Zmiana zarządzenia w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju programy zdrowotne - w zakresach: profilaktyczne programy zdrowotne.

Dzienniki resortowe

NFZ.2023.110

Akt jednorazowy

Wersja od: 21 lipca 2023 r.

ZARZĄDZENIE Nr 110/2023/DSOZ

PREZESA NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA

z dnia 21 lipca 2023 r.

zmieniające zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju programy zdrowotne - w zakresach: profilaktyczne programy zdrowotne

Na podstawie art. 102 ust. 5 pkt 21 i 25 oraz art. 146 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561, z późn. zm. ¹ ) zarządza się, co następuje:

§ 1. W zarządzeniu Nr 111/2022/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 2 września 2022 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju programy zdrowotne - w zakresach: profilaktyczne programy zdrowotne (z późn. zm. ² ), załącznik nr 7 otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszego zarządzenia.

§ 2. Do rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych od 1 lipca 2023 r. stosuje się przepisy załącznika nr 1 do zarządzenia, o którym mowa w § 1, w brzmieniu obowiązującym od 16 lipca 2023 r.

§ 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu podpisania.

ZAŁĄCZNIK Nr  1

WARUNKI FINANSOWANIA PROGRAMU BADAŃ PRZESIEWOWYCH RAKA JELITA GRUBEGO WARUNKI FINANSOWANIA PROGRAMU BADAŃ PRZESIEWOWYCH RAKA JELITA GRUBEGO

1. Opis problemu zdrowotnego

Analizy publikowane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wykazują, że nowotwory złośliwe w 2030 r. będą stanowiły na świecie główną przyczynę zgonów. Pomimo rozwijających się w kraju specjalistycznych ośrodków onkologicznych, realizacji Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych i coraz liczniejszych programów lekowych zjawisko to dotyczyć będzie również Rzeczypospolitej Polskiej. Rak jelita grubego stanowi obecnie drugą pozycję (po raku płuca) wśród wszystkich zapadalności na nowotwory w populacji polskiej i drugą w grupie onkologicznych przyczyn zgonów. Analiza krajowych trendów epidemiologicznych pochodzących z ostatnich 40 lat wskazuje, że nowotwór jelita grubego zajmuje bardzo wysokie miejsce, jeśli chodzi o częstość zapadalności u obu płci - drugie wśród kobiet i trzecie wśród mężczyzn. Jest więc jednym z najistotniejszych epidemiologicznie problemów w populacji, a także dużym wyzwaniem dla opieki zdrowotnej.

2. Cel programu

Celem programu jest zapewnienie nie tylko spadku umieralności świadczeniobiorców dzięki możliwości wykrywania wczesnych bezobjawowych postaci raka poprzez wykonanie kolonoskopii przesiewowej, ale także spadek zapadalności - czyli liczby nowych nowotworów w przyszłości dzięki usuwaniu polipów w trakcie badania przesiewowego

3. Kryterium wyłączenia z programu

Kryteriami wyłączenia są:

1) objawy kliniczne sugerujące istnienie raka jelita grubego;

2) kolonoskopia wykonana w ostatnich 10 latach.

4. Populacja, do której skierowany jest program

Zgodnie z l.p. 8 załącznika do rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych.

5. Zasady objęcia programem

Do udziału w programie nie jest wymagane skierowanie. Akcję informacyjną o programie prowadzą świadczeniodawcy realizujący program.

Kwalifikacji do programu przeprowadza się poprzez przeprowadzenie ankiety kwalifikacyjnej do programu, której wzór stanowi załącznik do niniejszego załącznika oraz która jest rejestrowana w systemie informatycznym udostępnionym przez Fundusz. Podpisany wydruk ankiety kwalifikacyjnej należy dołączyć do dokumentacji medycznej świadczeniobiorcy.

W ramach kwalifikacji pacjenta do programu, świadczeniodawca jest zobowiązany do:

- poinformowania pacjenta o celu badania i jego znaczeniu,

- poinformowania pacjenta o procesie przygotowania się do badania (instruktaż dot. diety i schematu przyjmowania preparatu do oczyszczania jelit),

- wydania pacjentowi preparatu oczyszczającego jelito oraz instrukcji jego zastosowania,

- poinformowania pacjenta o przebiegu badania, przeciwskazaniach do badania i możliwych skutkach ubocznych.

Badanie w znieczuleniu miejscowym (z zastosowaniem żelu znieczulającego) przysługuje każdemu pacjentowi, który nie ma do tego przeciwskazań medycznych.

Dostęp do badania w znieczuleniu ogólnym (sedacji) przysługuje pacjentom:

- po przebytych rozległych operacjach w obrębie jamy brzusznej, zwłaszcza operacjach ginekologicznych, w tym cięciach cesarskich i operacjach będących wynikiem powikłań medycznych,

- po niepełnych lub bardzo bolesnych badaniach endoskopowych jelita grubego w przeszłości,

- świadczeniobiorcom, którzy zgłaszają u świadczeniodawcy duży lęk przed wykonaniem badania.

W ramach kwalifikacji pacjenta do znieczulenia, świadczeniodawca jest zobowiązany do wystawienia skierowania i wykonania pacjentowi niezbędnych badań diagnostycznych.

Świadczenie znieczulenia podlega rozliczeniu w przypadku jego realizacji z udziałem anestezjologa.

W ramach programu przesiewowego raka jelita grubego dopuszcza się nie więcej niż 3% badań bez uwidocznienia dna kątnicy i proksymalnego fałdu zastawki Bauhina.

Świadczeniodawca jest zobowiązany do prowadzenia elektronicznej sprawozdawczości w zakresie prowadzonych badań i ich wyników w systemie informatycznym udostępnionym przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

6. Warunki finansowania świadczeń

Świadczeniodawca obowiązany jest posiadać dostęp do Internetu umożliwiający prowadzenie elektronicznej sprawozdawczości realizacji programu w oparciu o narzędzie informatyczne udostępnione przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Zarejestrowanie świadczeniobiorcy w systemie informatycznym powinno nastąpić nie później niż w dniu badania.

Świadczenie realizowane jest w trybie ambulatoryjnym. Świadczenia mogą odbywać się tylko w ramach innego harmonogramu pracy pracowni niż w kolonoskopii w ramach ASDK.

Każde badanie podlega podsumowaniu, tj. wydaniu pacjentowi wyniku badania oraz wskazania dalszych zaleceń w zakresie postępowania diagnostyczno-terapeutycznego (skierowanie do leczenia lub dalszej diagnostyki). W trakcie wizyty podsumowującej należy przeprowadzić z pacjentem ankietę po badaniu, dostępną w systemie informatycznym udostępnionym przez Fundusz. W przypadku wyniku prawidłowego konsultacja może odbyć się za pośrednictwem teleporady.

Świadczeniodawca obowiązany jest wykonać wszystkie niezbędne procedury diagnostyczne (w ramach jednej umowy - zgodnie z katalogiem świadczeń), a po ich zakończeniu możliwe jest rozliczenie kompleksowego świadczenia.

7. Postępowanie w przypadku stwierdzenia zmian chorobowych:

1) pobranie wycinka z nacieku nowotworowego lub zmian podejrzanych o charakter nowotworowy,

2) usunięciu polipów wielkości do 15 mm;

3) poddaniu badaniu histopatologicznemu wszystkich wycinków i usuniętych polipów;

4) ustaleniu dalszych zaleceń dotyczących leczenia u osób poddanych badaniom przesiewowym;

5) poinformowanie o możliwości wykonania kolejnego badania w ustalonym interwale czasowym;

6) osoby, u których rozpoznano nowotwór lub inne schorzenia wymagające leczenia specjalistycznego skierowanie (poza programem) na dalsze badania diagnostyczne lub leczenie do świadczeniodawców posiadających z Narodowym Funduszem Zdrowia umowy w odpowiednich rodzajach świadczeń;

7) zgłoszenie przez świadczeniodawcę wykrytych raków jelita grubego do regionalnego lub Krajowego Rejestru Nowotworów.

8. Wskaźniki monitorowania oczekiwanych efektów

1) zgłaszalność osób na badania - liczba osób z uwzględnieniem płci i wieku objętych programem;

2) efekty realizacji programu, w tym w szczególności:

a) liczba osób z uwzględnieniem płci i wieku z wykonaną kolonoskopią diagnostyczną,

b) liczba osób z uwzględnieniem płci i wieku z wykonaną kolonoskopią diagnostyczną z biopsją (z badaniem hist-pat),

c) liczba osób z uwzględnieniem płci i wieku z wykonaną kolonoskopią z polipektomią (z badaniem hist- pat),

d) liczba osób z uwzględnieniem płci i wieku z usuniętymi polipami (1 do 3),

e) liczba osób z uwzględnieniem płci i wieku z usuniętymi polipami (4 i więcej),

f) % badań z uwzględnieniem płci i wieku z usuniętymi polipami gruczołowymi lub ząbkowanymi (w ośrodku i każdego z wykonujących badania lekarzy),

g) liczba osób z uwzględnieniem płci i wieku ze znieczuleniem ogólnym,

h) liczba osób z uwzględnieniem płci i wieku z prawidłowym wynikiem kolonoskopii,

i) liczba osób z uwzględnieniem płci i wieku z nieprawidłowym wynikiem kolonoskopii wymagającym dalszej diagnostyki,

j) liczba osób z uwzględnieniem płci i wieku z rozpoznanym nowotworem;

3) jakość badań:

a) liczba badań bez uwidocznienia dna kątnicy i proksymalnego fałdu zastawki Bauhina u kobiet i mężczyzn (dopuszcza się nie więcej niż 3%),

b) % badań z wykryciem polipów,

c) % badań z wykryciem polipów gruczołowych,

d) % badań z całkowitym usunięciem zmian stwierdzanych w jego trakcie,

e) odsetek chorych nieprzygotowanych do badania (poniżej 6 pkt w skali Boston, lub co najmniej jeden segment jelita poniżej 2 pkt),

f) odsetek badań z uwidocznieniem dna kątnicy (wskaźnik CIR).

Załącznik

ANKIETA DLA PACJENTÓW OBJĘTYCH PROGRAMEM BADAŃ PRZESIEWOWYCH RAKA JELITA GRUBEGO

grafika

Uzasadnienie

Niniejsze zarządzenie zmieniające zarządzenie Nr 111/2022/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 2 września 2022 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju programy zdrowotne - w zakresach: profilaktyczne programy zdrowotne, stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 146 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561, z późn.zm).

Zmiany wprowadzone niniejszym zarządzeniem dotyczą załącznika nr 7 do zarządzenia Nr 111/2022/DSOZ, określającego warunki finansowania programu badań przesiewowych raka jelita grubego, poprzez doprecyzowanie postanowień odnoszących się do wystawiania skierowań przez realizatora programu.

Ponadto w zarządzeniu zawarto przepis przejściowy, umożliwiający zastosowanie od 1 lipca 2023 r., wycen świadczeń określonych w załączniku nr 1 do zarządzenia Nr 111/2022/DSOZ, w brzmieniu określonym zarządzeniem Nr 89/2023/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 16 czerwca 2023 r. zmieniającym zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju programy zdrowotne - w zakresach: profilaktyczne programy zdrowotne.

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu podpisania.

Powyższe działania zostały podjęte w ramach realizacji celu nr 2 Strategii Narodowego Funduszu Zdrowia na lata 2019-2023 - Poprawa jakości i dostępności świadczeń opieki zdrowotnej.

¹ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 2561, 2674 i 2770 oraz z 2023 r. poz. 605, 650, 658 i 1234.

² Zmienione zarządzeniem Nr 139/2022/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 31 października 2022 r. oraz Nr 89/2023/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 16 czerwca 2023 r.