Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Działalność ubezpieczeniowa.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1996.11.62 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 1 maja 2004 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

Ustawa określa warunki, zasady podejmowania i prowadzenia działalności w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych.

 

1.
Przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych, w zakresie grup ubezpieczeń zgodnie z załącznikiem do ustawy.
2.
Czynnościami ubezpieczeniowymi, o których mowa w ust. 1, są:
1)
zawieranie umów ubezpieczenia, umów reasekuracji oraz umów gwarancji ubezpieczeniowych bądź zlecanie ich zawierania uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym w rozumieniu przepisów o pośrednictwie ubezpieczeniowym,
2)
wypłacanie ustalonych odszkodowań i innych należnych uprawnionym świadczeń z tytułu umów, o których mowa w pkt 1,
3)
przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub praw nabytych przez zakład ubezpieczeń w związku z wykonywaniem umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej,
4)
ustanawianie w drodze czynności cywilnoprawnych zabezpieczeń rzeczowych lub osobistych, jeśli są one bezpośrednio związane z zawieraniem umów, o których mowa w pkt 1.
3.
Czynnościami ubezpieczeniowymi są również:
1)
ocena ryzyka w ubezpieczeniach majątkowych i osobowych oraz umowach gwarancji ubezpieczeniowych,
2)
ustalenie wartości przedmiotu ubezpieczenia,
3)
ustalenie składek i prowizji ubezpieczeniowych należnych z tytułu zawieranych umów oraz ich egzekwowanie,
4)
kontrola przestrzegania przez ubezpieczających zastrzeżonych w umowie bądź ogólnych warunkach ubezpieczeń obowiązków i zasad bezpieczeństwa odnoszących się do przedmiotów objętych ochroną ubezpieczeniową,
5)
ustalenie przyczyn i okoliczności wypadków ubezpieczeniowych,
6)
ustalenie wysokości szkód i rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych,
7)
prowadzenie postępowań regresowych,
8)
marketing i reklama w zakresie świadczonych usług ubezpieczeniowych,
9)
lokowanie środków zakładów ubezpieczeń,
10)
inne czynności przewidziane na mocy innych ustaw.
4.
Jako czynności ubezpieczeniowe traktuje się także czynności zapobiegania powstawaniu bądź zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych, jeżeli są one wykonywane przez zakłady ubezpieczeń.
5.
Zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie czynności określonych w ust. 3 innym podmiotom. Czynności, o których mowa w ust. 3, wykonywane przez te podmioty traktowane są jak czynności ubezpieczeniowe.
1. 2
Działalność ubezpieczeniowa bezpośrednia i reasekuracyjna, zwana dalej "działalnością ubezpieczeniową", może być prowadzona wyłącznie za zezwoleniem ministra właściwego do spraw instytucji finansowych.
2.
Działalność, o której mowa w ust. 1, prowadzi zakład ubezpieczeń i reasekuracji albo zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji zwany dalej "zakładem ubezpieczeń".
1.
Wprowadza się ubezpieczenia obowiązkowe i dobrowolne.
2.
Ochronę ubezpieczeniową ustanawia się na podstawie umowy zawieranej pomiędzy zakładem ubezpieczeń a ubezpieczającym.

Ubezpieczeniami obowiązkowymi są:

1)
ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów,
2)
ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych,
3)
ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego,
4)
inne ubezpieczenia przewidziane na mocy obowiązujących ustaw lub ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych.
1. 3
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w drodze rozporządzenia, określa ogólne warunki ubezpieczeń obowiązkowych. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia datę powstania obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, podstawowy zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, minimalną sumę gwarancyjną ubezpieczenia, zakres praw i obowiązków ubezpieczającego i zakładu ubezpieczeń, wynikających z umowy ubezpieczenia. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia również podstawowy system taryf, uzależniający stosowaną taryfę od długości okresu bezszkodowego i zapewniający porównywalność taryf różnych zakładów ubezpieczeń.
2.
Zakłady ubezpieczeń mogą uwzględnić w systemie taryf również inne czynniki wpływające na szkodowość.
3. 4
Wysokość stawek ubezpieczeniowych ustala zakład ubezpieczeń. Zakład ubezpieczeń nie może ustalać stawek ubezpieczeniowych poniżej kosztów świadczenia ochrony ubezpieczeniowej w celu eliminacji konkurencji.
4. 5
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określa, w drodze rozporządzenia, sposób potwierdzenia spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, wskazuje rodzaj dokumentu potwierdzającego spełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia.
5.
Zakład ubezpieczeń prowadzący działalność w zakresie ubezpieczenia obowiązkowego nie może odmówić zawarcia tego ubezpieczenia.
1.
Ogólne warunki ubezpieczeń, z wyjątkiem ubezpieczeń wymienionych w art. 4, oraz taryfy i wysokość stawek ubezpieczeniowych ustala zakład ubezpieczeń.
2.
Ogólne warunki ubezpieczenia określają w szczególności przedmiot i zakres ubezpieczenia, sposób zawierania umowy ubezpieczenia, zakres i czas trwania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, prawa i obowiązki stron umowy, sposób ustalania wysokości szkody oraz wypłaty odszkodowań lub świadczeń.
3.
W ogólnych warunkach ubezpieczenia należy zastrzec możliwość odstąpienia od umowy ubezpieczenia przez ubezpieczającego w okresie 30 dni dla osób fizycznych i 7 dni dla osób prawnych od daty zawarcia umowy, jeżeli umowa jest zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy; odstąpienie od umowy nie zwalnia ubezpieczającego z obowiązku opłacenia składki za okres, w jakim zakład ubezpieczeń udzielał ochrony ubezpieczeniowej.
4.
Zastrzeżony w umowie ubezpieczenia okres, w którym wypowiedzenie umowy nie jest możliwe, nie może być dłuższy niż dwa lata.
5.
Przy zawieraniu umowy ubezpieczenia zakład ubezpieczeń ma obowiązek doręczyć, bez wezwania, stronie ubezpieczającej tekst ogólnych warunków ubezpieczenia, podpisany przez co najmniej dwóch członków zarządu.
1.
Umowa ubezpieczenia może regulować prawa i obowiązki stron w sposób odbiegający od ogólnych warunków ubezpieczenia.
2. 6
Zakład ubezpieczeń jest obowiązany do przedstawienia ubezpieczającemu w formie pisemnej, różnicy między postanowieniami umowy, o której mowa w ust. 1, a ogólnymi warunkami ubezpieczenia stosowanymi przez zakład ubezpieczeń.
1.
Spory wynikające z umów ubezpieczenia rozpatrują sądy właściwe dla siedziby osoby ubezpieczonej lub uprawnionej do odszkodowania, jeżeli umowa ubezpieczenia albo ogólne warunki ubezpieczenia nie stanowią inaczej.
2.
Przepis ust. 1 nie dotyczy osób zagranicznych.
1.
Odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia majątkowego nie może być wyższe od poniesionej szkody, chyba że umowa stanowi inaczej.
2.
W przypadku zbiegu świadczeń z tytułu dwóch lub więcej ubezpieczeń z tego samego zdarzenia, odszkodowanie wypłaca się do wysokości szkody w granicach sum ubezpieczenia w ramach każdego ze stosunków ubezpieczenia, z uwzględnieniem odszkodowań już wypłaconych z innego stosunku ubezpieczenia.
3.
Przepis ust.2 nie ma zastosowania przy ubezpieczeniach na życie i od następstw nieszczęśliwych wypadków.
4.
Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.
5.
W razie zaistnienia szkody objętej ubezpieczeniem, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 3, w przypadkach określonych w art. 51 ust. 2, uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczeń od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
6.
Po wniesieniu pozwu, w przypadkach określonych w art. 51 ust. 2, przeciwko innym stronom niż Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, sąd zawiadamia Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny o toczącym się postępowaniu. Po otrzymaniu zawiadomienia Fundusz może wstąpić do procesu w charakterze interwenienta ubocznego.
7. 7
W razie zaistnienia szkody objętej ubezpieczeniem, o którym mowa w art. 4 pkt 1, w związku z art. 90a ust. 3 pkt 3, uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczeń bezpośrednio od Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych.

Na wniosek zakładu ubezpieczeń, Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego lub Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych oraz w zakresie zadań wykonywanych przez te instytucje ubezpieczeniowe i w celu ich wykonania, w związku z wypadkiem lub zdarzeniem będącym podstawą ustalania odpowiedzialności, sądy, organy prokuratury, policji oraz inne organy i instytucje mają obowiązek udzielić informacji i udostępnić materiały niezbędne do ustalenia okoliczności tych wypadków i zdarzeń oraz do określenia wysokości odszkodowania lub świadczenia.

1. 9
Zakład ubezpieczeń nie może udzielać informacji dotyczących poszczególnych umów ubezpieczenia, z wyjątkiem informacji związanych z umową ubezpieczenia, przekazywanych uposażonym i uprawnionym do świadczenia wynikającego z umowy ubezpieczenia oraz osobom trzecim, na rzecz których zawarta jest umowa ubezpieczenia.
2.
Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy informacji udzielanych na żądanie:
1) 10
sądu, prokuratora, organu nadzoru ubezpieczeniowego,
2)
Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego o treści umów ubezpieczenia, w zakresie wykonywania przez Fundusz zadań określonych ustawą,
3)
Najwyższej Izby Kontroli o treści umów ubezpieczenia zawartych przez jednostki objęte kontrolą, jeżeli kontrola ta stwierdziła niekompletność lub nierzetelność dokumentów finansowych dotyczących zawartych umów ubezpieczenia,
4)
Narodowego Banku Polskiego, w związku ze sprawowaną kontrolą dewizową, oraz banków upoważnionych do wykonywania czynności obrotu dewizowego w zakresie dotyczącym istnienia wymaganego zobowiązania stanowiącego podstawę do przekazania za granicę waluty obcej,
5)
Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, w związku z toczącą się sprawą:
a)
karną lub karno-skarbową przeciwko będącej osobą fizyczną stronie umowy ubezpieczenia,
b)
karną lub karno-skarbową o przestępstwo popełnione przy wykonywaniu czynności związanych z działalnością osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, będącej stroną umowy ubezpieczenia,
5a) 11
Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, w zakresie wykonywania przez niego zadań określonych ustawą,
6) 12
Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawach, które podjął do prowadzenia w związku ze skargą ubezpieczonego, osoby upoważnionej z umowy ubezpieczenia lub osoby uprawnionej do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej,
6a) 13
Policji, jeżeli jest to konieczne dla skutecznego zapobieżenia przestępstw, ich wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, na zasadach i w trybie określonych w art. 20 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2000 r. Nr 101, poz. 1092 oraz z 2001 r. Nr 41, poz. 465, Nr 81, poz. 877 i Nr 100, poz. 1084),
7) 14
dyrektora izby celnej, w związku z prowadzoną przez urząd celny sprawą:
a)
skarbową przeciwko będącej osobą fizyczną stronie umowy ubezpieczenia,
b)
skarbową o przestępstwo popełnione przy wykonywaniu czynności związanych z działalnością osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, będącej stroną umowy ubezpieczenia,
8) 15
Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych o treści umów ubezpieczenia, w zakresie wykonywania przez Biuro zadań określonych ustawą,
9) 16
Rzecznika Ubezpieczonych, w związku z podjętą sprawą w zakresie ochrony konsumenckich interesów ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia,
10) 17
reasekuratorów w zakresie umów ubezpieczeń ryzyk objętych lub ryzyk, które mają być objęte umową reasekuracji,
11) 18
innych zakładów ubezpieczeń, dla potrzeb stosowania taryfy w zależności od długości okresu bezszkodowego lub ustalania proporcjonalnej odpowiedzialności w przypadku zawarcia umów ubezpieczenia, o których mowa w art. 4 pkt 1 i 3, na ten sam okres w dwóch lub więcej zakładach ubezpieczeń,
12) 19
podmiotów przetwarzających, na zlecenie zakładu ubezpieczeń, dane dotyczące ubezpieczonych, ubezpieczających i uprawnionych z umów ubezpieczenia oraz administrujących indywidualnymi kontami jednostek uczestnictwa.
3. 20
Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy również informacji o zawartych umowach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego za szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu, przekazywanych do centralnej ewidencji pojazdów na podstawie przepisów Prawa o ruchu drogowym.
4. 21
Przetwarzanie danych przez podmioty, o których mowa w ust. 2 pkt 12, nie ogranicza odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wynikającej z zakazu, o którym mowa w ust. 1.
5. 22
Zakład ubezpieczeń może udostępniać dane dotyczące umów ubezpieczenia na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych (Dz. U. Nr 50, poz. 424).

 

1.
Zakład ubezpieczeń i osoby w nim zatrudnione oraz osoby, za pośrednictwem których zakład wykonuje czynności ubezpieczeniowe, są zobowiązane zachować tajemnicę, która obejmuje wszystkie wiadomości dotyczące udzielania Policji danych, na zasadach określonych w art. 20 ust. 4-10 ustawy wymienionej w art. 9 ust. 2 pkt 6a.
2.
Zachowanie tajemnicy, o której mowa w ust. 1, obowiązuje również wobec strony umowy ubezpieczenia oraz osób trzecich.
1.
Zakład ubezpieczeń nie może zajmować się bezpośrednio inną działalnością gospodarczą poza działalnością ubezpieczeniową i z nią związaną.
1a. 24
Przepisu ust. 1 nie stosuje się do działalności akwizycyjnej na rzecz otwartych funduszy emerytalnych, prowadzonej przez zakład ubezpieczeń na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.
2.
Zakład ubezpieczeń nie może prowadzić jednocześnie działalności w dziale ubezpieczeń na życie i w dziale pozostałych ubezpieczeń osobowych oraz ubezpieczeń majątkowych.

Zakład ubezpieczeń może prowadzić działalność ubezpieczeniową wyłącznie w formie spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych.

1.
Akcje spółki, o której mowa w art. 11, mogą być tylko akcjami imiennymi, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. 25
Przepis ust. 1 nie dotyczy akcji wprowadzonych do publicznego obrotu za zgodą Komisji Papierów Wartościowych i Giełd.
3.
W przypadku uchylenia decyzji zawierającej zgodę, o której mowa w ust. 2, spółka obowiązana jest, w ciągu 3 miesięcy od dnia uchylenia decyzji, dokonać zamiany akcji na okaziciela na akcje imienne. W okresie od uchylenia decyzji do dokonania zamiany nie można przenosić praw z akcji na okaziciela.
4.
W celu ustalenia akcjonariuszy, o których mowa w ust. 3, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych i podmioty prowadzące przedsiębiorstwa maklerskie, rejestrujące stan posiadania akcji spółki, mają obowiązek w terminie 30 dni, na żądanie spółki i jej koszt, przekazać spółce informację dotyczącą stanu posiadania akcji spółki przez poszczególnych akcjonariuszy.
1.
Kapitał akcyjny spółki nie może być niższy niż najwyższa minimalna wysokość kapitału gwarancyjnego wymaganego dla grup ubezpieczeń, w których zakład ubezpieczeń prowadzi działalność.
2.
Kapitał akcyjny, o którym mowa w ust. 1, wnoszony jest w gotówce i opłacany w całości przed zarejestrowaniem spółki.

Statut spółki akcyjnej i jego poniższe zmiany przed jej zarejestrowaniem oraz następujące zmiany statutu wymagają zatwierdzenia przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych: podwyższenie lub obniżenie kapitału akcyjnego, zmiany dotyczące przedmiotu przedsiębiorstwa, terytorialnego i rzeczowego zakresu działalności spółki, jej siedziby, uprzywilejowania akcji i uprawnień przyznanych akcjonariuszom osobiście oraz tworzenie w ciężar kosztów funduszy, rezerw i rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.

 

1.
Podmiot, który nabył akcje lub prawa z akcji albo objął akcje lub prawa z akcji, jest obowiązany powiadomić ministra właściwego do spraw instytucji finansowych, w ciągu 7 dni od dnia nabycia akcji lub praw z akcji albo objęcia akcji lub praw z akcji zakładu ubezpieczeń w ilości zapewniającej przekroczenie 10% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu.
2.
Podmiot zamierzający nabyć akcje lub prawa z akcji albo objąć akcje lub prawa z akcji jest obowiązany uzyskać zgodę ministra właściwego do spraw instytucji finansowych na nabycie akcji lub praw z akcji albo objęcie akcji lub praw z akcji zakładu ubezpieczeń zapewniających przekroczenie odpowiednio 25%, 50% i 75% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu, z zastrzeżeniem art. 11f.
3.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych odmawia wyrażenia zgody, o której mowa w ust. 2, na nabycie akcji lub praw z akcji albo objęcie akcji lub praw z akcji zakładu ubezpieczeń, w tym przez podmiot określony w ust. 5, jeżeli:
1)
podmiot, który zamierza nabyć albo objąć, nie daje rękojmi prowadzenia spraw zakładu ubezpieczeń w sposób należycie zabezpieczający interesy ubezpieczonych,
2)
środki przeznaczone na nabycie albo objęcie pochodzą z kredytu lub pożyczki albo są w jakikolwiek inny sposób obciążone,
3)
zagraża to ważnym interesom gospodarczym państwa.
4.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych jest obowiązany wydać decyzję w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 2.
5.
Nabycie akcji lub praw z akcji albo objęcie akcji lub praw z akcji zakładu ubezpieczeń przez podmiot zależny uważa się za nabycie lub objęcie przez podmiot dominujący, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 107, poz. 669 i Nr 113, poz. 715 oraz z 2000 r. Nr 22, poz. 270 i Nr 60, poz. 702 i 703).
6.
Informacje o decyzjach, o których mowa w ust. 3, wydanych w roku poprzedzającym, minister właściwy do spraw instytucji finansowych przedstawia Sejmowi, w terminie do końca pierwszego kwartału następnego roku.
7.
Nie można wykonywać prawa głosu z akcji nabytych lub objętych z naruszeniem przepisu ust. 1 lub 2.
8.
Uchwała walnego zgromadzenia podjęta z naruszeniem ust. 7 jest nieważna.
9.
Przepisy artykułu nie naruszają przepisów o publicznym obrocie papierami wartościowymi i przepisów o funduszach inwestycyjnych.

Do spółki akcyjnej prowadzącej działalność ubezpieczeniową w zakresie nie uregulowanym w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu handlowego.

1 Art. 1a dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
2 Art. 2 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
3 Art. 5 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 3 oraz pkt 4 lit. a) ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
4 Art. 5 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.155.1015) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
5 Art. 5 ust. 4 zmieniony przez art. 1 pkt 4 lit. b) ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
6 Art. 7 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
7 Art. 8 ust. 7 dodany przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
8 Art. 8a zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
9 Art. 9 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
10 Art. 9 ust. 2 pkt 1 zmieniony przez art. 1 pkt 8 lit. b) tiret pierwsze ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
11 Art. 9 ust. 2 pkt 5a dodany przez art. 38 pkt 1 ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł (Dz.U.00.116.1216) z dniem 23 czerwca 2001 r.
12 Art. 9 ust. 2 pkt 6 dodany przez art. 5 ustawy z dnia 12 maja 2000 r. o zmianie ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.00.48.552) z dniem 15 lipca 2000 r.
13 Art. 9 ust. 2 pkt 6a dodany przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. (Dz.U.01.100.1084) zmieniającej nin. ustawę z dniem 19 października 2001 r.
14 Art. 9 ust. 2 pkt 7:

- dodany przez art. 1 pkt 8 lit. b) tiret drugie ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.

- zmieniony przez art. 11 ustawy z dnia 20 marca 2002 r. o przekształceniach w administracji celnej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.02.41.365) z dniem 1 maja 2002 r.

15 Art. 9 ust. 2 pkt 8 dodany przez art. 1 pkt 8 lit. b) tiret drugie ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
16 Art. 9 ust. 2 pkt 9 dodany przez art. 1 pkt 8 lit. b) tiret drugie ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
17 Art. 9 ust. 2 pkt 10 dodany przez art. 1 pkt 8 lit. b) tiret drugie ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
18 Art. 9 ust. 2 pkt 11 dodany przez art. 1 pkt 8 lit. b) tiret drugie ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
19 Art. 9 ust. 2 pkt 12 dodany przez art. 1 pkt 8 lit. b) tiret drugie ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
20 Art. 9 ust. 3 dodany przez art. 2 ustawy z dnia 31 marca 2000 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U.00.43.483) z dniem 9 czerwca 2000 r.
21 Art. 9 ust. 4 dodany przez art. 1 pkt 8 lit. c) ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
22 Art. 9 ust. 5 dodany przez art. 41 ustawy z dnia 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych (Dz.U.03.50.424) z dniem 26 kwietnia 2003 r.
23 Art. 9a dodany przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. (Dz.U.01.100.1084) zmieniającej nin. ustawę z dniem 19 października 2001 r.
24 Art. 10 ust. 1a dodany przez art. 225 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz.U.97.139.934) z dniem 1 kwietnia 1999 r.
25 Art. 11a ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.
26 Art. 11c:

- zmieniony przez art. 75 pkt 1 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej (Dz.U.99.101.1178) z dniem 1 stycznia 2001 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.

27 Art. 11d zmieniony przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz.U.00.70.819) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 września 2000 r.