Francja-Polska. Umowa o prawie właściwym, jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń w zakresie prawa osobowego i rodzinnego. Warszawa.1967.04.05.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1969.4.22

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 lutego 2000 r.

UMOWA

MIĘDZY POLSKĄ RZECZĄPOSPOLITĄ LUDOWĄ A REPUBLIKĄ FRANCUSKĄ O PRAWIE WŁAŚCIWYM, JURYSDYKCJI I WYKONYWANIU ORZECZEŃ W ZAKRESIE PRAWA OSOBOWEGO I RODZINNEGO ^*

sporządzoną w Warszawie dnia 5 kwietnia 1967 r.

W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

RADA PAŃSTWA

POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 5 kwietnia 1967 roku sporządzona została w Warszawie Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Francuską o prawie właściwym, jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń w zakresie prawa osobowego i rodzinnego o następującym brzmieniu dosłownym:

UMOWA MIĘDZY POLSKĄ RZECZĄPOSPOLITĄ LUDOWĄ A REPUBLIKĄ FRANCUSKĄ O PRAWIE WŁAŚCIWYM, JURYSDYKCJI I WYKONYWANIU ORZECZEŃ W ZAKRESIE PRAWA OSOBOWEGO I RODZINNEGO

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i

Prezydent Republiki Francuskiej

pragnąc ustanowić wspólne zasady w zakresie prawa osobowego i rodzinnego oraz rozwijać wzajemne stosunki prawne

postanowili zawrzeć niniejszą Umowę i w tym celu wyznaczyli swych Pełnomocników: (pominięto),

którzy po wymianie pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

TYTUŁ  I.

O PRAWIE WŁAŚCIWYM I JURYSDYKCJI W SPRAWACH Z ZAKRESU PRAWA OSOBOWEGO I RODZINNEGO

Rozdział  I.

Postanowienia ogólne.

Artykuł  1.

Miejscem zamieszkania osoby na terytorium jednej z Wysokich Umawiających się Stron jest miejsce jej stałego pobytu na terytorium tej Strony.

Artykuł 2.

Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych osoby fizycznej ocenia się według prawa Wysokiej Umawiającej się Strony, której osoba ta jest obywatelem.

Artykuł  3.

Forma czynności prawnej podlega prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium dokonuje się tej czynności.

Rozdział  II.

Małżeństwo.

Artykuł  4.

1. Forma zawarcia małżeństwa podlega prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, przed której organem małżeństwo zostaje zawarte.

2. Warunki materialne małżeństwa podlegają prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, której małżonkowie są obywatelami.

3. Jeżeli jeden z małżonków jest obywatelem jednej Wysokiej Umawiającej się Strony, a drugi - obywatelem drugiej Strony, warunki przewidziane w ustępie 2 dla każdego z nich podlegają prawu Państwa, którego jest obywatelem.

Artykuł  5.

1. Stosunki prawne osobiste i majątkowe między małżonkami podlegają prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium małżonkowie mają miejsce zamieszkania.

2. Jeżeli jeden z małżonków zamieszkuje na terytorium jednej Wysokiej Umawiającej się Strony, a drugi - na terytorium drugiej Strony i jeżeli oboje małżonkowie posiadają to samo obywatelstwo, ich stosunki prawne osobiste i majątkowe podlegają prawu wysokiej Umawiającej się Strony, której są obywatelami.

3. Jeżeli jeden z małżonków jest obywatelem jednej Wysokiej Umawiającej się Strony, a drugi - obywatelem drugiej Strony i jeżeli jeden z nich zamieszkuje na terytorium jednej Wysokiej Umawiającej się Strony, a drugi - na terytorium drugiej Strony, ich stosunki prawne osobiste i majątkowe podlegają prawu Wysokiej Umawiającej się strony, na której terytorium małżonkowie mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania.

Artykuł  6.

1. Warunki ważności i skutki majątkowych umów małżeńskich określa prawo Wysokiej Umawiającej się Strony, które wybrali małżonkowie.

2. Warunki ważności i skutki majątkowych umów małżeńskich, nie wskazujących wyraźnie prawa, które małżonkowie wybrali, określa prawo Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium umowy te zostały zawarte.

3. Do zdolności w zakresie zawierania majątkowych umów małżeńskich stosuje się prawo określane w artykule 2.

4. Formy majątkowych umów małżeńskich podlegają prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium umowy te zostały zawarte.

Artykuł  7.

1. Nieważność małżeństwa z powodu naruszenia warunków materialnych ocenia się według prawa określonego w artykule 4 ustęp 2.

2. Nieważność małżeństwa z powodu uchybień co do formy ocenia się według prawa określonego w artykule 4 ustęp 1.

Artykuł  8.

1. Rozwód orzeka się zgodnie z prawem Wysokiej Umawiającej się Strony, której obywatelami są małżonkowie w chwili wniesienia pozwu.

2. Jeżeli w chwili wniesienia pozwu o rozwód jeden z malżonków jest obywatelem jednej Wysokiej Umawiającej się Strony, a drugi - obywatelem drugiej Strony, rozwód orzeka się zgodnie z prawem Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium małżonkowie mają lub mieli ostatnie miejsce zamieszkania.

3. Zasady określone w ustępach 1 i 2 dotyczące rozwodu stosuje się do rozdziału od stołu i łoża, jeżeli instytucja ta jest przewidziana przez prawo jednej z Wysokich Umawiających się Stron.

Artykuł  9.

W sprawach dotyczących stosunków prawnych między małżonkami, jak również w sprawach o unieważnienie małżeństwa, rozwód lub rozdział od stołu i łoża, jurysdykcja należy do sądów Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium małżonkowie mają lub mieli ostatnie miejsce zamieszkania.

Rozdział  III.

Stosunki prawne między rodzicami a dziećmi.

Artykuł  10.

1. Stosunki prawne między rodzicami a dziećmi podlegają prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium mają oni miejsce zamieszkania.

2. Jeżeli rodzice lub jedno z rodziców zamieszkują na terytorium jednej Wysokiej Umawiającej się Strony, a dziecko - na terytorium drugiej Strony, ich stosunki prawne podlegają prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest dziecko.

3. Stosunki prawne między dzieckiem pozamałżeńskim a jego ojcem i matką podlegają prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest dziecko.

Artykuł  11.

1. Rozpoznawanie spraw ze stosunków prawnych określonych w artykule 10 należy do jurysdykcji sądów Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium rodzice i dzieci mają miejsce zamieszkania.

2. Jeżeli rodzice lub jedno z rodziców zamieszkują na terytorium jednej Wysokiej Umawiającej się Strony, a dziecko - na terytorium drugiej Strony, jurysdykcja należy do sądów Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkuje dziecko.

Rozdział  IV.

Przysposobienie.

Artykuł  12.

1. Warunki i skutki przysposobienia podlegają prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkują przysposabiany i przysposabiający lub małżonkowie wspólnie przysposabiający.

2. Jeżeli przysposabiający lub małżonkowie wspólnie przysposabiający zamieszkują na terytorium jednej Wysokiej Umawiającej się Strony, a przysposabiany - na terytorium drugiej Strony, warunki i skutki przysposobienia podlegają prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, której przysposabiany jest obywatelem.

3. Formy przysposobienia podlegają prawy Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium następuje przysposobienie.

Artykuł  13.

Sprawy dotyczące przysposobienia należą do jurysdykcji organów Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkuje przysposabiany.

Artykuł 14.

Do rozwiązania przysposobienia stosuje się postanowienia artykułów 12 i 13.

Rozdział  V.

Opieka.

Artykuł  15.

1. Ustanowienie, zmiana i uchylenie zarządzeń dotyczących opieki podlega prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkuje małoletni.

2. Prawu określonemu w ustępie poprzedzającym podlegają także skutki zarządzeń, zarówno w zakresie stosunków między małoletnim a osobami sprawującymi opiekę, jak też między małoletnim a osobami trzecimi.

Artykuł  16.

Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 17 do wydania zarządzeń mających na celu ochronę osoby lub majątku małoletniego właściwe są organy Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium małoletni ma miejsce zamieszkania.

Artykuł 17.

1. Zarządzenia określone w artykule 16 mogą być wydane również przez organy Wysokiej Umawiającej się Strony, której małoletni jest obywatelem, jeżeli interes małoletniego tego wymaga.

2. Organy określone w ustępie 1 wydają zarządzenia przewidziane przez ich prawo wewnętrzne.

Artykuł  18.

W przypadku przeniesienia miejsca zamieszkania przez małoletniego z terytorium jednej Wysokiej Umawiającej się Strony na terytorium drugiej Strony, zarządzenia wydane przez organy poprzedniego miejsca zamieszkania pozostają w mocy, dopóki nie zostaną one zmienione przez organy nowego miejsca zamieszkania.

TYTUŁ  II.

PRAWOMOCNOŚĆ I WYKONALNOŚĆ ORZECZEŃ SĄDOWYCH ORAZ AKTÓW NOTARIALNYCH

Artykuł  19.

Orzeczenia wydane w postępowaniu procesowym i nieprocesowym w zakresie zagadnień określonych w Tytule I niniejszej Umowy przez sądy jednej z Wysokich Umawiających się Stron mają powagę rzeczy osądzonej na terytorium drugiej Strony, jeżeli spełniają następujące warunki:

a) orzeczenie zostało wydane przez sąd właściwy, z zastosowaniem prawa właściwego dla sprawy, zgodnie z zasadami określonymi w Tytule I;

b) orzeczenie stało się prawomocne i nadaje się do wykonania według prawa Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium zostało wydane;

c) strony były prawidłowo wezwane i zastąpione lub uznane za uchylające się do stawiennictwa;

d) orzeczenie nie jest sprzeczne z porządkiem publicznym Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium na nie powołano się oraz nie jest sprzeczne z orzeczeniem sądowym wydanym na terytorium tej Strony i posiadającym powagę rzeczy osądzonej.

Artykuł 20.

Orzeczenia wymienione w artykule poprzedzającym, wydane przez sądy jednej z Wysokich Umawiających się Stron, mogą być wykonane w drodze egzekucji przez sądy drugiej Strony lub być przedmiotem takich czynności, jak wpis, transkrypcja lub sprostowanie w rejestrach publicznych, dopiero po udzieleniu zezwolenia na wykonanie.

Artykuł  21.

Zezwolenia na wykonanie oreczenia udziela właściwy sąd Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium egzekucja ma być prowadzona.

Artykuł 22.

1. Sąd ogranicza się do sprawdzenia, czy orzeczenie, co do którego zgłoszono wniosek o udzielenie zezwolenia na wykonanie, spełnia przewidziane w artykule 19 warunki nabycia powagi rzeczy osądzonej. Sąd ten bada te warunki z urzędu, a wynik badania stwierdza w orzeczeniu.

2. Sąd zarządza również w miarę potrzeby środki niezbędne, aby orzeczenie, co do którego zgłoszono wniosek o udzielenie zezwolenia na wykonanie, zostało ogłoszone w ten sam sposób, jak gdyby zostało wydane na terytorium Wysokiej Umawiającej się Strony, gdzie zezwolono na wykonanie.

3. Zezwolenia na wykonanie można udzielić częściowo, co do niektórych tylko rozstrzygnięć zawartych w orzeczeniu.

Artykuł  23.

Postępowanie dotyczące zezwolenia na wykonanie orzeczenia podlega prawu Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium zgłoszono wniosek o wszczęcie egzekucji.

Artykuł 24.

1. Orzeczenie dotyczące zezwolenia na wykonanie wywiera skutki między wszystkimi stronami w postępowaniu o zezwolenie i na całym terytorium, na którym niniejsza Umowa ma zastosowanie.

2. Z chwilą udzielenia zezwolenia na wykonanie orzeczenie wywiera takie same skutki w zakresie egzekucji, jak gdyby było wydane przez sąd, który udzielił zezwolenia.

Artykuł  25.

Strona, która w postępowaniu powołuje się na skuteczność orzeczenia sądowego lub wnosi o jego wykonanie, powinna przedłożyć:

a) odpis orzeczenia spełniający warunki niezbędne dla jego autentyczności;

b) oryginał dowodu doręczenia orzeczenia albo innego dokumentu zastępującego doręczenie;

c) dowody stwierdzające, że orzeczenie stało się prawomocne i wykonalne;

d) w wypadku gdy strona uchyliła się od stawiennictwa - uwierzytelniony odpis skierowanego do niej wezwania i inne dowody stwierdzające, że wezwanie to otrzymała we właściwym czasie;

e) poświadczone tłumaczenie wyżej wymienionych dokumentów, chyba że właściwy sąd od tego zwolni.

Artykuł 26.

Jeżeli prawo jednej z Wysokich Umawiających się Stron przewiduje konieczność zgłoszenia wniosku o wszczęcie egzekucji, wniosek taki może być połączony z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na wykonanie orzeczenia.

Artykuł  27.

W rozumieniu niniejszej Umowy ugodę sądową traktuje się na równi z orzeczeniem sądowym.

Artykuł 28.

1. Jeżeli akty notarialne dotyczące spraw określonych w Tytule I niniejszej Umowy nadają się do wykonania na terytorium jednej Wysokiej Umawiającej się Strony, właściwy sąd drugiej Strony udziela zezwolenia na ich wykonanie zgodnie z prawem Wysokiej Umawiającej się Strony, na której terytorium zgłoszono wniosek o wszczęcie egzekucji.

2. Sąd sprawdza tylko, czy akty spełniają wszystkie warunki autentyczności na terytorium Wysokiej Umawiającej się Strony, gdzie zostały sporządzone, oraz czy postanowienia, które mają być wykonane, nie są sprzeczne z porządkiem publicznym Strony, na której terytorium złożono wniosek o zezwolenie na wykonanie.

Artykuł  29.

Orzeczenia wydane przez sądy jednej z Wysokich Umawiających się Stron na rzecz osoby, która korzystała ze zwolnienia od kosztów sądowych, będą bezpłatnie uznawane za wykonalne na terytorium drugiej Strony bez potrzeby ponownego uzyskiwania przez tę osobę zwolnienia od kosztów sądowych przy składaniu wniosku o wszczęcie egzekucji.

Postanowienia końcowe.

Artykuł 30.

1. Niniejsza Umowa podlega ratyfikacji. Wejdzie ona w życie pierwszego dnia trzeciego miesiąca od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która odbędzie się w Paryżu.

2. Niniejsza Umowa zawarta jest na okres pięciu lat, licząc od daty jej wejścia w życie.

3. W braku zawiadomienia o wypowiedzeniu, które może być dokonane co najmniej na 6 miesięcy przed upływem okresu pięcioletniego, Umowa ulega automatycznemu przedłużeniu z pięciolecia na pięciolecie.

Na dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszą Umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

Sporządzono w Warszawie, dnia 5 kwietnia 1967 roku w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i francuskim, przy czym oba teksty mają jednakową moc.

Po zaznajomieniu się z powyższą Umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie, dnia 22 grudnia 1967 roku.

^*Z dniem 1 lutego 2000 r. Umowa została zastąpiona przez Konwencję o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych z dnia 16 września 1988 r. (Dz.U.00.10.132), zgodnie z art. 55 ww. Konwencji i oświadczeniem rządowym z dnia 31 grudnia 1999 r. w sprawie ratyfikacji przez Rzeczpospolitą Polską Konwencji o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych, sporządzonej w Lugano dnia 16 września 1988 r. (Dz.U.00.10.133); jednakże Umowa pozostaje w mocy w zakresie zagadnień prawnych, do których nie ma zastosowania powołana Konwencja - zob. art. 56 tej Konwencji.