Rozdział 9 - Zwalnianie osadzonych - Czynności administracyjne związane z wykonywaniem tymczasowego aresztowania oraz kary i środki przymusu skutkujące pozbawieniem wolności oraz dokumentowanie tych czynności.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.1741

Akt obowiązujący
Wersja od: 30 sierpnia 2023 r.

Rozdział  9

Zwalnianie osadzonych

§  110.  [Zwolnienie tymczasowo aresztowanego ze sprawy]
1. 
Zwolnienie tymczasowo aresztowanego ze sprawy następuje na skutek upływu terminu stosowania tymczasowego aresztowania, jeżeli jednostka penitencjarna nie otrzymała w tej sprawie:
1)
odpisu wyroku skazującego na karę pozbawienia wolności albo karę aresztu wojskowego, wraz z nakazem przyjęcia;
2)
odpisu orzeczenia sądu okręgowego określającego karę pozbawienia wolności, która ma być wykonywana, wraz z nakazem przyjęcia - w przypadku tymczasowo aresztowanego skazanego za granicą.
2. 
Zwolnienie tymczasowo aresztowanego ze sprawy następuje również po otrzymaniu:
1)
odpisu postanowienia o uchyleniu tymczasowego aresztowania wydanego przez:
a)
organ dysponujący,
b)
sąd właściwy do rozpoznania zażalenia na postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania lub wniosku w przedmiocie dalszego jego stosowania

- wraz z nakazem zwolnienia;

2)
odpisu postanowienia o zmianie tymczasowego aresztowania na łagodniejszy środek zapobiegawczy, wraz z nakazem zwolnienia;
3)
odpisu postanowienia sądu o uchyleniu postanowienia przedłużającego tymczasowe aresztowanie, wraz z nakazem zwolnienia;
4)
odpisu protokołu przyjęcia poręczenia majątkowego, wraz z nakazem zwolnienia; przepis § 4 ust. 1 pkt 1-3 stosuje się;
5)
odpisu orzeczenia sądu o zastosowaniu środka zabezpieczającego, wraz z poleceniem doprowadzenia do zakładu psychiatrycznego lub nakazem wydania w celu umieszczenia tymczasowo aresztowanego w podmiocie leczniczym, o którym mowa w art. 71 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600), a jeżeli wobec tymczasowo aresztowanego:
a)
wykonywana jest również kara orzeczona w innej sprawie - ponadto zarządzenia sędziego penitencjarnego o wykonaniu w pierwszej kolejności środka zabezpieczającego,
b)
wykonywane jest tymczasowe aresztowanie w innej sprawie - ponadto dokumentu, wydanego przez organ dysponujący, z treści którego wynika, że tymczasowo aresztowany ma być zwolniony także z tej sprawy, wraz z nakazem zwolnienia;
6)
odpisu pisma Ministra Sprawiedliwości zawierającego rozstrzygnięcie w przedmiocie wydania ściganego tymczasowo aresztowanego obcemu państwu, wraz z nakazem wydania;
7)
odpisu pisma Ministra Sprawiedliwości lub postanowienia sądu zawierającego rozstrzygnięcie w przedmiocie przekazania tymczasowo aresztowanego obcemu państwu, wraz z nakazem wydania;
8)
odpisu wniosku o przejęcie ścigania karnego tymczasowo aresztowanego cudzoziemca, wraz z pismem organu dysponującego zawierającym informację o rozstrzygnięciu w przedmiocie przekazania ścigania organom państwa obcego i nakazem wydania; przepis § 4 ust. 1 pkt 1-3 stosuje się;
9)
rozstrzygnięcia, z którego wynika, że tymczasowe aresztowanie może być wykonywane tylko w postaci umieszczenia w odpowiednim zakładzie leczniczym, w tym w zakładzie psychiatrycznym, wraz z nakazem wydania;
10)
innego dokumentu, z treści którego wynika, że tymczasowo aresztowany ma być zwolniony, wraz z odpowiednim nakazem.
3. 
Przepisy ust. 2 pkt 1 lit. b, pkt 2-3 i pkt 5 stosuje się, chociażby nie nadesłano uprzednio zawiadomienia o przekazaniu tymczasowo aresztowanego do dyspozycji sądu.
4. 
Zwolnienie tymczasowo aresztowanego ze sprawy następuje w dniu upływu terminu stosowania tymczasowego aresztowania albo w dacie wpływu dokumentów, o których mowa w ust. 2, chyba że określono w nich późniejszy dzień zwolnienia. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 9, zwolnienie następuje z chwilą wydania organowi doprowadzającemu, chyba że do tego czasu nastąpiła inna przyczyna zwolnienia; w przypadku gdy wobec tymczasowo aresztowanego wykonywana jest kara pozbawienia wolności, o zwolnieniu zawiadamia się sąd kierujący orzeczenie do wykonania; w takim przypadku przepisu § 113 nie stosuje się.
5. 
Jeżeli zachodzi konieczność doprowadzenia tymczasowo aresztowanego do zakładu psychiatrycznego położonego w znacznej odległości, a jednocześnie wystąpią trudności w realizacji doprowadzenia w dacie wpływu dokumentów, o których mowa w ust. 2 pkt 5, jego zwolnienie może nastąpić w dniach następujących po dacie wpływu tych dokumentów, nie później niż trzeciego dnia roboczego po dacie ich wpływu, chyba że sąd określił w nich późniejszy dzień zwolnienia.
6. 
Zwolnienie tymczasowo aresztowanego doprowadzanego do zakładu psychiatrycznego lub opuszczającego jednostkę penitencjarną w związku z wydaniem w celu umieszczenia w podmiocie leczniczym, o którym mowa w art. 71 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, na podstawie dokumentów, o których mowa w ust. 2 pkt 5, następuje z chwilą jego wydania organowi doprowadzającemu w celu przekazania personelowi tego zakładu lub podmiotu leczniczego.
§  111.  [Zwolnienie skazanego lub ukaranego ze sprawy]
1. 
Zwolnienie skazanego lub ukaranego ze sprawy następuje na skutek wykonania w całości kary lub środka przymusu.
2. 
Zwolnienie skazanego lub ukaranego ze sprawy następuje również po otrzymaniu:
1)
odpisu postanowienia o:
a)
udzieleniu przerwy w wykonaniu kary,
b)
udzieleniu warunkowego zwolnienia,
c)
udzieleniu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego,
d)
zastosowaniu amnestii,
e)
wstrzymaniu wykonania kary,
f)
zawieszeniu postępowania wykonawczego,
g)
umorzeniu postępowania wykonawczego,
h)
rozłożeniu grzywny na raty,
i)
przywróceniu terminu do wniesienia środka odwoławczego od wykonywanego orzeczenia,
j)
uchyleniu aresztowania wykonywanego w związku z wymierzeniem kary porządkowej lub stosowaniem środka przymusu

- wraz z nakazem zwolnienia;

2)
odpisu decyzji komisji penitencjarnej o udzieleniu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego; przepis § 4 ust. 1 pkt 1 i 4 stosuje się;
3)
odpisu postanowienia sądu penitencjarnego o udzieleniu przerwy w wykonaniu kary, o której mowa w art. 153 § 1 k.k.w., wraz z poleceniem doprowadzenia do podmiotu leczniczego, w celu podjęcia leczenia;
4)
zarządzenia zwolnienia skazanego, w przypadku wymierzenia w wyroku łącznym kary niższej od okresu odbytych i połączonych już kar pozbawienia wolności lub równej temu okresowi, wraz z odpisem nieprawomocnego wyroku łącznego i nakazem zwolnienia;
5)
odpisu wyroku uchylającego zaskarżony wyrok, wraz z nakazem zwolnienia;
6)
zarządzenia o zwolnieniu skazanego na skutek zastosowania prawa łaski wraz z nakazem zwolnienia;
7)
zarządzenia zwolnienia wydanego przez właściwy sąd w związku ze złożeniem kwoty pieniężnej przypadającej do uiszczenia tytułem grzywny zamienionej na zastępczą karę pozbawienia wolności lub zastępczą karę aresztu, wraz z nakazem zwolnienia;
8)
pisma głównego księgowego jednostki penitencjarnej, informującego o wysokości kwoty pieniężnej uiszczonej w tej jednostce tytułem grzywny zamienionej na zastępczą karę pozbawienia wolności lub zastępczą karę aresztu, jeżeli kwota ta jest równa kwocie pozostałej jeszcze do uiszczenia - z uwzględnieniem okresu już wykonanej kary zastępczej;
9)
odpisu orzeczenia sądu o zastosowaniu środka zabezpieczającego, wraz z poleceniem doprowadzenia do zakładu psychiatrycznego, a jeżeli wobec skazanego:
a)
wykonywana jest również kara orzeczona w innej sprawie - ponadto zarządzenia sędziego penitencjarnego o wykonaniu w pierwszej kolejności środka zabezpieczającego,
b)
wykonywane jest tymczasowe aresztowanie w innej sprawie - ponadto dokumentu, wydanego przez organ dysponujący, z treści którego wynika, że tymczasowo aresztowany ma być zwolniony także z tej sprawy, wraz z nakazem zwolnienia;
10)
odpisu postanowienia sądu o dopuszczalności przekazania, w celu wykonania kary w państwie obcym, cudzoziemca skazanego przez sąd polski, wraz z nakazem wydania;
11)
odpisu postanowienia sądu w przedmiocie wystąpienia do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie kary pozbawienia wolności, wraz z pismem tego sądu zawierającym informację o przekazaniu orzeczenia do wykonania za granicę i nakazem wydania;
12)
zarządzenia sędziego penitencjarnego o wykonaniu w pierwszej kolejności środka zabezpieczającego oraz odpisu orzeczenia sądu o zastosowaniu tego środka zabezpieczającego, wraz z:
a)
poleceniem doprowadzenia do zakładu psychiatrycznego,
b)
nakazem wydania z zawartą w nim informacją o umieszczeniu skazanego lub ukaranego w podmiocie leczniczym, o którym mowa w art. 71 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii;
13)
innego dokumentu, z treści którego wynika, że skazanego lub ukaranego należy zwolnić, wraz z odpowiednim nakazem.
3. 
Zwolnienie skazanego lub ukaranego ze sprawy następuje w dniu, w którym upływa termin końca kary lub stosowania środka przymusu, albo w dacie wpływu dokumentów, o których mowa w ust. 2, chyba że określono w nich późniejszy dzień zwolnienia.
4. 
Jeżeli zachodzi konieczność doprowadzenia skazanego lub ukaranego do zakładu psychiatrycznego położonego w znacznej odległości, a jednocześnie wystąpią trudności w realizacji doprowadzenia w dacie wpływu dokumentów skutkujących jego zwolnienie, jego zwolnienie może nastąpić w dniach następujących po dacie wpływu tych dokumentów, nie później jednak niż trzeciego dnia roboczego po dacie ich wpływu, chyba że sąd określił w nich późniejszy dzień zwolnienia.
5. 
Zwolnienie skazanego lub ukaranego doprowadzanego do:
1)
zakładu psychiatrycznego,
2)
KOZZD,
3)
podmiotu leczniczego, w celu podjęcia leczenia, w wykonaniu postanowienia sądu penitencjarnego o udzieleniu przerwy w wykonaniu kary, o której mowa w art. 153 § 1 k.k.w.

- następuje z chwilą wydania organowi doprowadzającemu, w celu jego przekazania personelowi właściwego zakładu albo podmiotu leczniczego.

§  112.  [Data i godzina zwolnienia osadzonego z jednostki penitencjarnej]
1. 
Zwolnienie osadzonego z jednostki penitencjarnej następuje w:
1)
dniu, w którym upływa termin stosowania tymczasowego aresztowania;
2)
dniu, w którym upływa termin końca kary lub środka przymusu;
3)
dacie wpływu do jednostki penitencjarnej, w której osadzony przebywa, dokumentów skutkujących zwolnieniem, chyba że:
a)
określono w nich późniejszą datę zwolnienia,
b)
z przepisów rozporządzenia wynika, że występują okoliczności uzasadniające zwolnienie w późniejszym terminie.
2. 
W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2:
1)
czynności związane ze zwolnieniem osadzonego należy realizować z uwzględnieniem terminu końca kary lub środka przymusu albo terminu stosowania tymczasowego aresztowania, określonych datą kalendarzową, godziną i minutą; jeżeli sąd w postanowieniu o tymczasowym aresztowaniu określił jedynie datę kalendarzową, a nie określił godziny i minuty, zwolnienie następuje nie później niż o godzinie i minucie odpowiadającej godzinie i minucie rozpoczęcia nieprzerwanego pozbawienia wolności, w związku z przyjęciem osadzonego;
2)
zwolnienie nie może nastąpić później niż w wyznaczonym terminie końca kary lub środka przymusu albo terminie stosowania tymczasowego aresztowania, określonych datą kalendarzową, godziną i minutą;
3)
zwolnienie następuje w ostatnich 24 godzinach poprzedzających upływ stosowania tymczasowego aresztowania lub ustalony koniec kary lub środka przymusu.
3. 
Przejęcie przez organ doprowadzający osadzonego, który po zwolnieniu z jednostki penitencjarnej ma być nadal pozbawiony wolności, może nastąpić także po upływie wyznaczonej godziny i minuty jego zwolnienia, o której mowa w ust. 2 pkt 1.
4. 
W przypadku, gdy zwolnienie z jednostki penitencjarnej odbywa się w dniu wolnym od pracy albo po godzinach pracy lub dyżuru funkcjonariuszy lub pracowników działu ewidencji, realizuje je, w zakresie ustalonym przez dyrektora, dowódca zmiany.
5. 
Dyrektor ustala sposób informowania zainteresowanych służb jednostki o mającym nastąpić zwolnieniu osadzonego, a także w jakim czasie, w ostatnim dniu wykonywania pozbawienia wolności, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, następuje zwolnienie osadzonych z jednostki penitencjarnej.
§  113.  [Zwolnienie z jednostki penitencjarnej osoby osadzonej w kilku sprawach]
Zwolnienie z jednostki penitencjarnej osoby osadzonej w kilku sprawach, może nastąpić wyłącznie w przypadku, gdy w każdej z tych spraw istnieją podstawy zwolnienia.
§  114.  [Potwierdzenie przygotowania osadzonego do zwolnienia]
Poszczególne służby potwierdzają przygotowanie osadzonego do zwolnienia.
§  115.  [Procedura zwolnienia osadzonego z jednostki penitencjarnej]
1. 
Przed zwolnieniem osadzonego z jednostki penitencjarnej kierownik:
1)
sprawdza:
a)
akta ewidencyjne wraz z dokumentami skutkującymi zwolnieniem w celu potwierdzenia prawidłowości zwolnienia,
b)
świadectwo zwolnienia;
2)
podpisuje potwierdzenie legalności zwolnienia ze sprawy;
3)
do dokumentów, o których mowa w pkt 1 i 2, dołącza teczkę osobopoznawczą.
2. 
Dyrektor ustala - na podstawie informacji przekazanej przez podmiot leczniczy dla osób pozbawionych wolności - zdolność osadzonego do samodzielnego powrotu do miejsca zameldowania lub miejsca przebywania bez zameldowania, a następnie sprawdza, czy właściwe służby jednostki penitencjarnej wykonały czynności niezbędne dla prawidłowego zwolnienia osadzonego.
3. 
Dokumentację, o której mowa w ust. 1, kierownik przedkłada dyrektorowi wraz z kalendarzem zwolnień skazanych i kalendarzem zwolnień tymczasowo aresztowanych w celu zatwierdzenia przez niego prawidłowości zwolnienia oraz podpisania:
1)
potwierdzenia legalności zwolnienia ze sprawy;
2)
świadectwa zwolnienia.
4. 
Prawidłowość zwolnienia z jednostki penitencjarnej dyrektor oraz kierownik potwierdzają podpisem i odciskiem stempla imiennego na obwolucie akt ewidencyjnych.
5. 
Jeżeli osadzony nie jest zwalniany z jednostki penitencjarnej, ponieważ pozostaje pozbawiony wolności w innej sprawie, kierownik przedkłada dyrektorowi akta ewidencyjne wraz z kalendarzem zwolnień skazanych i kalendarzem zwolnień tymczasowo aresztowanych oraz potwierdzeniem legalności zwolnienia ze sprawy w celu zatwierdzenia przez niego prawidłowości zwolnienia oraz podpisania potwierdzenia legalności zwolnienia ze sprawy; przepisy ust. 1 pkt 1 lit. a i pkt 2 stosuje się.
6. 
Otrzymanie dokumentów dotyczących osadzonego podlegającego zwolnieniu ze sprawy w danym dniu, dyrektor potwierdza w kalendarzu zwolnień skazanych i kalendarzu zwolnień tymczasowo aresztowanych.
7. 
Przed zakończeniem urzędowania kierownik potwierdza w kalendarzu zwolnień skazanych i kalendarzu zwolnień tymczasowo aresztowanych, że przygotowano dokumenty dotyczące zwolnienia wszystkich osadzonych podlegających zwolnieniu w danym dniu oraz w dniach następnych, jeżeli są one wolne od pracy. Dotyczy to zarówno zwolnień ze sprawy, jak i z jednostki penitencjarnej.
§  116.  [Potwierdzenie przez zwalnianego otrzymania świadectwa zwolnienia oraz dokumentów osobistych]
Otrzymanie świadectwa zwolnienia oraz dokumentów osobistych zwalniany potwierdza czytelnym podpisem na obwolucie akt ewidencyjnych. Przepis § 108 ust. 1 stosuje się odpowiednio. Duplikatu świadectwa zwolnienia nie sporządza się.
§  117.  [Zwolnienie tymczasowo aresztowanego lub ukaranego karą porządkową w trakcie dokonywania czynności procesowych poza terenem jednostki penitencjarnej]
1. 
Jeżeli w trakcie dokonywania czynności procesowych poza terenem jednostki penitencjarnej nastąpiło zwolnienie tymczasowo aresztowanego lub ukaranego karą porządkową, o której mowa w art. 276 § 2 i art. 916 § 1 k.p.c lub art. 287 § 2 k.p.k., czynności związanych ze zwolnieniem dokonuje się po otrzymaniu dokumentów skutkujących zwolnieniem.
2. 
Jako termin zwolnienia odnotowywany w dokumentacji przyjmuje się datę, w której nastąpiło faktyczne zwolnienie.
§  118.  [Zawiadomienie organów, sądu i innych podmiotów o zwolnieniu]
1. 
O zwolnieniu tymczasowo aresztowanego ze sprawy zawiadamia się:
1)
organ dysponujący;
2)
organ, który zarządził zwolnienie.
2. 
O zwolnieniu skazanego lub ukaranego ze sprawy zawiadamia się:
1)
właściwy sąd;
2)
sąd, który zarządził zwolnienie.
3. 
Dyrektor zakładu karnego niezwłocznie informuje sąd, w którego okręgu jest wykonywana praca społecznie użyteczna o jej wykonaniu w całości, jak również o niewykonaniu pracy społecznie użytecznej w pełnym wymiarze w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, w szczególności z powodu zwolnienia z zakładu karnego, wskazując adres pobytu skazanego po zwolnieniu oraz wymiar pozostałej do wykonania pracy społecznie użytecznej.
4. 
O zwolnieniu dłużnika, wobec którego zastosowano środek przymusu, kierownik zawiadamia na piśmie kierownika działu odpowiedzialnego za sprawy kwatermistrzowskie oraz informuje o liczbie dni aresztu, który był wykonywany wobec dłużnika, w celu rozliczenia z komornikiem kwoty.
5. 
W zawiadomieniach o zwolnieniu przesyłanych do organów, o których mowa w ust. 1, 2 i 4, podaje się w szczególności datę i przyczynę zwolnienia.
6. 
W zawiadomieniach o zwolnieniu osadzonego z jednostki penitencjarnej, przesyłanych do organów, o których mowa w ust. 1 i 2, odnotowuje się ponadto informację o miejscu przebywania osadzonego po zwolnieniu.
7. 
Zawiadomienie o zwolnieniu przesyła się nie później niż pierwszego dnia roboczego po zwolnieniu.
§  119.  [Zwolnienie skazanego i ukaranego cudzoziemca z jednostki penitencjarnej]
1. 
O terminie zwolnienia skazanego i ukaranego cudzoziemca z jednostki penitencjarnej - na trzy miesiące przed tym terminem - a ponadto o wszczęciu wobec niego przed sądem penitencjarnym postępowania w sprawie o warunkowe zwolnienie, udzielenie przerwy w wykonaniu kary albo zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, zawiadamia się:
1)
najbliższe dla jednostki penitencjarnej właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny, a w przypadku braku przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz gdy dotyczy to skazanego lub ukaranego, którego obywatelstwa nie ustalono - ministra właściwego do spraw zagranicznych;
2)
wojewodę oraz komendanta oddziału Straży Granicznej właściwych miejscowo dla jednostki penitencjarnej, a kopią tego zawiadomienia - komendanta wojewódzkiego Policji właściwego miejscowo dla jednostki penitencjarnej.
2. 
O wyznaczonym przez sąd penitencjarny terminie posiedzenia, na którym będzie rozpatrywana sprawa o udzielenie cudzoziemcowi warunkowego zwolnienia, przerwy w wykonaniu kary albo zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, powiadamia się bezzwłocznie po otrzymaniu wykazu spraw, które mają być w danym dniu rozpoznane (wokandy), komendanta oddziału Straży Granicznej właściwego miejscowo dla jednostki penitencjarnej.
3. 
Jeżeli termin zwolnienia osadzonego cudzoziemca nie był wcześniej znany, zawiadomienia, o których mowa w ust. 1, przesyła się natychmiast po ustaleniu tego terminu.
4. 
Zawiadomienie zawiera następujące dane dotyczące cudzoziemca:
1)
nazwisko i imię (imiona);
2)
datę i miejsce urodzenia;
3)
imiona rodziców;
4)
obywatelstwo;
5)
nazwę i numer dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy lub informację o jego braku;
6)
kwalifikację prawną czynu oraz wymiar kary;
7)
przewidywany termin zwolnienia;
8)
informację, dokąd zamierza udać się po zwolnieniu;
9)
stan konta depozytowego w walucie polskiej i obcej;
10)
informacje o ewentualnych potrzebach po zwolnieniu.
5. 
Jeżeli osadzony ma być przekazany za granicę, nie wysyła się zawiadomień, o których mowa w ust. 1, oraz nie sporządza się świadectwa zwolnienia.
§  120.  [Powiadomienie o cudzoziemcu skazanym prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności]
1. 
O każdym cudzoziemcu skazanym wyrokiem na podlegającą wykonaniu karę pozbawienia wolności, któremu pozostał do odbycia co najmniej 1 rok pozbawienia wolności, dyrektor zawiadamia wojewodę oraz komendanta oddziału Straży Granicznej, właściwych miejscowo dla jednostki penitencjarnej.
2. 
W przypadku, gdy wobec cudzoziemca, o którym mowa w ust. 1, toczy się postępowanie karne w kolejnej sprawie, nawet jeżeli nie zastosowano w niej tymczasowego aresztowania, zawiadomienie przesyła się dopiero po uzyskaniu pisemnej informacji o zakończeniu tego postępowania.
3. 
Zawiadomienie zawiera informacje, o których mowa w § 119 ust. 4 pkt 1-5, oraz:
1)
oznaczenie właściwego sądu wraz z sygnaturą akt sprawy;
2)
termin początku i końca wykonywania kary.
4. 
Po otrzymaniu dokumentu, z treści którego wynika, że wobec cudzoziemca, o którym mowa w ust. 1, została wydana decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu albo decyzja o wydaleniu, dyrektor przesyła kopię otrzymanego dokumentu, wraz z aktualnymi informacjami, o których mowa w ust. 3, jeśli decyzja dotyczy obywatela państwa członkowskiego Unii Europejskiej - do właściwego sądu, a w pozostałych przypadkach do właściwej komórki organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości, w celu zainicjowania postępowania o przekazanie skazanego cudzoziemca do wykonania orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności. W przypadku, gdy wykonanie tych decyzji nastąpiło przed zakończeniem postępowania o przekazanie skazanego, dyrektor informuje o tym właściwy sąd albo właściwą komórkę organizacyjną w Ministerstwie Sprawiedliwości.
5. 
Przesyłanie zawiadomień, o których mowa w ust. 1 i 4, nie stanowi przeszkody w przetransportowaniu skazanego cudzoziemca. Jeżeli przetransportowanie do jednostki penitencjarnej położonej w innym województwie nastąpiło po przesłaniu zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, dyrektor jednostki, do której przybył skazany cudzoziemiec, zawiadamia organy, do których wysłano zawiadomienie, o nowym miejscu pobytu skazanego. Zawiadomienie to przesyła się nie później niż trzeciego dnia roboczego po przetransportowaniu skazanego.
6. 
Właściwa komórka organizacyjna podległa Ministrowi Sprawiedliwości bezzwłocznie zawiadamia jednostki penitencjarne, za pośrednictwem Centralnego Zarządu Służby Więziennej, o zmianach dotyczących państw stron Protokołu dodatkowego do Konwencji o przekazywaniu osób skazanych, sporządzonego w Strasburgu dnia 18 grudnia 1997 r. (Dz. U. z 2000 r. poz. 490), w tym o treści oświadczeń złożonych do art. 3 tego Protokołu.
7. 
Dyrektor informuje ponadto komendanta oddziału Straży Granicznej właściwego miejscowo dla jednostki penitencjarnej o cudzoziemcu, wobec którego została orzeczona zastępcza kara aresztu za wykroczenia, o których mowa w art. 465 ust. 1 pkt 1 lub 6-9 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
§  121.  [Przekazanie osadzonego za granicę]
W przypadku, gdy w stosunku do osadzonego podjęto decyzję o przekazaniu go za granicę, w dniu zwolnienia wydaje się go organowi doprowadzającemu na podstawie, odpowiednio, nakazu wydania albo pisemnego upoważnienia kierownika jednostki organizacyjnej tego organu.
§  122.  [Przekazanie dokumentów osobistych osadzonego zwalnianego z jednostki penitencjarnej, który jest wydany w związku z jego przejęciem]
Dokumenty osobiste osadzonego zwalnianego z jednostki penitencjarnej, który jest wydany w związku z jego przejęciem, przekazuje się organowi doprowadzającemu za pokwitowaniem na obwolucie akt ewidencyjnych.
§  123.  [Przeniesienie skazanego do Krajowego Ośrodka Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym]
Jeżeli skazanego uznano za osobę stwarzającą zagrożenie, w trybie przepisów ustawy z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób, a dyrektor otrzymał odpis prawomocnego postanowienia sądu o umieszczeniu osoby stwarzającej zagrożenie w KOZZD wraz z poleceniem doprowadzenia, w dniu zwolnienia z jednostki penitencjarnej przenosi się go do tego ośrodka.
§  124.  [Powiadomienie o zastosowaniu przez Europejski Trybunał Praw Człowieka środka tymczasowego wobec skazanego]
Jeżeli wpłynie pisemna informacja sądu lub prokuratora, że Europejski Trybunał Praw Człowieka zastosował wobec skazanego środek tymczasowy, dyrektor zawiadamia właściwe komórki organizacyjne w Ministerstwie Sprawiedliwości oraz Prokuraturze Krajowej o wszczęciu wobec tego skazanego postępowania przed sądem penitencjarnym w sprawie o warunkowe zwolnienie, udzielenie przerwy w wykonaniu kary albo zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.
§  125.  [Opuszczenie jednostki penitencjarnej w związku z udzieloną przepustką]
1. 
Osadzonemu opuszczającemu jednostkę penitencjarną w związku z udzieloną przepustką wydaje się kartę tożsamości oraz wypełniony druk przepustki podpisany przez dyrektora.
2. 
Osadzonym, korzystającym z przepustki, nie wydaje się dokumentów osobistych, chyba że jest to uzasadnione okolicznościami, dla których została udzielona.
3. 
Osadzonego poucza się o obowiązującym go trybie zgłaszania się do właściwej jednostki organizacyjnej Policji, w celu potwierdzenia na druku przepustki miejsca pobytu, oraz informuje o obowiązku zwrotu karty tożsamości i druku po powrocie do jednostki penitencjarnej.
4. 
Pouczenia, o którym mowa w ust. 3, nie udziela się w przypadku przepustki, o której mowa w art. 1059 k.p.c.
§  126.  [Obowiązki informacyjne w przypadku ucieczki osadzonego]
1. 
Jeżeli osadzony zbiegł albo w wyznaczonym terminie nie powrócił z przepustki, należy:
1)
zawiadomić pocztą elektroniczną komendę powiatową (rejonową, miejską) Policji właściwą dla miejsca stałego pobytu osadzonego, w razie potrzeby za pośrednictwem komendy wojewódzkiej (Stołecznej) Policji;
2)
przesłać wniosek o zatrzymanie osadzonego wraz z informacjami, które mogą ułatwić zatrzymanie, do komendy wojewódzkiej (Stołecznej) Policji właściwej miejscowo dla jednostki penitencjarnej, a jego odpis do:
a)
organu dysponującego - w przypadku tymczasowo aresztowanego,
b)
właściwego sądu - w przypadku skazanego lub ukaranego,
c)
sądu penitencjarnego;
3)
skompletować dokumentację osadzonego, dołączając do akt ewidencyjnych teczkę osobopoznawczą, dokumentację zatrudnienia, książkę zdrowia, kartę identyfikacyjną oraz kartę tożsamości, a następnie przechowywać ją w dziale ewidencji oddzielnie od pozostałych akt.
2. 
Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wysyła się:
1)
natychmiast - w przypadku ucieczki;
2)
po apelu wieczornym - w przypadku osadzonego korzystającego z przepustki;
3)
po upływie godziny od wyznaczonego osadzonemu terminu powrotu z przepustki - jeżeli ten termin upływa po apelu wieczornym.
3. 
W przypadku powrotu osadzonego lub przyjęcia go do innej jednostki penitencjarnej, jednostka, w której ewidencji dotychczas pozostawał, natychmiast przesyła zawiadomienie i odwołanie wniosku o zatrzymanie do organów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2.
§  127.  [Powiadomienie o niezgłoszeniu się osadzonego lub ukaranego po przerwie w wykonaniu kary]
1. 
W przypadku, gdy skazany lub ukarany nie zgłosił się po przerwie w wykonaniu kary, zawiadomienie, o którym mowa w § 126 ust. 1 pkt 1, i wniosek, o którym mowa w § 126 ust. 1 pkt 2 - wysyła się pierwszego dnia roboczego po upływie terminu zgłoszenia się do jednostki penitencjarnej. Przepis § 126 ust. 3 stosuje się.
2. 
Zawiadomienie i odwołanie wniosku, o których mowa w § 126 ust. 3, przesyła się ponadto, jeżeli po wysłaniu zawiadomień i wniosków, o których mowa w ust. 1, wpłynie postanowienie sądu penitencjarnego o udzieleniu dalszej przerwy w wykonaniu kary.
§  128.  [Wnioskowanie o wydanie postanowień w przedmiocie zawieszenia postępowania oraz poszukiwania osadzonego listem gończym w przypadku ucieczki osadzonego]
1. 
Jeżeli osadzony, który zbiegł albo w wyznaczonym terminie nie powrócił z przepustki lub przerwy w wykonaniu kary i w ciągu sześciu miesięcy nie zgłosi się lub nie zostanie ujęty, jednostka penitencjarna przesyła do organu dysponującego albo właściwego sądu wniosek o wydanie postanowień w przedmiocie zawieszenia postępowania wykonawczego oraz poszukiwania osadzonego listem gończym, o ile nie zostały one wydane wcześniej.
2. 
Po otrzymaniu postanowienia organu dysponującego o zawieszeniu postępowania wykonawczego albo postanowienia właściwego sądu o zawieszeniu postępowania wykonawczego, osadzonego skreśla się z ewidencji jednostki penitencjarnej. Przepis § 113 stosuje się.
3. 
O skreśleniu osadzonego z ewidencji zawiadamia się jednostki organizacyjne Policji, o których mowa w § 126 ust. 1 pkt 1 i 2, wraz z informacją, że do ponownego przyjęcia osadzonego do aresztu śledczego niezbędny jest nakaz przyjęcia oraz wystawione przez uprawniony organ odpisy dokumentów, które stanowiły podstawę prawną pobytu osadzonego w jednostce penitencjarnej, do czasu skreślenia go z ewidencji.
4. 
Odpis zawiadomienia przesyła się do:
1)
organu dysponującego - w przypadku tymczasowo aresztowanego;
2)
właściwego sądu - w przypadku skazanego lub ukaranego;
3)
sądu penitencjarnego;
4)
właściwego organu do prowadzenia ewidencji wojskowej.
5. 
Jeżeli osoba skreślona z ewidencji jednostki penitencjarnej, zostanie osadzona w innej sprawie w innej jednostce, areszt śledczy, do którego została przyjęta, zawiadamia o tym jednostkę penitencjarną, w której nastąpiło skreślenie, w celu przesłania przez nią powiadomienia o ponownym osadzeniu do organu, o którym mowa w ust. 1. Kopię powiadomienia wraz z teczką osobopoznawczą, przesyła się do jednostki penitencjarnej, w której osadzony aktualnie przebywa.
§  129.  [Wykonanie orzeczeń w przypadku ujęcia osadzonego]
W przypadku, o którym mowa w § 128 ust. 2, jeżeli otrzymanie postanowienia o zawieszeniu postępowania albo zawieszeniu postępowania wykonawczego w jednej sprawie nie skutkuje skreśleniem osadzonego z ewidencji jednostki penitencjarnej z przyczyn określonych w § 113, w razie przyjęcia osadzonego przystępuje się do wykonania wszystkich orzeczeń, których wykonanie zawieszono do czasu ujęcia osadzonego.
§  130.  [Zgon osadzonego, który zbiegł, nie powrócił z przepustki albo przebywał na przerwie w wykonaniu kary]
Jeżeli w stosunku do osadzonego, który zbiegł albo w wyznaczonym terminie nie powrócił z przepustki lub przebywa na przerwie w wykonaniu kary, wpłynie dokument informujący o jego zgonie, występuje się do organu dysponującego albo właściwego sądu z wnioskiem o przesłanie postanowienia o umorzeniu postępowania lub postępowania wykonawczego. Do wniosku dołącza się otrzymany dokument. Kopię wniosku i dokumentu włącza się do akt ewidencyjnych.
§  131.  [Zgon osadzonego, który zbiegł lub nie powrócił z przepustki a wpłynięcie dokumentów skutkujących zwolnieniem lub upływ terminu stosowania tymczasowego aresztowania]
1. 
Jeżeli w stosunku do osadzonego, który zbiegł albo w wyznaczonym terminie nie powrócił z przepustki, zostanie umorzone postępowanie lub postępowanie wykonawcze w związku z jego zgonem, wpłyną dokumenty skutkujące zwolnieniem albo upłynie termin stosowania tymczasowego aresztowania, zawiadamia się o tym:
1)
organ dysponujący oraz organ, który zarządził zwolnienie - w przypadku tymczasowo aresztowanego;
2)
właściwy sąd oraz sąd, który zarządził zwolnienie - w przypadku skazanego lub ukaranego;
3)
jednostki organizacyjne Policji, o których mowa w § 126 ust. 1 pkt 1 i 2;
4)
sąd penitencjarny;
5)
właściwy organ do prowadzenia ewidencji wojskowej.
2. 
W przypadku, o którym mowa w ust. 1, jako termin zwolnienia odnotowywany w dokumentacji, przyjmuje się odpowiednio datę:
1)
ucieczki osadzonego;
2)
wyznaczoną osadzonemu jako termin powrotu z przepustki;
3)
opuszczenia jednostki penitencjarnej przez ukaranego korzystającego z przepustki udzielonej na podstawie art. 1059 k.p.c.
§  132.  [Zgon osadzonego, który zbiegł lub nie powrócił z przepustki - stosowanie trybu postępowania przewidzianego przy zwalnianiu osadzonych]
1. 
Jeżeli w stosunku do osadzonego, który zbiegł albo w wyznaczonym terminie nie powrócił z przepustki, zostanie umorzone postępowanie lub postępowanie wykonawcze w związku z jego zgonem, wpłyną dokumenty skutkujące zwolnieniem albo upłynie termin stosowania tymczasowego aresztowania lub gdy zostanie on skreślony z ewidencji jednostki penitencjarnej, obowiązuje tryb postępowania przewidziany przy zwalnianiu osadzonych, z tym że:
1)
dokumenty, o których mowa w § 1 pkt 3 lit. a, b, f i pkt 4, przesyła się wraz z pismem wyjaśniającym do podmiotu wydającego;
2)
książeczkę żeglarską przesyła się wraz z pismem wyjaśniającym do właściwego urzędu morskiego;
3)
książeczkę wojskową, jeżeli nie została odesłana przy przyjęciu, przesyła się do właściwego organu prowadzącego ewidencję wojskową, którą osadzony jest objęty, a legitymację służbową żołnierza zawodowego - dowódcy jednostki wojskowej, w której osadzony pełni lub ostatnio pełnił zawodową służbę wojskową;
4)
legitymację służbową funkcjonariusza organu powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego, funkcjonariusza lub pracownika Służby Więziennej albo pracownika organu wymiaru sprawiedliwości lub organu ścigania, przesyła się do organu, który ją wydał;
5)
dokumenty, o których mowa w § 1 pkt 3 lit. e, przesyła się wraz z pismem wyjaśniającym do organu, który je wydał.
2. 
Przepisy ust. 1 stosuje się do osadzonego zwolnionego w trakcie dokonywania czynności procesowych poza terenem jednostki penitencjarnej, który nie rozliczył się z tą jednostką w terminie miesiąca od daty zwolnienia.
§  133.  [Archiwizacja dokumentacji osadzonego zwolnionego, zmarłego lub skreślonego z ewidencji jednostki penitencjarnej]
Dokumentację osadzonego zwolnionego, zmarłego lub skreślonego z ewidencji jednostki penitencjarnej przekazuje się do archiwum. Przekazanie następuje po odnotowaniu faktu zwolnienia, zgonu lub skreślenia z ewidencji w Centralnej Bazie.
§  134.  [Procedura zwolnienia z jednostki penitencjarnej w związku z przerwą w wykonaniu kary]
1. 
Początek przerwy w wykonaniu kary liczy się od daty zwolnienia skazanego lub ukaranego z jednostki penitencjarnej. Jeżeli sąd penitencjarny w postanowieniu nie określił terminu zgłoszenia się osadzonego, termin ten ustala się na dzień następujący po dacie, do której przerwa została udzielona.
2. 
Zwalnianego poucza się o obowiązku zgłoszenia się po przerwie do aresztu śledczego najbliższego dla jego miejsca stałego pobytu, chyba że ważne względy przemawiają za zgłoszeniem się do innego aresztu.
3. 
Jako miejsce zgłoszenia może być wyznaczony także zakład karny typu zamkniętego, jeżeli zwolnienie następuje z tego zakładu i spełnia on ponadto warunek, o którym mowa w ust. 2.
4. 
Skompletowaną dokumentację zwolnionego na przerwę w wykonaniu kary, przesyła się do jednostki penitencjarnej, gdzie zwalniany ma się zgłosić po upływie przerwy, chyba że jest to ta sama jednostka penitencjarna, z której następuje zwolnienie.
5. 
Informację, w której jednostce penitencjarnej znajduje się dokumentacja, odnotowuje się w księdze głównej osadzonych oraz Centralnej Bazie, a ponadto przesyła do sądu penitencjarnego i właściwego sądu.
6. 
Dokumentację osób zwolnionych na przerwę w wykonaniu kary, przechowuje się w dziale ewidencji oddzielnie od pozostałych akt.
7. 
Jeżeli w czasie przerwy w wykonaniu kary wpłyną z sądu dokumenty, z których treści wynika, że postępowanie wykonawcze zostało zawieszone albo kara nie będzie wykonywana lub postępowanie wykonawcze zostało umorzone w związku ze zgonem zwolnionego, dokumentację przekazuje się do archiwum oraz zawiadamia się o tym sąd penitencjarny i właściwy sąd. Przepis § 113 stosuje się.
8. 
W przypadku, gdy właściwy sąd zawiesił postępowanie wykonawcze z powodu uchylania się skazanego lub ukaranego od wykonania kary, o przekazaniu dokumentacji do archiwum zawiadamia się także jednostki organizacyjne Policji, o których mowa w § 126 ust. 1 pkt 1 i 2, wraz z informacją, że do ponownego przyjęcia zwolnionego do aresztu śledczego niezbędny jest nakaz przyjęcia oraz wystawione przez uprawniony organ odpisy dokumentów, które miały stanowić podstawę prawną jego przyjęcia po przerwie w wykonaniu kary. Odpis zawiadomienia przesyła się do sądu penitencjarnego i właściwego sądu. Przepisy § 113 stosuje się.
9. 
Jeżeli osoba, o której mowa w ust. 8, zostanie osadzona w innej sprawie w innej jednostce penitencjarnej, przepis § 128 ust. 5 stosuje się, z tym że zawiadomienie o ponownym osadzeniu przesyła się do sądu penitencjarnego i właściwego sądu.
§  135.  [Przerwa w wykonaniu kary a wyrok łączny]
1. 
Jeżeli w czasie przerwy w wykonaniu kary wpłynie wyrok łączny obejmujący wszystkie lub niektóre z kar wykonywanych przed zwolnieniem na przerwę w wykonaniu kary:
1)
ustala się, czy w wyniku wydania wyroku łącznego kara nie została wykonana w całości; w razie ustalenia, że kara została wykonana, dokumentację zwolnionego na przerwę przekazuje się do archiwum oraz zawiadamia się o tym sąd penitencjarny i właściwy sąd; przepis § 113 stosuje się;
2)
wyrok łączny wraz z nakazem przyjęcia włącza się do akt ewidencyjnych skazanego lub ukaranego zwolnionego na przerwę;
3)
zawiadamia się o tym sąd penitencjarny, który udzielił przerwy.
2. 
W przypadku, gdy sąd, który przesłał wyrok łączny, wyznaczył skazanemu inny termin stawienia się do odbycia kary niż wynikający z postanowienia o udzieleniu przerwy w wykonaniu kary, zawiadamia się o tym sąd penitencjarny, który udzielił przerwy wnioskując jednocześnie o ustalenie terminu stawienia się skazanego do jednostki penitencjarnej.
3. 
W przypadku, gdy właściwy sąd zawiadomił o odroczeniu wykonania kary wymierzonej wyrokiem łącznym, o którym mowa w ust. 1, otrzymanych dokumentów nie zwraca się do sądu, informując o tym na piśmie sąd penitencjarny, który udzielił przerwy w wykonaniu kary, a kopią tego zawiadomienia - sąd, który skierował orzeczenie do wykonania.
4. 
Jeżeli w czasie przerwy w wykonaniu kary wpłynie wyrok łączny obejmujący wszystkie z pozostałych do wykonania kar, od których udzielono przerwy w wykonaniu kary, przyjmuje się, że przerwa została udzielona od tego wyroku łącznego. W takim przypadku za termin stawienia się do odbycia kary, jeżeli został wyznaczony, przyjmuje się wyznaczony termin udzielonej przerwy, o czym zawiadamia się sąd penitencjarny i właściwy sąd; w przypadku, gdy wraz z wyrokiem łącznym przesłano informację o mającym nastąpić doprowadzeniu skazanego lub ukaranego, natychmiast zawiadamia się właściwy sąd o udzielonej przerwie; w przypadku ustalenia, że wymierzona w wyroku łącznym kara jest niższa od okresu odbytych lub połączonych kar pozbawienia wolności lub równa temu okresowi, stosuje się ust. 1 pkt 1.