Rozdział 3 - Nabywanie tytułu prawnego do nieruchomości i realizacja inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej - Inwestycje w zakresie budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2024.285 t.j.
Akt obowiązujący Wersja od: 29 lutego 2024 r.
Rozdział 3
Nabywanie tytułu prawnego do nieruchomości i realizacja inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej
Nabywanie tytułu prawnego do nieruchomości i realizacja inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej
Art. 19. [Zatwierdzenie podziału nieruchomości; przejście własności nieruchomości na Skarb Państwa; wygaśnięcie ograniczonych praw rzeczowych; ustanowienie trwałego zarządu]
1.
Decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej zatwierdza się podział nieruchomości. Mapy z projektami podziału nieruchomości stanowią integralną część decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej.2.
Linie rozgraniczające teren ustalone decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej stanowią linie podziału nieruchomości w zakresie, w jakim inwestor wystąpił o zatwierdzenie podziału nieruchomości, przedstawiając mapy, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 8.3.
Nieruchomości znajdujące się w liniach rozgraniczających teren inwestycji w zakresie wskazanym w art. 8 ust. 1 pkt 5 stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej stała się ostateczna, za odszkodowaniem.4.
Jeżeli nieruchomości, o których mowa w ust. 3, lub prawa użytkowania wieczystego tych nieruchomości są obciążone ograniczonymi prawami rzeczowymi, z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej stała się ostateczna, prawa te wygasają za odszkodowaniem.5.
W przypadku gdy nieruchomość podlegająca podziałowi zgodnie z ust. 1 jest obciążona hipoteką, hipoteka wygasa wyłącznie w stosunku do części nieruchomości objętych decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej.6.
Z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej stała się ostateczna, ustanawia się nieodpłatny trwały zarząd nieruchomości na czas nieoznaczony na rzecz Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni.7.
Nabycie prawa własności budynków, innych urządzeń trwale z gruntem związanych i lokali oraz ustanowienie trwałego zarządu stwierdza, w drodze decyzji, właściwy miejscowo wojewoda. W decyzji tej wojewoda określa sposób wykonywania trwałego zarządu przez Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni oraz, w zakresie dróg publicznych krzyżujących się z drogą wodną, zarządcę drogi. Wskazania Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni w zakresie potrzeb związanych z korzystaniem z drogi wodnej są wiążące.8.
W decyzji, o której mowa w ust. 7, ustala się warunki trwałego zarządu z zachowaniem zasad określonych w art. 45 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, z wyjątkiem określenia ceny i opłat.9.
W stosunku do nieruchomości objętych decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej nie stosuje się przepisów art. 4 i art. 4a ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich oraz art. 109 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.10.
Jeżeli nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego przeznaczona na inwestycję w zakresie infrastruktury dostępowej została oddana w użytkowanie wieczyste, użytkowanie to, w zakresie wskazanym w decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej, wygasa za odszkodowaniem z dniem, w którym decyzja ta stała się ostateczna.11.
Do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania w przypadkach, o których mowa w ust. 3, 4 i 10, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 22 i art. 23.Art. 20. [Uprawnienia inwestora wynikające z decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej]
Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej uprawnia inwestora do dysponowania nieruchomościami, o których mowa w art. 19 ust. 3 i 10 oraz w art. 23 ust. 1, na cele budowlane.
1.
Wygaśnięcie trwałego zarządu oraz zarządu w odniesieniu do gruntów w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, ustanowionych na nieruchomościach położonych w liniach rozgraniczających określonych zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1, przeznaczonych na inwestycje w zakresie infrastruktury dostępowej, następuje z mocy prawa z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej stała się ostateczna.2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się do trwałego zarządu ustanowionego na rzecz Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni.3.
Jeżeli nieruchomość położona w liniach rozgraniczających określonych zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1, przeznaczona na inwestycję w zakresie infrastruktury dostępowej, została uprzednio wydzierżawiona, wynajęta lub użyczona, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej stanowi podstawę do wypowiedzenia przez inwestora umowy dzierżawy, najmu lub użyczenia ze skutkiem natychmiastowym. Za straty poniesione na skutek rozwiązania umowy przysługuje odszkodowanie od Skarbu Państwa. Podmiotem reprezentującym Skarb Państwa jest Dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni.1.
Za nieruchomości, użytkowanie wieczyste oraz ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości, o których mowa w art. 19 ust. 3, 4 i 10, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między inwestorem a dotychczasowym właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub osobą, której przysługuje ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomości. Uzgodnienia dokonuje się w formie pisemnej pod rygorem nieważności.2.
Jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej stała się ostateczna, nie dojdzie do uzgodnienia, o którym mowa w ust. 1, wysokość odszkodowania ustala wojewoda w drodze decyzji, w terminie 30 dni od dnia wszczęcia postępowania. Właściwość miejscową wojewody do ustalenia odszkodowania określa się według miejsca położenia nieruchomości, a jeżeli nieruchomość zlokalizowana jest na terenie dwóch województw - jej większej części.3.
Wysokość odszkodowania, o którym mowa w ust. 1 i 2, ustala się na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego, według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej przez organ pierwszej instancji oraz według jej wartości w dniu uzgodnienia, o którym mowa w ust. 1, albo w dniu wydania decyzji ustalającej wysokość odszkodowania. Odszkodowanie podlega waloryzacji na dzień wypłaty, według zasad obowiązujących w przypadku zwrotu wywłaszczonych nieruchomości.4.
W przypadku, o którym mowa w art. 19 ust. 4, wysokość odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu zmniejsza się o kwotę równą wartości odszkodowania ustalonego z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych.5.
Suma wysokości odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu, z wyłączeniem kwot, o których mowa w ust. 8 i 9, i wysokości odszkodowania z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych ustanowionych na tej nieruchomości lub na prawie użytkowania wieczystego, nie może przekroczyć wartości nieruchomości lub wartości prawa użytkowania wieczystego. Roszczenia osób uprawnionych z tytułu ograniczonych praw rzeczowych zaspokaja się według pierwszeństwa tych praw, ustalonego zgodnie z odrębnymi przepisami.6.
Jeżeli na nieruchomościach, o których mowa w art. 19 ust. 3, lub na prawie użytkowania wieczystego tych nieruchomości jest ustanowiona hipoteka, wysokość odszkodowania z tytułu wygaśnięcia hipoteki ustala się w wysokości świadczenia głównego wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, w zakresie, w jakim wierzytelność ta nie wygasła, wraz z odsetkami zabezpieczonymi tą hipoteką obliczonymi na dzień spłaty wierzyciela hipotecznego. Odszkodowanie to podlega zaliczeniu na spłatę świadczenia głównego wierzytelności zabezpieczonej hipoteką wraz z odsetkami.7.
Odszkodowania z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych w wysokości ustalonej zgodnie z ust. 3 wypłaca się osobom, którym te prawa przysługiwały.8.
Jeżeli dotychczasowy właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości objętej decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej wyda tę nieruchomość lub wyda nieruchomość i opróżni lokal oraz inne pomieszczenia niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 28 dni od dnia otrzymania od inwestora wezwania do wydania nieruchomości, to wysokość odszkodowania powiększa się o kwotę równą 5% wartości nieruchomości lub wartości prawa użytkowania wieczystego, określonej w operacie, o którym mowa w ust. 3.9.
W przypadku gdy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej dotyczy nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w którym został wyodrębniony lokal mieszkalny, wysokość odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu tej nieruchomości, zamieszkałemu w tym budynku albo lokalu powiększa się o kwotę 10 000 zł.10.
Odszkodowania za nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym podlegają przekazaniu do depozytu sądowego na okres 10 lat. Nieodebrane w tym terminie depozyty ulegają przepadkowi na rzecz Skarbu Państwa.11.
Jeżeli na nieruchomościach, o których mowa w art. 19 ust. 3, są zlokalizowane obiekty infrastruktury służące wykonywaniu przez jednostki samorządu terytorialnego zadań własnych, zrealizowane lub realizowane przy wykorzystaniu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub innych źródeł zagranicznych, odszkodowanie powiększa się o kwotę podlegających zwrotowi środków pochodzących z dofinansowania wraz z odsetkami należnymi zgodnie z przepisami regulującymi zasady zwrotu dofinansowania. Odszkodowanie w części przenoszącej odszkodowanie należne na zasadach wynikających z ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami przyznaje się pod warunkiem rozwiązującym dokonania przez jednostkę samorządu terytorialnego, w trybie i terminie wynikającym z właściwych przepisów, zwrotu dofinansowania wraz z należnymi odsetkami. Przepis ten stosuje się odpowiednio do innych niż jednostki samorządu terytorialnego beneficjentów środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub innych źródeł zagranicznych.12.
Podmiotem właściwym do wypłaty odszkodowań jest inwestor.Art. 23. [Ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości objętych decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej]
1.
W odniesieniu do nieruchomości objętych decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej, wskazanych zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 6, w celu zapewnienia prawa do wejścia na teren nieruchomości dla prowadzenia na nich robót budowlanych w zakresie budowy lub przebudowy infrastruktury dostępowej, a także prac związanych z konserwacją lub usuwaniem awarii, Wojewoda Pomorski w decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej ograniczy, za odszkodowaniem, sposób korzystania z nieruchomości. Przepisy art. 124 ust. 2 i 4-7 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami stosuje się odpowiednio, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.2.
Decyzje w zakresie odszkodowania wydaje wojewoda. Przepis art. 22 ust. 2 zdanie drugie stosuje się. Podmiotem obowiązanym do zapłaty odszkodowania jest inwestor.3.
Przepis ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem warunków wejścia na teren określonych w wydanej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej, o ile jest ona wymagana.Art. 24. [Zajęcie terenów wód płynących, dróg publicznych lub linii kolejowej na czas realizacji inwestycji]
1.
W przypadku gdy inwestycja w zakresie infrastruktury dostępowej wymaga przejścia przez tereny wód płynących, dróg publicznych bądź tereny linii kolejowej, inwestor jest uprawniony do nieodpłatnego zajęcia tego terenu na czas realizacji tej inwestycji.2.
Inwestor, niezwłocznie przed planowanym zajęciem terenu, o którym mowa w ust. 1, uzgadnia w drodze pisemnego porozumienia z zarządcą drogi, zarządcą infrastruktury kolejowej lub z odpowiednimi organami, o których mowa w art. 212 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne, zakres, termin i warunki zajęcia tego terenu.3.
Jeżeli w terminie 30 dni od dnia, w którym wydano decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej, nie dojdzie do zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 1, zakres, termin i warunki zajęcia terenu ustala Wojewoda Pomorski w drodze decyzji.1.
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe zarządzające, na podstawie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2023 r. poz. 1356, 1688 i 1933), nieruchomościami objętymi zezwoleniem na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej, są obowiązane do dokonania wycinki drzew i krzewów oraz ich uprzątnięcia w terminie oraz na warunkach ustalonych w odrębnym porozumieniu między Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe i inwestorem.2.
Jeżeli w terminie 30 dni od dnia, w którym wydano decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej, nie dojdzie do zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 1, termin oraz warunki wycinki drzew i krzewów oraz ich uprzątnięcia ustala Wojewoda Pomorski w drodze decyzji. Organem wyższego stopnia w sprawie, o której mowa w zdaniu pierwszym, jest minister właściwy do spraw środowiska.3.
Koszty wycinki drzew i krzewów oraz ich uprzątnięcia ponosi inwestor, przy czym drewno pozyskane z wycinki drzew i krzewów, o której mowa w ust. 1, staje się nieodpłatnie własnością Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe.Do gruntów rolnych i leśnych objętych decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej nie stosuje się przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
Organem wyższego stopnia w sprawach określonych w niniejszym rozdziale jest minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, z zastrzeżeniem art. 25 ust. 2.
W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, przy czym ilekroć w przepisach tej ustawy mowa jest o decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, rozumie się przez to także decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury dostępowej.