Zmiany w typowych planach kont.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MF.1988.2.6

Akt utracił moc

Wersja od: 9 maja 1988 r.

INSTRUKCJA Nr 1/KI

MINISTRA FINANSÓW

z dnia 25 lutego 1988 r.

w sprawie zmian w typowych planach kont.

W związku z § 2 ust. 3 i § 7 zarządzenia Ministra Finansów z dnia 9 kwietnia 1985 r. w sprawie planów kont jednostek gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski Nr 12, poz. 95) ustala się, co następuje:

§  1.

1. Jednostki gospodarki uspołecznionej, zwane dalej "jednostkami", dokonają zgodnie z przepisami niniejszej instrukcji zmian w zakładowych planach kont, na podstawie których prowadzą księgowość.

2. Jednostki dostosują użyte w instrukcji symbole i nazwy kont, oparte na typowym planie kont dla państwowych przedsiębiorstw przemysłowych, do symboli i nazw kont przyjętych w ich zakładowych planach kont.

§  2.

1. Rozchód środków trwałych na skutek ich likwidacji, sprzedaży lub uznania za niedobór księguje się:

1) wartość początkową: Ma konto 001 - "Środki trwałe", Wn konto 802 - "Fundusz statutowy w środkach trwałych",

2) dotychczasowe umorzenia: Wn konto - 011 "Umorzenie środków trwałych", Ma konto 802 - "Fundusz statutowy w środkach trwałych".

Odpowiednio księguje się rozchód związanych ze środkami trwałymi wartości niematerialnych i prawnych. Nie oblicza się i nie księguje dodatkowych odpisów umorzeniowych i amortyzacyjnych od nie w pełni umorzonych środków trwałych likwidowanych, sprzedawanych lub uznanych za niedobór oraz związanych z nimi wartości niematerialnych i prawnych.

2. Odpisy amortyzacyjne i umorzeniowe naliczane od w pełni umorzonych, lecz nadal eksploatowanych maszyn, urządzeń i środków transportowych księguje się analogicznie jak odpisy od pozostałych środków trwałych.

3. Jeżeli całość amortyzacji pozostaje w jednostce można nie dokonywać księgowań na koncie 266 - "Rozliczenie amortyzacji".

§  3.

1. Zapłacone odsetki od kredytów za okres realizacji inwestycji księguje się do końca tego miesiąca, w którym przekazano inwestycję do eksploatacji na koncie 056 - "Inne wartości trwałe". Odsetki te przenosi się pod datą zakończenia zadania inwestycyjnego na konto 051 - "Wartości niematerialne i prawne" (Ma konto 056) i od tej daty dokonuje się od odsetek odpisów umorzeniowych i amortyzacyjnych.

2. Odsetki od kredytów za okres realizacji inwestycji nie zakończonych na dzień 1 stycznia 1988 r., ujęte na koncie 051 - "Wartości niematerialne i prawne", przenosi się pod datą 1 stycznia 1988 r. na konto 056 - "Inne wartości trwałe".

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą odsetek zapłaconych ze środków zakładowego funduszu socjalnego i mieszkaniowego, które obciążają właściwe fundusze.

§  4.

1. Wykorzystanie kredytu dewizowego kredytobiorca - w zależności od warunków umowy zawartej z bankiem - księguje:

1) na koncie pozabilansowym 196 "Wykorzystany kredyt dewizowy", jeżeli wykorzystanie kredytu polega na zapłacie w złotych za dokonany - określony w umowie kredytowej - import; zwrot równowartości wykorzystanych dewiz powinien nastąpić w uzgodnionym terminie z rachunku odpisów dewizowych, lub przez uszczuplenie uprawnienia do wykupu odpisów dewizowych albo

2) na koncie bilansowym 153 "Kredyty w walutach obcych", jeżeli wykorzystanie kredytu następuje w formie zapłaty dewizami określonego w umowie importu bez jednoczesnego wykupu tych dewiz za złote; spłata kredytu dewizowego następuje w uzgodnionym terminie z rachunku odpisów dewizowych.

2. Konto pozabilansowe 196 prowadzi się w walucie obcej wykorzystanego kredytu dewizowego. Na stronie Ma konta 196 księguje się:

1) kwotę wykorzystanego kredytu,

2) naliczone przez bank odsetki i prowizje płatne w dewizach.

Na stronie Wn konta 196 księguje się spłatę kredytu wraz z odsetkami i prowizją. Równowartość spłaty w dewizach wykorzystanego kredytu księguje się - Wn konto 131 "Rachunek rozliczeniowy" lub konto 189 "Rachunki środków funduszy specjalnych" - Ma konto 151 "Rachunki krajowe w walutach obcych".

Zakup towarów z importu na cele zaopatrzeniowe i inwestycyjne, sfinansowany z udzielonego przez bank kredytu dewizowego, jak również uregulowanie zobowiązania wobec jednostki handlu zagranicznego (importera) na podstawie faktury dostawcy księguje się według ogólnych zasad.

3. Konto 153 prowadzi się w walucie obcej i krajowej. Na stronie Ma konta 153 księguje się w korespondencji z kontem: 209 "Inne rozrachunki z odbiorcami i dostawcami" lub kontem 282 "Rozrachunki i roszczenia z tytułu inwestycji" kwotę wykorzystanego kredytu dewizowego.

Na stronie Ma konta 153 księguje się również ewentualnie naliczone odsetki i prowizje od kredytu według zasad określonych w ust. 4.

Na stronie Wn konta 153 księguje się w korespondencji z kontem 151 "Rachunki krajowe w walutach obcych" równowartość spłaty wykorzystanego kredytu.

4. Odsetki i prowizje od kredytu dewizowego księguje się w razie wykorzystania kredytu na import:

1) inwestycyjny w okresie realizacji inwestycji - Wn konto 056 "Inne wartości trwałe" - Ma konto 151 lub konto 153,

2) zaopatrzeniowy i inwestycyjny w okresie spłaty kredytu - Wn konto 429 "Inne usługi materialne" - Ma konto 151 lub konto 153.

5. Różnice kursowe powstałe na koncie 153 podlegają rozliczeniu według ogólnych zasad.

§ 5. Rozrachunki jednostek z Funduszem Zmian Strukturalnych w Przemyśle księguje się w ewidencji tych jednostek:

1) z tytułu pożyczek inwestycyjnych - na koncie 283 - "Pożyczki inwestycyjne",

2) z tytułu amortyzacji - na koncie 266 - "Rozliczenie amortyzacji",

3) z pozostałych tytułów - na koncie 249 - "Inne rozrachunki".

§  6.

1. W spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, będących jednostkami gospodarki uspołecznionej do ewidencji funduszów podstawowych mają zastosowanie konta:

- 807 - "Kapitał zakładowy",

- 817 - "Fundusz zapasowy".

2. Konto 807 służy do ewidencji udziałów (wkładów). Na stronie Wn konta 807 księguje się zmniejszenia (zwrot) udziałów (wkładów), w szczególności w korespondencji z kontem 131 - "Rachunek rozliczeniowy".

Na stronie Ma konta 807 księguje się udziały (wkłady) wnoszone:

1) w formie pieniężnej - w korespondencji z kontem 131 lub 151 - "Rachunki krajowe w walutach obcych",

2) w formie rzeczowej - w korespondencji z właściwymi kontami zespołu 0 - "Środki trwałe i inwestycje", zespołu 3 - "Materiały, przedmioty nietrwałe i towary handlowe" lub zespołu 6 - "Produkty".

Ewidencja szczegółowa do konta 807 powinna umożliwić ustalenie wielkości udziałów (wkładów) wspólników. Saldo Ma konta 807 wyraża stan kapitału zakładowego na koniec okresu.

3. Konto 817 służy do ewidencji stanu funduszu zapasowego oraz zmian zachodzących w ciągu roku, w szczególności z tytułu:

1) naliczania umorzenia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

2) zarachowania amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (w spółkach, które nie tworzą oddzielnego funduszu służącego finansowaniu inwestycji, zwanego dalej funduszem inwestycyjnym),

3) zwiększenia majątku w wyniku przyjęcia do eksploatacji efektów zakończenia inwestycji (w spółkach, które tworzą fundusz inwestycyjny),

4) wyniku na likwidacji środków trwałych (w spółkach, które nie tworzą funduszu inwestycyjnego),

5) przeszacowania wartości składników majątkowych, jeśli ich skutki są odnoszone w ciężar lub dobro funduszu zapasowego,

6) odpisu z zysku przeznaczonego na fundusz zapasowy,

7) pokrycia straty za rok ubiegły (w spółkach, które nie tworzą funduszu rezerwowego).

4. Na stronie Wn konta 817 księguje się w szczególności:

1) naliczone umorzenia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych - w korespondencji z kontem 011 - "Umorzenie środków trwałych" oraz 053 - "Umorzenie wartości niematerialnych i prawnych",

2) koszty likwidacji środków trwałych (w spółkach, które nie tworzą funduszu inwestycyjnego) - w korespondencji z właściwymi kontami zespołu 1 - "Środki pieniężne i rachunki bankowe", zespołu 2 - "Rozrachunki i roszczenia" lub zespołu 7 - "Dochody i zyski",

3) nadwyżki strat nad zyskami inwestycyjnymi i koszty inwestycji bez efektu (w spółkach, które nie tworzą funduszu inwestycyjnego),

4) pokrycie straty za rok ubiegły (w spółkach, które nie tworzą funduszu rezerwowego) - w korespondencji z kontem 825 - "Rozliczenie wyniku finansowego",

5) odpowiednik całości lub części zmniejszenia wartości składników majątkowych na skutek ich przeceny (jeśli ich skutki są odnoszone w ciężar funduszu zapasowego) - w korespondencji z właściwymi kontami zespołu 0 - "Środki trwałe i inwestycje", zespołu 3 - "Materiały, przedmioty nietrwałe i towary handlowe" lub zespołu 6 - "Produkty".

5. Na stronie Ma konta 817 księguje się w szczególności:

1) zarachowanie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (w spółkach, które nie tworzą funduszu inwestycyjnego) - w korespondencji z kontem 400 - "Amortyzacja",

2) zwiększenie majątku w wyniku przyjęcia do eksploatacji zakończonych inwestycji (w spółkach, które tworzą fundusz inwestycyjny) - w korespondencji z kontem 981 - "Fundusze na inwestycje" lub innym kontem, na którym księguje się finansowanie inwestycji,

3) dochody z likwidacji środków trwałych (w spółkach, które nie tworzą funduszu inwestycyjnego) - w korespondencji z właściwymi kontami zespołu 1 - "Środki pieniężne i rachunki bankowe", zespołu 2 - "Rozrachunki i roszczenia" lub zespołu 3 - "Materiały, przedmioty nietrwałe i towary handlowe",

4) odpis z zysku przeznaczony na fundusz zapasowy - w korespondencji z kontem 878 - "Pozostałe odpisy z wyniku finansowego",

5) odpowiednik całości lub części zwiększenia wartości składników majątkowych na skutek ich przeceny (jeśli ich skutki są odnoszone na dobro funduszu zapasowego) - w korespondencji z właściwymi kontami zespołu 0 - "Środki trwałe i inwestycje", zespołu 3 - "Materiały, przedmioty nietrwałe i towary handlowe" lub zespołu 6 - "Produkty".

6. Ewidencja szczegółowa do konta 817 powinna umożliwić ustalenie zwiększeń i zmniejszeń funduszu zapasowego według poszczególnych tytułów.

Saldo Ma konta 817 wyraża stan funduszu zapasowego na koniec roku, a ewentualne saldo Wn (w spółkach, które tworzą fundusz inwestycyjny) jego niedobór.

§ 7. 1 W instrukcji Nr 11/KS Ministra Finansów z dnia 13 października 1986 r. w sprawie zmian w typowych planach kont (Dz. Urz. Min. Fin. z 1986 r. Nr 10, poz. 35 i Nr 12, poz. 44 oraz z 1987 r. Nr 3, poz. 10 i Nr 11, poz. 34) wprowadza się następujące zmiany:

1) § 2. § 3 ust. 2 i § 10 ust. 3 pkt 2 skreśla się,

2) w § 10 w ust. 3 początkowe zdania otrzymują brzmienie:

"3. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 470 powinna zapewnić co najmniej podział poniesionych strat nadzwyczajnych według pozycji wynikających z potrzeb sprawozdawczości. Do strat nadzwyczajnych zalicza się straty powstałe z tytułu:",

3) w § 10 ust. 3 pkt 7 i 8 otrzymują brzmienie:

"7) odpisanie roszczeń i należności przedawnionych; straty nadzwyczajne z tego tytułu obejmują roszczenia i należności od dostawców przedawnione wynikające ze stosunków cywilno-prawnych; przedawnione roszczenia i należności od odbiorców zmniejszają sprzedaż lub, jeżeli utworzono rezerwę na roszczenia z tytułu dostaw, robót i usług - zmniejszają tę rezerwę,

8) umorzenie roszczeń i należności; straty nadzwyczajne z tego tytułu obejmują roszczenia i należności z wyjątkiem wymienionych w pkt 5 oraz w stosunku do odbiorców, umorzone zgodnie z obowiązującymi przepisami; umorzone roszczenia i należności od odbiorców zmniejszają sprzedaż lub, jeżeli utworzono rezerwę na roszczenia z tytułu dostaw, robót i usług - zmniejszają tę rezerwę,"

4) w § 10 w ust. 3 pkt 14 po wyrazie "przeterminowanych" dodaje się wyrazy: "oraz różnicę między oprocentowaniem sankcyjnym i normalnym pozostałych kredytów",

5) w § 14 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

"3. Dochody ze sprzedaży krajowej wyrobów, półfabrykatów, usług, towarów lub materiałów wykazuje się w ewidencji w rzeczywistych cenach realizacji. Oznacza to, że wszelkie potrącone w fakturze opusty, np. za niższą jakość wyrobów lub niższy gatunek, prowizje dla jednostek zbytu itp. zmniejszają wartość obrotu z tytułu sprzedaży. Nie dotyczy to opustów udzielonych zamawiającemu z tytułu wykonania objętych umową robót budowlano-montażowych inaczej niż to przewiduje projekt dostarczony przez zamawiającego, które księguje się w ciężar konta 740 "Wyrównanie rentowności",

6) w § 18 w ust. 2 początkowe zdania otrzymują brzmienie:

"2. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 770 powinna zapewnić co najmniej podział osiągniętych zysków nadzwyczajnych według pozycji wynikających z potrzeb sprawozdawczości. Do zysków nadzwyczajnych zalicza się zyski powstałe z tytułu:",

7) 2 § 28 otrzymuje brzmienie:

"§ 28. Koszty i dochody z tytułu dokonywanej w związku z inwestycjami likwidacji budynków, budowli i innych obiektów środków trwałych, których użytkowanie w innym miejscu nie jest możliwe bez ponownego ich całkowitego wykonania, księguje się na koncie 083 - "Inwestycje rozpoczęte".

§ 8. Instrukcję stosuje się od dnia ogłoszenia i ma zastosowanie do zmian w zakładowych planach kont począwszy od dnia 1 stycznia 1988 r., a w odniesieniu do księgowań określonych w § 6 - nie później niż od dnia 31 grudnia 1988 r.

¹ § 7 zmieniony przez pkt 1 komunikatu z dnia 9 maja 1988 r. w sprawie sprostowania błędów (Dz.Urz.MF.88.6.16).

² § 7 pkt 7 zmieniony przez pkt 2 komunikatu z dnia 9 maja 1988 r. w sprawie sprostowania błędów (Dz.Urz.MF.88.6.16).