Zasady ustalania wysokości funduszy własnych banków należących do grup bankowych dla potrzeb stosowania norm i granic określonych ustawą Prawo bankowe.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.NBP.1997.19.38

Akt utracił moc
Wersja od: 11 grudnia 1997 r.

ZARZĄDZENIE Nr 9/97
PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO
z dnia 5 grudnia 1997 r.
w sprawie zasad ustalania wysokości funduszy własnych banków należących do grup bankowych dla potrzeb stosowania norm i granic określonych ustawą Prawo bankowe.

Na podstawie art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1996 r. o łączeniu i grupowaniu niektórych banków w formie spółki akcyjnej (Dz. U. Nr 90, poz. 406, Nr 156, poz. 775 oraz z 1997 r. Nr 121, poz. 770 i Nr 140, poz. 939) zarządza się, co następuje:
§  1.
Fundusze własne grupy bankowej stanowi suma poszczególnych składników funduszy własnych podstawowych i uzupełniających banku dominującego oraz składników funduszy własnych banków zależnych, w części należnej akcjonariuszom mniejszościowym, z zastrzeżeniem odpowiednich pomniejszeń i ograniczeń, o których mowa w § 4 i 6 zarządzenia.
§  2.
1.  
Fundusze własne podstawowe banku należącego do grupy bankowej stanowią:
1)
kapitał podstawowy - wpłacony i zarejestrowany kapitał akcyjny,
2)
kapitał zapasowy,
3)
kapitał rezerwowy,
4)
niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych (w tym również strata w trakcie zatwierdzania),

Niepodzielony zysk z lat ubiegłych - ta część zysku, która pozostaje po podziale. Niepokryta strata - całość niepokrytej straty przeniesionej z lat ubiegłych, jak również strata w trakcie zatwierdzania; wielkości te należy wykazać ze znakiem minus,

5)
fundusz ogólnego ryzyka bankowego utworzony zgodnie z art. 96 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359, z 1993 r. Nr 6, poz. 29, Nr 28, poz. 127, Nr 134, poz. 646, z 1994 r. Nr 80, poz. 369, Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 4, poz. 18, Nr 133, poz. 654, z 1996 r. Nr 10, poz. 61, Nr 75, poz. 357, Nr 90, poz. 406, Nr 106, poz. 496, Nr 149, poz. 703 oraz z 1997 r. Nr 23, poz. 117, Nr 24, poz. 119, Nr 71, poz. 449, Nr 88, poz. 554, Nr 121, poz. 769 i poz. 770 i Nr 137, poz. 926).
2.
Fundusze uzupełniające banku należącego do grupy bankowej stanowią:
1)
rezerwy na ryzyko i wydatki nie związane z działalnością podstawową banku - rezerwy utworzone na pokrycie strat prawdopodobnych lub możliwych, nie związanych z działalnością podstawową banku,
2)
różnice z wyceny majątku trwałego - dodatnie różnice wynikające z aktualizacji majątku trwałego oraz inne wynikające z odrębnych przepisów,
3)
pasywa podporządkowane - środki pieniężne przyjęte przez bank, w wysokości nie wyższej niż określona w indywidualnej decyzji Prezesa Narodowego Banku Polskiego, zezwalającej na zaliczenie tych środków do funduszy własnych banku, które spełniają jednocześnie następujące warunki:
a)
są faktycznie wniesione,
b)
w przypadku wniesienia kwot w walucie obcej są przeliczone na złote zgodnie ze średnim kursem NBP obowiązującym dla danej waluty w dniu wydania decyzji przez Prezesa NBP,
c)
mają okres wymagalności trzyletni lub dłuższy,
d)
wierzyciel zobowiązany jest nieodwołalnie zająć miejsce po wszystkich innych wierzycielach, w przypadku upadłości lub likwidacji banku,
e)
kwota pasywów podporządkowanych zakwalifikowana do funduszy własnych w ciągu ostatnich trzech lat okresu, na jaki została zakwalifikowana do funduszy własnych banku, podlega corocznie pomniejszeniu o 1/3 jej wartości początkowej,
f)
dla pasywów podporządkowanych, wchodzących w skład funduszy własnych banku dominującego lub banków zależnych, nie są zaliczane środki wniesione przez innych członków grupy bankowej.

Do funduszy własnych grupy bankowej dodaje się wszystkie pasywa podporządkowane, z wyłączeniem tych o których mowa w lit. f, w wysokości zaliczonej do funduszy własnych poszczególnych banków grupy.

4)
inne fundusze:
a)
fundusze tworzone zgodnie z odrębnymi przepisami, w tym fundusz inwestycyjny przeznaczony na finansowanie inwestycji. Zasady tworzenia i wykorzystania funduszu określają odrębne przepisy,
b)
inne pozycje zaliczone do funduszy uzupełniających po uzyskaniu zgody Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
§  3.
1.  
Sumę funduszy własnych podstawowych banku dominującego i banków zależnych w części należnej akcjonariuszom mniejszościowym należy pomniejszyć o:
1)
wartość akcji własnych posiadanych przez dany bank oraz akcji banku dominującego posiadanych przez banki zależne, według wartości księgowej,
2)
wartości niematerialne i prawne, w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 1994 r. Nr 121, poz. 591 oraz z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i poz. 934 oraz Nr 140, poz. 939), z pominięciem wydatków związanych z komputeryzacją banku oraz wkładów mieszkaniowych wniesionych do spółek i spółdzielni mieszkaniowych na lokale mieszkalne,
3)
stratę na koniec miesiąca sprawozdawczego, liczoną narastająco od początku roku,
4)
wartość firmy z konsolidacji, rozumianą zgodnie z art. 58 ust. 2 pkt 1 ustawy, o której mowa w pkt. 2, według stanu na koniec roku poprzedzającego dany rok obrotowy, w części przypadającej na fundusze własne podstawowe poszczególnych banków zależnych,
5)
ujemne różnice kursowe z konsolidacji, rozumiane zgodnie z § 8 ust. 3 zarządzenia Nr 10/95 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 29 grudnia 1995 r. w sprawie szczególnych zasad sporządzania przez banki skonsolidowanych sprawozdań finansowych (Dz. Urz. NBP z 1996 r. Nr 1, poz. 1).
2.
Sumę funduszy własnych podstawowych banku dominującego i banków zależnych w części należnej akcjonariuszom mniejszościowym należy powiększyć o:
1)
rezerwę kapitałową z konsolidacji, rozumianą zgodnie z art. 58 ust. 2 pkt 2 ustawy, o której mowa w ust. 1 pkt 2, według stanu na koniec roku poprzedzającego dany rok obrachunkowy, w części przypadającej na fundusze własne podstawowe poszczególnych banków zależnych,
2)
zwiększenie funduszy własnych podstawowych banków zależnych wynikające z podziału zysku.
§  4.
1.  
Sumę funduszy własnych podstawowych (pomniejszonych o pozycje określone w § 3 ust. 1 oraz powiększonych o pozycję określoną w § 3 ust. 2) i funduszy własnych uzupełniających należy pomniejszyć o:
1)
brakującą kwotę niezbędnych rezerw celowych - stanowiącą różnicę między wymaganym poziomem rezerw celowych, określonym zgodnie z zarządzeniem Prezesa Narodowego Banku Polskiego Nr 13/94 z dnia 10 grudnia 1994 r. w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków (Dz. Urz. NBP z 1994 r. Nr 23, poz. 36 oraz z 1996 r. Nr 18, poz. 47 i Nr 23, poz. 61), a faktycznie utworzonymi rezerwami,
2)
zaangażowanie kapitałowe, bezpośrednie lub pośrednie (poprzez instytucje niefinansowe) stanowiące sumę wartości akcji przeznaczonych na lokaty (lokacyjnych) lub udziałów innych instytucji finansowych, nie wchodzących w skład grupy kwot zakwalifikowanych do pasywów podporządkowanych oraz innego zaangażowania kapitałowego w składniki zaliczane do funduszy własnych tych instytucji (np. dopłaty na rzecz spółki z o.o.),
3)
zaangażowanie kapitałowe, bezpośrednie lub pośrednie (poprzez instytucje niefinansowe) stanowiące sumę kwot zakwalifikowanych do pasywów podporządkowanych, wartości akcji przeznaczonych do obrotu (handlowych) oraz innego niż akcje lokacyjne lub udziały zaangażowania kapitałowego w składniki zaliczane do funduszy własnych innych instytucji finansowych, nie wchodzących w skład grupy, różnych od tych, o których mowa w pkt. 2, stanowiących powyżej 10% funduszy własnych danej grupy bankowej, przed pomniejszeniem ich o wielkości określone w pkt 2 i niniejszym,
4)
wartość firmy z konsolidacji, według stanu na koniec roku poprzedzającego dany rok obrotowy, w części przypadającej na fundusze własne uzupełniające poszczególnych banków zależnych.
2.
W razie zaangażowania pośredniego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, do funduszy własnych należy odjąć kwotę wyliczoną proporcjonalnie od wniesionego udziału lub posiadanych akcji podmiotu niefinansowego.
3.
Sumę funduszy własnych podstawowych (pomniejszonych o pozycje określone w § 3 ust. 1 oraz powiększonych o pozycję określoną w § 3 ust. 2) i funduszy własnych uzupełniających należy powiększyć o:
1)
rezerwę kapitałową z konsolidacji, według stanu na koniec roku poprzedzającego dany rok obrotowy, w części przypadającej na fundusze własne uzupełniające poszczególnych banków zależnych,
2)
dodatnie różnice kursowe z konsolidacji, rozumiane zgodnie z § 8 ust. 3 zarządzenia o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 5.
§  5.
Instytucjami finansowymi, w rozumieniu tego zarządzenia, o których mowa w § 4, są w szczególności:
1)
międzynarodowe instytucje finansowe określone w zarządzeniu Nr 8/96 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 16 września 1996 r. w sprawie określenia międzynarodowych instytucji finansowych, których poręczenia lub gwarancje wyłączają kredyty z sumy kredytów ustalonej w celu określenia wskaźnika koncentracji (Dz. Urz. NBP z 1996 r. Nr 17, poz. 41),
2)
banki,
3)
biura maklerskie (w tym również biura maklerskie znajdujące się w strukturach banków),
4)
instytucje ubezpieczeniowe,
5)
fundusze inwestycyjne,
6)
inne instytucje finansowe (w tym: kantory, fundusze powiernicze, przedsiębiorstwa leasingowe).
§  6.
Fundusze uzupełniające podlegają następującym ograniczeniom:
1)
suma funduszy uzupełniających nie może przewyższać wysokości 100% sumy funduszy własnych podstawowych pomniejszonych o pozycje określone w § 4 ust. 1 zarządzenia i powiększonych o pozycje określone w § 4 ust. 2 zarządzenia,
2)
suma pasywów podporządkowanych zaliczonych do funduszy uzupełniających, nie może przewyższać 50% sumy funduszy własnych podstawowych pomniejszonych o pozycje określone w § 4 ust. 1 zarządzenia i powiększonych o pozycje określone w § 4 ust. 2 zarządzenia.
§  7.
Szczegółowy rachunek funduszy własnych grupy bankowej przedstawia Załącznik do zarządzenia "RACHUNEK FUNDUSZY WŁASNYCH GRUPY BANKOWEJ".
§  8.
Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

€ZAŁĄCZNIK[]

RACHUNEK FUNDUSZY WŁASNYCH GRUPY BANKOWEJ

SKŁADNIKI FUNDUSZY WŁASNYCHBANK DOMINUJĄCYBANKI ZALEŻNE RAZEM
Bank ABank B...
ABCDEG
AFUNDUSZE WŁASNE PODSTAWOWE (A)

A=A1+A2+A3+A4+A5

1Kapitał podstawowy (A1)
2Kapitał zapasowy (A2)
3Kapitały rezerwowe (A3)
4Niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych (A4)
5Fundusz ogólnego ryzyka bankowego (A5)
BKOREKTY FUNDUSZY WŁASNYCH PODSTAWOWYCH (B)

B=B1+B2+B3+B4+B5-B6-B7

1Akcje własne posiadane przez dany bank (B1)
2Wartości niematerialne i prawne (B2)
3Strata na koniec miesiąca sprawozdawczego liczona narastająco od początku roku (B3)
4Ujemne różnice kursowe (B4)
5Wartość firmy z konsolidacji - w części dotyczącej funduszy podstawowych (B5)
6Rezerwa kapitałowa z konsolidacji - w części dotyczącej funduszy podstawowych (B6)
7Zwiększenia funduszy własnych podstawowych banków zależnych wynikające z podziału zysku (B7)
CFUNDUSZE UZUPEŁNIAJĄCE (C')

C=C1+C2+C3'+C4

Jeżeli C≤ A-B to

C'=C

Jeżeli C>A-B to

C' = A-B

1Rezerwy na ryzyko i wydatki (C1)
2Różnice z wyceny majątku trwałego (C2)
3Pasywa podporządkowane (C3)

Jeżeli C3≤(A-B)/2

to C3' = C3

Jeżeli C3>(A-B)/2

to C3' = (A-B)/2

4Inne fundusze (C4)
DKOREKTY SUMY FUNDUSZY (D)

D=D1+D2+D3+D4-D5-D6

1Brakująca kwota niezbędnych rezerw celowych (D1)
2Suma wartości akcji lokacyjnych lub udziałów innych instytucji finansowych, kwot zakwalifikowanych do pasywów podporządkowanych oraz innego zaangażowania kapitałowego w składniki zaliczane do funduszy własnych tych instytucji (D2)
3Suma kwot zakwalifikowanych do pasywów podporządkowanych, wartości akcji handlowych oraz innego niż akcje lokacyjne lub udziały zaangażowania kapitałowego w składniki zaliczane do funduszy własnych innych instytucji finansowych, różnych od tych, o których mowa w pozycji D2, stanowiących powyżej 10% funduszy własnych danego banku lub grupy bankowej, przed pomniejszeniem ich o wielkości określone w pozycjach D2 i D3 tej tabeli. (D3)
4Wartość firmy z konsolidacji - w części dotyczącej funduszy uzupełniających (D4)
5Rezerwa kapitałowa z konsolidacji - w części dotyczącej funduszy uzupełniających (D5)
6Dodatnie różnice kursowe z konsolidacji (D6)
EFUNDUSZE WŁASNE (E)

E=A-B+C'-D