Część szczególna - Zbrodnie stanu. - Kodeks Karny Wojska Polskiego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1957.22.107 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 29 listopada 1967 r.

CZĘŚĆ SZCZEGÓLNA 

Rozdział XVI.

Zbrodnie stanu.

Art.  78.

Kto usiłuje pozbawić Państwo Polskie niepodległego bytu lub oderwać część jego obszaru,

podlega karze więzienia od lat 10 do 15 albo karze śmierci.

Art.  79.

§ 1. Kto usiłuje przemocą usunąć ustanowione organa władzy zwierzchniej Narodu albo zagarnąć ich władzę,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

§ 2. Kto usiłuje przemocą zmienić ustrój Państwa Polskiego,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

Art.  80.

Kto czyni przygotowania do popełnienia przestępstwa określonego w art. 78 lub 79,

podlega karze więzienia.

Art.  81.

§ 1. Kto w celu popełnienia przestępstwa, określonego w art. 78 lub 79, wchodzi w porozumienie z innymi osobami,

podlega karze więzienia.

§ 2. Nie podlega karze, kto wziąwszy udział w porozumieniu, doniesie o nim władzy, powołanej do ścigania przestępstw, zanim władza dowiedziała się o porozumieniu, i zanim wynikły jakiekolwiek ujemne skutki dla Państwa. Z bezkarności nie korzysta, kto doprowadził do powstania takiego porozumienia.

Art.  82.

Kto w celu popełnienia zbrodni, określonej w art. 78 lub 79:

a) porozumiewa się z osobą, działającą w interesie obcego państwa lub obcej organizacji albo

b) gromadzi środki do walki orężnej,

podlega karze więzienia od lat 10 do 15 albo karze śmierci.

Art.  83.

Kto, działając na szkodę Państwa Polskiego, dopuszcza się zbierania lub przekazywania wiadomości, stanowiących tajemnicę państwową lub wojskową, przechodzi na stronę nieprzyjaciela lub ucieka za granicę,

podlega karze więzienia od lat 10 do 15 albo karze śmierci.

Art.  84.

§ 1. Kto w czasie wojny działa na korzyść nieprzyjaciela albo na szkodę siły zbrojnej polskiej lub sprzymierzonej,

podlega karze więzienia od lat 10 do 15 albo karze śmierci.

§ 2. Kto, będąc obywatelem polskim, dobrowolnie przyjmuje obowiązki w wojsku nieprzyjacielskim, choćby przez wstąpienie do obcego wojska uzyskał obce obywatelstwo,

podlega karze więzienia.

§ 3. Jeśli sprawca bierze udział w działaniach wojennych przeciw Państwu Polskiemu,

podlega karze śmierci.

Art.  85.

Kto w czasie wojny, nie należąc do wojska nieprzyjacielskiego, przedsiębierze działania zbrojne przeciw Państwu Polskiemu,

podlega karze śmierci.

Art.  86.

§ 1. Kto targnie się na życie lub zdrowie osoby, będącej przedstawicielem Państwa albo Wojska Polskiego lub Państw albo Armii Sprzymierzonych,

podlega karze więzienia od lat 10 do 15 albo karze śmierci.

§ 2. Kto taką osobę znieważa,

podlega karze więzienia do lat 3 albo aresztu.

Art.  87.

Kto, mając wiarygodną wiadomość o przestępstwach określonych w art. 78, 79, 80, 81, 86 w czasie, gdy można jeszcze zapobiec zamierzonym czynom, zaniecha donieść o tym w porę władzy,

podlega karze więzienia.

Art.  88.

Kto publicznie nawołuje do obalenia, poderwania lub osłabienia polskiej władzy państwowej lub do popełnienia przestępstw, określonych w art. 78, 79, 83, 85, 86 albo je pochwala oraz kto sporządza, rozpowszechnia i przechowuje pisma, druki lub wizerunki, nawołujące do popełnienia takiego przestępstwa lub zawierające pochwałę takiego przestępstwa,

podlega karze więzienia.

Art.  89.

Kto publicznie nawołuje do wojny zaborczej,

podlega karze więzienia albo karze śmierci.

Art.  90.

§ 1. Kto w celu osłabienia ducha obronnego społeczeństwa rozpowszechnia w czasie wojny lub w okresie grożącej wojny wiadomości, mogące ducha tego osłabić,

podlega karze więzienia.

§ 2. Jeżeli sprawca, nie mając na celu osłabienia ducha obronnego, rozpowszechnia jednak wiadomości nieprawdziwe,

podlega karze więzienia do lat 5.

Art.  91.

§ 1. Kto dostarcza dla wojska broni lub innego sprzętu wojennego, niezdatnych do użytku, jak również kto w czasie wojny lub w okresie grożącej wojny nie wykona obowiązujących świadczeń rzeczowych albo umówionej dostawy dla wojska lub wykonywa je niezgodnie z prawem lub umową,

podlega karze więzienia.

§ 2. Tym samym karom podlegają dostawca, pośrednik, pełnomocnik lub funkcjonariusz dostawcy albo pośrednika, którzy spowodowali dostarczenie przedmiotów, niezdatnych do użytku lub niedotrzymanie umowy albo niewykonanie świadczenia rzeczowego.

Art.  92.

Kto, będąc obywatelem polskim, rozpowszechnia publicznie zagranicą wiadomości nieprawdziwe w celu szkodzenia interesom Państwa Polskiego,

podlega karze więzienia.

Art.  93.

§ 1. Kto, będąc obywatelem polskim lub państwa sprzymierzonego albo bezpaństwowym, dobrowolnie zgłasza lub zgłosił w czasie wojny swą przynależność do obcej narodowości, walczącej z Państwem Polskim,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5.

§ 2. Sąd orzeka nadto przepadek na rzecz Skarbu Państwa majątku skazanego, jego małżonka i dzieci, z wyjątkiem mienia tych ostatnich, pochodzącego z dorobku własnego, darowizny lub spadkobrania, o ile darczyńca albo spadkodawca nie ulegałby karze za przestępstwo, przewidziane w § 1.

O zwolnieniu od egzekucji orzekają powszechne sądy cywilne na mocy przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

§ 3. Kto, będąc narodowości Polskiej, dobrowolnie zgłasza lub zgłosił w czasie wojny swoją przynależność do obcej narodowości, uprzywilejowanej przez władzę państwa, walczącego z Państwem Polskim,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 3.

§ 4. Sąd może orzec przepadek mienia w myśl § 2.

Art.  94.

Kto na obszarze Państwa Polskiego znieważa, uszkadza lub usuwa godło, chorągiew lub banderę państwa obcego, wystawioną publicznie przez jego przedstawicielstwo,

podlega karze więzienia do lat 2.

Art.  95.

§ 1. Kto publicznie nawołuje do waśni narodowościowych, rasowych lub religijnych albo sporządza, rozpowszechnia lub przechowuje przeznaczone dla tych celów pisma, druki lub wizerunki,

podlega karze więzienia.

§ 2. Kto publicznie nawołuje do czynów, skierowanych przeciwko jedności sojuszniczej Państwa Polskiego z państwem z nim sprzymierzonym oraz kto sporządza, rozpowszechnia lub przechowuje przeznaczone dla tych celów pisma, druki lub wizerunki,

podlega karze więzienia.

§ 3. Kto w celu narażenia Państwa Polskiego na niebezpieczeństwo wojny lub zerwania stosunków dyplomatycznych przedsiębierze działania wrogie państwu obcemu,

podlega karze więzienia.

§ 4. Jeżeli przestępstw określonych w § 1, 2 i 3 dopuszczono się w czasie rozruchów lub w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 3 albo karze śmierci.

Art.  96.

Kto publicznie lży, znieważa albo wyszydza ustrój Państwa Polskiego lub pochwala faszyzm, narodowy socjalizm, zbrodnie hitlerowskie albo publicznie nawołuje do ich popełnienia albo do wprowadzenia w Polsce ustroju faszystowskiego lub narodowo-socjalistycznego, albo kto zakłada, publicznie nawołuje do zakładania lub przystępuje do organizacji faszystowskich albo narodowo-socjalistycznych,

podlega karze więzienia albo karze śmierci.

Rozdział  XVII.

Przestępstwa przeciwko obowiązkowi wierności żołnierskiej.

Art.  97.

Żołnierz, który przechodzi do nieprzyjaciela, podlega karze śmierci.

Art.  98.

Dowódca miejsca umocnionego, który oddaje je nieprzyjacielowi, nie wyczerpawszy przedtem wszystkich środków obrony, względnie wbrew otrzymanemu rozkazowi,

podlega karze śmierci.

Art.  99.

Dowódca, który oddaje nieprzyjacielowi okręt, statek powietrzny lub ich załogę, nie uczyniwszy przedtem wszystkiego, czego w celu uniknięcia oddania obowiązek od niego wymaga,

podlega karze śmierci.

Art.  100.

§ 1. Dowódca, który, nie wyczerpawszy stojących do jego rozporządzenia środków obrony, powierzone mu stanowisko opuszcza lub oddaje nieprzyjacielowi albo który poddaje się i spowoduje tym złożenie broni przez podwładne mu wojsko, nie uczyniwszy przedtem wszystkiego, czego obowiązek od niego wymaga,

podlega karze śmierci.

§ 2. W przypadkach mniejszej wagi sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Art.  101.

Żołnierz, który w czasie wojny narusza obowiązek służbowy i tym spowoduje, że przedsięwzięcia nieprzyjacielskie doznały poparcia albo że dla przedsięwzięć siły zbrojnej polskiej lub sprzymierzonej powstało niebezpieczeństwo lub szkoda,

podlega karze więzienia.

Art.  102.

Żołnierz, który z tchórzostwa ucieka z pola walki albo pobudza do ucieczki towarzyszy broni,

podlega karze śmierci.

Art.  103.

§ 1. Żołnierz, który w sytuacji bojowej ucieka albo w zamiarze uchylenia się od walki pozostaje poza swoją jednostką, porzuca broń lub inny przedmiot potrzebny do walki bądź czyni je niezdatnymi do użytku,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

§ 2. Żołnierz, który czyni przygotowania lub wchodzi w porozumienie z inną osobą w celu popełnienia przestępstwa określonego w § 1,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 2.

§ 3. Kto, mając wiarygodną wiadomość o przestępstwie określonym w § 1 lub w § 2, nie zawiadamia o tym organów państwowych,

podlega karze więzienia od roku do lat 5.

Art.  104.

§ 1. Żołnierz, który z tchórzostwa w obliczu nieprzyjaciela udaje rannego lub cierpiącego albo wprawia się w stan, czyniący go niezdolnym do pełnienia służby i przez to uchyla się od walki lub od innej czynności służbowej, połączonej z niebezpieczeństwem,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5, albo karze śmierci.

§ 2. W przypadkach mniejszej wagi sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Art.  105.

Żołnierz, który będąc w niewoli podpisze zobowiązanie wyrzeczenia się dalszej walki z nieprzyjacielem,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5.

Art.  106.

Oficer jednostki, który wskutek braku organizacji lub słabości ducha albo braku wytrwałości w walce dopuścił się utraty sztandaru,

podlega karze aresztu i degradacji.

Art.  107.

Jeżeli sprawca po dokonaniu przestępstwa określonego art. 103, 104 i 106 złoży wybitne dowody odwagi, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet od kary uwolnić.

Rozdział  XVIII.

Przestępstwa przeciwko obowiązkowi wojskowemu.

Art.  108.

§ 1. Szeregowiec lub podoficer, który samowolnie opuszcza swoją jednostkę lub miejsce służby albo poza nimi pozostaje,

podlega karze więzienia do lat 2 lub karze aresztu.

§ 2. Tej samej karze podlega szeregowiec lub podoficer, który opuszcza swoją jednostkę lub miejsce służby albo poza nimi pozostaje na podstawie zezwolenia uzyskanego przez wprowadzenie przełożonego w błąd.

§ 3. Szeregowiec lub podoficer, który w czasie wojny dopuszcza się przestępstwa określonego w §§ 1 albo 2,

podlega karze więzienia od lat 2 do lat 5.

§ 4. Przepisów § 1 i 2 nie stosuje się do podoficerów nadterminowych.

Art.  109.

§ 1. Żołnierz, który dopuszcza się dezercji, to jest w zamiarze dłuższego lub trwałego uchylenia się od służby wojskowej opuszcza swoją jednostkę lub miejsce służby albo poza nimi pozostaje,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. Żołnierz, który dopuszcza się dezercji w czasie wojny,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

§ 3. Żołnierz, który dopuszcza się dezercji, zabierając broń,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 2, a w czasie wojny - karze 10 lat więzienia albo karze śmierci.

§ 4. Jeżeli dezercji dopuszcza się dwóch lub więcej sprawców, którzy działają w porozumieniu ze sobą, każdy z nich

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 2, a w czasie wojny - karze 10 lat więzienia albo karze śmierci.

§ 5. Jeżeli sprawca przestępstwa określonego w §§ 1-4 dobrowolnie powrócił i nieobecność jego trwała nie dłużej niż dwa tygodnie, a w czasie wojny nie dłużej niż 2 doby, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Art.  110.

§ 1. 11 Żołnierz, który odmawia pełnienia służby wojskowej albo wykonania obowiązku lub zadania wynikającego z tej służby,

podlega karze więzienia.

§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu w czasie wojny,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

Art.  111.

§ 1. Żołnierz, który w zamiarze zupełnego lub częściowego uchylenia się od służby wojskowej albo od wykonania obowiązku lub zadania wynikającego z tej służby powoduje u siebie lub dopuszcza, by kto inny spowodował u niego uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia albo używa podstępnego zabiegu obliczonego na wprowadzenie w błąd władzy wojskowej,

podlega karze więzienia.

§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu w czasie wojny,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

Art.  112.

§ 1. Żołnierz, który czyni przygotowania do popełnienia przestępstwa określonego w art. 109 lub wchodzi w porozumienie z inną osobą w celu popełnienia przestępstwa określonego w art. 109, 110 lub 111,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu w czasie wojny,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 2.

Art.  113. ¹²

(skreślony).

Art.  114. ¹³

(skreślony).

Rozdział  XIX.

Przestępstwa przeciwko karności.

Art.  115. ¹⁴

Żołnierz, który podczas lub z powodu pełnienia obowiązków służbowych przez przełożonego lub starszego w stopniu służbowym narusza należną mu cześć przez głośne uskarżanie się lub w inny sposób,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

Art.  116.

§ 1. Żołnierz, który znieważa przełożonego lub starszego w stopniu służbowym podczas lub z powodu pełnienia przez nich obowiązków służbowych,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. W innych przypadkach obrazy lub zniesławienia przełożonego lub starszego w stopniu służbowym, sprawca

podlega karze więzienia do lat 3 lub karze aresztu.

§ 3. Zniesławienie w przypadku § 1 i 2 jest niekaralne, jeżeli zarzut był prawdziwy, a podniesiony został w obronie uzasadnionego interesu publicznego.

§ 4. Za obrazę uważa się poniżenie godności osobistej przełożonego lub starszego w stopniu służbowym w jego obecności albo wobec innej osoby albo też w taki sposób, że obraza może do niego dotrzeć.

Art.  117.

§ 1. Żołnierz, który dopuszcza się czynnej napaści na przełożonego lub starszego w stopniu służbowym,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. 15 Jeżeli tego przestępstwa dopuszczono się podczas lub z powodu pełnienia obowiązków służbowych, wobec zebranych żołnierzy lub pod bronią albo z bronią lub z innym niebezpiecznym narzędziem albo też, jeżeli z tego przestępstwa wynikło uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia przełożonego lub starszego w stopniu służbowym, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od roku.

§ 3. Jeżeli przestępstwa, określonego w § 1, dopuszczono się w obliczu nieprzyjaciela w okolicznościach w § 2 podanych albo jeżeli z czynnej napaści na przełożonego lub starszego w stopniu służbowym wynikła ich śmierć, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

Art.  118.

§ 1. Żołnierz, który nie wykona rozkazu bojowego,

podlega karze śmierci.

§ 2. Żołnierz, który nie wykona rozkazu w sprawach służbowych, zmieni go lub przekroczy,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

§ 3. Jeżeli z przestępstwa, określonego w § 2, wynikła znaczna szkoda lub niebezpieczeństwo takiej szkody, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 3.

Art.  119.

§ 1. Żołnierz, który odmawia wyraźnie wykonania rozkazu w sprawach służbowych lub swoje nieposłuszeństwo wyraża przez inne działania albo wzywa przełożonego do wytłumaczenia się co do wydanego rozkazu służbowego albo też mimo powtórzenia rozkazu w sprawach służbowych trwa w nieposłuszeństwie,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. Jeżeli tego przestępstwa dopuszczono się pod bronią albo wbrew rozkazowi stawania pod broń lub wobec zebranych żołnierzy albo w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia.

§ 3. Jeżeli przestępstwa określonego w § 1 dopuszczono się w obliczu nieprzyjaciela w okolicznościach w § 2 podanych, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

§ 4. W przypadkach mniejszej wagi sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Art.  120.

§ 1. Żołnierz, który używa przemocy, groźby lub podstępu w celu przeszkodzenia przełożonemu w wykonaniu rozkazu w sprawach służbowych albo w celu zmuszenia go do przedsięwzięcia lub zaniechania czynności służbowej,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. Tej samej karze podlega żołnierz, który dopuszcza się tego czynu względem żołnierzy wysłanych na rozkaz lub wezwanych do pomocy przełożonemu.

§ 3. Jeżeli przestępstwa określonego w § 1 i § 2 dopuszczono się w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia.

Art.  121.

Jeżeli przestępstwo określone w art. 116 § 1, 117, 118 lub 119 zostało popełnione w rozdrażnieniu, a było bezpośrednio wywołane zachowaniem się przełożonego niezgodnym z przepisami lub przekroczeniem przez niego władzy służbowej, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Art.  122.

§ 1. Jeżeli dwu lub więcej żołnierzy zmawia się do wspólnego popełnienia przestępstwa, określonego w art. 118, 119 lub 120, każdy z nich

podlega karze według przepisu, odnoszącego się do czynu, którego spełnienia zmowa dotyczy.

§ 2. Nie podlega karze, kto, wziąwszy udział w tym przestępstwie, doniesie o nim władzy wojskowej, gdy ta nie ma jeszcze o przestępstwie wiadomości i gdy zamierzonemu czynowi można jeszcze zapobiec. Z bezkarności nie korzysta, kto doprowadził do przestępstwa.

Art.  123.

Żołnierz, który otrzyma wiarogodną wiadomość o przestępstwie określonym w art. 122 w czasie, gdy można jeszcze zapobiec zamierzonemu czynowi, i zaniecha o nim donieść w porę władzy wojskowej,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

Art.  124.

§ 1. Jeżeli dwu lub więcej żołnierzy skupia się i wspólnymi siłami dopuszcza się przestępstwa, określonego w art. 117, 119 lub 120, każdy z nich podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 3.

§ 2. Jeżeli tego przestępstwa dopuszczono się w czasie wojny, przywódcy oraz podżegacze, tudzież każdy ze sprawców, który dopuścił się czynnej napaści na przełożonego,

podlegają karze więzienia albo karze śmierci.

§ 3. Jeżeli tego przestępstwa dopuszczono się w obliczu nieprzyjaciela, każdy ze sprawców

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

Art.  125.

§ 1. Żołnierz, który biorąc udział w przestępstwie określonym w art. 124, powraca do posłuszeństwa, a nie doszło do czynnej napaści na przełożonego, jeżeli nie jest podżegaczem lub przywódcą,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

§ 2. Jeżeli wszyscy biorący udział w przestępstwie określonym w art. 124 powracają do posłuszeństwa, a nie doszło do czynnej napaści na przełożonego, sąd może do podżegacza lub przywódcy zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Art.  126.

Na równi z przywódcą podlega karze biorący udział w przestępstwie określonym w art. 124, który:

1) osobiście wezwany przez przełożonego do posłuszeństwa odmówi wyraźnie słowem lub czynem albo

2) popiera przestępstwo za pomocą nadużycia haseł lub sygnałów wojskowych albo

3) posiada najwyższy stopień służbowy wśród biorących udział w tym przestępstwie.

Art.  127.

§ 1. Żołnierz, który wyraża wśród innych żołnierzy swoje niezadowolenie ze służby albo ze swoich przełożonych w sposób, mogący spowodować naruszenie dyscypliny wojskowej,

podlega karze więzienia do lat 3.

§ 2. Jeżeli tego przestępstwa dopuszczono się w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 3.

Art.  128.

Żołnierz, który na pytanie przełożonego w sprawach służbowych odpowie nieprawdę,

podlega karze aresztu.

Art.  129.

Żołnierz, który dopuszcza się przestępstwa, określonego w art. 115 § 1, 116, 119 lub 120 względem warty wojskowej,

podlega karze takiej, jak za czyn, spełniony przeciw przełożonemu.

Rozdział  XX.

Wojskowe przestępstwa służbowe.

Art.  130.

§ 1. Żołnierz, który przekracza lub nadużywa swej władzy, wykorzystuje swoje stanowisko albo nie dopełnia obowiązku służbowego, jeżeli to wywołało lub mogło wywołać szkodliwe następstwa,

podlega karze więzienia.

§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu w czasie wojny,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

§ 3.  ¹⁶ Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub w § 2 działa nieumyślnie,

podlega karze więzienia do lat 3 lub karze aresztu.

Art.  131.

Żołnierz, który bezprawnie powstrzymuje podwładnego od wniesienia lub popierania zażalenia albo udaremnia przepisowo wniesione zażalenie, które ma obowiązek dalej przedstawić lub zbadać,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

Art.  132.

Żołnierz, który przekracza swój zakres prawa karania albo wymierza niezasłużone lub niedozwolone kary,

podlega karze więzienia do lat 3.

Art.  133.

Żołnierz, który obraża godność osobistą podwładnego lub młodszego w stopniu służbowym albo obchodzi się z nim niezgodnie z przepisami,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

Art.  134.

§ 1. Żołnierz, który uderza podwładnego lub młodszego w stopniu służbowym albo w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

§ 2. Jeżeli przestępstwo polega na znęcaniu się nad podwładnym, sprawca

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 3. Jeżeli z przestępstwa określonego w § 1, 2 wynikło uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć podwładnego, sprawca

podlega karze więzienia.

Rozdział  XXI.

Przestępstwa przeciw szczególnym obowiązkom służbowym.

Art.  135.

§ 1. Żołnierz, który narusza regulamin służby wartowniczej lub konwojowej albo zarządzenia czy instrukcje, wydane na podstawie tych regulaminów,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

§ 2. Jeżeli przestępstwa tego dopuszczono się podczas służby wartowniczej przy składach broni, amunicji i materiałów wybuchowych, jak również przy obiektach o szczególnie ważnym znaczeniu wojskowym, sprawca

podlega karze więzienia do lat 5 albo karze aresztu.

§ 3. Jeżeli z przestępstwa tego powstała znaczna szkoda, dla uniknięcia której warta lub konwój były wyznaczone, lub jeżeli przestępstwo to popełniono w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia.

§ 4. Jeżeli przestępstwa, określonego w § 1, dopuszczono się w obliczu nieprzyjaciela, a z przestępstwa wynikła szkoda lub niebezpieczeństwo takiej szkody, sprawca

podlega karze więzienia lub karze śmierci.

Art.  136.

Żołnierz, który za czyn stanowiący naruszenie obowiązku służbowego albo w związku z pełnieniem obowiązku służbowego przyjmuje dla siebie lub innej osoby korzyść majątkową lub osobistą, czy też ich obietnicę albo takiej korzyści żąda,

podlega karze więzienia.

Art.  137.

§ 1. Żołnierz, który aresztowanego, powierzonego jego nadzorowi, konwojowi lub straży, uwalnia, ułatwia mu ucieczkę względnie do niej dopuszcza,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,

podlega karze aresztu.

Art.  138.

§ 1. Żołnierz, który wbrew swemu obowiązkowi nie dokona aresztowania,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,

podlega karze aresztu.

Art.  139.

Żołnierz, który wystawia nieprawdziwe poświadczenie służbowe albo zdaje niezgodne z prawdą raporty, meldunki lub sprawozdania służbowe albo je dalej przedkłada,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

Art.  140.

Żołnierz, który narusza obowiązek służbowy z obawy przed osobistym niebezpieczeństwem,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu

Art.  141.

Żołnierz, który zaniecha obowiązkowego doniesienia lub ścigania przestępstw swoich podwładnych,

podlega karze więzienia do lat 5.

Art.  142.

Żołnierz, który lekkomyślnie lub przez niedbalstwo w pełnieniu służby powoduje znaczne uszkodzenie okrętu, statku powietrznego albo innego przedmiotu służbowego lub ich przynależności,

podlega karze więzienia do lat 5.

Art.  143.

§ 1. Żołnierz powietrznych sił zbrojnych, który narusza regulaminowe zasady lotu w wypadku, gdy to naruszenie spowodowało lub mogło spowodować uszkodzenie lub zniszczenie statku powietrznego, urządzeń lądowych lotnictwa albo nieszczęśliwy wypadek z ludźmi,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. Jeżeli tego przestępstwa dopuszczono się w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

Art.  144.

§ 1. Żołnierz, prowadzący pojazdy mechaniczne, który narusza regulaminowe zasady ich prowadzenia oraz przepisy jazdy na drogach, o ile to naruszenie spowodowało lub mogło spowodować uszkodzenie lub zniszczenie powierzonej mu maszyny, nieszczęśliwy wypadek z ludźmi albo inne poważne skutki,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. Jeżeli tego przestępstwa dopuszczono się w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

§ 3. 17 Jeżeli w przypadku określonym w § 1 lub w § 2 naruszenie regulaminowych zasad prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz przepisów jazdy na drogach było nieumyślne, sprawca

podlega karze więzienia do lat 2 lub karze aresztu.

Art.  145.

Żołnierz, który celem osiągnięcia korzyści, bezprawnie używa powierzonych mu środków wojskowego transportu,

podlega karze więzienia do lat 3.

Art.  146.

Żołnierz, który nie podejmie środków do wywiezienia rannych z pola boju, wbrew swoim obowiązkom,

podlega karze więzienia do lat 5 lub aresztu.

Art.  147.

Dowódca ginącego okrętu wojennego lub statku powietrznego, który go opuszcza, nie wypełniwszy do końca swoich obowiązków służbowych, jak również załoga okrętu lub statku powietrznego, która czyni to bez wyraźnego rozkazu dowódcy,

podlega karze śmierci.

Rozdział  XXII.

Przestępstwa przeciwko porządkowi wojskowemu.

Art.  148.

§ 1. Żołnierz, który przez nieostrożne obchodzenie się ze służbową bronią lub amunicją, uszkadza człowieka na ciele,

podlega karze więzienia do lat 5 albo karze aresztu.

§ 2. Jeżeli z tego przestępstwa wynikła śmierć człowieka, sprawca

podlega karze więzienia.

Art.  149.

Żołnierz, który używa broni służbowej wbrew przepisom zezwalającym na użycie broni służbowej,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

Art.  150.

Żołnierz, który w służbie lub po wyznaczeniu do służby wprawia się w stan, czyniący go niezdolnym do pełnienia obowiązków służbowych,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

Art.  151.

§ 1. Żołnierz, który wnosi zażalenie, oparte na nieprawdziwych twierdzeniach,

podlega karze więzienia do lat 3 albo karze aresztu.

§ 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,

podlega karze aresztu.

Art.  152.

Oficer odbywający karę aresztu lub karę aresztu domowego, który nie stosuje się do przepisanego sposobu odbywania tego aresztu,

podlega karze więzienia do lat 3.

Art. 153.  ¹⁸ (skreślony).

Art.  154.

Żołnierz, który dopuszcza się czynu, hańbiącego honor wojskowy, godność lub powagę Wojska Polskiego, chociażby czyn ten nie wynikał z obowiązku służbowego,

podlega karze więzienia do lat 5 lub aresztu.

Art.  155.

Żołnierz, który bezprawnie przyswaja sobie stopień wojskowy,

podlega karze więzienia do lat 3 albo aresztu.

Rozdział  XXIII.

Przestępstwa przeciwko mieniu wojskowemu.

Art.  156.

§ 1. Żołnierz, który porzuca, zbywa, ukrywa lub bezprawnie dysponuje przedmiotami umundurowania i sprzętu wojskowego, wydanymi mu na stałe lub czasowe użytkowanie,

podlega karze aresztu.

§ 2. Za to samo przestępstwo, popełnione w odniesieniu do danej do osobistego użytku broni, naboi lub innych środków uzbrojenia, technicznego zaopatrzenia, jak również środków transportu, sprawca

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 3. Jeżeli przestępstwa, określonego w § 2, dopuszczono się w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5.

§ 4.  ¹⁹ Żołnierz, który nieumyślnie dopuszcza do utraty posiadanej broni służbowej,

podlega karze więzienia do lat 2 lub karze aresztu.

Art.  157.

§ 1. Żołnierz, który niszczy, uszkadza lub czyni niezdatnymi do użytku przedmioty umundurowania lub sprzętu wojskowego,

podlega karze aresztu.

§ 2. Za to samo przestępstwo, popełnione w odniesieniu do broni palnej, naboi i innych środków uzbrojenia i technicznego zaopatrzenia, jak również środków transportu, sprawca

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 3. Jeżeli przestępstwo, określone w § 1, 2, popełniono w zmowie albo w czasie wojny, przy czym nie było to spowodowane warunkami wojny, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

§ 4. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,

podlega karze więzienia do lat 5 albo karze aresztu.

Art.  158.

§ 1. Żołnierz, który dopuszcza się niedbalstwa lub nieostrożności odnośnie powierzonego mu dla ochrony transportu mienia wojskowego, jego przechowania albo wykorzystywania, a w szczególności pozostawia mienie wojskowe bez nadzoru, transportuje je bez listów przewozowych, nie zachowuje środków ochrony w drodze, jeżeli to spowodowało lub mogło spowodować stratę mienia lub szkodę,

podlega karze więzienia do lat 5 lub karze aresztu.

§ 2. Jeżeli tego przestępstwa dopuszczono się w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

Art.  159.

§ 1. Żołnierz, który przywłaszcza pieniądze, wartościowe przedmioty lub inne mienie wojskowe, które z mocy pełnionych przez niego obowiązków służbowych albo dla wypełnienia polecenia służbowego zostały mu powierzone,

podlega karze więzienia do lat 5 albo karze aresztu.

§ 2. Jeżeli z tego przestępstwa powstała znaczna szkoda lub jeżeli tego przestępstwa dopuszczono się w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

Art.  160.

§ 1. 20 Żołnierz, który wydaje osobom wojskowym powierzone mu z tytułu służby mienie wojskowe (żywność, umundurowanie, sprzęt) w nieprzepisowej normie albo wydaje je osobom, nie mającym do tego prawa,

podlega karze więzienia do lat 3 lub karze aresztu.

§ 2. Jeżeli tego przestępstwa dopuszczono się w czasie wojny, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5.

Art.  161.

§ 1. Żołnierz, który zabiera innej osobie wojskowej w koszarach lub w miejscu postoju cudze mienie ruchome w celu przywłaszczenia,

podlega karze więzienia do lat 5 lub aresztu.

§ 2. Żołnierz, który dopuszcza się tego samego zaboru ze składów państwowych, wojskowych lub należących do instytucji publicznej,

podlega karze więzienia do lat 5.

Art.  162.

Żołnierz, który dopuszcza się zaboru mienia ruchomego ze składu, magazynu wojskowego lub państwowego, będącego pod jego ochroną lub mając do niego swobodny dostęp,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 3 albo karze śmierci.

Art.  163. ²¹

§ 1. Żołnierz, który dopuszcza się zaboru broni, jej części składowych, amunicji ze składów wojskowych lub z miejsc przechowania ich, jak również środków transportu wojskowego, mechanicznych i innych,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

§ 2. W przypadkach mniejszej wagi sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Rozdział  XXIV.

Przestępstwa w polu przeciwko ludności i mieniu.

Art.  164.

§ 1. Żołnierz, który w polu przywłaszcza rzeczy ulegające prawu zdobyczy,

podlega karze więzienia do lat 3 lub aresztu.

§ 2. Tej samej karze podlega żołnierz, który przywłaszcza zdobycz prawnie zabraną.

Art.  165.

§ 1. Żołnierz, który w polu, korzystając z popłochu wojennego lub nadużywając swej przewagi wojskowej, z chęci zysku:

a) zabiera lub wymusza rzeczy należące do ludności albo

b) nakłada kontrybucję wojenną lub przymusowe świadczenia albo

c) przekracza miarę poruczonych mu rekwizycji,

podlega karze więzienia.

§ 2. Jeżeli przestępstwa tego dopuszczono się przez użycie przemocy lub groźby natychmiastowego gwałtu, sprawca

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

Art.  166.

Żołnierz, który w polu złośliwie lub swawolnie pustoszy lub niszczy cudzie mienie,

podlega karze więzienia do lat 3 lub aresztu.

Art.  167.

Żołnierz, który na placu boju ograbia zwłoki poległych albo który w polu odbiera lub wymusza jakikolwiek przedmiot od chorego lub rannego albo od jeńca wojennego, powierzonego jego straży,

podlega karze więzienia.

Art.  168.

§ 1. Żołnierz, który w polu odłączywszy się od swej jednostki uciska ludność,

podlega karze więzienia do lat 5.

§ 2. Jeżeli tego przestępstwa dopuściło się dwu lub więcej żołnierzy, którzy zmówili się w celu ciągłego uciskania ludności, każdy z nich

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci.

Art.  169.

§ 1. Kto dobrowolnie bierze lub brał podczas wojny udział w znęcaniu się nad ludnością cywilną lub jeńcami wojennymi albo w zabójstwach, dokonywanych nad nimi,

podlega karze śmierci.

§ 2. Kto dobrowolnie współdziała lub współdziałał podczas wojny z wrogą władzą w ściganiu i ujmowaniu osób przez tę władzę prześladowanych nie za przestępstwa pospolite albo kto osoby te ujmował w celu oddania ich w ręce wrogich władz,

podlega karze śmierci.

§ 3. Kto wymusza lub wymuszał podczas wojny od powyższych osób, przez wrogie władze prześladowanych, świadczenia jakiegokolwiek rodzaju pod groźbą ujęcia ich i oddania w ręce wrogich władz,

podlega karze więzienia.

§ 4. Sąd orzeka w przypadkach, przewidzianych w § 3, przepadek majątku skazanego, jego małżonka i dzieci z wyjątkiem mienia tych ostatnich, pochodzącego z własnego dorobku, darowizny lub spadkobrania, o ile darczyńca lub spadkodawca nie podlega karze za przestępstwo, przewidziane w § 3.

Art.  170.

Żołnierz, który dopuszcza się okrucieństwa lub znęcania się nad jeńcami wojennymi, a także wbrew obowiązkom z tytułu służby niedbale odnosi się do chorych i rannych jeńców,

podlega karze więzienia do lat 5 lub aresztu.

Rozdział  XXV.

Przestępstwa jeńców wojennych.

Art.  171.

Karom, przewidzianym w rozdziale XIX, podlegają jeńcy wojenni, jeśli dopuszczają się określonych w tym rozdziale czynów w czasie pozostawania pod nadzorem wojskowym.

Rozdział  XXVI.

Przepisy końcowe.

Art.  172.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrowi Obrony Narodowej.

¹¹ Art. 110 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. (Dz.U.61.6.40) zmieniającej nin. ustawę z dniem 12 marca 1961 r.

¹² Art. 113 skreślony przez art. 211 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U.67.44.220) z dniem 29 listopada 1967 r.

¹³ Art. 114 skreślony przez art. 211 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U.67.44.220) z dniem 29 listopada 1967 r.

¹⁴ Art. 115 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. (Dz.U.61.6.40) zmieniającej nin. ustawę z dniem 12 marca 1961 r.

¹⁵ Art. 117 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. (Dz.U.61.6.40) zmieniającej nin. ustawę z dniem 12 marca 1961 r.

¹⁶ Art. 130 § 3 dodany przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. (Dz.U.61.6.40) zmieniającej nin. ustawę z dniem 12 marca 1961 r.

¹⁷ Art. 144 § 3 dodany przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. (Dz.U.61.6.40) zmieniającej nin. ustawę z dniem 12 marca 1961 r.

¹⁸ Art. 153 skreślony przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. (Dz.U.61.6.40) zmieniającej nin. ustawę z dniem 12 marca 1961 r.

¹⁹ Art. 156 § 4 dodany przez art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. (Dz.U.61.6.40) zmieniającej nin. ustawę z dniem 12 marca 1961 r.

²⁰ Art. 160 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. (Dz.U.61.6.40) zmieniającej nin. ustawę z dniem 12 marca 1961 r.

²¹ Art. 163 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. (Dz.U.61.6.40) zmieniającej nin. ustawę z dniem 12 marca 1961 r.