Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Bezpieczeństwo i higiena pracy przy budowie i eksploatacji sieci gazowych oraz uruchamianiu instalacji gazowych gazu ziemnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.32 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 4 stycznia 2023 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1. 
1. 
Rozporządzenie określa wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy:
1)
wykonywaniu prac gazoniebezpiecznych i prac niebezpiecznych przy budowie i eksploatacji sieci gazowych;
2)
budowie, przebudowie, remontach i eksploatacji sieci gazowych gazu ziemnego;
3)
uruchamianiu instalacji gazu ziemnego w obiektach budowlanych oraz montażu i demontażu gazomierzy.
2. 
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do prac wykonywanych przy:
1)
przemysłowych i doświadczalnych instalacjach gazowych;
2)
instalacjach skroplonego gazu ziemnego (LNG);
3)
sieciach gazowych w zakładach górniczych w rozumieniu przepisów prawa geologicznego i górniczego.
§  2. 
Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1)
atmosfera wybuchowa - atmosferę wybuchową w rozumieniu przepisów w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa;
2)
obiekt technologiczny - budynek lub budowlę wraz z pomieszczeniami technologicznymi związane z funkcjonowaniem sieci gazowej, usytuowane na wydzielonym terenie;
3)
operator sieci gazowej - przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się transportem gazu ziemnego, odpowiedzialne za bezpieczeństwo funkcjonowania sieci gazowej, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę tej sieci, w tym połączeń z innymi sieciami gazowymi;
4)
pomieszczenie technologiczne - pomieszczenie z urządzeniami i instalacjami technologicznymi, w którym przebiegają procesy związane z przesyłaniem i dystrybucją gazu ziemnego;
5)
prace gazoniebezpieczne - prace szczególnie niebezpieczne w rozumieniu ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, wykonywane na urządzeniach, instalacjach i sieciach gazowych, napełnionych lub napełnianych gazem ziemnym oraz opróżnianych z gazu ziemnego, podczas których może dojść do wypływu gazu ziemnego powodującego zagrożenie życia i zdrowia ludzkiego, wybuchu lub pożaru;
6)
prace niebezpieczne - inne prace szczególnie niebezpieczne w rozumieniu ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów prawa budowlanego niewymienione w pkt 5, przy wykonywaniu których istnieje duże zagrożenie wypadkiem;
7)
tłocznia - tłocznię gazu w rozumieniu przepisów w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe;
8)
urządzenie technologiczne - urządzenie, w którym następuje podwyższanie lub redukcja ciśnienia, regulacja, pomiar lub uzdatnianie gazu ziemnego.
§  3. 
1. 
Obiekty technologiczne, w których może wystąpić atmosfera wybuchowa, należy w sposób widoczny oznakować znakiem:
1)
ostrzegawczym informującym o możliwości wystąpienia atmosfery wybuchowej;
2)
zakazu wstępu osób nieupoważnionych;
3)
zakazu używania otwartego ognia i palenia tytoniu;
4)
zakazu używania urządzeń powodujących iskrzenie, w tym również telefonów komórkowych;
5)
wskazującym na rodzaj strefy zagrożenia wybuchem.
2. 
Na tablicach informacyjnych, którymi są oznakowane obiekty technologiczne, należy umieścić co najmniej następujące informacje:
1)
nazwę, adres i numer telefonu użytkownika obiektu;
2)
numer telefonu alarmowego pogotowia gazowego;
3)
numer telefonu Centrum Powiadamiania Ratunkowego;
4)
numer telefonu alarmowego Państwowej Straży Pożarnej;
5)
numer telefonu alarmowego pogotowia ratunkowego.
3. 
Dopuszcza się umieszczenie oznakowania i informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, na jednej tablicy informacyjnej.
4. 
W pomieszczeniach technologicznych umieszcza się w widocznym i dostępnym miejscu schematy instalacji technologicznych, na których wyraźnie zaznaczono usytuowanie zaworów odcinających przepływ gazu, a w miejscu ogólnie dostępnym - instrukcje obsługi urządzeń.
5. 
Instrukcje obsługi urządzeń powinny zawierać co najmniej:
1)
wykaz zagrożeń;
2)
opis sposobów bezpiecznego wykonywania pracy;
3)
wykaz zasad postępowania w razie awarii i zagrożenia.
6. 
Pracownicy obsługujący urządzenia technologiczne powinni:
1)
posiadać kwalifikacje uzyskane na podstawie przepisów w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci;
2)
przed dopuszczeniem do pracy - zapoznać się z instrukcjami, o których mowa w ust. 4 i 5.
§  4. 
1. 
Obiekty technologiczne ze stałą obsługą, w których może wystąpić atmosfera wybuchowa, oraz przyległe do tych obiektów przestrzenie zewnętrzne połączone otworami powinny być wyposażone w samoczynne wykrywacze metanu sprzężone z urządzeniami akustyczno-optycznymi sygnalizującymi przekroczenie dopuszczalnego stężenia metanu oraz z urządzeniami sterującymi urządzeniami technologicznymi i wentylacją awaryjną.
2. 
Urządzenia akustyczno-optyczne sygnalizujące przekroczenie dopuszczalnego stężenia metanu powinny przy stężeniu 10 % dolnej granicy wybuchowości, zwanej dalej "DGW", włączyć ostrzegawczy sygnał optyczny i akustyczny, a przy 40 % DGW - wyłączyć urządzenia z ruchu.
3. 
Obiekty technologiczne i pomieszczenia technologiczne, w których może wystąpić atmosfera wybuchowa, należy odpowiednio sklasyfikować i oznakować, zgodnie z przepisami w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa.
4. 
W obiektach technologicznych ze stałą obsługą powinny być wydzielone pomieszczenia dla dyżurującego - wyposażone w środki łączności.
§  5. 
1. 
W pomieszczeniach technologicznych bez stałej obsługi oraz w przyległych przestrzeniach zewnętrznych, w których może wystąpić atmosfera wybuchowa, prowadzi się okresowe pomiary stężenia metanu.
2. 
Częstość pomiarów, o których mowa w ust. 1, określa operator sieci gazowej.
3. 
Wyniki pomiarów, o których mowa w ust. 1 i 2, powinny być dokumentowane i archiwizowane.
§  6. 
Wentylacja mechaniczna w pomieszczeniach technologicznych, w których może wystąpić atmosfera wybuchowa, powinna być dostosowana do pracy w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.
§  7. 
Na zaworach, zasuwach i innych urządzeniach zaporowych, zamontowanych w obiektach technologicznych sieci gazowej, przez które przepływa gaz, zaznacza się pozycje "otwarta" i "zamknięta".
§  8. 
Przyrządy pomiarowe powinny posiadać zaznaczony poziom dopuszczalnych wartości mierzonych parametrów.
§  9. 
1. 
Przed rozpoczęciem prac polegających na demontażu metalowych elementów sieci gazowej napełnionej gazem ziemnym należy założyć połączenia zapewniające ciągłość elektryczną.
2. 
W przypadku zastosowania w sieci gazowej ochrony katodowej, należy ją wyłączyć przed rozpoczęciem prac, o których mowa w ust. 1.
3. 
W przypadku konieczności prowadzenia prac przy elementach sieci gazowej napełnionych gazem, wykonanych z tworzyw sztucznych, w czasie trwania prac należy zapewnić odprowadzanie ładunków elektrostatycznych.
§  10. 
W przypadku zagrożenia wystąpieniem metanu lub niedoboru tlenu, podczas prowadzenia prac, w szczególności w wykopach, kanałach, zbiornikach, studzienkach, związanych z remontami i naprawą gazociągów, należy stosować odpowiednie do zagrożeń środki ochrony indywidualnej i sprzęt służący do asekuracji lub ewakuacji z zagrożonego obszaru.
§  11. 
1. 
Przed przystąpieniem do prac w miejscach zagrożonych obecnością gazu ziemnego należy wykonać pomiary stężenia metanu i stężenia tlenu. Pomiary należy również wykonywać podczas prowadzenia prac.
2. 
Pracowników wykonujących prace stwarzające zagrożenie powstaniem pożaru wyposaża się w odpowiednie urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice.
§  12. 
Pracownicy przed przystąpieniem do prac w miejscach pracy zagrożonych powstaniem atmosfery wybuchowej powinni być poinformowani o występujących zagrożeniach i zasadach bezpiecznego prowadzenia prac.
§  13. 
Pracownicy wykonujący prace gazoniebezpieczne i prace niebezpieczne, w szczególności w wykopach o głębokości przekraczającej 1,5 m, studzienkach, kanałach, zbiornikach, obmurowaniach zbiorników, powinni być wyposażeni w szelki bezpieczeństwa połączone z liną asekuracyjną i asekurowani przez pracowników znajdujących się poza miejscem występowania zagrożeń.