Rozdział 11 - Skutki zawieszenia wykonania zobowiązań i przymusowej restrukturyzacji dla zobowiązań podmiotu lub podmiotu w restrukturyzacji  - Bankowy Fundusz Gwarancyjny, system gwarantowania depozytów oraz przymusowa restrukturyzacja.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.487 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 2 kwietnia 2024 r.

Rozdział  11

Skutki zawieszenia wykonania zobowiązań i przymusowej restrukturyzacji dla zobowiązań podmiotu lub podmiotu w restrukturyzacji 

Art.  156.  [Skutki zawieszenia wykonania zobowiązań do płatności lub dostawy oraz wszczęcia przymusowej restrukturyzacji]

1. Zawieszenia wykonania zobowiązań, o którym mowa w art. 144a, wszczęcia przymusowej restrukturyzacji, decyzji podejmowanych przez Fundusz w ramach przymusowej restrukturyzacji, a także skutków takich decyzji w odniesieniu do umów zawartych przez podmiot w restrukturyzacji nie uznaje się za podstawę realizacji zabezpieczenia w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych ani za ogłoszenie upadłości w rozumieniu art. 1 pkt 14 ustawy o ostateczności rozrachunku, jeżeli nadal są wypełniane istotne zobowiązania podmiotu lub podmiotu w restrukturyzacji wynikające z umowy, w tym zobowiązania do płatności i dostawy, a także zobowiązania do zapewnienia zabezpieczenia, z zastrzeżeniem art. 142, art. 144, art. 161 i art. 213.

2. Jeżeli istotne postanowienia umowy, w szczególności w zakresie dostawy, płatności i zabezpieczenia, są wykonywane przez podmiot, podmiot w restrukturyzacji lub podmioty grupy, której częścią jest ten podmiot lub ten podmiot w restrukturyzacji, zawieszenie wykonania zobowiązań, o którym mowa w art. 144a, wszczęcie przymusowej restrukturyzacji, decyzje podejmowane przez Fundusz w ramach przymusowej restrukturyzacji i ich skutki nie stanowią dla drugiej strony takiej umowy podstawy do:

1) wypowiedzenia, odstąpienia, wstrzymania wykonania lub dokonania zmiany umowy oraz dokonania potrącenia lub kompensaty w przypadku umów zawartych przez podmiot lub podmiot w restrukturyzacji, a także umów zawartych:

a) przez podmiot zależny od podmiotu lub podmiotu w restrukturyzacji, w przypadku gdy podmiot lub podmiot w restrukturyzacji zabezpiecza wykonanie zobowiązań z tytułu umowy,

b) przez podmiot grupy, jeżeli istotne postanowienia umowy odnoszą się do niewykonania zobowiązań przez inny podmiot grupy;

2) wykonywania praw wynikających z zabezpieczenia wykonania zobowiązań z tych umów, w tym postanowień dotyczących niewykonania zobowiązań przez inny podmiot grupy;

3) ograniczania lub żądania ograniczenia praw podmiotu lub podmiotu w restrukturyzacji, lub podmiotów grupy wynikających z umów, w tym postanowień umowy dotyczących niewykonania zobowiązań, przez inny podmiot grupy.

3. Postanowienia umowne sprzeczne z ust. 2 są nieważne.

4. Przepisy ust. 1 i 2 nie naruszają prawa do podjęcia działania, o którym mowa w ust. 2, jeżeli realizacja tego prawa następuje z powodów innych niż w związku z zawieszeniem wykonania zobowiązań, o którym mowa w art. 144a, wszczęciem przymusowej restrukturyzacji, podjęciem przez Fundusz decyzji w ramach przymusowej restrukturyzacji lub ich skutkami.

5. Przepisy ust. 1 i 2 uznaje się za przepisy wymuszające swoje zastosowanie w rozumieniu art. 9 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz. Urz. UE L 177 z 04.07.2008, str. 6).

Art.  157.  [Bezskuteczność postanowień umowy]

1. Postanowienia umowy, której stroną jest podmiot w restrukturyzacji, uniemożliwiające osiągnięcie celów przymusowej restrukturyzacji w całości lub w części, są bezskuteczne w stosunku do podmiotu w restrukturyzacji.

2. Postanowienia umowy zastrzegające zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego w przypadku prowadzenia przymusowej restrukturyzacji wobec podmiotu w restrukturyzacji są nieważne.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do postanowień umownych, które przyznają stronie prawo do rozwiązania lub zmiany stosunku prawnego w związku z innym zdarzeniem niż wszczęcie przymusowej restrukturyzacji, podjęcie przez Fundusz decyzji w ramach przymusowej restrukturyzacji lub skutek takiej decyzji.

Art.  158.  [Rozwiązanie umów przez Fundusz]

1. Fundusz może rozwiązać, bez zachowania terminu wypowiedzenia i bez odszkodowania umowy:

1) zlecenia lub komisu, w których podmiot w restrukturyzacji był przyjmującym zlecenie lub komisantem;

2) agencyjne, w których podmiot w restrukturyzacji był agentem;

3) użyczenia;

4) pożyczki lub kredytu, jeżeli przedmiot pożyczki lub kredytu nie został oddany do dyspozycji pożyczkobiorcy lub kredytobiorcy;

5) o udostępnienie skrytek sejfowych lub umowy przechowania;

6) rachunku bankowego, rachunku papierów wartościowych, o prowadzenie rachunku zbiorczego lub umowy ubezpieczenia majątkowego;

7) leasingu, w których podmiot w restrukturyzacji jest korzystającym z rzeczy;

8) najmu lub dzierżawy nieruchomości, jeżeli przedmiot umowy nie został wydany.

2. Przepis ust. 1 stosuje się do umów zawartych przed wszczęciem przymusowej restrukturyzacji.

3. Wypowiedzenie może nastąpić także w przypadku, gdy wypowiedzenie umowy przez podmiot w restrukturyzacji byłoby niedopuszczalne.

Art.  159.  [Rozwiązanie umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości]

1. W przypadku gdy wykonanie umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości utrudnia realizację celów przymusowej restrukturyzacji albo czynsz najmu lub dzierżawy odbiega od przeciętnych wysokości czynszu najmu lub dzierżawy nieruchomości tego samego rodzaju, Fundusz może, niezależnie od terminów wypowiedzenia zastrzeżonych w umowie, rozwiązać umowę najmu lub dzierżawy nieruchomości podmiotu w restrukturyzacji z zachowaniem 3-miesięcznego terminu wypowiedzenia, jeżeli przedmiot najmu lub dzierżawy został wydany.

2. Fundusz może wypowiedzieć umowę najmu lub dzierżawy nieruchomości wydanej podmiotowi w restrukturyzacji z zachowaniem 6-miesięcznego terminu wypowiedzenia, jeżeli umowa dotyczy nieruchomości, w której było prowadzone przedsiębiorstwo podmiotu w restrukturyzacji, a w pozostałych przypadkach - z zachowaniem terminu ustawowego, chyba że terminy wypowiedzenia przewidziane w umowie są krótsze.

3. Wypowiedzenie może nastąpić także w przypadku, gdy wypowiedzenie umowy przez podmiot w restrukturyzacji byłoby niedopuszczalne.

4. Rozwiązanie umowy nie może nastąpić przed upływem terminu, za który zapłacono czynsz z góry. Fundusz może wypowiedzieć umowę najmu lub dzierżawy przed tym terminem, jeżeli dalsze trwanie umowy utrudniałoby prowadzenie przymusowej restrukturyzacji, w szczególności gdy prowadzi do zwiększenia kosztów przymusowej restrukturyzacji.

5. Wierzytelność z tytułu poniesionej szkody za wypowiedzenie dokonane przed terminem może być dochodzona przeciwko podmiotowi w restrukturyzacji, jednak za okres nie dłuższy niż 2 lata, w postępowaniu likwidacyjnym lub upadłościowym podmiotu rezydualnego, a w przypadku, o którym mowa w art. 174 ust. 1 pkt 3, art. 188 ust. 1 pkt 1 i art. 201 ust. 1 pkt 1 - zgodnie z art. 242 ust. 1.

Art.  160.  [Wypowiedzenie umów w przypadku przymusowej restrukturyzacji banku zrzeszającego]

1. W przymusowej restrukturyzacji prowadzonej wobec banku zrzeszającego Fundusz może, z zachowaniem 3-miesięcznego terminu wypowiedzenia, wypowiedzieć umowę zrzeszenia, umowę systemu ochrony instytucjonalnej, umowę zrzeszenia zintegrowanego i umowę o współdziałaniu, o których mowa w przepisach ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych.

2. Z dniem upływu okresu wypowiedzenia umowy zrzeszenia rada zrzeszenia rozwiązuje się.

3. W przymusowej restrukturyzacji prowadzonej wobec zrzeszonego banku spółdzielczego Fundusz może wypowiedzieć, bez zachowania terminu wypowiedzenia, umowę zrzeszenia, umowę systemu ochrony instytucjonalnej, umowę zrzeszenia zintegrowanego i umowę o współdziałaniu, o których mowa w przepisach ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych.

4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, nie stosuje się przepisów art. 16 ust. 4, 4a i 4aa, art. 22b ust. 2, art. 22c, art. 22j, art. 22l, art. 22o ust. 3 oraz art. 22w ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych.

Art.  161.  [Zmiana warunków spłaty instrumentów dłużnych i wykonania innych zobowiązań]

Fundusz może, w drodze decyzji, dokonać zmiany warunków spłaty instrumentów dłużnych i wykonania innych zobowiązań, o których mowa w art. 206 ust. 1, w tym przedłużyć termin wykupu lub zapłaty lub zawiesić spłatę zgodnie z art. 144 i art. 213.

Art.  162.  [Wszczęcie przymusowej restrukturyzacji a umowy rachunku bankowego lub umowy o prowadzenie rachunku papierów wartościowych, rachunku zbiorczego lub rachunku pieniężnego]

1. Wydanie decyzji o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji nie ma wpływu na zawarte z podmiotem w restrukturyzacji umowy rachunku bankowego oraz umowy, na podstawie których prowadzone są dla tego podmiotu rachunki papierów wartościowych, rachunki zbiorcze lub rachunki pieniężne, jeżeli podmiot w restrukturyzacji wykonuje istotne zobowiązania wynikające z takich umów.

2. W trakcie przymusowej restrukturyzacji wynajmujący lub wydzierżawiający nie może wypowiedzieć umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości, w których jest prowadzone przedsiębiorstwo podmiotu w restrukturyzacji, o ile podmiot w restrukturyzacji wywiązuje się z zobowiązań określonych w umowie.

3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do umów leasingu, ubezpieczeń majątkowych, umów poręczeń i gwarancji bankowych oraz akredytyw, a także umów obejmujących licencje udzielone podmiotowi w restrukturyzacji.

Art.  163.  [Sytuacja stron umów zawartych z podmiotem objętym przymusową restrukturyzacją - wstrzymanie się ze świadczeniem, odstąpienie przez Fundusz od umowy]

1. Jeżeli do dnia doręczenia decyzji Funduszu, o której mowa w art. 101 ust. 7-9 i art. 102 ust. 1 i 4, zobowiązanie z umowy wzajemnej nie zostało wykonane w całości lub w części, Fundusz może wykonać to zobowiązanie i żądać od drugiej strony spełnienia świadczenia wzajemnego albo od umowy odstąpić ze skutkiem na dzień wszczęcia przymusowej restrukturyzacji.

2. Na żądanie drugiej strony złożone w formie pisemnej z datą pewną, Fundusz, w terminie 3 miesięcy od dnia wszczęcia przymusowej restrukturyzacji, oświadcza na piśmie, czy od umowy odstępuje czy też żąda jej wykonania. Niezłożenie w tym terminie oświadczenia uważa się za odstąpienie od umowy.

3. Druga strona, która ma obowiązek spełnić świadczenie jako pierwsza, może wstrzymać się ze spełnieniem świadczenia do czasu spełnienia lub zabezpieczenia świadczenia wzajemnego.

4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do umów, których przedmiotem są terminowe operacje finansowe, pożyczki instrumentów finansowych lub sprzedaż instrumentów finansowych ze zobowiązaniem do ich odkupu.

5. Jeżeli w dniu wszczęcia przymusowej restrukturyzacji podmiot w restrukturyzacji był stroną umowy innej niż umowa wzajemna, Fundusz może od umowy odstąpić, chyba że ustawa przewiduje inny skutek.