Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2018.583 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 stycznia 2023 r.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA GOSPODARKI ¹

z dnia 20 września 2001 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych

Na podstawie art. 237¹⁵ § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 108, 4, 138, 305 i 357) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§ 1. [Przedmiot regulacji] Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych przeznaczonych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych, zwanych dalej "maszynami roboczymi".

§  2.  [Czynności niedopuszczalne podczas eksploatacji maszyn roboczych]

1. Niedopuszczalne jest:

1) obsługiwanie maszyn roboczych bez urządzeń zabezpieczających lub sygnalizacyjnych wymaganych odrębnymi przepisami;

2) dokonywanie zmian konstrukcyjnych w maszynach roboczych;

3) wykonywanie napraw i konserwowanie maszyn roboczych będących w ruchu;

4) odtłuszczanie i czyszczenie powierzchni maszyn roboczych benzyną etylizowaną lub innymi rozpuszczalnikami, których pary mogą tworzyć z powietrzem mieszaniny gazów palnych lub wybuchowych.

2. Eksploatowanie maszyn roboczych odbywa się na terenie rozpoznanym pod względem warunków geologicznych i gruntowych.

§  3.  [Stosowanie wymaganych środków bezpieczeństwa]

1. Podczas obsługi maszyn roboczych w szczególności:

1) w terenie uzbrojonym lub na drodze o ograniczonym ruchu,

2) w pobliżu budynków i budowli,

3) w sąsiedztwie napowietrznych linii energetycznych,

4) w wykopach szerokoprzestrzennych,

5) na terenie bagiennym lub w wodzie,

6) na pochyłościach lub stokach

- zapewnia się środki bezpieczeństwa przewidziane w dokumentacji techniczno-ruchowej, instrukcjach obsługi oraz w stanowiskowych instrukcjach bezpieczeństwa i higieny pracy.

2. Podczas współpracy maszyn roboczych z:

1) dodatkowym osprzętem przeznaczonym do robót ziemnych, budowlanych i drogowych,

2) liniami technologicznymi do produkcji zapraw betonowych lub kruszywa

- stosuje się zasady bezpieczeństwa i higieny pracy określone w instrukcjach obsługi tych urządzeń lub linii technologicznych.

§  4.  [Ogrodzenie terenu robót; ograniczenie lub zamknięcie ruchu na drodze; oświetlenie miejsca pracy maszyn roboczych]

1. Teren robót prowadzonych przy użyciu wielozadaniowych agregatów do naprawy nawierzchni drogi ogradza się w sposób uniemożliwiający wejście na ten teren osób niezatrudnionych oraz oznakowuje się zgodnie z odrębnymi przepisami.

2. W zależności od rodzaju i zakresu, roboty w pasie drogowym prowadzi się przy:

1) zamkniętym ruchu na drodze lub

2) wyłączeniu z ruchu drogowego części jezdni, pasa ruchu jezdni albo jego części, lub

3) ograniczonej prędkości pojazdów poruszających się na remontowanym odcinku jezdni, w przypadku gdy roboty są prowadzone na poboczu drogi, w rowie lub na przydrożnych skarpach.

3. W warunkach ograniczonej widoczności miejsce pracy maszyn roboczych oświetla się.

§ 5. [Zabezpieczenie maszyn roboczych w czasie przerw w pracy oraz po zakończeniu pracy] W czasie przerw w pracy oraz po zakończeniu pracy maszyny robocze zabezpiecza się przed ich przypadkowym uruchomieniem przez osoby nieupoważnione lub niezatrudnione przy tych pracach.

§ 6. [Wymagania podczas załadunku maszyn roboczych, transportu na wyznaczone miejsce robót oraz wyładunku] Podczas załadunku maszyn roboczych, transportu na wyznaczone miejsce robót oraz wyładunku, przestrzega się następujących wymagań:

1) załadunek na środki transportu drogowego lub kolejowego przeprowadza się w sposób zmechanizowany z rampy czołowej, zgodnie z instrukcją załadunku i transportu poszczególnych maszyn;

2) w przypadku załadunku ciężkich maszyn roboczych na przyczepy niskopodwoziowe przy użyciu wciągarek mechanicznych, zatrudnione przy tej czynności osoby nie mogą znajdować się w pobliżu naciągniętej liny lub osi jej przedłużenia oraz za wciąganą maszyną;

3) operatorzy i inne osoby wyznaczone do konwojowania maszyn roboczych transportem kolejowym lub drogowym podlegają uprzedniemu przeszkoleniu w zakresie bezpieczeństwa transportu maszyn roboczych tymi środkami lokomocji.

Rozdział  2

Przepisy szczegółowe

§  7.  [Powiadomienie pracowników o zasadach bezpiecznego wykonywania pracy i stosowanych sygnałach ostrzegawczych]

1. Przed rozpoczęciem robót, o których mowa w § 1, osoba nadzorująca pracowników informuje pracowników o zasadach bezpiecznego wykonywania pracy i stosowanych sygnałach ostrzegawczych.

2. Czynności zdejmowania lub regulowania naczynia roboczego maszyny roboczej są wykonywane w zespole co najmniej dwuosobowym.

3. Niedopuszczalne jest podczas robót ziemnych:

1) wysuwanie lemiesza maszyny roboczej poza krawędź klina odłamu;

2) używanie maszyn roboczych na gruntach gliniastych w czasie trwania ulewnego deszczu.

§  8.  [Roboty ziemne na terenie uzbrojonym w instalację wodociągową, kanalizacyjną, elektryczną, gazową lub centralnego ogrzewania]

1. Przed rozpoczęciem robót ziemnych na terenie uzbrojonym w instalację wodociągową, kanalizacyjną, elektryczną, gazową lub centralnego ogrzewania ustala się z jednostkami zarządzającymi tymi instalacjami odległości bezpiecznego używania maszyn roboczych na tym terenie.

2. Podczas wykonywania robót ziemnych w razie przypadkowego odkrycia lub naruszenia instalacji, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie przerywa się pracę i ustala się z właściwą jednostką zarządzającą daną instalacją dalszy sposób wykonywania robót.

3. Jeżeli podczas wykonywania robót ziemnych zostaną odkryte przedmioty trudne do identyfikacji, przerywa się dalszą pracę i zawiadamia się osobę nadzorującą roboty ziemne.

§  9.  [Zabezpieczenie przewodu elektrycznego lub hydraulicznego łączącego maszynę roboczą z siecią zasilającą; wymagania podczas zagęszczania gruntu urządzeniami wibracyjnymi]

1. Przewód elektryczny lub hydrauliczny łączący maszynę roboczą z siecią zasilającą zabezpiecza się przed uszkodzeniami.

2. Podczas zagęszczania gruntu urządzeniami wibracyjnymi:

1) miejsca pracy mają być oznakowane przenośnymi zaporami;

2) mają być przestrzegane warunki bezpieczeństwa i higieny pracy, określone w dokumentacji techniczno-ruchowej i w instrukcji obsługi.

§  10.  [Wykonywanie robót ziemnych i przemieszczanie maszyn roboczych na pochyłościach i stokach; czynności niedopuszczalne podczas wykonywania robót ziemnych]

1. Podczas wykonywania robót ziemnych i przemieszczania maszyn roboczych na pochyłościach i stokach zachowuje się wymagania określone w dokumentacji techniczno-ruchowej maszyny.

2. Niedopuszczalne jest podczas wykonywania robót ziemnych:

1) tworzenie nawisów przy wykonywaniu wykopów;

2) włączanie mechanizmu obrotu maszyny roboczej w trakcie napełniania naczynia roboczego gruntem;

3) przebywanie osób w zasięgu działania naczynia roboczego maszyny roboczej;

4) przemieszczanie maszyny roboczej po pochyleniach przekraczających dopuszczalny stopień, określony w jej dokumentacji techniczno-ruchowej;

5) wykonywanie tych robót pod czynnymi napowietrznymi liniami energetycznymi w odległości mniejszej niż to określają odrębne przepisy;

6) przebywanie osób w kabinie pojazdu do transportu wykopanego gruntu, w czasie załadunku jego skrzyni, w przypadku gdy kabina pojazdu nie została konstrukcyjnie wzmocniona.

3. Wyładowanie gruntu z naczynia roboczego maszyny roboczej do robót ziemnych może nastąpić nad dnem skrzyni pojazdu stosowanego do transportu, na wysokości nie większej niż:

1) 0,5 m przy ładowaniu materiałów sypkich;

2) 0,25 m przy ładowaniu materiałów kamiennych lub zbrylonych.

§  11.  [Wykonywanie wykopów]

1. Podczas wykonywania wykopów wąskoprzestrzennych osoby współpracujące z operatorem mogą znajdować się wyłącznie w zabezpieczonej części wykopu.

2. Niedopuszczalne jest w miejscu wykonywania wykopów:

1) prowadzenie jednocześnie innych robót;

2) przebywanie osób niezatrudnionych.

§  12.  [Wykonywanie robót ziemnych na terenie bagnistym, podmokłym lub w wodzie]

1. Podczas wykonywania robót ziemnych na terenie bagnistym, podmokłym lub w wodzie maszynę roboczą umieszcza się na podkładach stabilnych i trwale połączonych ze sobą.

2. Podczas wbijania pali na terenie, o którym mowa w ust. 1, operatora maszyn roboczych wyposaża się w środki ochrony indywidualnej chroniące przed utonięciem, a na pomostach umieszcza się koła ratunkowe z linką.

3. Podczas wbijania pali sprawdza się:

1) czy zachowane zostały dopuszczalne parametry obciążenia pomostu określone w dokumentacji techniczno-ruchowej maszyny roboczej;

2) równomierność obciążenia pomostu roboczego;

3) stan podmycia jarzm podtrzymujących pomosty robocze;

4) stan techniczny pomostu roboczego po opadach i wyładowaniach atmosferycznych.

§ 13. [Wyposażenie samobieżnych maszyn do transportu zaprawy betonowej] Samobieżne maszyny do transportu zaprawy betonowej wyposaża się w:

1) widoczny napis zabraniający zbliżania się do podniesionego kosza wyładowczego;

2) urządzenie do sygnalizacji dźwiękowej, uruchamiane przed każdą czynnością podnoszenia i opuszczania kosza wyładowczego lub uruchamiania wysięgnika.

§  14.  [Montaż, usytuowanie, demontaż lub przedłużanie linii technologicznych do transportu zaprawy betonowej lub masy bitumicznej]

1. Montaż i usytuowanie linii technologicznych do transportu zaprawy betonowej lub masy bitumicznej prowadzi się w sposób zapewniający bezpieczeństwo pracowników i właściwe funkcjonowanie tych linii.

2. Demontaż lub przedłużanie linii technologicznych, o których mowa w ust. 1, wykonuje się po zredukowaniu ciśnienia roboczego w urządzeniu podającym.

§  15.  [Uchwyty narzędzi ręcznych]

1. Ręczne narzędzia udarowe nie mogą posiadać rękojeści krótszej niż 0,15 m oraz ostrych krawędzi, pęknięć lub zadr w miejscu uchwytu, a operatorzy podczas ich stosowania używają rękawic antywibracyjnych.

2. Ręczne narzędzia, w szczególności kliny, przecinaki lub przebijaki, wyposaża się w uchwyty, jeżeli ich nie posiadają.

§  16.  [Eksploatacja maszyn roboczych do kruszenia materiałów skalnych]

1. Podczas pracy maszyn roboczych do kruszenia materiałów skalnych niedopuszczalne jest wrzucanie do leja zasypowego materiałów skalnych lub ich wyjmowanie.

2. Lej zasypowy wyposaża się w zabezpieczenie chroniące pracowników przed odrzutem materiałów skalnych na zewnątrz.

§  17.  [Eksploatacja zespołu maszyn roboczych do otaczania i suszenia kruszywa]

1. Zespół maszyn roboczych do otaczania i suszenia kruszywa instaluje się na stabilnym fundamencie oraz wyposaża się w instalację przeciwporażeniową i w urządzenia odpylające.

2. Podczas pracy zespołu maszyn roboczych, o którym mowa w ust. 1, niedopuszczalne jest przebywanie lub przechodzenie pod zasobnikiem.

3. Niedopuszczalne jest uruchamianie zespołu maszyn roboczych, o którym mowa w ust. 1, bez uprzedniego upewnienia się, czy obsługa zajęła wyznaczone stanowiska robocze.

§ 18. [Zakaz stosowania ognia otwartego przy podgrzewaniu masy bitumicznej] Niedopuszczalne jest stosowanie ognia otwartego przy podgrzewaniu masy bitumicznej będącej w zbiornikach lub cysternach maszyn roboczych.

§ 19. [Eksploatacja urządzeń do zagęszczania gruntu, asfaltu, piasku i żwiru] Urządzenia do zagęszczania gruntu, asfaltu, piasku i żwiru, w szczególności ubijaki, zagęszczarki ciężkie i ze spryskiwaczem, walce okołkowane, walce wibracyjne, używa się zgodnie z zasadami określonymi w instrukcjach obsługi każdego z tych urządzeń.

§ 20. [Podcinanie lub wycinanie drzew] Podcinanie lub wycinanie drzew rosnących w pobliżu napowietrznych linii energetycznych, wiatrołomów, drzew spróchniałych, rosnących na stromych skarpach i na terenie zabudowanym wykonuje się pod nadzorem i przez co najmniej dwóch pracowników.

§  21.  [Zgarnianie gruntu na pochyłościach lub stokach przy użyciu maszyn roboczych]

1. Zgarnianie gruntu na pochyłościach lub stokach przy użyciu maszyn roboczych, w szczególności zgarniarek, wykonuje się zgodnie z zasadami określonymi w dokumentacji techniczno-ruchowej tych maszyn.

2. Niedopuszczalne jest:

1) przewożenie osób w skrzyniach ładunkowych zgarniarek;

2) opuszczanie skrzyni podczas jazdy poniżej parametrów określonych przez producenta zgarniarki.

§  22.  [Rusztowania stosowane przy robotach budowlanych]

1. Rusztowania stosowane przy robotach budowlanych mają spełniać wymagania bezpieczeństwa określone w odrębnych przepisach.

2. Niedopuszczalny jest montaż i demontaż rusztowania:

1) podczas ograniczonej widoczności oraz o zmroku i w nocy bez dostatecznego oświetlenia;

2) w czasie opadów deszczu i śniegu;

3) podczas gołoledzi;

4) podczas burzy i wiatru o prędkości przekraczającej 10 m/s.

§ 23. 2 [Maszyny robocze, do których obsługi wymagane jest ukończenie szkolenia]  Maszyny robocze, o których mowa w załączniku nr 1 do rozporządzenia, mogą być obsługiwane wyłącznie przez osoby, które ukończyły szkolenie i uzyskały pozytywny wynik sprawdzianu przeprowadzonego przez komisję powołaną przez Sieć Badawczą Łukasiewicz - Warszawski Instytut Technologiczny.

§  24.  [Zakres szkolenia]

1. Szkolenie, o którym mowa w § 23, obejmuje część teoretyczną i praktyczną.

2. Część teoretyczna obejmuje zagadnienia z zakresu:

1) dokumentacji technicznej maszyn roboczych;

2) bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji maszyn roboczych;

3) technologii wykonywania robót ziemnych;

4) użytkowania i obsługi maszyn roboczych.

3. Część praktyczna szkolenia obejmuje naukę eksploatacji maszyn roboczych w różnych warunkach terenowych i technologicznych.

§ 25. [Podmiot prowadzący szkolenia] Szkolenie, o którym mowa w § 23, może prowadzić podmiot, który posiada:

1) warunki lokalowe do prowadzenia wykładów;

2) park maszynowy wraz z placem manewrowym;

3) kadrę wykładowców;

4) warunki socjalne i wyposażenie dydaktyczne.

§  26.  [Świadectwo ukończenia szkolenia; wpis do książki operatora]

1. Osoba, która uzyskała pozytywny wynik sprawdzianu, o którym mowa w 23, otrzymuje świadectwo oraz uzyskuje wpis do książki operatora.

2. Wzór książki operatora zawiera załącznik nr 2 do rozporządzenia.

3. 3  Sieć Badawcza Łukasiewicz - Warszawski Instytut Technologiczny potwierdza spełnienie wymagań, o których mowa w § 25, opracowuje programy szkolenia, prowadzi listę wydawanych świadectw i wpisów do książki operatora.

Rozdział  3

Przepisy przejściowe i końcowe

§ 27. Potwierdzenia odbycia szkoleń, stwierdzające uprawnienia uzyskane na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują moc.

§ 28. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1  ⁴

MASZYNY I URZĄDZENIA TECHNICZNE STOSOWANE PRZY ROBOTACH ZIEMNYCH, BUDOWLANYCH I DROGOWYCH, DO OBSŁUGI KTÓRYCH WYMAGANE JEST ODBYCIE SZKOLENIA I UZYSKANIE POZYTYWNEGO WYNIKU ZE SPRAWDZIANU

Grupa I. Maszyny do robót ziemnych

Lp.	Nazwa maszyny lub urządzenia	Jednostka charakteryzująca maszynę lub urządzenie	Klasa określona w świadectwie
			III	II	I
1	2	3	4	5	6
1	Koparki jednonaczyniowe	masa eksploatacyjna tony	do 25	-	wszystkie
2	Koparkoładowarki^1)	-	wszystkie	-	-
3	Koparko spycharki		wszystkie
4	Koparki wielonaczyniowe^2),^3)				wszystkie
5	Koparki wielonaczyniowe łańcuchowe do rowów	-	wszystkie	-	-
6	Spycharki	moc silnika kW	do 110	"	wszystkie
7	Równiarki	-	-	-	wszystkie
8	Zgarniarki	-	-	-	wszystkie
9	Ładowarki j ednonaczyniowe^4)	masa eksploatacyjna tony	do 20	-	wszystkie
10	Pogłębiarki jednoczerpakowe pływające	-	-	wszystkie	-
11	Pogłębiarki wieloczerpakowe pływające	-	-	wszystkie	-
12	Pogłębiarki ssące śródlądowe	-	wszystkie	-	-
13	Palownice	-	-	wszystkie	-
14	Kafary^5)	-	bez klasy
15	Urządzenia wibracyjne do pogrążania i wyrywania^5)	-	wszystkie	-	-
16	Wiertnice do kotwi ^5)	-	bez klasy
17	Wiertnice dla technologii bezwykopowych^5)	0 rury mm	do 800	wszystkie	-

1) Kwalifikacje operatora, który uzyskał uprawnienia w tej specjalności, upoważniają go do obsługi koparki jednonaczyniowej do 4 ton masy eksploatacyjnej, ładowarki jednonaczyniowej do 8 ton masy eksploatacyjnej oraz koparkospycharki.

2) Z wyłączeniem koparek wielonaczyniowych o wydajności powyżej 500 m³/h.

3) Kwalifikacje operatora, który uzyskał uprawnienia w tej specjalności, upoważniają go do obsługi koparki wielonaczyniowej łańcuchowej do rowów.

4) Kwalifikacje operatora, który uzyskał uprawnienia w tej specjalności klasy III lub I, upoważniają go do obsługi spycharki klasy III.

5) Z wyłączeniem narzędzi ręcznych.

Grupa II. Maszyny do robót drogowych

Lp.	Nazwa maszyny lub urządzenia	Jednostka charakteryzuj ąca maszynę lub urządzenie	Klasa określona w świadectwie
			III	II	I
1	2	3	4	5	6
1	Zespoły maszyn do produkcji mieszanek mineralno - asfaltowych				wszystkie
2	Maszyny do rozkładania mieszanek mineralno - asfaltowych			wszystkie
3	Repavery i remixery	-	bez klasy
4	Remontery nawierzchni dróg	-	wszystkie	-	-
5	Frezarki do nawierzchni dróg samojezdne	-	-	-	wszystkie
6	Przecinarki do nawierzchni dróg o napędzie spalinowym	-	wszystkie	-	-
7	Zespoły maszyn do produkcji mieszanek betonowych	-	-	wszystkie	-
8	Maszyny do rozkładania mieszanek betonowych	-	-	wszystkie	-
9	Maszyny do stabilizacji gruntów	-	wszystkie	-	-
10	Walce drogowe^1)	-	-	wszystkie	-
11	Pilarki mechaniczne do ścinki drzew^2)	"	wszystkie	-	-

1) Nie dotyczy walców doczepnych.

2) Kwalifikacje operatora, który uzyskał uprawnienia w tej specjalności na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej (Dz. U. poz. 1141), upoważniają do obsługi tego urządzenia.

Grupa III. Maszyny różne i inne urządzenia techniczne

Lp.	Nazwa maszyny lub urządzenia	Jednostka charakteryzuj ąca maszynę lub urządzenie	Klasa określona w świadectwie
			III	II	I
1	2	3	4	5	6
1	Wielozadaniowe nośniki osprzętów^1)	-	bez klasy
2	Pompy do mieszanki betonowej	-	wszystkie	-	-
3	Podajniki do betonu	-	wszystkie	-	-
4	Rusztowania budowlano - montażowe metalowe - montaż i demontaż		bez klasy

1) Wielozadaniowych nośników osprzętów nie stanowią wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 667, z późn. zm).

ZAŁĄCZNIK Nr  2  ⁵

WZÓR KSIĄŻKI OPERATORA

Awers:

wzór

Rewers:

wzór

I. Awers książki operatora:

1. Tło wykonane w technice druku offsetowego z liniami giloszowymi.

2. Logo Sieć Badawcza Łukasiewicz - Warszawski Instytut Technologiczny

3. Czarne napisy wykonane czcionką o różnej wielkości:

1) KSIĄŻKA OPERATORA

2) Nr:

3) Podstawa prawna:

4) NAZWISKO:

5) IMIĘ (IMIONA):

6) DATA URODZENIA:

7) MIEJSCE URODZENIA:

8) Dokument jest ważny łącznie z dokumentem tożsamości

4. Biały napis:

Do przemieszczania się po drogach publicznych oprócz książki operatora, niezbędne jest posiadanie prawa jazdy zgodnego z przepisami o ruchu drogowym

5. Mikrodruki.

II. Rewers książki operatora:

1. Tło wykonane w technice druku offsetowego z liniami giloszowymi.

2. Czarne napisy:

1) Niniejszy dokument potwierdza odbycie szkolenia i uzyskanie pozytywnego wyniku sprawdzianu w zakresie obsługi maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych.

2) Nr uprawnień

3) Data

4) Nazwa maszyny lub urządzenia

3. Białe napisy:

1) Nr:

2) Data wydania:

4. Mikrodruki.

Książka operatora ma formę karty z tworzywa sztucznego niewykazującego luminescencji w promieniowaniu ultrafioletowym, formatu ID1 o wymiarach 53,98 x 85,60 mm. Powierzchnia karty po obu stronach pokryta jest folią zabezpieczającą.

¹ Obecnie działem administracji rządowej - gospodarka kieruje Minister Przedsiębiorczości i Technologii, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Przedsiębiorczości i Technologii (Dz.U.2018.93).

² § 23:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 29 lipca 2020 r. (Dz.U.2020.1461) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 września 2020 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 8 lutego 2023 r. (Dz.U.2023.291) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2023 r.

³ § 26 ust. 3:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 29 lipca 2020 r. (Dz.U.2020.1461) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 września 2020 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 8 lutego 2023 r. (Dz.U.2023.291) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2023 r.

⁴ Załącznik nr 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 29 lipca 2020 r. (Dz.U.2020.1461) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 listopada 2020 r.

⁵ Załącznik nr 2:

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 29 lipca 2020 r. (Dz.U.2020.1461) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 sierpnia 2021 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 8 lutego 2023 r. (Dz.U.2023.291) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2023 r.