Rozdział 1 - Egzekucja z ruchomości. - Kodeks postępowania cywilnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1950.43.394 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 16 czerwca 1962 r.

Rozdział  I.

Egzekucja z ruchomości.

Zajęcie.

Egzekucja z ruchomości należy do komornika tego sądu, w którego okręgu znajdują się ruchomości.

§  1. 
Do egzekucji z ruchomości komornik przystępuje przez ich zajęcie.
§  2. 
Zająć można ruchomości dłużnika, będące bądź w jego władaniu, bądź we władaniu samego wierzyciela, który do nich skierował egzekucję. Ruchomości dłużnika, będące we władaniu osoby trzeciej, można zająć tylko wówczas, gdy ona wyraźnie zgadza się na ich zajęcie.
§  3. 
Nie należy zajmować więcej ruchomości ponad te, które są potrzebne do zaspokojenia należności i kosztów egzekucyjnych.
§  1. 
Egzekucja z ułamkowej części rzeczy ruchomej, będącej wspólną własnością kilku osób, odbywa się w sposób, przewidziany dla egzekucji z ruchomości, z zastrzeżeniem, że sprzedaży podlega tylko udział dłużnika we wspólnej ruchomości.
§  2. 
Innym współwłaścicielom łącznie służy prawo żądania, aby była sprzedana cała rzecz.
§  1. 
Komornik dokonywa zajęcia przez wciągnięcie ruchomości do protokołu zajęcia.
§  2. 
Przy zajęciu, a jeżeli dłużnik jest nieobecny, to niezwłocznie po otrzymaniu odpisu protokołu zajęcia, dłużnik winien wymienić komornikowi znajdujące się w jego władaniu ruchomości, względem których osobom trzecim służy prawo żądania zwolnienia ich od egzekucji, ze wskazaniem adresu tych osób. Komornik zawiadomi o zajęciu osoby, wskazane przez dłużnika.

Jeżeli dłużnik przy zajęciu odmawia komornikowi wyjaśnień lub daje wyjaśnienia świadomie nieprawdziwe, sąd może na wniosek komornika skazać dłużnika po wysłuchaniu go na grzywnę do siedmiuset pięćdziesięciu złotych.

Jeżeli komornik odracza dalszy ciąg zajęcia, powinien stosownie do okoliczności poczynić zarządzenia, zapobiegające usunięciu ruchomości jeszcze nie zajętych.

§  1. 
Jeżeli wierzyciel żądał, aby zajęcie odbyło się w jego obecności, komornik zawiadomi go o terminie, w którym zajęcie ma być dokonane.
§  2. 
Jeżeli wierzyciel pomimo zawiadomienia nie stawił się, komornik dokona zajęcia w jego nieobecności.
§  3. 
Jeżeli komornik, nie zawiadomiwszy wierzyciela, dokonał zajęcia w jego nieobecności, wierzyciel może żądać sprawdzenia zajęcia z jego udziałem.
§  1. 
Jeżeli zajęte już ruchomości mają być zajęte na zaspokojenie innej jeszcze wierzytelności, komornik dokona nowego zajęcia przez zaznaczenie go w protokole pierwszego zajęcia bez wciągania poszczególnych ruchomości do protokołu.
§  2. 
Wierzyciel może żądać, aby komornik sprawdził ruchomości, zajęte na podstawie protokołu; sprawdzenie to komornik stwierdzi w tym protokole.
§  1. 
Komornik oznacza w protokole zajęcia wartość każdej zajętej ruchomości.
§  2. 
Jeżeli komornik uzna, że w celu oszacowania należy przywołać biegłego, albo jeżeli wierzyciel lub dłużnik podnoszą zarzuty, oszacowanie przez biegłego odbędzie się przy samym zajęciu, a gdyby to nie było możliwe - w dniu licytacji.
§  3. 
Rzeczy ze złota, platyny i srebra nie mogą być oszacowane poniżej wartości kruszcu z uwzględnieniem kosztów przetopienia.
§  1. 
Do oszacowania, zarządzonego w myśl artykułu poprzedzającego, komornik powoła jednego biegłego. Jeżeli mają być oszacowane ruchomości rozmaitego rodzaju, a nie ma biegłego, który by mógł oszacować wszystkie ruchomości, komornik powoła biegłego do oszacowania każdej z odrębnych grup ruchomości.
§  2. 
Strona, żądająca oszacowania przez biegłego, powinna złożyć z góry na koszty sumę odpowiednią oznaczoną przez komornika.
§  1. 
Na każdej zajętej ruchomości komornik umieści znak, ujawniający na zewnątrz jej zajęcie, a jeżeli to nie jest możliwe, ujawni je w inny sposób.
§  2. 
Zajęte ruchomości komornik pozostawi we władaniu osoby, u której je zajął, jednak z ważnych przyczyn może w każdym stanie postępowania oddać je pod dozór innej osobie nie wyłączając wierzyciela, choćby to było związane z koniecznością ich przeniesienia.
§  3. 
Osoba, w której władaniu pozostawiono zajęte ruchomości, sprawuje obowiązki dozorcy.
§  4. 
Dłużnikowi i dozorcy komornik doręcza odpis protokołu zajęcia.
§  1. 
Jeżeli zajęte ruchomości pozostawiono w pomieszczeniu, należącym do dłużnika, i dozór powierzono jemu samemu lub członkowi jego rodziny, razem z nim mieszkającemu lub pracującemu, dozorca ma prawo zwykłego używania rzeczy, byleby przez to rzecz nie straciła na wartości. To samo stosuje się do przypadku, gdy ruchomości zajęto u innej osoby i pozostawiono pod jej dozorem, jeżeli osoba ta uprawniona jest do używania rzeczy.
§  2. 
W innych przypadkach dozorca nie ma prawa używać ruchomości, oddanej mu pod dozór.
§  1. 
Dozorca obowiązany jest przechowywać oddane mu pod dozór ruchomości z taką starannością, by nie straciły na wartości, i oddać je na wezwanie komornika lub stosownie do orzeczenia sądu albo na zgodne wezwanie obu stron.
§  2. 
Dozorca nie odpowiada za uszkodzenie przypadkowe lub wynikłe wskutek siły wyższej.
§  3. 
Dozorca obowiązany jest zawiadomić komornika o zamierzonej zmianie miejsca przechowania ruchomości.
§  1. 
Dozorca może żądać zwrotu wydatków za przechowanie oraz wynagrodzenia za dozór odpowiednio do poniesionych trudów.
§  2. 
Sumę wydatków i wysokość wynagrodzenia ustala komornik, o czym zawiadamia strony i dozorcę.
§  1. 
Komornik może z ważnych przyczyn zwolnić dozorcę i ustanowić innego.
§  2. 
Zmianę dozorcy zarządzi komornik po wysłuchaniu stron, chyba że konieczna jest natychmiastowa zmiana.

Z powodu uszkodzenia lub zaginięcia zajętych ruchomości podczas przewożenia albo przesyłki lub podczas ich przechowywania u dozorcy dłużnikowi nie służy żadne roszczenie do wierzyciela.

Minister Sprawiedliwości może w drodze rozporządzenia zarządzić utrzymywanie osobnych pomieszczeń do przechowywania i dozorowania zajętych ruchomości oraz ich sprzedaży.

§  1. 
Zajęte pieniądze użyte będą przez komornika na zaspokojenie wierzycieli, a jeżeli nie wystarczają na zaspokojenie wszystkich wierzycieli, złożone będą do depozytu sądowego celem podziału. Również złożone będą do depozytu sądowego, jeżeli został zgłoszony zarzut, iż osobie trzeciej służy do tych pieniędzy prawo, które stanowi przeszkodę do wydania ich wierzycielowi.
§  2. 
Sąd wyda pieniądze wierzycielowi, jeżeli w ciągu trzech tygodni nie będzie złożone orzeczenie właściwego sądu, unieważniające zajęcie lub wstrzymujące wydanie pieniędzy.
§  3. 
Na postanowienie sądu służy zażalenie.

Sprzedaż.

Po zajęciu komornik przystępuje do sprzedaży ruchomości, chyba że wierzyciel ograniczył egzekucję do zajęcia. Sprzedaż odbywa się przez licytację publiczną.

§  1. 
Komornik wyznaczy termin licytacji tak, aby licytacja odbyła się między piętnastym a trzydziestym dniem od daty zajęcia albo od daty zgłoszenia przez wierzyciela wniosku o sprzedaż, jeżeli wniosek ten zgłoszony był po zajęciu.
§  2. 
Komornik wyznaczy termin na dzień wcześniejszy niż piętnasty od daty zajęcia, jeżeli ruchomości ulegają szybkiemu zepsuciu lub jeżeli wskutek opóźnienia sprzedaży straciłyby znacznie na wartości albo jeżeli przechowanie pociąga za sobą koszty zbyt wielkie w stosunku do ich wartości.
§  3. 
W razie wniesienia skargi na zajęcie sąd nie jest uprawniony do wstrzymania sprzedaży ruchomości, ulegających szybkiemu zepsuciu.
§  1. 
Papiery na okaziciela, pieniądze zagraniczne i inne ruchomości, mające cenę targową lub giełdową, komornik sprzeda z wolnej ręki po kursie dziennym. Jeżeli sprzedaży nie da się osiągnąć w ciągu tygodnia, komornik na wniosek jednej ze stron prześle ruchomości komornikowi innego sądu, znajdującego się w większym ośrodku handlowym, celem ich sprzedaży z wolnej ręki za cenę targową lub giełdową pod warunkiem wszakże, że strona żądająca złoży w terminie oznaczonym sumę potrzebną na koszty przesyłki. Z powodu uszkodzenia lub zaginięcia ruchomości podczas przewożenia albo przesyłki dłużnikowi nie służy żadne roszczenie do wierzyciela.
§  2. 
Jeżeli sprzedaż z wolnej ręki nie dojdzie do skutku, komornik dokona sprzedaży przez licytację publiczną.
§  1. 
Licytacja odbędzie się w miejscu, gdzie się znajdują ruchomości.
§  2. 
Licytacja na wniosek jednej ze stron odbędzie się w innym miejscu, jeżeli to może dać korzystniejszy wynik. W tym celu komornik zarządzi przewiezienie ruchomości na inne miejsce, a w razie potrzeby nawet prześle je komornikowi innego sądu. Z powodu uszkodzenia lub zaginięcia ruchomości podczas przewożenia albo przesyłki dłużnikowi nie służy żadne roszczenie do wierzyciela.
§  3. 
Komornik odmówi przewozu lub przesyłki, jeżeli strona, która wniosek zgłosiła, nie złoży w terminie, przez komornika oznaczonym, sumy potrzebnej na koszty, związane z przewozem lub przesyłką.
§  1. 
Komornik ogłosi o licytacji przez obwieszczenie, w którym wymieni:
1)
miejsce i czas licytacji;
2)
ruchomości, które mają być sprzedane, z podaniem ich rodzaju i łącznej sumy oszacowania;
3)
miejsce i czas, kiedy można oglądać ruchomości.
§  2. 
Odpisy obwieszczenia komornik doręczy stronom oraz dozorcy najpóźniej w terminie, przewidzianym do ogłoszenia obwieszczeń.
§  1. 
Najpóźniej na trzy dni przed licytacją, a gdy licytacja ma się odbyć wcześniej niż po piętnastu dniach od daty zajęcia, na jeden dzień przed licytacją, komornik umieści obwieszczenie o licytacji na drzwiach zewnętrznych domu, gdzie się ma odbyć licytacja, oraz prześle obwieszczenie do ogłoszenia właściwemu prezydium gminnej (miejskiej) rady narodowej, a nadto, gdy uzna to za potrzebne zarządzi ogłoszenie innym sposobem w danej miejscowości przyjętym, celem rozpowszechnienia wiadomości o licytacji. O umieszczenie obwieszczenia o licytacji na drzwiach domu komornik może wezwać właściwe prezydium gminnej rady narodowej.
§  2. 
Obwieszczeń nie ogłasza się w prezydiach miejskich rad narodowych miast będących siedzibą sądu powiatowego bądź jego wydziału zamiejscowego.
§  1.  66
 Jeżeli wartość ruchomości, które mają być sprzedane, oznaczona została na sumę wyższą niż piętnaście tysięcy złotych, komornik zamieści także jednorazowe obwieszczenie w dzienniku poczytnym w danej miejscowości. O ile to jest możliwe, zamiast poszczególnych obwieszczeń należy podawać zbiorowe obwieszczenia o terminach sprzedaży ruchomości, choćby należących do różnych dłużników i choćby terminy te przypadały na różne dni.
§  2. 
Na wniosek i koszt strony komornik zarządzi ogłoszenie również w inny odpowiedni sposób, przez nią wskazany.
§  1. 
Komornik rozpoczyna przetarg od wywołania ceny, która jest połową sumy oszacowania. Cena wywołania jest najniższą, za którą można zbyć ruchomości.
§  2. 
Rzeczy ze złota, platyny i srebra wywołuje się w sumie oszacowania; nie mogą być one zbyte za cenę niższą od wartości kruszcu.
§  1. 
Przetargu nie można rozpoczynać później niż w dwie godziny po czasie, oznaczonym w obwieszczeniu.
§  2. 
W przetargu nie mogą uczestniczyć: dłużnik, komornik, jego małżonek i dzieci oraz osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym.
§  1. 
Komornik wystawia na sprzedaż kolejno poszczególne ruchomości lub poszczególne grupy, obejmujące ruchomości tego samego rodzaju, a zarazem wymienia sumę oszacowania i cenę wywołania. Dłużnik może żądać, aby ruchomości były wystawione na sprzedaż w kolejności przez niego wskazanej.
§  2. 
Przetarg odbywa się ustnie.
§  3. 
Zaofiarowana cena przestaje wiązać uczestnika licytacji, jeżeli inny uczestnik postąpił cenę wyższą.

Jeżeli po wywołaniu nikt nie zaofiaruje przynajmniej ceny wywołania, komornik stwierdza w protokole, że licytacja nie doszła do skutku.

Jeżeli suma, osiągnięta ze sprzedaży części zajętych ruchomości, wystarcza na zaspokojenie poszukiwanych należności i kosztów egzekucyjnych, komornik przerwie licytację i zwolni pozostałe ruchomości spod zajęcia.

Komornik udzieli przybicia, czyli przyzna własność sprzedanej ruchomości osobie, która zaofiarowała najwyższą cenę, jeżeli po trzykrotnym wezwaniu do dalszych postąpień nikt więcej nie zaofiarował.

§  1. 
Wierzyciel lub dłużnik mogą zaskarżyć udzielone przybicie w razie naruszenia przepisów o publicznym charakterze licytacji, o najniższej cenie nabycia i o wyłączeniu od udziału w przetargu. Skarga powinna być zgłoszona do protokołu licytacji. Nie ma skargi na udzielenie przybicia ruchomości, ulegających szybkiemu zepsuciu.
§  2. 
Na postanowienie sądu wydane na skutek skargi służy zażalenie.
§  3. 
Gdyby sąd w ciągu dwóch tygodni skargi nie rozstrzygnął, nabywca może się zrzec nabycia i odebrać zapłaconą sumę.
§  1. 
Nabywca obowiązany jest całą cenę nabycia, jeżeli ta nie przewyższa trzech tysięcy złotych, uiścić natychmiast po udzieleniu mu przybicia. Jeżeli ceny nie uiści, traci prawa, wynikające z przybicia, i nie może uczestniczyć nadal w licytacji, a komornik wznowi niezwłocznie przetarg na tę samą ruchomość rozpoczynając od ceny wywołania.
§  2. 
Sąd na wniosek komornika nałoży na nabywcę, który nie uiścił natychmiast całej ceny, grzywnę w wysokości jednej piątej części ceny.

Jeżeli cena nabycia przewyższa sumę trzech tysięcy złotych, nabywca powinien złożyć natychmiast jedną piątą część tej ceny, nie mniej jednak niż trzy tysiące złotych, resztę zaś do godziny dwunastej dnia następnego. Nabywca, który w tym terminie nie zapłaci reszty ceny, traci złożoną jedną piątą część, licytacja zaś uznana będzie za niedoszłą do skutku.

Piąta część ceny, pobrana od nabywcy w myśl dwóch poprzedzających artykułów, użyta będzie na zaspokojenie wierzycieli, a gdyby to okazało się niepotrzebne, otrzyma ją dłużnik.

§  1. 
Nabywca, który zapłaci całą cenę, staje się właścicielem nabytej ruchomości i powinien ją natychmiast odebrać.
§  2. 
Ruchomości sprzedanych nie wydaje się nabywcy, jeżeli do protokołu licytacji zgłoszono skargę na przybicie w przypadkach, gdy taka skarga jest dopuszczalna.
§  1. 
Jeżeli licytacja nie doszła do skutku, wierzyciel może w ciągu dwóch tygodni od otrzymania zawiadomienia od komornika żądać wyznaczenia drugiej licytacji lub przejąć na własność niesprzedane ruchomości lub niektóre z nich w cenie nie niższej od trzech czwartych części sumy oszacowania.
§  2. 
Jeżeli egzekucję prowadzi kilku wierzycieli, pierwszeństwo przejęcia ruchomości na własność służy temu, który ofiarował najwyższą cenę, a przy równej cenie temu, na którego żądanie wcześniej dokonano zajęcia. Oświadczenie chęci przejęcia będzie uwzględnione tylko wtedy, gdy wierzyciel jednocześnie z wnioskiem złoży całą cenę. Własność ruchomości przechodzi na wierzyciela z chwilą zawiadomienia go o przyznaniu mu przejętej rzeczy.
§  3. 
Jeżeli w ciągu dwóch tygodni nie zgłoszono wniosku o wyznaczenie drugiej licytacji ani nie złożono oświadczenia o przejęciu ruchomości na własność, komornik umorzy postępowanie co do niesprzedanych ruchomości. W razie sprzecznych wniosków różnych wierzycieli, z których jedni żądają licytacji, a inni przejęcia na własność, wyznaczona będzie druga licytacja.

Na drugiej licytacji cena wywołania wynosi dwie piąte części sumy oszacowania. Jeżeli i na tej licytacji nikt nie zaofiarował nawet ceny wywołania albo jeżeli licytacja nie doszła do skutku, wierzycielowi w ciągu dwóch tygodni od otrzymania zawiadomienia komornika służy prawo przejęcia ruchomości na własność w cenie wynoszącej połowę sumy oszacowania. W tym przypadku stosuje się odpowiednio przepisy paragrafu drugiego artykułu poprzedzającego. Jeżeli wierzyciel nie skorzystał z prawa przejęcia ruchomości, komornik postępowanie umorzy.

Po zawiadomieniu o przyznaniu ruchomości wierzyciel powinien je natychmiast odebrać. Jeżeli dłużnik nie zgadza się na oddanie rzeczy, komornik na wniosek wierzyciela postąpi jak przy egzekucji roszczeń niepieniężnych.

W każdym stanie postępowania, jednak nie wcześniej niż po upływie dwóch tygodni od zajęcia, komornik może na wniosek jednej ze stron i po wysłuchaniu drugiej strony sprzedać zajęte ruchomości z wolnej ręki za cenę, która musi być co najmniej o jedną czwartą wyższa od sumy oszacowania.

Nabywca, jeżeli jest jedynym wierzycielem egzekwującym, ma prawo swoją wierzytelność zaliczyć na cenę nabycia.

Nabywca nie może domagać się unieważnienia nabycia; nie może również żądać zmniejszenia ceny nabycia z powodu wad ruchomości lub z powodu pokrzywdzenia.

Wyjawienie majątku.

§  1. 
Jeżeli z protokołu zajęcia wynika, że z ruchomości należność nie będzie w całości zaspokojona, albo jeżeli osoby trzecie zgłosiły prawa, uzasadniające zwolnienie zajętych ruchomości od egzekucji, a dłużnik nie ma w swym władaniu innych ruchomości, wystarczających na zaspokojenie, sąd na wniosek wierzyciela nakaże dłużnikowi złożenie wykazu swego majątku oraz zapewnienia, że ze swego majątku świadomie niczego nie zataił i że wykaz jest prawdziwy i zupełny.
§  2. 
Złożenia wykazu i zapewnienia nie może żądać wierzyciel, którego tytułem egzekucyjnym jest orzeczenie nieprawomocne.
§  3. 
Na postanowienie sądu służy zażalenie.

Wierzyciel, choćby egzekucji z ruchomości dłużnika nie rozpoczął, może na podstawie tytułu wykonawczego żądać złożenia wykazu i zapewnienia, jeżeli uprawdopodobni, że egzekucja z ruchomości nie da zaspokojenia jego należności.

§  1. 
Wniosek o nakazanie dłużnikowi złożenia wykazu i zapewnienia sąd rozpozna na posiedzeniu niejawnym po wezwaniu i wysłuchaniu stron, jeżeli się stawią. Zapewnienie sąd odbierze po uprawomocnieniu się postanowienia nakazującego złożenie wykazu i zapewnienia.
§  2. 
W wezwaniu do dłużnika należy podać treść przepisów o skutkach niestawiennictwa oraz o skutkach niezłożenia wykazu lub zapewnienia tudzież o skutkach odmowy odpowiedzi na zadane pytania.
§  1. 
W wykazie dłużnik powinien podać miejsce, w którym się znajduje jego mienie, oraz wskazać tytuły prawne i dowody, dotyczące wymienionych w wykazie wierzytelności i innych praw majątkowych.
§  2. 
Sąd oraz za jego zezwoleniem wierzyciel może zadawać dłużnikowi przed złożeniem przezeń zapewnienia pytania, zmierzające do wykrycia przedmiotów i praw, do których mogłaby być skierowana egzekucja.
§  1. 
Jeżeli dłużnik bez usprawiedliwiającej go przyczyny nie stawił się do złożenia wykazu i zapewnienia lub stawiwszy się wykazu nie złożył bądź odmówił odpowiedzi na zadane mu pytania albo złożenia zapewnienia, sąd na wniosek wierzyciela zastosuje do dłużnika przymus osobisty według przepisów kodeksu niniejszego oraz zagrozi mu dalszym przymusem na przypadek, gdyby w ciągu tygodnia po dalszym zwolnieniu nie dopełnił włożonego na niego obowiązku.
§  2. 
Przepisy te stosuje się również w dalszym postępowaniu.
§  3. 
Przymus osobisty na podstawie każdego poszczególnego postanowienia nie może trwać dłużej niż dwa tygodnie, ogólny zaś czas trwania przymusu nie może przewyższać sześciu miesięcy.
§  4. 
Na postanowienie sądu służy zażalenie.
§  1. 
W czasie trwania przymusu osobistego dłużnik może domagać się stawienia go przed sądem celem złożenia wykazu i zapewnienia. Sąd, nie wzywając wierzyciela, niezwłocznie przyjmie wykaz i odbierze zapewnienie, po czym zwolni dłużnika.
§  2. 
Wierzyciel, który nie był obecny przy tych czynnościach, może żądać ponownego wezwania dłużnika celem zadania mu pytań, zmierzających do wykrycia przedmiotów, do których mogłaby być skierowana egzekucja. Niestawiennictwo dłużnika lub odmowa odpowiedzi pociąga za sobą skutki, wymienione w artykule poprzedzającym.

Dłużnik, który złożył zapewnienie lub odbył przymus osobisty w ciągu sześciu miesięcy, obowiązany jest do złożenia nowego zapewnienia na żądanie tego samego lub innego wierzyciela tylko wtedy, gdy wierzyciel uprawdopodobni, że dłużnik nabył później majątek, do którego może być skierowana egzekucja, albo gdy od czasu złożenia zapewnienia lub odbycia przymusu osobistego upłynął okres lat pięciu.

Nie składa wykazu majątku i zapewnienia osoba znajdująca się pod opieką. Obowiązek ten ciąży na opiekunie.

66 Art. 610 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.62.10.46) z dniem 24 marca 1962 r. Wartości pieniężne ustanowione przed dniem 30 października 1950 r. zostały ponadto przeliczone zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 28 października 1950 r. o zmianie systemu pieniężnego (Dz.U.50.50.459).