Rozdział 1 - Wolne obszary celne i składy wolnocłowe - Kodeks celny.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2001.75.802 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 10 sierpnia 2003 r.

Rozdział  1

Wolne obszary celne i składy wolnocłowe

Przepisy ogólne

§  1. 
Wolne obszary celne i składy wolnocłowe są to wydzielone części polskiego obszaru celnego, w których:
1)
przy stosowaniu należności celnych przywozowych i środków polityki handlowej dotyczących przywozu towary niekrajowe traktowane są jako znajdujące się poza polskim obszarem celnym, chyba że zostały objęte dopuszczalną procedurą celną lub zostały wykorzystane niezgodnie z warunkami określonymi w przepisach prawa celnego,
2)
wprowadzenie towarów krajowych powoduje skutki takie same, jak w wypadku ich wywozu, o ile przewidują to przepisy szczególne.
§  2. 
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, warunki i kryteria tworzenia i znoszenia wolnych obszarów celnych i składów wolnocłowych. W rozporządzeniu zostaną wskazane w szczególności warunki dotyczące lokalizacji wolnego obszaru celnego, a także zostaną określone dokumenty niezbędne do rozpatrzenia wniosku o ustanowienie wolnego obszaru celnego. Rada Ministrów określi przesłanki i tryb likwidacji wolnych obszarów celnych.
§  3. 
Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki, w drodze rozporządzenia, ustanawia i znosi wolne obszary celne oraz składy wolnocłowe, określa ich obszar i wyznacza osobę zarządzającego.
§  4. 
Wszelkie postanowienia niniejszej ustawy odnoszące się do wolnych obszarów celnych stosuje się odpowiednio do składów wolnocłowych.

Zarządzającym wolnym obszarem celnym może być jedynie osoba krajowa, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 3 § 1 pkt 11 lit. c), posiadająca prawo własności lub wieczystego użytkowania gruntu, na którym ma być ustanowiony wolny obszar celny.

§  1. 
Dyrektor izby celnej ustala sposób odgraniczenia wolnego obszaru celnego oraz miejsca wejścia i wyjścia w wolnym obszarze celnym. Do wykonania odgraniczenia wolnego obszaru celnego od pozostałego polskiego obszaru celnego zobowiązany jest zarządzający.
§  2. 
Wszelkie prace budowlane na terenie wolnego obszaru celnego mogą być wykonywane tylko po uprzednim otrzymaniu pozwolenia odpowiedniego organu, zgodnie z prawem budowlanym, wydanego po uzgodnieniu z dyrektorem izby celnej.
§  1. 
Granice i miejsca wejścia i wyjścia z wolnego obszaru celnego podlegają dozorowi celnemu.
§  2. 
Wstęp do wolnego obszaru celnego oraz przemieszczanie się w nim odbywa się według zasad i na warunkach ustalonych z organem celnym.
§  3. 
Organ celny może przeprowadzać kontrolę celną towarów wprowadzanych do wolnego obszaru celnego, znajdujących się w nim lub z niego wyprowadzanych. Osoby oraz środki transportu przemieszczające się przez granicę wolnego obszaru celnego mogą również zostać poddane kontroli celnej.
§  4. 
W celu umożliwienia kontroli celnej towaru, o której mowa w § 3, kopia dokumentu przewozowego powinna zostać dostarczona organowi celnemu lub przechowywana do jego dyspozycji przez osobę wyznaczoną w tym celu przez ten organ. W wypadku przeprowadzania kontroli towary powinny zostać udostępnione organowi celnemu.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki prowadzenia działalności w wolnych obszarach celnych i składach wolnocłowych. W rozporządzeniu zostaną określone w szczególności czynności, których powinien dokonać przedsiębiorca działający w wolnym obszarze celnym w wypadku rozpoczęcia lub zakończenia działalności.

Wprowadzanie towarów do wolnych obszarów celnych

§  1. 
Do wolnego obszaru celnego mogą zostać wprowadzone towary niekrajowe i towary krajowe.
§  2. 
Organ celny może zażądać złożenia towarów stanowiących zagrożenie lub mogących uszkodzić inne towary, albo które z innych względów wymagają specjalnych urządzeń, w pomieszczeniach do tego celu przystosowanych.
§  1. 
Z zastrzeżeniem art. 171 § 3 i 4, wprowadzenie towaru do wolnego obszaru celnego nie wymaga przedstawienia go organowi celnemu ani dokonania zgłoszenia celnego.
§  2. 
Organowi celnemu przedstawiane są i podlegają formalnościom celnym jedynie towary:
1)
które są objęte procedurą celną i których wprowadzenie do wolnego obszaru celnego powoduje zakończenie tej procedury lub
2) 114
 w stosunku do których zapadła decyzja o zwrocie lub umorzeniu należności celnych przywozowych, zezwalająca na umieszczenie tych towarów w wolnym obszarze celnym, lub
3)
których wprowadzenie do wolnego obszaru celnego powoduje skutki, o których mowa w art. 168 § 1 pkt 2.
§  3. 
Organ celny może zażądać informacji o towarach, które podlegają należnościom celnym wywozowym lub innym przepisom dotyczącym wywozu.
§  4. 
Na wniosek osoby zainteresowanej organ celny poświadcza status celny towaru znajdującego się w wolnym obszarze celnym.

Zasady prowadzenia działalności w wolnych obszarach celnych

§  1. 
Okres pozostawania towarów w wolnych obszarach celnych jest nieograniczony.
§  2. 
Organ celny może wyznaczyć dla towarów, o których mowa w art. 168 § 1 pkt 2, termin ich pozostawania w wolnym obszarze celnym.
§  1. 
Na warunkach przewidzianych w niniejszej ustawie w wolnym obszarze celnym dozwolona jest każda działalność przemysłowa, usługowa lub handlowa, z wyłączeniem handlu detalicznego. O zamiarze prowadzenia działalności należy uprzednio powiadomić właściwy organ celny.
§  2. 
Wyłączenie, o którym mowa w § 1, nie dotyczy handlu detalicznego, dokonywanego w wolnym obszarze celnym ustanowionym na terenie lotniczego, morskiego lub rzecznego przejścia granicznego.
§  2a. 
Na terenie wolnego obszaru celnego ustanowionego na terenie lotniczego, morskiego lub rzecznego przejścia granicznego mogą dokonywać zakupu wyłącznie podróżni opuszczający polski obszar celny.
§  3. 
Organ celny może zakazać lub ograniczyć prowadzenie działalności, o której mowa w § 1, ze względu na rodzaj towarów lub możliwości sprawowania dozoru celnego.
§  4. 
Organ celny może zakazać prowadzenia działalności w wolnym obszarze celnym w wypadku, gdy osoby:
1)
kierujące działalnością podmiotu zostały skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo gospodarcze lub za przestępstwo skarbowe,
2)
zalegają z cłem, podatkami stanowiącymi dochód budżetu państwa lub składkami na ubezpieczenie społeczne albo jest wobec nich prowadzone postępowanie egzekucyjne, upadłościowe, likwidacyjne lub układowe,
3)
prowadzą działalność niezgodnie z przepisami prawa celnego, a w szczególności prowadzą ewidencję niezgodnie z art. 179.
§  5. 
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, wypadki, w których organ celny może wprowadzić zakazy lub ograniczenia dotyczące prowadzenia działalności w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym. W rozporządzeniu minister właściwy do spraw finansów publicznych wskaże, że prowadzenie działalności w wolnym obszarze celnym może być zakazane lub ograniczone w szczególności w wypadku naruszenia przez prowadzącego działalność w wolnym obszarze celnym przepisów regulujących prowadzenie działalności gospodarczej, zaprzestania prowadzenia działalności w wolnym obszarze celnym na czas dłuższy niż 6 miesięcy bez powiadomienia organu celnego, utraty przez wnioskodawcę tytułu prawnego do korzystania z pomieszczeń lub terenu, gdzie wnioskodawca prowadzi działalność.
§  1. 
Towary niekrajowe podczas ich pozostawania w wolnym obszarze celnym mogą być:
1)
dopuszczone do obrotu, na warunkach przewidzianych przez tę procedurę i art. 181,
2)
przedmiotem zwyczajowych czynności, o których mowa w art. 116, bez pozwolenia,
3)
objęte procedurą uszlachetniania czynnego na warunkach określonych przez tę procedurę,
4)
objęte procedurą przetwarzania pod kontrolą celną na warunkach określonych przez tę procedurę,
5)
objęte procedurą odprawy czasowej na warunkach określonych przez tę procedurę,
6)
przedmiotem zrzeczenia, zgodnie z przepisem art. 187,
7)
zniszczone za zgodą organu celnego, po dostarczeniu temu organowi przez osobę zainteresowaną niezbędnych informacji, w szczególności o przyczynach, sposobach i skutkach zniszczenia towaru.
§  2. 
Jeżeli towary objęte jedną z procedur, o których mowa w § 1 pkt 3-5, są zużywane lub używane na terenie wolnego obszaru celnego, nie pobiera się zabezpieczenia, o którym mowa w art. 93 § 1.
§  3. 
Jeżeli towary objęte są jedną z procedur, o których mowa w § 1 pkt 3-5, organ celny może podejmować odpowiednie czynności kontroli celnej w takim zakresie, jaki jest niezbędny do zapewnienia dozoru celnego wolnych obszarów celnych.

Towary niekrajowe, do których nie ma zastosowania art. 177, oraz towary krajowe, o których mowa w art. 168 § 1 pkt 2, nie mogą być użyte ani zużyte w wolnych obszarach celnych.

§  1. 
Osoba wykonująca w wolnym obszarze celnym działalność polegającą na składowaniu, obróbce, przerobie, sprzedaży lub kupnie towarów jest zobowiązana do prowadzenia ewidencji towarowej w sposób zatwierdzony przez organ celny.
§  2. 
Towary powinny zostać ujęte w ewidencji towarowej niezwłocznie po ich złożeniu w magazynach, na placach lub w innych miejscach prowadzenia działalności, o której mowa w § 1. Ewidencję towarów należy prowadzić w sposób umożliwiający organom celnym identyfikację towarów oraz w sposób wykazujący ich przemieszczanie.
§  3. 
W wypadku przeładunku towarów w wolnym obszarze celnym dokumenty dotyczące tego przeładunku należy przechowywać do dyspozycji organów celnych. Krótkotrwałe składowanie towarów związane z takim przeładunkiem uważane jest za część przeładunku.
§  4. 
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, ogólne warunki i wzory ewidencji prowadzonej w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym.

Wyprowadzanie towarów z wolnych obszarów celnych

§  1. 
Towary wyprowadzane z wolnego obszaru celnego mogą zostać:
1)
wywiezione lub powrotnie wywiezione poza polski obszar celny,
2)
wprowadzone do pozostałej części polskiego obszaru celnego,

chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

§  2. 
Wobec towarów wyprowadzanych z wolnego obszaru celnego na pozostały polski obszar celny stosuje się przepisy tytułu III niniejszej ustawy, jednakże do towarów krajowych nie stosuje się art. 47-53.
§  1. 
Jeżeli dług celny powstaje wobec towaru niekrajowego, a wartość celna tego towaru została ustalona w oparciu o cenę faktycznie zapłaconą lub należną, wraz z zawartymi w niej kosztami składowania i utrzymania w stanie niezmienionym towarów w czasie ich złożenia w wolnym obszarze celnym, to koszty te odlicza się od wartości celnej, o ile są wyodrębnione z ceny faktycznie zapłaconej lub należnej za towar.
§  2. 
Jeżeli towar, o którym mowa w § 1, został poddany w wolnym obszarze celnym zwyczajowym czynnościom, o których mowa w art. 116, to na wniosek zgłaszającego, przy ustalaniu kwoty należności celnych przywozowych, uwzględnia się rodzaj, wartość celną oraz ilość towaru, jak gdyby towary te nie były poddane tym czynnościom.

W wypadku wywozu lub powrotnego wywozu towarów z wolnego obszaru celnego organ celny powinien dokonać sprawdzenia, czy nie zostały naruszone przepisy, które stosuje się do wywozu lub powrotnego wywozu.

§  1. 
W wypadku wprowadzenia lub powrotnego wprowadzenia towarów do pozostałej części polskiego obszaru celnego lub ich objęcia procedurą celną, poświadczenie określone w art. 174 § 4 może zostać wykorzystane w celu udowodnienia krajowego lub niekrajowego statusu celnego tych towarów.
§  2. 
W wypadku gdy przez poświadczenie, o którym mowa w § 1, lub w inny sposób osoba zainteresowana nie udowodniła statusu celnego towarów, towary te uważane są za:
1)
towary krajowe - przy stosowaniu przepisów dotyczących należności celnych wywozowych, pozwoleń wywozowych oraz środków polityki handlowej dotyczących ich wywozu,
2)
towary niekrajowe - w innych wypadkach.
113 Art. 170 zmieniony przez art. 14 pkt 19 ustawy z dnia 20 marca 2002 r. o przekształceniach w administracji celnej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.02.41.365) z dniem 1 maja 2002 r.
114 Art. 174 § 2 pkt 2 zmieniony przez art. 1 pkt 75 ustawy z dnia 23 kwietnia 2003 r. (Dz.U.03.120.1122) zmieniającej nin. ustawę z dniem 10 sierpnia 2003 r.