Rozdział 3 - Zakres mocy obowiązującej kodeksu karnego powszechnego. - Kodeks karny wojskowy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1932.91.765

Akt utracił moc
Wersja od: 6 marca 1939 r.

Rozdział  III.

Zakres mocy obowiązującej kodeksu karnego powszechnego.

§  1.
Przepisy części ogólnej kodeksu karnego z 1932 r. mają zastosowanie do przestępstw wojskowych, oraz do ściganych przed sądami wojskowemi przestępstw pospolitych, ze zmianami zawartemi w kodeksie karnym wojskowym.
§  2.
Do przestępstw pospolitych, popełnionych przez żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, ma zastosowanie kodeks karny z 1932 r. oraz inne przepisy karne, obowiązujące w stolicy.

Odpowiedzialności karnej za przestępstwa urzędnicze ulega żołnierz, wykonywujący zlecone czynności w zakresie zarządu wojska lub marynarki wojennej.

Ściganie żołnierza za przestępstwo, przewidziane w art. 204 i 205 kodeksu karnego z 1932 r., popełnione względem żołnierza w czynnej służbie wojskowej, następuje z urzędu, bez wniosku pokrzywdzonego.

Zasady odpowiedzialności.

§  1.
Nie podlega karze żołnierz, który dopuszcza się czynu, będącego wykonaniem rozkazu w sprawach służbowych.
§  2.
Przepis § 1 nie ma zastosowania, jeżeli:
a)
przestępstwo wynikło wskutek przekroczenia rozkazu, albo
b)
sprawca wiedział o tem, że rozkaz dotyczył czynu, stanowiącego zbrodnię lub występek.

W powyższych przypadkach sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

§  1.
Nie podlega karze żołnierz, który działa w przypadku ostatecznej potrzeby, w celu wymuszenia niezbędnego posłuchu dla swego rozkazu, do którego wydania był uprawniony, a w szczególności, który w braku innych środków do utrzymania niezbędnego posłuchu, zmuszony był użyć broni przeciw podwładnemu, stawiającemu mu czynny opór.
§  2.
W razie przekroczenia tych granic, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Podżeganie i pomocnictwo.

§  1.
Jeżeli przełożony nakłania podwładnego do popełnienia przestępstwa lub podwładnemu do popełnienia przestępstwa udziela pomocy, to choćby przestępstwa nie usiłowano dokonać, sąd nie może przełożonego uwolnić od kary.
§  2.
Podżegacza lub pomocnika do przestępstwa wojskowego, choćby przestępstwa nie usiłowano dokonać, sąd nie może uwolnić od kary.

Kary zasadnicze.

§  1.
Zasadniczemi karami za przestępstwa wojskowe są:
a)
kara śmierci,
b)
więzienie,
c)
twierdza,
d)
areszt wojskowy.
§  2.
Jeżeli przestępstwo wojskowe popełniono z chęci zysku, sąd obok kary pozbawienia wolności wymierza grzywnę, chyba że skazanie na grzywnę nie byłoby celowe.
§  1.
Kara twierdzy trwa najmniej 2 tygodnie, najwyżej 12 miesięcy.
§  2.
Karę twierdzy wymierza się w tygodniach i miesiącach.
§  3.
Miesiące liczą się według czasu kalendarzowego, tydzień przyjmuje się za 7 dni.

Orzeka się następujące rodzaje aresztu wojskowego:

a)
areszt wojskowy zwykły,
b)
areszt wojskowy obostrzony.
§  1.
Kara aresztu wojskowego trwa najmniej jeden dzień, najwyżej sześć tygodni.
§  2.
Karę aresztu wojskowego wymierza się w dniach i tygodniach. Tydzień przyjmuje się za 7 dni, dzień za 24 godziny.

Kary aresztu wojskowego obostrzonego nie stosuje się do oficerów w stopniu majora, równorzędnym lub wyższym.

W razie nieściągalności grzywny lub w razie, gdyby jej ściągnięcie narażało skazanego na ruinę majątkową, sąd nie zamienia grzywny na wykonywanie pracy, lecz, zamienia grzywnę na areszt lub więzienie, wedle postanowień zawartych w kodeksie karnym z 1932 r.

Kary dodatkowe.

Prócz kar dodatkowych, przewidzianych w kodeksie karnym z 1932 r., sądy wojskowe stosują do żołnierzy następujące kary dodatkowe:

a)
wydalenie z wojska lub z marynarki wojennej,
b)
degradację,
c)
wydalenie z korpusu oficerskiego.

Wydalenie z wojska lub z marynarki wojennej obejmuje utratę stopnia wojskowego, rozwiązanie wojskowego stosunku służbowego, utratę orderów, odznaczeń i oznak zaszczytnych, oraz trwałą niezdolność do powtórnego wstąpienia do wojska i marynarki wojennej.

Degradacja obejmuje utratę posiadanego stopnia wojskowego i powrót do stopnia szeregowca.

Wydalenie z korpusu oficerskiego obejmuje utratę stopnia wojskowego i rozwiązanie wojskowego stosunku służbowego.

Utrata praw w przypadku orzeczenia kary dodatkowej wydalenia z wojska lub marynarki wojennej, degradacji lub wydalenia z korpusu oficerskiego następuje z chwilą uprawomocnienia się wyroku.

§  1.
Wydalenie z wojska lub z marynarki wojennej sąd orzeka przy karze śmierci i więzienia dożywotniego, oraz przy karze więzienia powyżej 5 lat.
§  2.
Wydalenie z wojska lub z marynarki wojennej sąd może orzec przy karze więzienia powyżej 3 lat.
§  1.
Degradację starszych szeregowców i podoficerów sąd orzeka:
a)
przy orzeczeniu utraty praw publicznych lub obywatelskich praw honorowych, albo zarządzeniu środka zabezpieczającego, z wyjątkiem przypadków, przewidzianych w art. 79, 80 i 85 kodeksu karnego z 1932 r.,
b)
przy karze pozbawienia wolności powyżej 1 roku,
c)
przy karze więzienia za występek popełniony z chęci zysku.
§  2.
W innych przypadkach skazania starszych szeregowców i podoficerów za zbrodnię, albo skazania za występek wojskowy, albo za występek popełniony z chęci zysku lub innych niskich pobudek, sąd może orzec degradację.

Przepisów art. 22 § 1 oraz art. 23 § 1 lit. b) nie stosuje się, gdy kara pozbawienia wolności przekracza czasokresy, przewidziane w tych przepisach, z powodu wymierzenia kary zastępczej.

§  1.
Wydalenie z korpusu oficerskiego sąd orzeka w przypadkach, w których co do starszych szeregowców i podoficerów degradacja jest nakazana.
§  2.
Wydalenie z korpusu oficerskiego sąd może orzec w przypadkach, w których co do starszych szeregowców i podoficerów degradacja jest dopuszczalna.
§  1.
Skazanie przez sąd powszechny żołnierza na karę, wymienioną w art. 22 § 1, pociąga za sobą z mocy samego prawa wydalenie z wojska lub z marynarki wojennej.
§  2.
Skazanie przez sąd powszechny żołnierza, posiadającego stopień starszego szeregowca lub podoficera, na karę, wymienioną w art. 23 § 1 lit. a), c) lub na karę więzienia powyżej 1 roku, pociąga za sobą z mocy samego prawa degradację.
§  3.
Skazanie przez sąd powszechny żołnierza, posiadającego stopień oficerski, na karę, wymienioną w art. 23 § 1 lit. a), c) lub na karę więzienia powyżej 1 roku, pociąga za sobą z mocy samego prawa wydalenie z korpusu oficerskiego.

Wymiar kary.

Prócz przypadków, przewidzianych w kodeksie karnym z 1932 r., sąd może wymierzyć karę wyższą o połowę od najwyższego ustawowego wymiaru kary, przepisanego za dane przestępstwo, nie przekraczając jednak ustawowej granicy danego rodzaju kary:

a)
przełożonemu, który wspólnie z podwładnym popełnił przestępstwo, albo był podżegaczem lub pomocnikiem w przestępstwie dokonanem lub usiłowanem przez podwładnego, albo
b)
jeżeli popełniono przestępstwo z nadużyciem broni służbowej, uprawnień służbowych lub podczas pełnienia służby, albo
c)
jeżeli przestępstwo popełniono w obecności zbiegowiska publicznego, albo
d)
jeżeli przestępstwo przeciwko mieniu popełniono na szkodę przełożonego, towarzysza broni, albo kwaterodawcy lub jego domowników, albo też jeżeli przestępstwo dotyczyło mienia, dostępnego lub powierzonego sprawcy z powodu służby lub stosunku służbowego.
§  1.
Jeżeli kodeks karny wojskowy daje sądowi możność wyboru między karą więzienia a karą twierdzy, albo między karą więzienia, karą twierdzy a karą aresztu wojskowego, nie można wymierzyć kary twierdzy ani aresztu wojskowego, gdy przestępstwo wynikło z niskich pobudek.
§  2.
Jeżeli ustawa daje sądowi możność wyboru między karą pozbawienia wolności a grzywną, nie można wymierzyć kary grzywny, gdy przestępstwem naruszono wojskowy obowiązek służbowy.

Przy stosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary za przestępstwo wojskowe sąd:

a)
nie może zamiast więzienia wymierzyć kary aresztu, wymierza natomiast karę twierdzy lub aresztu wojskowego,
b)
zamiast kary twierdzy wymierza areszt wojskowy.
§  1.
Przy wymierzaniu kary łącznej w razie skazania na karę więzienia i twierdzy, wymierza się łączną karę więzienia, przyczem 2 dni więzienia odpowiadają 3 dniom twierdzy, rok przyjmuje się za 12 miesięcy, miesiąc za 30 dni.
§  2.
W razie skazania na karę aresztu i twierdzy, wymierza się łączną karę aresztu, przyczem 1 dzień twierdzy odpowiada 1 dniowi aresztu.
§  3.
W razie skazania na karę więzienia i aresztu wojskowego, wymierza się łączną karę więzienia, przyczem 3 dni aresztu wojskowego zwykłego odpowiada 2 dniom więzienia, 3 dni aresztu wojskowego obostrzonego odpowiada 4 dniom więzienia.
§  4.
W razie skazania na karę twierdzy i aresztu wojskowego, wymierza się łączną karę twierdzy, przyczem 1 dzień aresztu wojskowego zwykłego odpowiada 1 dniowi twierdzy, 1 dzień aresztu wojskowego obostrzonego - 2 dniom twierdzy.
§  5.
W razie skazania na karę aresztu i aresztu wojskowego, wymierza się łączną karę aresztu, przyczem 1 dzień aresztu wojskowego zwykłego odpowiada 1 dniowi aresztu, 1 dzień aresztu wojskowego obostrzonego - 2 dniom aresztu.
§  6.
W razie skazania na kary aresztu wojskowego różnego rodzaju, wymierza się łączną karę aresztu wojskowego obostrzonego, przyczem 1 dzień aresztu wojskowego obostrzonego odpowiada 2 dniom aresztu wojskowego zwykłego.

Warunkowego zawieszenia wykonania kary nie stosuje się przy karze za przestępstwo wojskowe.

1 Art. 21a dodany przez art. 2 pkt 1 dekretu z dnia 29 września 1936 r. - przepisy wprowadzające prawo o ustroju sądów wojskowych oraz kodeks wojskowego postępowania karnego (Dz.U.36.76.538) z dniem 1 stycznia 1937 r.
2 Art. 31 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 lutego 1939 r. (Dz.U.39.16.94) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 6 marca 1939 r.