Oddział 3 - Zobowiązania do zapłaty - Bankowy Fundusz Gwarancyjny, system gwarantowania depozytów oraz przymusowa restrukturyzacja.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.487 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 2 kwietnia 2024 r.

Oddział  3

Zobowiązania do zapłaty

Art.  303.  [Warunki wnoszenia składek w formie zobowiązań do zapłaty]

1. Rada Funduszu, ustalając wysokość obowiązkowych składek, może określić, w jakim zakresie podmioty zobowiązane do ich wniesienia mogą wnosić składki w formie zobowiązań do zapłaty.

2. Udział łącznej kwoty zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny banków lub fundusz gwarancyjny kas nie może przekroczyć 30% poziomu danego funduszu do wykorzystania.

3. Udział zobowiązań do zapłaty w składce rocznej na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków lub fundusz przymusowej restrukturyzacji kas nie może przekroczyć 30% należnej składki rocznej.

4. Składka w formie ryczałtowej nie może być wnoszona w formie zobowiązania do zapłaty.

5. Podmioty zobowiązane do wniesienia składek informują Fundusz niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania informacji o wysokości składki, o zamiarze wniesienia części składki w formie zobowiązań do zapłaty.

6. Nadwyżki kwot zobowiązań do zapłaty ponad udział 30% odpowiedniego poziomu funduszu gwarancyjnego do wykorzystania nie są uwzględniane w środkach systemu gwarantowania depozytów w bankach i środkach systemu gwarantowania depozytów w kasach na potrzeby wyliczenia poziomów środków systemu gwarantowania depozytów, o których mowa w art. 287 ust. 1 i 2 oraz art. 288 ust. 1 i 2.

Art.  304.  [Obowiązki podmiotów wnoszących składki w formie zobowiązań do zapłaty]

1. Podmioty wnoszące składki w formie zobowiązań do zapłaty są obowiązane wyodrębnić środki w wysokości nie mniejszej niż ich zobowiązania do zapłaty i lokować te środki w instrumenty o wysokiej płynności w sposób bezpieczny, aby mogły przekazać środki do wysokości równowartości ich zobowiązań do zapłaty na pierwsze wezwanie Funduszu, w terminach, o których mowa w art. 305 ust. 1-3.

2. Podmioty wnoszące składki w formie zobowiązań do zapłaty są obowiązane:

1) lokować środki, o których mowa w ust. 1, w:

a) skarbowych papierach wartościowych,

b) bonach pieniężnych i obligacjach emitowanych przez Narodowy Bank Polski - o ile mogą być one przedmiotem obrotu;

2) deponować aktywa określone w pkt 1 na wyodrębnionym dla każdego podmiotu rachunku prowadzonym przez:

a) Narodowy Bank Polski,

b) Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych Spółkę Akcyjną lub spółkę, której przekazał on wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 1 pkt 1-6 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

3. Umowy pomiędzy podmiotami wnoszącymi składki w formie zobowiązań do zapłaty a podmiotami, o których mowa w ust. 2 pkt 2, zawierają postanowienia o objęciu aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązania do zapłaty oraz środków z tytułu ich wykupu do czasu nabycia kolejnych aktywów nieodwołalną blokadą na rzecz Funduszu. Umowy uprawniają Fundusz do żądania przekazania na jego rzecz zablokowanych aktywów w wypadku niezrealizowania przez podmiot zobowiązany do wniesienia składki wezwań Funduszu, o których mowa w art. 305 ust. 1-3, oraz nieodwołalne pełnomocnictwo dla Funduszu do pobrania z rachunku aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań do zapłaty oraz środków z tytułu ich wykupu. Kopie umów poświadczone za zgodność z oryginałem przez osoby upoważnione do reprezentacji podmiotu wnoszącego składki w formie zobowiązań do zapłaty wraz z pełnomocnictwem są przekazywane Funduszowi niezwłocznie, nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia ich zawarcia.

4. Banki spółdzielcze będące członkami zrzeszeń są obowiązane deponować środki, o których mowa w ust. 1, na wyodrębnionym rachunku w banku zrzeszającym, a kasy - w Kasie Krajowej. Banki zrzeszające w imieniu banków zrzeszonych, a Kasa Krajowa w imieniu kas, lokują te środki w aktywa, o których mowa w ust. 2 pkt 1, oraz deponują je na rachunkach, o których mowa w ust. 2 pkt 2. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.

5. Środki, o których mowa w ust. 1, nie są zaliczane do środków płynnych w wyliczaniu norm płynności, o których mowa w art. 412 rozporządzenia nr 575/2013, oraz środków rezerwy płynnej, o której mowa w art. 38 ust. 1 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, nie mogą być przedmiotem zastawu, nie mogą być obciążane w jakikolwiek sposób, nie podlegają egzekucji sądowej i administracyjnej ani nie wchodzą do masy upadłości.

6. Podmioty krajowe i oddziały banków zagranicznych przekazują Funduszowi informacje o środkach, o których mowa w ust. 1, i aktywach, o których mowa w ust. 2.

7. W przypadku zrzeszonych banków spółdzielczych obowiązki określone w ust. 6 wykonują banki zrzeszające, a w przypadku kas - Kasa Krajowa.

8. W przypadku:

1) zawieszenia działalności podmiotu krajowego,

2) wszczęcia przymusowej restrukturyzacji wobec podmiotu krajowego lub banku zagranicznego,

3) wydania przez Komisję Nadzoru Finansowego decyzji o przejęciu kasy albo o przejęciu wybranych praw lub zobowiązań kasy,

4) wydania przez Komisję Nadzoru Finansowego decyzji o przejęciu banku,

5) wydania przez Komisję Nadzoru Finansowego decyzji o likwidacji podmiotu krajowego,

6) ogłoszenia upadłości podmiotu krajowego lub banku zagranicznego

- podmiot uprawniony do reprezentacji przekazuje do Funduszu środki w wysokości równowartości zobowiązań do zapłaty podmiotów, o których mowa w ust. 1, nie później niż w terminie 2 dni roboczych odpowiednio od dnia zawieszenia, wszczęcia przymusowej restrukturyzacji, wydania decyzji o przejęciu kasy albo o przejęciu wybranych praw lub zobowiązań kasy, wydania decyzji o przejęciu banku, wydania decyzji o likwidacji lub ogłoszenia upadłości.

9. Fundusz, z zastrzeżeniem art. 303 ust. 2 i 3, może przyjmować składki w formie zobowiązań do zapłaty na podstawie odrębnych umów zawieranych między Funduszem a podmiotem zobowiązanym do wniesienia składki (umowne zobowiązania do zapłaty).

10. W przypadku gdy podmiot, o którym mowa w art. 303 ust. 5, nie spełnia warunków określonych w ust. 1-6 lub 9 lub w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie ust. 11 lub 12, Fundusz może wezwać podmiot do przekazania środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty, wskazując termin do ich wniesienia. Fundusz może wezwać do przekazania środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty w terminie przez siebie określonym. Przepis art. 316 stosuje się.

10a. W przypadku nieprzekazania środków zgodnie z ust. 8 i 10 Fundusz może przejąć zablokowane na jego rzecz aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań do zapłaty lub środki z tytułu ich wykupu.

10b. Fundusz wycenia aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań do zapłaty przejęte zgodnie z ust. 3 lub 10a, uwzględniając konieczność ograniczenia ryzyka związanego z utratą wartości przejmowanych aktywów, w wartości obliczonej zgodnie z przepisami wykonawczymi wydanymi na podstawie ust. 11, na dzień ich przejęcia.

10c. W przypadku gdy wartość aktywów lub środków ustalona zgodnie z ust. 10b jest wyższa od wartości zobowiązań do zapłaty, o których mowa w art. 305 ust. 1-4 lub 4c, Fundusz niezwłocznie zwraca podmiotowi nadwyżkę, a w przypadku gdy jest ona niższa - wzywa podmiot do zapłaty różnicy w terminie 2 dni roboczych od dnia doręczenia wezwania. Przepis art. 316 stosuje się odpowiednio.

11. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Funduszu, określi, w drodze rozporządzenia:

1) dodatkowe warunki, jakie powinny spełniać umowy, o których mowa w ust. 3,

2) minimalny poziom stosunku wartości aktywów, o których mowa w ust. 2, do wielkości zobowiązań do zapłaty,

3) limity określające udział poszczególnych aktywów w łącznej kwocie środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty,

4) szczegółowy zakres i tryb przekazywania informacji, o których mowa w ust. 6,

5) szczegółowy sposób wyceny aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań do zapłaty przejętych zgodnie z ust. 3 lub 10a

- mając na względzie zapewnienie Funduszowi możliwości sprawowania kontroli wypełnienia przez podmioty obowiązków w zakresie zobowiązań do zapłaty i uzyskania przez Fundusz wpłat środków z tytułu zobowiązań do zapłaty, uwzględniając wytyczne Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego w sprawie zobowiązań do zapłaty na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 149, z późn. zm. ⁹ ) wydane zgodnie z art. 16 rozporządzenia nr 1093/2010 oraz mając na uwadze ryzyko związane z utratą wartości przejmowanych aktywów.

12. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Funduszu, może określić, w drodze rozporządzenia, warunki, jakie powinny spełniać umowy, o których mowa w ust. 9, w tym określić formę i tryb ustanawiania zabezpieczenia umownych zobowiązań do zapłaty, minimalny poziom stosunku wartości zabezpieczenia do wielkości umownego zobowiązania do zapłaty, limity określające udział poszczególnych aktywów w łącznej kwocie środków odpowiadających umownym zobowiązaniom do zapłaty, szczegółowy zakres przekazywania informacji o aktywach stanowiących zabezpieczenie umownych zobowiązań do zapłaty oraz terminy i tryb ich przekazywania, mając na względzie zapewnienie Funduszowi możliwości sprawowania kontroli wypełniania przez podmioty obowiązków w zakresie umownych zobowiązań do zapłaty i uzyskania przez Fundusz wpłat umownych zobowiązań do zapłaty oraz uwzględniając wytyczne Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego w sprawie zobowiązań do zapłaty na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów wydane zgodnie z art. 16 rozporządzenia nr 1093/2010.

Art.  305.  [Wezwanie do przekazania środków]

1. W razie konieczności finansowania zadań w zakresie przymusowej restrukturyzacji Fundusz może wezwać podmioty, które wniosły składki w formie zobowiązań do zapłaty, do przekazania środków odpowiadających takim zobowiązaniom, nie później niż w terminie 2 dni roboczych od dnia doręczenia wezwania, wskazując kwotę, która podlega przekazaniu do Funduszu.

1a. Kwota, o której mowa w ust. 1, jest ustalana dla każdego podmiotu jako iloczyn kwoty podlegającej zapłacie, nie większej jednak niż łączna wartość zobowiązań do zapłaty, na fundusz, o którym mowa w art. 272 ust. 1 lub 2 i art. 273 ust. 1 lub 2, oraz udziału wartości zobowiązań do zapłaty tego podmiotu w łącznej wartości zobowiązań do zapłaty na dany fundusz.

1b. W łącznej wartości zobowiązań do zapłaty na dany fundusz nie uwzględnia się zobowiązań do zapłaty podmiotu w restrukturyzacji podlegających przekazaniu do Funduszu na podstawie art. 304 ust. 8.

1c. Wartość zobowiązań do zapłaty na dany fundusz ustala się według stanu na koniec dnia poprzedzającego dzień podjęcia przez Fundusz decyzji o wezwaniu podmiotów do przekazania środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty.

2. W przypadku spełnienia warunku gwarancji wobec banku lub oddziału banku zagranicznego, Fundusz wzywa, w sposób określony w art. 47 ust. 2, banki i oddziały banków zagranicznych do przekazania części lub całości środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty na rzecz funduszu gwarancyjnego banków do wysokości zobowiązań z tytułu środków gwarantowanych, nie później niż w terminie 2 dni roboczych od dnia doręczenia wezwania.

2a. W przypadku skierowania do banku albo oddziału banku zagranicznego wezwania, o którym mowa w ust. 2, do przekazania części środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty na rzecz funduszu gwarancyjnego banków wielkość środków do przekazania ustala się jako iloczyn zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny banków danego banku albo oddziału banku zagranicznego i procentowego udziału kwoty środków gwarantowanych należnych deponentom banku lub oddziału banku zagranicznego, wobec którego nastąpiło spełnienie warunku gwarancji, w łącznej wartości zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny banków, pomniejszonej o zobowiązania do zapłaty na fundusz gwarancyjny banków podmiotu, wobec którego nastąpiło spełnienie warunku gwarancji. Wartości zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny banków ustala się według stanu na dzień spełnienia warunku gwarancji wobec banku albo oddziału banku zagranicznego.

3. W przypadku spełnienia warunku gwarancji wobec kasy Fundusz wzywa kasy, w sposób określony w art. 47 ust. 2, do przekazania części lub całości środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty na rzecz funduszu gwarancyjnego kas, do wysokości zobowiązań z tytułu środków gwarantowanych, nie później niż w terminie 2 dni roboczych od dnia doręczenia wezwania.

3a. W przypadku skierowania do kasy wezwania, o którym mowa w ust. 3, do przekazania części środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty na rzecz funduszu gwarancyjnego kas wielkość środków do przekazania ustala się jako iloczyn zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny kas danej kasy i procentowego udziału kwoty środków gwarantowanych należnych deponentom kasy, wobec której nastąpiło spełnienie warunku gwarancji, w łącznej wartości zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny kas, pomniejszonej o zobowiązania do zapłaty na fundusz gwarancyjny kas kasy, wobec której nastąpiło spełnienie warunku gwarancji. Wartości zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny kas ustala się według stanu na dzień spełnienia warunku gwarancji wobec kasy.

4. Fundusz może wezwać banki do przekazania, nie później niż w terminie 2 dni roboczych od dnia doręczenia wezwania, środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty na rzecz funduszu gwarancyjnego banków, w przypadku finansowania restrukturyzacji banków zgodnie z art. 5 ust. 2a pkt 1, do wysokości kwoty takiego finansowania.

4a. Fundusz określa w wezwaniu, o którym mowa w ust. 4, kwotę, która podlega przekazaniu do Funduszu, ustaloną dla danego banku jako iloczyn kwoty podlegającej zapłacie przez Fundusz, nie większej niż łączna wartość zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny banków, oraz udziału wartości zobowiązań do zapłaty poszczególnych banków na fundusz gwarancyjny banków w łącznej wartości zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny banków. W łącznej wartości zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny banków, o której mowa w zdaniu poprzednim, nie uwzględnia się zobowiązań do zapłaty banków, podlegających przekazaniu do Funduszu na podstawie art. 304 ust. 8.

4b. Wartość zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny banków ustala się według stanu na koniec dnia poprzedzającego dzień podjęcia przez Fundusz decyzji o wezwaniu podmiotów do przekazania środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty.

4c. W przypadku finansowania restrukturyzacji kasy Fundusz może wezwać kasy do przekazania, nie później niż w terminie 2 dni roboczych od dnia doręczenia wezwania, środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty na rzecz funduszu gwarancyjnego kas, do wysokości kwoty takiego finansowania.

4d. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 4c, Fundusz wskazuje kwotę, która podlega przekazaniu, ustaloną dla danej kasy jako iloczyn kwoty podlegającej zapłacie przez Fundusz, nie większej niż łączna wartość zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny kas, oraz udziału wartości zobowiązań do zapłaty poszczególnych kas na fundusz gwarancyjny kas w łącznej wartości zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny kas. W łącznej wartości zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny kas nie uwzględnia się zobowiązań do zapłaty kasy podlegających przekazaniu do Funduszu na podstawie art. 304 ust. 8.

4e. W przypadku skierowania wezwania, o którym mowa w ust. 4c, wartość zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny kas ustala się według stanu na koniec dnia poprzedzającego dzień podjęcia przez Fundusz decyzji o wezwaniu podmiotów do przekazania środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty.

5. Jeżeli bank, oddział banku zagranicznego lub kasa przestają być członkiem obowiązkowego systemu gwarantowania depozytów lub przyłączają się do innego systemu gwarancji depozytów, są obowiązane wnieść na rzecz Funduszu całość środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty na rzecz odpowiednio funduszu gwarancyjnego banków albo funduszu gwarancyjnego kas niezwłocznie, nie później niż w terminie 2 dni roboczych.

6. Jeżeli bank, firma inwestycyjna, oddział banku zagranicznego lub kasa przestają być podmiotem, o którym mowa w art. 64 pkt 2, są obowiązane wnieść na rzecz Funduszu całość środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty na rzecz odpowiednio funduszu przymusowej restrukturyzacji banków albo funduszu przymusowej restrukturyzacji kas.

7. Środki, o których mowa w ust. 1-6 i art. 304 ust. 8 i 10a, przechodzą na własność Funduszu z dniem ich przekazania lub przejęcia.

Art.  306.  [Udzielenie Funduszowi kredytu krótkoterminowego]

W przypadku wystąpienia zagrożenia stabilności finansowej oraz w celu pokrycia pilnych potrzeb Funduszu związanych z wypłatą środków gwarantowanych w terminie wynikającym z art. 35 ust. 3, Narodowy Bank Polski, na wniosek Zarządu Funduszu zaakceptowany przez Radę Funduszu, może udzielić Funduszowi kredytu krótkoterminowego, pod warunkiem ustanowienia odpowiedniego zabezpieczenia.

⁹ Zmiany wymienionej dyrektywy zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 212 z 18.07.2014, str. 47 oraz Dz. Urz. UE L 309 z 30.10.2014, str. 37.