Rozdział 3 - Organ uchwalający i jego obrady. Do art. 19 . - Gromady.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1937.9.70

Akt utracił moc

Wersja od: 13 lutego 1937 r.

Rozdział  III.

Organ uchwalający i jego obrady.

Do art. 19.

§ 7. (1) Radni gromadzcy pełnią swe funkcje honorowo.

(2) Zastępca radnego jest powoływany z chwilą utraty mandatu przez jednego z radnych.

(3) W razie powołania radnego gromadzkiego na urząd sołtysa lub podsołtysa zastępcy radnych nie są powoływani, chyba że radny gromadzki, wybrany na sołtysa lub podsołtysa, zrezygnuje z mandatu radnego.

§ 8. (1) Prawo uczestniczenia w zebraniu gromadzkim ma każdy mieszkaniec gromady, który (art. 3.):

a) ukończył co najmniej 24 lata w przeddzień zebrania gromadzkiego,

b) przynajmniej od roku, licząc wstecz od dnia zebrania, mieszka na obszarze gromady.

(2) Warunek jednorocznego zamieszkania nie dotyczy:

a) zamieszkałych na obszarze gromady właścicieli lub posiadaczy położonych na tym obszarze nieruchomości,

b) funkcjonariuszów państwowych, funkcjonariuszów państwowych przedsiębiorstw i monopoli, funkcjonariuszów samorządu terytorialnego i gospodarczego, duchowieństwa świeckiego i zakonnego wyznań uznanych przez Państwo oraz zawodowych wojskowych służby czynnej, jak również członków rodzin osób wyżej wymienionych, jeżeli osoby te mieszkały na obszarze gromady przed dniem zebrania gromadzkiego.

(3) Prawo udziału w zebraniu gromadzkim ulega zawieszeniu na czas postępowania karnego w sprawach o zbrodnię, za którą w myśl art. 47 § 1 Kodeksu Karnego sąd orzeka utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych, a to od chwili wszczęcia śledztwa, w postępowaniu zaś karnym bez - śledztwa od chwili doręczenia aktu oskarżenia (art. 3 ust. 5)."

(4) Prawo udziału w zebraniu gromadzkim nie przysługuje osobom, o których mowa w art. 3 ustawy z dnia 8 lipca 1935 r. o ordynacji wyborczej do Sejmu (Dz. U. R. P. Nr 47, poz. 319).

(5) Prawo udziału w zebraniu gromadzkim nie przysługuje niezawodowym wojskowym służby czynnej (art. 3 ust. 6),

§ 9. (1) Do zakresu działania organu uchwalającego należy:

1) ustanawianie zasad zarządzania i sposobu użytkowania majątku i dobra gromady z uwzględnieniem praw osób trzecich oraz wszelkich urządzeń i zakładów stanowiących własność gromady lub będących w jej zawiadywaniu;

2) wyrażenie zgody na przekazanie gromadzie spełniania niektórych zadań gospodarki gminnej na obszarze gromady;

3) uchwalanie regulaminów obrad organu uchwalającego i jego komisji;

4) ustanawianie w większych gromadach, w zależności od stanu finansowego gromady, rodzaju i ilości pracowników gromadzkich oraz wysokości ich wynagrodzeń, uchwalanie przepisów o ich obowiązkach i prawach, upoważnienie sołtysa do przyjmowania i zwalniania pracowników gromadzkich;

5) przyznawanie sołtysowi wynagrodzenia;

6) podejmowanie uchwał w sprawach: nabycia, zbycia, zamiany, obciążania i oddania nieruchomości zakładu i przedsiębiorstwa w dzierżawę (najem) albo udzielenia na nie koncesji, likwidacji dobra gromadzkiego, ustanowienia bądź objęcia zarządu fundacji, uczynienia i przyjęcia darowizny oraz zaciągnięcia zobowiązań, jak również upoważnianie sołtysa do zaciągania pożyczek nie przekraczających kwoty 500 zł;

7) podejmowanie uchwał w sprawie użycia kapitałów gromadzkich;

8) decydowanie o założeniu, przekształceniu i zwinięciu urządzeń, zakładów i przedsiębiorstw gromadzkich oraz o wznoszeniu, przekształceniu i znoszeniu wszelkich budowli kosztem gromady;

9) podejmowanie uchwał w sprawie wszczęcia procesów, ugod, umorzenia procesów oraz odstępowania od procesów;

10) uchwalanie preliminarza budżetowego gromady lub podejmowanie uchwał o przeznaczeniu dochodów gromady;

11) ustanawianie opłat za korzystanie z dobra i majątku gromadzkiego, przedsiębiorstw, urządzeń i zakładów gromadzkich;

12) ustanawianie cen za wyroby przedsiębiorstw gromadzkich;

13) ustalanie w granicach przepisów zasad postępowania przy oddawaniu i przyjmowaniu robót i dostaw oraz ustanawianie norm postępowania w sprawach przetargów publicznych przy sprzedaży, kupnie i oddawaniu w dzierżawę nieruchomości gromadzkich;

14) podejmowanie uchwał w sprawie umarzania należności przypadających gromadzie z tytułów publiczno i prywatnoprawnych, jeżeli ściągnięcie tych należności staje się niemożliwe;

15) kontrola działalności sołtysa, w szczególności zatwierdzanie sprawozdań z pobranych dochodów i wydatkowanych sum oraz ewentualnie rocznych zamknięć i bilansów zakładów i przedsiębiorstw gromadzkich;

16) uchwalanie wniosków oraz wydawanie opinii w sprawie ustalania nazw ulic i placów w gromadzie, jak też zmiany granic i nazwy gromady;

17) wyrażanie opinii w sprawach potrzeb gromady oraz podejmowanie uchwał w tych wszystkich sprawach, których wykonanie na terenie danej gromady jest konieczne lub wskazane;

18) uchwalanie wniosków do rady gminnej o pociągnięcie przez radę gminną do świadczeń w naturze na określone cele publiczne gromady zarówno jej mieszkańców, jak i innych osób podlegających na obszarze gromady opodatkowaniu na rzecz gminy wiejskiej oraz o pociągnięcie do określonych świadczeń podatkowych wszystkich osób, które na obszarze gromady podlegają tym podatkom na rzecz gminy, z przeznaczeniem tych wpływów zgodnie z wnioskiem gromady;

19) uchwalanie wniosków do zarządu gminnego o przekazanie gromadzie spełniania niektórych zadań gospodarki gminnej na obszarze gromady oraz o zdjęcie tych obowiązków z gromady.

(2) Uchwały dotyczące spraw, wymienionych w pktach 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13 i 14, wymagają zatwierdzenia wydziału powiatowego (§ 56-59).

§ 10. (1) Zebranie organu uchwalającego zwołuje sołtys lub w przypadkach, wymienionych w § 26 - podsołtys.

(2) Zebrania organu uchwalającego zwołuje sołtys, ile razy zajdzie tego potrzeba: radę gromadzką przynajmniej co kwartał, a zebranie gromadzkie przynajmniej 2 razy do roku.

(3) Na żądanie starosty powiatowego, wydziału powiatowego, wójta lub też na wniosek ¹/₄ członków organu uchwalającego, zgłoszony wraz z projektem porządku obrad, sołtys powinien zwołać zebranie w terminie do dni 7 od dnia otrzymania przez niego żądania lub wniosku.

§ 11. (1) Zebrania organu uchwalającego są jawne. Na życzenie ¹/₄ obecnych członków organu uchwalającego-obrady mogą być tajne.

(2) Nie mogą być tajnymi obrady dotyczące uchwalenia wydatków lub sprawozdania z ich wykonania, tudzież spraw, wymienionych w § 9 pkty 6-12.

§ 12. (1) Do ważności uchwał organu uchwalającego wymagana jest obecność zwykłej większości ustawowej liczby członków, jeżeli w poszczególnych przypadkach przepisy nie stanowią inaczej.

(2) Jeżeli na zebranie nie zbierze się potrzebna do powzięcia uchwał ilość członków organu uchwalającego, sołtys zwołuje zebranie powtórne, którego uchwały są ważne bez względu na ilość obecnych członków organu uchwalającego.

Zebranie powtórne nie może się odbyć tego samego dnia, na który było zwołane pierwsze zebranie.

§ 13. (1) Na zebraniu organu uchwalającego przewodniczy sołtys, a w przypadkach wymienionych w § 26 - podsołtys, jeżeli przepisy szczególne inaczej nie stanowią (art. 24 ust. (4) i ust. (3) paragrafu niniejszego).

(2) Przewodniczący zagaja i zamyka zebranie, powołuje sekretarza zebrania, kieruje rozprawami i przestrzega porządku na zebraniu.

(3) Rozpatrywanie sprawozdań rachunkowych oraz wykonywanie innych czynności kontroli działalności sołtysa przez organ uchwalający powinno się odbywać w obecności sołtysa i podsołtysa, którzy w tych sprawach udziału w rozprawach nie biorą, a jedynie udzielają wyjaśnień. Przewodniczy wówczas specjalnie wybrany każdorazowo jeden z obecnych członków organu uchwalającego.

(4) Sprawy, wniesione na zebranie, referuje sołtys lub jeden z członków organu uchwalającego, wyznaczony przez sołtysa.

§ 14. (1) Głosowanie jest jawne. Na wniosek ¹/₄ części członków organu uchwalającego powinno być zarządzone głosowanie tajne. Uchwały zapadają zwykłą większością głosów, jeżeli w poszczególnych przypadkach przepisy nie stanowią inaczej.

(2) W razie wstrzymywania się od głosowania odbywa się głosowanie powtórne, przy czym wstrzymujących się w powtórnym głosowaniu uważa się za głosujących za wnioskiem.

(3) W razie równości głosów przewodniczący według własnego uznania bądź zarządza, powtórne głosowanie, bądź też rozstrzyga swoim głosem.

(3) Z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w ustępie poprzednim (3), przewodniczący w głosowaniu udziału nie bierze.

§ 15. (1) Jeżeli w sprawie interesowany jest materialnie sołtys, podsołtys, radny gromadzki lub jego zastępca, nie może on być obecny przy rozważaniu sprawy i w głosowaniu nad nią brać udziału. Postanowienie to stosuje się również, jeżeli interesowani są ich małżonkowie, krewni lub powinowaci pierwszych trzech stopni, osoby pozostające pod opieką, przysposabiający bądź przysposobiony, albo jeżeli chodzi o sprawę, w której pomiędzy sołtysem, podsołtysem, radnym gromadzkim lub jego zastępcą a osobą trzecią zachodzi stosunek zastępstwa prawnego.

(2) Uchwały organu uchwalającego, powzięte w obecności osób, o których mowa w ustępie pierwszym, może wydział powiatowy unieważnić. Ma zaś obowiązek to uczynić na wniosek osoby interesowanej, zgłoszony w ciągu 30 dni po powzięciu danej uchwały.

§ 16. (1) Z każdego zebrania organu uchwalającego sporządza się protokół, który wpisuje się do specjalnej księgi uchwał, przechowywanej pod zamknięciem w lokalu urzędowym gromady.

(2) Protokół zebrania podpisuje sołtys, dwóch wybranych spośród obecnych członków organu uchwalającego oraz osoba prowadząca protokół.

(3) Uchwały obchodzące całą gromadę, a nie nadające się do indywidualnego doręczania, sołtys podaje do publicznej wiadomości mieszkańców gromady w sposób dotychczas praktykowany lub ustalony przez wydział powiatowy.

(4) Mieszkaniec gromady może za zgodą i pod kontrolą sołtysa przeglądać protokoły posiedzeń organu uchwalającego i dokonywać odpisów tych protokołów.

§ 17. (1) Organ uchwalający powołuje komisje:

1) rewizyjną - w każdej gromadzie;

2) gospodarczą - w gromadzie posiadającej majątek, dobro" zakład lub przedsiębiorstwo;

3) rolną, oświatową, drogową, sanitarną, opieki społecznej i inne w miarę uznanej potrzeby.

(2) W skład komisji mogą być powoływani mieszkańcy gromady, którym w myśl art. 4 służy prawo wybieralności do organów ustrojowych związków samorządowych.

(3) Członkowie komisji gromadzkich pełnią swe funkcje honorowo.

§ 18. (1) W skład komisji rewizyjnej wchodzi 3-5 członków, którzy wybierają spośród siebie przewodniczącego i sekretarza,

(2) Do gromadzkiej komisji rewizyjnej powinny być wybrane osoby, umiejące czytać, pisać i rachować.

§ 19. (1) Komisja rewizyjna jest stałym organem gromady w zakresie kontroli działalności finansowej i gospodarczej sołtysa.

W szczególności do zadań komisji rewizyjnej należy:

1) corocznie zbadanie rocznego sprawozdania z wykonania budżetu lub uchwał organu uchwalającego o przeznaczeniu dochodów gromadzkich oraz przedstawienie organowi uchwalającemu swojej opinii i wniosków;

2) badanie corocznie zamknięcia rachunkowego za ubiegły okres budżetowy oraz zgłoszenie organowi uchwalającemu swojej opinii i wniosków;

3) badanie prawidłowości i zgodności z zasadami oszczędności wydatków i dochodów oraz badanie prawidłowości czynności kasowych i rachunkowych w zakładach i przedsiębiorstwach.

Rewizja gospodarki gromady powinna odbywać się przynajmniej w odstępach kwartalnych.

(2) Komisja rewizyjna obowiązana jest składać ze swej działalności sprawozdania organowi uchwalającemu.

Wyniki czynności komisji rewizyjnej referuje na posiedzeniu organu uchwalającego przewodniczący komisji lub członek komisji przez niego wyznaczony.

Przed wniesieniem pod obrady sprawozdania i wniosków komisji rewizyjnej rozpatrzyć je musi sołtys i udzielić przewodniczącemu komisji rewizyjnej swych wyjaśnień w ciągu 2 tygodni.

Dopóki organ uchwalający nie rozpatrzy sprawozdania i wniosku komisji rewizyjnej, mają one charakter poufny i w stosunku do nich przewodniczący komisji rewizyjnej i jej członkowie obowiązani są dochować tajemnicy urzędowej.

(3) Nad należytą działalnością komisji rewizyjnych czuwa wójt i wydział powiatowy, który może poruczać komisji, za pośrednictwem jej przewodniczącego, określone czynności z zakresu kontroli, wzywać go do składania sprawozdań i wyjaśnień oraz delegować swego przedstawiciela na posiedzenia komisji.

§ 20. (1) W skład komisji gospodarczej obok 2 członków, powołanych na czas kadencji sołtysa przez organ uchwalający, wchodzą z urzędu sołtys i podsołtys.

(2) Organ uchwalający większością 2/3 głosów może odwołać z komisji wybranych przez siebie członków.

(3) Komisja gospodarcza współdziała z sołtysem w zarządzaniu majątkiem, dobrem, przedsiębiorstwami i urządzeniami gromadzkimi.