Rozdział 7 - Kurs kwalifikacyjny dla egzaminatorów - Egzaminowanie osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzory dokumentów stosowanych w tych sprawach.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2019.1206
Akt utracił moc Wersja od: 5 grudnia 2023 r. do: 31 grudnia 2029 r.
Rozdział 7
Kurs kwalifikacyjny dla egzaminatorów
Kurs kwalifikacyjny dla egzaminatorów
§ 40.
Warunkiem przeprowadzenia kursu kwalifikacyjnego dla egzaminatorów jest potwierdzenie posiadania specjalistycznej wiedzy przez osoby prowadzące wykłady i ćwiczenia w zakresie przedmiotów:1)
"Przepisy ruchu drogowego", "Zasady prowadzenia egzaminu państwowego oraz etyka zawodu egzaminatora" - przez udokumentowanie posiadania doświadczenia pedagogicznego, uprawnień egzaminatora w zakresie objętym nauczaniem oraz co najmniej 3-letniej praktyki zawodowej w egzaminowaniu kandydatów na kierowców lub motorniczych;2)
"Technika kierowania i obsługi pojazdu" - przez udokumentowanie posiadania doświadczenia pedagogicznego, uprawnień instruktora lub egzaminatora w zakresie objętym nauczaniem, co najmniej 3-letniej praktyki zawodowej w szkoleniu lub egzaminowaniu kandydatów na kierowców lub motorniczych.§ 41.
1.
Ośrodek egzaminowania, przyjmując kandydata na egzaminatora lub egzaminatora na kurs kwalifikacyjny:1)
zapoznaje go ze stosowanym na kursie regulaminem wewnętrznym zatwierdzonym przez dyrektora;3)
rejestruje go przed rozpoczęciem zajęć teoretycznych:a)
w książce ewidencji osób szkolonych, stosując odpowiednio książkę, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 32 ust. 3 ustawy,b)
w dzienniku lekcyjnym kursu, wpisując:–
imię i nazwisko kandydata na egzaminatora lub egzaminatora wraz z informacją, w jakim zakresie ubiega się o uprawnienia egzaminatora (kategorie prawa jazdy lub pozwolenie),–
numer PESEL albo datę urodzenia - jeżeli osoba nie posiada numeru PESEL,–
wykaz zajęć teoretycznych,–
wykaz osób prowadzących zajęcia teoretyczne zawierający imię, nazwisko oraz numer PESEL albo datę urodzenia, jeżeli osoba nie posiada numeru PESEL;4)
przed rozpoczęciem zajęć praktycznych wydaje mu kartę przeprowadzonych zajęć, której wzór określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.2.
W przypadku przerwania kursu przez osobę szkoloną albo zakończenia szkolenia karta przeprowadzonych zajęć podlega zwrotowi do ośrodka egzaminowania, który ją wydał.§ 42.
1.
Liczbę godzin zajęć teoretycznych i praktycznych realizowanych na kursie kwalifikacyjnym dla kandydatów na egzaminatorów ustala organizator kursu, przy czym nie może być ona mniejsza niż określono w tabeli nr 1.Tabela nr 1
Poz. | Nazwa przedmiotu | Liczba godzin zajęć | |
teoretycznych | praktycznych | ||
1. | Nauka podstaw techniki jazdy: a) psychologia, b) dydaktyka, c) technika kierowania i obsługa pojazdu | ||
20 | - | ||
20 | - | ||
20 | - | ||
2. | Przepisy ruchu drogowego | 30 | - |
3. | Bezpieczeństwo ruchu drogowego, w tym problematyka: a) wypadków drogowych, b) psychologii transportu, c) związana ze szkodliwością nadużywania alkoholu oraz środków działających podobnie do alkoholu | 16 | |
4. | Zasady prowadzenia egzaminu państwowego oraz etyka zawodu egzaminatora | 42 | - |
5. | Praktyka egzaminatorska | 4 | 6 - ust. 2 pkt 7 lit. b i d, 4 - ust. 2 pkt 7 lit. e i f |
6. | Technika i taktyka jazdy - nie dotyczy osób ubiegających się o uprawnienia egzaminatora w zakresie prawa jazdy kategorii T oraz pozwolenia na kierowanie tramwajem. | 2 | 5 |
Liczba godzin łącznie | 154 (152*) | 15 (10*) oraz zajęcia, o których mowa w ust. 2 pkt 7 lit. c i g | |
* Łączna liczba godzin bez uwzględniania zajęć z poz. 6 |
2.
W zakresie przedmiotu określonego w tabeli nr 1 w:1)
poz. 1 lit. a - powinny być ujęte tematy:a)
podstawowe pojęcia psychologii,b)
procesy poznawcze człowieka,c)
osobowość egzaminatora,d)
temperament jako szczególny składnik osobowości egzaminatora,e)
psychologiczna sylwetka zdającego egzamin, w tym osoby niepełnosprawnej,f)
psychologiczne aspekty przygotowania i przeprowadzenia egzaminu, w tym z osobą niepełnosprawną,g)
elementy psychologii pracy,h)
badania psychologiczne kierujących,i)
praktyczne wykorzystanie wiedzy z psychologii w egzaminowaniu kandydatów na kierowców lub motorniczych, ze szczególnym uwzględnieniem oceny predyspozycji kandydata na kierowcę lub motorniczego;2)
poz. 1 lit. b - powinny być ujęte tematy:a)
podstawowe pojęcia dydaktyki,b)
proces szkolenia i egzaminowania,c)
egzamin - pojęcie, funkcje, formy, organizacja, warunki przeprowadzania, metodologia,d)
metody sprawdzania i oceny wiedzy i umiejętności kandydatów na kierowców, w tym osób niepełnosprawnych,e)
najczęstsze błędy podczas sprawdzania i oceny wiedzy i umiejętności egzaminowanych kandydatów na kierowców lub motorniczych oraz sposoby zapobiegania ich występowaniu,f)
przyczyny niepowodzeń egzaminacyjnych;3)
poz. 1 lit. c - powinny być ujęte tematy:a)
przygotowanie się do jazdy oraz zasady używania mechanizmów sterowania pojazdem, w tym pojazdów przystosowanych do różnych rodzajów niepełnosprawności,b)
bezpieczne prowadzenie pojazdu i wykonywanie manewrów na drodze,c)
przewidywanie rzeczywistych lub potencjalnych zagrożeń na drodze oraz skuteczne reagowanie na nie,d)
dynamika i kultura jazdy, w tym jazda defensywna,e)
zasady wykonywania czynności kontrolno-obsługowych pojazdu z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska;4)
poz. 2 - powinny być ujęte tematy:a)
wybrane problemy interpretacyjne przepisów ruchu drogowego, ze szczególnym uwzględnieniem:–
zachowania ostrożności i właściwej postawy w stosunku do innych uczestników ruchu drogowego,–
zachowania bezpiecznych prędkości i odstępów pomiędzy pojazdami podczas jazdy w różnych warunkach atmosferycznych i po różnych nawierzchniach jezdni,–
zagrożeń związanych z ruchem drogowym, w szczególności z prowadzeniem pojazdu w różnych warunkach widoczności i niedoświadczeniem innych uczestników ruchu, podczas przewozu osób i rzeczy,b)
omówienie wybranych zagadnień:–
o których wiedza powinna być przekazywana na kursie dla kandydatów na kierowców lub motorniczych,–
występujących w pytaniach egzaminacyjnych stosowanych w części teoretycznej egzaminu państwowego;5)
poz. 3 - powinny być ujęte tematy:a)
organy administracji publicznej zajmujące się problematyką ruchu drogowego i ich zadania,b)
organy administracji publicznej zajmujące się problematyką bezpieczeństwa ruchu drogowego na poziomie krajowym i regionalnym,c)
akty prawne odnoszące się do kierujących pojazdami,d)
stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w kraju i województwie, w tym główne okoliczności i rodzaje wypadków drogowych, charakterystyka sprawców i ofiar wypadków drogowych,e)
założenia i cele obowiązujących krajowych i regionalnych dokumentów strategicznych w obszarze bezpieczeństwa ruchu drogowego,f)
zatrzymywanie i cofanie uprawnień do kierowania pojazdami, kontrola ruchu drogowego, sankcje oraz ubezpieczenia,g)
wpływ uwarunkowań psychologicznych i psychicznych na kierowanie pojazdem,h)
problemy i szkody związane z nadużywaniem alkoholu oraz środków działających podobnie do alkoholu,i)
organizacja i warunki ruchu drogowego w miejscowości przeprowadzania egzaminów - dobór tras egzaminacyjnych,j)
ekonomiczny wymiar wypadków drogowych (koszty zdarzeń i ofiar, wpływ na gospodarkę kraju);6)
poz. 4 - powinny być ujęte tematy:a)
statut ośrodka egzaminowania - rola, funkcje, uprawnienia i obowiązki egzaminatora,b)
zasady:–
funkcjonowania ośrodka egzaminowania,–
korzystania z systemu teleinformatycznego używanego w ośrodku egzaminowania,–
przeprowadzania części teoretycznej i praktycznej egzaminu państwowego,c)
planowanie i organizacja pracy oraz infrastruktura techniczna ośrodka egzaminowania,d)
programy szkolenia kandydatów na kierowców i osób ubiegających się o pozwolenie oraz sposób przeprowadzania egzaminu państwowego,e)
prowadzenie dokumentacji,f)
etyka zawodu egzaminatora, w szczególności:–
sposób przekazywania osobie egzaminowanej informacji o tym czego może spodziewać się podczas egzaminu,–
nauka jasnego wyrażania się, przy użyciu treści, stylu i języka odpowiednio dobranego do osoby egzaminowanej oraz sytuacji, a także umiejętności właściwego odpowiadania na pytania osób egzaminowanych,–
jasne informowanie o wynikach egzaminu wraz z komentarzem,–
odnoszenie się do osób egzaminowanych z szacunkiem, bez wyróżniania i dyskryminowania kogokolwiek,g)
umiejętność dokładnego obserwowania, kontrolowania i oceniania całokształtu zachowań kandydata, a w szczególności:–
poprawne i kompleksowe rozpoznawanie sytuacji niebezpiecznych,–
trafna ocena przyczyn i prawdopodobnych skutków sytuacji niebezpiecznych,–
nabycie wiedzy i umiejętności w zakresie właściwego rozpoznawania błędów,–
konsekwentne przestrzeganie jednolitych kryteriów oceny,–
szybkie przyswajanie informacji oraz określanie informacji najważniejszych,h)
nadzór nad przeprowadzaniem egzaminów państwowych;7)
poz. 5 - powinny być ujęte:a)
zagadnienia związane z organizacją zajęć,b)
pokaz przeprowadzenia części teoretycznej egzaminu państwowego w zakresie kategorii B prawa jazdy, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,c)
dwudziestokrotny udział w charakterze obserwatora w części:–
teoretycznej egzaminu państwowego - w zakresie dowolnej kategorii prawa jazdy,–
praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej na placu manewrowym,–
praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej w ruchu drogowym,d)
przeprowadzenie części teoretycznej egzaminu państwowego w zakresie kategorii B prawa jazdy, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,e)
pokaz przeprowadzenia części praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej:–
na placu manewrowym w zakresie objętym nauczaniem,–
w ruchu drogowym w zakresie objętym nauczaniem,f)
przeprowadzenie części praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej:–
na placu manewrowym, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,–
w ruchu drogowym, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,g)
dziesięciokrotne przeprowadzenie części:–
teoretycznej egzaminu państwowego w zakresie dowolnej kategorii prawa jazdy (każdy egzamin przeprowadza się dla osobnej grupy kandydatów na kierowców lub motorniczych przystępujących do egzaminu państwowego w ośrodku egzaminowania, który prowadzi kurs kwalifikacyjny),–
praktycznej egzaminu państwowego w zakresie objętym nauczaniem (każdy egzamin przeprowadza się dla osobnego kandydata na kierowcę lub motorniczego przystępującego do egzaminu państwowego w ośrodku egzaminowania, który prowadzi kurs kwalifikacyjny; kandydat na egzaminatora nie może egzaminować więcej niż 2 kandydatów na kierowców lub motorniczych dziennie),h)
podsumowanie;8) 33
poz. 6 - powinny być ujęte zajęcia praktyczne z techniki i taktyki jazdy prowadzone w ośrodku doskonalenia techniki jazdy, o którym mowa w art. 112 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy, w zależności od kategorii uprawnień.3.
Zajęcia, o których mowa w ust. 2 pkt 7:1)
lit. b i e - prowadzi wykładowca, wykorzystując infrastrukturę techniczną jednostki upoważnionej do szkolenia;2)
lit. c - są prowadzone pod nadzorem wykładowcy w czasie egzaminu państwowego, z tym że określone w tiret pierwsze i drugie - w grapach do 5 osób, a w tiret trzecie - indywidualnie z każdym słuchaczem kursu;3)
lit. d i f - prowadzi indywidualnie każdy słuchacz kursu pod nadzorem wykładowcy wykorzystując infrastrukturę techniczną ośrodka egzaminowania prowadzącego kurs kwalifikacyjny, z tym że w zakresie określonym w tiret pierwsze wykonuje w całości program egzaminacyjny dla kandydatów na kierowców lub motorniczych i ocenia jego wykonanie;4)
lit. g - są prowadzone pod nadzorem egzaminatora upoważnionego przez dyrektora ośrodka egzaminowania, który prowadzi kurs.4.
Zajęcia, o których mowa w poz. 5 tabeli nr 1, rozpoczyna się po zakończeniu zajęć z przedmiotów określonych w poz. 1-4 i 6 tabeli nr 1.5.
Liczbę godzin zajęć teoretycznych i praktycznych realizowanych na kursie kwalifikacyjnym dla egzaminatorów, o których mowa w art. 61 ust. 4 ustawy, ustala organizator kursu, przy czym nie może być ona mniejsza niż określono w tabeli nr 2.Tabela nr 2
Poz. | Nazwa przedmiotu | Liczba godzin zajęć | |
teoretycznych | praktycznych | ||
1. | Nauka podstaw techniki jazdy - technika kierowania i obsługa pojazdu | 20 | - |
2. | Zasady prowadzenia egzaminu państwowego oraz etyka zawodu egzaminatora | 20 | - |
3. | Praktyka egzaminatorska | 4 | 6 - ust. 2 pkt 7 lit. b i d, 4 - ust. 2 pkt 7 lit. e i f |
4. | Technika i taktyka jazdy - nie dotyczy osób ubiegających się o uprawnienia egzaminatora w zakresie prawa jazdy kategorii T oraz pozwolenia na kierowanie tramwajem | 2 | 5 |
Liczba godzin łącznie | 46 (44*) | 15 (10*) oraz zajęcia, o których mowa w ust. 6 pkt 3 lit. b i e | |
* Łączna liczba godzin bez uwzględniania zajęć z poz. 4 |
6.
W zakresie przedmiotu określonego w tabeli nr 2 w:1)
poz. 1 - powinny być ujęte tematy:a)
przygotowanie się do jazdy oraz zasady używania mechanizmów sterowania pojazdem,b)
bezpieczne prowadzenie pojazdu i wykonywanie manewrów na drodze,c)
przewidywanie rzeczywistych lub potencjalnych zagrożeń na drodze oraz skuteczne reagowanie na nie,d)
dynamika i kultura jazdy, w tym jazda defensywna,e)
zasady wykonywania czynności kontrolno-obsługowych pojazdu, z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska;2)
poz. 2 - powinny być ujęte tematy:a)
statut ośrodka egzaminowania - rola, funkcje, uprawnienia i obowiązki egzaminatora,b)
zasady:–
funkcjonowania ośrodka egzaminowania,–
korzystania z systemu teleinformatycznego używanego w ośrodku egzaminowania,–
przeprowadzania części teoretycznej i praktycznej egzaminu państwowego,c)
planowanie i organizacja pracy oraz infrastruktura techniczna ośrodka egzaminowania,d)
programy szkolenia kandydatów na kierowców i osób ubiegających się o pozwolenie oraz sposób przeprowadzania egzaminu państwowego,e)
prowadzenie dokumentacji,f)
etyka zawodu egzaminatora, w szczególności:–
sposób przekazywania osobie egzaminowanej informacji o tym czego może spodziewać się podczas egzaminu,–
nauka jasnego wyrażania się, przy użyciu treści, stylu i języka odpowiednio dobranego do osoby egzaminowanej oraz sytuacji, a także umiejętności właściwego odpowiadania na pytania osób egzaminowanych,–
jasne informowanie o wynikach egzaminu wraz z komentarzem,–
odnoszenie się do osób egzaminowanych z szacunkiem, bez wyróżniania i dyskryminowania kogokolwiek,g)
umiejętność dokładnego obserwowania, kontrolowania i oceniania całokształtu zachowań kandydata, a w szczególności:–
poprawne i kompleksowe rozpoznawanie sytuacji niebezpiecznych,–
trafna ocena przyczyn i prawdopodobnych skutków sytuacji niebezpiecznych,–
nabycie wiedzy i umiejętności w zakresie właściwego rozpoznawania błędów,–
konsekwentne przestrzeganie jednolitych kryteriów oceny,–
szybkie przyswajanie informacji oraz określanie informacji najważniejszych,h)
nadzór nad przeprowadzaniem egzaminów państwowych;3)
poz. 3 - powinny być ujęte:a)
zagadnienia związane z organizacją zajęć,b)
dziesięciokrotny udział w charakterze obserwatora w części praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej:–
na placu manewrowym,–
w ruchu drogowym,c)
pokaz przeprowadzenia części praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej:–
na placu manewrowym w zakresie objętym nauczaniem,–
w ruchu drogowym w zakresie objętym nauczaniem,d)
przeprowadzenie części praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej:–
na placu manewrowym, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,–
w ruchu drogowym, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,e)
dziesięciokrotne przeprowadzenie części praktycznej egzaminu państwowego w zakresie objętym nauczaniem (każdy egzamin przeprowadza się dla osobnego kandydata na kierowcę lub motorniczego przystępującego do egzaminu państwowego w ośrodku egzaminowania, który prowadzi kurs kwalifikacyjny; kandydat na egzaminatora nie może egzaminować więcej niż 2 kandydatów na kierowców lub motorniczych dziennie),f)
podsumowanie;4) 34
poz. 4 - powinny być ujęte zajęcia praktyczne z techniki i taktyki jazdy prowadzone w ośrodku doskonalenia techniki jazdy, o którym mowa w art. 112 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy, w zależności od kategorii uprawnień.7.
Zajęcia, o których mowa w ust. 6 pkt 3:1)
lit. b - są prowadzone pod nadzorem wykładowcy w czasie egzaminu państwowego, z tym że określone w tiret pierwsze - w grapach do 5 osób, a w tiret drugie - indywidualnie z każdym słuchaczem kursu;2)
lit. c - prowadzi wykładowca, wykorzystując infrastrukturę techniczną jednostki upoważnionej do szkolenia;3)
lit. d - każdy słuchacz kursu prowadzi indywidualnie pod nadzorem wykładowcy, wykorzystując infrastrukturę techniczną ośrodka egzaminowania prowadzącego kurs kwalifikacyjny, z tym że w zakresie określonym w tiret pierwsze wykonuje w całości program egzaminacyjny dla kandydatów na kierowców lub motorniczych i ocenia jego wykonanie;4)
lit. e - są prowadzone pod nadzorem egzaminatora upoważnionego przez dyrektora ośrodka egzaminowania, który prowadzi kurs.8.
Zajęcia, o których mowa w poz. 3 tabeli nr 2, rozpoczyna się po zakończeniu zajęć z przedmiotów określonych w poz. 1, 2 i 4 tabeli nr 2.9.
Godzina zajęć teoretycznych równa się 45 minutom, a zajęć praktycznych - 60 minutom.§ 43.
Wzór zaświadczenia o ukończeniu kursu kwalifikacyjnego określa załącznik nr 8 do rozporządzenia.§ 44.
1.
Ośrodek egzaminowania przechowuje książkę ewidencji osób szkolonych przez okres 10 lat od daty dokonania w niej ostatniego wpisu, a następnie archiwizuje.2.
W razie utraty książki, o której mowa w ust. 1, lub zniszczenia w stopniu powodującym jej nieczytelność podlega ona każdorazowo odtworzeniu w zakresie posiadanych przez ośrodek egzaminowania kart przeprowadzonych zajęć.3.
Dzienniki lekcyjne i karty przeprowadzonych zajęć przechowuje się przez okres 10 lat od dnia dokonania w nich ostatniego wpisu, a następnie archiwizuje.33 § 42 ust. 2 pkt 8 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 2021 r. (Dz.U.2021.1426) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 września 2021 r.
34 § 42 ust. 6 pkt 4 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 2021 r. (Dz.U.2021.1426) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 września 2021 r.