Zdarzenie lotnicze Nr 202/06.
Dz.Urz.ULC.2008.11.169
Akt indywidualnyKOMUNIKAT Nr 83 PREZESA
URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO
z dnia 4 września 2008 r.
w sprawie zdarzenia lotniczego Nr 202/06
"Czynnik ludzki"
w grupie przyczynowej "Błędy proceduralne - H4"
oraz do kategorii:
"Czynnik organizacyjny"
w grupie przyczynowej "Inne - O12".
2. Opis okoliczności wypadku.
Podczas zawodów szybowcowych, pilot na szybowcu o znakach VT, po minięciu linii mety, zauważył, że szybowiec o znakach IL, lecący zbieżnie do toru pilotowanego przez niego szybowca, wykonał nieznaczną zmianę kierunku w lewo. Ocenił, że w zaistniałej sytuacji może dojść do zderzenia. Na wysokości około 10m otworzył hamulce aerodynamiczne, w celu szybszego przyziemienia, a natychmiast po przyziemieniu, chcąc uniknąć zderzenia z szybowcem IL zmienił kierunek dobiegu w lewo. W wyniku gwałtownej zmiany kierunku doszło do zaczepienia lewym skrzydłem o powierzchnię lotniska, następnie uderzenie kadłubem o ziemię, odbicie i obrót szybowca w powietrzu o około 200°. Pilot nie doznał żadnych obrażeń, szybowiec został poważnie uszkodzony.
Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych, zwana dalej "PKBWL", w trakcie badania zdarzenia ustaliła, że:
- organizator Mistrzostw niewłaściwie monitorował zmiany warunków pogodowych w czasie trwania ósmej konkurencji;
- organizator Mistrzostw wyznaczył kierunek lądowania szybowców na wschód, co przy wietrze wiejącym z zachodu powodowało konieczność lądowania z wiatrem i stanowiło poważne utrudnienie;
- szybowiec IL przeleciał nad linią mety pod kątem 45º, zamiast zalecanego prostopadłego kierunku;
- konkurencje były rozgrywane przy wysokich temperaturach powietrza, powodujących nadmierne zmęczenie zawodników.
3. Przyczyna wypadku:
PKBWL ustaliła, że przyczyną wypadku była destrukcja samolotu w powietrzu spowodowana:
- niedostosowaniem prędkości przez pilota szybowca VT do prędkości poprzedzającego go szybowca IL podczas przelatywania linii mety;
- nieumiejętnym wykonaniem manewru zmiany kierunku w celu ominięcia szybowca IL, lądującego zbieżnie do toru lądowania szybowca VT.
Okolicznościami sprzyjającymi zaistnieniu wypadku lotniczego były:
- przelatywanie linii mety pod rożnymi kątami odbiegającymi od nakazanego prostopadłego;
- wyznaczenie przez organizatora kierunku lądowania powodującego konieczność wykonania lądowania z tylno-bocznym wiatrem;
- zmęczenie zawodników, spowodowane przeprowadzeniem ósmej konkurencji Mistrzostw bez dnia odpoczynku. Odpowiedzialnym za wyznaczanie konkurencji jest kierownik sportowy mistrzostw i powinien uwzględnić tę niedyspozycję uczestników;
- wysoka temperatura, mająca dodatkowy wpływ na zmęczenie pilotów.
4. Zalecenia profilaktyczne PKBWL:
4.1. Wymagać od zawodników przestrzegania prawidłowego kierunku przelatywania przez linię mety oraz dostosowywania własnej prędkości do prędkości poprzednika.
4.2. Podczas organizowania zawodów szybowcowych należy przestrzegać zasady wyznaczania kierunku lądowania zgodnego z aktualnie panującymi warunkami meteorologicznymi.