Zdarzenie lotnicze Nr 1318/11.
Dz.Urz.ULC.2012.39
Akt indywidualnyKOMUNIKAT Nr 23
PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO
z dnia 23 maja 2012 r.
w sprawie zdarzenia lotniczego Nr 1318/11
"Czynnik techniczny"
w grupie przyczynowej: "Błędy konstrukcyjne, produkcyjne - T9".
Załoga wystartowała do lotu szkolnego po kręgu w celu wznowienia uprawnień SEP(L). Po przyziemieniu, w końcowej części dobiegu instruktor polecił uczniowi, aby w celu wykonania zawrócenia o 180° (back track) nieznacznie odchylił się od osi centralnej (około 30°) w prawo, a następnie wykonał zawrócenie na drodze startowej w stronę przeciwną do kierunku startu i lądowania. Po wykonaniu tego manewru (przy bardzo małej prędkości) piloci poczuli bardzo silne wibracje, a w pewnym momencie instruktor zauważył z prawej strony toczące się kółko przedniego podwozia. Dobieg został zakończony na drodze startowej z utratą kierunku o około 30° na przedniej goleni podwozia. Po zatrzymaniu się samolotu instruktor wyłączył silnik. W konsekwencji oddzielenia się koła po złamaniu osi koła przedniego podwozia, uszkodzeniu uległy również łopaty śmigła oraz sama goleń podwozia przedniego.
Zespół badawczy Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych, zwanej dalej "PKBWL", ustalił, że:
Komisji są już znane podobne przypadki: samolotu PZL-110 Koliber (patrz Raport końcowy nr 372/06) oraz dwa zademonstrowane przez właściciela firmy Air Service na lotnisku w Modlinie (analogiczne osie koła podwozia przedniego, zdemontowane z obsługiwanych samolotów w celu wymiany na nowe - jednej z samolotu PZL-110 Koliber, drugiej z samolotu Rallye, na których stwierdzić można było występujące w różnym stopniu podobne zjawisko zniszczenia wyprofilowania przejścia promieniem R1).
Instruktor-pilot, lat 70, posiadał ważną licencję pilota samolotowego liniowego. Nalot ogólny na samolotach 8642 godzin, w tym nalot instruktorski 3587 godzin.
Pilot wznawiający uprawnienia, lat 53, posiadał ważną licencję pilota turystycznego samolotowego. Nalot ogólny na samolotach 71 godzin 37 minut, w tym 7 godzin 8 minut na typie, na którym zaistniał wypadek.
PKBWL ustaliła, że przyczyną wypadku było zmęczeniowe pęknięcie osi koła podwozia przedniego, spowodowane jej lokalnym mechanicznym zużyciem wynikającym z cech projektowo-obsługowych.
Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego
W konsultacji/współpracy z Wytwórcą samolotu lub samodzielnie: rozważyć wprowadzenie dla użytkowników samolotów Morane-Saulnier/Socata Rallye (oraz, w razie potrzeby, samolotów PZL-110 Koliber i ich pochodnych, na których zastosowane jest identyczne rozwiązanie konstrukcyjne) dyrektywy zdatności określającej z bezpiecznym marginesem:
lub
Użytkownicy wyrobów lotniczych
EADS PZL "Warszawa-Okęcie" S.A. jako posiadaczowi certyfikatu typu i producentowi samolotów typu Koliber - licencyjnych samolotów Socata Rallye