Rozdział 6 - Wykonywanie robót strzałowych - Bezpieczeństwo i higiena pracy, prowadzenie ruchu oraz specjalistyczne zabezpieczenie przeciwpożarowe w podziemnych zakładach górniczych.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1995.67.342
Akt utracił moc Wersja od: 15 marca 2001 r.
Rozdział 6
Wykonywanie robót strzałowych
Wykonywanie robót strzałowych
Postanowienia wstępne
Postanowienia wstępne
§ 132.
1.
Nadzór nad gospodarką środkami strzałowymi, sprzętem strzałowym i robotami strzałowymi sprawuje kierownik służby strzałowej.2.
Roboty strzałowe w polach metanowych oraz w polach zagrożonych wyrzutami gazów i skał mogą wykonywać wyłącznie górnicy strzałowi pierwszego stopnia.§ 133.
1.
Środki strzałowe należy odpalać w uprzednio wykonanych otworach strzałowych.2.
Wykonywanie robót strzałowych wolno przyłożonymi ładunkami materiałów wybuchowych jest dozwolone dla rozsadzania luźnych brył i zestrzeliwania odspojeń, tylko za zgodą kierownika ruchu zakładu górniczego.§ 134.
1.
Średnica otworu strzałowego powinna być tak dobrana, aby można było umieszczać w nim środki strzałowe bez stosowania nacisku.2.
Środki strzałowe wolno wprowadzać do otworu strzałowego po uprzednim wyczyszczeniu go ze zwiercin.3.
Do wprowadzania środków strzałowych do otworu strzałowego i wypełniania go przybitką należy stosować sprzęt strzałowy nie powodujący powstawania ładunków elektrostatycznych.§ 135.
1.
Otwory strzałowe powinny być rozmieszczone zgodnie z metryką strzałową.2.
Odległość między sąsiednimi otworami strzałowymi nie powinna być mniejsza niż 40 cm.3.
Przepisy ust. 2 nie dotyczą robót strzałowych, przy których wykonywaniu dozwolone jest użycie materiałów wybuchowych skalnych.4.
Przy stosowaniu pneumatycznego wprowadzania przybitki piaskowej do otworów strzałowych należy stosować zapalniki klasy co najmniej 0,45 A oraz sprzęt dopuszczony do stosowania w zakładach górniczych.§ 136.
1.
Jeżeli zawartość metanu przekroczy 1% w powietrzu wyrobiska, roboty strzałowe powinny być wykonywane w obecności osoby dozoru górniczego:2.
Przepis ust. 1 stosuje się również: 1)
gdy zawartość metanu przekracza 0,5% w powietrzu wyrobiska:a)
w górnych wnękach ścianowych,b)
w wyrobiskach korytarzowych o wzniosie powyżej 10o,c)
przy wywoływaniu zawału stropu w ścianach i ubierkach oraz chodnikach przy użyciu materiałów wybuchowych metanowych i metanowych specjalnych, 2)
przy wywoływaniu zawału stropu materiałami wybuchowymi węglowymi i skalnymi, 3)
w strefach zaburzeń geologicznych w wyrobiskach eksploatacyjnych, 4)
przy rozsadzaniu luźnych brył materiałem wybuchowym odpalanym w otworach strzałowych, 5)
przy użyciu ładunków wolno przyłożonych, 6)
przy użyciu lontów detonujących, 7)
przy usuwaniu niewypałów, 8)
przed maszynami urabiającymi, 9)
w skałach o podwyższonej lub obniżonej temperaturze.
Przybitka otworów strzałowych
Przybitka otworów strzałowych
§ 137.
1.
Do wykonywania przybitki otworów strzałowych wolno używać gliny, gliny z dodatkiem piasku, piasku lub wody, a także innych materiałów niepalnych za zgodą właściwego organu państwowego nadzoru górniczego.2.
Przy wykonywaniu przybitki powinny być spełnione następujące warunki: 1)
przybitka powinna wypełniać szczelnie odcinek otworu strzałowego od materiału wybuchowego do wylotu otworu, 2)
długość przybitki nie może być mniejsza niż 30 cm, 3)
w otworach strzałowych o głębokości do 1,5 m długość przybitki powinna wynosić:a)
przy stosowaniu materiałów wybuchowych metanowych i węglowych nie mniej niż połowę długości otworu strzałowego,b)
przy stosowaniu materiałów wybuchowych metanowych specjalnych nie mniej niż 1/3 długości otworu strzałowego, 4)
w otworach o głębokości powyżej 1,5 m długość przybitki powinna wynosić nie mniej niż 1/3 długości otworu strzałowego.3.
W miejscu wykonywania robót strzałowych powinna znajdować się odpowiednia ilość materiału używanego do przybitki.4. 7
Odstąpienie od warunków, o których mowa w ust. 2 i 3, może nastąpić za zgodą właściwego organu państwowego nadzoru górniczego.§ 138.
1.
Glina oraz glina z piaskiem stosowana do przybitki otworów strzałowych powinna posiadać odpowiednią plastyczność.2.
Pierwszą część przybitki należy dosunąć z niewielką siłą do kolumny ładunków materiału wybuchowego, a pozostałe należy rozgniatać i ubijać tak, aby szczelnie wypełniały otwór strzałowy.§ 139.
1.
Piasek stosowany do przybitki otworów strzałowych powinien być wilgotny.2.
Piasek do otworów strzałowych należy wprowadzać w otoczkach papierowych lub przy pomocy sprężonego powietrza.3.
Przy zastosowaniu piasku w otoczkach pierwszy odcinek przybitki należy lekko docisnąć do kolumny ładunku materiału wybuchowego, a następnie silnie ubijać. Jeżeli otwory są skierowane w górę pod kątem powyżej 20o, przywylotową część otworu należy wypełnić gliną na odcinku co najmniej 20 cm.4.
Do otworów strzałowych skierowanych stromo w dół piasek można wsypywać bezpośrednio. W tym wypadku ubijanie przybitki należy rozpocząć po przykryciu materiału wybuchowego warstwą piasku o grubości 30 cm.§ 140.
1.
Woda jako materiał przybitkowy może być wprowadzana do otworów strzałowych przez wypełnienie otworu wodą lub w pojemnikach.2.
Przybitkę przez wypełnienie otworów wodą można stosować w otworach skierowanych w dół załadowanych wodoodpornymi środkami strzałowymi.3.
W głębionych szybach przybitkę wodną można stosować przez ich zalanie wodą na wysokość co najmniej 10 cm od dna szybu, lecz nie więcej niż 40 cm poniżej dolnego pierścienia anten strzałowych.4.
Przy stosowaniu przybitki wodnej w pojemnikach przywylotowy odcinek otworu strzałowego na długości 30 cm powinien być wypełniony gliną.5.
Przybitki wodnej nie wolno stosować przy strzelaniu zruszającym, wstrząsowym i zruszająco-odprężającym w caliźnie pokładów tąpiących oraz przy strzelaniu wymuszającym zawał skał stropowych w wyrobiskach eksploatacyjnych.
Roboty strzałowe przy użyciu materiałów wybuchowych skalnych
Roboty strzałowe przy użyciu materiałów wybuchowych skalnych
§ 141.
Materiałem wybuchowym skalnym można załadować tylko otwory strzałowe wykonane w skałach płonnych lub w złożu niepalnym.
Roboty strzałowe dla wywołania zawału w stropie wyrobiska
Roboty strzałowe dla wywołania zawału w stropie wyrobiska
§ 142.
Strzelanie dla wywołania zawału w stropie wyrobiska przy użyciu materiałów wybuchowych węglowych lub skalnych wymaga spełnienia następujących dodatkowych warunków: 1)
usunięcia w promieniu 5 m od otworów strzałowych pyłu węglowego, 2)
stosowania opylania pyłem kamiennym w promieniu 5 m od otworów strzałowych, jeżeli pył węglowy nie został zmyty wodą lub zabezpieczony przez wilgoć naturalną, 3)
kontroli stanu zabezpieczenia przed wybuchem pyłu węglowego w wyrobisku oraz w chodnikach przyległych do tego wyrobiska, wykonanej przez osobę dozoru służby pyłowej przed rozpoczęciem robót strzałowych oraz co najmniej co trzy dni w przypadku bieżącego wykonywania robót strzałowych.
Roboty strzałowe przy głębieniu szybów (szybików) oraz wykonywaniu nadsięwłomów
Roboty strzałowe przy głębieniu szybów (szybików) oraz wykonywaniu nadsięwłomów
§ 143.
Przy głębieniu szybów (szybików), w razie przechodzenia przez pokład węgla o grubości powyżej 10 cm, stosowanie środków strzałowych skalnych jest zabronione.§ 144.
W szybach (szybikach) głębionych metodą mrożeniową na odcinkach mrożonych wolno używać wyłącznie materiałów wybuchowych trudno zamarzalnych.§ 145.
Przy głębieniu szybu (szybiku) odpalanie ładunków materiału wybuchowego może odbywać się tylko z powierzchni lub z poziomu pośredniego mającego połączenia z innym szybem.§ 146.
Naboje udarowe należy sporządzać w miejscu wyznaczonym przez kierownika służby strzałowej.§ 147.
Przy wykonywaniu robót strzałowych w szybie (szybiku) należy stosować: 1)
inicjowanie od dna otworu przy stosowaniu materiałów wybuchowych skalnych, 2)
zapalniki elektryczne zwłoczne milisekundowe o kolejnych stopniach zwłoki w poszczególnych kręgach otworów, przy czym w każdym z kręgów mogą być stosowane tylko zapalniki o tym samym stopniu zwłoki, 3)
niskooporowy układ połączeń zapalników elektrycznych, 4)
odrębne przewody (kable) strzałowe szybowe do odpalania ładunków materiału wybuchowego, które nie mogą być używane do innych celów.§ 148.
Przed każdym rozpoczęciem robót strzałowych, przy których stosowane są zapalniki elektryczne w głębionym szybie (szybiku), powinny być wykonane pomiary prądów błądzących.§ 149.
Przed przystąpieniem do przyłączenia zapalników elektrycznych do linii strzałowej wszystkie przewody elektryczne znajdujące się w szybie (szybiku) należy wyłączyć spod napięcia.§ 150.
Przy wykonywaniu nadsięwłomów ładunki materiału wybuchowego można odpalić tylko wtedy, gdy na pomoście roboczym znajduje się urobek.
Roboty strzałowe długimi otworami
Roboty strzałowe długimi otworami
§ 151.
Inicjowanie ładunków materiału wybuchowego w długich otworach (ponad 6 m) powinno odbywać się przy użyciu lontu detonującego.§ 152.
Konstrukcja ładunku materiału wybuchowego w długich otworach strzałowych powinna być określona w dokumentacji strzałowej.§ 153. 8
1.
Ładunki wielokolumnowe materiału wybuchowego w długich otworach strzałowych należy inicjować podwójną linią lontu detonującego albo pojedynczą linią lontu detonującego o masie rdzenia co najmniej 20 gramów pentrytu w jednym metrze lontu.2.
W zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny można inicjować, pojedynczą linią lontu detonującego, jednokolumnowe ładunki materiału wybuchowego w długich otworach strzałowych o średnicy do 45 mm.3.
W zakładach górniczych wydobywających rudy można inicjować ładunki materiału wybuchowego ciągłe i rozczłonkowane w długich otworach strzałowych pojedynczą linią lontu detonującego o masie rdzenia co najmniej 20 gramów pentrytu w jednym metrze lontu.§ 154.
Do inicjowania lontu detonującego w długich otworach strzałowych należy używać co najmniej dwóch zapalników elektrycznych natychmiastowych lub milisekundowych jednego stopnia opóźnienia, przy czym zapalniki te powinny być połączone szeregowo lub równolegle w obwód strzałowy.§ 155.
1.
Do odpalania ładunków materiału wybuchowego w długich otworach strzałowych należy stosować wyłącznie zapalniki elektryczne, których oporność mieści się w granicach dopuszczalnych dla zapalników danej klasy, tego samego rodzaju przewodów zapalnikowych i tej samej długości.2.
Natężenie prądu odpalającego powinno być większe niż 1,4 wartości prądu odpalającego serię.§ 156.
Przed odpaleniem długich otworów strzałowych należy zmierzyć ciągłość obwodu strzałowego przyrządem kontrolno-pomiarowym.
Roboty strzałowe przy użyciu lontów detonujących
Roboty strzałowe przy użyciu lontów detonujących
§ 157.
Lont detonujący należy stosować przy strzelaniu: 1)
ładunkami rozdzielonymi - niezależnie od długości ich kolumny i długości otworów strzałowych, 2)
urabiającym wzdłużnym (bocznym) - otworami przelotowymi i ślepymi, gdy ich głębokość przekracza 3 m, 3)
zruszającym caliznę węglową przed maszynami urabiającymi - gdy długość kolumny ładunku przekracza 1,5 m, 4)
wstrząsowym w caliźnie węglowej pokładów tąpiących lub torpedującym w otaczających je skałach, a także przy strzelaniu zruszająco-odgazowującym w pokładach zagrożonych wyrzutami gazów i skał, 5)
wymuszającym zawał stropu wyrobisk eksploatacyjnych, niezależnie od rodzaju stosowanego materiału wybuchowego, gdy długość kolumny ładunku jest większa niż 1,5 m - niezależnie od długości otworu.§ 158.
Odpalanie lontu detonującego na zewnątrz otworów strzałowych jest zabronione.§ 159.
Lont detonujący może być stosowany wyłącznie w przodkach wyznaczonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego.§ 160.
Osoby wykonujące roboty strzałowe oraz osoby dozoru ruchu nadzorujące roboty strzałowe wykonywane przy użyciu lontu detonującego muszą być dodatkowo przeszkolone w zakresie warunków używania lontu detonującego przy robotach strzałowych.§ 161.
W składzie materiałów wybuchowych powinny znajdować się wykazy: 1)
osób uprawnionych do wykonywania robót strzałowych z zastosowaniem lontów detonujących, 2)
przodków, w których dozwolone jest wykonywanie robót strzałowych z zastosowaniem lontów detonujących.
Roboty strzałowe przed maszynami urabiającymi
Roboty strzałowe przed maszynami urabiającymi
§ 162.
Wykonywanie robót strzałowych zruszających caliznę przed maszynami urabiającymi wymaga spełnienia następujących dodatkowych warunków: 1)
zapalniki elektryczne odpalane w jednej serii powinny posiadać jednakowe dopuszczalne wartości oporności, 2)
ciągłość obwodu strzałowego powinna być sprawdzona dopuszczonym do tego celu przyrządem kontrolno-pomiarowym, 3)
po odpaleniu każdej serii otworów strzałowych osoba wykonująca roboty strzałowe i osoba dozoru ruchu powinny sprawdzić, czy nastąpiło całkowite odpalenie wszystkich ładunków.
Roboty strzałowe w polach metanowych
Roboty strzałowe w polach metanowych
§ 163.
Wykonywanie robót strzałowych: 1)
w pokładach zaliczonych do trzeciej i czwartej kategorii zagrożenia metanowego, 2)
w wyrobiskach korytarzowych prowadzonych po wzniosie większym niż 10o, 3)
we wszystkich wypadkach użycia materiałów wybuchowych skalnych i węglowych- wymaga zgody właściwego organu państwowego nadzoru górniczego.
§ 164.
Otwory strzałowe należy rozmieszczać tak, aby nie powstawały wyrwy w stropie.§ 165.
1.
We wszystkich wyrobiskach, w których prowadzone są roboty strzałowe, należy wykonywać pomiary zawartości metanu.2. 9
Pomiary zawartości metanu powinny być wykonywane przez strzałowych, metaniarzy i osoby dozoru ruchu, zgodnie z przepisami § 317-320.§ 166.
W razie stwierdzenia w świetle przekroju wyrobiska zawartości metanu: 1)
do 1% - roboty strzałowe wolno wykonywać przy użyciu materiałów wybuchowych metanowych, 2)
do 1,5% - roboty strzałowe wolno wykonywać przy użyciu materiałów wybuchowych metanowych specjalnych.§ 167.
Wykonywanie robót strzałowych przy użyciu materiałów wybuchowych węglowych i skalnych w polach metanowych jest dozwolone przy zawartości metanu do 0,5% oraz do 1,0% przy stosowaniu zapalarek z blokadą metanometryczną.§ 168.
Roboty strzałowe należy zatrzymać w razie stwierdzenia: 1)
że zawartość metanu w powietrzu w świetle przekroju wyrobiska w promieniu 10 m od otworów strzałowych lub w promieniu 5 m od stanowiska odpalania otworów strzałowych przekracza wartość dopuszczalną, 2)
przystropowych nagromadzeń metanu w strefie przyprzodkowej do 50 m.§ 169.
1.
Zatrzymanie robót strzałowych, o których mowa w § 168, należy zgłosić: 1)
osobie dozoru ruchu, 2)
dyspozytorowi ruchu, a w razie stosowania metanometrii automatycznej, także dyspozytorowi metanometrii.2.
Wznowienie robót strzałowych może nastąpić po stwierdzeniu przez osobę dozoru ruchu, że zagrożenie, o którym mowa w ust. 1, zostało usunięte.§ 170.
W polach metanowych przy wykonywaniu robót strzałowych, gdy zawartość metanu przekracza 0,5%: 1)
w górnych wnękach ścianowych, 2)
przy wymuszaniu zawału w stropach ścian, 3)
w wyrobiskach korytarzowych we wzniosie powyżej 10o, 4)
przy zaburzeniach geologicznych w ścianach i ubierkach,należy stosować zapalarki do tego celu dopuszczone na podstawie odrębnych przepisów i linię strzałową w jednym odcinku posiadającą dwa przewody we wspólnej izolacji, z wyjątkiem przewodów przodkowych o długości nie większej niż 10 m.
§ 171.
Przy stosowaniu zapalników elektrycznych metanowych milisekundowych należy stosować w sąsiednich otworach strzałowych zwłokę międzystrzałową, wynoszącą nie więcej niż: 1)
60 ms w skale jednorodnej, 2)
90 ms w skale niejednorodnej.
Roboty strzałowe w miejscach występowania niebezpiecznego pyłu węglowego
Roboty strzałowe w miejscach występowania niebezpiecznego pyłu węglowego
§ 172.
Do obowiązków osoby wykonującej roboty strzałowe w miejscach występowania niebezpiecznego pyłu węglowego należy: 1)
zmywanie wodą pyłu węglowego lub 2)
zraszanie wodą przed odpaleniem otworów strzałowych, lub 3)
opylanie pyłem kamiennym przodka i strefy przyprzodkowej.§ 173.
Zmywanie wodą pyłu węglowego w drążonych wyrobiskach korytarzowych należy wykonywać w przodku i w strefie przyprzodkowej o długości co najmniej 10 m: 1)
przed rozpoczęciem pracy na zmianie, 2)
w czasie pracy, gdy wystąpi osad pyłu węglowego, 3)
przed rozpoczęciem wykonywania robót strzałowych.§ 174.
1.
Zraszanie wodą można stosować w wyrobiskach korytarzowych zamiast zmywania wodą.2.
Zraszanie powinno być stosowane w strefie od 20 do 60 metra od przodka i powinno pozbawić pył lotności.§ 175.
W polach niemetanowych i w pokładach zaliczonych do pierwszej lub drugiej kategorii zagrożenia metanowego zamiast zmywania lub zraszania wodą pyłu węglowego w drążonych wyrobiskach korytarzowych można stosować, za zezwoleniem kierownika ruchu zakładu górniczego, opylanie pyłem kamiennym przodka i strefy przyprzodkowej o długości co najmniej 4 m. Ilość pyłu zużytego do opylania powinna wynosić: 1)
w polach niemetanowych - 2 kg na każdy otwór strzałowy, 2)
w polach metanowych - 3 kg na każdy otwór strzałowy, 3)
przy pojedynczo odpalanych otworach strzałowych - 10 kg na każdy otwór strzałowy.§ 176.
W wyrobiskach wybierkowych należy stosować zmywanie wodą pyłu węglowego lub opylanie pyłem kamiennym przodka i strefy przyprzodkowej przed wykonywaniem robót strzałowych: 1)
dla wymuszania zawału stropu w ścianach materiałami wybuchowymi węglowymi lub skalnymi, 2)
w chodnikach podsadzkowych, 3)
ładunkami wolno przyłożonymi, 4)
przy rozsadzaniu luźnych brył.§ 177.
Przed wykonywaniem robót strzałowych w luźnych bryłach ładunkami wolno przyłożonymi należy usunąć pył węglowy w promieniu 10 m od miejsca odpalania ładunków oraz zabezpieczyć tę strefę przez zraszanie, rozpylanie lub zmywanie wodą. Strefę tę można zamiast wodą zabezpieczyć przez opylenie pyłem kamiennym, przy czym na każdy ładunek materiału wybuchowego należy użyć co najmniej 10 kg pyłu kamiennego.§ 178.
Przy wykonywaniu robót strzałowych w luźnych bryłach ładunkami materiału wybuchowego umieszczonego w otworach strzałowych, jak również w przybierkach stropu i spągu oraz w ściekach, pył węglowy należy zabezpieczyć przed możliwością wybuchu.
Roboty strzałowe w warunkach zagrożenia tąpaniami
Roboty strzałowe w warunkach zagrożenia tąpaniami
§ 179.
W pokładach zaliczonych do drugiego lub trzeciego stopnia zagrożenia tąpaniami wielkość zabioru i długość otworów strzałowych przy strzelaniu urabiającym ustala kierownik służby strzałowej w porozumieniu z kierownikiem służby do spraw tąpań na podstawie opinii kopalnianego zespołu do spraw tąpań.§ 180.
Po każdym strzelaniu urabiającym, wykonywanym w strefie szczególnego zagrożenia tąpaniami, wejście załogi do tej strefy oraz do przodka może nastąpić nie wcześniej niż po upływie co najmniej 30 minut.§ 181.
Po każdym strzelaniu wstrząsowym (odprężającym) wejście załogi do przodka może nastąpić nie wcześniej niż po upływie co najmniej 40 minut oraz za zgodą osoby dozoru ruchu.§ 182.
Dokumentację strzelań wstrząsowych sporządza kierownik służby strzałowej, wraz z kierownikiem służby do spraw tąpań, na podstawie opinii zespołu do spraw tąpań zakładu górniczego.§ 183.
Przed każdym strzelaniem wstrząsowym oraz przed każdym strzelaniem w strefie szczególnego zagrożenia tąpaniami, jeżeli strzelanie to odbywa się w miejscach zagrożonych wybuchem metanu lub pyłu węglowego, należy wyłączyć sieć elektryczną spod napięcia, z wyjątkiem urządzeń wentylacyjnych. Ponowne załączenie sieci elektrycznej może nastąpić po zakończeniu okresu wyczekiwania po strzałach i uprzednim skontrolowaniu miejsca wykonywania robót strzałowych.§ 184.
1.
Przy wykonywaniu strzelań urabiających i wstrząsowych w pokładach zaliczonych do drugiego lub trzeciego stopnia zagrożenia tąpaniami, miejsca odpalania otworów strzałowych, przebywania załogi oraz posterunków zabezpieczających dojście do miejsca strzelania powinny być wyznaczone: 1)
w odległości większej niż 100 m od miejsca strzelania, jeżeli znajdują się w caliźnie węglowej, 2)
w odległości większej niż 40 m, jeżeli zostały wyznaczone w wyrobiskach wygrodzonych w podsadce lub otoczeniu zrobów, 3)
poza skrzyżowaniami wyrobisk oraz strefami szczególnego zagrożenia tąpaniami.2.
Miejsca, o których mowa w ust. 1, powinny być zabezpieczone obudową wzmocnioną w sposób ustalony na podstawie opinii zespołu do spraw tąpań zakładu górniczego oraz oznakowane tablicami określającymi w szczególności czas wyczekiwania po strzelaniu przed wejściem do przodka. Lokalizację miejsc ustala kierownik służby do spraw tąpań, wspólnie z kierownikiem służby strzałowej, a w wyrobiskach miejsca te wyznacza sztygar oddziałowy.
Roboty strzałowe w warunkach zagrożenia wyrzutami gazów i skał
Roboty strzałowe w warunkach zagrożenia wyrzutami gazów i skał
§ 185.
1.
W zakładach górniczych Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego, w wyrobiskach zagrożonych wyrzutami gazów i skał, roboty strzałowe należy wykonywać metodą centralnego strzelania po wycofaniu ludzi ze strefy zagrożenia skutkami wyrzutu, w sposób ustalony przez kierownika ruchu zakładu górniczego.2.
W zakładach górniczych, o których mowa w ust. 1, w wyrobiskach w pokładach zaliczonych do pierwszej kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał dopuszcza się lokalne wykonywanie robót strzałowych za zezwoleniem kierownika ruchu zakładu górniczego: 1)
przy przebudowie wyrobisk korytarzowych, robotach przybierkowych i wykonywaniu ścieków, 2)
w ścianach przy urabianiu, jeżeli prognoza bieżąca na podstawie pomiarów w otworach o długości 6 m nie wykazuje strefy bezpośredniego zagrożenia, 3)
w ścianach przy strzelaniu w stropie dla wymuszania zawału, 4)
przy rozsadzaniu luźnych brył.§ 186.
1.
W zakładach górniczych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, w razie stwierdzenia zagrożenia wyrzutem metanu i skał, należy na okres wykonywania robót strzałowych wyznaczyć strefę zagrożenia, która powinna obejmować: 1)
w wyrobiskach korytarzowych - co najmniej całe wyrobisko przewietrzane z zastosowaniem wentylacji odrębnej, 2)
w ścianach - całe wyrobisko ścianowe od stanowiska odpalania materiałów wybuchowych do chodnika wentylacyjnego oraz chodnik wentylacyjny do najbliższego skrzyżowania z innym niezależnym prądem powietrza.2.
Ze stref zagrożenia przed odpalaniem materiału wybuchowego należy: 1)
wycofać ludzi do miejsc ustalonych w metryce dokumentacji strzałowej, 2)
wyłączyć urządzenia elektryczne spod napięcia, z wyjątkiem urządzeń iskrobezpiecznych.§ 187.
1.
W zakładach górniczych wydobywających sól w złożu (w wyrobiskach) zaliczonym do trzeciej kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał odpalanie ładunków materiałów wybuchowych powinno odbywać się ze stacji centralnego strzelania, zlokalizowanej na powierzchni, przy czym załoga może przebywać w wyznaczonych strefach na podszybiu.2.
Czynności związane z centralnym strzelaniem powinny odbywać się pod nadzorem osoby wyższego dozoru ruchu.3.
Dopuszcza się lokalne wykonywanie robót strzałowych za zezwoleniem kierownika ruchu zakładu górniczego, przy: 1)
likwidacji zatorów w urządzeniach zsypowych, 2)
rozstrzeliwaniu rdzeni wiertniczych, 3)
rozstrzeliwaniu luźnych brył.
Roboty strzałowe wykonywane w warunkach niskich i wysokich temperatur
Roboty strzałowe wykonywane w warunkach niskich i wysokich temperatur
§ 188.
Wykonywanie robót strzałowych jest zabronione w miejscach, w których: 1)
temperatura skał jest wyższa niż 100oC, 2)
temperatura skał lub otoczenia jest niższa niż -35oC.§ 189.
Przy wykonywaniu robót strzałowych: 1)
w skałach, w których temperatura jest wyższa niż 50oC, należy stosować środki strzałowe termoodporne, 2)
w miejscach, w których temperatura skał lub otoczenia jest niższa niż 0oC, należy stosować środki strzałowe mrozoodporne.
Usuwanie niewypałów
Usuwanie niewypałów
§ 190.
1.
Niewypał częściowy należy usunąć, jeżeli jest to możliwe, przez ostrożne wydobycie nabojów materiału wybuchowego z otworu strzałowego.2.
Zabrania się usuwania materiałów wybuchowych nitroglicerynowych w sposób określony w ust. 1.3.
Podczas wydobywania nabojów materiału wybuchowego nie wolno posługiwać się stalowymi narzędziami.§ 191.
Niewypał, którego nie można usunąć przez wydobycie napojów, należy usunąć w następujący sposób: 1)
zewrzeć i zaizolować wystające z otworu przewody zapalnika, 2)
usunąć przybitkę na długości najwyżej 20 cm od wylotu otworu, dla stwierdzenia kierunku otworu strzałowego, 3)
wywiercić w odległości 40-50 cm od otworu z niewypałem nowy równoległy do niego otwór strzałowy (lub dwa otwory) o długości większej niż długość otworu z niewypałem, 4)
załadować nowy otwór lub otwory materiałem wybuchowym i uzbroić zapalnikiem elektrycznym, 5)
odpalić ładunek w nowym, otworze lub otworach, 6)
dokładnie skontrolować odstrzelony urobek w celu znalezienia środków strzałowych pochodzących z niewypału.§ 192.
W dzienniku strzałowym należy wpisać uwagę o sposobie usuwania niewypału, a znalezione środki strzałowe należy oddać do składu materiałów wybuchowych celem zniszczenia.§ 193.
Niewypał znajdujący się w otworze strzałowym, gdy do zainicjowania materiału wybuchowego stosowano zapalnik elektryczny i lont detonujący, można usuwać przez wymianę zapalnika elektrycznego przymocowanego do lontu detonującego i ponowne odpalenie ładunku.§ 194.
Wiercenie otworów strzałowych w pozostałych w caliźnie resztkach odpalonych otworów (tzw. fajkach) jest zabronione. Otwory takie należy oznaczyć.7 § 137 ust. 4 dodany przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 1 grudnia 1997 r. (Dz.U.98.3.6) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 stycznia 1998 r.
8 § 153 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 1 grudnia 1997 r. (Dz.U.98.3.6) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 stycznia 1998 r.
9 § 165 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 8 rozporządzenia z dnia 1 grudnia 1997 r. (Dz.U.98.3.6) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 stycznia 1998 r.