nastąpi podział reszty rękojmi.
§  3. 
Na postanowienie sądu służy zażalenie.
§  1. 
Nabywca może zrzec się kupna, jeżeli przedmiot nabycia w ciągu ostatnich trzech dni przed ukończeniem licytacji uległ takiemu pogorszeniu, że stracił na wartości więcej niż dziesiątą część sumy oszacowania, chyba że nabywca w chwili zaofiarowania ceny o tym wiedział, albo że uległy pogorszeniu przedmioty od szkody ubezpieczone.
§  2. 
Zrzeczenie się nabycia powinno być zgłoszone nie później niż w ciągu tygodnia po licytacji.
§  3. 
Sumę, jaką przedmiot stracił na wartości, oznaczy sąd po wysłuchaniu wierzyciela, dłużnika i nabywcy. Na postanowienie sądu służy zażalenie.

Sumę odszkodowania, przypadającą na podstawie umowy ubezpieczenia za szkodę, powstałą przed oszacowaniem nieruchomości, dolicza się do ceny, uzyskanej na licytacji, suma zaś przypadająca za szkodę, powstałą po oszacowaniu, przechodzi na nabywcę.

Nabywca nie może domagać się unieważnienia nabycia; nie może również żądać zmniejszenia ceny nabycia z powodu wad nieruchomości lub z powodu pokrzywdzenia.

§  1. 
Na wniosek wierzyciela, dłużnika lub uczestnika, złożony w ciągu tygodnia od daty doręczenia zawiadomienia o terminie licytacji, sąd, odstępując od warunków ustawowych, może w przypadkach, zasługujących na szczególne uwzględnienie:
1)
obniżyć rękojmię do jednej dwudziestej części oszacowania;
2)
oznaczyć dłuższe terminy uiszczenia ceny nabycia, nie dłuższe jednak od trzech miesięcy po uprawomocnieniu się przybicia.
§  2. 
Obwieszczenie o zmienionych warunkach licytacyjnych dokonane będzie przynajmniej na dwa tygodnie przed terminem licytacji.

Licytacja.

Licytacja odbywa się publicznie w obecności i pod nadzorem sędziego.

Po wywołaniu licytacji komornik podaje do wiadomości obecnych:

1)
przedmiot przetargu;
2)
cenę wywołania;
3)
sumę rękojmi;
4)
termin uiszczenia ceny nabycia;
5)
ciążące na nieruchomości zaległości w podatkach państwowych oraz innych daninach publicznych, jeżeli wysokość tych sum jest zgłoszona;
6)
wierzytelności, które z mocy ustawy podlegają zaspokojeniu w gotowiźnie;
7)
zgłoszone prawa do nieruchomości.

Przedmiotem przetargu jest to, co w chwili przetargu jest objęte zajęciem. Komornik na podstawie akt poda do wiadomości zmiany, jakie zaszły po chwili zajęcia.

Jeżeli ma być sprzedanych kilka nieruchomości lub części jednej nieruchomości, dłużnik ma prawo wskazać kolejność, w jakiej przetarg poszczególnych nieruchomości lub części ma być przeprowadzony.

§  1. 
Przetarg odbywa się ustnie.
§  2. 
W przetargu nie mogą uczestniczyć: sędzia, pod którego nadzorem odbywa się licytacja, komornik, ich małżonkowie i dzieci, dłużnik, licytant, który nie wykonał warunków poprzedniej licytacji, osoby, które mogą nieruchomość na licytacji nabyć tylko za zezwoleniem władzy, a tego zezwolenia nie złożyły, oraz osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym.
§  3. 
Stawienie się jednego licytanta wystarcza do odbycia przetargu, jeżeli licytant ten zaofiarował przynajmniej cenę wywołania.

Pełnomocnictwo do udziału w przetargu powinno być stwierdzone dokumentem publicznym albo prywatnym z podpisem uwierzytelnionym. Jednakże dla adwokata wystarcza pełnomocnictwo z podpisem prywatnym.

Postąpienie nie może wynosić mniej niż pół procentu ceny wywołania z zaokrągleniem wzwyż do sumy złotych, podzielonej przez sto, w każdym jednak razie wystarcza postąpienie o trzydzieści złotych.

Zaofiarowana suma przestaje wiązać, gdy inny licytant zaofiarował ważnie wyższą cenę.

Jeżeli w tym samym postępowaniu ma być sprzedanych kilka nieruchomości lub części jednej nieruchomości i jeżeli za te, które już zostały sprzedane, osiągnięto cenę wystarczającą na zaspokojenie należności wierzyciela egzekwującego i kosztów egzekucyjnych, komornik wstrzyma przetarg pozostałych nieruchomości lub ich części.

Po ustaniu postąpień komornik, uprzedzając obecnych, iż po trzecim obwieszczeniu dalsze postąpienia nie będą przyjęte, obwieści trzykrotnie ostatnio zaofiarowaną cenę, zamknie przetarg i wymieni osobę licytanta, który zaofiarował najwyższą cenę.

Jeżeli należność wierzyciela uiszczona będzie wraz z kosztami przed zamknięciem przetargu, komornik umorzy egzekucję.

Jeżeli na licytacji nikt nie przystąpił do przetargu, komornik na wniosek wierzyciela wyznaczy drugą licytację, na której cenę wywołania stanowią dwie trzecie części sumy oszacowania. Cena ta jest najniższą, za którą można nabyć nieruchomość.

§  1. 
Jeżeli również na drugiej licytacji nikt nie przystąpił do przetargu, wówczas wierzyciel egzekwujący jak również każdy wierzyciel hipoteczny ma prawo objąć nieruchomość na własność w cenie nie niższej od trzech czwartych części sumy oszacowania.
§  2. 
Wniosek o objęcie nieruchomości, wierzyciel powinien złożyć sądowi nie później niż w ciągu tygodnia po licytacji, składając jednocześnie rękojmię, jeżeli go ustawa od niej nie zwalnia.
§  3. 
Przybicie następuje pod warunkami, pod jakimi nieruchomość wystawiona była na licytację.
§  4. 
Jeżeli kilku wierzycieli składa wniosek o objęcie, pierwszeństwo służy temu, kto zaofiarował wyższą cenę, a przy równych cenach temu, czyja należność jest większa.
§  1. 
Jeżeli po drugiej licytacji żaden z wierzycieli nie objął nieruchomości na własność, postępowanie egzekucyjne umarza się i nowa egzekucja z tej nieruchomości może być wszczęta dopiero po upływie roku.
§  2. 
Jeżeli wniosek o wszczęcie nowej egzekucji złożono przed upływem trzech lat od daty drugiej licytacji, komornik dokona nowego opisu i oszacowania tylko na wniosek wierzyciela lub dłużnika. Dłużnik może złożyć taki wniosek przed upływem dwóch tygodni od daty ponownego doręczenia mu wezwania do zapłaty długu, o czym należy go uprzedzić przy doręczeniu wezwania. W braku takiego wniosku licytacja nie może być wyznaczona na termin wcześniejszy niż po upływie trzech miesięcy od daty ponownego doręczenia dłużnikowi wezwania do zapłaty długu.

Zarzuty z powodu czynności komornika w toku licytacji aż do zamknięcia przetargu osoby interesowane powinny zgłosić niezwłocznie sędziemu nadzorującemu, który je natychmiast rozstrzyga.

Przybicie.

Po zamknięciu przetargu sąd w osobie sędziego, pod którego nadzorem odbywa się licytacja, wyda postanowienie co do przybicia na rzecz licytanta, który zaofiarował najwyższą cenę, po wysłuchaniu tak jego jak i obecnych: wierzyciela, dłużnika i uczestników.

§  1. 
Postanowienie o przybiciu będzie ogłoszone niezwłocznie po ukończeniu przetargu; jednakże ogłoszenie może być odroczone najdalej na tydzień, jeżeli postanowienie zależy od wyników dowodu, który niezwłocznie nie może być przeprowadzony, jak również z innych ważnych przyczyn.
§  2. 
Jeżeli skargi, zarzuty lub zażalenia, wniesione w toku postępowania egzekucyjnego, nie są jeszcze rozstrzygnięte prawomocnie, sąd może wstrzymać się z wydaniem postanowienia o udzieleniu przybicia.
§  3. 
Jeżeli przybicie nie następuje niezwłocznie po ukończeniu przetargu, sąd na wniosek licytanta, który zaofiarował najwyższą cenę, może ustanowić zarządcę nieruchomości.

W postanowieniu o przybiciu należy wymienić imię i nazwisko nabywcy, nieruchomość, datę przetargu, cenę nabycia oraz w miarę potrzeby warunki licytacyjne, odmienne od warunków ustawowych.

§  1. 
Sąd odmówi przybicia z powodu pogwałcenia przepisów postępowania w toku licytacji, jeżeli uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik przetargu.
§  2. 
Sąd odmówi również przybicia, jeżeli postępowanie podlegało umorzeniu lub zawieszeniu albo jeżeli wierzyciel, dłużnik lub uczestnik nie otrzymał zawiadomienia o licytacji, chyba że z tego powodu nie zaszło naruszenie jego praw albo, będąc obecny na licytacji, zarzutu nie zgłosił lub wreszcie zarzutu tego zrzekł się w piśmie do sądu skierowanym.

Jeżeli sąd odmówi przybicia, komornik na wniosek wierzyciela wyznaczy nowy termin licytacji; licytacja ta odbędzie się pod takimi samymi warunkami, jak licytacja, która nie doszła do skutku.

§  1. 
Na wniosek wierzyciela, dłużnika, uczestnika lub nabywcy sąd po przybiciu odejmie zarząd dłużnikowi i ustanowi zarządcę nieruchomości.
§  2. 
Nabywcę, który oprócz rękojmi złożył w gotowiźnie nie mniej niż dwie dziesiąte części ceny nabycia, sąd na jego żądanie ustanowi zarządcą. Zarządcą można ustanowić również nabywcę, któremu do tej wysokości służy prawo zaliczenia swej wierzytelności na poczet ceny nabycia.
§  3. 
Jeżeli skutki przybicia wygasły, a postępowanie egzekucyjne nie zostało umorzone, zarząd będzie utrzymany; w tym przypadku sąd wyda postanowienie co do osoby zarządcy.

Nabywca, który nie uzyska przysądzenia nieruchomości, obowiązany jest złożyć rachunek z zarządu. Sąd po sprawdzeniu rachunku orzeka co do zwrotu złożonej przez nabywcę sumy. Przypadająca od nabywcy z tytułu zarządu należność będzie pokryta z pierwszeństwem przed innymi jego zobowiązaniami z kwot pieniężnych, złożonych na poczet ceny poza rękojmią.

§  1. 
Własność sprzedanej nieruchomości przechodzi na nabywcę od dnia ogłoszenia bądź doręczenia postanowienia o udzieleniu przybicia. Od tego również dnia należą do niego pożytki osiągane z nieruchomości.
§  2. 
Powtarzające się świadczenia publiczno-prawne, przypadające od dnia przybicia, ponosi nabywca. Świadczenia nie powtarzające się nabywca ponosi tylko wtedy, gdy ich płatność przypada w dniu przybicia lub później.
§  1. 
Użytkowanie, służebności i ciężary realne będą utrzymane w mocy, jeżeli służy im pierwszeństwo przed wszystkimi hipotekami albo jeżeli ich wartość, ustalona przy oszacowaniu, znajduje pełne pokrycie w cenie nabycia; w ostatnim przypadku wartość ta będzie zaliczona na poczet ceny.
§  2. 
W innych przypadkach wymienione prawa wygasają z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o udzieleniu przybicia. Jeżeli ich wartość, ustalona przy oszacowaniu, znajduje częściowe pokrycie w cenie nabycia, odpowiednia część ceny będzie wypłacona uprawnionemu według pierwszeństwa, jakie służyło jego prawu.

Na wniosek złożony na podstawie art. 697 sąd może postanowić, że służebność gruntowa, która nie znajduje pełnego pokrycia w cenie nabycia, będzie utrzymana w mocy, jeżeli jest dla nieruchomości władnącej konieczna, a nie obniża istotnie wartości nieruchomości służebnej.

Będą utrzymane w mocy bez potrącenia ich wartości z ceny nabycia:

1)
prawa ciążące na nieruchomości z mocy ustawy;
2)
służebności, ustanowione przez właściwe władze w związku z przebudową ustroju rolnego;
3)
służebność drogi koniecznej oraz służebność, ustanowiona w przypadku przekroczenia granicy przy wznoszeniu budowli lub innego urządzenia.

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, skutki ujawnienia praw i roszczeń osobistych w księdze wieczystej ustają z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o udzieleniu przybicia.

§  1. 
Od dnia przybicia nabywca wstępuje w prawa i obowiązki dłużnika, wynikające ze stosunku najmu lub dzierżawy, jeżeli najemca objął nieruchomość przed przybiciem albo jeżeli prawo najmu lub dzierżawy zostało przed zajęciem ujawnione w księdze wieczystej.
§  2. 
Nabywca jednak może wypowiedzieć: najem - przed początkiem pierwszego, po uprawomocnieniu się przysądzenia, kwartału kalendarzowego ze skutkiem na koniec tego kwartału, dzierżawę zaś - przed początkiem rozpoczynającego się po powyższej dacie roku dzierżawnego ze skutkiem na koniec tego roku.
§  3. 
Wypowiedzenie, dokonane przez nabywcę, nie zwalnia dłużnika od odpowiedzialności za dotrzymanie terminu najmu lub dzierżawy.

Nabywca jest związany terminem zastrzeżonym w umowie najmu lub dzierżawy, jeżeli prawo to jest ujawnione w księdze wieczystej z pierwszeństwem przed wszystkimi hipotekami albo jeżeli jego wartość, ustalona przy oszacowaniu, znajduje pełne pokrycie w cenie nabycia; w ostatnim przypadku wartość ta będzie zaliczona na poczet ceny. W razie pokrycia częściowego nabywca może wypowiedzenia dokonać, chyba że zrzekł się tego uprawnienia wobec sądu przed upływem terminu do wykonania warunków licytacyjnych, w którym to przypadku część wartości, znajdująca pokrycie, będzie zaliczona na poczet ceny nabycia. W razie wypowiedzenia przez nabywcę część wartości, znajdująca pokrycie, będzie wypłacona najemcy lub dzierżawcy według pierwszeństwa jego prawa.

Rozporządzenia czynszem najmu lub dzierżawy, dokonane przez dłużnika, obowiązują nabywcę, o ile nie przekraczają kwartału kalendarzowego, w którym nastąpiło przybicie. To samo dotyczy pobrania naprzód czynszu najmu za czas dłuższy niż jeden kwartał, a czynszu z tytułu dzierżawy za czas dłuższy niż pół roku.

Postanowienie o przybiciu, które zapadło na posiedzeniu niejawnym, doręcza się wierzycielowi, dłużnikowi, nabywcy i tym osobom, które w toku licytacji zgłosiły zarzuty co do udzielenia przybicia, jako też zarządcy, jeżeli był ustanowiony; postanowienie zaś o odmowie przybicia - wierzycielowi, dłużnikowi i licytantowi, który zaofiarował najwyższą cenę.

Na postanowienie sądu co do przybicia służy zażalenie. Jednakże zażalenie nie służy temu, czyje prawo nie zostało naruszone z powodu pogwałcenia przepisów postępowania.

Nadlicytacja.

§  1. 
W ciągu tygodnia od dnia przybicia każdy, kto ma prawo do uczestniczenia w przetargu, może w piśmie, złożonym sądowi, zaofiarować za nieruchomość cenę co najmniej o jedną czwartą część wyższą od ceny, w której przybicie nastąpiło.
§  2. 
Zgłaszający zaofiarowanie wyższej ceny (nadlicytant) powinien złożyć jednocześnie do depozytu sądowego rękojmię w wysokości piątej części ceny, którą zaofiarował.
§  3. 
Od złożenia rękojmi nikt nie jest zwolniony.
§  4. 
Podanie spóźnione lub złożone bez rękojmi albo z rękojmią nie wystarczającą sąd niezwłocznie odrzuca.
§  5. 
Dopóki podanie nadlicytanta nie zostało odrzucone, podlega zawieszeniu bieg terminu do uiszczenia ceny nabycia przez licytanta, który uzyskał przybicie.
§  1. 
Pismo, zawierające wniosek nadlicytanta, doręcza się licytantowi, który uzyskał przybicie. Jednocześnie wyznaczony będzie termin posiedzenia, na które wzywa się do sądu tego licytanta i nadlicytanta. Nikt inny oprócz nich do współubiegania się dopuszczony nie będzie.
§  2. 
Przybicie ostateczne udzielone będzie temu, kto zaofiaruje cenę najwyższą. Wskutek udzielenia tego przybicia przestaje obowiązywać poprzednie przybicie.

Poza tym do nadlicytacji stosuje się ogólne przepisy, dotyczące licytacji i przybicia, jeżeli nie są sprzeczne z przepisami oddziału niniejszego.

Przysądzenie własności.

§  1. 
Po uprawomocnieniu się przybicia i po wykonaniu przez nabywcę lub jego następcę prawnego warunków licytacyjnych sąd na wniosek wyda postanowienie o przysądzeniu własności.
§  2. 
Postanowienie o przysądzeniu własności jest tytułem do wpisu prawa własności w księdze wieczystej na rzecz nabywcy oraz tytułem egzekucyjnym do wprowadzenia go w posiadanie nieruchomości.
§  3. 
Na postanowienie sądu służy zażalenie.
§  1. 
Postanowienie o przysądzeniu własności wraz z planem podziału jest tytułem do wykreślenia w księdze wieczystej praw, które według planu podziału wygasły.
§  2. 
Na podstawie samego postanowienia o przysądzeniu wykreśla się wszystkie wierzytelności, obciążające nieruchomość, jeżeli w postanowieniu stwierdzono uiszczenie przez nabywcę całej ceny nabycia gotowizną.

Jeżeli sprzedana nieruchomość nie ma urządzonej księgi wieczystej albo jeżeli urządzona dla niej księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu, nabywca przedstawi właściwemu sądowi poświadczony odpis postanowienia o przysądzeniu własności wraz z wnioskiem o złożenie go do zbioru dokumentów, prowadzonego dla tejże nieruchomości.

75 Art. 692 zmieniony przez art. 1 pkt 15 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.62.10.46) z dniem 24 marca 1962 r.