Rozdział 5 - Obliczanie okresu wykonywania kary - Czynności administracyjne związane z wykonywaniem tymczasowego aresztowania oraz kary i środki przymusu skutkujące pozbawieniem wolności oraz dokumentowanie tych czynności.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.1741

Akt obowiązujący
Wersja od: 30 sierpnia 2023 r.

Rozdział  5

Obliczanie okresu wykonywania kary

§  44.  [Początek obliczania okresu wykonywania kary; sposób określenia terminów początku i końca wykonywania kary]
1. 
Obliczenia okresu wykonywania kary dokonuje się po otrzymaniu podlegającego wykonaniu dokumentu, z którego treści wynika konieczność ustalenia terminów początku i końca wykonywania kary.
2. 
Terminy początku i końca wykonywania kary określa się datami kalendarzowymi, godzinami i minutami. W razie braku informacji o godzinie i minucie zatrzymania osoby doprowadzonej, przyjmuje się, że zatrzymanie nastąpiło o godzinie 00.00 w dacie kalendarzowej, w której został on zatrzymany.
3. 
W przypadku gdy konieczność dokonania obliczenia okresu wykonywania kary jest związana z przyjęciem skazanego lub ukaranego w dniu wolnym od pracy albo po godzinach pracy lub dyżuru funkcjonariuszy lub pracowników działu ewidencji, obliczenia dokonuje się pierwszego dnia roboczego po przyjęciu.
4. 
Okresy wykonywania kar wobec skazanych lub ukaranych w jednostkach penitencjarnych następują bezpośrednio po sobie, licząc od daty kalendarzowej, godziny i minuty zakończenia poprzedniej kary. Do tych okresów wlicza się wszystkie okresy przebywania skazanego lub ukaranego poza jednostką penitencjarną, które zgodnie z przepisami ustawy zalicza się do okresów wykonywania kary.
5. 
W przypadku, gdy zakończenie kary nie następuje na skutek wykonania jej w całości, a bezpośrednio po jej zakończeniu następuje wykonanie kolejnej kary, za chwilę zakończenia tej kary uznaje się koniec jej pełnego wykonanego dnia w dacie kalendarzowej zakończenia kary, określonego godziną i minutą, która zarazem jest chwilą określającą początek wykonywania kolejnej kary.
§  45.  [Ustalenie terminu końca kary]
1. 
W celu ustalenia terminu końca kary należy kolejno:
1)
ustalić, ile dni obejmuje okres wykonywania kary w wymiarze określonym w wyroku lub innym orzeczeniu, którym wymierzono karę podlegającą wykonaniu, jeżeli:
a)
kara została określona w jednostkach czasu innych niż dzień,
b)
kara została określona w dniach i jednostkach czasu innych niż dzień

- przeliczając wymierzoną karę na dni i przyjmując, że tydzień liczy się za dni 7, miesiąc za dni 30, a rok za dni 365, a następnie zsumować liczbę dni wynikających z tego przeliczenia, także z liczbą dni, która nie wymagała takiego przeliczenia,

2)
ustalić, o ile dni okres wykonywania kary, o którym mowa w pkt 1, ulega skróceniu,
3)
obliczyć w dniach okres podlegający zaliczeniu na poczet kary, na podstawie liczby dni, w których następowało faktyczne pozbawienie wolności, z uwzględnieniem zasady określonej w art. 140 § 4 k.k.w., a następnie zsumować liczbę dni wynikających z obliczenia poszczególnych okresów,
4)
ustalić liczbę dni podlegających zaliczeniu na poczet kary w miejsce dotychczas wykonanej kary grzywny albo kary ograniczenia wolności,
5)
zsumować wszystkie dni wynikające z ustaleń określonych w pkt 2-4,
6)
obliczyć liczbę dni, w których kara ma być wykonywana, odliczając od liczby dni ustalonej zgodnie z wytycznymi określonymi w pkt 1, liczbę dni podlegających zaliczeniu na poczet kary, o których mowa w pkt 5

- a następnie do daty kalendarzowej ustalonej jako początek wykonywania kary należy doliczyć liczbę dni, w których kara ma być wykonywana, obliczonych w sposób określony w pkt 6, przyjmując, że pierwszy dzień kary kończy się w następnej dacie kalendarzowej, a ostatni dzień kary (termin końca kary) - w dacie kalendarzowej, w której upływa tyle dni, przez ile dni kara ma być wykonywana. Koniec kary stanowi w tym dniu godzina i minuta odpowiadająca godzinie i minucie początku kary.

2. 
Obliczając w dniach okres podlegający zaliczeniu na poczet kary, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, w pierwszej kolejności uwzględnia się liczbę dni zaliczonych przez sąd, a w przypadku braku takiej informacji oblicza się, ile dni upłynęło od dnia rozpoczęcia do dnia zakończenia okresu podlegającego zaliczeniu. W przypadku braku informacji o godzinie i minucie rozpoczęcia lub zakończenia okresu podlegającego zaliczeniu przyjmuje się godzinę 00.00.
3. 
Przepisy ust. 1 pkt 3 i ust. 2 stosuje się:
1)
w przypadku zaliczenia na poczet kary:
a)
okresu wykonywania kary w systemie dozoru elektronicznego,
b)
okresu wykonywania kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 września 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego (Dz. U. z 2010 r. poz. 960, z 2011 r. poz. 1280, z 2012 r. poz. 692 oraz z 2013 r. poz. 509 i 915);
2)
wobec osoby prawomocnie skazanej za granicą, w przypadku zaliczenia na poczet kary wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej okresu wykonywania kary lub innego środka, w trakcie przebywania na terytorium innego państwa, w warunkach, w których osoba ta faktycznie nie była pozbawiona wolności.
4. 
W przypadku gdy chwila zakończenia jednego okresu podlegającego zaliczeniu na poczet kary, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, stanowi zarazem chwilę rozpoczęcia kolejnego okresu w tej samej sprawie, przyjmuje się, że jest to jeden okres, którego początek przypada w chwili rozpoczęcia pierwszego okresu, a koniec w chwili zakończenia ostatniego z okresów następujących bezpośrednio po sobie.
§  46.  [Odnotowanie w dokumentacji wymiaru kary i danych niezbędnych do dokonania obliczenia okresu wykonywania kary]
1. 
Wymiar kary odnotowuje się w aktach i dokumentach ewidencyjnych w takich jednostkach czasu, w jakich kara została określona w wyroku lub innym orzeczeniu, którym wymierzono karę podlegającą wykonaniu.
2. 
W aktach ewidencyjnych odnotowuje się ponadto dane niezbędne do dokonania obliczenia okresu wykonywania kary, o których mowa w § 45, oraz terminy początku i końca wykonywania kary. Okresy zaliczone na poczet kary odnotowuje się zgodnie z § 45 ust. 4.
3. 
Informację o liczbie dni, w których kara ma być wykonywana, obliczonych w sposób określony w § 45 ust. 1 pkt 6, odnotowuje się w rejestrze orzeczeń oczekujących na wykonanie oraz w rejestrze skazanych i ukaranych korzystających z przerwy w wykonaniu kary.
§  47.  [Ustalenie początku wykonywania kary]
1. 
Początek wykonywania kary liczy się od chwili:
1)
przyjęcia skazanego lub ukaranego, który zgłosił się do odbycia kary;
2)
zatrzymania skazanego lub ukaranego, który został doprowadzony do odbycia kary;
3)
wpływu do jednostki penitencjarnej, w której ewidencji jest ujęty osadzony, dokumentacji dotyczącej wyroku w innej sprawie;
4)
wpływu do jednostki penitencjarnej, w której ewidencji jest ujęty osadzony, orzeczenia o wymierzeniu kary porządkowej lub zastosowaniu środka przymusu;
5)
wpływu do jednostki penitencjarnej, w której ewidencji jest ujęty skazany odbywający karę dożywotniego pozbawienia wolności, prawomocnego wyroku w innej sprawie, którym orzeczono karę niebędącą karą dożywotniego pozbawienia wolności;
6)
zatrzymania - jako tymczasowo aresztowanego w innej sprawie - skazanego lub ukaranego korzystającego z przerwy w wykonaniu kary.
2. 
Początek wykonywania kary pozbawienia wolności, zastępczej kary pozbawienia wolności za niewykonaną karę ograniczenia wolności, kary aresztu wojskowego, kary aresztu lub zastępczej kary aresztu za niewykonaną karę ograniczenia wolności, wymierzonej prawomocnym wyrokiem, który wpłynął w trakcie wykonywania zastępczej kary pozbawienia wolności lub zastępczej kary aresztu za nieuiszczoną grzywnę, liczy się od dnia ustalonego jako początek aktualnie wykonywanej kary zastępczej.
3. 
W razie objęcia wyrokiem łącznym tylko niektórych ze skierowanych do wykonania kar, początek wykonywania kary nieobjętej tym wyrokiem łącznym ustala się zgodnie z ust. 1. Nie dokonuje się ponownego obliczenia okresu wykonywania kary nieobjętej wyrokiem łącznym, jeżeli kara została uprzednio wykonana w całości.
4. 
W przypadku:
1)
uchylenia wyroku łącznego lub kary orzeczonej wyrokiem łącznym,
2)
utraty mocy wyroku łącznego lub kary orzeczonej wyrokiem łącznym,

- uprzednio skierowane do wykonania kary orzeczone wyrokami objętymi tym wyrokiem łącznym lub karą orzeczoną wyrokiem łącznym wprowadza się ponownie do wykonania, jeżeli w aktach ewidencyjnych znajduje się dokumentacja w tych sprawach.

5. 
Przepisów ust. 1 pkt 1-3 i 5-6 oraz ust. 2 i 3 nie stosuje się, jeżeli z zarządzenia sędziego penitencjarnego, o którym mowa w art. 80 § 2 k.k.w., wynika konieczność ustalenia w inny sposób początków wykonywania kar.
§  48.  [Przerwa w wykonaniu kary a osadzenie w jednostce penitencjarnej do odbycia kary nieobjętej postanowieniem o udzieleniu przerwy]
1. 
Jeżeli w czasie przerwy w wykonaniu kary skazany lub ukarany został osadzony w jednostce penitencjarnej do odbycia kary nieobjętej postanowieniem o jej udzieleniu, dalsze wykonanie kary objętej tym postanowieniem może nastąpić w przypadkach, o których mowa w § 26 ust. 1.
2. 
Jeżeli wprowadzenie do wykonania kary nie jest możliwe, zawiadamia się o tym sąd penitencjarny. Kopię zawiadomienia włącza się do akt ewidencyjnych.
§  49.  [Ucieczka osadzonego a obliczenie okresy wykonania kary w innej sprawie]
Jeżeli w stosunku do osadzonego, który zbiegł albo w wyznaczonym terminie nie powrócił z przepustki, wpłynie wyrok do wykonania w innej sprawie, zawiadamia się właściwy sąd, że obliczenie okresu wykonywania kary zostanie dokonane po przyjęciu albo powrocie osadzonego. Przepisy § 135 ust. 1 pkt 1 i 2 stosuje się.
§  50.  [Zmiana ustalonego okresu wykonywania zastępczej kary pozbawienia wolności lub zastępczej kary aresztu w wypadku częściowego uiszczenia grzywny]
1. 
Zmiany ustalonego okresu wykonywania zastępczej kary pozbawienia wolności lub zastępczej kary aresztu, w przypadku uiszczenia grzywny w części, dokonuje się po otrzymaniu zarządzenia określającego wymiar kary zastępczej pozostałej do wykonania.
2. 
W przypadku gdy z pisma sporządzonego przez głównego księgowego jednostki penitencjarnej, informującego o wysokości kwoty pieniężnej uiszczonej w tej jednostce tytułem grzywny wynika, że kwota ta jest mniejsza od kwoty przypadającej jeszcze do uiszczenia, zawiadamia się właściwy sąd o wysokości przekazanej kwoty.
§  51.  [Ustalenie końca okresu podlegającego zaliczeniu na poczet kary w przypadku ucieczki skazanego lub korzystania z przepustki]
1. 
W przypadku przyjęcia albo powrotu osadzonego, który zbiegł albo w wyznaczonym terminie nie powrócił z przepustki, końcem okresu podlegającego zaliczeniu na poczet kary jest dzień ucieczki lub dzień wyznaczony jako termin powrotu z przepustki.
2. 
W przypadku ukaranego korzystającego z przepustki udzielonej na podstawie art. 1059 k.p.c., końcem okresu podlegającego zaliczeniu na poczet kary jest dzień opuszczenia przez niego jednostki penitencjarnej; przepis stosuje się także w razie terminowego powrotu ukaranego z takiej przepustki.
3. 
Nie dokonuje się nowego obliczenia okresu wykonywania kary, jeżeli czas przebywania skazanego lub ukaranego poza terenem jednostki penitencjarnej, liczony od godziny ucieczki albo godziny, w której skazany lub ukarany miał powrócić z przepustki, nie przekroczył 24 godzin, chyba że sędzia penitencjarny zarządził odliczenie od okresu odbywania kary czasu przebywania skazanego lub ukaranego na przepustce; przepisu nie stosuje się w przypadku ukaranego, który zgłosił się po przepustce udzielonej na podstawie art. 1059 k.p.c.
4. 
W razie odliczenia przez sędziego penitencjarnego czasu pobytu na przepustce od okresu odbywania kary, końcem okresu podlegającego zaliczeniu na poczet kary jest dzień opuszczenia jednostki penitencjarnej.
§  52.  [Odroczenie wykonania kary lub zawieszeniu postępowania wykonawczego - zwrot orzeczenia wraz z nakazem przyjęcia]
1. 
W przypadku, gdy sąd zawiadomił o odroczeniu wykonania kary lub zawieszeniu postępowania wykonawczego w sprawie, w której termin początku okresu wykonywania kary jeszcze nie nastąpił, orzeczenie wraz z nakazem przyjęcia zwraca się.
2. 
Orzeczenie wraz z nakazem przyjęcia zwraca się także w innych przypadkach, jeżeli sąd nakaże zwrócenie orzeczenia bez wykonania, a także w przypadku gdy z pisma głównego księgowego jednostki penitencjarnej wynika, że grzywna została uiszczona w całości.
3. 
Orzeczenia wraz z nakazem przyjęcia nie zwraca się, jeżeli zawieszenie postępowania wykonawczego nastąpiło z przyczyn, o których mowa w § 126 ust. 1, lub dokumentacja stanowiła wyłączną podstawę pozbawienia wolności.
§  53.  [Wniosek o wykonanie kar w innej kolejności lub o rozstrzygnięcie kolejności wykonywania kar i środków]
1. 
Jeżeli względy penitencjarne przemawiają za wykonaniem kar w innej kolejności niż określona w art. 80 § 1 k.k.w., dyrektor występuje do sędziego penitencjarnego z wnioskiem o wydanie zarządzenia w tej sprawie.
2. 
W razie skierowania do wykonania orzeczenia o zastosowaniu środka zabezpieczającego wobec skazanego lub ukaranego odbywającego karę w innej sprawie, występuje się do sędziego penitencjarnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie kolejności wykonywania orzeczonych kar i środków.
3. 
Jeżeli środek zabezpieczający ma być wykonywany wobec osoby tymczasowo aresztowanej w innej sprawie, występuje się do organu dysponującego z wnioskiem o rozstrzygnięcie, czy tymczasowe aresztowanie ma być nadal stosowane.
§  54.  [Procedura obliczenia okresu wykonywania kary]
1. 
Obliczenia okresu wykonywania kary dokonuje wyznaczony funkcjonariusz lub pracownik działu ewidencji, sprawdza kierownik, a zatwierdza dyrektor.
2. 
Prawidłowość obliczenia okresu wykonywania kary podlega sprawdzeniu:
1)
po przetransportowaniu skazanego lub ukaranego do innej jednostki penitencjarnej, chyba że:
a)
obliczenie było już sprawdzone, z powodu przetransportowania, w uprzedniej jednostce penitencjarnej,
b)
krótkotrwały pobyt osadzonego w danej jednostce penitencjarnej jest związany wyłącznie z realizacją czynności zmierzających do jego przeniesienia do kolejnej jednostki penitencjarnej (jednostki docelowej);
2)
przed rozpoczęciem wykonywania kolejnej kary.
3. 
W razie stwierdzenia nieprawidłowości w obliczeniu okresu wykonywania kary dokonuje się nowego obliczenia.
4. 
Przepisy ust. 1-3 stosuje się do wstępnie ustalonego terminu końca kary orzeczonej wobec tymczasowo aresztowanego w przypadkach, o których mowa w § 58 ust. 1 i 2, z tym że ustalenie tego terminu potwierdza się na dokumencie, na którym sporządzono wstępne obliczenie kary.
§  55.  [Informowanie skazanego lub ukaranego o terminach początku i końca kary]
Skazanego lub ukaranego informuje się o terminach początku i końca kary. Przepis § 108 ust. 1 stosuje się odpowiednio.
§  56.  [Sądowa kontrola prawidłowości obliczenia okresu wykonywania kary]
1. 
Obliczenie okresu wykonywania kary przesyła się do właściwego sądu w celu kontroli prawidłowości obliczenia okresu wykonywania kary.
2. 
W przypadku zmiany obliczenia okresu wykonywania kary, na nowym obliczeniu okresu wykonywania kary odnotowuje się informację o przyczynie dokonania nowego obliczenia.
3. 
W przypadku wątpliwości co do prawidłowości obliczenia okresu wykonywania kary, dyrektor występuje do właściwego sądu z wnioskiem o ich rozstrzygnięcie w trybie art. 13 § 1 k.k.w. przesyłając obliczenie kary. Po otrzymaniu postanowienia sądu zawierającego odmienne stanowisko w tej sprawie, dokonuje się nowego obliczenia okresu wykonywania kary; do czasu otrzymania takiego postanowienia przyjmuje się, że obliczenie okresu wykonywania kary zostało sporządzone prawidłowo.
§  57.  [Ustalenie terminu zakończenia tymczasowego aresztowania w przypadku braku wskazania tego terminu w postanowieniu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania]
1. 
Przepisy § 44 i § 45 ust. 1 pkt 1 stosuje się w razie konieczności ustalenia terminu, do którego tymczasowe aresztowanie ma trwać, jeżeli termin ten nie został wskazany w postanowieniu o zastosowaniu tego środka.
2. 
Początek wykonywania tymczasowego aresztowania liczy się:
1)
od chwili zatrzymania w związku z tymczasowym aresztowaniem, a w przypadku tymczasowo aresztowanego przekazanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z innego państwa, jeżeli termin ten nie został wskazany w postanowieniu o zastosowaniu tego środka - od chwili przejęcia tej osoby przez organ doprowadzający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; przepis § 44 ust. 2 zdanie drugie stosuje się;
2)
od końca pełnego dnia, w rozumieniu § 44 ust. 5, który upływa w dacie kalendarzowej wpływu dokumentów do jednostki penitencjarnej, w której już przebywa osoba poszukiwana w związku z jej tymczasowym aresztowaniem.
§  58.  [Wstępne ustalenie terminu końca kary orzeczonej wobec tymczasowo aresztowanego]
1. 
Po otrzymaniu zawiadomienia o wyroku skazującym sądu pierwszej instancji lub odpisu tego wyroku, dokonuje się wstępnego ustalenia terminu końca kary orzeczonej wobec tymczasowo aresztowanego.
2. 
Przepis ust. 1 stosuje się:
1)
w przypadku, gdy z treści otrzymanego zawiadomienia o uprawomocnieniu się wyroku skazującego wynika, że wyrok skazujący sądu pierwszej instancji uległ zmianie;
2)
wobec tymczasowo aresztowanego prawomocnie skazanego za granicą.
3. 
Upływ wstępnie ustalonego terminu końca kary nie skutkuje zwolnieniem z jednostki penitencjarnej.
§  59.  [Wystąpienie do sądu w przypadku niezaliczenia okresu tymczasowego aresztowania na poczet orzeczonej kary]
Jeżeli sąd nie zaliczył okresu tymczasowego aresztowania na poczet orzeczonej kary lub istnieje uzasadnione przypuszczenie, że nieprawidłowo zaliczył ten okres, dyrektor zawiadamia o tym właściwy sąd.
§  60.  [Zawiadomienie organu dysponującego o okresie wykonywania kary wobec tymczasowo aresztowanego w innej sprawie]
O okresie wykonywania kary wobec tymczasowo aresztowanego w innej sprawie, a także o zmianie tego okresu, zawiadamia się organ dysponujący w celu uwzględnienia tej informacji przy zaliczaniu okresu tymczasowego aresztowania na poczet orzeczonej kary.