Część 4 - FUNKCJE KONSULARNE. - Jugosławia-Polska. Konwencja konsularna. Warszawa.1982.12.02.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1984.11.48
Akt obowiązujący Wersja od: 9 lipca 2010 r.
CZĘŚĆ IV
FUNKCJE KONSULARNE.
FUNKCJE KONSULARNE.
1.
Urzędnik konsularny wykonuje funkcje konsularne w swym okręgu konsularnym.2.
Urzędnik konsularny za zgodą Państwa przyjmującego może wykonywać funkcje konsularne również poza swym okręgiem konsularnym.Urzędnik konsularny ma prawo:
a)
chronić praw i interesów Państwa wysyłającego, jak również praw i interesów jego obywateli w Państwie przyjmującym;b)
popierać rozwój stosunków handlowych, ekonomicznych, naukowych, kulturalnych i turystycznych między Państwem wysyłającym a Państwem przyjmującym oraz rozwijać przyjazne stosunki między obu Państwami;c)
zapoznawać się wszelkimi legalnymi sposobami z warunkami i rozwojem życia politycznego, handlowego, gospodarczego, kulturalnego i naukowego Państwa przyjmującego, zdawać z tego sprawę rządowi Państwa wysyłającego oraz udzielać informacji osobom zainteresowanym;d)
sprawować opiekę i udzielać pomocy obywatelom Państwa wysyłającego.Przy wykonywaniu funkcji urzędnik konsularny może zwracać się do:
a)
właściwych miejscowych organów okręgu konsularnego;b)
właściwych centralnych organów Państwa przyjmującego, jeżeli zezwalają na to ustawy i inne przepisy lub zwyczaje tego Państwa albo umowy międzynarodowe w tym zakresie.1.
Urzędnik konsularny, zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, ma prawo zastępstwa przed sądami i innymi organami Państwa przyjmującego obywateli Państwa wysyłającego, gdy obywatele ci z powodu nieobecności lub jakiejkolwiek innej przyczyny nie są w stanie podjąć w odpowiednim czasie ochrony praw i interesów.2.
Zastępstwo, o którym mowa w ustępie 1, ustaje z chwilą gdy osoba ta ustanowi swego pełnomocnika lub gdy zapewni ochronę swych praw i interesów.Urzędnik konsularny ma prawo:
a)
wydawać obywatelom Państwa wysyłającego paszporty lub inne dokumenty podróży, przedłużać ich ważność, a także je unieważniać;b)
udzielać wiz i przedłużać ich ważność.1.
Urzędnik konsularny ma prawo:a)
prowadzić rejestr obywateli Państwa wysyłającego w swym okręgu konsularnym;b)
przyjmować podania i oświadczenia w związku z obywatelstwem obywateli Państwa wysyłającego i wydawać dokumenty z tym związane;c)
prowadzić rejestrację urodzeń, małżeństw i zgonów obywateli Państwa wysyłającego, uzyskiwać i dostarczać wypisy z ksiąg stanu cywilnego urodzeń, małżeństw i zgonów oraz wydawać odpowiednie dokumenty;d)
przyjmować oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński lub udzielać ślubów pod warunkiem, że obie osoby zawierające małżeństwo są obywatelami Państwa wysyłającego, oraz wydawać odpowiednie dokumenty;e)
przyjmować podania i oświadczenia od obywateli Państwa wysyłającego w sprawie ich statusu w zakresie stanu cywilnego.2.
Postanowienia ustępu 1 nie zwalniają jednak obywateli Państwa wysyłającego od obowiązku przestrzegania ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego w sprawie rejestracji urodzeń, małżeństw i zgonów.3.
Właściwe organy Państwa przyjmującego na wniosek urzędu konsularnego będą niezwłocznie i nieodpłatnie przesyłać urzędowi konsularnemu do celów urzędowych odpisy i wyciągi dokumentów stanu cywilnego dotyczące obywateli Państwa wysyłającego.4.
Właściwe organy Państwa przyjmującego informują niezwłocznie urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego o zawarciu małżeństwa przez obywatela Państwa wysyłającego, przekazując z urzędu i bezpłatnie urzędnikowi konsularnemu odpis aktu zawarcia małżeństwa.Urzędnik konsularny ma prawo:
a)
przyjmować, sporządzać i uwierzytelniać oświadczenia obywateli Państwa wysyłającego;b)
sporządzać, uwierzytelniać i przechowywać testamenty i inne dokumenty związane z testamentami;c)
uwierzytelniać własnoręczność podpisów obywateli Państwa wysyłającego;d)
legalizować wszelkie akty i dokumenty wydane przez organy Państwa wysyłającego lub Państwa przyjmującego, poświadczać wyciągi i odpisy z tych dokumentów;e)
tłumaczyć dokumenty i poświadczać zgodność tłumaczeń;f)
wydawać i uwierzytelniać dokumenty pochodzenia towarów.Urzędnik konsularny ma prawo wykonywać następujące czynności w urzędzie konsularnym, a także w swoim mieszkaniu, w mieszkaniu obywatela Państwa wysyłającego, jak również na statku lub statku powietrznym należącym do Państwa wysyłającego:
a)
sporządzać i uwierzytelniać dokumenty i umowy, które zawierają między sobą obywatele Państwa wysyłającego, jeżeli nie są sprzeczne z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego i jeżeli nie dotyczą one ustanowienia lub przeniesienia praw do nieruchomości w tym Państwie;b)
sporządzać i uwierzytelniać dokumenty i umowy, bez względu na obywatelstwo osób będących stronami, jeżeli te dokumenty i umowy odnoszą się wyłącznie do mienia lub praw istniejących w Państwie wysyłającym i wywołują skutki prawne wyłącznie w tym Państwie, pod warunkiem że dokumenty i umowy nie są sprzeczne z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego.Dokumenty i umowy wymienione w artykułach 41 i 42 niniejszej konwencji, sporządzone, zalegalizowane, uwierzytelnione lub poświadczone przez urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego, uważane są za dokumenty urzędowe i mają taką samą moc dowodową jak dokumenty i umowy zalegalizowane, uwierzytelnione lub poświadczone przez właściwe organy Państwa przyjmującego, jeżeli treść ich nie jest sprzeczna z ustawami i innymi przepisami tego Państwa.
1.
Urzędnik konsularny ma prawo przyjmować do depozytu dokumenty, pieniądze, przedmioty wartościowe i inne mienie od obywateli Państwa wysyłającego należące do tych obywateli.2.
Urzędnik konsularny ma również prawo przyjmować w celu przekazania osobom uprawnionym przedmioty zagubione przez obywateli Państwa wysyłającego podczas ich pobytu w Państwie przyjmującym.3.
Wymienione dokumenty, pieniądze, przedmioty wartościowe i inne mienie mogą być wywiezione z Państwa przyjmującego tylko zgodnie z ustawami i innymi przepisami tego Państwa.1.
Urzędnik konsularny ma prawo na wniosek właściwych organów Państwa wysyłającego:a)
doręczać obywatelom Państwa wysyłającego przebywającym na terytorium Państwa przyjmującego pisma sądowe i pozasądowe;b)
przekazywać wnioski organom Państwa przyjmującego właściwym dla danego postępowania.2.
Urzędnik konsularny może na wniosek właściwych organów Państwa wysyłającego przesłuchiwać obywateli tego Państwa w charakterze stron, świadków lub biegłych, pod warunkiem że wyrażą na to zgodę.W razie zgonu obywatela Państwa wysyłającego, który nastąpił na terytorium Państwa przyjmującego, właściwe organy tego Państwa powiadomią niezwłocznie o tym właściwego urzędnika konsularnego oraz przekażą mu bezpłatnie odpis aktu zgonu albo inny dokument stwierdzający fakt zgonu.
1.
W razie otwarcia spadku na terytorium Państwa przyjmującego, właściwy organ tego Państwa poinformuje o tym niezwłocznie urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego, jeżeli spadkobierca uprawniony lub zapisobierca jest obywatelem Państwa wysyłającego, nie posiadającym stałego miejsca pobytu na terytorium Państwa przyjmującego i nie mającym swego pełnomocnika na tym terytorium.2.
W razie gdy właściwe organy Państwa przyjmującego uzyskają informacje o otwarciu spadku po zmarłym obywatelu Państwa wysyłającego w Państwie przyjmującym, który nie posiada spadkobiercy ani wykonawcy testamentu w Państwie przyjmującym, niezwłocznie informują o tym urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego.1.
Urzędnik konsularny ma prawo:a)
podejmować odpowiednie środki dla zabezpieczenia spadku po zmarłym obywatelu Państwa wysyłającego, znajdującego się na terytorium Państwa przyjmującego. W celu ochrony interesów obywatela Państwa wysyłającego może on zwracać się do właściwych organów Państwa przyjmującego i żądać, aby organy te podjęły niezbędne środki dla zabezpieczenia spadku po zmarłym i informowały go o podjętych środkach, oraz być obecnym przy sporządzaniu spisu inwentarza oraz przy nałożeniu i zdjęciu pieczęci, jeżeli obywatel ten nie jest w inny sposób reprezentowany;b)
reprezentować i chronić interesy przed sądami i innymi właściwymi organami Państwa przyjmującego obywatela Państwa wysyłającego uprawnionego do spadku lub mającego roszczenia do spadku w Państwie przyjmującym, niezależnie od obywatelstwa osoby zmarłej, jeżeli obywatel ten jest nieobecny w Państwie przyjmującym lub jest małoletni, do czasu ustanowienia swego pełnomocnika.2.
W razie otwarcia spadku po obywatelu Państwa wysyłającego organy Państwa przyjmującego przekażą urzędnikowi konsularnemu odpis testamentu oraz posiadane informacje o spadkobiercach, ich miejscu zamieszkania lub pobytu, o składzie i wartości masy spadkowej, a także informacje o tym, czy wszczęte zostało postępowanie spadkowe i w jakim stadium się ono znajduje.3.
Przy realizacji czynności wymienionych w ustępach 1 i 2 urzędnik konsularny współpracuje i udziela pomocy, bezpośrednio lub za pośrednictwem swego przedstawiciela, właściwemu organowi Państwa przyjmującego.4.
Jeżeli po zakończeniu postępowania spadkowego lub innych czynności urzędowych w Państwie przyjmującym ruchomości spadkowe lub wartość uzyskana ze sprzedaży tych ruchomości lub nieruchomości przypadną spadkobiercom, uprawnionym lub zapisobiercom, będącym obywatelami Państwa wysyłającego, nie posiadającym stałego miejsca pobytu w Państwie przyjmującym i nie mającym swego pełnomocnika, mienie to lub wartość uzyskana z jego sprzedaży zostaną przekazane urzędnikowi konsularnemu Państwa wysyłającego, pod warunkiem że:a)
spadkobierca, uprawniony lub zapisobierca udowodni swoje prawo do spadku;b)
uzyska się, w razie potrzeby, zgodę właściwych organów Państwa przyjmującego na przekazanie mienia spadkowego lub wartości uzyskanej z jego sprzedaży;c)
zostały zapłacone lub zabezpieczone wszystkie długi spadkowe zgłoszone w terminie określonym przez ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego;d)
zostały zapłacone lub zabezpieczone wszystkie opłaty spadkowe.5.
W razie gdy obywatel Państwa wysyłającego zmarł w czasie podróży lub przejazdu tranzytem przez terytorium Państwa przyjmującego, przedmioty osobiste, dokumenty, pieniądze i inne walory, które miał przy sobie i których nie zażądał obecny przy tym spadkobierca, zostaną przekazane bez specjalnego postępowania urzędnikowi konsularnemu Państwa wysyłającego w celu przesłania ich spadkobiercy lub innej upoważnionej osobie. Wywóz tego mienia i transfer pieniędzy będzie dokonany zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego.1.
Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadamiają urzędnika konsularnego o potrzebie ustanowienia opiekuna lub kuratora nad obywatelem Państwa wysyłającego posiadającym stałe miejsce pobytu na terytorium Państwa przyjmującego.2.
Urzędnik konsularny w przypadkach przewidzianych w ustępie 1 może współdziałać z właściwymi organami Państwa przyjmującego, a w szczególności proponować odpowiednią osobę na opiekuna lub kuratora.3.
W razie gdy zarządzanie mieniem małoletniego lub innej osoby nie posiadającej zdolności do czynności prawnych nie jest zapewnione, urzędnik konsularny może proponować osobę do zarządzania tym mieniem lub zwracać się do właściwych organów Państwa przyjmującego o podjęcie niezbędnych w tym celu środków.Urzędnik konsularny ma prawo porozumiewać się z każdym obywatelem Państwa wysyłającego, udzielać mu pomocy lub rady i w razie konieczności zapewnić mu opiekę prawną. Państwo przyjmujące nie będzie w żaden sposób ograniczać możliwości porozumiewania się obywateli Państwa wysyłającego z urzędem konsularnym ani dostępu do tego urzędu.
1.
Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią niezwłocznie, a w każdym razie nie później niż w terminie trzech dni, urząd konsularny Państwa wysyłającego o każdym przypadku zatrzymania, aresztowania lub pozbawienia wolności osobistej w jakikolwiek inny sposób w danym okręgu konsularnym obywatela Państwa wysyłającego. Właściwe organy Państwa przyjmującego są obowiązane przekazywać niezwłocznie wiadomości skierowane przez osobę zatrzymaną, aresztowaną lub pozbawioną wolności w jakikolwiek inny sposób do urzędu konsularnego.2.
Urzędnik konsularny ma prawo odwiedzać obywatela, o którym mowa w ustępie 1, rozmawiać z nim, korespondować oraz zapewniać mu zastępstwo prawne przed sądem. Realizacja prawa urzędnika konsularnego do odwiedzin takiego obywatela nie może być przyznawana później niż piątego dnia od dnia zatrzymania, aresztowania lub pozbawienia wolności osobistej w jakikolwiek inny sposób.3.
Urzędnik konsularny ma prawo wielokrotnie odwiedzać obywatela Państwa wysyłającego, przebywającego w areszcie tymczasowym lub odbywającego karę pozbawienia wolności na podstawie prawomocnego wyroku sądowego.4.
Uprawnienia określone w niniejszym artykule będą wykonywane zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, z zastrzeżeniem że nie uchylają one tych uprawnień.5.
Właściwe organy Państwa przyjmującego niezwłocznie poinformują osobę zainteresowaną o przysługujących jej prawach na podstawie niniejszego artykułu.Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią niezwłocznie urzędnika konsularnego o wypadkach, w których wyniku obywatele Państwa wysyłającego ponieśli śmierć lub doznali ciężkich uszkodzeń ciała.
1.
Urzędnik konsularny ma prawo udzielać wszelkiej pomocy statkom Państwa wysyłającego oraz załogom tych statków podczas ich pobytu w jego okręgu konsularnym na wodach terytorialnych lub wewnętrznych albo w portach Państwa przyjmującego.2.
Urzędnik konsularny może odwiedzać statek Państwa wysyłającego po dokonaniu odprawy przy jego wejściu do portu i swobodnie kontaktować się z kapitanem, załogą i pasażerami będącymi obywatelami Państwa wysyłającego. Urzędnik konsularny może przybyć w towarzystwie członków urzędu konsularnego.3.
Kapitan i członkowie załogi mogą swobodnie odwiedzać urząd konsularny Państwa wysyłającego, porozumiewać się oraz kontaktować z urzędnikami konsularnymi.4.
Urzędnik konsularny nie naruszając uprawnień właściwych organów Państwa przyjmującego ma prawo:a)
prowadzić w razie potrzeby postępowanie dotyczące jakiegokolwiek incydentu, jaki zdarzył się na statku Państwa wysyłającego, przesłuchiwać kapitana statku lub innych członków załogi w związku z takim incydentem, sprawdzać dokumenty statku, przyjmować oświadczenia dotyczące żeglugi i celu podróży statku, jak również ułatwiać wejścia, postój i wyjścia statku Państwa wysyłającego;b)
pośredniczyć w rozstrzyganiu sporów między kapitanem statku a innymi członkami załogi, łącznie ze sporami dotyczącymi umów o zatrudnieniu i wynagrodzenia;c)
podejmować czynności związane z zatrudnieniem lub zwolnieniem kapitana statku i innych członków załogi;d)
podejmować środki w celu zapewnienia leczenia szpitalnego i powrotu do kraju kapitana statku lub innego członka załogi;e)
przyjmować, sporządzać lub poświadczać wszelkie dokumenty podróży i inne dokumenty, które są wymagane w myśl przepisów Państwa wysyłającego, dotyczące statku Państwa wysyłającego lub jego ładunku;f)
podejmować inne środki w celu przestrzegania ustaw i innych przepisów Państwa wysyłającego dotyczących statków i żeglugi;g)
podejmować wszelkie środki potrzebne w celu zachowania dyscypliny i porządku na statku.5.
Urzędnik konsularny ma prawo występować wspólnie z kapitanem statku lub innym członkiem załogi przed sądem lub innym organem Państwa przyjmującego w celu udzielenia im pomocy w postępowaniu toczącym się przed tym sądem lub organem.6.
Właściwe organy Państwa przyjmującego uznają wszelkie środki podjęte przez urzędnika konsularnego zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego w stosunku do statków tego Państwa i ich załóg. Przy wykonywaniu takich funkcji urzędnik konsularny może zwracać się o pomoc do właściwych organów Państwa przyjmującego.1.
W razie gdy sąd lub inny właściwy organ Państwa przyjmującego zamierza pozbawić wolności lub przesłuchać kapitana statku albo innego członka załogi, lub zająć mienie, lub przeprowadzić na pokładzie statku Państwa wysyłającego urzędowe dochodzenie, sąd lub inny właściwy organ Państwa przyjmującego umożliwi kapitanowi statku albo innemu członkowi załogi, występującemu w imieniu kapitana, poinformowanie o tym urzędu konsularnego w takim czasie, aby urzędnik konsularny lub jego przedstawiciel mógł być obecny przy tej czynności. Jeżeli urzędnik konsularny nie był obecny, ma on prawo otrzymać pełną informację od sądu lub innego właściwego organu o podjętych czynnościach, a organy te mają obowiązek udzielić takiej informacji urzędowi konsularnemu.2.
Postanowień ustępu 1 nie stosuje się do zwykłej kontroli przeprowadzonej przez organy Państwa przyjmującego w sprawach paszportowych, celnych, zdrowia publicznego, zanieczyszczenia wód i ratowania życia na morzu lub na wodach wewnętrznych.1.
Jeżeli statek Państwa wysyłającego uległ rozbiciu, uszkodzeniu, osiadł na mieliźnie lub doznał innej awarii na wodach terytorialnych lub wewnętrznych Państwa przyjmującego, właściwe organy tego Państwa powiadomią o tym niezwłocznie urząd konsularny Państwa wysyłającego, zapoznając go ze środkami podjętymi w celu ratowania podróżnych, statku, członków załogi i ładunku.2.
Urzędnik konsularny może udzielić wszelkiej pomocy statkowi - członkom załogi lub pasażerom, jak również podjąć środki w celu ochrony ładunku i naprawy statku. Właściwe organy Państwa przyjmującego udzielą wszelkiej niezbędnej pomocy urzędnikowi konsularnemu przy podejmowaniu środków związanych z awarią statku Państwa wysyłającego. Urzędnik konsularny może również domagać się od organów Państwa przyjmującego, aby same podjęły takie środki.3.
Jeżeli armator, kapitan statku lub inna upoważniona osoba nie mają możliwości podjęcia niezbędnych środków w celu zabezpieczenia statku i jego ładunku, urzędnik konsularny może, jeżeli pozwalają na to ustawy i inne przepisy Państwa wysyłającego, podjąć w imieniu armatora środki, jakie mógłby podjąć armator w takim przypadku.4.
Postanowienia ustępu 3 stosuje się również do każdego przedmiotu należącego do obywatela Państwa wysyłającego i stanowiącego część ładunku statku oraz Państwa wysyłającego lub państwa trzeciego, jeżeli przedmiot ten został znaleziony na brzegu, w pobliżu brzegu lub przypłynął do portu Państwa przyjmującego.5.
Statek, który uległ awarii, oraz jego ładunek i zapasy na statku nie podlegają opłatom celnym na terytorium Państwa przyjmującego, o ile nie będą one udostępnione do użytku lub spożyte w tym Państwie.6.
Urzędnik konsularny ma prawo uczestniczenia w postępowaniu wszczętym w celu ustalenia przyczyn awarii statku lub innego uszkodzenia.Urzędnik konsularny ma prawo odwiedzania każdego statku udającego się do portów Państwa wysyłającego w celu uzyskania informacji umożliwiających mu wystawienie lub podpisanie dokumentów wymaganych przez ustawy i inne przepisy Państwa wysyłającego dla wejścia statku do portów tego Państwa, a także w celu przekazania właściwym organom Państwa wysyłającego informacji, o które te organy się zwracają.
Jeżeli członek załogi statku Państwa wysyłającego zmarł lub zaginął w Państwie przyjmującym na statku bądź na lądzie, kapitan lub jego zastępca oraz urzędnik konsularny Państwa wysyłającego są wyłącznie właściwi do sporządzania spisu inwentarza przedmiotów, walorów i innego mienia pozostawionego przez zmarłego lub zaginionego i do dokonania innych czynności koniecznych dla zabezpieczenia mienia i jego przekazania spadkobiercom. Jednakże gdy zmarły lub zaginiony jest obywatelem Państwa przyjmującego, kapitan lub jego zastępca sporządza spis inwentarza w momencie stwierdzenia zgonu lub zaginięcia. Jedna kopia tego spisu jest doręczana organom Państwa przyjmującego, które są właściwe do dokonywania wszelkich czynności koniecznych dla zabezpieczenia mienia i przekazania spadkobiercom. Organy te poinformują o swych czynnościach urząd konsularny Państwa wysyłającego.
W razie gdy członek załogi nie będący obywatelem Państwa przyjmującego nie powrócił na statek, właściwe organy Państwa przyjmującego, na prośbę kapitana lub urzędnika konsularnego, udzielą pomocy w celu poszukiwania takiej osoby.
Postanowienia artykułów 53-58 niniejszej konwencji stosuje się odpowiednio do statków powietrznych Państwa wysyłającego, pod warunkiem że zastosowanie to nie będzie sprzeczne z postanowieniami dwustronnych lub wielostronnych umów lotniczych, obowiązujących między Umawiającymi się Stronami.
1.
Urząd konsularny może pobierać na terytorium Państwa przyjmującego za czynności konsularne opłaty konsularne zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego.2.
Kwoty pobierane z tytułu czynności konsularnych, wymienione w ustępie 1, są wolne od wszelkich podatków i opłat Państwa przyjmującego.1.
Urzędnik konsularny ma prawo wykonywać funkcje wymienione w niniejszej konwencji, jak również inne funkcje konsularne powierzone mu przez Państwo wysyłające, których nie zakazują ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego lub którym Państwo to się nie sprzeciwia.2.
Za zgodą Państwa przyjmującego urząd konsularny Państwa wysyłającego może wykonywać w Państwie przyjmującym funkcje konsularne na rzecz państwa trzeciego.