Rozdział 1 - Płace. - Karta praw i obowiązków nauczyciela.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1972.16.114

Akt utracił moc
Wersja od: 1 lutego 1982 r.

Rozdział 1.

Płace.

1.
Wprowadza się od dnia 1 maja 1972 r. nowy system uposażeń nauczycieli i nauczycieli akademickich wraz z podwyżką płac.
2.
Wynikająca ze zmiany systemu uposażeń podwyżka płac zostanie zrealizowana w pięciu następujących etapach:

- etap I - od 1 maja 1972 r.,

- " II - od 1 września 1973 r.,

- " III - od 1 września 1974 r.,

- " IV - od 1 września 1975 r.,

- " V - od 1 września 1976 r.

1.
Uposażenie nauczycieli i nauczycieli akademickich składa się z uposażenia zasadniczego i dodatków.
2.
Wysokość uposażenia zasadniczego uzależniona jest od posiadanego przez nauczyciela i nauczyciela akademickiego poziomu wykształcenia, stażu pracy pedagogicznej i zajmowanego stanowiska, a dodatków - od wykonywanej funkcji, warunków pracy i osiąganych wyników pracy.

Nauczyciel i nauczyciel akademicki awansuje do wyższego szczebla uposażenia zasadniczego co 4 lata. Okres wyczekiwania na osiągnięcie najwyższego szczebla, zróżnicowany według stanowisk, nie może przekraczać 24 lat pracy pedagogicznej.

1.
Dodatek funkcyjny przysługuje nauczycielom i nauczycielom akademickim, których powołano do pełnienia funkcji kierowniczych.
2.
Dodatek funkcyjny przysługuje również nauczycielom i nauczycielom akademickim, którym zlecono pełnienie obowiązków kierowniczych w zastępstwie nauczycieli i nauczycieli akademickich powołanych do pełnienia funkcji kierowniczych. W tych wypadkach prawo do dodatku powstaje od pierwszego dnia miesiąca po upływie jednomiesięcznego okresu pełnienia tych obowiązków i gaśnie z dniem pierwszym miesiąca następującego po zaprzestaniu pełnienia tych obowiązków.
1.
Nauczycielowi i nauczycielowi akademickiemu przysługuje tylko jeden dodatek funkcyjny, a w razie zbiegu tytułów do dwóch lub więcej dodatków przysługuje dodatek wyższy, jednakże rektorowi, prorektorowi, dziekanowi i prodziekanowi przysługuje dodatek z tytułu pełnienia tej funkcji niezależnie od dodatku funkcyjnego z tytułu pełnienia drugiej funkcji kierowniczej w szkole wyższej.
2.
Właściwy minister w porozumieniu z Ministrami: Oświaty i Wychowania lub Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki może określić inne wypadki, w których nie stosuje się ograniczenia uprawnień do dwóch dodatków funkcyjnych.
3.
Nauczyciel i nauczyciel akademicki powołany do pełnienia funkcji kierowniczej na czas określony traci prawo do dodatku funkcyjnego z upływem tego okresu, a w razie wcześniejszego odwołania - z końcem miesiąca, w którym nastąpiło odwołanie.
4.
W razie rozwiązania stosunku służbowego lub umowy o pracę prawo do dodatku funkcyjnego ustaje jednocześnie z ustaniem prawa do uposażenia.
5.
Dodatek funkcyjny nie przysługuje w okresie zawieszenia w pełnieniu obowiązków służbowych lub nie usprawiedliwionej nieobecności w pracy i w okresach, za które nie przysługuje uposażenie zasadnicze, oraz od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nauczyciel lub nauczyciel akademicki zaprzestał pełnienia z innych powodów obowiązków, do których przywiązany jest ten dodatek. W okresie niepełnienia obowiązków z powodu choroby dodatek przysługuje za okres nie przekraczający 6 miesięcy.

Nauczycielom i nauczycielom akademickim posiadającym wysokie kwalifikacje i osiągającym wyróżniające wyniki w pracy dydaktyczno-wychowawczej lub naukowo-badawczej może być przyznany dodatek specjalny dla nauczycieli przodujących w pracy dydaktycznej i wychowawczej.

Nauczycielom i nauczycielom akademickim pracującym w trudnych warunkach albo w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych przysługuje dodatek służbowy.

1.
W szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania, mogą być zlecane nauczycielom i nauczycielom akademickim godziny ponadwymiarowe.
2.
W przewidzianych w ust. 1 wypadkach na realizację godzin ponadwymiarowych przez szkołę zgody udziela kurator okręgu szkolnego.
3.
Przez godzinę ponadwymiarową rozumie się efektywnie przepracowaną godzinę zajęć dydaktycznych i wychowawczych powyżej obowiązującego tygodniowego wymiaru godzin pracy nauczyciela i nauczyciela akademickiego z uwzględnieniem przepisów art. 32 ust. 4 i 5.
4.
Wynagrodzenie z tytułu godzin ponadwymiarowych wypłacane jest wyłącznie za efektywnie przepracowane godziny pod warunkiem wykonania przez nauczyciela i nauczyciela akademickiego tygodniowego obowiązującego wymiaru godzin dydaktycznych. Rozliczenie godzin ponadwymiarowych następuje w stosunku do nauczycieli za okres tygodniowy, w stosunku zaś do nauczycieli akademickich za okres roku akademickiego.
5.
Kobiety w okresie od czwartego miesiąca ciąży lub mającej na utrzymaniu dziecko do lat 3 nie wolno zatrudniać w godzinach ponadwymiarowych bez jej zgody.

Wysokość stawek uposażenia zasadniczego, dodatków, wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, zasady zaszeregowania i awansowania oraz przyznawania dodatków do uposażenia nauczycieli i nauczycieli akademickich określa Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.

Nauczyciele dyplomowani i profesorowie szkoły średniej zatrudnieni w szkołach podstawowych, średnich ogólnokształcących i zawodowych, osiągający wybitne rezultaty w pracy dydaktycznej i wychowawczej, mogą być nagradzani przez organy administracji szkolnej stopnia wojewódzkiego nagrodą specjalną w wysokości jedno lub dwumiesięcznego uposażenia. Warunkiem przyznania nagrody jest uzyskanie bardzo dobrej oceny przełożonej władzy szkolnej w okresie co najmniej czterech lat oraz udział wychowanków w olimpiadach przedmiotowych albo konkursach zawodowych, sportowych, artystycznych lub osiągnięcie przez nich odpowiednich rezultatów podczas egzaminów wstępnych do szkół wyższego szczebla, a ponadto w każdym wypadku - prowadzenie jednej z form zajęć wychowawczych.

Określone w ustawie i przepisach wydanych na podstawie art. 23 uposażenie zasadnicze nauczycieli i nauczycieli akademickich, wszystkie dodatki, wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, wynagrodzenia dodatkowe za zajęcia dydaktyczne, nagrody, wszelkie wypłaty pieniężne i świadczenia rzeczowe, z wyjątkiem wynagrodzeń przewidzianych w art. 37 ust. 2, wolne są od podatku od wynagrodzeń i potrąceń na składkę emerytalną.

Przy pierwszym mianowaniu nauczyciel i nauczyciel akademicki nabywa prawo do uposażenia od dnia nawiązania stosunku pracy.

1.
Zmiana wysokości uposażenia w czasie służby z powodu mianowania (awansu) lub innych przyczyn następuje z dniem pierwszym najbliższego miesiąca kalendarzowego, jeżeli mianowanie (awans, inne przyczyny) nie nastąpiło od dnia pierwszego danego miesiąca kalendarzowego.
2.
W razie zmiany miejsca służbowego, pociągającej za sobą zmianę wysokości uposażenia, prawo do uposażenia odpowiadającego nowemu miejscu służbowemu przysługuje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po objęciu obowiązków służbowych na nowym miejscu, jeżeli objęcie tych obowiązków nie nastąpiło od dnia pierwszego danego miesiąca kalendarzowego.

Prawo do uposażenia gaśnie:

1)
w razie śmierci nauczyciela lub nauczyciela akademickiego - z ostatnim dniem miesiąca kalendarzowego, w którym śmierć nastąpiła,
2)
w razie rozwiązania stosunku pracy w inny sposób - z ostatnim dniem tego miesiąca kalendarzowego, w którym stosunek pracy ustał. Przepis ten nie dotyczy osób, które dobrowolnie wystąpiły ze służby lub porzuciły pracę; osoby te powinny zwrócić odpowiednią część uposażenia za dni nie przepracowane.

Nauczyciel i nauczyciel akademicki zachowuje prawo do uposażenia za czas usprawiedliwionej nieobecności, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej.

1.
Uposażenie nauczycieli i nauczycieli akademickich, z wyjątkiem należności wymienionych w ust. 2, wypłaca się miesięcznie z góry w pierwszym dniu każdego miesiąca. Jeżeli dzień ten jest wolny od zajęć służbowych, wówczas wypłata uposażenia następuje w ostatnim dniu roboczym poprzedniego miesiąca.
2.
Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe oraz inne wynagrodzenia, których wymiar może być ustalony jedynie na podstawie już wykonanych prac, wypłaca się miesięcznie lub jednorazowo z dołu.
3.
Właściwe organy administracji państwowej obowiązane są zapewnić terminową wypłatę uposażeń nauczycieli i nauczycieli akademickich.

W sprawach dotyczących:

1)
odpraw pośmiertnych,
2)
potrąceń z uposażenia,
3)
przedawnienia roszczeń z tytułu uposażenia oraz z tytułu innych świadczeń pieniężnych przewidzianych w ustawie

- stosuje się przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1949 r. o uposażeniu pracowników państwowych.