Rozdział 3 - Zakładanie i prowadzenie ewidencji - Ewidencja gruntów i budynków.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.219 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 20 lutego 2024 r.

Rozdział  3

Zakładanie i prowadzenie ewidencji

§  27.  [Założenie ewidencji; projekt operatu opisowo-kartograficznego]
1. 
Założenie ewidencji polega na utworzeniu zbiorów, o których mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy, w tym na przeprowadzeniu prac geodezyjnych oraz pozyskaniu niezbędnych dokumentów.
2. 
Do zakładania ewidencji stosuje się odpowiednio przepisy art. 24a ustawy dotyczące modernizacji ewidencji.
3. 
Wyniki prac geodezyjnych wykonywanych na potrzeby założenia lub modernizacji ewidencji kompletuje się w postaci projektu operatu opisowo-kartograficznego.
§  28.  [Projekt założenia albo modernizacji ewidencji; uzgodnienie projektu]
1. 
Założenie albo modernizację ewidencji poprzedza opracowanie przez starostę projektu założenia albo projektu modernizacji ewidencji i ich uzgodnienie z właściwym miejscowo wojewódzkim inspektorem nadzoru geodezyjnego i kartograficznego, który zasięga opinii Głównego Geodety Kraju.
2. 
Uzgodnienie, o którym mowa w ust. 1, następuje w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku przez wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego. W przypadku braku uzgodnienia w tym terminie projekt założenia albo projekt modernizacji ewidencji przedstawiony przez starostę uznaje się za uzgodniony.
3. 
Projekt założenia albo modernizacji ewidencji sporządza się w postaci dokumentu elektronicznego, który określa w szczególności:
1)
charakterystykę obiektu;
2)
szczegółowy zakres prac geodezyjnych przewidzianych do wykonania;
3)
źródła danych ewidencyjnych i metody ich pozyskania;
4)
przewidywany sposób wyłonienia wykonawcy prac geodezyjnych;
5)
przewidywane terminy wykonania poszczególnych etapów prac;
6)
przewidywany koszt przedsięwzięcia oraz sposób jego finansowania.
4. 
Uzgodniony projekt założenia albo modernizacji ewidencji stanowi dla starosty podstawę przystąpienia do czynności związanych z wyłonieniem wykonawcy prac geodezyjnych, o którym mowa w art. 24a ust. 7 ustawy.
§  29.  [Źródła danych wykorzystywanych przy zakładaniu albo modernizacji ewidencji]
Źródłami danych wykorzystywanych przy zakładaniu albo modernizacji ewidencji są:
1)
materiały zgromadzone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym;
2)
wyniki pomiarów geodezyjnych lub oględzin;
3)
dane zawarte w innych ewidencjach i rejestrach;
4)
dane zawarte w dokumentach udostępnionych przez zainteresowane osoby, organy i jednostki organizacyjne.
§  30.  [Podstawy wykazania w ewidencji granic działek ewidencyjnych]
1. 
Przebieg granic działek ewidencyjnych w procesie zakładania, modernizacji albo bieżącej aktualizacji ewidencji wykazuje się na podstawie:
1)
dokumentacji geodezyjnej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego sporządzonej na potrzeby:
a)
postępowania rozgraniczeniowego,
b)
postępowania w sprawie scalenia lub wymiany gruntów,
c)
postępowania w sprawie scalenia i podziału nieruchomości,
d)
postępowania sądowego lub administracyjnego, a następnie wykorzystanej do wydania prawomocnego orzeczenia sądowego lub ostatecznej decyzji administracyjnej,
e)
podziału nieruchomości,
f)
wznowienia znaków granicznych, wyznaczenia punktów granicznych lub ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych;
2)
innych materiałów zasobu dotyczących przebiegu granic;
3)
dokumentacji geodezyjnej sporządzonej przez Straż Graniczną, jeżeli dokumentacja ta określa przebieg granic państwa z dokładnością odpowiednią dla ewidencji.
2. 
Nowe działki ewidencyjne i związane z nimi punkty graniczne, jeżeli dla ich zatwierdzenia prowadzone będą postępowania, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c-e, są przyjmowane do zasobu jako obiekty projektowane i do chwili zakończenia postępowania nie wywołują zmian w ewidencji.
3. 
Podstawę zastąpienia dotychczasowych działek ewidencyjnych nowymi działkami ewidencyjnymi, powstałymi w wyniku scalenia lub wymiany gruntów, stanowi ostateczna decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów.
4. 
Dotychczasowe działki ewidencyjne są zastępowane w swoim obszarze przez działki projektowane, które stają się działkami ewidencyjnymi na mocy ostatecznej decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości wydanej w postępowaniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. e, lub uchwały rady gminy w postępowaniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, lub prawomocnego orzeczenia sądowego albo decyzji wydanej w postępowaniach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. d.
5. 
Wraz z działkami, o których mowa w ust. 4, wykazaniu w ewidencji podlegają projektowane punkty graniczne, a punkty graniczne, które przestały mieć związek z działkami ewidencyjnymi, zostają przeniesione do archiwum.
§  31.  [Pomiary geodezyjne w celu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych]
Jeżeli brak jest dokumentacji lub materiałów, o których mowa w § 30, albo zawarte w nich dane nie pozwalają na odtworzenie położenia granic z dokładnością właściwą dla szczegółów I grupy określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 11 ustawy, dane dotyczące położenia granic działek ewidencyjnych pozyskuje się w wyniku pomiarów geodezyjnych poprzedzonych ustaleniem przebiegu tych granic.
§  32.  [Zawiadomienie o czynnościach podjętych w celu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych]
1. 
O czynnościach podjętych w celu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych wykonawca prac geodezyjnych zawiadamia podmioty, o których mowa w § 11 pkt 7 i § 12 pkt 1.
2. 
Zawiadomienie o czynnościach podjętych w celu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych oprócz danych adresowych podmiotu, do którego jest ono kierowane, zawiera następujące informacje:
1)
dzień, godzinę i miejsce rozpoczęcia tych czynności;
2)
oznaczenia działek ewidencyjnych, których czynności będą dotyczyć;
3)
pouczenie o konieczności posiadania dokumentu umożliwiającego ustalenie tożsamości osoby biorącej udział w tych czynnościach oraz o tym, że nieusprawiedliwione niewzięcie w nich udziału nie będzie stanowić przeszkody do ich przeprowadzenia.
3. 
Zawiadomienie o czynnościach podjętych w celu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych wykonawca prac geodezyjnych doręcza podmiotom, o których mowa w § 11 pkt 7 i § 12 pkt 1, za zwrotnym poświadczeniem odbioru albo za pokwitowaniem, nie później niż 7 dni przed wyznaczonym terminem, na adres pobytu stałego albo adres siedziby podmiotów. W przypadku braku ujawnienia w ewidencji adresu pobytu stałego zawiadomienie doręcza się na adres zameldowania na pobyt stały.
4. 
Do doręczeń pism zawierających w swej treści zawiadomienie, o którym mowa w ust. 2, w sposób wskazany w ust. 3, przepisy art. 39-49 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 i 803) stosuje się odpowiednio.
5. 
Nieusprawiedliwione niestawiennictwo podmiotów, o których mowa w ust. 1, nie wstrzymuje czynności ustalenia przebiegu granic.
6. 
W przypadku usprawiedliwionego niestawiennictwa podmiotów, o których mowa w ust. 1, wstrzymuje się czynności do czasu ustania przeszkody lub wyznaczenia pełnomocnika - nie dłużej jednak niż na okres jednego miesiąca.
7. 
W przypadku gdy podmioty, o których mowa w § 11 pkt 7 i § 12 pkt 1, nie są znane lub nie są znane ich adresy zameldowania na pobyt stały lub adres siedziby, na wniosek wykonawcy prac geodezyjnych starosta zamieszcza na stronach internetowych Biuletynu Informacji Publicznej oraz na tablicy ogłoszeń starostwa powiatowego przez okres co najmniej 7 dni informacje, o których mowa w ust. 2, z tym że ostatni dzień tego okresu powinien nastąpić nie później niż 8 dni przed wyznaczonym terminem rozpoczęcia czynności podjętych w celu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych.
§  33.  [Protokół ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych i położenia punktów granicznych]
1. 
Ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych wraz z danymi dotyczącymi punktów granicznych dokonuje geodeta posiadający uprawnienia zawodowe w zakresie, o którym mowa w art. 43 pkt 2 lub 5 ustawy, zwany dalej "geodetą uprawnionym", na podstawie zgodnych wskazań podmiotów, o których mowa w § 11 pkt 7 i § 12 pkt 1, potwierdzonych ich zgodnym oświadczeniem złożonym do protokołu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych, jeżeli wskazywany przebieg nie jest sprzeczny z informacjami zawartymi w dostępnych dokumentach dotyczących przebiegu ustalanych granic.
2. 
W przypadku gdy właściwe podmioty nie złożą do protokołu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych zgodnego oświadczenia, o którym mowa w ust. 1, przebieg granic działek ewidencyjnych wraz z danymi dotyczącymi punktów granicznych ustala geodeta uprawniony według ostatniego spokojnego stanu posiadania, jeżeli ten stan posiadania nie jest sprzeczny z informacjami zawartymi w dostępnych dokumentach określających stan prawny gruntów w granicach tych działek.
3. 
W przypadku gdy spokojnego stanu posiadania, o którym mowa w ust. 2, nie można stwierdzić lub jest on sprzeczny z informacjami zawartymi w dostępnych dokumentach określających stan prawny gruntów, przebieg granic działek ewidencyjnych obejmujących te grunty wraz z danymi dotyczącymi punktów granicznych ustala geodeta uprawniony po zbadaniu położenia znaków i śladów granicznych oraz przeprowadzeniu analizy wszelkich dostępnych dokumentów, zawierających informacje mające znaczenie w tym zakresie, w tym oświadczeń zainteresowanych podmiotów.
4. 
Punkty graniczne oznacza się na gruncie w sposób umożliwiający ich pomiar. Trwała stabilizacja tych punktów może nastąpić z inicjatywy i na koszt zainteresowanych podmiotów.
5. 
Wyniki ustaleń przebiegu granic działek ewidencyjnych utrwala się w protokole, którego wzór zawiera załącznik nr 7 do rozporządzenia.
6. 
Integralną częścią protokołu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych są szkice graniczne sporządzone przez geodetę uprawnionego, które zawierają:
1)
informacje o lokalizacji działek ewidencyjnych, których granice są ustalane;
2)
usytuowanie punktów granicznych w stosunku do szczegółów terenowych położonych na ustalanych granicach lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie, takich jak budynki, ogrodzenia, słupy oraz miedze, przedstawione w sposób graficzny i doprecyzowane opisem lub danymi określającymi odległości tych punktów do szczegółów terenowych;
3)
numery działek ewidencyjnych;
4)
informacje o spornych odcinkach granic działek ewidencyjnych;
5)
podpisy osób biorących udział w czynnościach podjętych w celu ustalenia przebiegu granic lub adnotację geodety uprawnionego o odmowie złożenia podpisu;
6)
podpis geodety uprawnionego, który sporządził szkic graniczny.
§  33a.  [Sposób wykazania w ewidencji przebiegu granic działek ewidencyjnych między gruntami tworzącymi dna i brzegi cieków naturalnych, jezior i zbiorników a gruntami do nich przyległymi do czasu ustalenia linii brzegu]
Do czasu ustalenia linii brzegu dla cieków naturalnych, jezior oraz innych naturalnych zbiorników wodnych przebieg granic działek ewidencyjnych między gruntami tworzącymi dna i brzegi tych cieków, jezior i zbiorników a gruntami do nich przyległymi wykazuje się w ewidencji za pomocą danych określonych na podstawie wyników geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych wykonanych zgodnie z zasadami określonymi w przepisach art. 220 ust. 1-4 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1478, 1688, 1890, 1963 i 2029).
§  34.  [Wykaz zmian danych ewidencyjnych]
1. 
Zmiany opisowych danych ewidencyjnych dotyczące działek lub budynków, ustalone w trakcie wykonywania prac geodezyjnych, utrwala się w wykazie zmian danych ewidencyjnych, który zawiera:
1)
nazwę gminy;
2)
nazwę obrębu ewidencyjnego;
3)
identyfikator działki ewidencyjnej lub budynku, dla których sporządzany jest wykaz;
4)
dane ewidencyjne, które ulegają zmianie w wyniku realizacji prac geodezyjnych (stan dotychczasowy), oraz dane pozyskane w wyniku realizacji tych prac (stan nowy);
5)
datę sporządzenia wykazu;
6)
imię i nazwisko osoby sporządzającej wykaz;
7)
imię i nazwisko oraz numer uprawnień zawodowych kierownika prac geodezyjnych.
2. 
Podstawę aktualizacji danych ewidencyjnych dotyczących lokali stanowi zaświadczenie, o którym mowa w art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, i dokumenty opracowane zgodnie z zasadami określonymi w art. 2 ust. 5 i 6 tej ustawy.
§  35.  [Zawiadomienie o dokonanych zmianach w danych ewidencyjnych]
1. 
0 dokonanych zmianach w danych ewidencyjnych starosta, w terminie 14 dni od dokonania zmiany w ewidencji, zawiadamia:
1)
organy podatkowe - w przypadku zmian danych mających znaczenie dla wymiaru podatków: od nieruchomości, rolnego i leśnego;
2)
wydział ksiąg wieczystych właściwego miejscowo sądu rejonowego - w przypadku zmian danych objętych działem I ksiąg wieczystych;
3)
właściwe podmioty ewidencyjne, o których mowa w § 11 pkt 7 oraz § 12 pkt 1 - w przypadku, gdy zmiana została dokonana na podstawie wniosku, o którym mowa w art. 24 ust. 2a pkt 2 ustawy, lub w trybie czynności materialno - technicznej wyłącznie na podstawie dokumentacji geodezyjnej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego i dotyczyła:
a)
pola powierzchni działki ewidencyjnej,
b)
rodzaju lub pola powierzchni użytków gruntowych,
c)
rodzaju budynku,
d)
numeru działki ewidencyjnej.
2. 
Zawiadomienia, o których mowa w ust. 1, zawierają:
1)
oznaczenie dokumentu, który stanowił podstawę zmiany, oraz datę wprowadzenia zmiany;
2)
oznaczenia jednostek rejestrowych gruntów, budynków i lokali, w których nastąpiły zmiany;
3)
zestawienie odpowiednich danych ewidencyjnych przed zmianą i po zmianie;
4)
oznaczenie organu oraz imię i nazwisko osoby, która dokonała aktualizacji ewidencji gruntów i budynków.
3. 
Zawiadomienia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, sporządza się w postaci dokumentu elektronicznego i doręcza się za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344).
4. 
Zawiadomienia, o których mowa w ust. 1 pkt 2, sporządza się w postaci dokumentu elektronicznego i doręcza się za pomocą zintegrowanego systemu informacji o nieruchomościach, o którym mowa w art. 24b ustawy, a w przypadku gdy warunki techniczne uniemożliwiają przesłanie do sądów zawiadomienia wraz z dokumentami w postaci elektronicznej, zawiadomienia i dokumenty sporządza się i doręcza się w postaci papierowej.
5. 
Na wniosek lub za zgodą podmiotów, o których mowa w ust. 1 pkt 3, zawiadomienia o zmianach danych ewidencyjnych doręcza się w postaci dokumentów elektronicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2023 r. poz. 57, 1123, 1234 i 1703) za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
§  36.  [Wypisy i wyrysy udostępniane z ewidencji]
1. 
Wypisy i wyrysy, o których mowa w art. 24 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy, udostępnia się w postaci dokumentu elektronicznego lub w postaci papierowej.
2. 
Wypis z rejestrów: gruntów, budynków, lokali jest dokumentem, który oprócz informacji zawartych w ewidencji odpowiednio dla: gruntów, budynków, lokali, zawiera:
1)
nazwę organu wydającego wypis;
2)
oznaczenie sprawy według obowiązującego systemu kancelaryjnego;
3)
tytuł dokumentu - odpowiednio: "Wypis z rejestru gruntów", "Wypis z rejestru budynków", "Wypis z rejestru lokali";
4)
nazwę województwa, powiatu, jednostki ewidencyjnej oraz nazwę i numer obrębu ewidencyjnego;
5)
numer jednostki rejestrowej, odpowiednio: gruntów, budynków albo lokali;
6)
w przypadku wypisu z rejestru gruntów informacje o znajdujących się na poszczególnych działkach ewidencyjnych budynkach niestanowiących odrębnego od gruntu przedmiotu własności i znajdujących się w nich lokalach niestanowiących odrębnego od gruntu przedmiotu własności;
7)
w przypadku wypisu z rejestru budynków informacje o lokalach niestanowiących odrębnego od budynku przedmiotu własności znajdujących się w poszczególnych budynkach;
8)
datę sporządzenia dokumentu;
9)
nazwisko i imię osoby, która sporządziła dokument, albo adnotacje o sporządzeniu dokumentu w sposób automatyczny;
10)
w przypadku wypisu sporządzonego w postaci elektronicznej - kwalifikowany podpis elektroniczny osoby reprezentującej organ albo kwalifikowany podpis elektroniczny osoby upoważnionej przez ten organ albo kwalifikowaną pieczęć elektroniczną urzędu obsługującego organ;
11)
w przypadku wypisu sporządzonego w postaci papierowej - podpis osoby reprezentującej organ albo osoby upoważnionej przez ten organ oraz datę złożenia podpisu.
3. 
Wypisom z rejestrów: gruntów, budynków, lokali, niezawierającym danych podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 ustawy, oraz numerów ksiąg wieczystych, nadaje się odpowiednio tytuł: "Wypis z rejestru gruntów bez danych osobowych", "Wypis z rejestru budynków bez danych osobowych", "Wypis z rejestru lokali bez danych osobowych".
4. 
Wyrys z mapy ewidencyjnej jest fragmentem mapy ewidencyjnej zawierającym również:
1)
nazwę organu wydającego wyrys;
2)
oznaczenie sprawy według obowiązującego systemu kancelaryjnego;
3)
tytuł dokumentu "Wyrys z mapy ewidencyjnej";
4)
nazwę województwa, powiatu, jednostki ewidencyjnej oraz nazwę i numer obrębu ewidencyjnego oraz numery działek;
5)
informację o skali mapy;
6)
oznaczenie kierunku północy;
7)
datę sporządzenia dokumentu;
8)
nazwisko i imię osoby, która sporządziła dokument, albo adnotacje o sporządzeniu dokumentu w sposób automatyczny;
9)
w przypadku wyrysu sporządzonego w postaci elektronicznej - kwalifikowany podpis elektroniczny osoby reprezentującej organ albo kwalifikowany podpis elektroniczny osoby upoważnionej przez ten organ albo kwalifikowaną pieczęć elektroniczną urzędu obsługującego organ;
10)
w przypadku wyrysu sporządzonego w postaci papierowej - podpis osoby reprezentującej organ albo osoby upoważnionej przez ten organ oraz datę złożenia podpisu.
5. 
Wyrys z mapy ewidencyjnej, wypis z rejestru gruntów, budynków lub lokali sporządza się dla wybranych lub wszystkich działek, budynków lub lokali wchodzących w skład jednej jednostki rejestrowej.
6. 
Wypisy, o których mowa w ust. 2, oraz wyrysy z mapy ewidencyjnej, o których mowa w ust. 4, organ opatruje klauzulą o treści: "Dokument niniejszy jest przeznaczony do dokonywania wpisu w księdze wieczystej.
7. 
Wypisowi z rejestru gruntów niezawierającemu klauzuli, o której mowa w ust. 6, nadaje się tytuł: "Uproszczony wypis z rejestru gruntów".
8. 
(uchylony).
§  37.  [Wykazy operatu ewidencyjnego]
1. 
Wykazy, o których mowa w art. 24 ust. 3 pkt 1 ustawy, dotyczące działek ewidencyjnych lub podmiotów ewidencyjnych, udostępnia się w postaci dokumentów elektronicznych.
2. 
Wykaz działek ewidencyjnych jest spisem działek dla obrębu ewidencyjnego, zawierającym ich numery oraz oznaczenia jednostek rejestrowych.
3. 
Wykaz podmiotów ewidencyjnych jest alfabetycznym spisem podmiotów dla obrębu ewidencyjnego wykazanych w bazie danych ewidencji gruntów i budynków zawierającym, oprócz danych określających te podmioty, oznaczenia jednostek rejestrowych gruntów, jednostek rejestrowych budynków, jednostek rejestrowych lokali związanych z tymi podmiotami.
§  38.  [Archiwizacja danych ewidencyjnych]
Dane ewidencyjne, które utraciły swoją aktualność, podlegają archiwizacji.