Rozdział 10 - Roboty ziemne - Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas wykonywania robót budowlanych.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2003.47.401
Akt obowiązujący Wersja od: 19 marca 2003 r.
Rozdział 10
Roboty ziemne
Roboty ziemne
§ 143. [Projekt robót ziemnych]
Roboty ziemne powinny być prowadzone na podstawie projektu, określającego położenie instalacji i urządzeń podziemnych, mogących znaleźć się w zasięgu prowadzonych robót.§ 144. [Wykonywanie robót ziemnych w sąsiedztwie sieci i instalacji podziemnych]
1.
Wykonywanie robót ziemnych w bezpośrednim sąsiedztwie sieci, takich jak: elektroenergetyczne, gazowe, telekomunikacyjne, ciepłownicze, wodociągowe i kanalizacyjne powinno być poprzedzone określeniem przez kierownika budowy bezpiecznej odległości, w jakiej mogą być one wykonywane od istniejącej sieci, i sposobu wykonywania tych robót.2.
Bezpieczną odległość wykonywania robót, o których mowa w ust.1, ustala kierownik budowy w porozumieniu z właściwą jednostką, w której zarządzie lub użytkowaniu znajdują się te instalacje. Miejsca tych robót należy oznakować napisami ostrzegawczymi i ogrodzić.3.
W czasie wykonywania robót ziemnych miejsca niebezpieczne należy ogrodzić i umieścić napisy ostrzegawcze.4.
Prowadzenie robót ziemnych w pobliżu instalacji podziemnych, a także głębienie wykopów poszukiwawczych powinno odbywać się ręcznie.§ 145. [Zabezpieczenie wykopów pozostawionych na czas zmroku i w nocy]
1.
W czasie wykonywania wykopów w miejscach dostępnych dla osób niezatrudnionych przy tych robotach należy wokół wykopów pozostawionych na czas zmroku i w nocy ustawić balustrady, o których mowa w § 15 ust. 2, zaopatrzone w światło ostrzegawcze koloru czerwonego.2.
Poręcze balustrad, o których mowa w ust. 1, powinny znajdować się na wysokości 1,1 m nad terenem i w odległości nie mniejszej niż 1 m od krawędzi wykopu.3.
Niezależnie od ustawienia balustrad, o których mowa w ust. 1, w przypadkach uzasadnionych względami bezpieczeństwa wykop należy szczelnie przykryć, w sposób uniemożliwiający wpadnięcie do wykopu.4.
W przypadku przykrycia wykopu, zamiast balustrad, o których mowa w ust. 3, teren robót można oznaczyć za pomocą balustrad z lin lub taśm z tworzyw sztucznych, umieszczonych wzdłuż wykopu na wysokości 1,1 m i w odległości 1 m od krawędzi wykopu.§ 146. [Stały dozór nieogrodzonego terenu]
Jeżeli teren, na którym są wykonywane roboty ziemne, nie może być ogrodzony, wykonawca robót powinien zapewnić stały jego dozór.§ 147. [Zabezpieczenie ścian wykopów]
1.
Wykopy o ścianach pionowych nieumocnionych, bez rozparcia lub podparcia, mogą być wykonywane tylko do głębokości 1 m w gruntach zwartych, w przypadku gdy teren przy wykopie nie jest obciążony w pasie o szerokości równej głębokości wykopu.2.
Wykopy bez umocnień, o głębokości większej niż 1 m, lecz nie większej od 2 m, można wykonywać, jeżeli pozwalają na to wyniki badań gruntu i dokumentacja geologiczno-inżynierska.3.
Zabezpieczenie ażurowe ścian wykopów można stosować tylko w gruntach zwartych. Stosowanie zabezpieczenia ażurowego ścian wykopów w okresie zimowym jest zabronione.4.
Niedopuszczalne jest używanie elementów obudowy wykopu niezgodnie z przeznaczeniem.§ 148. [Wykonywanie wykopów ze skarpami o bezpiecznym nachyleniu]
W czasie wykonywania wykopów ze skarpami o bezpiecznym nachyleniu, zgodnym z przepisami odrębnymi, należy:1)
w pasie terenu przylegającego do górnej krawędzi skarpy, na szerokości równej trzykrotnej głębokości wykopu, wykonać spadki umożliwiające łatwy odpływ wód opadowych w kierunku od wykopu;2)
likwidować naruszenie struktury gruntu skarpy, usuwając naruszony grunt, z zachowaniem bezpiecznego nachylenia w każdym punkcie skarpy;3)
sprawdzać stan skarpy po deszczu, mrozie lub po dłuższej przerwie w pracy.§ 149. [Określenie bezpiecznego nachylenia ścian wykopów]
Bezpieczne nachylenie ścian wykopów powinno być określone w dokumentacji projektowej wówczas, gdy:1)
roboty ziemne są wykonywane w gruncie nawodnionym;2)
teren przy skarpie wykopu ma być obciążony w pasie równym głębokości wykopu;3)
grunt stanowią iły skłonne do pęcznienia;4)
wykopu dokonuje się na terenach osuwiskowych;5)
głębokość wykopu wynosi więcej niż 4 m.§ 150. [Obudowa wykopów wąskoprzestrzennych]
W czasie wykonywania koparką wykopów wąskoprzestrzennych należy wykonywać obudowę wyłącznie z zabezpieczonej części wykopu lub zastosować obudowę prefabrykowaną, z użyciem wcześniej przewidzianych urządzeń mechanicznych.§ 151. [Zejście (wejście) do wykopu]
1.
Jeżeli wykop osiągnie głębokość większą niż 1 m od poziomu terenu, należy wykonać zejście (wejście) do wykopu.2.
Odległość pomiędzy zejściami (wejściami) do wykopu nie powinna przekraczać 20 m.3.
Wchodzenie do wykopu i wychodzenie po rozporach oraz przemieszczanie osób urządzeniami służącymi do wydobywania urobku jest zabronione.§ 152. [Obowiązek sprawdzenia stanu obudowy wykopu lub skarp przed rozpoczęciem robót]
Każdorazowe rozpoczęcie robót w wykopie wymaga sprawdzenia stanu jego obudowy lub skarp.§ 153. [Zabezpieczenie wykopu wąskoprzestrzennego wykonywanego z jednoczesnym transportem urobku]
1.
Jeżeli roboty odbywają się w wykopie wąskoprzestrzennym jednocześnie z transportem urobku, wykop przykrywa się szczelnym i wytrzymałym zabezpieczeniem.2.
Pojemniki do transportu urobku powinny być załadowane poniżej górnej ich krawędzi.§ 154. [Zakazane sposoby składowania urobku, materiałów i wyrobów]
Składowanie urobku, materiałów i wyrobów jest zabronione:1)
w odległości mniejszej niż 0,6 m od krawędzi wykopu, jeżeli ściany wykopu są obudowane oraz jeżeli obciążenie urobku jest przewidziane w doborze obudowy;2)
w strefie klina naturalnego odłamu gruntu, jeżeli ściany wykopu nie są obudowane.§ 155. [Ruch środków transportowych obok wykopów]
Ruch środków transportowych obok wykopów powinien odbywać się poza granicą klina naturalnego odłamu gruntu.§ 156. [Demontaż zabezpieczeń podczas zasypywania obudowanych wykopów]
1.
W czasie zasypywania obudowanych wykopów zabezpieczenie należy demontować od dna wykopu i stopniowo usuwać je, w miarę zasypywania wykopu.2.
Zabezpieczenie można usuwać jednoetapowo z wykopów wykonanych:1)
w gruntach spoistych - na głębokości nie większej niż 0,5 m;2)
w pozostałych gruntach - na głębokości nie większej niż 0,3 m.§ 157. [Zakaz dopuszczania do tworzenia się nawisów gruntu]
W czasie wykonywania robót ziemnych nie powinno dopuszczać się do tworzenia się nawisów gruntu.§ 158. [Wykonywanie robót ziemnych sprzętem zmechanizowanym]
1.
Koparka w czasie pracy powinna być ustawiona w odległości od wykopu co najmniej 0,6 m poza granicą klina naturalnego odłamu gruntu.2.
Przy wykonywaniu robót ziemnych sprzętem zmechanizowanym należy wyznaczyć w terenie strefę niebezpieczną i odpowiednio ją oznakować.§ 159. [Zakaz przebywania pomiędzy ścianą wykopu a koparką]
Przebywanie osób pomiędzy ścianą wykopu a koparką, nawet w czasie postoju, jest zabronione.§ 160. [Sposób prowadzenia podgrzewania, rozmrażania lub zamrażania gruntu]
Podgrzewanie, rozmrażanie lub zamrażanie gruntu powinno być prowadzone zgodnie z dokumentacją projektową oraz instrukcją bezpieczeństwa, opracowaną przez wykonawcę.§ 161. [Zabezpieczenie terenu podczas prowadzenia podgrzewania, rozmrażania lub zamrażania gruntu]
Teren, na którym odbywa się podgrzewanie, rozmrażanie lub zamrażanie gruntu powinien być przez cały czas procesu ogrodzony i oznakowany tablicami ostrzegawczymi, oświetlony o zmroku i w porze nocnej oraz fachowo nadzorowany.§ 162. [Zabezpieczenia stosowane podczas zakładania obudowy lub montażu rur w uprzednio wykonanym wykopie]
Zakładanie obudowy lub montaż rur w uprzednio wykonanym wykopie o ścianach pionowych i na głębokości poniżej 1 m wymaga tymczasowego zabezpieczenia osób klatkami osłonowymi lub obudową prefabrykowaną.§ 163. [Budowa, przebudowa, demontaż i kontrola grodzi i kesonów]
1.
Grodzie i kesony powinny być:1)
zbudowane z materiałów trwałych o wymaganej w projekcie wytrzymałości;2)
wyposażone w urządzenia zapewniające osobom schronienie w przypadku wpływu wody lub innych substancji.2.
Budowa, przebudowa oraz demontaż grodzi i kesonów powinny odbywać się pod nadzorem osób, o których mowa w § 5.3.
Grodzie i kesony powinny być regularnie kontrolowane przez osoby, o których mowa w § 5.4.
W czasie wbijania grodzi przebywanie osób w odległości mniejszej niż 10 m od miejsca ich wbijania jest zabronione.5.
W czasie wyrywania grodzi przebywanie osób w promieniu równym długości grodzi powiększonym o 5 m jest zabronione.§ 164. [Wentylacja w pomieszczeniach zamkniętych, tunelach, zbiornikach, studniach, urządzeniach technicznych i kanałach; zabezpieczenia urządzeń elektrycznych; zabezpieczenia stanowisk pracy na otwartym powietrzu]
1.
Pomieszczenia zamknięte, tunele, zbiorniki, studnie, urządzenia techniczne, kanały powinny być wyposażone w wentylację grawitacyjną lub w razie potrzeby w wentylację mechaniczną.2.
Urządzenia elektryczne, stosowane w pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, powinny posiadać zabezpieczenia chroniące przed porażeniem prądem elektrycznym i wybuchem.3.
Stanowiska pracy na otwartym powietrzu powinny być wydzielone, właściwie oznakowane i zabezpieczone przed wejściem osób postronnych.4.
Osoby powinny mieć zapewnioną szybką drogę ewakuacyjną na wypadek zalania, pożaru lub wystąpienia szkodliwych gazów, a także możliwość uzyskania niezwłocznie pierwszej pomocy medycznej.§ 165. [Zabezpieczenia stosowane podczas prowadzenia robót ziemnych metodą bezodkrywkową; wyposażenie, systemy łączności i alarmowania stosowane podczas prowadzenia robót podziemnych; doprowadzanie powietrza; maksymalna temperatura w miejscu pracy]
1.
W czasie prowadzenia robót ziemnych metodą bezodkrywkową należy zapewnić osobom bezpieczne połączenie podziemnych stanowisk pracy ze stanowiskami pracy zlokalizowanymi na powierzchni terenu, za pomocą szybów i tuneli, obudowanych w sposób uwzględniający parcie ziemi i wód gruntowych.2.
Każda osoba pracująca w wyrobiskach podziemnych lub udająca się pod ziemię, niezależnie od oświetlenia ogólnego, powinna posiadać sprawnie działającą lampę z własnym zasilaniem, zapewniającym nieprzerwane oświetlenie co najmniej przez 10 godzin.3.
Na każdym odcinku prowadzenia robót podziemnych należy zapewnić:1)
system łączności, umożliwiający porozumiewanie się z podziemnych stanowisk roboczych ze stanowiskami na powierzchni ziemi oraz z pogotowiem zabezpieczającym;2)
ustalony system alarmowania osób, znajdujących się pod poziomem terenu i pogotowia zabezpieczającego na wypadek zagrożenia, wymagającego wycofania osób z wyrobisk podziemnych.4.
W przypadku zagrożenia w czasie wykonywania robót pod ziemią, osoba sprawująca nadzór techniczny jest obowiązana do niezwłocznego wstrzymania robót na zagrożonych stanowiskach pracy i wycofania osób w bezpieczne miejsce.5.
Wyrobiska i pomieszczenia podziemne z dostępem dla ludzi powinny być przewietrzane w taki sposób, aby zawartość tlenu w powietrzu nie była mniejsza niż 19%. W przypadku gdy zawartość tlenu jest mniejsza, osoby znajdujące się w tych pomieszczeniach należy niezwłocznie ewakuować w bezpieczne miejsce.6.
Temperatura powietrza w miejscu pracy nie powinna przekraczać 301 K (28°C).7.
Ilość powietrza doprowadzonego do wyrobisk powinna zapewniać utrzymanie wymaganego składu i temperatury powietrza. Objętość dostarczanego powietrza powinna wynosić co najmniej 6 m3, na jedną osobę najliczniejszej zmiany.8.
Prędkość ruchu powietrza w wyrobiskach korytarzowych powinna wynosić nie mniej niż 0,1 m/s i nie więcej niż 8 m/s.§ 166. [Nadzór nad działaniem wentylacji przy robotach tunelowych]
Wykonawca robót tunelowych powinien zapewnić stały nadzór nad działaniem wentylacji.§ 167. [Kontrola stanu urządzeń wentylacyjnych]
Stan urządzeń wentylacyjnych należy systematycznie kontrolować, a stwierdzone usterki natychmiast usuwać.§ 168. [Punkty pierwszej pomocy medycznej zapewniane podczas prowadzenia robót tunelowych]
Wykonawca robót tunelowych powinien zapewnić na powierzchni terenu, odpowiednio wyposażony w środki medyczne, punkt pierwszej pomocy medycznej, czynny w czasie każdej zmiany roboczej, na poszczególnych odcinkach zaś, na których trwają roboty, punkty wyposażone w niezbędne środki opatrunkowe i nosze.§ 169. [Czas eksploatacji tymczasowej obudowy wykopów i wyrobisk podziemnych]
Tymczasowa obudowa wykopów i wyrobisk podziemnych nie powinna być eksploatowana dłużej niż 2 lata, jeżeli projekt zabezpieczeń nie przewiduje inaczej.Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (3)
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (3)
- Czu dopuszczalne byłoby przyjęcie na praktyczną naukę zawodu młodocianego na stanowisko montera sieci wodociągowej?
- Jakie środki bezpieczeństwa należy przedsięwziąć podczas wykonywania koparką wykopu pod kablem energetycznym pod napięciem w kanale osłonowym?
- Czy praca w wykopie o głębokości ok. 1-3 m jest pracą na wysokości?