Czechosłowacja-Polska. Konwencja w przedmiocie uregulowania wzajemnej komunikacji kolejowej. Praga.1927.05.30.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1929.84.624

Akt utracił moc

Wersja od: 14 grudnia 1933 r.

KONWENCJA

pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w przedmiocie uregulowania wzajemnej komunikacji kolejowej, podpisana w Pradze dnia 30 maja 1927 r. ^*

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

Wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia trzydziestego maja tysiąc dziewięćset dwudziestego siódmego roku podpisana została w Pradze pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Czeskosłowackiej Konwencja w przedmiocie uregulowania wzajemnej komunikacji kolejowej wraz z załącznikiem A i Protokółem Końcowym o nastąpującem brzmieniu dosłownem:

KONWENCJA

zawarta pomiędzy

RZECZĄPOSPOLITĄ POLSKĄ

a REPUBLIKĄ CZESKOSŁOWACKĄ

w przedmiocie uregulowania wzajemnej komunikacji kolejowej.

POLSKA

z jednej strony

a

CZECHOSŁOWACJA

z drugiej strony,

kierowanie chęcią uregulowania wzajemnej komunikacji kolejowej, postanowiły zawrzeć odpowiednią umowę i zamianowały w tym celu następujących Pełnomocników:

Polska:

Naczelnika Wydziału P. Bronisława CHODKIEWICZA,

Czechosłowacja:

Pana Dr. Kamila KROFTĘ, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego i

Pana Dr. Emila NOVOTNEGO, Szefa Sekcji w Ministerstwie Kolei Żelaznych,

KTÓRZY, po zbadaniu i wymianie pełnomocnictw, uznanych za dobre i należyte, zgodzili się na następujące postanowienia:

Artykuł  1.

Ustawy i przepisy ogólne.

1. W komunikacji kolejowej osobowej, bagażowej i towarowej pomiędzy Polską a Czechosłowacją obowiązują postanowienia niniejszej Konwencji. Ponadto mają każdorazowo zastosowanie postanowienia tych umów międzynarodowych o komunikacji kolejowej, do których przystąpiły obie Umawiające się Strony, oraz podobnego rodzaju układy i taryfy, zawarte między obu Umawiającemi się Stronami, wreszcie ustawy i przepisy każdego Państwa na jego obszarze, o ile niniejsza Konwencja nie zawiera odmiennych postanowień (patrz protokół końcowy).

2. Osoby trzecie nie mogą wysnuwać żadnych praw z niniejszej Konwencji.

Artykuł  2.

Własność i używanie urządzeń kolejowych.

Wszelkie grunty, budynki, budowle i urządzenia na stacjach zdawczo - odbiorczych oraz na przylegających odcinkach aż do granicy państwowej pozostają własnością Zarządu tego Państwa, na którego obszarze leżą (Zarząd własny, Zarząd miejscowy). Zarządowi Państwa sąsiedniego (Zarząd obcy, Zarząd sąsiedni) przysługuje prawo ich używania lub współużywania w granicach postanowień niniejszej Konwencji lub umów osobnych.

Artykuł  3.

Sprawność komunikacji.

Obie Umawiające się Strony uwzględniać będą potrzeby wzajemnej i bezpośredniej komunikacji oraz dołożą starań, aby komunikacja kolejowa między obydwoma Państwami odbywała się bez wszelkiej niepotrzebnej zwłoki. W szczególności czynności kolejowe, pocztowe, tudzież celne, paszportowe oraz inne formalności będą tak wykonywane, aby przewóz osób, bagażu i towarów odbywał się możliwie najszybciej.

Artykuł  4.

Odcinki tranzytowe.

1. Obie Umawiające się Strony zapewniają sobie wzajemnie wolność i wykonywanie bez przeszkód ruchu kolejowego na częściach szlaków kolejowych, które przebiegają na pewnym odcinku przez obszar drugiego Państwa i to w taki sposób, że ruch kolejowy na odcinkach tych, biegnących przez obszar drugiego Państwa, będzie wykonywany przez Zarząd prowadzący ruch w taki sam sposób i pod temi samemi warunkami, jak na głównym szlaku. Poza tem obydwie Umawiające się Strony będą wzajemnie uznawały stosunki prawne, istniejące w związku z temi odcinkami tranzytowemi na zasadzie istniejących koncesyj i umów, dotyczących szlaku głównego, bez naruszenia i z całkowitem zachowaniem suwerennych i nadzorczych praw Państwa, na którego obszarze leży odcinek tranzytowy (patrz protokół końcowy),

2) Co do poszczególnych odcinków tranzytowych ustala się, że:

a) Część szlaku kolejowego prywatnej kolei lokalnej Svinov Vitkovice - Český Těšín, będącej w Zarządzie czeskosłowackich kolei państwowych, przebiega przez polski obszar między km 1^·057 a km 5^·935, a zatem na długości 4^·878 km.

Polski odcinek szlaku Cieszyn Bobrówka - Český Těšín od granicy państwowej pod Cieszyem do zwrotnicy na odgałęzienie rzeczonej kolei lokalnej, pozostaje we wspólnem używaniu (peaģe) Polskich Kolei Państwowych i pomienionej kolei lokalnej, względnie Zarządu, prowadzącego na niej ruch kolejowy.

Utrzymanie obydwu mostów granicznych na rzece Olza, przeciętych przez granicę (Olza), zostaje w taki sposób uregulowane, że most koło stacji Český Těšín, a mianowicie żelazną konstrukcję mostową łącznie z torami oraz drogą kołową będzie w całości i na własny rachunek utrzymywał Zarząd Polskich Kolei Państwowych (P. K. P.), natomiast drugi most (koło Marklowic) Zarząd czeskosłowackich kolei państwowych (Č. S. D.) w tym samym zakresie i pod temi samemi warunkami. Bliższe warunki, a w szczególności odnośnie do utrzymania mostów, współużywanego szlaku i pozostałych części odcinka tranzytowego oraz co do uregulowania ruchu należy ustalić w odnośnej umowie granicznej (dla stacji Český Těšín).

b) Szlak Polskich Kolei Państwowych Tarnów - Leluchów wkracza na obszar czeskosłowacki w km 117^·278, pomiędzy stacjami Piwniczną a Żegiestowem na terenie gminy kat. Kašce, przebiega tam na długości 179^·0 m i przecina powtórnie granicę w km 117^·457.

c) Szlak kolejki prywatnej Nowy Łupków - Cisna, będącej w Zarządzie Polskich Kolei Państwowych, przekracza granicę w km 15 ⁸⁸³, przebiega obszar czeskosłowacki na terenie gminy kat. Telepovce i Mníšek na długości 1.137 m i wraca w km 17^·020 na obszar polski.

3. Utrzymanie i nadzór nad odcinkami szlaków, wymienionemi pod b) i c) ustępu 2, dokonywane będą na własny koszt przez Zarząd Polskich Kolei Państwowych.

4. Przy przekraczaniu granicy i przebywaniu personelu robotniczego na wymienionych odcinkach tranzytowych obowiązują postanowienia, umówione z uwagi na personel w ogólności (artykuł 13). Przed rozpoczęciem odnośnych robót należy powiadomić właściwe pograniczne urzędy kontrolne.

(Patrz protokół końcowy).

Artykuł  5.

Wygaśnięcie koncesyj na odcinkach tranzytowych i ich wykup.

1. O ile odcinki tranzytowe, wymienione w art. 4 są własnością prywatnej kolei, to w razie wykupu tej prywatnej kolei przed wygarnięciem koncesji, wraz z linją główną zostanie nabyta i część szlaku, leżąca na obszarze drugiego Państwa, (odcinek tranzytowy), z tem jednak zastrzeżeniem, że zostaną utrzymane w całej pełni tak suwerenne i nadzorcze prawa Państwa, na którego obszarze znajduje się ten tak wykupiony odcinek tranzytowy, jak i warunki pierwotnej koncesji, odnoszące się do tego odcinka tranzytowego. Po wygaśnięciu koncesji przypadnie natomiast na własność każdemu z obu Państw część dawnej kolei prywatnej, położona na jego obszarze, stosownie do postanowień koncesyjnych. Państwo, nabywające odcinek tranzytowy przez wygaśnięcie koncesji, pozostawi go jednak do dalszego bezpłatnego używania Zarządowi, prowadzącemu na nim ruch, pod warunkiem ustępu 1 artykułu 4.

2. Obie Umawiające się Strony przyznają sobie wzajemnie prawo przeniesienia, odcinka szlaku, położonego na obszarze drugiego Państwa (odcinek tranzytowy), na obszar własnego Państwa. Bliższe warunki, a w szczególności to, które odnoszą się do uregulowania stosunków własności, należy w tym wypadku umówić osobno.

Artykuł  6.

Przejścia kolejowe i stacje zdawczo-odbiorcze.

Dla każdego przejścia kolejowego między obu Państwami wyznacza się jedną stację zdawczo-odbiorczą, mianowicie:

Dla przejścia:

Pro přechod:

Zebrzydowice - Petrovice

Cieszyn Bobrówka - Český Těšín

Zwardoń - Skalité

Czarny Dunajec - Sucha Hora

Muszyna - Orlov na Slov.

Łupków - Medzilaborce

Sianki - Užok

Ławoczne - Volovec

Woronienka - Jasina

(patrz protokół końcowy).

Artykuł  7. ¹

(uchylony).

Artykuł  8. ²

(uchylony).

Artykuł  9.

Wykonywanie służby na stacji zdawczo-odbiorczej. Zastępstwo sąsiedniego Zarządu.

1. Służbę kolejową na stacji zdawczo-odbiorczej wykonywa w zasadzie Zarząd miejscowy. Wyjątek stanowią tylko te specjalne czynności służbowe, które ze względu na swą istotę wymagają wykonywania przez własne organy każdego Zarządu, jak zdawcza i kontrolna służba wagonowa, zdawanie towarów i t. p.

2. Poza tem może Zarząd sąsiedni dla ochrony swoich interesów, w szczególności ze względu na wykonywanie służby granicznej na stacji zdawczo-odbiorczej, ustanowić zastępstwo, którego stosunek do Zarządu miejscowego uregulowany będzie w poszczególnych umowach granicznych.

3. Przy regulowaniu służby granicznej i przejściowej należy baczyć na to, żeby na obszar drugiego Państwa wysyłani byli pracownicy tylko w ilości niezbędnie potrzebnej do wykonywania służby.

Artykuł  10.

Stanowisko prawne pracowników Państwa sąsiedniego.

1. Przynależność państwowa oraz stosunki służbowe i warunki pracy pracowników obu Stron nie ulegną żadnej zmianie z powodu pobytu i przydziału służbowego na obszarze drugiego Państwa. W szczególności w razie uchybień służbowych i dyscyplinarnych podlegają pracownicy, wysłani służbowo na obszar drugiego Państwa, władzom, przepisom i ustawom swojego Państwa.

2. Pracownicy ci są jednak obowiązani do przestrzegania ogólnych przepisów ustawowych, w szczególności ustaw karnych i rozporządzeń tudzież przepisów administracyjno-policyjnych tego Państwa, na obszar którego zostali wysłani na pewien czas lub na stałe i w tym względzie podlegają oni mocy prawnej władz tego Państwa. Zapewnia się im jednak taką samą ochronę prawną, jak pracownikom własnego Państwa.

3. Pracownicy oraz członkowie ich rodzin, o ile posiadają obcą przynależność państwową, wolni są na obszarze drugiego Państwa od wszelkiej służby w wojsku obcego Państwa i od wszelkich opłat, wyznaczonych zamiast osobistych świadczeń wojskowych. Natomiast nie będą im czynione żadne przeszkody w wykonywaniu obowiązków wojskowych w Państwie, do którego przynależą. W czasach pokojowych i wojennych będą oni pociągani do świadczeń innych od tych, które są wymienione w pierwszem zdaniu, oraz do rekwizycyj wojskowych tylko w takim samym rozmiarze i według tych samych zasad, co i obywatele miejscowi, przyczem zawsze z wynagrodzeniem szkody.

4. Osoby, wymienione w ustępach 1-3 będą poza tem uwolnione od wszelkiego obowiązku przyjmowania publiczno-prawnych funkcyj w sądach, w państwowych władzach administracyjnych lub w instytucjach samorządowych na obszarze Państwa sąsiedniego, z wyjątkiem przyjmowania opieki (kurateli) nad przynależnymi do własnego Państwa.

5. Pracownicy oraz członkowie ich rodzin są uprawnieni ale nie obowiązani korzystać z urządzeń kulturalnych na obszarze drugiego Państwa. Co do przymusu szkolnego dla dzieci tych pracowników decydują przepisy Państwa wysyłającego.

6. Pracownicy oraz członkowie ich rodzin, żyjący z nimi we wspólnem gospodarstwie domowem, o ile są przynależnymi do Państwa wysyłającego, wolni są w miejscu swego pobytu w Państwie sąsiedniem od wszystkich pobieranych tam bezpośrednich podatków państwowych, z wyjątkiem takich podatków państwowych, którym podlegaliby w Państwie sąsiedniem także wówczas, gdyby żyli w swem Państwie ojczystem (np. podatki od nieruchomości).

7. Powyższe postanowienia mają odpowiednie zastosowanie także do służby domowej, o ile posiada ona przynależność Państwa wysyłającego.

(Patrz protokół końcowy).

Artykuł  11.

Obowiązki pracowników zajętych w służbie granicznej.

1. Zarządy zobowiążą pracowników oraz będą o to dbały, aby w interesie wzajemnej służby utrzymywany był przyjazny stosunek sąsiedzki oraz aby tak w służbowem jak i pozasłużbowem zetknięciu się wzajemnem przestrzegano taktownego zachowania się, a w szczególności, aby pracownicy szli sobie na rękę w miarę możności i wspierali się w wykonywaniu służby. Pracownicy, którzy dopuszczą się wykroczeń przeciw tym obowiązkom, będą odwołani na żądanie właściwych władz sąsiedniego Państwa.

2. Również odwołani będą na żądanie Zarządu miejscowego pracownicy, wysłani na obszar drugiego Państwa, w razie poważnego naruszenia obowiązków służbowych, a w szczególności także z powodu ciągłej niezdatności pod względem służbowym i językowym.

3. Personel, obsługujący parowozy i pociągi, podlega w czasie służbowego pobytu na obcym obszarze, o ile chodzi o wykonywanie jego służby, zarządzeniom właściwych organów obcego Zarządu, o ile upoważnione są do ich wydawania według postanowień umów granicznych, względnie według przepisów służbowych, sporządzonych na ich podstawie.

4. Zażalenia na zachowanie się obcego personelu, zgłaszane przez Zarząd miejscowy do Zarządu wysyłającego, winny być podane niezwłocznemu Załatwieniu i wynik jego winien być zakomunikowany żalącemu się Zarządowi.

Artykuł  12.

Państwowa władza zwierzchnicza. Ochrona posterunków służbowych sąsiedniego Państwa.

1. Państwowe prawa zwierzchnicze na stacjach zdawczo-odbiorczych i na szlakach pogranicznych aż do granicy państwowej należą, o ile niniejsza Konwencja nie zawiera odmiennych postanowień, do tego Państwa, na obszarze którego leży stacja zdawczo-odbiorcza i szlak pograniczny.

2. Użycie siły zbrojnej albo policyjnej jednego Państwa na obszarze drugiego Państwa jest niedopuszczalne. W razie oporu przeciw organom granicznych posterunków służbowych jednego Państwa albo przeciw ich zarządzeniom służbowym na obszarze drugiego Państwa, usunie to ostatnie Państwo przez swe właściwe organa opór i zabezpieczy swobodne wykonywanie służby bez przeszkód. Takiego samego poparcia udzieli ono przy wykonywaniu nadzoru kolejowego i kolejowej służby policyjnej.

3. Obie Umawiające się Strony zobowiązują się zabezpieczyć posterunkom służbowym sąsiedniego Państwa wykonywanie ich służby bez przeszkód na stacjach zdawczo-odbiorczych, a w szczególności zabezpieczyć przyjmowanie i wysyłanie pieniędzy urzędowych, papierów wartościowych, zawiadomień służbowych i załączników do nich oraz troszczyć się o ich całość w taki sam sposób, jak o swoje własne.

4. Pracownicy, wysłani na obszar sąsiedniego Państwa, są uprawnieni nosić tam w służbie i poza służbą przepisane ubranie służbowe lub służbowe odznaki. O ile są uprawnieni lub obowiązani nosić broń, wolno im ją mieć przy sobie tylko w czasie wykonywania służby.

Artykuł  13.

Przekraczanie granicy i pobyt w sąsiedniem Państwie.

Pracownikom urzędów granicznych i posterunków służbowych, zamieszkałym na obszarze drugiego Państwa, oraz pracownikom, przekraczającym granicę w celu wykonywania służby, tudzież organom przełożonych urzędów, którym powierzono nadzór nad wykonywaniem służby granicznej, dozwolone jest przekraczanie granicy pod stacją graniczną jedynie na podstawie urzędowego zaświadczenia ich stanowiska służbowego, czynności służbowej i tożsamości osoby. Bliższe postanowienia zawarte są w załączniku A.

Artykuł  14.

Odpowiedzialność w wypadkach szkody.

1. Odpowiedzialność za szkody i wypadki w polsko-czeskosłowackiej komunikacji kolejowej określa się, o ile nie ustalono wyjątków (art. 15), według ustaw i przepisów, obowiązujących w miejscu powstania szkody lub wypadku (patrz art. 1).

2. Odpowiedzialność i obowiązek odszkodowania obu Zarządów względem siebie oraz prawo regresu będą uregulowane w osobnej umowie, względnie w umowach granicznych.

Artykuł  15.

Ubezpieczenia socjalne.

1. Dla ubezpieczeń socjalnych (zabezpieczenie społeczne i od wypadków) pracowników, zajętych stale lub czasowo na obszarze sąsiedniego Państwa, są miarodajne wyłącznie przepisy prawne tego Państwa, na którego obszarze ma swą siedzibę Zarząd, przez który ci pracownicy zostali ustanowieni. Odchylenia i wyjątki od tej zasady mogą być ustalone w drodze porozumienia miedzy najwyższemi władzami administracyjnemi obu Państw.

2. Do przeprowadzenia ubezpieczeń socjalnych, wymienionych w ustępie 1, oraz do rozstrzygania odnośnych sporów są właściwymi ubezpieczający (ponoszący ciężar zabezpieczenia), władze administracyjne lub sądy tego Państwa, którego przepisy prawne należy stosować w myśl poprzedniego ustępu.

3. Ubezpieczenie (zabezpieczenie), przeprowadzone zgodnie z powyższemi postanowieniami według przepisów prawnych drugiego Państwa, ma pod względem prawno-cywilnej odpowiedzialności przedsiębiorcy taki sam skutek prawny, jak ubezpieczenie (zabezpieczenie), przeprowadzone według miejscowych przepisów prawnych; stosownie do tego należy w tym względzie traktować kolej sąsiednią, w służbie której obcy pracownik kolejowy doznał wypadku, narówni z koleją ojczystą. Prawo regresu nie może przeto być stosowane w tym wypadku pomiędzy oboma Zarządami sąsiedniemu.

Artykuł  16.

Opieka w razie choroby i wypadków.

1. W razie choroby i wypadków należy dbać o personel sąsiedniego Zarządu i jego członków rodziny tak, jak o swój własny personel i jego członków rodziny.

2. Koszty z tego wynikłe zwróci Zarządowi, udzielającemu pomocy, Zarząd, do którego należy personel, względnie za pośrednictwem tego Zarządu obowiązana do tego Kasa Chorych.

3. Dla zwrotu kosztów w myśl ustępu 2 jest potrzebne zaświadczenie lekarza konsultującego, że pomoc lekarska była potrzebna i odpowiadała chorobie lub urazowi, tudzież stosunkom chorego.

Artykuł  17.

Uregulowanie wzajemnych stosunków pod względem językowym.

1. Zarządy kolejowe posługują się we wzajemnych stosunkach każdy swoim językiem urzędowym.

2. Wzajemne zawiadomienia telegraficzne i pisemne, dotyczące służby kolejowej i zredagowane w języku urzędowym Państwa wysyłającego, będą tłumaczone, nie wyłączając korespondencji stacji zdawczo-odbiorczej, zawsze na stacji zdawczo-odbiorczej przez organy Państwa odbierającego, na jego język urzędowy i będą dalej wysyłane wraz z tłumaczeniem. Nie będą tłumaczone zawiadomienia telegraficzne i pisemne, przeznaczone dla ministerstw, dyrekcyj i kierownictw ruchu, oraz zawiadomienia, sporządzone w innym języku i przebiegające tylko w tranzycie obszar jednego lub obu Państw.

3. Odprawa pociągów na stacji zdawczo-odbiorczej odbywa się według przepisów oraz w języku urzędowym Zarządu, wykonywającego służbę trakcyjną. Odchylenia od tego powinny być ustalone w umowach granicznych.

4. Dla nazw i napisów stacyj zdawczo-odbiorczych są miarodajne wewnętrzne przepisy tego Państwa, na którego obszarze leżą te stacje. Inne napisy, informujące podróżującą publiczność, należy wykonywać w językach urzędowych obu Zarządów, przyczem napis w języku urzędowym Zarządu miejscowego winien być umieszczony na pierwszem miejscu.

5. Pograniczne urzędy (pograniczne posterunki służbowe) Państwa sąsiedniego oraz zastępowo sąsiedniego Zarządu (art. 9) są uprawnione oznaczać swoje lokale urzędowe na obszarze stacji zdawczo-odbiorczej także napisami w swoim języku urzędowym oraz zaopatrzyć je każdorazowo w barwy i godło swego Państwa.

6. Pracownikom tego samego Państwa wolno we wzajemnych stosunkach na obszarze drugiego Państwa porozumiewać się między sobą w ich własnym języku także w stosunkach służbowych.

7. Zarząd stacji zdawczo-odbiorczej jest obowiązany wywieszać na odpowiedniem lub zwykle do tego używanem miejscu obwieszczenia urzędowe, ścienne rozkłady jazdy i t. p., dostarczone mu do tych celów przez kolej sąsiednią w jej języku urzędowym.

Artykuł  18.

Służba ruchu na stacjach zdawczo-odbiorczych i na szlakach pogranicznych.

1. Szczegóły, dotyczące używania stacji zdawczo-odbiorczej pod względem ruchu oraz szczegóły zdawania i przyjmowania wagonów, bagażu i towarów, wykonywania służby przetokowej tudzież zatrudniania obcego personelu, jak również szczegóły prowadzenia ruchu pociągów na szlaku pomiędzy granicą państwową a stacją zdawczo-odbiorczą, zostaną uregulowane w umowach granicznych.

2. W zasadzie nie wolno używać parowozów pociągów Zarządu sąsiedniego do służby przetokowej na stacji zdawczo-odborczej.

3. Przy ocenie zdatności personelu i parowozów do pełnienia służby na obcym obszarze będą wzajemnie uznawane odnośne przepisy i egzaminy, co do parowozów jednak tylko pod warunkiem, że odpowiadają one technicznym urządzeniom szlaków, wchodzących w rachubę.

4. Personel obcy, używany wyjątkowo do wykonywania czynności służbowych Zarządu miejscowego, będzie je wykonywał na odpowiedzialność tego Zarządu.

Artykuł  19.

Przepisy służbowe i ich zmiana.

1. Zarządy kolejowe dostarczą sobie wzajemnie zawczasu i bezpłatnie przepisów, okólników i podręczników, potrzebnych do wykonywania służby pogranicznej. W nagłych wypadkach może stacja zdawczo-odbiorcza zwrócić się w tym względzie bezpośrednio do drugiego Zarządu.

2. Zarząd miejscowy ma obowiązek zawiadomić Zarząd sąsiedni zawczasu o wszystkich zmianach, dotyczących wykonywania służby granicznej na przejściach kolejowych i to tak, aby Zarząd sąsiedni miał możność pouczyć swój personel. W szczególności należy podawać do wiadomości zmiany przepisów ruchu, jako też zmiany w urządzeniach na stacji zdawczo-odbiorczej i na szlakach pogranicznych, o ile zmiany te mają znaczenie dla wykonywania służby.

Artykuł  20.

Nadzór tudzież, utrzymanie budowli i urządzeń kolejowych, pomieszczeń służbowych oraz dyżurnych dla Zarządu sąsiedniego. Plany.

1. Każdy Zarząd kolejowy nadzoruje wszelkie budowle i urządzenia na stacji zdawczo-odbiorczej, położonej na jego obszarze, oraz na szlaku, położonym pomiędzy nią a granicą państwową i utrzymuje je w stanie normalnym, zdatnym do użytku. Bliższe warunki, w szczególności ewentualne zmiany odnośnie do objektów, przeciętych granicą, jak mosty, tunele i t. d., należy umówić w odnośnych umowach granicznych (patrz także artykuł 4).

2. Zarząd miejscowy udziela posterunkom służbowym sąsiedniego Państwa na stacjach zdawczo - odbiorczych pomieszczeń służbowych, w miarę potrzeby, tudzież dyżurnych i noclegowych, potrzebnych dla obcego personelu, oraz o ile możności także stanowisk w parowozowniach, potrzebnych dla umieszczenia parowozów. Pomieszczenia służbowe, dyżurne i noclegowe winny być dość obszerne tudzież dostatecznie oświetlone, ogrzane i urządzone oraz zapewniać odpowiednie warunki zdrowotne. W pomieszczeniach lub w ich bezpośredniej bliskości należy umożliwić personelowi gotowanie i mycie się i urządzić ustępy.

3. Umowy graniczne ustalą jak i pod jakiemi warunkami mają być urządzone względnie w co zaopatrzone pomieszczenia służbowe, objekty, budowle i urządzenia wymienione w ustępie 2, służące wyłącznie do celów służbowych Zarządu sąsiedniego, oraz jakie wynagrodzenie należy się za używanie, a ewentualnie także za oświetlenie, ogrzewanie oraz oczyszczanie od Zarządu sąsiedniego, który z tego korzysta.

4. W umowach granicznych należy także ustalać, czy i na jakich warunkach wydawane będą drugiemu Zarządowi materjały eksploatacyjne i trakcyjne (paliwo, świetliwo, smary, woda i t p.). W ten sam sposób należy ustalić kwestję zapłaty za ewentualne świadczenia personalne.

5. Poza tem Zarząd miejscowy ma troszczyć się o dostarczenie za odpowiedniem wynagrodzeniem odpowiednich mieszkań dla pracowników drugiego Państwa, wysłanych na jego obszar z rodzinami do stałego pełnienia obowiązków w służbie pogranicznej.

6. Dla każdej stacji zdawczo-odbiorczej należy sporządzić plan, na którym należy oznaczyć różnemi kolorami budowle i urządzenia, przeznaczone do wspólnego używania i te, które przekazano obcemu Zarządowi do wyłącznego używania. Do planu, który winien być dołączony do umowy granicznej, należy dodać wykaz budowli i urządzeń, mających służyć do wspólnego używania i tych, które przekazano obcemu Zarządowi do wyłącznego używania.

Artykuł  21.

Przewody telegraficzne, telefoniczne i sygnałowe.

1. Pomiędzy obustronnemi stacjami granicznemi powinien w zasadzie znajdować się kolejowy przewód telegraficzny dla wymiany kolejowych telegramów służbowych. Szczegóły oraz okresy czasu, w których winny być obsadzone aparaty telegraficzne i ewentualnie telefoniczne tudzież postępowanie przy zgłaszaniu i usuwaniu przeszkód w działaniu przewodów, należy uregulować w umowach granicznych.

2. Przewody telegraficzne, telefoniczne i sygnałowe wzdłuż szlaku pogranicznego aż do granicy państwowej będą w zarządzie i utrzymaniu właściwego Zarządu tego Państwa, na którego obszarze przewody te się znajdują i to niezależnie od tego, czy służą do celów służby kolejowej, czy zarządu telegrafów państwowych. Nowe budowle i urządzenia tudzież nowe przewody będą również wykonywane przez Zarząd miejscowy na koszt własny.

3. Personel Zarządu sąsiedniego, pełniący służbę na stacji zdawczo-odbiorczej, ma prawo korzystać bezpłatnie w celach służbowych z urządzeń telegraficznych i telefonicznych miedzy stacją zdawczo-odbiorczą a stacją graniczną Państwa sąsiedniego.

Artykuł  22.

Zestawianie i wyposażanie pociągów. Naprawa obcych parowozów.

1. Zestawianie, oczyszczanie, oświetlanie i ogrzewanie pociągów będzie ustalane dla każdego przejścia kolejowego na naradach interesowanych Zarządów kolejowych nad rozkładami jazdy pociągów.

2. Dla ustawienia pociągu miarodajne są przepisy ruchu Zarządu, prowadzącego ruch pociągów.

3. Możliwość wykonywania mniejszych napraw obcych parowozów na stacji zdawczo-odbiorczej należy bliżej ustalić w umowach granicznych.

Artykuł  23.

Godziny urzędowe załatwiania czynności zdawczo-odbiorczych.

1. Dla każdej stacji zdawczo-odbiorczej należy uzgodnić godziny urzędowe dla zdawania i przyjmowania towarów, z uwzględnieniem potrzeb komunikacji i sprawności urządzeń kolejowych.

2. Ruch pociągów w niedziele i dni świąteczne zostanie uregulowany dla każdego przejścia kolejowego zgodnie z potrzebą.

Artykuł  24.

Wymiana wagonów.

1. Wymiana wagonów odbywać się będzie na zasadzie postanowień każdocześnie obowiązujących umów o wzajemnem używaniu wagonów osobowych i bagażowych oraz towarowych w komunikacji międzynarodowej, względnie na zasadzie układów, jakie będą uzgodnione przez ogólne lub szczególne porozumienia obu Umawiających się Stron.

2. Części zapasowe, zażądane od obcych Zarządów kolejowych w myśl międzynarodowych konwencyj o wzajemnem używaniu wagonów celem ich wymiany na uszkodzonym taborze, jako też zwracane uszkodzone części, wolne są od opłat celnych.

Artykuł  25.

Przesyłanie korespondencji służbowej i służbowych druków kolejowych.

1. Przesyłanie wzajemne korespondencji służbowej, telegraficznej, telefonicznej i listowej jak również przewóz druków kolejowych (bilety, taryfy i t. p.) są wolne od opłaty, o ile użyte będą do tego urządzenia kolejowe.

2. Służbową korespondencję Zarządów kolejowych będzie Zarząd sąsiedni na stacji zdawczo - odbiorczej za wykazem zdawczym przyjmował i dalej ją przesyłał.

Artykuł  26.

Urzędnicy sprawujący nadzór.

Każdy z interesowanych Zarządów kolejowych, celnych, paszportowych i pocztowych ma prawo wykonywać przez własnych urzędników kontrolę czynności służbowych swoich własnych pracowników, dokonywanych w ruchu granicznym na obszarze sąsiedniego Państwa. Urzędnicy ci winni się wstrzymywać od wszelkiego bezpośredniego mieszania się do służby eksploatacji.

Artykuł  27.

Przeszkody w ruchu. Udzielanie pomocy.

1. Zarządy kolejowe obowiązane są powiadamiać się wzajemnie o wszelkich przeszkodach w ruchu, które bądźto zmuszają do ograniczenia regularnego ruchu kolejowego między obu Państwami, względnie go utrudniają, albo uniemożliwiają, bądź też mogłyby wywołać niekorzystne następstwa dla ruchu kolejowego sąsiedniego Państwa. Zarządy kolejowe porozumieją się w razie potrzeby co do koniecznych środków zapobiegawczych.

2. Aby zapobiec zatorom na sieciach kolejowych obydwu Zarządów w razie przeszkód i utrudnień w ruchu, uzgodnią interesowane Dyrekcje dla każdego okresu rozkładu jazdy potrzebne zarządzenia.

3. Zarządy kolejowe będą sobie udzielały nawzajem pomocy w razie wypadków kolejowych i przeszkód w ruchu na ich szlakach i stacjach. Miejsce, do którego pomoc ma sięgać, oraz dalsze szczegóły udzielania pomocy uzgodnią interesowane Zarządy w umowach granicznych.

4. Jazdy pomocnicze, jak również wyjazdy w razie zawiei śnieżnych, dokonywane będą na obcym obszarze na żądanie drugiej Strony albo w wypadkach, przewidzianych w umowach granicznych.

5. Pociągi ratownicze i ich personel przekraczają granicę z wproszczonemi formalnościami paszportowemi i celnemi i winny wrócić niezwłocznie po udzieleniu pomocy. Przybycie ich na stację graniczną winno być możliwie wcześnie zgłoszone władzom paszportowym i celnym.

Artykuł  28.

Przywóz i wywóz przyborów służbowych.

Przyrządy, materiały i inne przybory służbowe, przeznaczone do wyposażenia, utrzymania i kierowania znajdujących się na obszarze drugiego Państwa służbowych posterunków, budowli i urządzeń, ubrania służbowe i przedmioty ekwipunku służbowego pracowników na tych posterunkach, wreszcie przedmioty przesiedlenia i osobistego użytku pracowników oraz członków rodziny, żyjących z nimi we wspólnem gospodarstwie i przez nich utrzymywanych wysłane do ojczystego kraju do naprawy oczyszczenia tudzież stamtąd zwracane, mają przez obie Umawiające się Strony zapewniony w drodze wzajemności wolny od opłat przywóz i ponowny wywóz bez przeszkód na zasadzie zaświadczenia właściwej własnej zwierzchności urzędowej.

Artykuł  29.

Rozrachunek kosztów i wyrównywania wypłat.

1. Wszelkie wypłaty i odszkodowania pieniężne, płatne wzajemnie przez Zarządy kolejowe na zasadzie niniejszej Konwencji lub w myśl umów, na niej opartych, należy obliczać w walucie tego Państwa, w którem ma siedzibę Zarząd, uprawniony do przedstawiania rachunków. Wyrównanie następuje w walucie wierzyciela.

2. Zarządy kolejowe są odpowiedzialne za wypłaty, które winny być dokonywane przez inne gałęzie służbowe w ruchu pogranicznym i celem wypełniania tych zobowiązań będą pośredniczyły zgodnie z potrzebą.

Artykuł  30.

Zamknięcia celne i pocztowe.

Zamknięcia celne i pocztowe będą wzajemnie uznawane, o ile nie mają śladów naruszenia.

Artykuł  31.

Zmiana przedsiębiorcy kolejowego.

W razie sprzedaży przedsiębiorstwa kolejowego, albo w razie zmiany przedsiębiorcy kolejowego Umawiająca się Strona, u której zajdzie wypadek tego rodzaju, jest zobowiązaną przelać na swego następcę prawnego zobowiązania z niniejszej Konwencji.

Artykuł  32.

Specjalne umowy kolejowe (umowy graniczne).

Specjalne umowy kolejowe, które mają być zawarte dla wykonania postanowień niniejszej Konwencji, w szczególności ze względu na odrębne stosunki i warunki miejscowe na poszczególnych przejściach kolejowych, winny być uzgodnione przez właściwe Zarządy kolejowe, ewentualnie z udziałem innych zainteresowanych Zarządów, na zasadzie postanowień niniejszej Konwencji.

Artykuł  33.

Sąd rozjemczy.

1. Różnice zdań mogące powstać pomiędzy obu Umawiającemi się Stronami przy wykładni i stosowaniu postanowień niniejszej Konwencji lub umów i układów, zawartych na zasadzie niniejszej Konwencji, któreby nie mogły być usunięte mimo interwencji przełożonych władz, winny być rozstrzygnięte z wykluczeniem drogi prawnej przez Sąd rozjemczy.

2. Sąd rozjemczy, składający się z przewodniczącego i dwu asesorów, będzie tworzony w miarę potrzeby, przyczem każda z Umawiających się Stron wyznaczy jednego asesora a ci obiorą przewodniczącego we wzajemnem porozumieniu. W braku zgody oba Rządy zwrócą się do Prezydenta szwajcarskich kolei związkowych z prośbą o wyznaczenie przewodniczącego.

3. Wniosek Zarządu o wdrożenie postępowania rozjemczego nie może być odrzucony przez drugą Umawiającą się Stronę.

4. Procedura Sądu rozjemczego będzie ustalona przez Sąd rozjemczy, według własnego uznania. Przeciw orzeczeniu rozjemczemu niema środków prawnych.

Artykuł  34.

Język Konwencji

Konwencję niniejszą spisano w języku polskim i czeskosłowackim w dwu egzemplarzach, z których każda Umawiająca się Strona otrzymuje po jednym egzemplarzu w polskim i czeskosłowackim języku. Tekst polski i czeskosłowacki są ze sobą zgodne i jednoznaczne.

Artykuł  35.

Postanowienia końcowe.

1. Konwencja niniejsza podlega ratyfikacji. Dokumenty ratyfikacyjne będą wymienione w Warszawie.

2. Konwencja zyska moc prawną piętnastego dnia po wymianie dokumentów ratyfikacyjnych i będzie obowiązywała tak długo, dopóki nie zostanie wypowiedziana przez jedną z Umawiających się Stron. W razie wypowiedzenia będzie ona jednak jeszcze obowiązywała przez rok kalendarzowy po wypowiedzeniu. Umawiające się Strony postarają się, aby w takim wypadku została zawarta nowa Konwencja, odpowiadająca potrzebom wzajemnej komunikacji i wspólnej służby o ile możności przed upływem rzeczonego terminu.

3. Na życzenie każdej z Umawiających się Stron Konwencja będzie poddawana rewizji (patrz protokół końcowy).

Sporządzono w Pradze dnia trzydziestego maja tysiąc dziewięćset dwudziestego siódmego roku.

(-) Bronisław Chodkiewicz m. p.

ZAŁĄCZNIK  A

(Do artykułu 13).

Dopóki nie będą wprowadzone inne ułatwienia paszportowe, obowiązują następujące postanowienia:

1. Personel służby kolejowej, pocztowej, telegraficznej, celnej i paszportowej, zajęty w sąsiedzkiej komunikacji między Polską a Czechosłowacją, uprawniony jest, w celach pełnienia obowiązków służbowych i powrotu z miejsca służby do miejsca zamieszkania, przekraczać granicę państwową na zasadzie urzędowych legitymacyj służbowych, względnie dowodów tożsamości, zaopatrzonych w fotografje.

2. Personel ten winien poza tem posiadać zaświadczenie wystawione przez jego władzę i zaopatrzone w podpis tudzież w pieczęć, w którem będzie zaznaczone, że personel ten czynny jest służbowo w ruchu pogranicznym na szlaku kolejowym, oznaczonym w zaświadczeniu. Personel pociągowy: konduktorski i parowozowy uprawniony jest jednakże do przekraczania granicy i pobytu w obrębie stacji zdawczo-odbiorczej na obszarze sąsiednim przez samo wykonywanie swej służby. Że się istotnie znajduje w tej służbie poświadczonem będzie przez wpis z urzędu do dokumentów pociągowych (raport z jazdy) i przez odpowiednie zaznaczenie w książeczkach godzinowo-kilometrowego tego personelu.

3. Dla wyjścia poza teren kolejowy potrzebne jest zaświadczenie policyjnego posterunku stacyjnego, które będzie wystawione za złożeniem zaświadczenia, wymienionego w ustępie pierwszym i będzie ważne jedynie na obszarze gminy, do której należy stacja zdawczo-odbiorcza, lub która leży najbliżej tej stacji. Broń należy złożyć przed opuszczeniem terenu kolejowego.

4. Pracownicy sąsiedniego Państwa, zamieszkali stale na terenie stacyj zdawczo - odbiorczych, otrzymają dalsze ułatwienia w zakresie swobody ruchu na obcym terenie, które będą bliżej określone w poszczególnych umowach granicznych.

5. Z zastrzeżeniem rewizji celnej, personel ma prawo zabierać ze sobą przez granicę bez opłaty cła takie przedmioty, które oczywiście są przeznaczone do osobistego użytku jednodniowego podczas służby i podczas jazdy do i ze służby.

6. Posiadanie wizy Państwa sąsiedniego nie będzie wymagane od personelu zajętego w ruchu sąsiedzkim, o ile chodzi o pobyt na obszarze, określonym w ustępie trzecim tego artykułu.

PROTOKÓŁ KOŃCOWY.

Przy podpisaniu niniejszej Konwencji Pełnomocnicy obu Stron ugodzili się co do następujących postanowień:

Do Artykułu 1 Konwencji.

Obie Umawiające się Strony wydadzą zawczasu ustawodawcze lub administracyjne zarządzenia, potrzebne do wykonania niniejszej Konwencji.

Do Artykułu 4 Konwencji.

1. Co do uznania, o którem mowa w ustępie 1 artykułu 4, stwierdza się wyraźnie za obopólną zgodą, że obustronne Zarządy zastrzegają sobie prawo współużywania odcinków tranzytowych, wymienionych w art. 4, w szczególności prawo budowania odgałęzień.

2. Pociągów, jadących z Czechosłowacji przez Marklowice do stacji Český Těšín lub w kierunku odwrotnym, nie wolno zatrzymywać na polskim obszarze i dlatego stacja Marklowice pozostanie nadal zamknięta dla tego ruchu. Ten nieprzerywany ruch tranzytowy zwolniony będzie obustronnie od wszelkiej odprawy wejściowej, tranzytowej i wyjściowej, w zakresie służby celnej, paszportowej i nadzoru nad obcokrajowcami. Obustronnej straży pogranicznej zastrzega się jednak prawo wykonywania nadal odpowiedniego nadzoru. To samo dotyczy polskich odcinków tranzytowych, leżących na obszarze czeskosłowackim.

Do Artykułu 5 Konwencji.

1. Państwo, nabywające własność odcinka tranzytowego na obcym obszarze, wstępuje co do niego pod każdym względem w prawno-prywatne stanowisko poprzedniego właściciela tego odcinka; podlega zatem odnośnie do tego odcinka sądownictwu drugiego Państwa.

2. W razie skorzystania z prawa, przyznanego w ustępie 2, wygasa obowiązek koncesyjny prowadzenia ruchu na tym odcinku tranzytowym.

Do Artykułu 6 Konwencji.

1. Obie Umawiające się Strony uznają, że Zarządy sąsiednie będą mogły rozpocząć wykonywaine służby na stacjach zdawczo-odbiorczych dopiero wówczas, gdy dopełnione zostaną warunki przedwstępne, konieczne dla pomieszczenia posterunków służbowych, które wchodzą w rachubę.

2. Dopóki zaś stacja zdawczo-odbiorcza nie będzie urządzona w dostatecznej mierze, komunikacja będzie dokonywana w sposób dotychczasowy, albo też umówione będzie odrębne jej uregulowanie tymczasowe, które nie przesądzi ostatecznego uregulowania.

3. Przejście kolejowe Sianki - Užok oraz przejście kolejowe Woronienka - Jasina zostaną otwarte jak najrychlej po podpisaniu niniejszej Konwencji.

4. Warunki przewozu poczty, ambulansów pocztowych po szlakach pogranicznych aż do stacji zdawczo - odbiorczej na sąsiednim obszarze, będą umówione pomiędzy właściwym Zarządem pocztowym a Zarządem kolejowym, dokonywającym tego przewozu. Obie Umawiające się Strony uznają odnośne umowy, a w szczególności także te, które się odnoszą do zaświadczeń, potrzebnych dla wolnej jazdy personelu pocztowego w wykonywaniu ambulansowej służby pocztowej.

Do Artykułu 6 i 7 Konwencji.

Obie Umawiające się Strony są zgodne co do tego, żeby we właściwym czasie wziąć pod uwagę ewentualnie nowe uregulowanie stosunków na zasadzie wspólności (stacyj wspólnych).

Do Artykułu 7 Konwencji.

1. Obie Umawiające się Strony są zgodne co do tego, że są uprawnione pozostawić nadal posterunki celne i paszportowe, znajdujące się na obszarze sąsiedniego Państwa.

2. Zarządy kolejowe podadzą władzom celnym i paszportowym zawczasu do wiadomości tak rozkłady jazdy regularnych pociągów, jak i każdą zamierzoną albo rzeczywiście dokonaną zmianę tych rozkładów jazdy. Stacje graniczne będą poza tem zawczasu zgłaszać wymienionym posterunkom granicznym przybycie każdego nadzwyczajnego pociągu (włącznie z jazdami parowozów i drezyn).

Do Artykułu 7 i 8 Konwencji.

1. Oba Zarządy kolejowe dołożą starań, aby we wzajemnej komunikacji kolejowej były dołączane do przesyłek towarowych przepisane dokumenty celne, które mają być wręczane Urzędowi celnemu Państwa sąsiedniego.

2. O ile sprawa tych dokumentów celnych nie będzie uregulowana inaczej osobnemi umowami, należy do przesyłek towarowych dołączać dwa egzemplarze deklaracji pierwotnej (deklaracji celnej nadawcy), które wręcza się Urzędowi celnemu Państwa sąsiedniego. Przy przesyłkach zbiorowych, o ile zawartość tychże nie jest wyszczególniona w liście przewozowym, nadawca jest obowiązany dołączyć specyfikacje w 4 egzemplarzach. Poza tem kolej prowadząca ruch przez granicę celną, powinna po przybyciu każdego pociągu, w skład którego oprócz wagonu, służbowego wchodzi co najmniej jeden wagon naładowany, wręczyć Urzędowi celnemu drugiego Państwa dwa egzemplarze wykazu zdawczego. Na ładunki zbiorowe oraz przesyłki w wagonach krytych należy ponadto sporządzać i wręczać wykaz ładunkowy w dwóch egzemplarzach.

3. Bagaże winny być zgłoszone Urzędowi celnemu przez wręczenie wykazu zdawczego w dwóch egzemplarzach.

4. Formularze kolejowo-celnych wykazów zdawczych mają być dwujęzyczne; wzory tych formularzy będą ustalone w porozumieniu wzajemnem właściwych Zarządów.

Do Artykułu 8 Konwencji.

1. W razie zaprowadzenia trakcji elektrycznej na szlakach, schodzących się na stacji zdawczo-odbiorczej, Państwo, na obszarze którego leży ta stacja, ma prawo decyzji co do wyboru systemu prądu i co do rodzaju i sposobu elektrycznego wyposażenia tej stacji. Obcy Zarząd, wjeżdżający na stację zdawczo - odbiorczą, wykona swoje urządzenia dla trakcji elektrycznej w sposób odpowiedni i tak, aby normalny ruch Zarządu miejscowego doznawał możliwie najmniejszych przeszkód. Wszelką nadwyżkę kosztów budowlanych, wynikłą z zetknięcia z obcym systemem prądu, poniesie Zarząd kolejowy, wjeżdżający na obcy obszar i to także wówczas, gdyby Zarząd wjeżdżający na obcy obszar wprowadził elektryfikację na stacji zdawczo - odbiorczej zanim miejscowy Zarząd postarał się o trakcję elektryczną na swoim szlaku. Bliższe postanowienia co do wykonania, jak również co do uregulowania kwestji własności, posiadania i utrzymania będą omówione osobno.

2. Obustronne Zarządy kolejowe będą uznawały wzajemnie na szlakach pogranicznych zaświadczenia wolnej jazdy, wydane pracownikom kolejowym, pocztowym, celnym, finansowym i służbie bezpieczeństwa dla podróży służbowych. Dla jazd służbowych na szlaku pogranicznym sąsiedniego Zarządu, dokonywanych przez parowozowy i konduktorski personel Zarządu, prowadzącego pociągi do stacji zdawczo-odbiorczej, wystarcza wpis do raportu z jazdy odnośnego pociągu.

Do Artykułu 10 Konwencji.

O ile w polsko - czeskosłowackiej Konwencji handlowej będą przewidziane korzystniejsze postanowienia co do praw obywateli Państwa na obcym obszarze, będą one miarodajne.

Do Artykułu 35 Konwencji.

1. Konwencja wejdzie w życie co do poszczególnych przejść począwszy od dnia 15 miesiąca bieżącego albo od 1 dnia miesiąca następującego po dokonanem obustronnem zatwierdzeniu odnośnej umowy granicznej.

2. Umawiająca się Strona, która przedstawiła wniosek o zmianę, złoży Stronie drugiej odpowiedni projekt. Druga Umawiająca się Strona wypowie się co do niego najpóźniej w ciągu dwóch miesięcy i w danym razie może przedstawić projekt przeciwny. Następnie rozpoczną się rokowania,

Praga, dnia 30 maja 1927 r.

(-) Bronisław Chodkiewicz m. p.

Zaznajomiwszy się z powyższą Konwencją, załącznikiem A i Protokółem Końcowym, uznaliśmy i uznajemy je za słuszne zarówno w całości, jak i każde z zawartych w nich postanowień; oświadczamy, że są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone i przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

W Warszawie, dnia 15 sierpnia 1929 roku.

^* Z dniem 14 grudnia 1933 r. nin. konwencja zostaje uzupełniona o protokół z dnia 17 lutego 1933 r. (Dz.U.33.97.750).

¹ Art. 7 uchylony przez art. 3 protokołu z dnia 18 czerwca 1930 r. (Dz.U.33.6.37) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 14 stycznia 1933 r.

² Art. 8 uchylony przez art. 3 protokołu z dnia 18 czerwca 1930 r. (Dz.U.33.6.37) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 14 stycznia 1933 r.