Dozór nad wyrobem i obrotem napojami chłodzącymi gazowanymi.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1947.52.283

Akt utracił moc

Wersja od: 27 października 1972 r.

ROZPORZĄDZENIA

MINISTRA ZDROWIA

z dnia 11 lipca 1947 r.

wydane w porozumieniu z Ministrami: Przemysłu i Handlu, Aprowizacji, Administracji Publicznej, Ziem Odzyskanych, Skarbu oraz Pracy i Opieki Społecznej o dozorze nad wyrobem i obrotem napojami chłodzącymi gazowanymi. ^*

Na podstawie art. 8 pkt a), b), d), e), g) rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o dozorze nad artykułami żywności i przedmiotami użytku (Dz. U. R. P. Nr 36, poz. 343), zmienionego rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 28 grudnia 1934 r. (Dz. U. R. P. Nr 110, poz. 977), ustawą z dnia 15 czerwca 1939 r. (Dz. U. R. P. Nr 54, poz. 342) oraz dekretem z dnia 8 stycznia 1946 r. (Dz. U. R. P. Nr 5, poz. 44), zarządza się, co następuje:

§ 1. Przepisom niniejszego rozporządzenia podlega wyrób i obrót napojami chłodzącymi gazowanymi.

§ 2. Wytwórnia napojów chłodzących gazowanych powinna się składać co najmniej z następujących pomieszczeń:

1) właściwej wytwórni, gdzie napoje chłodzące gazowane są nalewane do naczyń pod ciśnieniem;

2) zmywalni z wodą ciepłą;

3) magazynu czystego szkła i gotowego produktu;

4) umywalni z wodą dobrą do picia dla ludzi, zaopatrzonej w mydło i czyste ręczniki;

5) szatni (szafy) na ubrania dla pracowników;

6) biura sprzedaży.

Umywalnia i szatnia nie mogą się mieścić w pomieszczeniach, wymienionych w punktach 1), 2) i 3).

W każdym pomieszczeniu musi się znajdować spluwaczka z czystą wodą, codziennie zmienianą.

Ponadto wytwórnie, produkujące napoje fermentowane w rodzaju kwasu chlebowego, powinny posiadać osobne pomieszczenia dla fermentacji.

§ 3. Wytwórnie napojów chłodzących gazowanych mogą się znajdować w odległości co najmniej 3 m od ustępów ogólnych skanalizowanych, połączonych z miejską siecią kanalizacyjną lub z miejscową oczyszczalnią ścieków, zaś od ustępów nieskanalizowanych, dołów ustępowych, obór, stajen, chlewów, gnojowisk i śmietników w odległości co najmniej 10 m.

§ 4. Lokal wytwórni powinien być widny i odpowiadać obowiązującym przepisom sanitarnym oraz budowlanym:

1) podłoga we właściwej wytwórni i zmywalni musi być nieprzepuszczalna, gładka, łatwo dająca się zmywać, ze spadem i kanałami ściekowymi, zakrytymi siatką lub gęstą kratką;

2) ściany wytwórni właściwej i zmywalni powinny być wyłożone do wysokości 2 m glazurą, bądź pomalowane farbą olejną; w pozostałych pomieszczeniach ściany powinny być pomalowane i czysto utrzymane, okna - zaopatrzone w siatki dla ochrony od much;

3) wytwórnia napojów chłodzących gazowanych musi być połączona z siecią wodociągowo-kanalizacyjną; w razie braku miejskiej sieci wodociągowo-kanalizacyjnej wytwórnia musi mieć własne urządzenie wodociągowo-kanalizacyjne; woda powinna być badana 2 razy do roku na koszt wytwórcy i musi odpowiadać wszelkim wymaganiom pod względem chemicznym i bakteriologicznym, przewidzianym w obowiązujących przepisach o wodzie do picia i do potrzeb gospodarczych.

Dostarczanie wody do wytwórni w inny sposób (w beczkowozach, kubłach itp.) jest zabronione.

§ 5. Saturatory, używane do produkcji napojów chłodzących, powinny być z miedzi, wewnątrz bielonej czystą cyną, mogącą zawierać najwyżej 0,3% ołowiu.

Za należyte bielenie saturatorów odpowiedzialny jest wytwórca napojów chłodzących gazowanych.

Wytwórca obowiązany jest na żądanie władz sanitarnych i inspekcji pracy przedstawić zaświadczenie organów kontrolnych Ministerstwa Przemysłu i Handlu stwierdzające, że saturator jest sprawdzony na ciśnienie i odpowiada obowiązującym w tej dziedzinie przepisom prawnym. Kontrola na ciśnienie saturatora jest wykonywana na koszt wytwórcy.

Maksymalne ciśnienie robocze saturatora wynosi 10 atm., przy napełnianiu syfonów - 6-10 atm., przy dużych butelkach objętości 0,7 litra - 3-7 atm., przy małych butelkach objętości 0,25 litra - 2-3 atm.

Saturatory powinny być kontrolowane na jakość pobiały przynajmniej 2 razy do roku. Wodę przy badaniu pobiały należy pozostawić w saturatorach na 48 godzin, po czym bada się ją na zawartość miedzi i ołowiu. Ilość miedzi nie może przekroczyć w napojach chłodzących gazowanych 1 mg, a ołowiu - 0,3 mg w litrze wody.

Opłaty za badanie saturatora i wody są wpłacane do kasy Państwowego Zakładu Higieny i zarachowane na dochód budżetu Ministerstwa Zdrowia.

§ 6. Przewody, doprowadzające do maszyn obciągających syfony lub butelki, powinny być zrobione z rurki czystej cyny lub z rurki gumowej, nie zawierającej szkodliwych składników dla zdrowia i wytrzymującej ciśnienie do 12 atm.

§ 7. Syfonice do napełniania syfonów i obciągaczki do napełniania butelek powinny być zawsze czysto utrzymane oraz posiadać pancerze ochronne dla zabezpieczenia pracujących od wypadków.

Osoby zatrudnione przy syfonicach powinny być zaopatrzone w okulary ze szkła nierozpryskowego i fartuch nieprzemakalny.

Dla udzielenia pierwszej pomocy w razie wypadku każda wytwórnia powinna posiadać apteczkę z podstawowymi środkami do tego celu.

§ 8. 1 Zabrania się stosowania balonów miedzianych do fabrykacji i obrotu napojami chłodzącymi gazowanymi.

§ 9. 2

1. Do produkcji i obrotu napojami chłodzącymi gazowanymi mogą być używane tylko butelki szklane oraz syfony szklane.

2. 3 Butelki i syfony powinny wytrzymywać stosowane ciśnienie dwutlenku węgla. Zamknięcia butelek, główki i wewnętrzne składowe części syfonów muszą być wykonane z materiałów nieszkodliwych dla zdrowia i nie powodujących zmian organoleptycznych napojów. Ponadto główki i wewnętrzne składowe części syfonów muszą być skonstruowane w taki sposób, aby umożliwiły dokładne mycie główek oraz mycie wnętrza syfonów.

3. Butelki i syfony powinny być utrzymywane w należytej czystości i nie magą być używane do jakichkolwiek innych celów. Za stan higieniczny butelek i syfonów odpowiedzialny jest wytwórca napojów chłodzących gazowanych.

§ 10. Do produkcji napojów chłodzących gazowanych muszą być użyte surowce, odpowiadające właściwym przepisom. W szczególności chemikalia powinny być chemicznie czyste i nie mogą zawierać zanieczyszczeń szkodliwych dla zdrowia, jak np. arsenu, miedzi, baru itp.

Dwutlenek węgla może być stosowany tylko z butli stalowych. W wytwórni właściwej przy każdym saturatorze nie może być więcej jak dwie butle z dwutlenkiem węgla.

Do zakwaszania napojów chłodzących w rodzaju lemoniad i kwasów mogą być używane kwasy: cytrynowy, winowy, jadalny mlekowy. Stosowanie kwasu octowego jest zabronione.

§ 11. Do słodzenia napojów chłodzących może być używany tylko czysty biały cukier (sacharoza).

§ 12. Na etykiecie napojów chłodzących gazowanych musi być wymieniona:

1) nazwa produktu np.: "woda sodowa", "lemoniada" o smaku np. pomarańczowym, kwas o smaku .... .

2) imię i nazwisko właściciela (firma) i dokładny adres wytwórni.

Na etykietach napojów chłodzących gazowanych nie wolno umieszczać rysunków owoców.

§ 13. 4 Osoby, zajęte przy czynnościach, związanych z wyrobem i wprowadzeniem w obieg napojów chłodzących, obowiązane są zachować należytą czystość.

§ 14. W stosunku do wymagań lokalowych i urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych istniejących już wytwórni powiatowa władza administracji ogólnej ma prawo zastosować ulgi, nie dłużej niż w ciągu 2 lat od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

§ 15. 5 (skreślony).

§ 16. Winni przekroczeń niniejszego rozporządzenia podlegają odpowiedzialności, przewidzianej w rozdziale III rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o dozorze nad artykułami żywności i przedmiotami użytku (Dz. U. R. P. Nr 36, poz. 343).

§ 17. Przepisy rozporządzenia niniejszego w niczym nie naruszają innych obowiązujących przepisów o higienie i bezpieczeństwie pracy.

§ 18. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

^* Z dniem 27 października 1972 r. niniejsze rozporządzenie traci moc w zakresie uregulowanym rozporządzeniem z dnia 10 października 1972 r. w sprawie wymagań sanitarnych w handlu okrężnym środkami spożywczymi i używkami (Dz.U.72.44.279), zobacz § 14 ostatnio powołanego rozporządzenia.

¹ § 8 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 14 stycznia 1960 r. (Dz.U.60.4.29) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1960 r.

² § 9 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 14 stycznia 1960 r. (Dz.U.60.4.29) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1960 r.

³ § 9 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 16 marca 1967 r. (Dz.U.67.12.54) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 8 kwietnia 1967 r.

⁴ § 13 zdanie pierwsze skreślone przez § 18 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 1958 r. w sprawie warunków zdrowia wymaganych ze względów sanitarno-epidemiologicznych od osób wykonujących niektóre zajęcia zarobkowe (Dz.U.58.56.275) z dniem 18 września 1958 r.

⁵ § 15 skreślony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 16 marca 1967 r. (Dz.U.67.12.54) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 8 kwietnia 1967 r.