Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Bezpieczeństwo i higiena pracy, prowadzenie ruchu oraz specjalistyczne zabezpieczenie przeciwpożarowe w odkrywkowych zakładach górniczych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1994.114.552

Akt utracił moc

Wersja od: 28 października 1994 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1.

1. Rozporządzenie obowiązuje przedsiębiorców oraz pracowników zatrudnionych w ruchu odkrywkowych zakładów górniczych, zwanych dalej "zakładami górniczymi".

2. Rozporządzenie ma odpowiednie zastosowanie do osób nie wymienionych w ust. 1, jeżeli wykonują one prace lub przebywają w zakładzie górniczym.

3. W razie prowadzenia w zakładach górniczych podziemnych wyrobisk górniczych oraz robót wiertniczych, do robót tych stosuje się odpowiednio przepisy o prowadzeniu ruchu w innych rodzajach zakładów górniczych, jeżeli rozporządzenie nie stanowi inaczej.

§ 2. Zakład górniczy, w którym stwierdzono lub przewiduje się występowanie zagrożeń, powinien mieć opracowany plan akcji ratowniczej dla bezpieczeństwa ruchu zakładu górniczego oraz na wypadek powstania zagrożenia życia i zdrowia załogi, w szczególności na skutek pożaru, powstania osuwisk, wdarcia się wody do wyrobisk oraz zagrożenia gazowego lub pyłem szkodliwym dla zdrowia.

§ 3. Szczegółowe zasady opracowywania planu akcji ratowniczej, prowadzenia akcji ratowniczej oraz organizacji ratownictwa górniczego określają odrębne przepisy.

§ 4. Za prawidłową organizację i prowadzenie ruchu zakładu górniczego odpowiedzialny jest kierownik ruchu zakładu górniczego.

§  5.

1. Kierownik ruchu zakładu górniczego wykonuje swoje obowiązki przy pomocy podległych mu osób kierownictwa ruchu oraz osób dozoru ruchu.

2. Kierownik ruchu zakładu górniczego obowiązany jest ustalić zakresy działania poszczególnych działów ruchu oraz służb specjalistycznych zakładu górniczego.

3. W zakresach działania, o których mowa w ust. 2, należy określić sposób koordynacji robót wykonywanych przez poszczególne działy ruchu i służby specjalistyczne oraz robót wykonywanych przez pracowników innego podmiotu gospodarczego, a także sposób używania maszyn zakładu górniczego i nadzoru nad tymi robotami.

§  6.

1. Każda osoba kierownictwa i dozoru ruchu zakładu górniczego zobowiązana jest do przestrzegania ustalonego dla niej na piśmie i zatwierdzonego przez kierownika ruchu zakładu górniczego zakresu czynności, szczegółowo określającego jej obowiązki, uprawnienia i zakres odpowiedzialności.

2. Kierownik ruchu zakładu górniczego obowiązany jest spowodować doręczenie zakresów czynności, o których mowa w ust. 1, za pokwitowaniem odbioru.

§  7.

1. Osoby kierownictwa i dozoru ruchu obowiązane są tak prowadzić i organizować prace, aby zapewnione było bezpieczeństwo ludzi i ruchu zakładu górniczego, oraz pouczać pracowników o zasadach bezpiecznego wykonywania pracy.

2. Wszystkie obsadzone stanowiska pracy muszą być na każdej zmianie kontrolowane przez osobę dozoru ruchu.

§  8.

1. W zakładzie górniczym powinna być zorganizowana dyspozytorska służba ruchu.

2. Organizację i obsadę służby dyspozytorskiej ustala kierownik ruchu zakładu górniczego.

3. Organ państwowego nadzoru górniczego może w uzasadnionych przypadkach zwolnić przedsiębiorcę od obowiązku zorganizowania służby dyspozytorskiej.

§  9.

1. Kierownik ruchu zakładu górniczego obowiązany jest wyznaczyć pisemnie osobę kierownictwa lub osobę dozoru do nadzoru nad prowadzeniem ruchu zakładu górniczego na danej zmianie.

2. Niezależnie od przepisu ust. 1 kierownik ruchu zakładu górniczego obowiązany jest ustalić zasady nadzoru dla zakładów górniczych na zmianach nie obsadzonych w dni wolne od pracy.

§  10.

1. Kierownik ruchu zakładu górniczego powinien określić stanowiska i miejsca pracy, dla których należy opracować instrukcje bezpiecznego wykonywania pracy.

2. W instrukcjach, o których mowa w ust. 1, należy określić sposoby wykonywania pracy, z uwzględnieniem zagrożeń występujących przy wykonywaniu poszczególnych prac.

3. Kierownicy działów ruchu zakładu górniczego zatwierdzają instrukcje, o których mowa w ust. 1, i obowiązani są, za pisemnym potwierdzeniem, zapoznać pracowników z ich treścią.

§  11.

1. Przedsiębiorca i inny podmiot przystępujący do wykonywania robót związanych z ruchem zakładu górniczego powinni szczegółowo określić na piśmie podział obowiązków w celu zapewnienia bezpiecznych warunków pracy i koordynacji robót.

2. Wykonując obowiązki, o których mowa w ust. 1, należy w szczególności uwzględnić:

1) współpracę osób kierownictwa i dozoru ruchu,

2) sposób przeszkolenia pracowników wykonujących roboty w zakresie obowiązującego w zakładzie górniczym porządku i dyscypliny pracy, przepisów bezpiecznego prowadzenia ruchu, występujących zagrożeń, zasad łączności i alarmowania oraz zgłaszania wypadków i zagrożeń,

3) ustalenie zasad i warunków dostawy materiałów, urządzeń, sprzętu i dokumentacji techniczno-ruchowej.

§ 12. Przedsiębiorca obowiązany jest do sporządzania i uzupełniania niezbędnej dokumentacji prowadzenia ruchu zakładu górniczego.

§  13.

1. W ruchu zakładu górniczego zatrudnieni mogą być wyłącznie pracownicy spełniający wymagania określone dla osób wykonujących danego rodzaju roboty i czynności.

2. Dopuszczenie pracownika do wykonywania w ruchu zakładu górniczego czynności wymagających szczególnych kwalifikacji dozwolone jest jedynie po uprzednim stwierdzeniu posiadania tych kwalifikacji.

§ 14. W zakładzie górniczym wolno zatrudniać jedynie osoby, które zostały uznane w wyniku badań lekarskich oraz innych wymaganych badań za zdolne do wykonywania danego rodzaju pracy.

§ 15. Osoby przyjęte do pracy mogą być dopuszczone do pracy w ruchu zakładu górniczego wyłącznie po odbytym przeszkoleniu teoretycznym i praktycznym w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, bezpieczeństwa pożarowego oraz przygotowaniu przez osoby dozoru ruchu w zakresie prawidłowego wykonywania danego rodzaju pracy.

§  16.

1. Wstęp do zakładu górniczego osobom nie upoważnionym jest zabroniony.

2. Kierownik ruchu zakładu górniczego określi miejsca i stanowiska pracy, na których obowiązuje użycie hełmów ochronnych.

§  17.

1. W zakładzie górniczym należy prowadzić ewidencję osób, stosując odpowiedni system rejestracji osób zatrudnionych na każdej zmianie.

2. Pracownicy zakładu górniczego obowiązani są posiadać przy sobie znaczek kontrolny lub inny identyfikator i okazywać go na żądanie osób kierownictwa i dozoru ruchu lub osób uprawnionych do przeprowadzania kontroli.

§ 18. Obiekty budowlane oraz maszyny i urządzenia zakładu górniczego należy eksploatować zgodnie z dokumentacją techniczną lub eksploatacyjną i stale utrzymywać w takim stanie, aby nie stwarzały zagrożenia dla ludzi lub ciągłości ruchu oraz były wykorzystywane w sposób zgodny z ich przeznaczeniem.

§ 19. Za prawidłowe korzystanie z obiektów budowlanych, maszyn i urządzeń technicznych znajdujących się na terenie zakładu górniczego odpowiedzialny jest podmiot gospodarczy z nich korzystający.

§ 20. Wprowadzenie jakichkolwiek zmian w konstrukcji nośnej, zawiesiach, rozmieszczeniu przeciwciężarów oraz rozszerzenie zakresów działania wyłączników krańcowych w maszynach i urządzeniach jest dozwolone tylko za zgodą kierownika ruchu zakładu górniczego, wydaną na podstawie dokumentacji producenta.

§  21.

1. W zakładzie górniczym należy prowadzić dokumentowane kontrole stanu technicznego i sposobu wykorzystania obiektów, maszyn i urządzeń, w postaci okresowych badań i przeglądów.

2. Kierownik ruchu zakładu górniczego ustala częstotliwość, zakres oraz sposób przeprowadzania badań i przeglądów okresowych, w zależności od rodzaju obiektu, maszyny lub urządzenia.

§ 22. Stanowisko pracy, na którym ruch został wstrzymany na skutek zagrożenia bezpieczeństwa pracy, można uruchomić po stwierdzeniu przez osobę dozoru ruchu usunięcia tego zagrożenia.

§ 23. Nie wolno usuwać urządzeń i instalacji ochronnych, a także używać ich niezgodnie z przeznaczeniem ani samowolnie wyłączać. W razie uszkodzenia tych urządzeń i instalacji, należy niezwłocznie doprowadzić je do właściwego stanu, stosując w tym czasie inne odpowiednie zabezpieczenia.

§  24.

1. Na oddanie do ruchu następujących podstawowych obiektów zakładu górniczego wymagane jest zezwolenie właściwego organu państwowego nadzoru górniczego:

1) głównych rozdzielni elektrycznych wysokiego i średniego napięcia,

2) central telefonicznych i dyspozytorskich, wraz z systemami łączności i alarmowania,

3) głównych stacji sprężarek powietrza,

4) urządzeń i układów głównego odwadniania.

2. Zezwolenie określone w ust. 1 właściwy organ państwowego nadzoru górniczego wydaje na wniosek kierownika ruchu zakładu górniczego.

§  25.

1. Do wniosku, o którym mowa w § 24 ust. 2, należy dołączyć dokumentację techniczną i protokół odbioru technicznego, dokonanego przez komisję powoływaną przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

2. Protokół, o którym mowa w ust. 1, powinien w szczególności zawierać stwierdzenie, że przewidziany do oddania do ruchu obiekt wykonany został zgodnie z dokumentacją techniczną, a wyniki wykonanych pomiarów i prób są zgodne z wymaganiami przepisów i wprowadzonych do obowiązkowego stosowania norm.

§  26.

1. Zezwolenia dotyczące obiektów zakładu górniczego określonych w § 24 wymagane są również w razie wprowadzenia istotnych zmian konstrukcyjnych oraz zmian warunków eksploatacji.

2. W zezwoleniu mogą być ustalone szczególne warunki prowadzenia ruchu.

§ 27. Właściwy organ państwowego nadzoru górniczego przed wydaniem zezwolenia, o którym mowa w § 24, może zarządzić przeprowadzenie próbnego ruchu obiektu oraz określić jego zakres, sposób kontroli i uzależnić wydanie zezwolenia od uzyskanych wyników.

§ 28. Obiekty, maszyny i urządzenia, których oddanie do ruchu nie wymaga zezwolenia właściwego organu państwowego nadzoru górniczego, dopuszcza do ruchu kierownik ruchu zakładu górniczego na podstawie protokołu komisyjnego odbioru technicznego.

§ 29. Prace niebezpieczne muszą być prowadzone według wskazań i pod bezpośrednim nadzorem osoby dozoru ruchu.

§ 30. Przed rozpoczęciem pracy pracownik obowiązany jest do sprawdzenia stanu bezpieczeństwa w miejscu pracy, a w szczególności stanu urządzeń ochronnych i zabezpieczających oraz stanu narzędzi.