Bezpieczeństwo i higiena pracy przy produkcji, magazynowaniu i transporcie wewnątrzzakładowym materiałów wybuchowych.
Dz.U.1990.58.341
Akt utracił mocROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRZEMYSŁU
z dnia 8 sierpnia 1990 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji, magazynowaniu i transporcie wewnątrzzakładowym materiałów wybuchowych.
ZAŁĄCZNIK 20
SPOSÓB DOKONYWANIA OCENY MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH POD WZGLĘDEM BEZPIECZEŃSTWA ORAZ WYMAGANIA OBOWIĄZUJĄCE PRZY SYTUOWANIU OBIEKTÓW
SPOSÓB DOKONYWANIA OCENY MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH POD WZGLĘDEM BEZPIECZEŃSTWA ORAZ WYMAGANIA OBOWIĄZUJĄCE PRZY SYTUOWANIU OBIEKTÓW
I.
Sposób dokonywania oceny materiałów wybuchowych
Sposób dokonywania oceny materiałów wybuchowych
1) współczynnik zagrożenia - według wzoru:
Rz = 4,71 x 10-4 x (Qx x Vx) 0,5
gdzie: Rz - współczynnik zagrożenia, podany z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku,
Qx - ciepło wybuchu w kJ/kg materiału wybuchowego, dla którego oblicza się współczynnik zagrożenia, oznaczone zgodnie z normą,
Vx - objętość właściwa produktów wybuchu w dm3/kg materiału wybuchowego, dla którego oblicza się współczynnik zagrożenia, oznaczona zgodnie z normą,
2) współczynnik wrażliwości, w którym uwzględnia się wrażliwość na uderzenie i na tarcie oraz temperaturę pobudzenia - według wzoru:
Rw = (RM x RT) 0,5
gdzie: Rw - współczynnik wrażliwości,
RM - współczynnik wrażliwości mechanicznej,
RT - współczynnik wrażliwości termicznej,
3) współczynnik wrażliwości mechanicznej - według wzoru:
RM = 0,076 x (St x Si) 0,5
gdzie: RM - współczynnik wrażliwości mechanicznej,
St - wrażliwość na tarcie w N,
Si - wrażliwość na uderzenie w J,
4) współczynnik wrażliwości termicznej - według wzoru:
RT = 39,02 x Log Tp/373
gdzie: RT - współczynnik wrażliwości termicznej,
Tp temperatura pobudzenia w K.
2. Jeżeli materiał wybuchowy:
1) ma współczynnik wrażliwości mechanicznej mniejszy lub równy 1, to współczynnik wrażliwości oprócz liczbowej wartości otrzymuje znak "M",
2) ma energię zapłonu od iskry elektrycznej mniejszą lub równą 0,1 mJ, to współczynnik wrażliwości oprócz liczbowej wartości otrzymuje znak "E",
3) ma temperaturę pobudzenia niższą od 473 K, to współczynnik wrażliwości oprócz liczbowej wartości otrzymuje znak "T",
4) charakteryzuje się wrażliwością na uderzenie wyższą od 50 J i jednocześnie wrażliwością na tarcie wyższą od 353 N, do obliczenia wrażliwości mechanicznej według wzoru podanego w ust. 1 pkt 3 należy przyjąć St = 353 N,
5) nie ulega pobudzeniu przy ogrzewaniu do temperatury 675 K, to do obliczenia współczynnika wrażliwości termicznej według wzoru podanego w ust. 1 pkt 4 należy przyjąć Tp = 673 K.
II.
Wymagania obowiązujące przy sytuowaniu obiektów.
Wymagania obowiązujące przy sytuowaniu obiektów.
2. Wzorcowym materiałem wybuchowym jest heksogen krystaliczny o gęstości właściwej 1,8 g/cm3, który przyjmuje się jako materiał odniesienia do określenia parametrów zagrożenia dla innych materiałów wybuchowych. Równoważnik masy heksogenu danego materiału wybuchowego ustala się według wzoru:
G = mx x Rz
gdzie: G - równoważnik masy heksogenu w kg,
mx - masa danego materiału wybuchowego w kg,
Rz - współczynnik zagrożenia materiału wybuchowego wyznaczony zgodnie z częścią I ust. 1.
3. Ciśnienie fali uderzeniowej jako funkcję odległości czoła fali od miejsca wybuchu materiału wybuchowego lub jego równoważnika ustala się według wzoru:
Pf = 980 (L x G-0,33) - 1,89
gdzie: Pf - ciśnienie fali uderzeniowej w kPa,
L - odległość od miejsca wybuchu w m.
4. W otoczeniu obiektów, w których znajduje się materiał wybuchowy, wyznacza się strefy zagrożenia wybuchem, które dzieli się ze względu na przewidywane ciśnienie fali uderzeniowej wywołanej wybuchem tego materiału na:
1) strefę przylegającą - przewidywane ciśnienie fali uderzeniowej 2000 kPa i wyższe,
2) strefą bezpośrednią - ciśnienie fali uderzeniowej poniżej 2000 kPa do 250 kPa,
3) strefę bliską - ciśnienie fali uderzeniowej poniżej 250 kPa do 35 kPa,
4) strefę pośrednią - ciśnienie fali uderzeniowej poniżej 35 kPa do 2 kPa,
5) strefę daleką - ciśnienie fali uderzeniowej poniżej 2 kPa.
5. W poszczególnych strefach zagrożenia wybuchem materiału wybuchowego mogą być lokalizowane następujące rodzaje obiektów:
1) magazyny materiałów wybuchowych w opakowaniach transportowych - nie bliżej niż w strefie bezpośredniej,
2) budynki do produkcji materiałów wybuchowych i obiekty towarzyszące oraz magazyny półfabrykatów - co najmniej w strefie bliskiej,
3) budynki produkcyjne inne niż wymienione w pkt 1 i 2, obiekty higienicznosanitarne, budynki laboratoryjne i inne obiekty badawcze, budynki pomocnicze, drogi, napowietrzne linie wysokiego napięcia, ogrodzenia zewnętrzne zakładów - nie bliżej niż w strefie pośredniej, z wyjątkiem dróg, o których mowa w § 20 ust. 1 rozporządzenia,
4) obiekty nie wymienione w pkt 1-3 - wyłącznie w strefie dalekiej.
6. W strefie przylegającej nie mogą być lokalizowane żadne obiekty i stanowiska pracy nie związane z obiektem, w którym znajduje się materiał wybuchowy.
7. Minimalną odległość obiektów nie obwałowanych, w których znajduje się materiał wybuchowy, od innych obiektów określa się według wzoru:
Ld = 38,25 x Pf-0,529 x G0,33
gdzie: Ld - minimalna odległość,
Pf - ciśnienie fali uderzeniowej w kPa,
G - równoważnik masy heksogenu w kg.
8. Minimalną odległość obiektów obwałowanych, w których znajduje się materiał wybuchowy, od innych obiektów określa się według wzorów:
1) przy odległości powyżej 10 m do 80 m:
Ld = 14,96 x Pf-0,629 x G0,396
2) przy odległości powyżej 80 m do 500 m:
Ld = 3,639 x P-1f x G0,63 + 27,1
3) przy odległości powyżej 500 m:
Ld = 38,25 x Pf-0,529 x G0,33
9. Za odległość pomiędzy budynkami przyjmuje się najmniejszą odległość pomiędzy ścianami tych budynków.
10. Dla obiektów, w których znajduje się materiał wybuchowy o współczynniku wrażliwości nie większym niż 2 lub nie większym niż 5 ze znakiem "M", minimalna odległość od innych obiektów stwarzających zagrożenie wybuchem wynosi:
1) co najmniej 20 m, jeżeli zawierają one nie mniej niż G = 10 kg, lecz nie więcej niż G = 1000 kg,
2) co najmniej 60 m, jeżeli zawierają ponad G = 1000 kg, lecz nie więcej niż G = 5000 kg,
3) odległość obliczoną według wzorów podanych w ust. 7 lub 8, jeżeli zawierają ponad G = 5000 kg.
11. Obliczenia maksymalnych dopuszczalnych ilości materiałów wybuchowych, które mogą być w obiekcie, dokonuje się na podstawie wzorów podanych w ust. 7, 8 i 10.
12. Wielkość stref zagrożenia wokół obiektów nie obwałowanych określa tabela nr 1.
Tabela nr 1
Ilość zgromadzonego | Ciśnienie fali uderzeniowej Pf (kPa) | |||
materiału G/kg | 2000 | 250 | 35 | 2 |
wielkość stref zagrożenia w m | ||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
5 | 1 | 4 | 10 | 45 |
10 | 2 | 4 | 13 | 57 |
20 | 2 | 6 | 16 | 72 |
50 | 3 | 8 | 22 | 98 |
102 | 3 | 10 | 27 | 123 |
2 * 102 | 4 | 12 | 34 | 155 |
5 * 102 | 5 | 16 | 46 | 210 |
103 | 7 | 21 | 58 | 265 |
2 * 103 | 9 | 26 | 74 | 334 |
5 * 103 | 12 | 35 | 100 | 458 |
104 | 15 | 44 | 126 | 571 |
2 * 104 | 19 | 56 | 158 | 720 |
5 * 104 | 25 | 76 | 215 | 977 |
105 | 32 | 96 | 271 | 1230 |
2 * 105 | 40 | 121 | 341 | 1550 |
5 * 105 | 54 | 154 | 463 | 2104 |
106 | 69 | 206 | 583 | 2651 |
13. Wielkość stref zagrożenia wokół obiektów obwałowanych określa tabela nr 2.
Tabela nr 2
Ilość zgromadzonego | Ciśnienie fali uderzeniowej Pf (kPa) | |||
materiału G/kg | 2000 | 250 | 35 | 2 |
wielkość stref zagrożenia w m | ||||
5 | - | - | - | 18 |
10 | - | - | - | 24 |
20 | - | - | - | 32 |
50 | - | - | - | 46 |
102 | - | - | 10 | 60 |
2 * 102 | - | - | 13 | 79 |
5 * 102 | - | - | 19 | 118 |
103 | - | - | 25 | 149 |
2 * 103 | - | - | 32 | 196 |
5 * 103 | - | 14 | 47 | 282 |
104 | - | 18 | 61 | 371 |
2 * 104 | - | 23 | 80 | 488 |
5 * 104 | - | 34 | 122 | 977 |
105 | 12 | 44 | 174 | 1230 |
2 * 105 | 16 | 58 | 254 | 1550 |
5 * 105 | 23 | 84 | 432 | 2104 |
106 | 30 | 115 | 583 | 2651 |
- część 1 ust. 1 i część 2 ust. 2 zmienione przez § 1 rozporządzenia z dnia 4 grudnia 1991 r. (Dz.U.92.2.7) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 stycznia 1992 r.
- część II ust. 8 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 14 rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 8 czerwca 1995 r. (Dz.U.95.73.365) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 lipca 1995 r.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »