Rozdział 4 - Postępowanie kontrolne - Jakość handlowa artykułów rolno-spożywczych.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2023.1980 t.j.
Akt obowiązujący Wersja od: 25 września 2023 r.
Rozdział 4
Postępowanie kontrolne
Postępowanie kontrolne
1.
Kontrola jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz warunków składowania i transportu tych artykułów ma na celu sprawdzenie, czy:1)
artykuły rolno-spożywcze spełniają wymagania w zakresie jakości handlowej określone w przepisach o jakości handlowej oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta;2)
artykuły rolno-spożywcze są składowane lub transportowane w sposób zapewniający zachowanie ich właściwej jakości handlowej;3)
ilość i jakość składowanego artykułu rolno-spożywczego są zgodne z ustalonymi warunkami składowania.2.
Kontrola obejmuje co najmniej jedną z następujących czynności:1)
sprawdzenie dokumentów umożliwiających identyfikację artykułu rolno-spożywczego, atestów jakościowych, wyników badań laboratoryjnych oraz innych dokumentów świadczących o jego jakości handlowej;2)
sprawdzenie opakowania, oznakowania, prezentacji artykułu rolno-spożywczego oraz warunków jego przechowywania i transportu;3)
oględziny artykułu rolno-spożywczego;4)
pobranie próbek i wykonanie badań laboratoryjnych;5)
ustalenie klasy jakości artykułu rolno-spożywczego;6)
sprawdzanie sposobu produkcji artykułu rolno-spożywczego lub prawidłowości przebiegu procesu technologicznego.3.
(uchylony).1.
Główny Inspektor, wojewódzcy inspektorzy oraz upoważnieni przez nich pracownicy Inspekcji, realizując zadania określone w ustawie oraz w odrębnych przepisach, uprawnieni są do:1)
wstępu na teren oraz do obiektów i pomieszczeń kontrolowanych jednostek oraz poruszania się na tym terenie i w tych obiektach i pomieszczeniach;1a)
wstępu do środków transportu kontrolowanych jednostek i przeprowadzania ich oględzin;2)
żądania pisemnych lub ustnych informacji związanych z przedmiotem kontroli;3)
żądania okazywania dokumentów związanych z przedmiotem kontroli oraz sporządzania z nich odpisów, kopii, notatek i wydruków, których zgodność z oryginałami potwierdza kierownik jednostki kontrolowanej lub osoba przez niego upoważniona;4)
pobierania nieodpłatnie próbek do badań, w tym próbek do kontroli oznakowania;5)
żądania sporządzenia kserokopii i urzędowego tłumaczenia na język polski dokumentów sporządzonych w języku obcym związanych z przedmiotem kontroli;6)
legitymowania osób przebywających na terenie jednostki kontrolowanej w trakcie przeprowadzanej kontroli;7)
dokonywania zakupu kontrolnego;8)
utrwalania obrazu artykułów rolno-spożywczych będących przedmiotem kontroli przy użyciu urządzeń rejestrujących obraz.2.
Organy administracji rządowej, państwowe jednostki organizacyjne oraz jednostki samorządu terytorialnego, na wniosek organów Inspekcji, udostępniają im nieodpłatnie dane niezbędne do wykonywania zadań Inspekcji, w szczególności przeprowadzania kontroli oraz wydawania decyzji administracyjnych.Art. 24a. [Obowiązek zapewnienia pracownikom Inspekcji odpowiednich warunków do przeprowadzenia kontroli]
Kontrolowany ma obowiązek zapewnić upoważnionym pracownikom Inspekcji warunki niezbędne do sprawnego wykonywania obowiązków służbowych.
Organy Inspekcji oraz upoważnieni przez nie pracownicy Inspekcji, wykonując zadania Inspekcji, podlegają ochronie prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
Organ Inspekcji może zwrócić się o pomoc do Policji lub straży gminnej (miejskiej), jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że w toku kontroli natrafi na opór, który utrudni lub uniemożliwi przeprowadzenie kontroli. Właściwy miejscowo komendant Policji lub straży gminnej (miejskiej) zapewnia pomoc przy przeprowadzeniu kontroli.
1.
Kontrolę przeprowadza pracownik Inspekcji po okazaniu legitymacji służbowej oraz upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.2.
Pracownik Inspekcji może także:1)
przeprowadzić kontrolę jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych przywożonych spoza państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w tym kontrolę graniczną tych artykułów,2)
dokonać oceny jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych,3)
przeprowadzić kontrolę warunków składowania i transportu artykułów rolno-spożywczych,4)
przeprowadzić kontrolę jakości handlowej świeżych owoców i warzyw, w tym ziemniaków, których jakość handlowa nie jest objęta zakresem regulacji przepisów Unii Europejskiej,5)
przeprowadzić kontrolę jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w obrocie detalicznym- po okazaniu legitymacji służbowej oraz imiennego okresowego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
3.
Imienne okresowe upoważnienie do przeprowadzenia kontroli zawiera:1)
wskazanie podstawy prawnej do przeprowadzenia kontroli;2)
oznaczenie organu przeprowadzającego kontrolę;3)
datę i miejsce wystawienia tego upoważnienia;4)
imię i nazwisko pracownika Inspekcji uprawnionego do przeprowadzenia kontroli oraz numer jego legitymacji służbowej;5)
określenie zakresu przedmiotowego przeprowadzanej kontroli;6)
oznaczenie okresu obowiązywania tego upoważnienia;7)
podpis osoby udzielającej tego upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub pełnionej funkcji.4.
Do imiennego okresowego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli nie stosuje się przepisów art. 49 ust. 7 pkt 5, 7 i 9 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221, 641, 803 i 1414).5.
Kontrolę, o której mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 lit. a, przeprowadza się w obecności kierownika kontrolowanej jednostki, a w razie jego nieobecności - osoby przez niego upoważnionej.5a.
Zakupu kontrolnego dokonuje się bez okazywania legitymacji służbowej i upoważnienia do przeprowadzania kontroli. Legitymację służbową i upoważnienie do przeprowadzania kontroli okazuje się bezpośrednio po otrzymaniu nabytego artykułu rolno-spożywczego, z uwzględnieniem art. 39a ust. 4 i 5.6.
(uchylony).7.
Minister właściwy do spraw rynków rolnych określi, w drodze rozporządzenia, wzór imiennego okresowego upoważnienia, o którym mowa w ust. 3, mając na względzie zapewnienie rzetelnej kontroli artykułów rolno-spożywczych oraz spełnienie przez to upoważnienie wymagań dotyczących treści upoważnień do przeprowadzenia kontroli wynikających z przepisów dotyczących działalności gospodarczej.1.
Dokumenty, artykuły rolno-spożywcze i inne przedmioty mające związek z kontrolą oraz pomieszczenia, w których dokonuje się czynności kontrolnych, o których mowa w art. 23 ust. 2, mogą być zabezpieczone w sposób określony w art. 27.2.
Przepis ust. 1 nie dotyczy artykułów rolno-spożywczych ulegających szybkim zmianom biochemicznym.1.
Zabezpieczenie dokumentów i innych przedmiotów, z zastrzeżeniem ust. 2, następuje przez dokonanie co najmniej jednej z następujących czynności:1)
oddanie ich na przechowanie jednostce kontrolowanej w oddzielnym i opieczętowanym schowku lub pomieszczeniu;2)
opieczętowanie ich i oddanie za pokwitowaniem na przechowanie kierownikowi lub innemu pracownikowi jednostki kontrolowanej;3)
zabranie ich za pokwitowaniem do przechowania przez organ Inspekcji - w przypadku braku możliwości zabezpieczenia i przechowywania w jednostce kontrolowanej.2.
Zabezpieczenie artykułów rolno-spożywczych polega na oddaniu ich pod nadzór kierownikowi lub innemu pracownikowi kontrolowanej jednostki z zakazem wprowadzenia tych artykułów do obrotu.3.
Zabezpieczenie pomieszczeń następuje przez ich zamknięcie i opieczętowanie lub zaplombowanie.4.
Zmiana sposobu zabezpieczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 2 i 3, albo ich zdjęcie wymaga pisemnej zgody wojewódzkiego inspektora udzielonej na wniosek jednostki kontrolowanej.5.
Odmowa udzielenia zgody, o której mowa w ust. 4, następuje w drodze decyzji.Art. 27a. [Kontrola działalności gospodarczej - stosowanie przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców]
Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy w zakresie nieuregulowanym w art. 25-27 stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.
1.
Z przebiegu kontroli sporządza się protokół, jeżeli przepisy Unii Europejskiej lub przepisy odrębne w zakresie rynków rolnych nie stanowią inaczej.2.
Protokół zawiera w szczególności:1)
czas trwania kontroli;2)
imię i nazwisko, stanowisko służbowe oraz numer legitymacji służbowej inspektora przeprowadzającego kontrolę;3)
dane identyfikujące kontrolowanego;4)
opis stanu faktycznego, stwierdzonego w wyniku kontroli, ze szczególnym uwzględnieniem ujawnionych nieprawidłowości oraz, jeżeli jest to możliwe, z podaniem przyczyn ich powstania, a także osób odpowiedzialnych za ich zaistnienie;5)
opis nieprawidłowości usuniętych w toku kontroli.2a.
(uchylony).2b.
Protokół sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach.3.
Protokół należy przedstawić kierownikowi jednostki kontrolowanej, a w razie jego nieobecności - zastępcy kierownika lub innej osobie upoważnionej do zastępowania kierownika, a w razie nieobecności tych osób - osobie uczestniczącej w przeprowadzaniu kontroli.4.
Przed podpisaniem protokołu osoby, o których mowa w ust. 3, mają prawo wnieść do niego swoje uwagi.5.
Protokół podpisują przeprowadzający kontrolę oraz osoba, o której mowa w ust. 3; w przypadku odmowy złożenia podpisu przez osobę, o której mowa w ust. 3, przeprowadzający kontrolę zamieści o tym wzmiankę w protokole.6.
Z wykonanych w toku kontroli czynności, w tym zabezpieczenia artykułów rolno-spożywczych, dokumentów lub innych przedmiotów, dokonania oględzin, pobrania próbek lub przeprowadzenia innych dowodów sporządza się odrębne protokoły, chyba że w toku czynności kontrolnych nie stwierdzono nieprawidłowości.6a.
O sporządzeniu odrębnych protokołów z wykonania poszczególnych czynności, o których mowa w ust. 6, należy uczynić wzmiankę w protokole kontroli. W razie niestwierdzenia nieprawidłowości powyższe czynności kontrolne dokumentuje się w protokole kontroli.7.
Jeden egzemplarz protokołu pozostawia się osobie wymienionej w ust. 3.8.
(uchylony).9.
Podmiot kontrolowany może zgłosić do organu kontrolującego zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia podpisania protokołu.10.
W przypadku zgłoszenia zastrzeżeń organ kontrolujący rozpatruje je w terminie 7 dni od dnia ich zgłoszenia oraz, jeżeli to konieczne, przeprowadza dodatkowe czynności kontrolne w celu uzupełnienia stanu faktycznego opisanego w protokole kontroli.11.
W przypadku uznania zgłoszonych zastrzeżeń wprowadza się zmiany w formie aneksu do protokołu. Aneks do protokołu podpisują przeprowadzający kontrolę i osoba, o której mowa w ust. 3.12.
W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń w całości albo w części organ kontrolujący przekazuje niezwłocznie, nie później niż w terminie, o którym mowa w ust. 10, swoje stanowisko na piśmie podmiotowi kontrolowanemu zgłaszającemu zastrzeżenia.13.
Przeprowadzający kontrolę albo organ kontrolujący może, z urzędu lub na wniosek podmiotu kontrolowanego, prostować błędy pisarskie i rachunkowe lub inne oczywiste pomyłki w protokole.1.
Główny Inspektor oraz upoważnieni przez niego pracownicy Inspekcji są uprawnieni do nadzorowania kontroli przeprowadzanej przez wojewódzkich inspektorów w celu sprawdzenia prawidłowości przeprowadzania tej kontroli.2.
Przed przystąpieniem do nadzorowania kontroli, o której mowa w ust. 1, Główny Inspektor oraz upoważniony przez niego pracownik Inspekcji są obowiązani okazać legitymację służbową podmiotowi kontrolowanemu lub osobie przez niego upoważnionej oraz pracownikowi Inspekcji przeprowadzającemu kontrolę, a także okazać upoważnienie podmiotowi kontrolowanemu lub osobie przez niego upoważnionej, a w przypadku nieobecności tych osób - osobie uczestniczącej w przeprowadzaniu kontroli.3.
Do nadzorowania kontroli, o której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy art. 24 ust. 1 pkt 1-2, 4 i 5 oraz art. 24a.4.
Główny Inspektor oraz upoważniony przez niego pracownik Inspekcji mogą dokonać zabezpieczenia, o którym mowa w art. 26, w sposób określony w art. 27.5.
Z czynności przeprowadzonych w toku nadzoru, o którym mowa w ust. 1, sporządza się protokół. Do sporządzania protokołu stosuje się przepisy art. 28.6.
W przypadku gdy Główny Inspektor albo upoważniony przez niego pracownik Inspekcji stwierdzi nieprawidłowości kontroli przeprowadzanej pod nadzorem, wydaje wojewódzkiemu inspektorowi polecenie niezwłocznego usunięcia tych nieprawidłowości.7.
Główny Inspektor kieruje do właściwego wojewódzkiego inspektora pisemne polecenia lub wytyczne, jeżeli jest to niezbędne w celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości kontroli przeprowadzanej pod nadzorem.8.
Wojewódzki inspektor jest obowiązany poinformować Głównego Inspektora, w wyznaczonym przez Głównego Inspektora terminie, o sposobie wykonania poleceń lub wytycznych, o których mowa w ust. 7.1.
Wykonując zadania, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 lit. a, e oraz h-k, wojewódzki inspektor, w drodze decyzji, może:1)
zakazać wprowadzania do obrotu artykułu rolno-spożywczego niespełniającego wymagań jakości handlowej lub wymagań w zakresie transportu lub składowania;2)
nakazać poddanie artykułu rolno-spożywczego, o którym mowa w pkt 1, określonym zabiegom;3)
zakazać składowania artykułu rolno-spożywczego w nieodpowiednich warunkach albo jego transportowania środkami transportu nienadającymi się do tego celu;4)
przeklasyfikować artykuł rolno-spożywczy do niższej klasy, jeżeli artykuł ten nie spełnia wymagań jakościowych dla danej klasy jakości handlowej;5)
nakazać zniszczenie artykułu rolno-spożywczego, o którym mowa w pkt 1, na koszt jego posiadacza;6)
nakazać w punktach sprzedaży należących do podmiotu kontrolowanego wycofanie z obrotu całej partii artykułu rolno-spożywczego zafałszowanego, jeżeli stwierdzony rodzaj nieprawidłowości odnosi się do całej partii produkcyjnej artykułu rolno-spożywczego.2.
Decyzje, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3 i 6, mogą być wydane przed zakończeniem kontroli.3.
Decyzje, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3 i 6, podlegają natychmiastowemu wykonaniu.4.
Właściwość miejscową organu Inspekcji w sprawach, o których mowa w ust. 1, ustala się według miejsca przeprowadzenia kontroli.5.
Informacje zawarte w decyzjach, o których mowa w ust. 1, dotyczące zafałszowania artykułów rolno-spożywczych, podaje się do publicznej wiadomości, z pominięciem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa oraz inne tajemnice podlegające ochronie na podstawie przepisów odrębnych.Art. 29a. [Uprawnienia wojewódzkiego inspektora w ramach kontroli prawidłowości wprowadzania do obrotu i oznakowania materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością]
1.
Wykonując zadanie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 3a, wojewódzki inspektor, w drodze decyzji, może:1)
zakazać wprowadzania do obrotu materiału lub wyrobu przeznaczonego do kontaktu z żywnością niespełniającego wymagań określonych w art. 3 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylającego dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG (Dz. Urz. UE L 338 z 13.11.2004, str. 4, z późn. zm.);2)
nakazać poddanie materiału lub wyrobu, o którym mowa w pkt 1, określonym zabiegom.2.
Do decyzji, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 29 ust. 2-4 stosuje się odpowiednio.1.
Po przeprowadzeniu kontroli, o której mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 lit. b, w przypadku stwierdzenia niewłaściwej jakości handlowej organ Inspekcji, w drodze decyzji, zakazuje wprowadzenia artykułu rolno-spożywczego do obrotu.2.
Decyzji, o której mowa w ust. 1, nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.Jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono nieprawidłowości, wojewódzki inspektor przekazuje pisemnie jednostce kontrolowanej zalecenia pokontrolne i wzywa ją do usunięcia nieprawidłowości w określonym terminie.
Do kontroli jakości handlowej żywności w rolniczym handlu detalicznym stosuje się odpowiednio przepisy art. 23, art. 24, art. 25 ust. 2-6, art. 26-28 i art. 30b.
1.
Ocena jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, zwana dalej "oceną", dokonywana jest na wniosek zainteresowanego przedsiębiorcy.2.
Ocena polega na sprawdzeniu, czy artykuły rolno-spożywcze spełniają wymagania w zakresie jakości handlowej określone w przepisach o jakości handlowej oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.3.
W celu dokonania oceny mogą być przeprowadzone badania laboratoryjne.4.
Po dokonaniu oceny wojewódzki inspektor wydaje świadectwo jakości handlowej.5.
Za dokonanie czynności związanych z oceną, za przeprowadzenie badań laboratoryjnych i wydanie świadectwa jakości handlowej pobiera się opłaty. W przypadku artykułów rolno-spożywczych przewożonych jednym środkiem transportu, w jednej ładowni lub w jednym kontenerze opłatę pobiera się za jedno świadectwo jakości handlowej oraz za jedną ocenę.5a.
Świadectwo jakości handlowej może być wydane podmiotowi, który nie złożył wniosku o dokonanie oceny, jeżeli przedsiębiorca składający wniosek, o którym mowa w ust. 1, wyraził na to zgodę.6.
Do niewniesionych w terminie opłat, o których mowa w ust. 5, mają zastosowanie przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.7.
Z przebiegu czynności pobierania próbek artykułów rolno-spożywczych dla potrzeb oceny sporządza się protokół, do którego stosuje się odpowiednio przepisy art. 28 ust. 3-6.8.
Minister właściwy do spraw rynków rolnych, w drodze rozporządzenia, określi:1)
wzór świadectwa jakości handlowej, mając na względzie potrzebę prawidłowej identyfikacji ocenianej partii artykułów rolno-spożywczych;2)
w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych stawki opłat za dojazd do miejsca oceny, czynności związane z dokonaniem oceny, badania laboratoryjne i wydawanie świadectw jakości handlowej oraz sposób i termin wnoszenia tych opłat, mając na względzie zakres i rodzaj czynności związanych z dokonaniem oceny oraz rzeczywiste koszty ponoszone w związku z dokonywaniem oceny, przeprowadzaniem badań i wydawaniem świadectw jakości handlowej.1.
Badania laboratoryjne związane z kontrolą jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych są przeprowadzane w laboratoriach Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, w tym w krajowych laboratoriach referencyjnych, o których mowa w art. 100 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005, (WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429 i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004, dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych).2.
Badania laboratoryjne związane z oceną są przeprowadzane w laboratoriach Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych albo w innych laboratoriach posiadających akredytację.3.
W uzasadnionych przypadkach badania laboratoryjne, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być przeprowadzane na zlecenie właściwego organu Inspekcji przez inne wyspecjalizowane w danym zakresie laboratoria.3a.
Badania laboratoryjne związane z kontrolą jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych są finansowane ze środków Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.4.
(uchylony).5.
Minister właściwy do spraw rynków rolnych wyznacza, w drodze rozporządzenia, krajowe laboratoria referencyjne w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz określa przedmiot i rodzaje badań przeprowadzanych przez te laboratoria, mając na względzie zapewnienie rzetelności i obiektywności wyników badań przeprowadzanych przez te laboratoria.Art. 33. [Urządzenia stosowane do kontroli, oceny lub ustalania klas jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych]
1.
Do kontroli, oceny lub ustalania klas jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych stosuje się urządzenia, które uzyskały pozytywną opinię właściwej jednostki, a pomiar dokonany za pomocą tych urządzeń zapewnia otrzymanie obiektywnych i wiarygodnych wyników w zakresie wymagań jakości handlowej.2.
Minister właściwy do spraw rynków rolnych może określić, w drodze rozporządzenia, metody oceny, dopuszczalne tolerancje błędów oraz jednostki właściwe do wydawania opinii o urządzeniach, o których mowa w ust. 1, mając na względzie potencjał badawczy i zakres działania tych jednostek.Minister właściwy do spraw rynków rolnych w drodze rozporządzenia:
1)
określi szczegółowe warunki pobierania próbek artykułów rolno-spożywczych,2)
może określić metody analiz lub inne czynności związane z dokonywaniem kontroli lub oceny niektórych artykułów rolno-spożywczych,3)
może określić szczegółowe warunki ustalania klas jakości handlowej niektórych artykułów rolno-spożywczych- mając na względzie ich rodzaj i przeznaczenie.
Art. 35. [Pobieranie próbek i ustalanie klas jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych; rzeczoznawcy]
1.
Pracownicy Inspekcji mogą pobierać próbki lub ustalać klasy jakości handlowej określonych artykułów rolno-spożywczych na zlecenie zainteresowanych przedsiębiorców.2.
Oprócz pracowników Inspekcji:1)
próbki artykułów rolno-spożywczych danego rodzaju mogą pobierać również osoby posiadające wiedzę praktyczną i teoretyczną z zakresu pobierania próbek artykułów rolno-spożywczych tego rodzaju, potwierdzoną egzaminem zdanym przed komisją kwalifikacyjną powołaną przez Głównego Inspektora,2)
klasy jakości tusz zwierząt rzeźnych mogą ustalać również osoby posiadające wiedzę praktyczną i teoretyczną z zakresu ustalania klas jakości tusz zwierząt rzeźnych, potwierdzoną egzaminem zdanym przed komisją kwalifikacyjną powołaną przez Głównego Inspektora,3)
klasy jakości świeżych owoców i warzyw mogą ustalać również osoby, które odbyły szkolenie w zakresie zasad ustalania klas jakości świeżych owoców i warzyw:a)
przeprowadzone przez wojewódzkiego inspektora lub podmiot upoważniony przez Głównego Inspektora lubb)
o którym mowa w art. 12 ust. 3 lit. a rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw (Dz. U. UE L 157 z 15.06.2011) w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw, zatwierdzone przez właściwy organ innego państwa,4)
pobierać próbki lub ustalać klasy jakości handlowej określonych artykułów rolno-spożywczych mogą również osoby, wobec których decyzja o uznaniu kwalifikacji, wydana na podstawie przepisów o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, stała się ostateczna- wpisane do rejestru rzeczoznawców, zwane dalej "rzeczoznawcami".
2a.
Egzamin, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, jest zdawany co 3 lata.2b.
Upoważnienie do prowadzenia szkoleń w zakresie, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, może być wydane, jeżeli podmiot ubiegający się o to upoważnienie zapewnia:1)
odpowiednie warunki kadrowe do prowadzenia szkoleń w tym zakresie, w szczególności posiadanie przez osoby prowadzące szkolenia odpowiednich kwalifikacji: ukończenia studiów wyższych oraz posiadania wiedzy teoretycznej i co najmniej 5-letniego doświadczenia zawodowego z zakresu zagadnień objętych przedmiotem szkolenia;2)
przeprowadzenie szkoleń zgodnie z programem szkolenia odpowiadającym warunkom określonym w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 38.2c.
O wydaniu upoważnienia do prowadzenia szkoleń w zakresie, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, rozstrzyga Główny Inspektor, w drodze decyzji, na wniosek podmiotu ubiegającego się o to upoważnienie.2d.
Wniosek o wydanie upoważnienia do prowadzenia szkoleń, poza elementami podania określonymi w art. 63 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 i 803), zawiera:1)
program szkolenia;2)
imiona i nazwiska osób mających prowadzić szkolenia oraz wskazanie posiadanych przez nie kwalifikacji do prowadzenia takich szkoleń.2e.
Do wniosku dołącza się dokumenty potwierdzające posiadanie przez osoby mające prowadzić szkolenia kwalifikacji do ich prowadzenia.2f.
Główny Inspektor cofa, w drodze decyzji, upoważnienie do prowadzenia szkoleń w zakresie, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, jeżeli upoważniony podmiot nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 2b pkt 1 lub 2.3.
Wojewódzki inspektor właściwy ze względu na miejsce zamieszkania rzeczoznawcy, a w przypadku osób niemających miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - wojewódzki inspektor właściwy dla województwa mazowieckiego, prowadzi w formie elektronicznej przy użyciu systemu teleinformatycznego Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych rejestr rzeczoznawców, według specjalizacji w zakresie rodzajów artykułów rolno-spożywczych.3a.
Wpis do rejestru rzeczoznawców jest dokonywany na wniosek, który zawiera:1)
imię i nazwisko;2)
miejsce zamieszkania;3)
adres do korespondencji;4)
numer PESEL, a w razie jego braku - serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz obywatelstwo;5)
numer telefonu lub adres poczty elektronicznej, o ile wnioskodawca je posiada;6)
określenie rodzaju uprawnień;7)
informacje o stałych miejscach, w których wnioskodawca zamierza wykonywać działalność.3b.
Wojewódzki inspektor odmawia wpisu do rejestru rzeczoznawców w przypadku:1)
niezdania egzaminu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lub 2;2)
nieodbycia szkolenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 3;3)
nieuzyskania decyzji, o której mowa w ust. 2 pkt 4.4.
Decyzję o wpisie, odmowie wpisu bądź skreśleniu z rejestru rzeczoznawców wydaje wojewódzki inspektor prowadzący rejestr rzeczoznawców.4a.
Decyzja o wpisie i odmowie wpisu do rejestru rzeczoznawców jest ostateczna.5.
Osobie wpisanej do rejestru rzeczoznawców wojewódzki inspektor wydaje zaświadczenie o wpisie oraz imienną pieczęć.6.
Rejestr rzeczoznawców zawiera następujące informacje dotyczące rzeczoznawcy:1)
imię i nazwisko;2)
miejsce zamieszkania;3)
adres do korespondencji;4)
numer PESEL, a w razie jego braku - serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz obywatelstwo;5)
numer telefonu lub adres poczty elektronicznej, o ile rzeczoznawca je posiada;6)
określenie rodzaju uprawnień wraz z datą ich nabycia lub przedłużenia, a także datę utraty danego rodzaju uprawnień - w przypadku gdy rzeczoznawca utracił wyłącznie część uprawnień;7)
datę skreślenia z rejestru;8)
informacje o:a)
stałych miejscach wykonywania działalności rzeczoznawcy, jeżeli rzeczoznawca stale wykonuje działalność w określonych miejscach,b)
wynikach kontroli przeprowadzanych w ciągu ostatnich 5 lat,c)
decyzjach wydanych na podstawie art. 37 ust. 1 pkt 2-7 i ust. 4 w ciągu ostatnich 5 lat,d)
karach nałożonych w ciągu ostatnich 5 lat przez organy Inspekcji na rzeczoznawców za popełnione czyny zabronione wymienione w art. 40 ust. 1 pkt 3 i ust. 4b, a także o wnioskach o ukaranie skierowanych przez organy Inspekcji do sądów i sposobie rozstrzygnięcia sprawy przez sąd,e)
upomnieniach, o których mowa w art. 37 ust. 4, udzielonych w ciągu ostatnich 5 lat.7.
Informacje zawarte w rejestrze rzeczoznawców są wykorzystywane do:1)
celów sprawozdawczych;2)
przeprowadzania analizy ryzyka na rynku artykułów rolno-spożywczych i typowania podmiotów, które będą podlegały kontroli;3)
oceny dotychczasowej działalności rzeczoznawców.8.
Informacje zawarte w rejestrze rzeczoznawców są zabezpieczone przed dostępem osób trzecich.9.
Do informacji zawartych w rejestrze rzeczoznawców, w zakresie niezbędnym do realizacji zadań ustawowych, mają dostęp wyłącznie organy Inspekcji oraz pracownicy tych organów posiadający imienne upoważnienie wystawione przez te organy w zakresie określonym w tym upoważnieniu.10.
Informacje zawarte w rejestrze rzeczoznawców są udostępniane na wniosek, z tym że informacje, o których mowa w ust. 6:1)
pkt 2, 4, 5 i 8, są udostępniane wyłącznie sądom, organom ścigania oraz organom administracji rządowej - w zakresie niezbędnym do realizacji ich zadań ustawowych;2)
pkt 3 i 5, są udostępniane za zgodą rzeczoznawcy wyrażoną w formie pisemnej lub elektronicznej.11.
Informacje, o których mowa w ust. 6 pkt 8 lit. d, podlegają wykreśleniu z rejestru rzeczoznawców z dniem przedawnienia karalności czynów zabronionych albo zatarcia ukarania.12.
Zmianę informacji, o których mowa w ust. 6 pkt 1-5 oraz pkt 8 lit. a, rzeczoznawca zgłasza wojewódzkiemu inspektorowi w terminie 7 dni od dnia jej zaistnienia.13.
Wojewódzki inspektor, po otrzymaniu zgłoszenia, o którym mowa w ust. 12, niezwłocznie aktualizuje wpisy w rejestrze rzeczoznawców.14.
Wojewódzki inspektor ustala, co najmniej raz na 3 lata, czy dane osobowe zgromadzone w rejestrze rzeczoznawców są niezbędne do realizacji celów określonych w ust. 7, i wykreśla z rejestru rzeczoznawców dane osobowe zbędne do realizacji tych celów.15.
Dane osobowe zawarte w rejestrze rzeczoznawców są przetwarzane do dnia, w którym upływa 5 lat od dnia wykreślenia rzeczoznawcy z tego rejestru. Dane, o których mowa w ust. 6 pkt 4, usuwa się z rejestru rzeczoznawców niezwłocznie po wykreśleniu rzeczoznawcy z tego rejestru.16.
Minister właściwy do spraw rynków rolnych określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb występowania do wojewódzkiego inspektora o udostępnienie danych osobowych z rejestru rzeczoznawców oraz udostępniania wnioskodawcom danych osobowych zawartych w rejestrze rzeczoznawców, mając na uwadze konieczność zapewnienia właściwej identyfikacji wnioskodawcy oraz ochrony danych osobowych.1.
Udział w egzaminach, o których mowa w art. 35 ust. 2 pkt 1 i 2, oraz w szkoleniu, o którym mowa w art. 35 ust. 2 pkt 3 lit. a, podlega opłacie, która wynosi w przypadku:1)
egzaminów - 5% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251 i 1429), zwanego dalej "przeciętnym wynagrodzeniem", za rok poprzedzający rok przeprowadzenia egzaminu;2)
szkolenia - 1% przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedzający rok przeprowadzenia szkolenia - za godzinę szkolenia.2.
Opłaty, o których mowa w ust. 1, stanowią dochód budżetu państwa i są wpłacane na rachunek:1)
Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych - w przypadku egzaminów, o których mowa w art. 35 ust. 2 pkt 1 i 2;2)
wojewódzkiego inspektoratu jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych - w przypadku szkolenia, o którym mowa w art. 35 ust. 2 pkt 3 lit. a.3.
W przypadku gdy szkolenie, o którym mowa w art. 35 ust. 2 pkt 3 lit. a, przeprowadza podmiot upoważniony przez Głównego Inspektora, opłaty za udział w szkoleniu, o których mowa w ust. 1, stanowią przychód tego podmiotu.Za przeprowadzenie egzaminów, o których mowa w art. 35 ust. 2 pkt 1 i 2:
1)
przewodniczący komisji kwalifikacyjnej otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1% przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedzający rok przeprowadzenia egzaminu,2)
członkowie komisji kwalifikacyjnej otrzymują wynagrodzenie w wysokości 0,5% przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedzający rok przeprowadzenia egzaminu- od jednej osoby egzaminowanej.
1.
Rzeczoznawcy z przeprowadzonych czynności sporządzają protokół.1a.
W zakresie ustalania klas jakości tusz zwierząt rzeźnych dopuszcza się sporządzanie protokołów w postaci wydruku komputerowego.2.
Protokół należy przedstawić kierownikowi jednostki, w której wykonywane są czynności.3.
Kierownik jednostki ma prawo wnosić do protokołu swoje uwagi. O braku uwag należy uczynić wzmiankę w protokole.4.
Protokół sporządza się co najmniej w 2 egzemplarzach. Jeden egzemplarz protokołu pozostawia się osobie, o której mowa w ust. 2.5.
Protokół przechowuje się co najmniej rok od daty jego sporządzenia, z wyłączeniem protokołu z nadawania klasy tuszom wieprzowym, który przechowuje się przez 4 tygodnie od daty jego sporządzenia.1.
Nadzór nad wykonywaniem czynności przez rzeczoznawców sprawuje wojewódzki inspektor.2.
W ramach sprawowanego nadzoru wojewódzki inspektor przeprowadza kontrole działalności rzeczoznawców w miejscu wykonywania przez nich czynności.2a.
Rzeczoznawca w terminie 3 dni przed dniem rozpoczęcia kontroli, o której mowa w ust. 2, informuje wojewódzkiego inspektora o miejscu wykonywania przez niego czynności, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej, podpisanym odpowiednio do sposobu utrwalenia podpisem własnoręcznym, kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.3.
Osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na zlecenie których rzeczoznawca wykonuje czynności, są obowiązane:1)
zapewnić wojewódzkiemu inspektorowi wstęp na teren oraz do obiektów i pomieszczeń, gdzie są wykonywane czynności rzeczoznawcy, oraz możliwość poruszania się na tym terenie oraz w tych obiektach i pomieszczeniach;2)
zapewnić wojewódzkiemu inspektorowi wstęp do środków transportu, w których są wykonywane czynności rzeczoznawcy, i możliwość przeprowadzania ich oględzin;3)
udzielać wojewódzkiemu inspektorowi pisemnych lub ustnych informacji związanych z czynnościami wykonywanymi przez rzeczoznawcę;4)
okazywać wojewódzkiemu inspektorowi dokumenty związane z czynnościami wykonywanymi przez rzeczoznawcę;5)
umożliwić wojewódzkiemu inspektorowi pobieranie nieodpłatnie próbek artykułów rolno-spożywczych do badań.4.
Do przeprowadzania kontroli działalności rzeczoznawców stosuje się odpowiednio przepisy art. 24-28.1.
Skreślenie z rejestru rzeczoznawców następuje w przypadku:1)
upływu 3 lat od dnia zdania egzaminu, o którym mowa w art. 35 ust. 2 pkt 2, chyba że przed upływem tego okresu rzeczoznawca ponownie zda taki egzamin;2)
nieprzestrzegania przepisów dotyczących wykonywanych czynności;3)
wykazania oczywistej nieudolności lub niedbałości przy wykonywaniu obowiązków;4)
nieuzasadnionej odmowy przeprowadzenia klasyfikacji artykułu rolno-spożywczego;5)
nierzetelnego i stronniczego wykonywania obowiązków;6)
skazania prawomocnym wyrokiem za przestępstwo popełnione z winy umyślnej;7)
rezygnacji złożonej przez rzeczoznawcę;8)
śmierci.2.
Skreślenie z rejestru rzeczoznawców w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 8, następuje z mocy prawa, bez wydania decyzji.3.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli w dotychczasowej działalności rzeczoznawcy nie stwierdzano istotnych uchybień, a podmiot zlecający czynności nie poniósł szkody, skreślenie z rejestru rzeczoznawców nie następuje.4.
W przypadku określonym w ust. 3, wojewódzki inspektor kieruje do rzeczoznawcy pisemne upomnienie, wskazując popełnione naruszenia oraz nakazując rzeczoznawcy podjęcie określonych działań naprawczych w wyznaczonym terminie. W razie niewykonania tych działań naprawczych w terminie wojewódzki inspektor skreśla rzeczoznawcę z rejestru rzeczoznawców.Minister właściwy do spraw rynków rolnych określi, w drodze rozporządzenia:
1)
sposób przeprowadzania egzaminów, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 2 oraz art. 35 ust. 2 pkt 1 i 2, oraz sposób powoływania i skład komisji kwalifikacyjnej,2)
szczegółowy tryb ubiegania się o udzielenie upoważnienia oraz szczegółowe wymagania do uzyskania przez podmiot upoważnienia do prowadzenia szkoleń w zakresie, o którym mowa w art. 35 ust. 2 pkt 3 lit. a,3)
wzory zaświadczeń o wpisie do rejestru rzeczoznawców, pieczęci imiennej wydawanej rzeczoznawcom i protokołów z przeprowadzonych przez rzeczoznawcę czynności- mając na względzie zapewnienie rzetelnej i obiektywnej kontroli artykułów rolno-spożywczych.
1.
Podmiot kontrolowany jest obowiązany wnieść opłaty za czynności przeprowadzone w ramach kontroli:1)
granicznej jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych - w wyniku której stwierdzono, że artykuły rolno--spożywcze nie odpowiadają wymaganiom w zakresie jakości handlowej wynikającym z przepisów o jakości handlowej lub wymaganiom dodatkowym zadeklarowanym przez producenta;2)
jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych innej niż określona w pkt 1, w tym kontroli sprzedaży na odległość, a także kontroli przeprowadzonej na podstawie przepisów odrębnych - w wyniku której stwierdzono, że artykuły rolno-spożywcze nie odpowiadają wymaganiom w zakresie jakości handlowej wynikającym z przepisów o jakości handlowej lub wymaganiom dodatkowym zadeklarowanym przez producenta;3)
prawidłowości wprowadzania do obrotu i oznakowania materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością - w wyniku której stwierdzono, że materiały lub wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością są wprowadzane do obrotu i oznakowane niezgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.2.
Wysokość opłat, o których mowa w ust. 1, ustala:1)
Główny Inspektor - w przypadku opłaty za przeprowadzone badania laboratoryjne;2)
wojewódzki inspektor - w przypadku opłaty za pozostałe czynności kontrolne.3.
Wysokość opłat, o których mowa w ust. 1, jest przekazywana kontrolowanemu w formie informacji zawierającej sposób obliczenia tej opłaty, w terminie 30 dni od dnia podpisania protokołu z kontroli albo przekazania wyników badań laboratoryjnych, jeżeli ich przekazanie nastąpiło po podpisaniu protokołu z kontroli.4.
Kontrolowany wnosi opłatę, o której mowa w ust. 1, na rachunek bankowy odpowiednio Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych albo wojewódzkiego inspektoratu jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w terminie 30 dni od dnia doręczenia informacji, o której mowa w ust. 3.5.
W przypadku niewniesienia opłaty, o której mowa w ust. 1, zgodnie z ust. 4, odpowiednio Główny Inspektor albo wojewódzki inspektor wydaje decyzję w sprawie wysokości tej opłaty.6.
Do opłat, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, z późn. zm.), z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują Głównemu Inspektorowi oraz wojewódzkiemu inspektorowi.7.
Zobowiązanie wynikające z informacji, o której mowa w ust. 3, nie powstaje, jeżeli informacja ta została doręczona kontrolowanemu po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym przeprowadzono kontrolę.8.
Opłaty, o których mowa w ust. 1, podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.9.
W przypadku gdy badania laboratoryjne zostały zlecone wyspecjalizowanym laboratoriom, o których mowa w art. 32 ust. 3, opłata za przeprowadzenie tych badań jest równa kosztom badań określonym przez te laboratoria.10.
Maksymalna wysokość opłat, o których mowa w ust. 1, wynosi:1)
dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedzający rok nałożenia opłaty - w przypadku opłaty za przeprowadzone badania laboratoryjne;2)
jednokrotność przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedzający rok nałożenia kary - w przypadku opłaty za pozostałe czynności kontrolne.11.
Minister właściwy do spraw rynków rolnych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, stawki opłat, o których mowa w ust. 1, mając na względzie koszty pobrania próbek, koszty dojazdu osób pobierających próbki, a także koszty przeprowadzonych badań laboratoryjnych i innych czynności związanych z dokonaniem kontroli.