Dostosowanie uposażenia członków zarządu i pracowników związków komunalnych do uposażenia funkcjonarjuszów państwowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1924.118.1073

Akt utracił moc

Wersja od: 22 sierpnia 1946 r.

ROZPORZĄDZENIE

PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ

z dnia 30 grudnia 1924 r.

o dostosowaniu uposażenia członków zarządu i pracowników związków komunalnych do uposażenia funkcjonarjuszów państwowych.

Na zasadzie art. 1 litera D, punkt 2 i art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1924 r. o naprawie Skarbu Państwa i poprawie gospodarstwa społecznego (Dz. U. R. P. № 71, poz. 687) postanawiam zgodnie z uchwałą Rady Ministrów z dnia 29 grudnia 1924 r. co następuje:

A.

Postanowienia wstępne:

§ 1. 1 Pobory członków zarządu i pracowników związków samorządowych oblicza się na zasadach, przewidzianych w art. 3 - 7 ustawy z dnia 9 października 1923 r. o uposażeniu funkcjonarjuszów państwowych i wojska wraz z późniejszemi zmianami) z uwzględnieniem dodatków, pobieranych przez członków zarządu i pracowników związków samorządowych przed dniem 1 lutego 1934 r., o ile dodatki te były przyznane funkcjonariuszom państwowym.

Nieważne są uchwały i postanowienia organów ustrojowych związków samorządowych oraz przepisy umów, sprzeczne z postanowieniami artykułu niniejszego; wskutek zmiany umów, wynikającej z tego postanowienia, nie służy prawo do odszkodowania.

§ 2. Płatnymi członkami zarządu związków komunalnych w rozumieniu niniejszego rozporządzenia są:

a) w gminach miejskich: członkowie magistratów, lub członkowie zwierzchności gminnych w gminach na terenie województw: krakowskiego, lwowskiego, tarnopolskiego i stanisławowskiego, rządzących się ustawą z dnia 3 lipca 1896 r. (Dz. Ust Kr. № 51), o ile wedle ustaw dotychczasowych należało się im stałe wynagrodzenie lub płaca. Przez członków magistratów w miastach Krakowie i Lwowie należy rozumieć w myśl niniejszego rozporządzenia prezydenta i wiceprezydentów miasta;

b) w gminach wiejskich wójtowie w województwach: białostockiem, kieleckiem, lubelskiem, łódzkiem, nowogródzkiem, poleskiem, warszawskiem, wołyńskiem i okręgu administracyjnym wileńskim, zaś w województwach: pomorskiem i poznańskiem sołtysi, wybierani na lat 12 i ławnicy;

c) w krajowych związkach komunalnych województw: pomorskiego i poznańskiego starostowie krajowi.

§ 3. Pracownikami komunalnymi w rozumieniu niniejszego rozporządzenia - przy uwzględnieniu stosunków prawnych, wytworzonych w tym względzie w poszczególnych b. dzielnicach - są wszyscy płatni pracownicy:

a) których stosunek prawny do związku komunalnego normuje ustawa o mianowaniu i zaopatrzeniu urzędników komunalnych z dnia 30 lipca 1899 r. (Zb. Ust. Prus. str. 141);

b) którzy przyjęci zostali na stałe przez związek komunalny i zajmują posady służbowe, przewidziane w etacie organizacyjnym związku, uchwalonym przez reprezentację (organ uchwalający) związku, oraz w myśl uchwały tego związku mają prawo do zaopatrzenia emerytalnego, a ich stosunek służbowy może być rozwiązany tylko z ważnych powodów, przewidzianych w odnośnej uchwale związku komunalnego;

c) którzy przyjęci zostali przez związek komunalny na posady służbowe, przewidziane w uchwalonym przez reprezentację (organ uchwalający) związku etacie organizacyjnym, jednakże bez praw emerytalnych i z możnością odwołania lub wypowiedzenia ich stosunku służbowego;

d) którzy przyjęci zostali kontraktowo przez związek komunalny na zasadzie umowy prywatnoprawnej co odwołania lub za wypowiedzeniem.

Postanowienia niniejszego rozporządzenia nie dotyczą pracowników, zatrudnionych w przedsiębiorstwach komunalnych oraz pracowników czasowych, przyjętych przez związek komunalny na służbę pomocniczą niestałą, z wynagrodzeniem pozaetatowem, wyznaczonem przez zarząd związku.

O tem, co w myśl niniejszego rozporządzenia należy uważać za przedsiębiorstwa komunalne, decyduje w każdym poszczególnym przypadku uchwała reprezentacji (organu uchwalającego) związku komunalnego, zatwierdzona przez władzą nadzorczą.

B.

Postanowienia, odnosząca się do członków zarządu i pracowników gmin miejskich.

§ 4. Pobory burmistrzów (prezydentów, naczelników gmin) nie mogą przekraczać w zależności od liczby ludności gmin miejskich poborów, odpowiadających następującym grupom uposażenia funkcjonarjuszów państwowych według ustawy z dnia 9 października 1923 r. (Dz. U. R. P. № 116, poz. 924).

Liczba ludności:		Pobory według grupy uposażenia:
do 5.000		IX,
ponad	5.000- 10.000	VIII,
"	10.000- 25.000	VII,
"	25.000- 50.000	VI,
"	50.000-100.000	V,
"	100.000-250-000	IV,
"	250.000	III,
w mieście st. Warszawie		II.

Burmistrze (prezydenci, naczelnicy gmin) mogą otrzymać pobory najwyższych grup uposażenia, dopuszczalnych dla nich w myśl poprzedniego ustępu niniejszego paragrafu, tylko w takim przypadku, gdy praca ich w magistracie (zwierzchności gminnej) ma charakter pracy stałej i stanowi dla nich główne zajęcie.

Wyjątki od powyższych postanowień są dopuszczalne na zasadzie postanowień § 20 niniejszego rozporządzenia.

§ 5. Pobory zastępców burmistrzów (wiceprezydentów, zastępców naczelników gmin), jakoteż wszystkich innych płatnych (ze stałem wynagrodzeniem) członków magistratów (zwierzchności gminnych), którzy stale czas swój poświęcają zajęciom w magistratach (zwierzchnościach gminnych), mają być niższe od uposażenia burmistrzów (prezydentów, naczelników gmin) w tychże gminach.

W mieście stoł. Warszawie pobory wiceprezydentów nie mogą przekraczać poborów odpowiadających IV grupie, zaś pobory ławników - poborów, odpowiadających V grupie uposażenia funkcjonarjuszów państwowych według ustawy z dnia 9 października 1923 r. (Dz. U. R. P. № 116, poz. 924),

§ 6. Burmistrzom (prezydentom, naczelnikom gmin), zastępcom burmistrzów (wiceprezydentom, zastępcom naczelników gmin) i członkom magistratów (zwierzchności gminnych), których praca w magistracie (zwierzchności gminnej) nie stanowi dla nich zajęcia głównego, można przyznać jedynie odszkodowanie, odpowiadające rodzajowi ich pracy i ilości czasu, poświęcanego gminie miejskiej.

Odszkodowanie to powinno być w każdym razie odpowiednio niższe od poborów ustalonych w § 4 i 5.

§ 7. 2 Prezydentom miast i burmistrzom (naczelnikom gmin) rada miejska (gminna) może przyznać dodatek reprezentacyjny w wysokości, nie przekraczającej:

W gminach miejskich do 15.000 mieszkańców 15%,

w gminach miejskich ponad 15.000 do 50.000 mieszkańców 20%,

w gminach miejskich ponad 50.000 mieszkańców 30%,

w m. st. Warszawie 35%

poborów, przypadających im zgodnie z § 4 niniejszego rozporządzenia.

W miastach, liczących ponad 100.000 mieszkańców, mogą także wiceprezydenci otrzymać dodatek reprezentacyjny do wysokości 15% poborów, przypadających im zgodnie z § 5.

§ 8. Pobory pracowników miejskich - w zależności od liczby ludności - nie mogą przekraczać poborów, odpowiadających następującym grupom uposażenia funkcjonarjuszów państwowych według ustawy z dnia 9 października 1923 roku (Dz. U R. P. Nr. 116, poz. 924):

w gminach miejskich do 5.000 mieszkańców - poborów według IX grupy,

w gminach miejskich ponad 5.000 do 10.000 mieszkańców - poborów według VIII grupy,

w gminach miejskich ponad 10.000 do 25.000 mieszkańców - poborów według VII grupy,

w gminach miejskich ponad 25.000 do 100.000 mieszkańców - poborów według VI grupy,

w gminach miejskich ponad 100.000 mieszkańców - poborów według V grupy,

a w zasadzie powinny być niższe od poborów płatnych członków magistratu (zwierzchności gminnych), którzy stale swój czas poświęcają zajadom w magistratach (zwierzchnościach Gminnych).

W granicach wyżej wskazanych grup najwyższą grupą uposażenia dopuszczalną do pracowników z ukończonem wyższem wykształceniem jest grupa V, dla pracowników z nieukończonem wyższem, a ukończonem średniem wykształceniem grupa VII, zaś dla pracowników z nieukończonem średniem i z niższem wykształceniem grupa VIII.

Wyjątki od powyższych postanowień są dopuszczalne na zasadzie postanowień § 20 niniejszego rozporządzenia.

§ 9. Minister Spraw Wewnętrznych ma prawo ze szczególnych powodów, zasługujących na uwzględnienie, przenieść poszczególne miasta do kategorii wyższej od tej, do jakiej należałoby je zaliczyć w zależności od liczby ich ludności na zasadzie postanowień poprzednich paragrafów, a to zależnie od rozwoju gospodarczego tych miast.

C.

Postanowienia, odnoszące się do członków zarządu i pracowników niektórych gmin wiejskich, położonych na obszarze województw: pomorskiego i poznańskiego i wszystkich gmin wiejskich, położonych na obszarze województw: białostockiego, kieleckiego, lubelskiego, łódzkiego, nowogródzkiego, poleskiego, warszawskiego, wołyńskiego i okręgu administracyjnego wileńskiego, do pracowników powiatowych związków komunalnych, wreszcie do pracowników krajowych związków komunalnych w województwach: pomorskiem i poznańskiem.

§ 10. Uposażenie członków zarządu i pracowników w tych gminach wiejskich województw: pomorskiego i poznańskiego, w których są oni płatni, oblicza się według zasad, ustalonych w poprzednich paragrafach dla członków zarządu i pracowników gmin miejskich.

§ 11. Pobory pisarzy w gminach wiejskich województw: białostockiego, kieleckiego, lubelskiego, łódzkiego, nowogródzkiego, poleskiego, warszawskiego, wołyńskiego i okręgu administracyjnego wileńskiego - wyjąwszy przypadki, przewidziane w § 20 niniejszego rozporządzenia - nie mogą przekraczać poborów, odpowiadających IX grupie, zaś pobory pomocników pisarzy w tychże gminach - XII grupie uposażenia funkcjonarjuszów państwowych według ustawy z dnia 9 października 1923 roku (Dz. U. R. P. № 116, poz. 924).

§ 12. O ile pisarz gminny nie korzysta z bezpłatnego mieszkania, opału i światła w naturze, to otrzymują od gminy odpowiedni równoważnik pieniężny, który za mieszkanie, opał i światło nie może przekraczać 25% poborów, przypadających pisarzowi w myśl przepisu poprzedniego paragrafu.

§ 13. Pobory wójtów w gminach wiejskich województw: białostockiego, kieleckiego, lubelskiego, łódzkiego, nowogrodzkiego, poleskiego, warszawskiego, wołyńskiego i okręgu administracyjnego wileńskiego nie mogą przekraczać tych grup uposażenia funkcjonarjuszów państwowych, które ustalone zostały w § 11 dla pisarzy gminnych. Wysokość tych poborów w granicach powyższych ustala wydział powiatowy w zależności od czasu, poświęcanego przez wójta gminie.

Wójtom, posiadającym odpowiednie kwalifikacje, których praca w zarządzie gminnym stanowi główne ich zajęcie, można przyznać pobory według grupy bezpośrednio wyższej od grupy, wskazanej w ustępie 1 niniejszego paragrafu.

§ 14. Pobory pracowników powiatowych związków komunalnych wyjąwszy przypadki, przewidziane w § 20 niniejszego rozporządzenia - nie mogą przekraczać poborów, odpowiadających następującym grupom uposażania funkcjonariuszów państwowych według ustawy z dnia 9 października 1923 roku (Dz. U. R. P. № 116, poz. 924):

grupy VI - dla pracowników z ukończonem wyższem wykształceniem,

grupy VII - dla pracowników z ukończonem średniem wykształceniem,

grupy VIII - dla pracowników z nieukończonem średniem i niższem wykształceniem.

§ 15. Pobory starostów krajowych w województwach: pomorskiem i poznańskiem nie mogą przekraczać poborów, odpowiadających IV grupie, zaś pobory zastępców starostów - poborów, odpowiadających V grupie uposażenia funkcjonarjuszów państwowych według ustawy z dnia 9 października 1923 r. (Dz. U. R. P. № 116, poz. 924).

W przypadku, przewidzianym w § 19, punkt 2 niniejszego rozporządzenia, może być do wysokości poborów, określonych w poprzednim ustępie, zastosowane postanowienie ustępu pierwszego wymienionego paragrafu.

Sejmik wojewódzki może przyznać dodatek reprezentacyjny starostom krajowym do wysokości 50%, zaś zastępcom starostów krajowych do wysokości 20% poborów, przypadających im wedle postanowień niniejszego paragrafu.

§ 16. Najwyższem uposażeniem, dopuszczalnem dla pracowników krajowych związków komunalnych w województwach: pomorskiem i poznańskiem jest:

a) dla pracowników z ukończonem wyższem wykształceniem - uposażenie, odpowiadające grupie V;

b) dla pracowników z nieukończonem wyższem, a z ukończonem średniem wykształceniem uposażenie, odpowiadające grupie VII;

c) dla pracowników z nieukończonem średniem i niższem wykształceniem - uposażenie, odpowiadające grupie VIII uposażenia funkcjonarjuszów państwowych według ustawy z dnia 9 października 1923 r. (Dz. U. R. P. № 116, poz. 924).

Wyjątki od powyższego postanowienia są dopuszczalne na zasadzie postanowień § 19 niniejszego rozporządzenia.

D.

Postanowienia ogólne.

§ 17. Diety i koszty podróży w granicach Państwa płatnych członków zarządu i pracowników związków komunalnych oblicza się w zależności od grupy ich uposażenia na tych samych zasadach, na jakich się oblicza diety i koszty podróży funkcjonarjuszów państwowych.

Do diet nie odnoszą się żadne dodatki komunalne.

§ 17-a. 3 Członkom zarządów związków samorządowych oraz administracyjnym pracownikom komunalnym przysługują takie same ulgi taryfowe przy korzystaniu z państwowych środków komunikacyjnych, jakie przysługują pracownikom państwowym, podlegającym ustawie z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej (Dz. U. R. P. Nr 21, poz. 164).

Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej i Ministra Ziem Odzyskanych, wydane w porozumieniu z Ministrem Komunikacji i Ministrem Skarbu ustali, których pracowników komunalnych uważa się za pracowników administracyjnych.

§ 18. 4 Świadczenia w naturze (mieszkanie, opał, światło i t. p.), otrzymywane przez członków zarządów miejskich (magistratów, zwierzchności gminnych), tudzież przez pracowników gmin miejskich i powiatowych związków komunalnych, świadczenia w naturze, otrzymywane przez starostów krajowych w b. dzielnicy pruskiej, jak również przez członków zarządu i pracowników gmin wiejskich w b. dzielnicy pruskiej, których uposażenie unormowane zostanie w myśl § 10, nadto świadczenia w naturze, otrzymywane przez pisarzy gminnych w b. zaborze rosyjskim poza mieszkaniem, opałem i światłem, wreszcie świadczenia w naturze, otrzymywane przez pomocników pisarzy gminnych w b. zaborze rosyjskim, potrąca się z ich poborów według norm, ustalonych przez reprezentację (organ uchwalający) odnośnych związków komunalnych, a zatwierdzonych przez władzę nadzorczą, wskazaną w § 27 rozporządzenia niniejszego, z wyjątkiem norm, uchwalonych przez reprezentację (organa uchwalające) gmin wiejskich i miejskich niewydzielonych z powiatowych związków komunalnych, które zatwierdza właściwy wydział powiatowy.

§ 19. Płatnym członkom zarządu i pracownikom związków komunalnych związki te mogą uchwał swych reprezentacyj (organów uchwalających) zatwierdzoną przez władzę nadzorczą, przyznać pobory, przywiązane do grupy bezpośrednio wyższej od tej, jaka im się należy według przepisów poprzednich paragrafów niniejszego rozporządzenia w przypadkach:

1) posiadania wyższego wykształcenia fachowego, teoretycznego lub wiedzy praktycznej i wykazania wybitnych zdolności administracyjnych,

2) położenia wybitnych zasług na polu pracy samorządowej.

§ 20. Reprezentacje (organy uchwalające) związków komunalnych uchwalają w formie statutu etat stanowisk służbowych dla pracowników danego związku z określeniem wymaganych dla tych stanowisk kwalifikacyj i przywiązanych do nich norm uposażenia według zasad poprzednich paragrafów niniejszego rozporządzenia.

Statut ten, oraz ewentualne jego zmiany, podlegają zatwierdzeniu władzy nadzorczej.

E.

Postanowienia przejściowe i końcowe.

§ 21. 5 Aż do czasu ustawowego uregulowania praw i obowiązków pracowników związków komunalnych może być przyznany tymże pracownikom dodatek komunalny w wysokości, nieprzekraczającej 15% poborów, ustalonych dla nich na podstawie §§ 8, 10, 11, 14 i 16.

W województwach: nowogródzkiem, poleskiem, wołyńskiem, oraz powiatach: grodzieńskim i wołkowyskim, tudzież w gminach: białowieskiej, masiewskiej i suchopolskiej powiatu bielskiego, województwa białostockiego i na obszarze ziemi wileńskiej może wojewoda (Delegat Rządu w Wilnie) na podstawie uchwały związku komunalnego przyznać dodatek wyższy aniżeli określony w ustępie poprzednim. Maksymalna wysokość tego dodatku nie może jednak przekraczać 25% poborów i powinna być uzależniona od warunków miejscowych.

Uchwały o przyznaniu dodatku komunalnego mogą obejmować tylko jeden okres budżetowy i wymagają zatwierdzenia władzy nadzorczej.

§ 22. Dodatek pieniężny przyznawany starostom powiatowym z funduszów powiatowych związków komunalnych za czynności, spełniane przez nich jako przewodniczących wydziałów powiatowych, względnie kierowników tymczasowych zarządów powiatowych, nie może przekraczać 75% poborów według grupy VI, szczebel "a", samotny. Dodatek ten zmniejsza się o wartość świadczeń, otrzymywanych przez starostę od powiatowych związków komunalnych w naturze. Wartość tę oblicza się według norm, ustalonych przez wojewodę.

Zastępcy starosty może być przyznany dodatek pieniężny z funduszów powiatowych związków komunalnych tylko o tyle o ile bez przerwy pełni obowiązki przewodniczącego wydziału powiatowego dłużej niż jeden miesiąc i w stosunku do czasu wykonywania zastępstwa; w tym jednak przypadku starosta dodatku nie otrzymuje - wyjąwszy przypadki choroby i normalnego urlopu.

Uchwała sejmiku przyznająca dodatek staroście (zastępcy) wymaga zatwierdzenia wojewody.

Uchwalone przez sejmiki powiatowe dodatki dla starostów względnie ich zastępców, mają być im wypłacane bezpośrednio przez kasy skarbowe z sum komunalnych związków powiatowych.

Sposób asygnowania tych dodatków określi rozporządzenie Ministra Skarbu wydane w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych.

§ 23. Poszczególne związki komunalne przeprowadzą zaliczenie swoich pracowników - w zależności od kwalifikacji - do jednej z trzech kategorji stanowisk, przewidzianych w §§ 8, 14 i 16 niniejszego rozporządzenia, oraz zaszeregują swoich członków zarządu i pracowników pod względem poborów do odnośnych grup uposażenia w granicach wskazanych niniejszem rozporządzeniem. Ustalenie szczebla uposażenia w odnośnej grupie nastąpi na tych samych zasadach, na jakich zaliczeni zostali do szczebli uposażenia funkcjonarjusze państwowi (art.art. 98, 99 i 100 ustawy z dnia 9 października 1923 r. o uposażeniu funkcjonarjuszów państwowych i wojska-Dz. U. R. P. № 116 poz. 924).

Zaliczenia do kategorji stanowisk oraz zaszeregowania do grup uposażenia dokona zarząd (organ wykonawczy) odnośnego związku komunalnego w granicach etatów ustalonych w myśl § 20 niniejszego rozporządzenia.

Dotychczasowi pracownicy związków komunalnych, nieposiadający kwalifikacyj, wymaganych w myśl postanowień poprzednich paragrafów mogą być zaliczeni na podstawie uchwały reprezentacji (organu uchwalającego) związku komunalnego do kategorji wyższej, o ile na zajmowanem przez nich stanowisku służbowem, dla którego wymagane są wyższe od posiadanych przez nich kwalifikacje, wykazali dostateczne uzdolnienie do wykonywania tych zadań. Uchwała związku komunalnego w tym względzie wymaga zatwierdzenia władzy nadzorczej.

§ 24. Ustalenie etatu stanowisk służbowych w myśl § 20 niniejszego rozporządzenia na rok 1925 ma być dokonane przez związki komunalne przed dniem 1 lipca 1925 roku.

§ 25. Członkowie zarządu związków komunalnych w województwach: pomorskiem i poznańskiem, urzędujący w chwili wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, zatrzymują dotychczasowe płace aż do upływu okresu urzędowania, na który zostali wybrani lub ustanowieni.

Stałe wynagrodzenie lub płaca członków zarządu związków komunalnych w województwach: białostockiem, kieleckiem, lubelskiem, łódzkiem, nowogródzkiem, poleskiem, warszawskiem, wołyńskiem i okręgu administracyjnym wileńskim oraz w województwach: lwowskiem, krakowskiem, stanisławowskiem i tarnopolskiem - o ile są wyższe aniżeli należne w myśl postanowień niniejszego rozporządzenia muszą być zrównane w czasie do dnia 1 kwietnia 1925 roku z uposażeniem, które się im należy na zasadzie postanowień niniejszego rozporządzenia.

Pracownicy związków komunalnych, do których stosują się punkty a) i b) § 3, pobierający obecnie uposażenie wyższe aniżeli im się należy w myśl postanowień niniejszego rozporządzenia, zatrzymują dotychczasowe uposażenie służbowe tak długo póki

uposażenie należne im, obecnie na zasadzie postanowień niniejszego rozporządzenia, nie zrówna się wskutek awansu lub posunięcia się do wyższych szczebli płac z uposażeniem dotychczas pobieranem.

Pobory pracowników związków komunalnych, o których mowa w punkcie c § 3, o ile są wyższe aniżeli należne im w myśl niniejszego rozporządzenia, muszą być zrównane w czasie do dnia 1 lipca 1925 roku z poborami, które się im należą na zasadzie postanowień niniejszego rozporządzenia.

Wynagrodzenie kontraktowych pracowników związków komunalnych (§ 3, punkt d) - o ile ono jest wyższe, aniżeli dopuszczalne w myśl postanowień niniejszego rozporządzenia musi być zrównane w czasie do dnia 1 lipca 1925 roku z uposażeniem należnem im na zasadzie postanowień niniejszego rozporządzenia.

W razie- braku zgody na takie zrównanie ze strony pracownika kontraktowego powinien związek komunalny po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia rozwiązać z tymże pracownikiem stosunek służbowy, a to przy kontraktach bezterminowych-z 3-miesięcznym terminem wypowiedzenia, zaś przy kontraktach terminowych z zachowaniem terminu wypowiedzenia, przewidzianego w umowie.

Pracownicy kontraktowi mogą zatrzymać dotychczasowe wynagrodzenie tylko na zasadzie uchwały reprezentacji (organu uchwalającego) odnośnego związku, zatwierdzonej przez władzę nadzorczą. Władza ta, zatwierdzi tę uchwałę wtedy, jeżeli związek komunalny wykaże, że w interesie związku leży zatrzymanie tychże pracowników.

§ 26. Po dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia pobory nowoobieranych względnie ustanawianych członków zarządu, jak również pobory nowoprzyjmowanych pracowników związków komunalnych, mogą być normowane tylko w granicach postanowień niniejszego rozporządzenia.

§ 27. Władzami nadzorczemi, właściwemi do działania w myśl niniejszego rozporządzenia - poza wyjątkami, przewidzianemi w temże rozporządzeniu - są:

a) Wojewoda - w stosunku do gmin wiejskich i gmin miejskich z wyjątkiem m. st. Warszawy, oraz w stosunku do powiatowych związków komunalnych,

b) Minister Spraw Wewnętrznych w stosunku do m. st. Warszawy i do krajowych związków komunalnych w województwach: pomorskiem i poznańskiem.

§ 28. Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Ministrowi Spraw Wewnętrznych, a odnośnie do § 23, ustęp trzeci i czwarty - Ministrowi Skarbu w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych.

§ 29. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i obowiązuje na całym obszarze Rzeczypospolitej z wyjątkiem województwa śląskiego.

¹ § 1:

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 15 marca 1932 r. (Dz.U.32.33.345) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 20 kwietnia 1932 r.

- zmieniony przez art. 2 rozp. z mocą ustawy z dnia 28 października 1933 r. o uposażeniu członków zarządu i pracowników związków samorządowych (Dz.U.33.86.667) z dniem 1 lutego 1934 r.

² § 7 zmieniony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 marca 1932 r. (Dz.U.32.33.345) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 20 kwietnia 1932 r.

³ § 17-a dodany przez art. 1 dekretu z dnia 28 czerwca 1946 r. (Dz.U.46.37.226) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 sierpnia 1946 r.

⁴ § 18 zmieniony przez art. 21 rozp. z mocą ustawy z dnia 28 grudnia 1934 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w niektórych działach administracji państwowej (Dz.U.34.110.976) z dniem 31 stycznia 1935 r.

⁵ § 21 zmieniony przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 15 marca 1932 r. (Dz.U.32.33.345) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 20 kwietnia 1932 r.