Rozdział 1 - Przepisy ogólne. - Dozór nad wyrobem i obiegiem mąki i wyrobów mącznych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1937.25.171

Akt utracił moc

Wersja od: 27 października 1972 r.

Rozdział  I.

Przepisy ogólne.

§ 1. Przepisom niniejszego rozporządzenia podlegają:

1) mąka przeznaczona do spożycia przez ludzi;

2) wyroby mączne:

a) pieczywo (chleb, bułki itp.);

b) wyroby z ciasta (makarony itp.);

c) wyroby cukiernicze (ciasta, ciastka, pączki, pierniki itp.);

3) miejsca wyrobu, przechowywania, sprzedaży mąki i wyrobów mącznych oraz przewóz mąki i wyrobów mącznych;

4) handel uliczny pieczywem i wyrobami cukierniczymi;

5) naczynia i przyrządy używane przy wyrobie i sprzedaży mąki i wyrobów mącznych.

§ 2. W rozumieniu rozporządzenia niniejszego:

1) "mąka" jest to produkt otrzymany z ziarn zbożowych przez zmielenie;

2) "pieczywo" jest to produkt wytworzony z mąki z dodatkiem odpowiednich domieszek (woda, drożdże, zaczyny, sól, tłuszcze, jaja itd.) i poddany procesowi pieczenia;

3) "wyroby z ciasta" są to produkty wytworzone z mąki z dodatkiem wody (albo jaj i soli) i poddane procesowi suszenia;

4) "wyroby cukiernicze " są to produkty o smaku przeważnie słodkim, wytworzone z mąki, z dodatkiem, poza wyszczególnionymi w pkt. 2) materiałami, innych materiałów odpowiednio do rodzaju wyrobów (proszki do pieczenia, mleko, miód, mak, owoce, przyprawy korzenne itp.) i poddane procesowi pieczenia lub smażenia.

§ 3. 1 Pieczywo, wyroby z ciasta oraz wyroby cukiernicze powinny być sporządzone z materiałów nienagannych co do jakości, w szczególności:

1) mąka używana do tych celów powinna być przed użyciem do wypieku dokładnie przesiana przez odpowiednie sita; mąka powinna odpowiadać następującym warunkom:

a) zawartość wilgoci w mące nie może przekraczać 15%, a w skrobiach np. mące kartoflanej - 18%,

b) zawartość popiołu bez piasku w suchej substancji mąki razowej nie może przekraczać 2%,

c) ilość piasku w mące nie może przekraczać 0,12%,

d) kwasowość mąki razowej nie może przekraczać 8^o, mąki 80% - 7^o, a mąki pytlowej - 5^o;

2) woda do rozczyniania ciasta, do zwilżania pieczywa itp. powinna być bezwzględnie czysta i odpowiadać warunkom wymaganym dla dobrej wody do picia dla ludzi;

3) drożdże, zaczyny powinny mieć własności prawidłowe, a w szczególności drożdże nie mogą mieć dodatku mąki (skrobi); proszki do pieczenia nie mogą zawierać substancji szkodliwych dla zdrowia lub niedozwolonych do produkcji (kwas szczawiowy, emetyk, sole glinu, siarczany, nierozpuszczalne fosforany, kreda itp.); w proszkach do pieczenia ilość czynnego dwutlenku węgla powinna wynosić co najmniej 2,35 g i nie wyżej 3 g CO₂ na 500 g mąki, a ilość nieczynnego dwutlenku węgla najwyżej 0,8 g NaHCO₃ na 500 g mąki; węglan amonu lub inne nieszkodliwe sale amonowe mogą być również użyte jako proszki do pieczenia, ale wyłącznie do wyrobu kruchych ciasteczek, co na opakowaniu tych proszków musi być wyraźnie zaznaczone;

4) sól powinna być gatunku właściwego do spożycia dla ludzi; niedopuszczalna do tych celów jest sól tak zwana "bydlęca" lub skażona;

5) masło, tłuszcze, barwniki powinny odpowiadać obowiązującym przepisom;

6) środki zapachowe oraz wszelkie inne domieszki powinny być całkowicie nieszkodliwe dla zdrowia i mieć własności prawidłowe; cukier wanilinowy powinien być przygotowany z czystego cukru (sacharozy) i waniliny, bądź z mieszaniny waniliny i etylowaniliny, przy czym ilość składnika zapachowego, przeliczając na wanilinę, nie może być niższa niż 1%; środki zapachowe płynne powinny być przygotowane na czystym alkoholu etylowym; niedozwolone jest stosowanie takich rozpuszczalników, jak glikol i jego pochodne, trójacetyna itp.

§ 4. 2

(1) Pieczywo powinno być dobrze wyrośnięte, dobrze wypieczone, pulchne, na przekroju porowate, bez zakalca, bez pustych przestrzeni pomiędzy skórką i ośrodkiem, pieczywo nie może zawierać ciał obcych, niewyrobionych części ciasta, nieroztartej soli, grudek mąki.

(2) 3 (uchylony).

(3) 4 (uchylony).

§  5.

(1) Wyroby z ciasta (makarony, kluski, zacierki itp.) powinny być wytworzone z mąki pszennej. Wyroby te nie mogą być zepsute, stęchłe, spleśniałe, kwaśne.

(2) Wyroby z ciasta, oznaczone jako "jajeczne" lub "na jajkach" powinny zawierać co najmniej 45 g substancji jajecznej (1 jajko na kilogram mąki).

(3) Na skrzyniach i paczkach zawierających wyroby z ciasta oraz na opakowaniu tych wyrobów powinna być umieszczona nazwa wytwórni, jej adres oraz data wyprodukowania wyrobu.

(4) O ile wyroby będą sztucznie zabarwione, należy obok nazwy wytwórni umieścić wyraźny, rzucający się w oczy napis "barwione".

§ 6. Wyroby cukiernicze (ciasta, ciastka, pączki, pierniki, herbatniki itp.), których oznaczenie (np. strucla migdałowa, strucla makowa, piernik miodowy itp.) wskazuje, że w skład ich wchodzą czy to jaja, czy mleko, masło, miód lub tp., powinny zawierać materiały oznaczone w nazwie. Przepisy § 5 ust. 1 zdanie drugie mają tu odpowiednie zastosowanie.

§ 7. 5 Zabrania się:

1) wprowadzania w obieg oraz używania do wyrobu pieczywa, wyrobów z ciasta i wyrobów cukierniczych mąki zepsutej, gorzkiej, stęchłej, spleśniałej, kwaśnej, barwionej, sfałszowanej lub z domieszkami niedopuszczalnymi, zanieczyszczonej pasożytami, piaskiem, plewami, kąkolem itp. oraz sporyszem;

2) dodawania do mąki związków chemicznych:

a) w celu poprawy złego wyglądu lub podniesienia stopnia wypiekalności mąki,

b) w celu zwiększenia wagi mąki;

3) bielenia mąki z pomocą: kwasu siarkawego, kwasu azotawego, chloru; wprowadzanie w obieg i stosowanie do wyrobów mącznych mąki bielonej jest dopuszczalne jedynie przy stosowaniu metod bielenia, gwarantujących całkowicie nieszkodliwość tej mąki dla zdrowia i pod warunkiem uwidocznienia sposobu bielenia mąki na jej opakowaniu;

4) posypywania desek i form do ciasta zmiotkami mącznymi oraz sproszkowanymi związkami chemicznymi, zepsutymi lub zanieczyszczonymi otrębami, podsypką z drzew iglastych lub liściastych.

§ 8. 6 Zabrania się wprowadzania w obieg:

1) pieczywa zanieczyszczonego, z ośrodkiem lepkim, spleśniałym, ciągnącym się w nitki (obecność bacilli mesenterici);

2) chleba i pieczywa z nadmierną ilością wilgoci i nadmierną kwasowością (ilość wilgoci w ośrodku - miękiszu - chleba razowego nie powinna wynosić więcej niż 48%, a pytlowego - 42%, kwasowość chleba razowego - najwyżej 10^o, pytlowego - 6^o).

§  9.

(1) Wszystkie pomieszczenia wytwórni pieczywa, wyrobów z ciasta i wyrobów cukierniczych powinny być utrzymane w dokładnej czystości. W szczególności: ściany powinny być bielone lub malowane jasną farbą olejną. Podłogi powinny być myte codziennie po skończonej pracy; zamiatanie na sucho jest niedopuszczalne. Śmiecie, zmiotki mączne i inne odpadki powinny być codziennie usuwane.

(2) We wszystkich pomieszczeniach powinny być spluwaczki wodne codziennie opróżniane i myte. W izbie do rozczyniania ciasta powinna być umywalnia z wodą bieżącą, mydło, ręcznik i szczotka do mycia rąk.

(3) Wszystkie pomieszczenia powinny być dokładnie przewietrzane przynajmniej raz na dzień.

(4) Lampy przy oświetleniu naftowym powinny być umieszczane tak, by nie powodowały zanieczyszczeń.

(5) Lokal powinien być wolny od myszy, szczurów, robactwa itp. W razie ich pojawienia się należy je wytępić szybko i radykalnie z zastosowaniem wszelkich ostrożności przy używaniu środków szkodliwych dla zdrowia ludzkiego.

§  10.

(1) 7 (uchylony).

(2) 8 (uchylony).

(3) Pracownicy przed rozpoczęciem pracy powinni obmyć się pod natryskiem lub w braku jego (§ 18 ust.6) umyć ręce, oczyścić paznokcie i przebrać się w białe fartuchy, białe czapki i pantofle, a podczas pracy przestrzegać wzorowej czystości.

¹ § 3 zmieniony przez § 1 ust. 1 rozporządzenia z dnia 3 lipca 1946 r. (Dz.U.46.43.255) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 września 1946 r.

² § 4 zmieniony przez § 1 ust. 2 rozporządzenia z dnia 3 lipca 1946 r. (Dz.U.46.43.255) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 września 1946 r.

³ § 4 ust. 2 uchylony przez § 21 lit. a) rozporządzenia Ministrów Handlu Wewnętrznego oraz Zdrowia z dnia 2 maja 1951 r. w sprawie wypieku i orotu pieczywem (Dz.U.51.32.252) z dniem 18 czerwca 1951 r.

⁴ § 4 ust. 3 uchylony przez § 21 lit. a) rozporządzenia Ministrów Handlu Wewnętrznego oraz Zdrowia z dnia 2 maja 1951 r. w sprawie wypieku i orotu pieczywem (Dz.U.51.32.252) z dniem 18 czerwca 1951 r.

⁵ § 7 zmieniony przez § 1 ust. 3 rozporządzenia z dnia 3 lipca 1946 r. (Dz.U.46.43.255) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 września 1946 r.

⁶ § 8 zmieniony przez § 1 ust. 4 rozporządzenia z dnia 3 lipca 1946 r. (Dz.U.46.43.255) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 września 1946 r.

⁷ § 10 ust. 1 uchylony przez § 18 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 1958 r. w sprawie warunków zdrowia wymaganych ze względów sanitarno-epidemiologicznych od osób wykonujących niektóre zajęcia zarobkowe (Dz.U.58.56.275) z dniem 18 września 1958 r.

⁸ § 10 ust. 2 uchylony przez § 18 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 1958 r. w sprawie warunków zdrowia wymaganych ze względów sanitarno-epidemiologicznych od osób wykonujących niektóre zajęcia zarobkowe (Dz.U.58.56.275) z dniem 18 września 1958 r.