Rozdział 7 - Kurs kwalifikacyjny dla egzaminatorów - Egzaminowanie osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzory dokumentów stosowanych w tych sprawach.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2019.1206

Akt utracił moc
Wersja od: 5 grudnia 2023 r. do: 31 grudnia 2029 r.

Rozdział  7

Kurs kwalifikacyjny dla egzaminatorów

§  40. 
Warunkiem przeprowadzenia kursu kwalifikacyjnego dla egzaminatorów jest potwierdzenie posiadania specjalistycznej wiedzy przez osoby prowadzące wykłady i ćwiczenia w zakresie przedmiotów:
1)
"Przepisy ruchu drogowego", "Zasady prowadzenia egzaminu państwowego oraz etyka zawodu egzaminatora" - przez udokumentowanie posiadania doświadczenia pedagogicznego, uprawnień egzaminatora w zakresie objętym nauczaniem oraz co najmniej 3-letniej praktyki zawodowej w egzaminowaniu kandydatów na kierowców lub motorniczych;
2)
"Technika kierowania i obsługi pojazdu" - przez udokumentowanie posiadania doświadczenia pedagogicznego, uprawnień instruktora lub egzaminatora w zakresie objętym nauczaniem, co najmniej 3-letniej praktyki zawodowej w szkoleniu lub egzaminowaniu kandydatów na kierowców lub motorniczych.
§  41. 
1. 
Ośrodek egzaminowania, przyjmując kandydata na egzaminatora lub egzaminatora na kurs kwalifikacyjny:
1)
zapoznaje go ze stosowanym na kursie regulaminem wewnętrznym zatwierdzonym przez dyrektora;
2)
sprawdza, czy spełnia on wymogi, o których mowa w art. 58 ust. 1 pkt 1-5, 8 i 9 ustawy;
3)
rejestruje go przed rozpoczęciem zajęć teoretycznych:
a)
w książce ewidencji osób szkolonych, stosując odpowiednio książkę, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 32 ust. 3 ustawy,
b)
w dzienniku lekcyjnym kursu, wpisując:
imię i nazwisko kandydata na egzaminatora lub egzaminatora wraz z informacją, w jakim zakresie ubiega się o uprawnienia egzaminatora (kategorie prawa jazdy lub pozwolenie),
numer PESEL albo datę urodzenia - jeżeli osoba nie posiada numeru PESEL,
wykaz zajęć teoretycznych,
wykaz osób prowadzących zajęcia teoretyczne zawierający imię, nazwisko oraz numer PESEL albo datę urodzenia, jeżeli osoba nie posiada numeru PESEL;
4)
przed rozpoczęciem zajęć praktycznych wydaje mu kartę przeprowadzonych zajęć, której wzór określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.
2. 
W przypadku przerwania kursu przez osobę szkoloną albo zakończenia szkolenia karta przeprowadzonych zajęć podlega zwrotowi do ośrodka egzaminowania, który ją wydał.
§  42. 
1. 
Liczbę godzin zajęć teoretycznych i praktycznych realizowanych na kursie kwalifikacyjnym dla kandydatów na egzaminatorów ustala organizator kursu, przy czym nie może być ona mniejsza niż określono w tabeli nr 1.

Tabela nr 1

Poz.Nazwa przedmiotuLiczba godzin zajęć
teoretycznychpraktycznych
1.Nauka podstaw techniki jazdy:

a) psychologia,

b) dydaktyka,

c) technika kierowania i obsługa pojazdu

20-
20-
20-
2.Przepisy ruchu drogowego30-
3.Bezpieczeństwo ruchu drogowego, w tym problematyka:

a) wypadków drogowych,

b) psychologii transportu,

c) związana ze szkodliwością nadużywania alkoholu oraz środków działających podobnie do alkoholu

16
4.Zasady prowadzenia egzaminu państwowego oraz etyka zawodu egzaminatora42-
5.Praktyka egzaminatorska46 - ust. 2 pkt 7 lit. b i d, 4 - ust. 2 pkt 7 lit. e i f
6.Technika i taktyka jazdy - nie dotyczy osób ubiegających się o uprawnienia egzaminatora w zakresie prawa jazdy kategorii T oraz pozwolenia na kierowanie tramwajem.25
Liczba godzin łącznie154 (152*)15 (10*)

oraz zajęcia, o których mowa w ust. 2 pkt 7 lit. c i g

* Łączna liczba godzin bez uwzględniania zajęć z poz. 6
2. 
W zakresie przedmiotu określonego w tabeli nr 1 w:
1)
poz. 1 lit. a - powinny być ujęte tematy:
a)
podstawowe pojęcia psychologii,
b)
procesy poznawcze człowieka,
c)
osobowość egzaminatora,
d)
temperament jako szczególny składnik osobowości egzaminatora,
e)
psychologiczna sylwetka zdającego egzamin, w tym osoby niepełnosprawnej,
f)
psychologiczne aspekty przygotowania i przeprowadzenia egzaminu, w tym z osobą niepełnosprawną,
g)
elementy psychologii pracy,
h)
badania psychologiczne kierujących,
i)
praktyczne wykorzystanie wiedzy z psychologii w egzaminowaniu kandydatów na kierowców lub motorniczych, ze szczególnym uwzględnieniem oceny predyspozycji kandydata na kierowcę lub motorniczego;
2)
poz. 1 lit. b - powinny być ujęte tematy:
a)
podstawowe pojęcia dydaktyki,
b)
proces szkolenia i egzaminowania,
c)
egzamin - pojęcie, funkcje, formy, organizacja, warunki przeprowadzania, metodologia,
d)
metody sprawdzania i oceny wiedzy i umiejętności kandydatów na kierowców, w tym osób niepełnosprawnych,
e)
najczęstsze błędy podczas sprawdzania i oceny wiedzy i umiejętności egzaminowanych kandydatów na kierowców lub motorniczych oraz sposoby zapobiegania ich występowaniu,
f)
przyczyny niepowodzeń egzaminacyjnych;
3)
poz. 1 lit. c - powinny być ujęte tematy:
a)
przygotowanie się do jazdy oraz zasady używania mechanizmów sterowania pojazdem, w tym pojazdów przystosowanych do różnych rodzajów niepełnosprawności,
b)
bezpieczne prowadzenie pojazdu i wykonywanie manewrów na drodze,
c)
przewidywanie rzeczywistych lub potencjalnych zagrożeń na drodze oraz skuteczne reagowanie na nie,
d)
dynamika i kultura jazdy, w tym jazda defensywna,
e)
zasady wykonywania czynności kontrolno-obsługowych pojazdu z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska;
4)
poz. 2 - powinny być ujęte tematy:
a)
wybrane problemy interpretacyjne przepisów ruchu drogowego, ze szczególnym uwzględnieniem:
zachowania ostrożności i właściwej postawy w stosunku do innych uczestników ruchu drogowego,
zachowania bezpiecznych prędkości i odstępów pomiędzy pojazdami podczas jazdy w różnych warunkach atmosferycznych i po różnych nawierzchniach jezdni,
zagrożeń związanych z ruchem drogowym, w szczególności z prowadzeniem pojazdu w różnych warunkach widoczności i niedoświadczeniem innych uczestników ruchu, podczas przewozu osób i rzeczy,
b)
omówienie wybranych zagadnień:
o których wiedza powinna być przekazywana na kursie dla kandydatów na kierowców lub motorniczych,
występujących w pytaniach egzaminacyjnych stosowanych w części teoretycznej egzaminu państwowego;
5)
poz. 3 - powinny być ujęte tematy:
a)
organy administracji publicznej zajmujące się problematyką ruchu drogowego i ich zadania,
b)
organy administracji publicznej zajmujące się problematyką bezpieczeństwa ruchu drogowego na poziomie krajowym i regionalnym,
c)
akty prawne odnoszące się do kierujących pojazdami,
d)
stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w kraju i województwie, w tym główne okoliczności i rodzaje wypadków drogowych, charakterystyka sprawców i ofiar wypadków drogowych,
e)
założenia i cele obowiązujących krajowych i regionalnych dokumentów strategicznych w obszarze bezpieczeństwa ruchu drogowego,
f)
zatrzymywanie i cofanie uprawnień do kierowania pojazdami, kontrola ruchu drogowego, sankcje oraz ubezpieczenia,
g)
wpływ uwarunkowań psychologicznych i psychicznych na kierowanie pojazdem,
h)
problemy i szkody związane z nadużywaniem alkoholu oraz środków działających podobnie do alkoholu,
i)
organizacja i warunki ruchu drogowego w miejscowości przeprowadzania egzaminów - dobór tras egzaminacyjnych,
j)
ekonomiczny wymiar wypadków drogowych (koszty zdarzeń i ofiar, wpływ na gospodarkę kraju);
6)
poz. 4 - powinny być ujęte tematy:
a)
statut ośrodka egzaminowania - rola, funkcje, uprawnienia i obowiązki egzaminatora,
b)
zasady:
funkcjonowania ośrodka egzaminowania,
korzystania z systemu teleinformatycznego używanego w ośrodku egzaminowania,
przeprowadzania części teoretycznej i praktycznej egzaminu państwowego,
c)
planowanie i organizacja pracy oraz infrastruktura techniczna ośrodka egzaminowania,
d)
programy szkolenia kandydatów na kierowców i osób ubiegających się o pozwolenie oraz sposób przeprowadzania egzaminu państwowego,
e)
prowadzenie dokumentacji,
f)
etyka zawodu egzaminatora, w szczególności:
sposób przekazywania osobie egzaminowanej informacji o tym czego może spodziewać się podczas egzaminu,
nauka jasnego wyrażania się, przy użyciu treści, stylu i języka odpowiednio dobranego do osoby egzaminowanej oraz sytuacji, a także umiejętności właściwego odpowiadania na pytania osób egzaminowanych,
jasne informowanie o wynikach egzaminu wraz z komentarzem,
odnoszenie się do osób egzaminowanych z szacunkiem, bez wyróżniania i dyskryminowania kogokolwiek,
g)
umiejętność dokładnego obserwowania, kontrolowania i oceniania całokształtu zachowań kandydata, a w szczególności:
poprawne i kompleksowe rozpoznawanie sytuacji niebezpiecznych,
trafna ocena przyczyn i prawdopodobnych skutków sytuacji niebezpiecznych,
nabycie wiedzy i umiejętności w zakresie właściwego rozpoznawania błędów,
konsekwentne przestrzeganie jednolitych kryteriów oceny,
szybkie przyswajanie informacji oraz określanie informacji najważniejszych,
h)
nadzór nad przeprowadzaniem egzaminów państwowych;
7)
poz. 5 - powinny być ujęte:
a)
zagadnienia związane z organizacją zajęć,
b)
pokaz przeprowadzenia części teoretycznej egzaminu państwowego w zakresie kategorii B prawa jazdy, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,
c)
dwudziestokrotny udział w charakterze obserwatora w części:
teoretycznej egzaminu państwowego - w zakresie dowolnej kategorii prawa jazdy,
praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej na placu manewrowym,
praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej w ruchu drogowym,
d)
przeprowadzenie części teoretycznej egzaminu państwowego w zakresie kategorii B prawa jazdy, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,
e)
pokaz przeprowadzenia części praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej:
na placu manewrowym w zakresie objętym nauczaniem,
w ruchu drogowym w zakresie objętym nauczaniem,
f)
przeprowadzenie części praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej:
na placu manewrowym, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,
w ruchu drogowym, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,
g)
dziesięciokrotne przeprowadzenie części:
teoretycznej egzaminu państwowego w zakresie dowolnej kategorii prawa jazdy (każdy egzamin przeprowadza się dla osobnej grupy kandydatów na kierowców lub motorniczych przystępujących do egzaminu państwowego w ośrodku egzaminowania, który prowadzi kurs kwalifikacyjny),
praktycznej egzaminu państwowego w zakresie objętym nauczaniem (każdy egzamin przeprowadza się dla osobnego kandydata na kierowcę lub motorniczego przystępującego do egzaminu państwowego w ośrodku egzaminowania, który prowadzi kurs kwalifikacyjny; kandydat na egzaminatora nie może egzaminować więcej niż 2 kandydatów na kierowców lub motorniczych dziennie),
h)
podsumowanie;
8) 33
 poz. 6 - powinny być ujęte zajęcia praktyczne z techniki i taktyki jazdy prowadzone w ośrodku doskonalenia techniki jazdy, o którym mowa w art. 112 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy, w zależności od kategorii uprawnień.
3. 
Zajęcia, o których mowa w ust. 2 pkt 7:
1)
lit. b i e - prowadzi wykładowca, wykorzystując infrastrukturę techniczną jednostki upoważnionej do szkolenia;
2)
lit. c - są prowadzone pod nadzorem wykładowcy w czasie egzaminu państwowego, z tym że określone w tiret pierwsze i drugie - w grapach do 5 osób, a w tiret trzecie - indywidualnie z każdym słuchaczem kursu;
3)
lit. d i f - prowadzi indywidualnie każdy słuchacz kursu pod nadzorem wykładowcy wykorzystując infrastrukturę techniczną ośrodka egzaminowania prowadzącego kurs kwalifikacyjny, z tym że w zakresie określonym w tiret pierwsze wykonuje w całości program egzaminacyjny dla kandydatów na kierowców lub motorniczych i ocenia jego wykonanie;
4)
lit. g - są prowadzone pod nadzorem egzaminatora upoważnionego przez dyrektora ośrodka egzaminowania, który prowadzi kurs.
4. 
Zajęcia, o których mowa w poz. 5 tabeli nr 1, rozpoczyna się po zakończeniu zajęć z przedmiotów określonych w poz. 1-4 i 6 tabeli nr 1.
5. 
Liczbę godzin zajęć teoretycznych i praktycznych realizowanych na kursie kwalifikacyjnym dla egzaminatorów, o których mowa w art. 61 ust. 4 ustawy, ustala organizator kursu, przy czym nie może być ona mniejsza niż określono w tabeli nr 2.

Tabela nr 2

Poz.Nazwa przedmiotuLiczba godzin zajęć
teoretycznychpraktycznych
1.Nauka podstaw techniki jazdy - technika kierowania i obsługa pojazdu20-
2.Zasady prowadzenia egzaminu państwowego oraz etyka zawodu egzaminatora20-
3.Praktyka egzaminatorska46 - ust. 2 pkt 7 lit. b i d, 4 - ust. 2 pkt 7 lit. e i f
4.Technika i taktyka jazdy - nie dotyczy osób ubiegających się o uprawnienia egzaminatora w zakresie prawa jazdy kategorii T oraz pozwolenia na kierowanie tramwajem25
Liczba godzin łącznie46 (44*)15 (10*)

oraz zajęcia, o których mowa w ust. 6 pkt 3 lit. b i e

* Łączna liczba godzin bez uwzględniania zajęć z poz. 4
6. 
W zakresie przedmiotu określonego w tabeli nr 2 w:
1)
poz. 1 - powinny być ujęte tematy:
a)
przygotowanie się do jazdy oraz zasady używania mechanizmów sterowania pojazdem,
b)
bezpieczne prowadzenie pojazdu i wykonywanie manewrów na drodze,
c)
przewidywanie rzeczywistych lub potencjalnych zagrożeń na drodze oraz skuteczne reagowanie na nie,
d)
dynamika i kultura jazdy, w tym jazda defensywna,
e)
zasady wykonywania czynności kontrolno-obsługowych pojazdu, z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska;
2)
poz. 2 - powinny być ujęte tematy:
a)
statut ośrodka egzaminowania - rola, funkcje, uprawnienia i obowiązki egzaminatora,
b)
zasady:
funkcjonowania ośrodka egzaminowania,
korzystania z systemu teleinformatycznego używanego w ośrodku egzaminowania,
przeprowadzania części teoretycznej i praktycznej egzaminu państwowego,
c)
planowanie i organizacja pracy oraz infrastruktura techniczna ośrodka egzaminowania,
d)
programy szkolenia kandydatów na kierowców i osób ubiegających się o pozwolenie oraz sposób przeprowadzania egzaminu państwowego,
e)
prowadzenie dokumentacji,
f)
etyka zawodu egzaminatora, w szczególności:
sposób przekazywania osobie egzaminowanej informacji o tym czego może spodziewać się podczas egzaminu,
nauka jasnego wyrażania się, przy użyciu treści, stylu i języka odpowiednio dobranego do osoby egzaminowanej oraz sytuacji, a także umiejętności właściwego odpowiadania na pytania osób egzaminowanych,
jasne informowanie o wynikach egzaminu wraz z komentarzem,
odnoszenie się do osób egzaminowanych z szacunkiem, bez wyróżniania i dyskryminowania kogokolwiek,
g)
umiejętność dokładnego obserwowania, kontrolowania i oceniania całokształtu zachowań kandydata, a w szczególności:
poprawne i kompleksowe rozpoznawanie sytuacji niebezpiecznych,
trafna ocena przyczyn i prawdopodobnych skutków sytuacji niebezpiecznych,
nabycie wiedzy i umiejętności w zakresie właściwego rozpoznawania błędów,
konsekwentne przestrzeganie jednolitych kryteriów oceny,
szybkie przyswajanie informacji oraz określanie informacji najważniejszych,
h)
nadzór nad przeprowadzaniem egzaminów państwowych;
3)
poz. 3 - powinny być ujęte:
a)
zagadnienia związane z organizacją zajęć,
b)
dziesięciokrotny udział w charakterze obserwatora w części praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej:
na placu manewrowym,
w ruchu drogowym,
c)
pokaz przeprowadzenia części praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej:
na placu manewrowym w zakresie objętym nauczaniem,
w ruchu drogowym w zakresie objętym nauczaniem,
d)
przeprowadzenie części praktycznej egzaminu państwowego przeprowadzanej:
na placu manewrowym, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,
w ruchu drogowym, przy czym uczestnicy kursu występują w charakterze osób egzaminowanych,
e)
dziesięciokrotne przeprowadzenie części praktycznej egzaminu państwowego w zakresie objętym nauczaniem (każdy egzamin przeprowadza się dla osobnego kandydata na kierowcę lub motorniczego przystępującego do egzaminu państwowego w ośrodku egzaminowania, który prowadzi kurs kwalifikacyjny; kandydat na egzaminatora nie może egzaminować więcej niż 2 kandydatów na kierowców lub motorniczych dziennie),
f)
podsumowanie;
4) 34
 poz. 4 - powinny być ujęte zajęcia praktyczne z techniki i taktyki jazdy prowadzone w ośrodku doskonalenia techniki jazdy, o którym mowa w art. 112 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy, w zależności od kategorii uprawnień.
7. 
Zajęcia, o których mowa w ust. 6 pkt 3:
1)
lit. b - są prowadzone pod nadzorem wykładowcy w czasie egzaminu państwowego, z tym że określone w tiret pierwsze - w grapach do 5 osób, a w tiret drugie - indywidualnie z każdym słuchaczem kursu;
2)
lit. c - prowadzi wykładowca, wykorzystując infrastrukturę techniczną jednostki upoważnionej do szkolenia;
3)
lit. d - każdy słuchacz kursu prowadzi indywidualnie pod nadzorem wykładowcy, wykorzystując infrastrukturę techniczną ośrodka egzaminowania prowadzącego kurs kwalifikacyjny, z tym że w zakresie określonym w tiret pierwsze wykonuje w całości program egzaminacyjny dla kandydatów na kierowców lub motorniczych i ocenia jego wykonanie;
4)
lit. e - są prowadzone pod nadzorem egzaminatora upoważnionego przez dyrektora ośrodka egzaminowania, który prowadzi kurs.
8. 
Zajęcia, o których mowa w poz. 3 tabeli nr 2, rozpoczyna się po zakończeniu zajęć z przedmiotów określonych w poz. 1, 2 i 4 tabeli nr 2.
9. 
Godzina zajęć teoretycznych równa się 45 minutom, a zajęć praktycznych - 60 minutom.
§  43. 
Wzór zaświadczenia o ukończeniu kursu kwalifikacyjnego określa załącznik nr 8 do rozporządzenia.
§  44. 
1. 
Ośrodek egzaminowania przechowuje książkę ewidencji osób szkolonych przez okres 10 lat od daty dokonania w niej ostatniego wpisu, a następnie archiwizuje.
2. 
W razie utraty książki, o której mowa w ust. 1, lub zniszczenia w stopniu powodującym jej nieczytelność podlega ona każdorazowo odtworzeniu w zakresie posiadanych przez ośrodek egzaminowania kart przeprowadzonych zajęć.
3. 
Dzienniki lekcyjne i karty przeprowadzonych zajęć przechowuje się przez okres 10 lat od dnia dokonania w nich ostatniego wpisu, a następnie archiwizuje.
33 § 42 ust. 2 pkt 8 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 2021 r. (Dz.U.2021.1426) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 września 2021 r.
34 § 42 ust. 6 pkt 4 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 2021 r. (Dz.U.2021.1426) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 września 2021 r.