Rozdział 3 - Postępowanie w przypadku podejrzenia lub rozpoznania choroby zakaźnej lub zakażenia oraz w przypadku stwierdzenia zgonu z powodu choroby zakaźnej - Choroby zakaźne i zakażenia.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2001.126.1384

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 2007 r.

Rozdział  3

Postępowanie w przypadku podejrzenia lub rozpoznania choroby zakaźnej lub zakażenia oraz w przypadku stwierdzenia zgonu z powodu choroby zakaźnej

Art.  20.

1. Lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje chorobę zakaźną lub zakażenie, jest obowiązany pouczyć pacjenta, jego ustawowego przedstawiciela lub osobę sprawującą nad pacjentem faktyczną opiekę o środkach ostrożności zapobiegających przeniesieniu zakażenia na inne osoby oraz o obowiązku wynikającym z art. 7 ust. 2.

2. W przypadku rozpoznania zakażenia, które może przenosić się drogą kontaktów seksualnych, lekarz jest obowiązany poinformować pacjenta o konieczności zgłoszenia się do lekarza jego partnera lub partnerów seksualnych. Fakt powiadomienia pacjenta powinien być odnotowany w dokumentacji medycznej i potwierdzony podpisem pacjenta.

3. W przypadku podejrzenia zakażenia lub zachorowania na chorobę zakaźną, określoną w wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 1, lub rozpoznania takiej choroby lekarz lub felczer ma obowiązek zgłoszenia tego faktu, w ciągu 24 godzin, właściwemu ze względu na miejsce zachorowania powiatowemu (portowemu) inspektorowi sanitarnemu, z zastrzeżeniem ust. 4-6.

4. Podejrzenie lub rozpoznanie zachorowania na gruźlicę lekarz lub felczer ma obowiązek zgłosić właściwemu ze względu na miejsce zachorowania wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu lub wskazanej przez niego specjalistycznej jednostce właściwej w zakresie gruźlicy i chorób płuc.

5. Podejrzenie lub rozpoznanie zachorowania na AIDS, kiłę, rzeżączkę, nierzeżączkowe zakażenia dolnych odcinków narządów moczowo-płciowych i inne chlamydiozy oraz rzęsistkowicę lekarz lub felczer ma obowiązek zgłosić bezpośrednio właściwemu ze względu na miejsce zachorowania wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu lub wskazanej przez niego specjalistycznej jednostce właściwej w zakresie chorób przenoszonych drogą płciową.

6. W przypadku stwierdzenia lub podejrzenia, że zgon nastąpił z powodu choroby zakaźnej określonej w wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 1, lekarz ma obowiązek powiadomić o tym fakcie wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

7. 20 W zgłoszeniach, o których mowa w ust. 3-6, z zastrzeżeniem ust. 8, zamieszcza się następujące dane osoby, której dotyczy zgłoszenie:

1) imię i nazwisko,

2) datę urodzenia,

3) nr PESEL lub - gdy ten numer nie został nadany - numer paszportu, dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość,

4) płeć,

5) adres zamieszkania (lub zameldowania),

6) rozpoznanie oraz kod jednostki chorobowej zgodnie z międzynarodową klasyfikacją chorób,

7) inne informacje niezbędne do przeciwdziałania chorobom zakaźnym i zakażeniom oraz rozpoznania i oceny sytuacji epidemiologicznej.

8. W zgłoszeniu zachorowań na AIDS lekarz zamieszcza dane określone w ust. 7, a jeżeli pacjent je zastrzeże, to następujące dane osoby, której dotyczy zgłoszenie:

1) inicjały imienia i nazwiska lub hasło,

2) wiek,

3) płeć,

4) obywatelstwo,

5) województwo, na obszarze którego posiada stałe zameldowanie, a w przypadku niemożliwości ustalenia - województwo, na obszarze którego przebywa osoba, której dotyczy zgłoszenie,

6) rozpoznanie.

9. W zgłoszeniach, o których mowa w ust. 3-6, należy zamieścić imię, nazwisko, adres i numer telefonu lekarza dokonującego zgłoszenia.

10. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wzory formularzy zgłoszeń, o których mowa w ust. 3-6, oraz sposób ich przekazywania, uwzględniając w szczególności wymogi zabezpieczenia ochrony danych osobowych.

Art.  21.

1. 21 Kierownik laboratorium wykonującego badania mikrobiologiczne, serologiczne i molekularne ma obowiązek zgłaszania, przed upływem 24 godzin, wskazanych dodatnich wyników badań w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych, spośród określonych w wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 2, do państwowego powiatowego (granicznego) inspektora sanitarnego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

2. Zgłoszenie zakażenia gruźlicą należy kierować bezpośrednio do wojewódzkiego inspektora sanitarnego lub wskazanej przez niego specjalistycznej jednostki właściwej w zakresie gruźlicy i chorób płuc.

3. Zgłoszenie zakażenia HIV, kiłą, rzeżączką, nierzeżączkowymi zakażeniami dolnych odcinków narządów moczowo-płciowych i innymi chlamydiozami oraz rzęsistkowicą należy kierować bezpośrednio do wojewódzkiego inspektora sanitarnego lub wskazanej przez niego specjalistycznej jednostki właściwej w zakresie chorób przenoszonych drogą płciową.

4. 22 W zgłoszeniach, o których mowa w ust. 1-3, z zastrzeżeniem ust. 5, kierownik laboratorium umieszcza następujące dane osoby, której dotyczy zgłoszenie:

1) imię i nazwisko,

2) datę urodzenia,

3) nr PESEL lub - gdy ten numer nie został nadany - numer paszportu, dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość,

4) płeć,

5) adres zamieszkania (lub zameldowania),

6) wynik badania i datę pobrania próby,

7) inne informacje niezbędne do rozpoznania i oceny sytuacji epidemiologicznej oraz przeciwdziałania zakażeniom.

5. W zgłoszeniu zakażenia HIV kierownik laboratorium zamieszcza dane określone w ust. 4, a jeżeli pacjent je zastrzeże (badanie anonimowe), to następujące dane:

1) inicjały imienia i nazwiska lub hasło,

2) wiek,

3) płeć,

4) obywatelstwo,

5) miejsce stałego pobytu: województwo, typ miejscowości (miasto/wieś),

6) wynik badania i datę pobrania próby.

6. W zgłoszeniach, o których mowa w ust. 1-3, należy zamieścić imię, nazwisko, adres i numer telefonu kierownika laboratorium dokonującego zgłoszenia oraz nazwę i adres placówki.

7. 23 Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje biologicznych czynników chorobotwórczych, o których mowa w ust. 1, typy badań, których dodatnie wyniki podlegają zgłoszeniom, okoliczności dokonywania zgłoszeń oraz wzory formularzy zgłoszeń, o których mowa w ust. 1-3, oraz tryb ich przekazywania, uwzględniając w szczególności aktualną sytuację epidemiologiczną oraz wymogi zabezpieczenia ochrony danych osobowych.

Art.  22. ²⁴

 

1. Weryfikację rozpoznań zakażeń i chorób zakaźnych oraz wyników badań laboratoryjnych dla celów nadzoru epidemiologicznego przeprowadzają na podstawie umów zawieranych z ministrem właściwym do spraw zdrowia:

1) wojewódzkie stacje sanitarno-epidemiologiczne,

2) krajowe ośrodki referencyjne oraz jednostki badawczo-rozwojowe.

2. Umowa zawierana przez ministra właściwego do spraw zdrowia z podmiotami, o których mowa w ust. 1, określa w szczególności:

1) zakres badań i sposób ich dokumentowania,

2) rodzaje analiz dla celów sanitarno-epidemiologicznych,

3) sposób udostępniania wzorców niezbędnych do kontroli jakości badań diagnostycznych,

4) tryb uczestniczenia wojewódzkich stacji sanitarno-epidemiologicznych, krajowych ośrodków referencyjnych lub jednostek badawczo-rozwojowych w weryfikacji jakości badań.

3. Koszty weryfikacji rozpoznań zakażeń, chorób zakaźnych i wyników badań laboratoryjnych dla celów nadzoru epidemiologicznego są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia, na zasadach określonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z późn. zm.).

Art.  23.

1. Powiatowy (portowy) inspektor sanitarny prowadzi rejestr zachorowań na choroby zakaźne podlegające zgłoszeniu oraz dodatnich wyników badań laboratoryjnych, z zastrzeżeniem ust. 3. W rejestrze mogą być przetwarzane dane osobowe pacjenta, określone w art. 20 ust. 7 i 8 oraz w art. 21 ust. 4 i 5.

2. Powiatowy (portowy) inspektor sanitarny sporządza zbiorcze raporty zawierające dane liczbowe o wystąpieniu zachorowań na choroby zakaźne podlegające zgłoszeniu oraz o dodatnich wynikach badań laboratoryjnych i przekazuje właściwemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu.

3. Wojewódzki inspektor sanitarny lub wskazana przez niego specjalistyczna jednostka prowadzi rejestr zachorowań na choroby określone w art. 20 ust. 4 i 5, dodatnich wyników badań laboratoryjnych określonych w art. 21 ust. 2 i 3 oraz zgonów, o których mowa w art. 20 ust. 6. W rejestrze mogą być przetwarzane dane osobowe pacjenta określone w art. 20 ust. 7 i 8 oraz w art. 21 ust. 4 i 5.

4. Wojewódzki inspektor sanitarny lub wskazana przez niego specjalistyczna jednostka sporządza zbiorcze raporty zawierające dane liczbowe o występowaniu zachorowań na choroby określone w art. 20 ust. 4 i 5, o dodatnich wynikach badań laboratoryjnych określonych w art. 21 ust. 2 i 3 oraz zgonach, o których mowa w art. 20 ust. 6.

5. Wojewódzki inspektor sanitarny sporządza na podstawie raportów przekazanych przez powiatowych (portowych) inspektorów sanitarnych oraz raportów określonych w ust. 4 raporty wojewódzkie i przekazuje je Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu.

6. W przypadku chorób zawlekanych z innych krajów, rzadko występujących lub o ciężkim przebiegu klinicznym albo objętych programami, o których mowa w art. 9 ust. 1, inspektorzy sporządzają raporty indywidualne na podstawie przeprowadzonych wywiadów kliniczno-epidemiologicznych.

7. Główny Inspektor Sanitarny sporządza i publikuje raporty krajowe o zachorowaniach i zgonach na choroby zakaźne podlegające zgłoszeniu oraz o dodatnich wynikach badań laboratoryjnych.

8. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia rejestrów, o których mowa w ust. 1 i 3, oraz wzory raportów, o których mowa w ust. 2 i w ust. 4-7, oraz terminy ich przekazywania, uwzględniając w szczególności zasady ochrony danych osobowych w rejestrach.

Art.  24.

1. Właściwy inspektor sanitarny lub wskazana przez niego jednostka, o której mowa w art. 20 ust. 4 i 5, po otrzymaniu zgłoszenia chorób i zakażeń podlegających rejestracji jest obowiązany niezwłocznie podjąć czynności mające na celu zapobieżenie szerzeniu się tych chorób i zakażeń, a w wypadku chorób odzwierzęcych - powiadomić także właściwego lekarza weterynarii.

2. W przypadku powzięcia podejrzenia epidemicznego wzrostu zachorowań lub zaistnienia zagrożenia epidemią bądź wystąpienia choroby o wysokiej zaraźliwości, powiatowy (portowy) inspektor sanitarny ma obowiązek bezzwłocznego zgłoszenia tego faktu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu.

Art.  25.

1. W przypadku stwierdzenia lub podejrzenia choroby zakaźnej lub zakażenia właściwy inspektor sanitarny, w przypadkach określonych w ustawie, w drodze decyzji administracyjnej, może nakazać poddanie się chorego lub podejrzanego o zachorowanie lub zakażenie badaniom, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, obowiązkowemu leczeniu, obowiązkowej hospitalizacji, izolacji, kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu.

2. W celu zapobieżenia szerzeniu się choroby zakaźnej powiatowy (portowy) inspektor sanitarny, w drodze decyzji administracyjnej, może:

1) nakazać podejrzanemu o chorobę zakaźną lub podejrzanemu o zakażenie wstrzymanie się od wykonywania pracy lub uczęszczania do przedszkoli, szkół i placówek działających w systemie oświaty oraz szkół wyższych,

2) zakazać korzystania z wody do picia i na potrzeby gospodarcze pochodzącej z ujęć, co do których istnieje podejrzenie skażenia,

3) nakazać przeprowadzenie niezbędnych zabiegów z zakresu dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji,

4) wprowadzić czasowy zakaz wstępu do pomieszczeń skażonych,

5) wprowadzić zakaz spożywania żywności podejrzanej o skażenie, a w razie potrzeby zarządzić jej odkażenie, zniszczenie lub przeznaczenie do innych celów niż spożywcze, z wyjątkiem przeznaczenia do żywienia zwierząt,

6) nakazać sekcję zwłok osoby zmarłej na chorobę zakaźną lub podejrzanej o taką chorobę,

7) zakazać wykonywania sekcji zwłok, gdy sekcja zwłok mogłaby prowadzić do zakażenia osób lub skażenia środowiska, chyba że zachodzi podejrzenie, że zgon nastąpił w wyniku popełnienia przestępstwa.

Art.  26.

1. W celu monitorowania sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych oraz zapewnienia systemu wczesnego powiadamiania o zagrożeniu epidemicznym tworzy się sieć nadzoru epidemiologicznego i kontroli chorób zakaźnych w kraju.

2. Sieć określoną w ust. 1 stanowią organy i jednostki realizujące zadania określone w art. 14 i art. 20-24.

Art.  27.

1. Osoby, przybywające z zagranicy chore lub co do których istnieje uzasadnione podejrzenie choroby zakaźnej, mogą być poddane badaniom, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, i obowiązkowemu leczeniu lub obowiązkowej hospitalizacji, izolacji, kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, na zasadach określonych w art. 25 ust. 1.

2. Obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu podlegają osoby zdrowe, które pozostawały w styczności z chorymi na cholerę, dżumę płucną i wirusowe gorączki krwotoczne przez okres nie dłuższy niż: w przypadku cholery - 5 dni, dżumy płucnej - 6 dni, wirusowych gorączek krwotocznych - 21 dni od ostatniego dnia styczności.

3. W przypadku uzasadnionego podejrzenia wystąpienia skażenia bagaży, przedmiotów, materiałów i środków transportu mogą być one poddane dezynfekcji i dezynsekcji, a środki transportu ponadto deratyzacji. Postępowanie ze zwierzętami określają odrębne przepisy.

4. W przypadku konieczności izolowania lub poddania kwarantannie osób wojewoda obowiązany jest zorganizować warunki izolacji lub kwarantanny przez zapewnienie odpowiednich pomieszczeń, wyposażenia oraz osób posiadających odpowiednie kwalifikacje.

Art.  28.

Obowiązkowej hospitalizacji podlegają:

1) osoby chore na gruźlicę płuc w okresie prątkowania oraz osoby z uzasadnionym podejrzeniem o prątkowanie,

2) osoby chore i podejrzane o zachorowanie na:

a) błonicę,

b) cholerę,

c) dur brzuszny,

d) dury rzekome A, B, C,

e) dżumę,

f) nagminne porażenie dziecięce oraz inne ostre porażenia wiotkie, w tym zespół Guillaina-Barrégo,

g) tularemię,

h) zapalenie mózgu,

i) zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,

j) żółtą gorączkę i wirusowe gorączki krwotoczne.

Art.  29.

1. 25 Koszty świadczeń zdrowotnych, o których mowa w art. 27 i 28, udzielane osobom ubezpieczonym są finansowane na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

2. Koszty świadczeń zdrowotnych, o których mowa w art. 27 i 28, udzielane osobom nieubezpieczonym są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

3. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, tryb finansowania kosztów świadczeń, o których mowa w ust. 2, uwzględniając w szczególności sposób dokumentowania udzielonych świadczeń oraz terminy rozliczeń.

Art.  30.

1. Lekarz sprawujący opiekę nad osobą poddaną obowiązkowej hospitalizacji, izolacji lub kwarantannie, na podstawie decyzji, o której mowa w art. 25 ust. 1, ma obowiązek poinformowania tej osoby o przyczynach zastosowania tego środka.

2. Wyrażenie zgody na obowiązkową hospitalizację, izolację lub kwarantannę następuje w formie złożenia podpisu w dokumentacji medycznej przez osobę, wobec której zastosowano ten środek, lub w odniesieniu do osób, o których mowa w art. 5 ust. 2, przez osobę sprawującą nad nimi prawną lub faktyczną opiekę.

3. W przypadku braku zgody na obowiązkową hospitalizację, izolację lub kwarantannę kierownik jednostki, w której umieszczona jest osoba poddana obowiązkowi, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany powiadomić tę osobę o przysługującym jej prawie odwołania się do sądu w celu niezwłocznego ustalenia legalności pozbawienia wolności oraz umożliwić tej osobie odwołanie się do sądu.

4. Kierownik jednostki, w której wykonywana jest obowiązkowa hospitalizacja, izolacja lub kwarantanna, jest obowiązany do powiadomienia rodziny lub osoby wskazanej przez osobę poddaną obowiązkowej hospitalizacji, izolacji lub kwarantannie o zastosowaniu tego środka.

5. Czynności, o których mowa w ust. 1, 3 i 4, odnotowuje się w dokumentacji medycznej.

Art.  31.

1. Obowiązkowemu leczeniu ambulatoryjnemu podlegają osoby chore na gruźlicę płuc. Wypełnienie obowiązku polega na poddawaniu się badaniom lekarskim oraz innym badaniom diagnostycznym i stosowaniu zaleconego leczenia.

2. Świadczenie zdrowotne polegające na leczeniu, o którym mowa w ust. 1, obejmuje również podawanie leków.

3. 26 Koszty świadczeń zdrowotnych, o których mowa w ust. 2, osób ubezpieczonych finansowane są na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

4. Koszty świadczeń zdrowotnych, o których mowa w ust. 2, osób nieubezpieczonych finansowane są z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, tryb finansowania kosztów, o których mowa w ust. 4, uwzględniając w szczególności sposób dokumentowania udzielania świadczeń oraz terminy rozliczeń.

Art.  32.

1. Środki transportu, którymi przewożone były osoby chore lub podejrzane o zakażenie, podlegają zabiegom dezynfekcyjnym po każdym przewozie takiej osoby.

2. Chorzy na choroby zakaźne są hospitalizowani w specjalistycznych jednostkach zapewniających warunki ograniczenia przenoszenia zakażenia.

²⁰ Art. 20 ust. 7 zmieniony przez art. 66 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie i uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz.U.04.96.959) z dniem 1 maja 2004 r.

²¹ Art. 21 ust. 1 zmieniony przez art. 34 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 18 października 2006 r. o zmianie i uchyleniu niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.06.220.1600) z dniem 1 stycznia 2007 r.

²² Art. 21 ust. 4 zmieniony przez art. 66 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie i uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz.U.04.96.959) z dniem 1 maja 2004 r.

²³ Art. 21 ust. 7 zmieniony przez art. 34 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 18 października 2006 r. o zmianie i uchyleniu niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.06.220.1600) z dniem 1 stycznia 2007 r.

²⁴ Art. 22 zmieniony przez art. 34 pkt 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o zmianie i uchyleniu niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.06.220.1600) z dniem 1 stycznia 2007 r.

²⁵ Art. 29 ust. 1:

- zmieniony przez art. 193 pkt 3 ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U.03.45.391) z dniem 1 kwietnia 2003 r.

- zmieniony przez art. 221 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.04.210.2135) z dniem 1 października 2004 r.

²⁶ Art. 31 ust. 3:

- zmieniony przez art. 193 pkt 3 ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U.03.45.391) z dniem 1 kwietnia 2003 r.

- zmieniony przez art. 221 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.04.210.2135) z dniem 1 października 2004 r.